i t ï.io.
gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van <§on- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nonimer bestaat uit YIER
Bladen.
Leiden, 29 Februari.
Feuilleton.
Kaar Friedriclisruh!
N®. 11049.
Maaiidkg 2 Maart.
A° .1896
IEIDSCH
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden.
Franco per post
Afzonderlijke Nommers
1.40.
0.05.
PRUS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17Grootore
letters naar plaatsruimte. Voor het mcasseeron buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Eerste Blad.
De aan de universiteit alhier nieuwbenoemde
hoogleeraar bij de faculteit van geneeskunde,
dr. W. Koster Gzn., zal Woensdag 25 Maart
a. 8., des namiddags te twee uren, het hoog
leraarsambt aanvaarden met het houden eener
redevoering in het groot-auditorium van het
academiegebouw.
De eerste April a. 8. *al voor een onzer
geachte stadgenooten een gewichtige datum zy n.
Het is alsdan nl. 40 jaren, dat de hoer A.
L. Nagel, thans postdirecteur alhier, bi) de
posterijen verbondon is.
Ds. G. Van Herwaarden alhier zal in de
godsdienstoefening van morgenochtend in de
Pieterskerk zijn 25-jarige evangelie-bediening
herdenken, waarvan de datum op 5 Maart a. s
valt.
Gisteravond kwamen op uitnoodiging
van eenige heeren tegenstanders van de voor
gestelde annexatie na hun gedane oproeping
velen naar „Zomerzorg" op, waar wederom
veel betreffende de annexa'ie besproken werd
en ten slotte eene vereeniging werd opgericht
tot bestrijding van de annexatie en bevordering
van de belangen van do stadsgedeelten der
omliggende dorpen. Aanstonds tradon 58 tot
het lidmaatschap toe en werd een bestuur
gekozen, waarvan als voorzitter benoemd
werd de heer J. J. Van Hoeken, van Oogst-
g st, terwijl mot hem uit elke gemeente,
Oegstgeest, Leiderdorp en Zoeterwoude, twee
leden in het bestuur zitting zullen nemen
Besloten word ook van deze vergadering
een aires aan de Tweede Kamer te richten
om de annexatie niet te doen doorgaan.
MorgeD, Zondag, zyn de ontwerpen voor
het kaft voor „De Hollandsche Revue" nog
in de Kunstzaal van. het Stedelijk Museum
alhier te bezichtigen.
Do Rochussen tentoonstelling sluit 7 Maart
aanstaande.
Daarna zal eene expositie plaats vinden van
moderne afifcho-kunst uit do verzamelingen
van de heeren Müllor en Uriger, to Ro terdam
De Voreeniging voor Chr. Onderwijs ten
behoeve van On en Minvermogenden al hier deelt
met genoegen mee dat zy de or ontvangst van
een belangrijke gift, welke zy gedeeltelijk voor
fonds en gedeeltelijk voor loopende behoeften
bestemd heeft, in staat is gesteld de rekening
over het boekjaar 1895 op te makon met
aanwijzing van een onbeduidend tekort
Een nadeelïg saldo van circa f 25 raag bjjna
niet genoemd worden. Toch vermtldt zij dit,
om elk belangstellende in de gelegenheid te
fct 11 n, n gave, groot of klein, te offeren.
De ofT. van ge*. 1ste kl. dr. T. J. H.
Snijders, van het. reg gren. en jagers, die
een cursus volgt in de chirurgie acra de uni
versiteit le Leiden, keert 28 Maart weder naar
zijn corps terug.
De Engelsche mail met berichten uit
Jndië wordt 1 Maart alhier verwacht.
Het getal kinderen boven de zes en
benedon de twaalf jaren bedroeg op 1 Jan.
1896 in de gemeente Ter-Aar 172 jongens en
180 meisjes, totaal 352, verdeeld in de ge
boortejaren als volgt, in 1889: 23 jongens en
27 meisje?, in 188828 jongens en 29 meis
jes, in 1837: 31 jongens en 24 meisjes, in
1886: 31 jongens en 37 meisjes, in 1885:
31 jongens en 42 meisjes, in 1884 28 jon
gens en 21 meisjes.
Hiervan bezochten de school 153 jongens
en 150 meisjes, waarvan 19 jongens en 18
meisjes buiten de gemeente, terwijl het getal
kinderen, boven de zes en beneden de twaalf
jaren, dat geen school bezoekt, bedraagt 19
jongens en 30 meisjes, totaal 49.
De lijsten van kiezers voor leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, de Pro
vinciale Staten en den Gemeenteraad in de
gemeente Ter Aar ligt ter Gemeente Secre
tarie aldaar, tot en met 13 Maart a. s.,
voor een ieder ter inzage, terwyl vóór den
14den Maart a. 8. de bezwaren daartegen,
ter secretarie der gemeente moeten zijn inge
komen.
Het getal kiezers voor leden van de Tweede
Kamer, deProvinciale Staten en den Gemeente
raad bedraagt aldaar, volgens de op 28 Febr jl.
vastgestelde lijsten 199.
De inlijving van de lotelingen der nationale
militie uit de gemeente Ter-Aar, behoorende
tot de lichting 1896, zal plaats hebben op
Maandag 9 Maart a. s. en zijn daarvoor op
geroepen J Vuijk, W. A. Van Heu3den, P.
Van der Meer, G. Hassel, J Stuyver en J.
Van der Haven, respectievelijk getrokken heb-
beDdo nommer 1, 2, 4, 5, 6 en 14.
Met 1 Maart zullen bij de Hollandsche
IJzeren Spoorweg Maatschappij gewijzigde be
palingen betreffende goeakoope uitstapjes in
werking treden.
De tarieven en voorwaarden zullen aan de
stations verkrijgbaar worden gesteld.
De prijZfn der reisbiljetten, die minstens
een uur voor het vertrek aan het station
moeten worden aangevraagd, zijn ongeveer
gelyk aan de gewone retourkaarten De gel-
oigheidsduur hangt af van de afstanden en
bedraagt tot 70 kilom. 2 dagen, 71 - 100 kilom.
4 dagen, 101 200 kilom. 6 dagen, 201 300
kilom. 8 dagen, boven 300 kilom. 10 dagen.
Kinderen benedon 4 jaren zijn vrijkinderen
van 4 10 jaren betalen halven vrachtprijs.
Op de gemeenschappelijke lijnen Rotterdam
D. P. - Dordrecht, Arnhem Eist, Ressen
Bemmel - Nijmegen, Nijmegen - Kleef en Al-
raeloo Salzbergen zijn de biljetten geldig,
zoowel in de treinen van de H. IJ. S.-M. als
in die van de S.-S.
De reizigers hebben het recht op allo tus-
schenstations te vertoeven zoolang zij wen
6cben, mits beperkt binnen den geldigheids
duur van het biljet.
Donderdag had ten Hove het diner plaats,
aangeboden aan de hoofden der vreemde ge
zantschappen. H. M. de Koningin heeft niet
aan den maaltijd deelgenomen.
H. M. de Koningin Regentes zat aan tafel
tusschen den Engelschen gezant, rechts van
H. M. gezeten, en den Rumeenschen gezant,
die aan Haar linkerzijde had plaatsgenomen.
Tegenover H. M. bevond zich de Internun
tius en rechts van den Pauselijken gezant
mevr Quinhy, echtgenoote van den Ameri-
kaanschen gezant, en links Lady Rumbold,
ochtgenoote van den Bntschen gezant.
Het diner, gedurende hetwelk de Konink
lijke Militaire kapel zich deed hooren, was
te 9 uren afgeloopen.
Aan het station van den Staatsspoorweg
te 's-Gravenhage is Donderdagavond vanwegö
de Oostenryksch-Hongaarsche legatie in ont
vangst genomen een van Weenen aangeko
men prachtig paard, een geschenk van Z. M.
den keizer van Oostenrijk-Hongarije, bestemd
voor H. M. Koningin Wilhelmina,
Volgens het jaarverslag van het „Java-
Comité" te Amsterdam ontving deze zending-
vereeniging in het jaar 1895 de som van
f 18,693.55, terwijl de uitgaven ƒ22,753.13
bedroegen. Er is alzoo een tekort van
f 4059.58. Volgens de opgave in 't laatst
verschenen nummer van 't orgaan dezer ver
eeniging bedroegen de ontvangsten in het
nieuwe boekjaar tot hiertoe de som van
/"2769 04s.
De vereeniging van leeraren in het boek
houden te Amsterdam heeft de volgende prijs
vraag uitgeschreven:
„Het schrijven van eene schets van de ont
wikkeling van het t oekhoudon by de ver
schillende handeldrijvende volken, van de
vroegste tijden tot op heden".
De uitgeloofde prijs voor het bekroonde
antwoord is f 100, of, naar verkiezing van
den bekroonde, eene gouden medaille ter
waarde van f 100.
De beoordeeling der ingekomen antwoorden
is opgedragen aan de heeren G. F. Latorf,
te Anibterdara, en C. J. Tbounisse, te Rott-r-
dam, die bevoegd zijn een derden beoordeelaar
te kiezen, zoo zij dit noodig achten.
De heer D. Pauwels, helden tenor van
de Qpera te Amsterdam, is bevorderd tot
ridder van de Koninklijke Orde van Stinte
Catherine.
B. en Ws. van Amsterdam hebben benoemd
tot commies bi) de afdeeling financiön ter ge
meente-secretarie mr. J. H. C. Busing, thans
secretaris der gemeente Vlissingen,
In den ouderdom van 73 jaar is te Am
sterdam overleden de heer A. P. Achenbach,
oud-commandant der Kweekschool voor de
Zeevaart aldaar. De overledene was ridder
in de Orde van de Eiktkroon.
Eerstdaags zal te Rotterdam een aanvang
gemaakt worden met het stellen van een
telephoontoreu in de Boompjes. Deze toren
komt niet, geiyk de reeds opgerichte, op den
vasten wal te staan, doch wordt in de rivier
opgebouwd op een betonfundeering, liggende
op R. P. en ingesloten door eon hardstoenen
kuip van zware blokken. De hoogte van deze
fundeering komt ongeveer met den wal gelijk.
Deze toren krijgt een hoogte van ongeveer
25 meter. De fundeering is veel zwaarder dan
die der andere torens, omdat hij in de rivier
gebouwd wordt en omdat de tolephoondraden
slecht i n-iar één kant uitgaan.
De kabels, die de beide Maasoevers ver
binden, zullen langs de Willemsbrug gelogd
worden
- De Centrale Bond van Oranje-vereeni-
gingen te Amsterdam heeft besloten, ter ge
legenheid van het kroningsfeest onzer jeugdige
Koningin een historisch-allegoriscben optocht
te houden, voorstellende verschillende groepen
uit onze vaderlandsche geschiedenis, en ook
een speelde groep, gewjjd aan de alsdan
aftredende Koningin-Regentes.
Het pogen wordt gesteund door een eere
comité, waarvan twee heereD zich bereid
hebben verklaard het geldelijke gedeelte mede
te beheeren.
- Dr W J. Leyds, Staatssecretaris van
Transvaal, die ook vergezeld wordt door zijn
tweeden secrataris, den heer C. A. Bergsma,
heeft g'steren in het hotel „Paulez", te
's-Gravenhage, bezoeken ontvangen van de
ministers van koloniën en van binnenlandsche
zaken, van den oud-minister Pierson, den
vice-president van den Hoogen Raad mr.
Coninck Liefsting, den heer De Roo, oud-
directeur van financiën In Indie, en andere
ambtelijke personen.
In den namiddag legde dr Leyds eenige
bezoeken af, o. a. by den voorzitter der Eerste
Kamer.
Aan het diner, door den minister van bui-
tenlandsche zaken gegeven tor eere van den
Staatssecretaris, werd ook deelgenomen door
baron Quarles de Quarles
Dinsdag a. s. vertrekt dr. Leyds naar
Londen, vergezeld van baron Quarles de Quar
les, vice consul der Zuid-Afrikaanscho Repu
bliek te Londen, om Zaterdag d.a.v. met dezen
van Southampton uit scheep te gaan naar de
Zuid Afrikaanscho republiek.
- Omtrent den toestand van generaal P. G
J. Van der Schrieck meldt het ,.H. Dagblad",
dat er geen direct gevaar is.
- Gedeputeerde Staten van Zuid Holland
hebben hunne goedkeuring onthouden aan
een gewijzigd besluit van den Raad der ge
meente Loosduinen, waarbij de leeftijd der
schoolkinderen bepaald werd op 6 tot 13 jaar.
Gedeputeerde Staten wenschen den leeftijd
van 6 tot 15 jaren. De Raad heeft besloten
in hooger beroep te gaan.
- In den loop der maand Maart a. s. zal
by bet Departement van Marino een verge
lykend examen worden afgenomen van adspi-
renten voor een benoeming tot tweede klerk
by genoemd Departement, op een bezoldiging
van f 400 's jaars.
Zy, die aan dat examen wenschen deel te
nemen, moeten op 1 Maart 1896 hun 18Je
jaar zyn ingetreden en hun 23ste niet bobben
vervuld en zorgen, dat hun op gezegeld papier
eigenhandig geschreven verzoekschrift om toe
lating, benevens hun geboorte-akte en het
bewijs van Nederlander te zyn, vóór of op
10 Maart a.s. by voormeld Departement zyn
ontvangen.
Niet in aanmerking komen requestsn, na
evengonoeraden datum ontvangen, alsmede
die, wtlke onvoldoende zyn, wat inhoud, taal
of schrift betreft.
De candidaten, die aan het examen het
best hebben voldaan, zullen by vacature alleen
worden geplaatst, nadat zal zyn gebleken, dat
zy een goede gezondheid genieten en geen
lichaamsgebreken hebben, welke hen voor de
betrekking van ambtenaar minder geschikt
maken.
Voor net overige verwyzon wy naar
„St.-Crt." No. 61.
- Het stoomschip „Conrad", van Amster
dam naar Batavm, passeerdo 28 Föbr. Kaap
Carvoeiro. de „Amsterdam", van Rotterdam
naar Nieuw York, passeerde 27 Febr. Lizard;
de „General", van Oost-Afnka naar Vlissingen
en Hamburg, arriveerde 27 Febr. te Aden;
de „Sumatra", van Amsterdam naar Batavia,
passeerde 28 Febr. Dungeness, de „Schiedam"
vertrok 27 Febr van Nisuw-York »-» r
Amsterdam.
By koninklyk beslu.t is cr. u. V au
de Stadt, directeur vaD de gemeentelijke
hoogere burgerschool te Arnhem, benosn d
tot ridder in de orde van den Nederlandscnen
Leeuw.
Verleend: aan mr L. J. M. H. Leclercq
een pensioen van f 1467 's jaars
TWEEDE KA9IER.
De Tweede Kamer zette voort de behande
ling van het wetsontwerp tot herziening van
de personeele belasting en wel oyer art. 80,
bepalende, dat de wet in werking treedt op
den dag harer afkondiging met het daarop
voorgestelde amendement van de heeren
Vermeulen en Kolkman om te bepalen art
80 te lezen
„Deze wet treedt in werking op een door
ons te bepalen dag, nadat de verhouding tus
schen de Ryks- en gemeenteiyke financiën
nader by de wet zal geregeld zyn."
De Minister van Financiën zeide, dat er velen
zyn, die reeds hebben uitgerekend hoeveel min
der zy zullen hebben te betalen. Ook voor gere
gelde afwerking van het programma, dat de
Regeering zich gesteld heeft, is het noodig,
dat de hand aan het werk wordt geslagen
en aan die afwerking geen struikelblokken
werden gelegd. WanDeer er een meerderheid
is voor deze wet, dan is het ook van groot
belang, dat zy zoo spoedig mogeiyk worde
ingevoerd.
Toen verleden jaar dit ontwerp werd inge
diend, waren er nog velo vogels in de lucht,
maar sodert is de toestand veranderd en zyn
vele vogels gevangen. De gunstige uitzichten
▼an de Ryks-financiën zyn verwozenlykt en
reeds nu kunnen de lasten van de natie met
een millioen verlicht worden. By dat millloen
mag gerekend worden op nog 3 millioen op
brengst verhooging invoerrechten, rywielbe-
lasting, verhooging zegelrecht en conversie.
En wanneer men daar aftrekt hetgeen noodig
is tot dekking van do offers voor de nieuwe
persoueelo belasting, dan biyft er nog een
beduidend bedrag om de gemeenten eerst ty-
deiyk, daar. a definitief te helpen.
De heer Kolkman wilde dezen Minister niet
verwyten, dat hy lichtzinnig is heengeloopen
over do belaDgen van gemeenten. Het woord
„bedeeling" moet Spr. van dezen Minister heb
ben geleerd als redacteur van het blad „Ne
derland".
i)
Wy, vier Keulenaars, die vorst Von Bis
marck den groet onz9r stad zouden brengen,
vertrokken den 23sten April naar Hamburg.
Stofvry was de reis in den gemakkelyken
D trein, maar niet regenvry en de tegen de
waggonvonster8 slaande regendruppels, hoe
weldadig ook voor het in bosch, veld en heide
ontkiemende groen, gaf ons reden tot eenige
bezorgdheid voor het weer van den volgenden
dag. De weg van het spoorwegstation naar
het slot is wel is waar kort, maar ook over
zoo'n kleiuen afstand is een warme lente-
zonnestraal het verkie8iyket. Of in de ry der
ovaties, di9 den vorst in de maand April ten
deel vielen en die hem, hoe vereerend ook,
toch licht eeo weinig konden beginnen te
vervel n, de onze succes zou hebben, was
bet onderwerp van het gesprek, en de meening
won de overhand, dat de Keulenaars reeds
hierom eenige aanspraak op dat succes moch
ten maken, omdat zy den vorst-eereburger,
zooals hy zich eenmaal moet hebben uitge
laten, uitgevonden hebben.
Wy hoopten dus, dat onze opdracht, die
door de uitrusting met een prachtigen beker
en een adres een groote aantrekkelykheid ge
kregen had, den vorst vreugde zou bereiden.
Rat wy de vervulling onzer taak met span-
rang tegemoet zageD, spreekt vanzelf. Alleen
reeds den vorst persooniyk te kunnen danken,
dat hy in bange tyden eenheid heeft gebracht
in het vaderland, is voldoende, om trotsch te
zyn op de vertegenwoordiging van ons goed
oud Keulen.
Als de Hemel er nu nog maar wat zonne-
scbyn by wilde geven, zou ons niets te wen
schen over blyven. Na een klein oponthoud
te Osnabrück stoomden wy verder. In onze
gesprekken en beschouwingen werden wy
onderbroken door het ratelen van den trein
over de Elbebrug. Links van ons doemde hot
mastbosch van Hamburg op, en ons Keulscb
hart herinnerde zich onze, zy het ook nog
kleino, doch steeds groeiende verbinding van
Keulen met de zee.
Het ongunstige der vergelyking met Keulen
met Keulen was op dit scheepvaartgebied niet
te ontkennen maar hoe voordeelig viel, wat
spoorwegverbindingen aangaat, de vergelyking
voor ons uit, toen wy onmiddellyk daarna
onder het donkere oude Venloer-station
stonden, toen wy direct daarna met de reus
achtige wagens van den D-trein midden door
het Hamburger straatgewoel reden. Het ver
keer belemmerend, reed onze trein langzaam
door de strateD, en tot besluit der, reis werd
ons sok nog duideiyk gemaakt, dat wy voor
het laatste einde der reis tot de derde halte
(Dammthor), waarvoor wy biljetten meenden
te hebben, elk nog 20 pf. mochten bybetalen.
In het schoon en gemakkelyk gelegen hotel
aan de Binnen-Alster vonden wy een voor-
treffeiyk onderdak en genoten by een goed
avondeten het heeriyke gezicht over de in
lichtglans voor ons uitgebreide watervlakte*
In het midden van het water staken, zonder
ling, een menigte palen boven de opper
vlakte uit; de onderbouw voor een eiland,
dat voor de keizersfeesten in Juni plaats voor
1000 gasten zou aanbieden.
Na bet souper wandelden wy langs den
electrïsch verlichten oever tot voor het nieuwe
raadhuis, dat in den nachtelyken hemel den
middelsten toren reusachtig hoog in de lucht
verheft, en de lange met bronzen keizer-
standbeelden versierde gevel maakte een
achting afdwingenden indruk op ons. Het
buitengewoon aantal verkeersmiddelen, die
voor het raadhuis hun vereenigragepunt heb
ben, stoomtram, electrische tram, paarden
tram en omnibus, getuigden, dat men in deze
drukke stad niet zoo angstig met de beden
kingen tegen een sterk gebruik der straten
door deze voertuigen is. De uitgestrekte ver
keerswegen wyzen een groot deel van het
publiek met noodzak^iykheid op het gebruik
dezer reisgelegenheden, die vooral ddarom van
zooveel waarde zyn, omdat zy alle in het
middelpunt der stad samenkomen.
In een net en gezellig lokaal van de
vereeniging voor kunst en wetenschap (of
voor punch en gerstenat, zooals het volk
zegt) vonden wy uitstekend MGnche .er bier
en een talryk gezelschap van dokters, die,
na wetenschappelyke vraagstukken te hebben
afgehandeld, aan het bruine gerstenat hun
hulde brachten.
Voor middernacht thuis en tot rust gekomen,
ontwaakten wy den volgenden morgen met een
vrisndelyken zonnegroet en de op een ryzen van
den barometer gebaseerde hoop op een rnooien
dag. Deze hoop is verwezeniykt. Prachtig is
deze dag geweest, by werd een der schoonste
herinneringen, welke den mensch ten deel
kunnen vallen.
Van het Berliner Bahnhof ging onze reis
naar Friedrichsruh. In de aangrenzende coupé
waren cylinderboeden en witte dassen zicht
baar, maar met den ambtsketting van onzen
aanvoerder konden zy zich naar onze schatting
lang niet meten. Zes hunner stonden reeds
voor het hek van Biemarcks slot, toen wy,
na onze kostbare bagage in bewaring gegeven
te hebben, ook voor het hek veischenen, om
onze aanwezigheid te meldèn en ons ter
beschikking te stellen.
Twee dames, de eene uit Keulen, de andere
uit Bremen, hadden zich op goed geluk by
ons aangesloten, om ten minste het park
te kunnen zien. Twee groote ruikers van
La France-rozen en orchideeën hadden zy
zich als legitimatie aangeschaft, en deze
bloemen gaven haar in verband met een
vnendeiyke voorspraak van gravin Von Bis
marck met alleen toegang tot het park, maar
zelfs een korte ontmoeting met den vorst.
De toegang tot het park wordt door een
onoogiyken, maar onverbiddeiykeD, vergrys-
den, goedig uitzienden portier bewaakt. Onze
verschyning met ambtsketting en groote
orden, onze kaart, ons verzoek om toegang
tot het park ontlokte hem niets dan een
vriendeiyk, maar op de instructie gebaseerd
weigerend gebaar. Het antwoord luidde
precies te twaalf uren.
Even vóór twaalven berichtte een bediende
ons, dat de vorst ons verwachtte. In tegen
woordigheid van zijn dochter, gravin Rantzau
met gemaal en twee zonen, en van gravin
Wilhelm Von Bismarck ontving ons de eer
waardige, ryzige gestalte met stralende ooger
en in rechte houding.
Ons was door den heer Chrysander gezegd,
dat de vorst daags te voren op een lango
wandeling door den regen verraat was en aan
de gevolgen daarvan eenigszins door aange-
zichtspyn geplaagd werd en ook niet gaarne
lang stond. Uit Hamburg wisten wy, dat do
vorst van het genot der lange pyp alleen d&n
afstand deed, als hy zich niet lekker voelde,
en dat dit een toeken voor de bekorting van
het bezoek was.
Oberbürgemei8ter Becker vermeldde in zyn
met voordacht kort gemaakte toespraak ons
doel en lichtte de geschenken toe: den beker
en het adres. Daarop betuigde de vorst op
zyn eigenaardige afgebroken wyz9 zya
dank. De artistiek bewerkte beker waa
hem des te aangenamer, omdat by in
het bezit van een bokerverzameling i8 en
een dergeiyk exemplaar nog niet vertegen
woordigd was. Of het niet „pro laetitia" in
plaats van „bibite cum laetitia" moest zyn,
merkte hy op onder aanvoering van eon
Fransch citaat; „Je n'aime pas la tnstesse
et le vin me rond gai" en zeide voorts, dat
de wyn voor den ouderdom zulk oen gelukkige
werking had en de vroolykheid der Rijn
landers voor een deel zeker haar oorsprong
vond in het genot van den wyn.
(Wordt vervolgd.)