Ii«. 10969
Dinsdag; SC November,
A°. 1895
geze (Covrant wordt dagelijks, met uitzondering
van <Eon- en feestdagen, uitgegeven.
F3 ren ten. boekj es
bij gelegenheid vau het St.-Mcolaasfeest.
Leiden, 25 November.
F^euilleton.
EEN TREURIG EINDE.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden. 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRUS DER ADVERTENTEËH:
Van 1 6 rogels f 1.05. Iedere regel meer 0.17 J. Grootera
letters naar plaatsruimte. Voor liet incasseeron bulten de stad
wordt ƒ0.05 berekend.
Voor de jeugd en voornamelijk voor kinderen
van zca tot fi«-n jaar stelt de Uitgever van
het Leidsch Dagblad wederom acht prenten
boek fes beschikbaar.
Natuurlek is de prtfa zoo laag mogelijk.
Ze zyn op tweeërlei w\jze verkrijgbaar, nl.
3 stuks ad ÏO Cents
99 99 99
Ze zijn aan ons Bureel te bezichtigen en
zullen 2 en 3 December verkrijgbaar z|jn.
DE UITGEVER.
Officieel© Heuni*gerins;en.
B. en Ws. van Voorscholen maken beleend dat
de l9te zitting van don militieraad voor die
gemeente zal worden gehouden op Maandag 16
Dec. a. s., des voormiddags te 10 uren, in liet
gebouw Wagoustraat 119, te 's-Gravenhage.
De voorstelling, welke tegen hedenavond
Iq den Schouwourg alhier was aangekondigd
(„Magda" door het tooneelgezelschap van den
Rottordamschen Tivoli-schouwburg), gaat niet
door.
Den 9den en lOden December a. s.
zullen door de firma Burgersdyk Niermans,
alhier, de belangrijke natuurwetenschappelijke
bibliotheken, nagelaten door wijlen prof. A. C.
Oudemans Jr., oirecteur der polytechnische
school te Delft, en dr. Th. Van Doesburgh,
directeur der gasfabriek te Rotterdam, publiek
verkocht worden.
Wy vestigen voor belanghebbenden zeer de
aandacht op deze verkooping, welke op
natuurwetenschappelijk (vooral chemisch en
pharmaceutisch) gobied vele gezochte werken
bevat. Vooral is deze verkooping rijk aan
kostbare tijdschriften, welke meest in com
plete roeksen in den catalogus vermeld staan
Mon zie verder voor de verschillende
rubrieken, welke de catalogus omvat, de
achterstaande advertentie.
De minister van binnenlandsche zaken,
Xnr. S. Van Houten, vergezeld van den refe
rendaris van onderwijs, den heer Huber,
heeft een bezoek gebracht aan de Kweekschool
voor bewaarsc-hoolhouderesseri alhier, welk
.bezoek in verband staat met het op de Staats-
begrooting aangevraagd subsidie voor gemelde
instelling.
Uit Zoeterweude meldt men ons dat
aldaar Donderdag-avond a. s., om halfzeven
te beginnen, mejuffrouw Gunning, uit Leiden,
evenals zo dat to Leiderdorp en elders reeds
gedaan heeft, geheel belangloos in de kerk
der Ned. Hervormde gemeente den kinderen
en ook volwassenen een aangenamen avond
hoopt te bereiden met het vertoonen van
lichtbeelden en het doen van daarbij passende
verklaringen en boeiende vertellingen.
Het is te begrijpen dat velen in die gemeente,
tvaar bijna nooit iets dergelijks te genieten
valt, met verlangen naar dien Donderdag-avond
uitzien.
Op de twintigste lyst van de zeventiende
jaarcollecte voor ce Sc' olen met den Bijbel
in de „Standaard" komen o. a. voor: Leiden
met f 619.035; Nieuw-Vennep met Abbenes,
met f 160.
By koninklijk besluit is benoemd in de
.prov. Zuid-Holland, 4de bat., tot majoor-
Slot.)
De kapitein liet zich, door smart overstelpt,
'op de bank neervallen. Probij nam het ver
trek eens op, volgde met de oogen de aan
kondigingen, die aan de muren geplakt waren:
voetje voor voetje liep hjj er heen, aan
getrokken door de beschrijving der goederen
die verkocht werden, hoewel ze hem onbe
kend waren, maar de woorden: bunders,
Wijnbergen, schapen, deden hem aan de dingen
uit zijn dagelyksch leven denken.
De klerken waren weder met hun werk
doorgegaan, Armand gaf zich geheel aan zijn
droefheid over, onverschillig voor de om
geving; de boer vergeleek den prijs zijner
landerijen met dien uit deze streek.
Er 'ging een deur open en de notaris
kwam aan. Buigend vroeg hijMijnheer Probij?
Mijnheer de kapitein Morils?
De pachter nam zyn schoonzoon onder
den arm.
Komt binnen, heerenl zeide notaris Loef.
Hij bracht hen op zijn bureau, waar men,
commandant de heer S. A. De Graaff, thanb
kapitein.
Zaterdag-avond jl. hield do ijsclub
„Valkenburg" hare algemeen© vergadering.
Uit het jaarverslag bleek dat het ledental, dat
ten vorigen jure 39 bedroeg, nu gestegen is
tot 56, terwijl 8 donateurs of donatrices de
voroeniging steunen. Herkozen werden, wegens
periodieke aftreding, de voorzitter, de heer
W. H. Van Oordt, alsmede de commissarissen
A. Oosterlee en A. Verboom.
De penningmeester kon de vergadering ver
blijden met de mededeeling, dat do rekening
over het afgeloopen jaar sluit met een batig
saldo van f 46.39.
De verkiezing van een lid van den ge
meenteraad te Valkenburg (vacature-Van
Leyden) zal plaats hebben op 3 December a. s.
Het kantoor te Warmond is mede voor
den dienst der telegraphische postwissels
opengesteld.
De heer J. D. Rijk, opzichter te Gouda
by het Hoogheemraadschap Rynland, zal den
lsten Dec. a. s. zyn 50 jarige ambtsvervulling
herdenken.
Door den heer J. C. Van Hattum van
Ellewoutsdyk te 's-Gravenhage zyn aan die
gemeente ter plaatsing aangeboden 99 stuks
schilderyen, uitmakende de bekende historische
galery van „Arti."
In overeenstemming met de commissie voor
de plaatselyke werken en eigendommen, heb
ben B. en Ws. van Den Haag den Gemeente
raad voorgesteld dat aanbod mot waardeering
te aanvaarden .en aan de schilderyen eene
plaats aan to wijzen op de bovengangen van
hot Raadhuis.
De heer M. H. Van 't Kruys is gereed
met een nieuwe opera, „Do Watergeuzen."
Kenners getuigen, dat de componist een urama-
tisch werk schreef. (IV. v. M).
Te 's-Gravenhage zal een commissie
bijeenkomen, die belast zal worden met het
brengen van overeenstemming tusschon de
exercitie-reglementen voer de infanterie van
hei leger in Indiö met die van het leger hier
te lande. Van het Indische leger zullbn daarin
zitting hebben de majoor G. G. J. Notten,
van de koloniale reserve, en de kapitein N.
C. Van Heurn, gedetacheerd by het 2de reg.
inf. Van het leger hier te lande de kolonel
J. N. Roelants, van het 2de reg. inf. (voor
zitter), de majoor jhr. J. P. Bloys van Tres
long, van het 6de rog. inf., de kapt. P. C.
Colthoff, van het reg. gren. en jagers, en de
lste luit.-adj. W. C. Sehenstedt, van het reg.
gren. en jagers (secretaris).
Door de Maatechappy tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen zullen werkmanskaarten
worden uitgegeven, geldig voor een week,
tegen zeer billijken prys. De aanvrage daartoo
moet vergezeld gaan van eene verklaring,
volgens een op de stations te verkrygen
model, waaruit moet biyken dat men werk
man is.
Met deze kaart kunnen werklieden iederen
dag heen en weer reizen in den regel
heen met den eerston en terug met den laat-
sten trein.
De prijzen dezer kaarten zyn: van 1 tot 10
K.M. f 0.60, van 11 tot 20 K.M. ƒ1.20, van
21 tot 30 K.M. f 1.80, enz.
Te Haarlem is de hulp van den gemeen
teraad ingeroepen ter bestryding van de werk
loosheid. Het is de timmerlieden-vereeniging
„Door Eendracht verbetering" aldaar, die in
een adres verzocht, maatregelen te nemen
door een dubbele tochtdeur, geheel ongestoord
spreken kon. Hy mompelde allereerst eenige
deelnemende woorden over het sterfgeval, en
nadat hy de gewone beleefdheidsvormen had
in acht genomen, ging hy tot de zaken over:
Mynheeren, we hebben hier een zeer een
voudige zaak. Volgons den inhoud van het
huweiykscontract van Antoinette Proby, echt-
genoote van Morils, den 27aten November
dezes jaars kinderloos gestorven, zyn haar
ouders eenige erfgenamen.
De boer knikte toestemmend.
Ik moet u opmerken, kapitein, dat het
contract met de overledene, by uw huweiyk
aangegaaD, u geen erfgenaam van genoemde
Antoinette Proby maaktindien de dood
uwer echtgenoote dien van den jonggeborene
was voorafgegaan, zou het een geheel ander
geval geweest zynhet kind was dan erfge
naam der moeder, gy en de echtelieden Proby,
ieder voor de helft van het kind. In dit by-
zonder geval daarentegen is de jonggeborene
vóór mevrouw Morils gestorven; de eenige
erfgenamen van haar zyn by afwezigheid van
een testament haar naaste bloedverwanten
Hieruit volgt dus, dat ge aan de erfgenamen
de geheele huwelyksgift der overledene moet
teruggeven, bestaande uit eene inzebryving
tegen de genoemde maatschappeiyke kwaal.
Zy wees daarby:
a. Op de onvoldoende en ongezonde wonin
gen in de stad, byv. in do Minnohroederssteeg;
b. op de uaar den eisch des tyds minder
verkiesiyke plaats der gemeentereiniging;
c. op de noodzakelyke voorziening van den
Kruisweg en Jansweg.
B. en Ws., op dit adres praeadvies uit
brengend, stellen, zonder in beoordeeling te
treden van de meerdere of mindere waar-
schijniykheid, dat de vrees der vereeniging
werkolykhc-id zal worden, op den voorgrond,
dat het naar hun overtuiging niet op den weg
der gemeente ligt om door het opzetteiyk
verschaffen van werk te voorzien in heer-
scbende werkloosheid.
Evenwtl belet dit niet om daarmede reke
ning te houden, voor zoover zulks althans
mogelyk is, door, geiyk reods vroeger meer
malen is geschied, de uitvoering van voor
rekening der gemeente te verrichten werken,
die daarvoor geschikt zyn, by voorkeur te
doen plaats hebben in den lyd, waarin meer
dere vraag naar werk pleegt te bestaan, en
daarby te bevorderen, dat door verdeeling van
arbeid het aantal personen, die daardoor werk
verkrygen, zoo groot mogelyk zy.
B. en Ws. stellen den Riad voor, aan
adressanto dienovereenkomstig te berichten;
een verdere bespreking der door haar voor
gestelde werken kan hierdoor achterwege
biy?en.
In den ouderdom van by na 90 jaar is te
Druten overleden C. Van Wyk, oud-stryder
van 1830'31 on drager van het Metalen
Kruis.
De heer J. H. Smits, ontvanger der
registratie van het kantoor Singel, tusschen
Oudo Spiegelstraat en Wyde Heisteeg, te
Amsterdam, herdacht gisteren den dag, waarop
hy voor 40 jaar werd aangesteld als sur
numerair Het ontbrak den jubilaris, zooals
to verwachten was, niet aan bewezen van
belangstelling. Van zyn chefs ontving de heer
Smits harteiyke gelukwenscben en tal van
collega's kwamen den algemeen geachten
ambtenaar op zyn feestdag compliraenteoren
Tot do vele geschenken behoorden ook een
paar schilderden van het ambtenaarspersonael
der registratie- en zegelkantoren en eon Iraaie
pondule met coupes van de notarissen, welke
binnen dit rayon van het kantoor des heeren
Smits rofcideoron.
Merkwaardig is, dat de heer G. A. Loeff,
directeur van registratie en domeinen, juist
op denzelfden dag in huiselijken kring zyn
veertigjarig ambtsjubilee herdacht.
Eenigen tyd geleden maakten we mel
ding van den hoogst bouwvalligen toestand,
waarin het kerkgebouw der Ned.-Herv. gom.
te Kerkwerve, »n Zeeland, verkeert, en van
de pogingen, door den predikant aldaar, den
heer H. J. Couvée, in vereeniging met anderen,
aangewend, om dier gemeente een nieuw, be-
hoorlyk kerkgebouw te bezorgen.
Thans kunnen we mededeelen dat de voor
dat doel te houden lotery van prachtwerken,
gravures, photograpbieën, enz. reeds Donderdag
avond a, s. te Zierik8oe zal plaats hebben.
De behoefte aan gelden is echter nog zeer
groot en ondersteuning van het doel blyft
dus zeer gewenscht. Tot Donderdag kunnen
by het dames comité te Zieriksee nog loten
aangevraagd worden en voor de ontvangst
van giften houdt dit zich begrypeiykerwyze
nog dringend aanbevolen.
op het grootboek, 600 gulden interest govor.d,
of 400 stortingsbowyzon, die eene waarde
van 19240 gulden vertegenwoordigen; vol
gens den koers van den 27sten November,
datum van het overiyden, stonden de 3 pets.
officiéél genoteerd tegen 48,'ö.
Hoe en wanneer deDkt ge die som te
storten
De kapitein bleef vèrslagen zitten; al die
cyfers sloegen hem als een onafgebroken trom-
signaal wild door de hersens, zyn gedachten
waren ver weg op het kerkhof gebleven, by
de laatsten rozen, die op een hoop gole,
vuile aarde treurden, in den kuil, waar zyn
lieveling hem riep.
De notaris zeide nog eens: Ik spreek tot
u, mynheer de kapitein; hebt ge het goed
begrepen?
Morils schrikte op.
Wat?
Om aan mynheor Proby als erfgenaam
van wyien Antoinette uit te keeren een rente
van 600 gulden of een daarmee geiykstaande
som, gerekend van af den dag van het over
iyden van genoemde dame, uw echtgenoote?
De kapitein antwoordde: Ziehier wat ik
bezit.
Hy gaf den notaris een bewys van 365
Het hoofdbestuur der „Zeeuwsche Maat-
schappy tot Bevordering van Landbouw en
Veeteelt" heeft in de jongste vergadering
medeaooling gedaan, dat voor de herziening
van do belastbare opbrengst van gebouwde
o'naoramen op landbouwbedryven door den
iui.,ist-'r is voorgesteld, de stichtingswaarde
dier gebouwen, verminderd met een zeker per
centage voor slytago, tot grondslag te nemen.
De Maatschappy heeft zich met een adres
tot de Tweede Kamer gewend, om, zonder
op een bepaalden grondslag van die belas
ting aan te dringen, haar te verzoeken den
van rogeeringswege aangewezen maatstaf te
verwerpen.
Op 10 December a. s. zal to Hannover
oene conferentie gehouden worden van ver
tegenwoordigers der verschillende spoorweg-
maaUehappyen, ook Nèderlandscho, behoo-
rend.6 tot de commissie tot herziening dor
technische overeenkomsten.
Op 62-jarigon leeftyd is te Zuidhorn
overleden do heer J. M. Wieringa, burge
meester dier gemeente en lid der Provinciale
Staten.
Naar men verneemt, is vanwege de
Regeonng aan de Nederlandsche Stoomboot-
Maatschappy te Foyonoord eene fcelangryke
gratificatie verloend voor de goede aflevering
van Hr. Ms. oorlogsbodem „Piet Hein", die by
het proefstoomen aller tovrodenh»i4 verwierf,
voornamelijk wegens de snelheid dio grooter
was dan by de voorwaarden bepaald was.
De gezaraenlyke Roomsch Katholieke
bisschoppen in. Nederland hebben de statuten
der St.-Grogorius-Vereeuiging zoodanig ge
wijzigd, dat een definiliof hoofdbestuur, van
het Episcopaat uitgaande, wordt ingesteld.
Het zal bestaan uit vyf priesters, uit elk der
vyf bisdommen één, te benoemon door den
bisschop. Dezen zyn rechtens, tonzy de bisschop
anders beschikt, president van het diocesaan-
bestuur, dat mede benoemd wordt door den
bisschop en bestaan zal uit een president,
een secrotans en een penningmeester.
Zooals men weet, is door de heeren
Muller c. s. by den Rotterdamscfaen gauieen-
teraad een voorstel ingediend tot vervanging
van de inkomstenbelasting door een plaat
selyke directe belasting naar verschillende
grondslagen.
-Het advies van B. en Ws. luidt eerst dan
tot onderzoek in do afdeelingen over te gaan,
wanneer do principieel© vraag: „ef thans ver
andering van stelsel vorder in beratd zal wor
den genomen", in den zin dor voorstellers
moebt worden beslist; en voorts:
lo. te besluiten: het denkbeeld van de
invoering eener belasting naar grondslagen
thans niet verder in beraad to nomen en dan
2o. zoo spoidig mogelyk over te gaan tot
de behandeling van het voorstel van B. en
Ws. tot invoering der belasting naar het
inkomen van de nieuwe gemeente.
Ten einde aan de voorstellers gelegenheid
te gevcD, desverkiezonde schriftelijk te repli
ceeren, stellen B. en Ws. voor, niettegen
staande den dringend vereischten spoed, deze
zaak 19 Dec. aan de orde to stellen, maar
dan ook niet later.
By de verschillende corpsen der infanterie
is eeno opgave gevraagd van kapiteins en
luitenants, die in het bezit zyn van een akte
middelbaar onderwys gymnastiek.
By de invoering der „Voeding van Rijks
wege", 1 Jan. a. s., wordt per man en per
dag 25 cents voor de verschillonde maaltyden
aandeolen aan toonder. Mynheor Loof zag de
papieren na. Er ontbreken 35 stukken.
Die heb ik niet meer; dit is alles!
Maar ge zyt de geheele huwelyksgift aan
den erfgenaam schuldig.
Wat? schreeuwde Armand, het geplaag
eindeiyk moede en zyn verdriet door de uit
barsting van woede vergetend, ben ik nog
wat schuldig? Ik geef, wat Ik hob, houdt
men my voor oen dief? Het gold, dat
er te kort is, mynhoer, heb ik voor myn
vrouw uitgegeven.
Gy hadt slechts recht op de rente.
De rente600 guldenkonden wy van myn
traktement ons huis inrichten, de onkosten
onzer laatste verhuizing betalen en bovendien
myn arme lieveling zoo verzorgen, als voor
haar gezondheid noodig was?
Kapitein, zei de notaris zachtjes, goed
beschouwd, hebt ge gelyk, maar volgens de
wet - ik zal niet zeggen naar recht hebt
ge ongelijk.
Ge zyt uw schoonouders de geheelo huwe
lyksgift schuldig. Zoo uw kind geleefd had
Om het te redden, vroeg men my, of ik
de moeder wilde opofferen en als ik eon
ellendeling geweest was, zou ik erven, stiet
Robert met moeite uit.
berekeid; de korporaals zullei 2 en do sol
daten 10 cents per dag soldy omvangen. De
korporaals, die by de tegenwoordige regeling
21 cents ontvangen, verli. zen er by, terwyi
de soldaten buiten de menage o m. de kok
soldaten en zy, die dit met verlof zyn, met
behoud van soldy er één cent op vooruit
zullen gaan.
H-t „Hbl." vernoemt dat, in verb nd
met do opheifing der pupillenschool te Nieuwer
sluis, er ernstig sprake van is, dat drie com
pagnieën infanterie uit Utrecht in genoemde
gemeente in garnizoen zull-n komen.
Het stoomschip „Admiral" vertrok 23
Nov. van Zanzibar naar Rotterdam en Ham
burg; de „Amsterdam" vertrok 23 Nov. van
Nieuw-York naar Rotterdam; de „Koningin-
Regentes," van Amsterdam naar Batavia, ver
trok 24 Nov. van Perimde „P. Caland," van
Rotterdam naar Nieuw-York, passeerde 24
Nov. Wight; de „Prins Alexander," van
Amsterdam naar Batavia, passeerde 23 Nov.
Kaap St.-Vincentde „P. Caland" vertrok 23
Nov. van Rotterdam naar Nieuw York; de
„Prinses Sopbie", van Batavia naar Amster
dam, vertrok 23 Nov. van Genua; do „Prins
Maurits," van West Indiö naar Amsterdam,
vertrok 23 Nov. van Havre.
De gowone audiëntie van den minister
van oorlog zal op Donderdag 28 Nov. nlot
plaats hebben.
By koninklijk besluit is benoemd tot
rechter in do arrondisseraents rechtbank te
Amsterdam mr. C W. Volgraff, thans rechter
in de arrondissoments-rechtbank te Alkmaar.
Benoemd tot rechter in de arrondissements
rechtbank te 's-Gravenbage: mr. H. A. Van
Rees, thans rechter in de arrondissements
rechtbank, te Rotterdam, en jhr. mr. W. H.
De Savornin Lohman, thans rechter plaats
vervanger in de arrondissoments-rechtbank
en hoogleeraar aan de Vrye Universiteit to
Amstordam.
Aan den commies der posteryen vau do
3de klasse J. Van Nymegen Schonegevel, te
Utrecht, verlof gegeven tot het aannemtn
van het aan hem verleende ridderkruis 4de
klasse van het borstbeeld van den Bevryier
van de Vereenigdo Staten van Venezuela.
TWEEDE RADEER.
Staalsbegrooting van 1896.
De minister van financiën heeft, namens de
Regeering, in een ditmaal zeer beknopte
memorie het verslag der Tweede Kamer over
io algemeene beschouwingen der Staatsbe-
grooting beantwoord.
Daaruit blykt dat de Regeering van meening
blyft dat de kiesrechtuitbreiding niet zonder
afdoende redenen by anderen wetgovonden
arbeid behoort te worden achtergesteld, doch
dat zy tevens, nevens die regeling, ook andero
gewichtige onderwerpen wenscht ter hand to
nemen.
Zy verwijst naar de eindcyfers der begroo
ting, ten bewyze van haar stroven naar zuinig
heid. De min. van financiën wenscht zich
ten aanzien van de onderscheiding tusschen
gowone en buitengewone uitgaven to houden
aan het in de laatste jaren gevolgd© stelsel.
Hy acht do vrees, dat de hooge raming der
middelen tot teleurstelling zal leiden, niet
gegrond en meent het aanvankeiyk geraamde
cyfer te kunnen handhaven, o. a. met het
oog op de styging der opbrengst van de
invoerrechten.
By de beantwoording der finantiëele be-
Zyn krachten begaven hem en een snik
klonk door de kamer. Laat my leven met
myn herinneringen, zonder my met die geld
zaken te kwellen.
Ik ben het schuldig, afgepraat; ik zal het
betalen.
Wanneer on boe? voer mynheer Proby hier
koppig tegen aan.
Leg beslag op myn traktement.
Mynheer uw schoonvader zal nimmer zulke
strenge maatregelen tegen u gebruiken, waarde
kapitein, zeide de notaris op krachtigen toon
hiortegon in. Luister eens, uw schuld bedraagt
1835 gulden; gy kunt per maand 25 gulden
op uw traktement laten korten. Hot leven
is hier goedkoop, wat overschiet is voor u
voldoende on ge hebt dan alles in jaar
afbetaald.
Just Proby krabde zich den nek, maar toen
de notaris er had by gevoegd, dat dan alles
zonder kosten in orde kon gemaakt worden
gaf dat gezegde den doorslag.
Zyn laatste woorden warenDat blyft afge
sproken 25 gulden in de maand tot alles
met den interest er by afgelost is.