N°. 11138. Donderdag 18 Juni, A0. 1893 feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven PRIJS DEZER COURANT! Voor Leiden per 3 maanden. f 1.10. Franco per post ..-s. i 1-40. Afzonderlijke Nommers 0.05. Yan PRUS DER ADVERTENTIEN: 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17^. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Dit noinmcr bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Leiden, 17 Juni. Heden is alhier in 't Nutsgebouw de jaar vergadering gehouden van de Veroeniging van Archivarissen in Nederland. Door den voorzitter, mr. S. Muller Fz., werd verslag uitgebracht over het afgeloopen jaar. Het bestuur werd herkozen. Door mr. J. E. Heeres, van 's-Gravenhage, werden stel lingen vordedigd over de wenscheiykbeid van het stellen van vereischten voor de benoem baarheid voor archivaris. Heden was het 25 jaren geleden, dat de heer A. Buschman bij de heeren B. H. Vos en Zonen op hun kantoor in betrekking kwam. Dezen dag lieten zyn patroons geenszins voor hem onopgemerkt voorbijgaan. Immers, be halve hartelijke gelukwenschen, werden hem ook kostbare stoffelijke souvenirs aan dezeu dag aa geboden. Benoemd is aan de Herv. school te Rijns burg de heer W. Th. Wanner, te Leiden. In de vergadering op 15 Juni van de Afd. Rijnsburg en Omstreken van de Algo meene Vereeniging van Bloembollencultuur te Rijnsburg is besloten do droge veilingen dit jaar op een vroeger tijdstip te bepalen. Tevens zal aan den Raad der gemeente een request gezonden worden ter verkrijging eener telopboon. Ook zal men trachten een brievenpost meor te krijgen, daar voor den handel drie posten wel wat weinig zijn. De heer D. J. Van Aalst, candidaat to Hoorn, heeft het beroep naar de Ned.-Herv. gemeente te Noordwijkerhout aangenomen. H.H. M.M. de Koningin en de Koningin Regentes schonken aan het pensioenfonds van de werklieden der Kon. Ned. fabriek van gouden en zilveren werken van de hetrcn J. M. Van Kempen Zonen, te Voorschoten, bij gelegenheid van het zestigjarig bestaan, dat op 26 Juni a. s. feestelijk zal worden her dacht, eene in waarheid koninklijke gift. De definitieve uitslag van de herstem ming ter verkiezing van een lid van den ^aagschen gemeenteraad is als volgt: inge leverd 2855 biljetten, van onwaarde 42; geldig 2813 uitgebrachte stemmen. Gekozen mr. W. Dolk (liberaal) met 1806 stemmen. Jhr. mr. J. A. De Jonge (conservatief) had 1007 stemmen. De hoer Chr. P. W. Kriens, te Haarlem, directeur van het stedelijk muziekcorps aldaar 'on leeraar aan de Muziekschool te 's-Graven- .hage, herdacht gisteravond met een concert in de sociëteit „Vereeniging" zijn 25-jarig jjutiló als musicus. Aan dat feestconcert verleenden het stede lijk muziekcorps en de mannenzangvereeniging „Crescendo" hunne medewerking. Daarty traden als solisten op: mevrouw Corn. Meysen- 'lieijm als zangeres en de heeren Hemy Hof meester van Amsterdam als violist, S. Schel link van Utrecht, bariton, Gottfried Mann als directeur van het muziekcorps, en Henk Van Breemen als pianist, terwijl de concertgever zelf veel toejuichingen inoogstte met de voor dracht van een tweetal soli op clarinet, een instrument, dat hij met bijzonder groot talent bespeelt. Aan ovaties ontbrak hot niet. Namens de commissie voor het stedelijk muziekcorps feliciteerde hem mr. A. C. Waller en bood hem eene pendule met coupes aan; kransen ontving h\j van de sociëteit „Vereeniging" met een toespraak van den president dr. Val- kema Blouw; een van eene commissie uit do burgerij, vergezeld van een stoffelijk bewijs van sympathie, en eer. rede van den heer F. Smit Kleine; oen van de mannenzangver eeniging met een toespraak van den heer H. Sany, en kransen en geschenken van het stedelijk muziekcorps, van vrienden, van de sociëteit „Vereeniging," van de Haagsche Muziekschool, van de letterlievende vereeni ging „J. J. Cremer," van do club der „Nacht vlinders," kortom, de heer Kriens wera onder bloemen begraven. Tal van leerlingen en oud leerlingen kwamen gisteren hem complimenteeren; zijne élèves van de vioolklasson vereerden hem een sier lijken fauteuil, de leden van het stedelijk muziekcorps boden hem een fraaie photo- graphie van het gezelschap aan on een depu tatie van „Haarlems Gemengd Koor" bracht hem hare gelukwenschen. De vereeniging tot behartiging van de belangen der vrouw te Rotterdam heeft zich per adres tot den gemeenteraad gewend met het dringend verzoek, dat in eene openbare zitting opheldering gegeven worde over de oproeping van B. en Ws. voor een leeraros of leeraar in de wis- en natuurkunde aan de H. B. S. voor meisjes, waarbij de jaar wedde voor eene leerares lager is gesteld dan voor een leeraar. Naar adressanten vermeenen, moeten er bij het gemeentebestuur bepaalde redenen daarvoor bestaan, die zij gaarne wenschen te vernemen, wijl van een leeraar en leerares dezelfde bekwaamheden vereischt worden. De heor J. Sander J. C. Azn., predikant h(j de Ev. Luth. gemeente te Leerdam, hoopt den 13den Juli zjjne 40 jarige evangelie-be diening t9 herdenken. De heer Sander was van 1851 56 hulpprediker te Leerdam, terwijl hij 13 Juli 1856 te De Rijp als predikant werd bevestigd; van 1863 tot 1 Nov. 1883 was hij predikant te Paramaribo, van waar hy eervol ontslagen en gepensionneerd naar Nederland terugkeerde, terwijl hij 25 Mei 1884 weder al6 hulpprediker te Leerdam optrad. De algemeene vergadering der H. IJ. S.-M. heeft de balans en winst- en verlies rekening goedgekeurd en het dividend op 4 pet. vastgesteld. De heer W. A. Yiruly Yerbrugge werd als commissaris en de heer W. Van der Vliet als lid van den raad van administratie herkozen. Da minister van marine heeft den luite- mnt ter zee 2do klasse bij de Koninklijke Nedorlandsche Marine-Reserve J. Groenewold, dienende aan boord van Hr. Ms. monitor „Cerberus", met 3 Juli a. s. van zijne plaat sing ontheven. Met dienzelfden datum worct aan boord van genoemden monitor geplaatst de adelborst der 1ste klasse by die Reserve IC. H. K. Wijtsma. De „Staatscourant" van 17 dezer bevat een rapport van den commandant van Hr. Ms. schoener „Zeehond," belast met het politietoezicht in de Noordzee, van 6-27 Mei jl. Behoudens enkoio waarschuwingen, werden geen overtredingen geconstateerd en geen klachten vernomen. Gisteren had te Nijmegen de algemoenó vergadering van het Noderlandsch Genootschap voor Munt- en Penningkunde in het „Oranje- Hotel" plaats, onder leiding van den heer T. A. M. Roest, van Leiden. Na behandeling van eenige huishoudelijke zaken werden benoemd tot gewone leden de heeren mr. P. De Keth, jhr. H. M. Speelman en H. Kuipers; tot buitengewone leden de heeren Alpb. SchellensJ. D. Oortman Gerlings, ds. H. A. J. Lütge, mr. C. J. Byieveld en mr. H. J. D. D. Enschedé. Tot eerelid werd benoemd de voorzitter, de heer Roest. Het aftredend bestuurslid C. H. F. A. Corbeiyn Battaerd wt.rd herkozen. Tot commissielid voor de redactie van het tydscbrift werd het aftredend lid, mej. M. De Man, her kozen met algemeene stemmen. De volgende vergadering, in 1897, zal te Utrecht plaats hebben. De heeren prof. Max Conrat, dr. L. Van Doesburgh, prof. W. M. Gunning, prof. P. K. Pel, dr. M. W. Pynappel, G. Rosenthal en prof. Ruge hebben zich vereenigd tot oen commissie, om prof. Forster by zyn vertrek uit Amsterdam naar Straatsburg een bewys van hoogachting en waardeering aan te bieden namens allen, die by gedurende zijn zeven tienjarig verblyf in ods vaderland aan zich verplicht heeft. Forster behoorde tot de man nen, die ver buiten hun gewonen werkkring hun invloed doen gelden, en een commissie van leerlingen en oud-leerlingen koD het is reeds gebleken onmogelijk voldoende zyn om allen, die vriencschap of dankbaar heid voor hem gevoelen, gelegenheid te geven die te uiten. Ieder, die wenscht deel te nemen aan dit huldeblijk, wordt verzocht zyne bydrage, met duidelyke opgave van naam en woonplaats, te zenden aan het adres van dr. M. W. Pyn- appel, Stadhouderskade 60, Amsterdam. Uit een mededeeling, door burgemeester Van Son in den gemeenteraad te Nieuwer- Amstel gedaan, bleek dat de toestand van de financiën der gemeente zóó gunstig Is, dat men er de belasting zal kunnen afschaffen. Uit Arnhem komt de mededeeling, dat de toestand van generaal Bloem bevredigend is. De gewone audiëntie van den minister van koloniën zal op Yrydag 19 Juni a. s. niet plaats hebben. Het stoomschip „Obdam," van Nieuw- York naar Rotterdam, passeerde 16 Juni Lizard; de „Prins Alexandor," van Batavia naar Amsterdam, arriveerde 16 Juni te Suez; de „Java," van Amsterdam naar Batavia, ver trok 16 Juni van Djoddah; de „Prins Hen drik, van Amsterdam naar Batavia, vertrok 16 Juni van Southampton. By koninkiyk besluit is aan mej. A. C. Peters, geboren te Weidesheim, en aan mej. M. A. Chr. Schuster, geboren te Burtscheid, vergunning verleend tot het geven van lager onderwys, mits zy overigens aan de daartoe by de wet gevorderde vereischten voldoen. Benoemdmet ingang van 17 dezer, tot burgemeester van Beek, J. H. Lemmens, secretaris dier gomeente; met ingang van 21 dezer, tot burgemeester van Akersloot, J. Hennis en tot burgemeester van Zieriksee C. W. Yermeys. De Oost Indische ambtenaar met verlof dr. C. Gutteling, laatsteiyk lsto-stadsgeneesheer te Batavia, op zyn verzoek, met ingang op 1 Juli a. s, eervol uit 's lands dienst ont slagen, met toekenning van pensioen. De Oost-Indische ambtenaar met verlof J. Landeau, laatstelyk opziener over de gietery by den artillerie constructiewinkel te Soerabaia, op zyn verzoek, wegens physieke ongeschikt heid, met ingang op 1 Juli a. s., eervol uit 's lands dienst ontslagen, met toekenning van pensioen. TWEEDE HAMER. Voortzetting van het Kiesrechtdebat. In art. 159 werd door de Commissie van Rapporteurs eene wyziging voorgesteld, bepa lende: ten behoeve van de vaststelling der kiezersiysten in 1897 worden in afwyking van art. 23 (houdende bepïlingen omtrent bedeelden) vóór den 22sten Februari aan de ia dat artikel bedoelde besturen van welda digheids-instellingen ter vervanging van de lysten A. en B. lysten gezonden van per sonen, die voor do plaatsing op de kiezers iysten in aanmerking komen. De Minister nam die wijziging over en art. 159 werd goedgekeurd. Aan de orde was art. 160, luidende: „Tot en met het jaar, waarin de personeele belasting, zooals die is geregeld by de wet van 16 April 1896, wordt ingevoerd in art. la (belastingkiezers) ook toepa3selyk op hen, die over bet laatstverloopen dienstjaar zyn aan geslagen in de personeele belasting, zooals die is geregeld by de wet van 29 Maart 1833 (Stsbl. no. 4), laatstelijk gewyzigd by de wet van 15 April 1891 (Stsbl. no. 88.)" Art. 161, luidende: „Tot en met het jaar, waarin de personeele belasting, zooals die is geregeld by de wet van 16 April 1S96, wordt ingevoerd, geldt art. 1 b lo (huurkiezers) ook voor ben, die in gebreke bloven de door hen verschuldigde personeele belasting te betalen, mits zy overigens in de termen van genoemde bepaling verkeeren." Beide artikelen werden op voorstel des Voorzitters tegeiyk behandeld. Door de heeren Gerritsen en De Boer werd voorgesteld art. 161 to doen luiden: Yoor de in 1897 krachtens de wet op te maken kiezersiyst, zendt de burgemeester vóór den 8sten Februari aan alle mannelyke inwo ners der gemeente, tevens Nederlander, die den leeftyd van 25 jaren hebben bereikt, op het bevolkingsregister voorkomen en niet over het volle laatstverloopen dienstjaar zyn aange slagen in de grondbelasting voor een bedrag van ten minste één gulden, in do vermo gensbelasting of in de belasting op bedryfs- en andere inkomsten, door een gemeente ambtenaar of over de post, een formulier, waarvan het model door ons wordt vastge steld, tot bet doen der opgaven, bedoeld in artt. 15, 16, 17 en 19, en waarop tevens de aangifte, bedoeld in art. 13, kan geschieden, met een uitnoodiging, om, indien zy krach tens artikel 15 aanspraak meenen te kunnen maken om geplaatst te worden op de kiezers iyst, daarvan voor zooveel noodig aangifte te doen. Het formulier wordt vóór of op den löden Februari teruggehaald; het kan vóór dien datum aan den burgemeester worden gezon den. Het laatste lid van artikel 49 is hierop van toepassing. Een nieuw art. 160bis in te voegen. In het jaar 1897 zenden de ontvangers der directe belastingen en der successie-rechten de opga ven, bedoeld in art. 10, 1ste lid, voor zoover het den aanslag betreft, vóór den 8sten Jan. aan den burgemeester, en ontvangen die vóór den 8sten Febr. van den burgemeester terug, ten einde daarop de aanteekening, by datzelfde lid bedoeld, te plaatsen. In art 161 voor 1 b lo. te lezen: lö lo., 2o. en 4o. en in den voorlaatsten regel voor bepaling: bepalingen. De heer Gerritsen deelde in de eerste plaats mede waarom de radicale party (gelach) gemeend heeft zich by de algemeene beschou wingen te kunnen onthouden van debat. Die party, bier vertegenwoordigd door de 2 onderteekenaren van het amend., meende zich daarvan te kunnen onthouden, omdat hier toch geen sprake is van het tot-stand komen van oene nationale w<t, maar het eenvoudg geldt het tot stand komen van een compro mis, gesloten by de stembus van 1894. Tot zyn amendement komende, wees spreker er op, dat het niet wenschelyk is by de verkiezing van 1897 voor hetzelfde kiezers corps te komen als in 1894. Yolgens den Minister zullen wy wel meer kiezers krygen, maar dat zyn eigenlyk maar tooneelkiezers. Spreker en zyn medevoorsteller hadden geen bezwaar art. 161 te behouden, maar van andere zyde zullen ernstige bezwaren komen Spr., meer ministeriëel dan vele rainisteriëelen hier, zal voor de wet stemmen, maar zal dat voorbeeld navolging vinden by de meerder heid der Kamer, wanneer art. 161 behouden blyft? By aanneming van het amendement even wel kan de minister art. 161 behouden. De heer Veegens had ernstige bezwaren tegen de amendementen: in de eerste plaats, dat de aangeslagonen in do vermogens-, grond en bodryfsbelasting het voorrecht zullen heb ben, geen aangifte te moeten doen. Die be voorrechting ging hem te ver en schept nog grooter ongelykheid dan het ontwerp zelf, en het amendement zal ook niet aan het doel beantwoorden. Hot aantal huurkiezers zou volgens de voorstellers niet vermeerderen uit vrees voor den fiscus. Daarmede hebben de voorstellers echter hun amendement afge broken en evenzeer de onvermydelykheid aangetoond van het ontwerp zelf. Hy gaf den heer Gerritsen in overweging zich tevreden te stollen met zyn oratorischen triumf, zyn amendement in te trekken en voor de wet te stemmen. Grensverandcring tnsschen Leiden on Leiderdorp, enz. Nu het zich laat aanzien, dat het wetsont werp tot verandering van de grens tusschen de gemeente Leiden eenerzyds en de gemeenten Leiderdorp, Oogstgeest en Zoeterwoude ander- zyds niet vóór 30 Juni a. s. zal kunnen tot stand komen, is (daar verschuiving van den dag van overgang zelf bezwaar ontmoet en dus artikel 9 van het ontwerp verandering moet ondergaan) door de Regeering voorge steld de schrapping van de kiezersiysten niet op 30 Juni, maar, zooals by grenswyzigingcn gebruikelijk is, op den dag van overgang te doen plaats hebben. De verkiezingen voor de Gemeenteraden moeten dan echter na Augustus worden gehouden; do ontbinding der bestaande Raden kan mitsdien oerst op 1 September geschieden. Gedurende de maand Augustus blyven alzoo do bestaande Raden in functie, eene omstandigheid, dio te minder bezwaar levert, wyi de Raadsleden, op het overgaand gebied gevestigd, ophouden ingezetenen te zyn en deswege hun ontslag hebben te nemen. Te Leiderdorp is ééD, to Oogstgeest zyn vier Raadsleden op het aan to hechten gebied gevestigd, zoodat in eerstgenoemde gemeente tien, in laalstgemelde zeven raadsleden gedu rende de maand Augustus in functie zullen zyn. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland ver eenigen zich met de getroffen regeling. Heemskerk, Willinge, Bahlmann, A. Smit, Knyff, Seret en Lohman. Met den heer Rutgers en de meerderheid gelooven wy ook dat de Kamer deze quaestie tb.,ns zonder veel bezwaar kan uit den weg ruimen. Doch overigens zal het den leden niet ontgaan zyn, dat de aandacht van vele collega's zoozeer i3 verzwakt, dat zelfs by de stemmingen over de kieswetartikelen en amendementen sommige namen wel eens twee- of drie maal moeten worden afgeroepen, alvorens de heeren tot besef zyn terugei r.^cht. Gemengd Nieuws. Gelyk wy in ons vorig nommer reeds meldden, heeft de Kamer, op voorstel van den Voorzitter, besloten bovenstaand wets ontwerp na de Kieswet te behandelen en ging aan dat besluit een kort debat vooraf. De heer Donner namelyk wilde het ont werp nu van de agenda afvoeren en gaf in overweging bet eerst na het reces te behan delen. Hy vreesde, dat er na de lange kies wetdebatten niet de vereischte belangstelling meer voor deze gewichtige lokale zaak zal bestaan. De heer Bool zag niet in, dat het gewenscht is, deze zaak nog langer uit te stellen. Hy meende, dat dit ontwerp genoegzaam is over wogen on voldoende voorbereid, zoodat zeer goed tot afdoening kan worden overgegaan. De zaak is eenvoudig. De heer Rutgers sloot zich by den heer Bool aan. Ook hy meende, dat deze zaak niet langer mag worden uitgesteld. Hy wil afdoen wat afgedaan kan worden. Er komen by deze regeling algemeene vragen ter sprake, die, na de grensregeling met Nieuwer-Amstel, de Kamer nu verscher in 't geheugen liggen dan over eenigo maanden. Na repliek van eten hoer Donner werd het voorstel van den Voorzitter, geiyk men weet, aangenomen met 62 tegen 25 stommen. Tegen stemden de heeren Van Alphen, Roesringh, Donner, Bastert, Schepel, Tydens, T. Mackay, Kuyper, v. Bylandt (Apeldoorn), Van Stirum, 't Hooft, Schimmelpenninck, Borgesius, A. Mackay, Lucasse, De Lange, Dirk G., het knaapje dat in de school aan de Lange'orug over de trapleuni: g v/as gevallen, heeft geheel hersteld het Waalsch hospitaal kunnen verlaten. 't Is warm, erg warm dezer dagenl Die warmte heeft op haar gewöten, dat er heel wat gedronken wordt; vooral snakt menigeen telkens naar een verfrisschendo teug. Een glas limonade moet thans elk welkom zyn. Zoo dacht ook de heer M. C. Willebrands en die gedachte wil hy in 't belang zyner zaak io zich in de laatste jaron hoofdzakelyk toelegt op het bereiden van onderscheidene siropen) niet voor zichzelf houden Vandaar de aarcige reclame, van zynentwege in onze gemeente op de aanplakborden bevestigd, welke te aan schouwen geeft een typisch mannetje, dat al zyn aandacht wydt aan oen flesch, gevuld met limonade. 't Is tr den heer Willebrands natuuriyk om te doen, dat velen verder zullen gaan dan dit mannetje, w. z.dat ze niet blyven kyken naar de flesch, maar zich er één neen vele, aanschaffen en leegdrinken. Een advertentie ia dit blad geeft aan waar deze limonades te verkrygen zyn. De collecte voor een gewapenden dienst zal te Oegstgoest worden gehouden morgen, 18 Juni, terwyi de loting voor de rustende schutterij zal geschieden a8. Maan dag, 22 Juni. De zang vereeniging „Zanglust", te Woubrugge, opgericht 5 September 1889, is wegens onvoldoende deelneming weer ontbonden. De zeventienjarige dochter van schipper Luman, liggende aaa de timmerwerf van den heer J. Boot, te Woubrugge, had gisteren het ongeluk met een mes in do hand te vallen, met het hoogst noodlottig gevolg, dat de punt van het scherpe voor werp diep in haar rechteroog drong. Op advies van den te hulp geroepen doktor werd zy naar 't academisch ziekenhuis to Leiden vervoerd. Zeer waarschyniyk zal zy het gekwetste oog moeten missen. Toon de landbouwer A. Van Eedon, te Noordwykerhout, gistermorgen een vracht schelpen van het strand haalde, streek een duif op de kar neer. Het beestje was zóó vermoeid, dat het by het wegryden niet eens wegvloog en zich met de hand liet vangen. Eet bleek een postduif te zyn. De vleugels zyn gestempeld: Ryksstation, Den Helder, IJmuiden 98, en een ringetje om den rechterpoot draagt hetzelfde nummer. Ü6 duif is aan het hulppostkantoor te Noord wijkerhout in bewaring voor eventueel© navraag. Eene juffrouw te 's-G raven h age heeft by do politie klacht gedaan, dat zy, nadat zy een bezoek van een kennis had ontvangen, na diens vertrek een niet onbelangryke geld som vermiste. Door de politie te 's-Gravenhago zyn aangehouden twee jongens, die uit een pakhuis aan de Toussaintkado aldaar een belangryke party zink hadden ontvreemd en bovendien verdacht worden verschillende dief stallen te Scheveniogen te hebben gepleegd. Toen de politie gisteren een hunner op- de Groote Markt wilde arresteeren, wist hy to ontkomen, maar werd later gevat. Er is een belangryke diefstal; van paardentuigen ten nadeele van de ge meente reiniging te 's-Gravenhage aan het liebt gekomen. By verschillende personenzoowel opkooper3 als voerlieden, zyn tuigen in beslag genomen. Door de politie zyn in deze zi&k tweei^ verdachten aangehouden. Een hunner is io dienst der Openbare Reiniging. De bewoners van Maliebaan, Maliestraat en Weistraat te Utrecht hebben ernstige grieven tegen het Leger des HeiU. „Met valsche tonen van trompetten, enz., voortgebracht in een bovenkamer, waar do ramen uitgenomen zyn, wordt de rust tot zeer laat in den avond, soms lang na 10 uron

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1