N°. 10950
A0. 1895
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Eon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, S November.
I Voor het akte-examen lager onderwijs
i6 te 's-GravenhaüO geslaagd de heer W. Th.
"Wanner, te Leiden.
F" euilleton.
EEN NOODLIED.
Maauda» 4 November.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden por 3 maanden. 1.10.
1.10.
Franco per post
Afzonderlijke Nommers
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17£. Grooter®
lettors naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Dit nonuner bestaat uit DRIE
Bladen.
Eersle Blad.
OUleiëele Kennisgevingen.
Aan de ingezetenen van Sassenheim ie bjj pnblioatie
bekend gemaakt, dat zij, die met St.-Nieelaaefeeet
eone verloting willen houden, znlks met de noodige
j opgaven eohnftelijk moeten aanvragen vóór of op
Donderdag 7 November a. e., ten einde B. en We.
daarop te doen b»ecbikken ingevolge art. 65 der
Algtmeene Politie VerordeDiDg.
Onder de advertentiön wordt tegen morgen
avond, Zondag, in den Leidschen Schouwburg
eene voorstelling aangekondigd (betgeen ook
b\j aanplakbiljetten is geschied), aan welke
voorstelling wat de opbrengst betreft een lief
dadig doel, nl. voor een langdurigen zieke, is
verbonden.
De heer C. Van Proosdij, predikant bij
de Gereformeerde gemeente alhier (Hooigracht),
is ernstig ziek, ten gevolge van op reis ge-
■vatte koude.
Voor het examen in de vrije- en orde-
oefeningen te Dordrecht zijn geslaagd de dames
G. Cramer en A. C. Van der Pol, te Leidon.
Wij tellen onder onze mede-ingezetenen
ffjeen stadgenoot, die zich dichter noemt en ty
menigeen ook als zoodanig bekend staat. Die
Is» dichter, de heer N. Vyverberg, zal a. s.
*-;yDinsdag 6 November zyn 25 jarig dichter-
jubileum vieren in den foyer der Stadszaal,
waarby zich ook eenige leden van het staf-
muziekcorps der dd. Schutterij zullen doen
hooren.
Naar aanleiding van dit jubileum is zelfs
eene feestuitgave verschenen met allerlei
bydragen, waaruit wy de volgende „Beleefde
Uitnoodiging" overnemen:
„Komt, achtbre, dankbre kring van Vrinden,
Door blydschap tot dit feest genood;
Laat daar een vriendenschaar 2ich vinden,
Die twist en tweedracht eeuwig doodtl
En mocht by genen of by dezen,
Een schaduw van geschil dan wezen,
5 Veroorzaakt door een valsch geschal;
9 't Wordt thans op dezen dag vergeten:
Wy moeten allen broeders heeten;
'tZy vriendschap, vreê, vreugd, overal."
Het herhalings-onderwys ter openbare
lagere school in het dorp Woubrugge, dat in
het begin van November zou aanvangen, zal
wegens de onvoldoende deelneming niet
doorgaan.
De te Zegwaard gehouden collecte ten
voordeele van de vereeniging „Trouw aan
Koning en Vaderland," tot ondersteuning van
behoefligen, gerechtigd tot het dragen van
het Metalen kruis of van de Citadel-Medaille,
heeft opgebracht de som van f 10.
Gedurende de maand October zyn aan
het Rykstelephoonkantoor te Lisse behandeld
1 193 t-.legrammen, t.w.ontvangen 88 en
R oerzonden 105.
Gedurende die ma.and van het vorige jaar
bedroeg het aantal 140.
Op het telephoonkantoor te Sissenheim
werden gedurende de maand October 1895
behandeld 142 telegrammen, waarvan ver
zonden 69 en ontvangen 73.
Op het telephoonkantoor te Koudekerk
werden gedurende dezelfde maand behandeld
73 telegrammen, namelijk 80 verzonden en
43 ontvangen.
In de laatst gehouden vergadering van
den Raad der gemeente Koudekerk werd de
begroeting van bet dienstjaar 1896 vastgesteld
in ontvang op f 9336.10'/, en in uitgaaf op
f 9335.35.
Ds. J. J. Van den Broek, predikant by
de Herv. gemeente te Noordwykerhout, staat
op het drietal voor Almeloo.
Ten aanzien van de rijschool der bere
den-artillerie, met ingang van 1 November
opgericht, heeft de minister van oorlog o. a.
bepaald
dat de directeur van de rijschool voornoemd,
als zoodanig, het gezag uitoefent, van corps
commandant met uitzondering alleen voor zoo
veel betreft het bevorderen tot hoogere gra
den en het opleggen der straf van degrada
tie aan het kader, by de ryschool gedetacheerd.
De cursus vangt telkens aan op 1 Novem
ber en duurt 2 jaren voor luitenants, onder
officieren! en korporaals van de bereden-artil
lerie, die aanleg bezitten om dienst te doen
voor het africhten van paarden voor bereden-
artillorie en 6 maanden voor luitenants der
vesting-artillerie, die voor onbepaalden tyd
by de corpsen veld-artillerie gedetacheerd zyn.
Personeel en paarden der bereden artillerie
zyn op 1 Nov. by de nieuwe ryschool, thans
gevestigd te Bergen-op-Zoom, overgegaan.
Het provinciaal kerkbestuur van Drente
heeft in zyne vergaderingen op 31 October
en 1 November de heeren D. G. Goedhuis en
J. Ten Bruggenkate, candidatenaan deLeidscbe
universiteit, en D. Bax, candidaat aan de
universiteit te Amsterdam, tot de evangelie
bediening toegelaten.
By de Ger. Kerken zyn door de classis Em-
men toegelaten de candidaten van de Theol.
school te Kampen, F. Diemer, B. J. Lamberts
en S. Yeltman, die de beroepen hebben aan
genomen naar Aalden, Sleen en Gees, on
door de classis Leiden, G. Wielinga, van Kam
pen, die de beroeping heeft aangenomen by
de Geref. gera. te Katwijk aan den Ryn.
De heer J. C. A. Soutendam is met
ingang van 1 Januari benoemd tot adjunct
directeur van het Wilhelmina-gasthuis te
Amsterdam.
Met het doel om de Ned.-Herv. gom.
te Kerkwerve, in Zeeland, waar de heer
H. J. Couvée sodert 1894 predikant is, aan
een nieuw kerkgebouw te helpen in plaats
van het bestaande, zeer oude, dat niet meer
als zoodanig behooriyk kan dienen, is aldaar
en te Zieriksee eene commissie gevormd,
welke trachten zal door eene verloting van
prachtwerken, gravures, enz., enz., of door
bydragen, onafhankelijk van de verloting,
gelden tot dat doel by'een te brengen. De
gemeente Kerkwerve zelve heeft ook reeds eene
som bye-;n, maar hare zwakke krachten
schieten te kort om zonder hulp van anderen
het gewtnschte doel te bereiken.
De minister van binnenlands'.he zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
te vervullen is de betrekking van leeraar in
de Engelsche taal- en letterkunde aan de Rijks-
hoogere burgerschool met 5 jarigen cursus te
Groningen. Jaarwedde f 1800. Zy, die voor
deze betrekking in aanmerking wenschen te
komen, moeten zich vóór 15 November a. s.
aanmelden by den inspecteur van het middel
baar onderwys, dr. A. T. Yan AkeD, te
's Gravenhage.
In de jongste vergadering van de genees
kundige inspecteurs werden vastgesteld het
ontwerp van eene nieuwe wet, regelende het
geneeskundig staatstoezicht, en eene nieuwe
wet tegen besmettelyke zi-kten. Beide ont
worpen zyn thans door den minister van
binnenlandsche zaken aan de Geneeskundige
Raden in de provinciën gezonden, om in de
eerstvolgende vergadering te worden be
handeld.
Ook het corps schatters voor depersoneele
belasting te Rotterdam heeft besloten, zich
tot den minister van financiën te weDden
met het verzoek, by de voorschriften tot uit
voering van de eventueel aan te nemen wet
op de personeele belasting hunne belangen
niet uit het oog te vei liezen, en zulks met
het oog op de diensten, door hen gedurende
de in werking zynde tegenwoordige wet
verleend.
Maandag den 4den Nov. a. s. en volgende
dagen zal een examen worden gehouden
voor den rang van gezantschaps attaché Het
examen zal plaats hebben in een der lokalen
van de Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Maandag 4 Nov. a. 8. wordt te Vlissingen
verwacht het koninklijke Engelsche jacht
„Yictoiia and Albert." Het jacht zal des
namiddags te vier uren op do haven komen en
aan de Zuiderponton gemeerd worden en
Dinsdag morgen don koning van Portugal in
schepen, die per mailtrein, komende van Berlyn,
te 11 u. 36 min. aldaar arriveert.
Naar de „N. R. Ct." verneemt, zyn by
de Nederlandsche Centraa-lSpoorweg-Maat-
schappy plannen in behandeling, om mot in
gang van 1 Jan. a. 8. het reglement voor het
pensioenfonds ten behoeve van het vaste
personeel dier Maatschappij zoodanig aan te
vullen, dat tevens worde voorzien in de reeds
lang gevoelde behoefte aan weduwen- en
weezen-pensioenen.
In eene te Delft gehouden vergadering
der commissie van het Nationale Bakkersge
zellen-fonds is met meerderheid van stemmen
besloten, een Algemeen Nederlandsch Bak
kersgezellen-Ziekenfonds op te richten.
Het niet raadzaam oordeelende jeugdige
militairen, die zich aanhoudend slecht ge
dragen, te detacheeren by het algemeen
depót van discipline, heeft de minister van
oorlog bepaald, dat militairen beneden den
leeftyd van 18 jaren voortaan alleen by het
algemeen depót mogen worden gedetacheerd
na bekomen machtiging van den minister
van oorlog.
Omtrent het gebruik van munitie by
weerbaarheidsvereenigingen beeft de minister
van oorlog de bestaande bepalingen aange
vuld met die, dat ook de patronen, die van
rijkswege voor de oefeningen worden ver
strekt, nimmer tegen betaling, in welken vorm
on met welk doel ook, mogen worden ver
schoten.
De voorschriften betreffende het ver-
leenen van bijstand en hulp door militairen
zyn aangevuld met eene bepaling, dat, indien
de militie-commissaris hot noodig acht tot
handhaving der orde by de loting, de sterke
hand in te roepen en by daartoe militairen
requireert, de t6r plaatse aanwezige of wel
de naast by zynde plaatselyke- of garnizoens
commandant aan do tot hem gerichte aan
vrage tot het verleenen van militaire hulp
en bystand behoort gevolg te geven.
De firma Martinus Nyhoff zal den llden
November de boeken en plaatwerken veilen,
uitmakende do bibliotheken, nagelaten door
de heeren H. Kuiper Jr., taalkundige te Leiden
J. E. Gacon, leeraar aan het gymnasium te
's-Gravenhage; J. D. Viruly Pz., oud-wethouder
te Delft; J. W. F. J. Van Eecke, arts, onder
directeur van het patholog.-bacteriologisch
laboratorium te "Weltevreden, en anderen,
waarbij gevoegd is de verzameling over
spiritisme van den heer A. J. Riko.
Vanwege het ministerio van binnenland!
sche zaken is aan allo vroedvrouwen in het
geheele Ryk een exemplaar verstrekt van de
door de „Inspecteurs voor het Geneeskundig
Staatstoezicht" opgestelde „inlichtingen en
raadgevingen aan vroedvrouwen omtrent de
uitoefening barer praktyk" en strekkende tot
vervanging van de bestaande „inlichtingen
voor vroedvrouwen."
Prof. Engelmann, te Utrecht, zal 30
December a. s. den deg herdenken, waarop
by vóór 25 jaren benoemd werd tot hoog
leeraar in de faculteit der geneeskunde aan
de Utrechlscbe universiteit. Zyn inauguratie
rede hield hy 20 Maart 1871.
In de maand October werd het Museum
van Kunstnyverheid te Haarlem door 767
personen bezocht. Uit de aan het Museum
verbonden boekerij werden 227 boek- en plaat
werken naar verschillende plaatsen van ons
land verzonden.
Wy brengen hier in herinnering, dat in ge
noemde boekery gelegenheid bestaat voor hen,
die op het gebied der kunstambachten werk
zaam zyn, of hen, die de studiën der kunsten en
ambachten beoefenen, kosteloos boek- en plaat
werken te ontvangen.
Daar zich by het gehouden referendum
slechts 58 stemmen tegen het houden eener
algeraeene vergadering van den Bond van
Nederlandsche Onderwyzers dit jaar verklaard
hebben, gaat deze vergadering door. Zy zal
worden gehouden te Zwolle op Vrydag 27
en Zaterdag 28 December a. s.
By koninklijk besluit isa. bepaald, dat,
met wyziging in zooverre van het koninklyk
besluit van 13 Sept. 1895, de datum, waarop
aan den beer P. C. Boelenkamp, op zyn
verzoek, een eervol ontslag is verleend als lid
er Permanente Militaire Spoorwegcommissie,
wordt vastgesteld op 15 Sept. 1895; b. met
ingang van 26 Oct. jl. benoemd tot lid van
die commissie, de heer N. H. Nierstrasz,
hoofdingenieur, chef van dienst van vervoer
der Hollandsche IJzeren Sp oor weg maat-
scbappy. Sts.-Ct
Door de Regeering is eene commissie
benoemd tot voorbereiding eener nieuwe rege
ling betreffende het verlies van het lidmaat
schap van de Nederlandsche Orden en van
het recht om die Orden en andere eereteekenen
te dragen.
Deze commissie bestaat uit de heeren
mr. F. W. J. G. Snijder van Wisst kerke
(voorzitter), referendaris by het departement
van justitie; L. F. G. P. Schreuder, referendaris
by het departement van binnenlandsche zaken;
J. P. Yan Rossum, luitenant ter zee lste kl.;
mr. W. J. Wintgens, hoofdcommies aan het
departement van oorlog; E. R. Van Wel doren
baron Rengers, referendaris by bet departement
van waterstaat, handel en nyverheid; A. E.
Winckel, gep. luitenant kolonel intendant van
het Nederlandsch Indische leger, terwyi aan
de commissie als secretaris is toegevoegi do
heer P. Pieters Wzn., adjunct-commies by
het departement van koloniën.
De Londensche correspondent van do
0N. R. Ct." scbryft dd. Woensdag:
De eerste opvoeriog van „Trilby" in den
Haymarket-schouwburg hedenavond is móór
dan een gebeurtenis in de tooneelwereld, en
heeft zelfs al het opzienbarende eener sensa-
tioneele première te Parijs, wat hier oen zeld
zaamheid bljjft. Reeds een maand geleden was
elke plaats voor vanavond uitverkocht en do
pachter van den schouwburg heeft een keus
moeten doen uit oen hoop van aanvragen,
driemaal grooter dan het getal beschikbare
plaatsen. Daarbij komt, dat de eenige oevoor-
rechten vrienden der pachters en journalisten
waren. De heer Beerbohm Tree is niet ge
zwicht voor de verlokkingen v*n Amerikaan-
sche miJlionnairs en speculanten, die fabelach
tige sommen moeten hebben geboien, en do
prijzen zyn niet verhoogd. De manie voor
„Trilby" is dermate, dat men nu twee maan
den vooraf zyn plaatsen bespreken moet. Het
is een geregelde Trilby-„boo u". Hst tooneel-
6tuk is een bewerking van den roman van
George Du Maurier, den bekenden teekenaar
in „Punch", die hier zyn eigen lotgevallen,
toen hy nog kunststudent was te Parys,
moet hebben afgemaald en daarby een succes
en een roem heeft behaald, veel grooter dan
ooit zyn schetsen in „Punch", meesterlik als
zy zyn, hem hebben bezorgd.
Het stoomschip „Deucalion", van Batavia
naar Amsterdam, passeerde 1 Nov. Bevezier;
de „General", van Oost-Afrika naar Hamburg,
arriveerde 1 Nov. te Adendo „Koningin-
Regentes" vertrok 2 Nov. van Amsterdam
naar Batavia; de „Prinses Sophie", van Ba
tavia naar Amsterdam, vertrok 2 Nov. van
Padang.
By koninklyk besluit van 30 Cbt. jl. is
benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau de heer S. E. Van Nooten, boek
handelaar en uitgever te Schoonhoven.
Verleend met ingang van 1 Oct jl. aan den
i) -«
Op een Octobernamiddag van het jaar 1855
zaten drie reizigers in Jiet veerhuis te Aarö-
sund, om zich den tyd te verdryven, een
partytje „zes en zestig" te spelen.
Aarósund, Diet ver van Haderslebon aan de
oostkust van Noord-Sleeswyk gelegen, was
van oudsher een van de voornaamste inscho-
piDgsplaatsen voor de reis naar het eiland
FüneD, en wel naar het tegenoverliggende
aardige stadje Assens. De afstand tusschen
beide plaatsen bedraagt slechts vyftien kilo
meter ongeveer.
In dien tyd, slechts weinige jaren na den
oorlog van 1848, dio met de nederlaag der
Sleeswyk-Holsteinsche zaak geëindigd was,
noemden de Denen het hertogdom Sleeswyk
met groote voorliefde „Zuid-Jutland". De
vroegere Sleeswyk-Holsteinsche ambtenaren
waren voor het grootste deel afgezet en
verbannen. Nu waren er in het land vele
Deensche ambtenaren, die op elke wyze er
naar streefden, het Duitsche element te
onderdrukken. Velen van hen waren in het
gewone verkeer zeer hoffelyk en vriendelyk,
doch zelfs dezen ontstaken in woede, als
door de Duitsche patriotten het schoons lied
„Schleswig-Holstein meerumschlungen" aan
geheven werd, dat door de Denen als het
krygslled der Duiteche opstandelingen vreese-
ïyk gehaat werd en dU8 streng verboden
was. Vele onbezonnen of zanglustige Duit-
sobers werden destyds wegens het zingen
van genoemd lied veroordeeld. Een dag ge
vangenis was gewooniyk de zachtste straf;
soms ook werden drie dagen gevangenisstraf
opgelegd.
Het kleine stoomschip, dat geregeld hot
verkeer tusschen Aarësund en ABsens onder
hield, kon ditmaal niet op den vastgestelden
tyd vertrekken. De machine was in het
ongereede geraakt en men moest dit eerst
verheipen, wat een vertraging van eenige
uren veroorzaakte. De meeste reizigers wilden
daarop bedaard wachteD, de drie kaartspelers
evenwel niet; zy hadden daarom een zeilboot be
steld, die hen over de Kleine Belt zou brengen.
Eén van hen heette Martens, een reiziger
in wynen uit Lübeck. De tweede, een eerzame
kleermaker uit Kopenhagen, was voor een
erfenis in Hadersleben geweest en nu-'op de
terugreis. De dorde, een inwoner van Altona,
Bendler geheeten, behoorde tot de vrye
kunst; hy was musicus. Ook onder het kaart
spelen vertelde hy o. a., dat hy voor de
concert- en eohouwburgkapel in Tivoli te
Kopenhagen geëngageerd was. Hy was een
virtuoos op de cornet-A-piston. Zyn schoon
blaasinstrument droeg hy in een lederen
foedraal by zich.
De DeeDsche kleermaker sprak tamelpk
goed Duitsch. De reiziger in wynen uit
Lübeck, die Denemarken al meermalen be
reisd had, was de DeenBche taal geheel
machtig. De virtuoos uit Altona' daarentegen
verstond het Deensch maar „zoowat." Hy
kon echter uitstekend blazen.
De heeren hielden op met spelen. De
reiziger in wynen keek op zyn horloge en
vroeg: „Heeft Olufs de boot nog niet klaar?"
„Daar komt by juist aan!" antwoorddo de
waard van het veerhuis.
Inderdaad hoorde men zware voetstappen,
on do schipper, een kleine, corpulente en
breedgeschouderde man, met een rood gezicht
en listige oogjes, kwam binnen. Hy was al
vry bejaard.
„Heeren, da boot is gereed 1"
„Waarom heeft het zoo lang geduurd?"
„Ja," sprak do Bchipper, eenigszins ver-
legoD, „ik moest de oude boot nemon, en
daar zy in langen tyd niet gebruikt is, moest
ik haar eerst weer in orde brengen."
„Waarom de oude boot?"
„Omdat do nieuwe er niet is."
„Waar is zy dan?"
„Myn beide oudste zoons zyn er mede
onderweg; zy brengen een paar heeren naar
Arrö en komen morgen eerst terug."
„Ib de oude boot dan wel betrouwbaar?"
„Dat zou Ik denken, heeren I Myn vader
en ik zyn er duizenden malen de Belt mee
overgestoken."
„Nu, dat moet dan wel een oude kaat zyn."
„Ja, zy is ruim dertig jaar oud, en ook,
ofschoon goed gekalefaterd, een weinig water
zuchtig; maar dat schaadt niet."
„Haha, een waterzuchtige boot neen,
maar die is goedl"
„Maar is dat niet gevaarlyk?" vroeg de
Deensche kleermaker bezorgd.
„Volstrekt niet, mynheer," antwoordde
Olufs. „Het weinigje water, dat gedurende de
reis van twee uur binnendringt, zou een
kleine hond heel gemakkelyk by -het ontbyt
kunnen opdrinken, als het nameiyk geen
zout water was. En dan heeft Hannes ook
het 8chepvat."
„Wie is Hannes?"
„Myn jongste zoon."
„Dio by de deur daar?"
„Ja. Kom eens hier, Hannes! Help de
bagage van de heeren eens naar beneden
dragen."
De veertienjarige, eenigszins schuchtere
joDgen nam den koffer van den virtuoos, zyn
vader dien van den reiziger in wynen. De
kleermaker had niets dan een reistasch, die
hy zelf droeg.
Daarop verlieten zy het veerhuis.
Beneden aan de aanlegbrug lag de zeil
boot een ruim vaartuig met twee masten
vastgemeerd. De kleermaker keek onder
zoekend in de boot en ontwaarde geen blank
water op den bodem van het vaartuig. Alleen
zag zy er hier en daar wat vochtig uit. Maar
dat ia zoo dikwyis ook by andero booten
het geval.
Olufs en zyn zoon stapten in de boot. Ook
de drie passagiers. Hannes zette de zeilen
terecht.
De hemel was door gryze wolken omfloered
vooral ln het noordwesten, uit welken hoek
de wind kwam, was hy zwartgrys. Het was
tameiyk koel. 0verd3g had het eenige keeren
flink geregend en bet was te denken, dat er
dien dag nog wat water zou vallen. Op
't oogenblik echter regende het niet.
„De wind is slechter geworden," zeide
Olufs. „Ik geloof byna, dat het ditmaal oen
half uur langer zal duren."
„Dan komen wy dus niet vóór het vallen
van den avond in Assens," merkte do
reiziger uit Lübeck op. In goon geval 1 Nu, in
October zyn de dagen ook al zoo kort."
De schipper greep het roer. De boot schoot
vooruit en zette direct koers naar het oosten.
Soms zyn er in de Kleine Belt, evenals
ook in de Groote Belt en in de Sont, heftige
stroomingen, zelfs by een zwakken wind.
Als langen tyd achtereen oosten- en zuid
oostenwinden gohoerscht hebben, stroomt uit
de Oostzee door de drie zeeëngten veel water,'
't welk terugstroomt, als de wind verandert.
Het laatste was, by den noordwestenwind,
nu het geval.
Toen na ruim een uur meer dan de helft
van de reis afgelegd was, konden do pas
sagiers de werking dezer snelle strooming
bemerken. Zy werden byna zeeziek, zóó werd
de boot door de naar het zuiden schuimende
golven heen en weer geschommeld. Nu ver
toonde zich er ook wat water op den bodem
van het vaartuig.
,Nu zie je 't, dat de oude boot water
zuchtig is!" zeide de reiziger in wynen, tor-
wyl hy naar het water wees.
„De boot is werkeiyk lek," prevelde do
kleermaker ontsteld.
,'t Heeft niets te heteekonen, hoeren 1",
riep Olufs bedaard, terwyi hy oen versche
pruim in den mond schoof. „Dat beetje water I"
(Wordt vervolgd.)