N°. 11139. Vrijdag 19 «Juni. A0. 133" feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 18 Juni. Feu-illeton. De Russische huishouding. DA&BIAJ). PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden. Franco per post1 Afzonderlijke Nommers i 1.10. 1.40. 0.05. PRIJS DER AD VERTEN TIËN Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Officieel© Kennisgevingen. Directe Belastingen. De Burgemeester van Leiden brengt ter algemeone kennis, dat aan den Ontvanger der Directo Belastingen ia ter band geateld hot kohier der Ptreonoole Belasting No. 1 van don diouet 1896/97, executoir verklaard den löden Juni jl., en herinnert voorts den belang hebbenden aan hunoe verplichting om den aanslag op den bij de Wet bepaalden voet te voldoen. LeideD, Do Burgemeester voornoemd, 17 Juni 1896. F. WAS. Het hoofdbestuur der „Leidsche Vereeni- ging tot bevordering van geregeld school bezoek" wenscht ook weder dit jaar den eervol ontslagen leerlingen der scholen voor on- en minvermogenden 0zoowel der openbare ah der bijzondere scholen, zonder onderscheid van godsdienstcursus 1895/'96 voor getrouw schoolbezoek en betoonde viyt een feesttochtje aan te bieden. Wyi do Vereeniging haar Inkomsten hoogst noodig behoeft voor do bekostiging van de Herhalingsschool en voor de lesgelden en leermiddelen harer leer lingen op „Mathesis" en op „de Practische Ambachtsschool", zoo moeten de kosten van dit feest geheel bestreden worden uit de be dragen van bereidvaardige en weldenkende burgers van Leiden en zyn omgeving, 't Getal feestelingen zal ruim 250 bedragen. Wanneer men nagaat, dat deze ruim 250 leerlingen meerendeels komen uit de achterbuurten van Leiden; wanneer men de opgetogen ge sprekken van de kinderen vóór en n& het feest eens kon afluisterenwanneer men eens getuige is van de dankbare gezichten der ouders, wior kinderen een voor hen zoo onge kend genot wordt bereid; neen, gewis, ieder weldenkende zal door een milde bedrage dat edele doel gaarne willen helpen bevorderen,— zelfs de kleinste burger zal gaarne zyn penningske willen offeren, ten einde dit voor nemen te helpen verwezenlijken. Het hoofd bestuur zal daarom in den loop dezer dagen, na bekomen machtiging, een lflst ter inteeke- ning laten aanbieden, in 't stellige vertrouwen, dat het niet in zyn bedoelingen zal worden teleurgesteld en dat het kinderfeest op een waardige wijze kan worden geviord. Daartoe helpe ieder naar zfln krachten medel Heden, den Sisten gedenkdag van den slag by Waterloo, wappert albier van den stadhuistoren en van enkele openbare en particuliere gebouwen do vaderlandsche drie kleur. De 2de luit. P. K. M. O. Gude, van het 5de reg. inf. te Amersfoort, is overgeplaatst by het 4de reg. inf. te Leiden. By de gistermorgen gehouden openbare aanbesteding voor het maken van 106 M. schoeiingwerk langs den Aardyk ten over staan van B. en Ws. der gemeente Aarlan- derveen werden ingeleverd 5 biljetten, waar van 1 ongrzegeld, als van J. Van Eyk, te Aarlandorveen f 612, Ph. Stapper, te Alfen f 653, Gebrs. Van Wieringen, te Aarlander- veen f 539 en A. Van Dam, te Aarlander- veen f 458. De gunning zal heden plaats hebben. Naar men bericht, hebben van de 472 jongelieden, die dit jaar aan het eind-examen van de Hoogere Burgerscholen zullen deel nemen, zich 54 tevens aangemeld tot het afleggen van hot toelatingsexamen voor de Kon. Mil. Academie, hetwelk op 20 Juli a. s. na voorafgaand geneeskundig onderzoek in den voormiddag, schrifteiyk zal aanvangen in de gemeenten 's-Gravenhage, Arnhem en Breda. Dezo 54 en wellicht nog andere adspiranten, dio zich, vóór 30 Juni a. s.by het departement van oorlog, voor laatstbedoeld examen zullen hebben aangemeld, kunnen, zoo zy (öy de keuring dan wel c. q. by de he:keuring) voor den militairen dienst geschikt worden bevonden, mededingen naar het vol gende aantal plaatsen: Leger h. t. 1. Leger Ned.-Indië. Infanterie 19 16 Cavalerie 3 2 Artillerie 8 5 Genie 2 1 Totaal 32 -+- 24 56. Het aantal opengestelde plaatsen by deze Academie voor de cadetten der Cadettenschool bedraagt: Leger h. t. 1. Leger Ned.-Indiö. Infanterie 12 19 Cavalerie 3 1 Artillerie 8 5 Genie 2 1 Totaal 25 26 51. In 't geheel dus 107 plaatsen. In Neder).-Indië heeft zich geen enkel adspirant voor het afleggen van meervermeld toslatings-examen aangemeld. PI. M. Koningin Wilhelmina maakt by'na dagelyks rijtoeren in of om Baarn, hetzy ver gezeld van H. M. de Regentes of eene hofdame. By voorkeur ment zy zelve oen vierspan zwarte paarden, daarby voorafgegaan of ge volgd door een pikeur. Een enkele maal ziet men Haar ook in amazonen-kostuum te paard zitten. Uit Oosthuizen wordt aan de „Alkm. Ct." gemeld, dat de Leer J. R. Boerlage, notaris aldaar, eervol ontslag uit zyn betrekking zal aanvragen en zich te Scheveningen metter woon zal vestigen. De gemeenteraad van Haarlem stond gisteren na veel discussie f 2000 toe voor de overbrugging van den spoorweg by don Kruis weg en zal zich wenden tot de Hooge Regee ring met verzoek om een einde te maken aan den onhoudbaren toestand te land en te water, door den spoorweg veroorzaakt. Het bedryfskapitaal van de Stadsbank-van- Leening werd van f 56,907.94l/a teruggebracht op f 50,000 Voor de a. s. feesten van Ny ver heid werd f 300 boschikbaar gesteld. Het voorstel schoolbouw werd voor de tweede maal aangehouden. Het kohier der plaatselyke belasting, dienst 1896/97, werd goedgekeurd en het percentage bepaald op 3.9. Ook de minvermogenden kunnen gedurende dit seizoen, op geneeskundig attest, gratis staalwater drinken. De gistermiddag gehouden vergadering van den gemeenteraad van Amsterdam werd gepresideerd door mr. Van Hall. Naar aanlei ding van de adressen, die ingekomen zyn om verbetering te brengen in den toestand van het water in de stadsgrachten, voornamelyk aan de Stadhouderskade, waaruit steeds de onaangenaamste geuren opstygen, verklaart dr. Blooker, dat thans in Amsterdam een ernstige mazelen-epidemie heerscht en dat gevallen van roodvonk en diphtheritis mede vele zyn. De wethouder mr. Treub zegt, dat de waterverversching een moeilyke quaestie is, aangezien de onderhandelingen met Amstel- lana over den bouw van de Amstsl-schutsluis nog niet geëindigd zyn. By de begrooting hoopt hy dienaangaande voorstellen te kunnen doen, waardoor de waterverversching, zooal niet volkomen, dan toch veel verbeterd wordt. Het eerste punt op de agenda was een af- wyzend praeadvies op een adres der Amster- damsche afd. der sociaal-democratische arbei dersparty in Nederland, houdende verzoek, dat van gemeentewege aan kinderen der scholen 1ste kldie daaraan behoefto hebben, dagelyks voedsel worde verstrekt. Na enkele opmerkingen van de heeren Nolting, Den Her tog en Kouveld werd het afwyzend praeadvies zonder stemming goedgekeurd. By de voordracht ten geleide van een sup pletoire begrooting van inkomsten en uitga ven, dienst 1896, mede noodzakeiyk door toe voeging van een deel van Nieuwer Amstel, brachten de heeren Muller en Van Nierop de duinwaterleiding ter sprake. In zijn antwoord becyferde de wethouder van financiën, Van Leeuwen, dat de zuivere winst der waterlei ding voor 1896 moest geraamd worden op f 225,000, en niet op f 300,000, zooals mr. Van Nierop bad uitgerekend, en was hy be reid alsnog een post op do begrooting te bren gen, van 1 gulden bv om daarop te brengen de gelden, die boven f 100,000 uit de water leiding voortvloeien, om die gelden te reser- vetren voor nieuwe werken en machinerieën. Tegen dit laatste had de heer Dyserinck groot bezwaar, aangezien onder de uitgaven reeds f 122,000 wordt gereserveerd. De heer Hugo Muller wilde uit de inkomsten der waterlei ding niet meer dan f 65,000 (de voormalige retributie) onder de gewone inkomsten op do begrooting brengen. Dit werd verworpen met 29 tegen 9 stemmen. De geheele suppletoire begrootiDg, sluitende in inkomsten en uit gaven met f 985,870, werd daarna goedge keurd, nadat overeenkomstig het voarstel van den wethouder van financiën een nieuwe post voor reserve uit de duinwaterleiding daarop was gebracht. Toegestaan werd een krefiet van f 76,000 voor den bouw eener nieuwe brandweer-hoofd wacht hoek Hobbemastraat en Ruysdaelkade. Op zyn verzoek verleende de Raad eervol ontslag op 15 Sept. a. s. aan dr. J. Forster als gewoon hoogleeraar in de gezondheidsleer en geneeskundige politie aan de universiteit. Goedgekeurd werd de bouw van twee nieuwe schoolgebouwen (meubileering, bestrating, enz. f 140,900), op het voormalige Leidsche kerk hof, elk voor 600 leerlingen. Door het afbreken van 2 hulpscholen komt 2400 M*. grond vry, geraamd op f 48,000. Benoemd werd tot leeraar in de Fransche taal en letterkunde by het openb. middelbaar onderwy8, in 't byzonder om onderwys t9 geven aan de H. B.-S. met 6-j. cursus voor jongens, de heer H. L. Da Hras, tydeiyk leeraar in de Fransche taal aan de klassen der H. B.-S. met 5-jarigen cursus voor jongens. De Raad benoemde (in plaats van wyien prof. dr. A. Pierson) met byna algemeene stemmen tot buitengewoon hoogleeraar ia de aesthetiek en kunstgeschiedenis, op een jaar wedde van f 1000 jhr. dr. J. Six, hoogleeraar aan de Ryks-Academie van Beeldends Kun sten, en (in plaats van mr. P. W. A Cort van der Linden) tot gewoon hoogleeraar in de staathuishoudkunde en de statistiek aan de Universiteit, buiten de voordracht om, den wethouder mr. Treub, met 18 stemmen. Dr. C. A. Verryn Stuart, secretaris der cen trale commissie voor de statistiek te 's-Graven hage, alleen voorgedragen, kreeg 11 stemmen. Naar aanleidmg dezer benoemingen schryft de „Tel." het volgende: „De benoeming van jhr. dr. I. Six in plaats van Allard Pierson kon geen oppositie wekken; maar de andere benoeming was velen een verrassing. „Voor de vacature-Cort Van der Linden was door de faculteit der rechtsgeleerdheid met uitvoerige motiveering een dubbeltal der curatoren gezonden, waarop eerst mr. Treub, dan mr. Verryn Stuart was geplaatst. „Maar curatoren stelden op hun aanbeveling alleen den laatste en het is een nu wel alge meen bekend geheim, dat de economische richting van den heer Treub hun een bezwaar was om dezen aan te bevelen. „De Raad heeft met 18 tegen 11 stemmen gehandeld naar het inzicht dar faculteit en Treub benoemd. Ook op de gronden der facul teit? Het valt te betwyfelen. „Na ai wat in don laatsten tyd ia gebeurd mag men het den heer Treub ni-.t euvel duiden, dat hy oen zoo begeerlyke en vaste positie als die van hoogleeraar verkiest boven het enerveerende werk van moeilyke zaken tot stand te brengen zonder van den sympathie ken steun der geiykgezinden verzekerd te zyn. Ook de omstandigheden zyner benoeming tot wethouder moeten hier in aanmerking komen." Heden zal in eene vergadering van den Senaat der Universiteit van Cambridge aan den Staatsraad mr. F. M. C. Asser het eore- doctoraat in de rechtswetenschap worden verleend. Reeds ten vorigen jare was onzen landgenoot dezo eervolle onderscheiding toege kend door ongesteldheid is toen echter de plechtigheid moeten worden uitgestold. Na de ontbinding van de club van voor uitstrevende liberale Kamerleden is het plan gevormd tot samenstelling van een nieuwe groep Borgesius, welke club in het gebouw der Tweedo Kamer eene samenkomst hield. Volgens het „Haagscho Dagblad" duurde de vergadering Dinsdag avond van 8 tot ruim 10 uren. Daaraan namen deel de heeren Goeman Borgesius, Kerdijk, Veegens, Hartogh, Drucker De Kanter, Lely, Cremer, Rink, Heldt, A E. S idt en Ary Smit. Hetzelfde blad verneemt, dat de oud minister mr. J. P. R. Tak van Poortvliet van Baden hier te lande is wedergekeerd en hy thans verbiyf houdt op zyn buitengoed te Middelburg. Men meldt uit Utrecht: H. M. d9 Koningin Regentes bracht gistermiddag het aangekondigde bezoek aan de Diaconessen- inrichting en het St. Andreasgesticht te Utrecht. Te ongeveer kwartiir voor dric-ên kwam H. M. met een hofdame en twee heeren van het gevolg uit Soestdyk per open rytuig aan de Diaconess-ninri:hting, aan de Achter de T'wynstr. 30—33. De hooge bezo.kster werd ontvangen door eenige be stuursleden en de besturende zuster. A. gravinne van Bylandt Rbeydt. Daarna werden aan H. M. voorgesteld de geneesheer dr. A. J. Van der Weyde en de heelmeester dr. J. A. Guldenarm. Vervolgens werd H. M. de verschillen ie afdeelingen rondgeleid. In de kelkzaal werd H. M. door de zusters een gezang toegezongen hetzelfde bad plaats by het bezoek aan de afdeeling van de weeskinderen, waar de groot sten van hen eveneens een gezang zong n Ruim één uur duurde het bezoek. Hoewel H. M. verzocht had de ontvangst zoo eenvoudig mogelyk te doen, waren toch iu de inrichting hier en daar bloemversierïngen aangebracht, terwyl H. M. zelve door de bestunnie zuster een bouquöt van oranje rozen, door eenige weezen een paar witte ruikers werden aan geboden, terwyl by het verlaten der gebouwen het gezamenlyk personeel een gezang ten gehoore bracht. Het tweede bezoek gold het St.-Androas- gosticht aan den Springweg No. 11, waar H. M. te ongoveor vier uren aankwam. Ook dit gebouw was voor de ontvangst feesteiyk getooid. Het bezoek duurde hier ongeveer een uur. Te Frederiksoord is op 75 jarigen leef- tyd overleden do heer M. Vink, algemeen- boekhouder der Maatsch. van Weldadigheid. In Schiedam geboren, was hy 55 jaren in dienst der M. v. W., sedert 1868 als alge meen-boekhouder. Zoowel buiten als in de M. v. W. telde deze accurate, welwillende hoofdambtenaar vele vrienden. Aanstaanden Dinsdag, 23 Juni, zal het juist drie eeuwen geleden zyn, dat Nederland zijn heerschappy begon over Indië. Het was toch op den 23sten Juni 1596, dat de eerste Nedorlandsche schepen het anker lieten val len op de reede van Bantam (op Java) en onze vaderen voor het eerst betrekkingen aanknoopten met bewoners van die heerlyk sehoone eilanden-wereld. De generaal-majoor Gysberti Hodonpyl, die onlangs van zyn paard viel, heeft zyn woDing kunnen verlaten, maar draagt zyn linkerarm in een verband, waardoor hij niet in uniform kan gekleed gaan. De minister van marine heeft den kapi tein-luitenant ter zee H. F. Kouwenborg met 20 Juni a. s. in commissie gesteld te 's-Graven hage. Wat heeft onze huisvrouw, al klaagt zy ook nog zoo dikwyls over slechte dienst boden, het toch goed tegenover een Rus sische; hier staan haar in elk opzicht wetten en rechten ter zyde, daar echter heerschen volledige vryheid en willekeur. Wanneer daar een dienstbode iets niet bevalt, heet hot een voudig: „Goed, geef my myn loon, ik ga," en meestal voegt zy direct de daad by het woord; er zyn namelyk vrienden en ken nissen genoeg, die zulk een „betrekkinglooze" gaarne opnemen, tot zy een nieuwen dienst gevonden heeft, want de Russische gast- vryheid is, zooals men weet, groot, met name by de lagere klassen. Het opgenomen meisje bewyst echter ook wederdiensten, en dat, terwyl zy in betrek king. is; dan komen de lui in de keuken op visite, dikwyls met de gebeele familie, maken bet zich gezellig en amuseeren zich. Ook wordt er voor hen extra opgedischt; de dienstbode, wie de visite geldt, zet haar samovar (want meestal heoft elke dienstbode haar eigen samovar) op, doet by den bakker inkoopen, en dan wordt het eeno glas thee, waarin de citroenschyf nooit ontbreken mag, na het andere en het eene gebakje na het andere verorberd, zonder- dat de dienstbode er ook maar een oogenblik aan denkt, dat 2Ü al dien tyd haar werk verzuimt, of in de buishouding iets veronachtzaamt. Integendeel, als zy in hot voorhuis aan het werk is en bericht krygt dat er gasten voor haar ge komen zyn, gaat zy naar de keuken en het werk blyft eenvoudig liggen. Niet zelden gebeurt het, dat zoo'n bezoek uit de geboorteplaats der dienstbode komt en dan dagen lang blyft, natuurlyk buiten medo- weten van meneer en mevrouw, die meestal geen vermoeden hebben van wat in het achterhuis gebeurt en wie daar al gehuisvest wordt; het is in een voornaam huis gebeurd, 1 dat een kamermeid haar geheel, wel is waar kinderloos buwelyk gediend heeft zonder dat de familie er iets van wist of misschien j niet weten wilde. De man werd mee in huis i genomen, maar stierf na eenige jaren aan de I tering, ofschoon hem in de lange zomer maanden, gedurende welke meneer en mevrouw in hot buitonland waren, de beste verpleging ten deel viel op kosten van meneer en mevrouw en waarschynlyk in hun kamers. Men moet dus dikwyls wat door de vingers zien, om een overigons goede dienstbode te behouden 1 De echte Russin gevoelt zich onder zulke verhoudingen heel gelukkig, zy ziet niets van dat alles en is tevreden, als zy prompt bediend wordt, de meid haar vrien- deiyk behandelt, haar naar den mond spreekt, en in huis alles zyn gewonen gang gaat; wat achter gebeurt, is haar onverschillig, zy wil het zien noch weten. Maar voor de vreemdelinge, in wie meer zin voor huiseiyk- heid is, en die het niet met open oogen en gebonden handen kan aanzien, dat haar dienst. boden naar welgevallen handeleD, voor haar is het erger, zy mag niets zeggen, en zwygen kan zy ook niet altyd, en het gevolg is de eene ergernis over de andere, dikwijls ver wisseling van dienstboden en de reputatie als een mevrouw, by wie het moeilyk uit te houden is. En toch zal het met den besten wil zulk een vreemdelinge niet gelukken, verandering te brengen in de bestaande ver houdingen; zy leert ten slotte zich te schikken. Zy moet byvoorbeeld bedaard toezien, zooals ik zelf ondervonden heb, dat des nachts, toen zy met haar man van een party per rytuig terugkwam, in de daarnaast glydende slede haar kamermeid, die zy natuurlyk in huis en te bed waande, in een lichtblauw zyden kleed ook van een feest terugkeerde. Meneer en mevrouw stappen voor den hoofdingang uit, waar de bediende hun de deur opent, terwyl de kamermeid voor de achtertrap uit stapt, binnengelaten en ontvangen door een dwornik, die zeker in zulke nachtelyke excursies ingewyd is en stilzwygond als portier fungeert; mogeiyk waren ook de overige dienstboden „uit" geweest, zoodat dikwyls een oppasseres, by de aan haar toevertrouwde kleinen, de eenige bewaakster van het huis is, meestal zonder er iets van te weten. Want wyl zy meestal de party van mevrouw kiest, achten de overigen het niet geraden, haar met hun voornemen in kennis te stellen. Zulk een kinderjuffrouw, altyd als njanja (oppasseres) aangesproken, verdient wel de aandacht; zy is Diet zelden de heerscheres van het huis en een jonge vrouw onderwerpt zich meestal in alle zaken aan haar. alleen reeds hierom, opdat de oude het kind maar goed zal behandelen. Men verwent zoo'n njanja formeel, geeft haar dikwyls geschenken, brengt haar byna altyd van een boodschap eenige zoetigheden, waarop zy verzot is, mede, en bevoorrecht haar tegenover de anderen in elk opzicht. Een gewone dienstbode krygt, behalve ge middeld tien roebel loon per maand, alleen de warme epyzen en zwart brood van haar mevrouw; diDgen, zooals koffie, thee, suiker, wittebrood, enz., moet zy zichzelve koopen, een njanja daarentegen heeft dat alles vry, krygt ook van het fijnste der middagtafel, in sommige families zelfs champagne, oesters en kaviaar. Voor de kinderen zyn deze Rus sische oppasseressen meestal zeer goed, zy hebben het kleine, haar toevertrouwde wezen dikwyls afgodisch lief; het gebeurt wel is waar ook, dat zy des nachts, om zelf rust te hebben, het kind brandewyn ingeven, om daarmede het wakker worden en schreien van de kleine te voorkomen; doch dit zyn uitzonderingen, over het geheel waken zy over het welzyD van hot kind, maar laten zich niets van eeD jonge moeder zeggen of voorschriften geven. Indien do moeder kleine veranderingen iu de behandeling van haar kind mocht verlangen, is de verontwaardiging der oude groot en onmiddeliyk worden alle heiligen aangeroepen, die» de meesteres voor het schenden van hare rechteD moeten straffen. Als de njanja zich door haar meesteres beleedigd waant, of wanneer deze iets voor het kind ordineert, dat haar niet aanstaat, bidt zy har n heilige, dat bij de moedor die niet waard is, zoo'n onschuldig schepseltje te bezitten, moge straffen; en tot het kind zegt zy: „Myn duifje, myn engeltje, je zult het spoedig beter hebben dan wy hier op aardede heiligen zullen je tot zich nemen, weg van deze slechte aarde, van je moeder." Wat moet men nu tegen zulke ont boezemingen doen? Zulk een njanja weg sturen dat doet men niet, zoo lang zy goed voor het kind, zindelyk en niet met te veel aanhang gezegend is. Maar zwaar, zeer zwaar valt het een moeder, zoo iets te hooren. Als er meerdere kleine kinderen zyn, is or meestal voor elk een afzonderiyke dienstbode of gouvernante; de oudsten hebben de Fran^aise, dan volgt de bonne, de oppasseres, en voor den baby de zoogster, welke laatste een zeer duur artikel in Rusland is, daar men de direct van het platteland gekomen vrouw geheel moet kleedon en van eene uitrusting voorzien. Daarvoor bestaan vaste voor schriften, on de hoofdzaak is, dat, wanneer de min haar tyd uitgediend heeft, zy behalve een hoog loon en andere geschenken de geheele uitrusting cadeau krfigt. Daarby wordt zoo'n vrouw gedurende haren dieDstty'd als 't ware vertroeteld en het is een beele dame, als zy met den kleine op straat wandelt. Op een afstand kan men al zien, of zy een meisje of een jongen draagt; in het laatste geval draagt zy lichtblauwe, in het eerste rose kleeren. Een zoo gemakkeiyk en aangenaam leven als deze by de kinderen aangestelde dienst boden hebben de overigen niet, al overwerken dezen zich ook waariyk geenszins. Ruw wu^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1