Triomf
i. 0. VERQULST, Hoogewoerd 63,
BBILLAHT GLABTIM,
Openbare Vcrkoopisig,
5 K. Boter ƒ3.50.
AANBESTEDING""
Vervolg der Advertentiën.
IS HET U BEKEND,
ZOMERZORG.
Acht-ea-Vyfügste laar der
A CI-IT 3822 15
ZOMER-CONCERTEN,
HOFFMANN SCIIMIOT
J. L. CREYGHTON,
Aalmarkt 25.
Te huur of te koop:
Terstond gevraagd:
Zoniei'zorg.
Amerikaansch Orgel.
Fijne Versche Grasboter.
Versche Eieren,
J. DE WILDE, Hoogewoerd 74.
SPECIALITEIT
Sclioeiieo, die bijzonder
gemakkelijk zitten.
HEDBKT
ATELIER voor REPARATIËN, spoedig en net.
Abonnement voor Opwinden.
in 1897, wijl anders, ook in hot vervolg, do
periodieke aftreding der raadsleden en wet
houders allerwegen in den lande in éón zelfde
jaar zou geschieden, behalve in Leiderdorp
en Oegstgeest.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
VAN HOUTEN.
by voldoende inteekening te geven door heb
Stafmuziekcorps van het4deReg.Infant.rie,
Directeur de lieer W. VAN ËKP.
Contributie voor een Heer (met drie
Dames of Kinderen) drie Gulden.
Mei 1896. COVVÉE Azn.
reinen eischen, waar op vrij grooten afstand
ran elkander en in volkomen rustige afzon
dering verschillende gebouwen tot huisvesting
der patiënten kunnen worden gesticht. In de
naaste omgeving van volkrijke steden plegen
zulke terreinen niet te worden gevonden. Met
groote kosten heeft de gemeente Leiden zich
den eigendom verworven van een boomrijk
landgoed, waar de gestelde eischen by uit
nemendheid tot hun recht kunnen komen.
In aanmerking genomen de uitg strektheid
der voorgestelde grenslijn, is het niet te ver
wachten, dat eerlang wederom daarlangs zal
worden gebouw. Mocht wellicht in de toe
komst op één of meer punten aanbouw op
groote schaal plaats hebben, dan zullen te
bekwamer tijd maatregelen tot gedeeltelijke
grensverlegging moeten worden genomen.
Gelijk met cijfers in het Yoorloopig Verslag
wordt aangestipt, is het zielental der gemeerde
L i-ien inderdaad sedert 1880 niet sterk ver
meerderd. "Wel is daarentegen de feitelijke stads
bevolking in do laatste jaren snel en krachtig
toegenomen; de bevolkingscijfers, in de Memorie
van Toelichting medegedeeld, zijn ia den
aanvang dezes jaars gestegen tot 3030, 2026
en 3257, respectievelijk voor het overgaand
gebied van Leiierdorp, Oegstgeest en Zoeter
woude. Dientengevolge zijn de lasteD, die
drukk-.n op do gemeente, welke met prijzens
waardige vrijgevigheid het genot van hare
stedelijke inrichtingen voor de omwonenden
opo jsit ld?, in werkelijkheid buiten verhouding
tot den aanwas harer bevolking verzwaard.
Daarbij komt, dat juist de meergegoeöen zich.
in bet zoogenaamd goeakoope Leiden, gelijk
het in den volksmond heet, vestigen en dat
de vermeerdering van bevolking op het ge
meentelijk territoir alzoo cp rekening der
ningegoeden moet worden gesteld, wieD geen
voldoende huisvesting kan worden verschaft.
Dat niet alleen meergegoeden, van elders
komende, 2ich in de grensgemeenten vestigen,
m^ar ook velen, uit Leiden afkomstig, zich
daarheen verplaatsen, blijkt hieruit, dat van
de 195 kiezers to Leiderdorp 19 aldaar en
70 te Leiden zijn geboren, van de 216 te
Oegstgeest 15 aldaar en 79 te Leiden, van
de 414 te Zoeterwoude 37 aldaar en 143 te
Leiden, terwijl de overige van elders zijn
ingekomen. In de omstandigheid eindelijk,
dat in vroeger eeuwen de opeenhooping van
menschen binnen Leiden nog grooter was,
mag, nu zich omtrent behoorlijke woning
toestanden geheel andere begrippen hebben
gevormd, geene vergoelijking worden gezocht
voor het laten voortbestaan van de verouderde
greos.
In de Memorie 7an Toelichtiog is het feit,
dat binnen Leiden voor nieuwe academische
gebouwen geene ruimte meer beschikbaar is,
vermeld, niet zoozeer, omdat het overwegend
bezwaar zoude leveren die gebouwen buiten
de gemeentegre. s te plaatsen, als wel om
te doen uitkomen, in welke ipate Leidens
territoir, waarop üie gebouwen dan toch eigen
aardig thuisbehooren, is volgebouwd.
Het Ru'ineplein, reods gedeeltelijk door
openbare gebouwen in beslag genomeD, is
voor het aangewezen doel in de toekomst
niet voldoende en zou ook bezwaarlijk geheel
mogen worden volgebouwd. Wat aangaat de
inrichting van een abattoir, de algemeens
begraafplaats, waarvan blijkens mededeeling
van burgemeester en wethouders van Leiden
enkele malen is gebruik gemaakt, kan daartoe
in geen geval worden afgestaan, en het terrein
uer gemeente-boomkweekerij is daartoe ten
eenetV.ale ongeschikt. Aangezien te Leiden
eene der belangrijkste veemarkten van Zuid-
Holland wordt gehouden en het tegenwoordig
in den vleeschbaudel meer en meer gebruikelijk
wordt ter besparing van transportkosten
het vee op do marktplaatsen zeiven te slachten,
zoude de oprichting van een abattoir in die
gemeente in hooge mate wenschelijk zijn.
De ondergeteeken le kan geenszins toegeven,
dat bet aan te hechten grondgebied te groot
is in verhouding tot dat, hetwelk de gemeente
Leiden thans beslaat. Wtl wordt bij het tot-
standkoxen der voorgestelde uitbreiding
Leidens grondgebied meer dan verdubbeld,
doch de gemeenten Leiderdorp, Oegstgeest,
en Zoeterwoudo verliezen, geljjk de door het
gemeentebestuur van Leiden overgelegde kaart,
waarop de vier gemeenten in haren vollen
omvang zy'n afgebeeld, by den eersten oog
opslag doet zien, slechts een naar verhouai. g
zeer gering gedeelte van haar gelied, en do
tegenwoordige oppervlakte der gemeenta
Lsiden is, gelijk reeds in de Memorie van
Toelichting met voorbeelden werd gestaafd,
buitengemeen beperkt.'Het ligt bovendien voor
de bani, dat do gemeente niet van stonde af
aan allerwegen op liet nieuw verworven ge
bied tot stratenaanleg, overbrugging, demping,
verlichting en rioleering behoeft over te gaan
op gelijken voet als in hare dicht bebouwde
kom. Ook zouden financiëele bezwaren, als
in het Verslag te berde worden gebracht,
alleen op hot voordeel van Leiden zelf invloed
kunnen uitoefenen. Uit het feit, dat die ge
meente evenwel ten krachtigste op de grens
regeling aandringt, blijkt genoegzaam, dat zy
berdi is over eventueele geldelijke nadeelen
heen to stappen. De belastingdruk is trouwens
to L iden niet bovenmatig zwaar. Het heffings-
procent der inkomstenbelasting bedraagt in
don regel niet meer dan 3 pet.; er worden
50 opcenten op het personeel geheven; - ce
gasprys is slechts 5 c nts en het schoolgeld
is laag. In ieder geval ligt in het opperen
van financiëelo bedenkingen de erkenning op
gesloten, dat in de grensgemeenten nog vele
werken zijn uit te voeren. Inderdaad is daar
ter plaatse, in tegenstelling met Nieuwer-
Amstel, hetwelk althans voor enkele deelen
*an de allengs gerezen behoeften trachtte te
gemoet te komen, zeer weinig gedaan om de
eischen, welke de ontwikkeling der buiten
wijken stelde, te bevredigen.
Naar de oudergeteekende reeds meermalen
betoogde en ook ter anderer plaatse in het
Voorloopig Verslag wordt orkend, verzet het
belang van het platteland zich allerminst tegen
een maatregel als de onderhavige. Van ver
meerdering van do bevolking eener stad door
middel van ontvolking van het platteland is
hier geen sprake. Veeleer maken, gelgk by
de gedachtenwiaseling over de grensregeling
van Amsterdam werd opgemerkt, kunstmatige
scheidingslijnen, welke veroorloven door ves
tiging aan den zoom eener stad hare lusten
deelachtig te worden, doch tegelijkertijd
hare lasten te ontgaan, het voordeel eener
verhuizing uit dorpen naar steden nog grooter.
Dat hier opeenhooping van bevolking zoude
worden bevorderd door toevoeging van platte
landsbewoners aan stedelingen, is met de
werkelijkheid in lijnrechten strijd. Strekking
en gevolg van wetsvoorstellen gelijk dit, is
uitsluitend overeenstemming te verkrijgen,
ook voor de naaste toekomst, tusschen den
rechtstoestand en den feitelijken toestand.
Ook do stappen, door den gemeenteraad van
Leiden gedaan, hadden geen ander uitgangs
punt. De in het Verslag geciteerde woorden,
voorkomende in een dcor dien raad ingediend
adres, bedoelen klaarblijkelijk de vestiging van
inrichtingen van Staatswege by voorkeur in
de grootste steden met voorbijgang van kleinere
plaatsen als Leiden zelf af te keuren en
kunnen met de thans aan de ordo gestelde
aangelegenheid in geenerlei verband worden
gebracht.
De ondergeteekende handhaaft zyne ver
dediging van den voorgestelden maatregel ook
uit een billykheidsoogpunt. Geldelijk voordeel
aan de gemeente Leiden te Verschaffen is niet
het oogmerk en zoodanig voordeel zal, geljjk
in het Verslag wordt opgemerkt, tengevolge
van de op het overgaand terrein te maken
onkosten, wellicht ook niet uit de grensrege
ling voortvloeien. Dat de grensbewoners de
welvaart van Leidens winkelstand en langs
dezen weg ook eenigermate die der gemeente
bevorderen en dat tot de bekostiging van
Leidens scholen, gas- en waterleiding de
daarvan profiteerende grensbewoners wel
niet in gelyke mate als de inwoners der
gemeente zeiven bijdragen, maar de beschik
baarstelling toch voor Leiden geen onverdeeld
nadeel oplevert, zy'n overwegingen, die het
billykheidsargument niet van zijne kracht
berooven. Aan den eisch der rechtvaaroigheïd
is eerst voldaan by toepassing van de met
volkomen juistheid in het Voorloopig Verslag
ontwikkelde stalling, dat de middelen, noo ig
om de stedelijke gemeenten in staat te stellen
te voldoen aan de hooge eischen, haar door
de wetgeving en door den drang der om
standigheden opgelegd, dienen te worden
opgebracht door de groep van personen, gis
in werkelijkheid do bevolkiDg der stad vormen.
4. Het maximum-aanta! der vergunningen
volgens art. 2 der Drankwet bedraagt thans te
Leiden111
Leiderdorp 17
Oegstgeest 17
Zoeterwoude 24
terwijl het aantal der op 31 December 1895
bestaande vergunningen bedroeg te
Leiden223
Leiderdorp 8
Oegstgeest 14
Zo.terwoude 21
Komt de grensregeling tot stand, dan zal
het maximum aantal dor vergunningen be
dragen voor
Leiden111
Leiderdorp 6
Oegstgeest 10
Zoeter woud9 13
en zal het aantal bestaande vergunningen
bedragen te
Leiden244
Leiderdorp 2
Oegstgeest 7
Zoeterwoude 13
In geene der drie gemeenten, welko een
gedeelte van haar grondgebied zullen ver
liezen, zal alzoo het maximum worden over
schreden.
Arükcteo.
Art. 1. Het woord „Slacksloot" is, evenals
in art. 2, in „Slaagsloit" veranderd.
Do redactie van dit en van de beide vol
gende artikelen heeft eene wijziging onder
gaan, welko haar in volledige overeenstemming
brengt met den tegenwoordigen plaatseljjken
toestand en de thans bestaande kadastrale
nummering.
Art. 2. Indien -met het bier aangeduide
hoekje grond is bedoeld de strook, die zich
van af de nieuwe grenslijn tusschen Rijn en
spoorweg uitstrekt tot aan de Vinkbrug, zy
opgemerkt, dat aanhechting van dez9 smalle
lange strook eene geenszins onbelangrijke
uitbreiding zoude zy'n. Eene blik op do kaart,
waarop de vier gemeenten in haar geheel
zyn aangegeven, dost zien, dat voor de toe
voeging van deze strook gronds, welke aan
do grenslijn oen hoogst grilligen vorm zoudo
geven, niet alleen niet dezelfde redenen pleiten,
welko voor de aanhechting der overige ge
deelten zjjn aan te voeren, maar ook daardoor
bezwaren in het leven zouden worden ge
roepen, welke tegen do voorgestelde uitbrei
ding, die aan Leiden een behoorlijk afgerond
gebied geeft, niet kunnen worden aangevoerd.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland meenen
dan ook zoodanige uitbreiding te moeten
ontraden.
Ten aanzien van de vraag, in de tweede
plaats gesteld, kan hot volgende worden
medegedeeld.
Bjj besluit van de Staten van Noord- en
Zuid-Holland, dd. 23/25 Nov. 1869, werden
de ambachten in Rjjnland opgeheven en alle
hunne werken in onderhoud aan dat hoog
heemraadschap overgedragen, hetwelk bevoegd
bleef dat onderhoud door andere corporatiën
te do:n overnemen. By contract van 6/9
December 1S71 nu droeg Rijnland aan Oegst
geest in onderhoud niet in beheer, zooals
het Verslag zegt over een aantal met name
omschreven werken, uïtm.ikeuda een deel dei-
werken van het opgeheven ambacht Oegst
geest en Poelgeest. Voorts werden aan Oegst
geest overgedragen all3 z k ljjke en persoon
lijke rechten tn alLo geldelijke verplichtingen,
aan hot ambacht verbonden. Eindeljjk ver
kreeg Oegstgeest een kapitaal van f 21,250.
Daar tegenover verbond de gemeente zi.h
jegens de provincie Zuid Holland tot voort
durend deugdelijk onderhoud der werken ten
genoegen van Gedeput- erdo Staten.
Van do overgedragen werken zjjn de
Maredyk en de Hooge Morschweg gedeeltelijk
gelegen in het ov- rgaand grondgebieI. Zoolang
intusschen geen nadere overeenkomst wordt
getroffen, blijft, ook naar liet gevoelen van
Gedeputeerde Staten, Oegstgeest met het
onderhoud belast. In het contract van 1871
brengt de grenswijziging geene verandering.
E ne nadere regeling zal ter zake door de
besturen der gemeentn Leiden en Oegstgeest
zyn te treffen.
Art. 4. Als dag van overgang is thans
aangewezen 1 Augustus. Keuze van een
lateren termyn zoude technische moeilijkheden
opleveren bjj de toepassing der wetten om
trent de nationale militie en de schutterijen.
Art. 5. In de Memorie van Toelichting is
reeds medegedeeld, dat het onveranderd be
houd der uitkeering, bedoeld by art. 1 der
wet van 26 Juli 1885 (Staatsblad No. 169)
in ruime mate tegen het uit anderen hoofde
coor de gemeenten Leiderdorp, Oegstgeest en
Zoeterwoude te ljjden verlies opweegt. Voor
meerdere vergoeding dan die, welke in dat
onveranderd behoud ligt opgesloten, bestaan
derhalve geene termen.
Art. 6. Aan het bestuur der gemeente
Leiden kan worden overgelaten nog andere
ambtenaren dan onderwijzers in haren dienst
over te nemen. Het person:el der grensge
meenten is echter zeer beperkt en zal niet
behoeven te woraen ingekrompen. Elke aier
gemeenten heeft in dienst een ambtenaar ter
secretarie, éón bode, één gemeente opzichter
Oegstgeest boven den eén wegwerkerLeider
dorp een brugophaler. Voorts zyn in dienst
van Oegstgeest twee veldwachters en éón
nachtwacht, van Leiderdorp twee veldwachters
en twee nacktwacbts, van Zoeterwoude drie
veldwachters en twee nachtwachts.
Het artikel is met eene bepaling omtrent
de kosten van krankzinnigenverpleging, ge
lijkluidend met die van het voorlaatste lid
van art. 3 der wet van 20 Maart 1896
(Staatsblad No. 39) betreffende de verandering
der gr ns van Amsterdam, aangevuld.
Eveneens is alsnog eene bepaling, overeen
komende met die van het laatste lid van
evengemeld artikel, ingMascht.
Art. 7. Aan het uitgeurukt verlangen is
voldaan.
Art. 8. Het voordeel, voor elke der drie
grensgemeenten uit de hier gestelde bepaling
voortvloeiende, kan alleen bij benadering wor
den opg-geven. De registers en de kohieren
der personeele bolasting over de dienstjaren
18S2—1885 zyn, evenals do staten van onin
bare posten, vernietigd. In de aan de Kamer
overgelegde missive van Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland, dd. 9 Srptember 1895 G.S.
No. 19, is getracht by benadering, in verhou
ding tot de uitkomsten van het laatste jaar,
te berekenen, hoo groot het jaarlyksch voor
deel voor elke der drie grensgemeenten ten
gevolge der onverminderde uitkeering is te
schatten.
De wet van 26 Juli 1885 (Staatsblad No.
169) wordt door de laatste zinsnede van art.
8 evenmin bestendigd als door de gewoonlijk
in wetten betreffende grensverandering voor
komende regeling van de verdeeling der Rijks-
uitkeering.
Waar in do bepaling uitdrukkelijk sprake
is van de sommen, waarover de gemeenten
jaarlijks krachtens artikel 1 dc-r wet van 26
Juli 18S5 (Staatsblad No. 169) kunnen be
schikken, is het duidelijk, dat de bepaling
niet bedoelt do uitkeering te ffxeeren noch
in do to .-komst het Eyk aan eenige verplich
ting to binden. Immers, vervalt te eeniger
tyd gemeld artikel 1, dan houdt daarmede
ook de werking der hier gestelde bepaling op.
Bij eventueele nieuwe regeling van de door
het Rijk aan de gemeenten te doene uitkee
ring zal dus deze bepaling zyn te herzien,
waartos thans het voorschrift in do wet is
opgenomen. By die herziening zal in aan
merking zijn to nemen, zoowel in hoeverre
door do volgens artikel 8 genoten uitkeering
reeds vergoeding voor nadeel is genotoD, als
ook, weliten invloed eene nieuwo regeling
dtr Ryksuitkeeringen op den finmciëslen toe
stand der betrokken gemeenten zal hebben.
Art. 9. De in het Versl3g ter sprake ge
brachte moeilijkheden kunnen zich by de
uitvoering van dit artikel niet voordoen. Im
mers, htt zegt uitdrukkelijk, dat de kiezers
uit de grensgemeenten op de Leidsche kiezers
lijsten zullen wordon gebracht „voor zoover
zi) overeenkomstig het bepaalde by artikel 1
der Kieswet voor het kiesrecht in die gemeente
in aanmerking kunnen komen." Alleen zy
dus, die zijn aangeslagen naar eene huur
waarde, waarvoor te Leiden volle belasliDg
verschuldigd is, worden op de lysten overge
bracht.
Art. 12. Het jaartal 1898 is alsnog veranderd
dat uw fijn linnengosd alleen glanzend
vsit en styf wordt door het gebruik van
ln roodc pakjes?
Vraag uw Kruidenier of Drogist, maar
let op den naam 3S20 18
HOFFMANN A SCHMIDT.
is do naam v^n eene nieuwe soort GLOEI-
BRANDER, dien wy reeds met succes plaat
sten. Men schaffe zich geen GLOESLICSIT
aan, alvorens by ons prys en conditiën te
hebben aangevraagd. 2827 12
het gerieflyk ingericht BBuiten Oud Hortus
Zichtgelegen op bet mooiste gedeelte van
aen Witten Singel by Leiden, bevattende acht
Kamers, Badkamer en Serre, benevens grooten
Tuin en Moesgrond. Huurprys f 600.— Koop
prys f 12,000 Inlichtingen Witte Rozenlaan F 2.
3819 8
twee Sclilldersknechts, van onbesproken
gedrag. Zich aan te melden by: PLOMP-
V. HASPEL, firma DE LA EIJE, O.
Singel 40. 3730 6
te LISSE,
op Donderdag 4 Juni 1896, des v.ra. te 11 uren,
in het Logement „Dj Witte Zwaan", aldaar,
ten overstaan van Notaris VAN STOCKUM,
te Lisse, van den Opstal van eene BOUW
MANSWONING c. a., staande te Lisse in den
Poelpolder aan de Ringsloot, bewoond ge
weest door P. J. KAPTEIN, om te worden
afgebroken en vervoerd binnen 3 maandtn.
In 3 perceelen.
Zfjnde zeer gemakkelijk te water te ver
voeren.
Betaling: contant, 1 September a. s.r
mits borg stellende.
Inlichtingen geeft voornoemde Notaris, als
mede W. VAN MAANEN op het Landgoed
„Keukenhof". 3748 19
©insdng E9 Mei s, zullen, van des
avonds zeven uren af, T«3n, Kaal en groote
Koffiekamer door het 3de Concert der
EE>ubbeBkvrartct-^erecn$gingr voor het
publiek gefloten zyn. 3823 7
Ter overneming aangeboden: een prachtig
AsacBllk. Orgel, zeer schoon van toon,
slechts kort gebruikt, voor 115 Gulden,
met 5 jaar garantie.
Adres: Rapenburg 75. 3721 7
Na ontvangst van postw. of 2i rembours,
lever ik franco thnis een vaatje bruto
5 kilo lekkere zuivere Roomboter
voor /*3.ÖO.
J. F. nll'JlEIIEIJEH,
3821 8 Westerbeek, bij Stoenwyk.
f 1.20 per IvG. 3549 8
3, 3'/. en 4 Cts.
voor 3814 8
Donkerstceg 9. fl j| jflU lAIVfl
Hoogewoerd 23. vU flvillT.
Op Vrijdag den 22stem Mei 1896,
des middags te 12 uren, zal in het „Zeeuwsch
Koffiehuis", a/d. Pieterskerkstraat, worden
AANBESTEED:
Het restaureeren van bei per
ceel aan de Stcengcbuar No. 8,
te Leiden.
Omschryving en plan liggen ter inzage en
overneming in bovengenoemd Koffiehuis. Aan*
wyzing in loco zal plaats hebben Donderdag
21 Mei, des morgens te 9 uren.
Meerdere inlichtingen verstrekt
D. VEILBRIEF,
3828 17 Architect, Heerengracht 23.
3813 74
EIVZ., EINZ., van 3S20 24
