N°. 10347. Zaterdag O «Juli. AM895. geze ijCourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en geestdagen, uitgegeven. Leiden, 5 Juli. F euilleton. EENE EERESCHULD. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT; Voor Leiden por 3 maanden. f 1.10. Franco per post Afzonderlijke Nommeri0.05. PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 1—6 rogels f 1.05. Iedere regel meer/" 0.17 Grootore letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Offieiëele Kennisgeyingen. Hoogere Burgerschool voor Meisjes. Burgtmeester en Wethouders der gem'ente Leiden brengen ter algomeene kennis dat bet toelatings examen voor do Hoogero Burgerschool to or Meisjes dit Jaar zal aanvangen op Woensdag. 10 Jnli e., des voormiddags te 9 uren in het sohoolgebouw aan de Garenmarkt. Burgemeester en Wethouders roornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 4 Juli 1895. E. KIST, Sccrotaris. De 64ste verjaardag van prinses Von Wied, geboren prinses Marie der Nederlanden, dochter van wijlen Prins Frederik, werd heden alhier op de gebruikelijke wyze gevierd door het uitsteken der vaderlandsche driekleur van de openbare en enkele particuliere gebouwen en door het houden van de gisteren aangekon digde parade door het garnizoen op het Schut tersveld. Bij de door de directie der marine te Amsterdam gehouden aanbesteding waren voor de levering van vlaggedoek minste in-' schrijvers da heeren Van Hartrop en Zoon te Leidon voor f 945, en voor de leveriog van vaatwerk de heer M. J. Lafeber alhier voor f 1220.40. De heer J. M. De Kempenaer is gisteren plechtig geïnstalleerd ook als burgemeester van Voorhout en tevens door den Raad be noemd tot ambtenaar van den burgerlijken stand. Burgemeester en wethouders van Valken burg hebben tot* brandmeester benoemd den heer J. Senff, gemeente-ontvanger. Onder zeer vele blijken van deelneming werd gistermiddag te 's Gravenhage het stof felijk overschot van den civiel ingenieur, den heer L. E. Asser, op de begraafplaats „Eik en Duinen" ter-aarde-besteld. De baar was geheel verscholen onder prachtige bloemen en kransen, en menig bijschrift op de linten getuigde van de sympathie, welke men den ontslapene toedroeg. Maar meor nog dan deze bloemenhulde leverde de aanwezigheid aan do groeve van zoovele mannen van naam het bewijs, dat de overledene veler achting, vriend schap en genegenheid genoot. Op den doodenakker toch hadden zich ver- eenigd een groot aantal vrienden en ver schillende deputation van vereenigingen of instellingen, die in ingenieur Asser hetzij Gen ijverig bestuurder of werkzaam lid missen. Vertegenwoordigd was de Raad van Toe zicht op de Spoorwegdiensten door de heeren E. D. Kits van Heyningen en E. H. Stieltjes, terwyi mede aanwezig was de rijks-ingenieur voor do spoorwegen en de inspecteurs der Holl. Spoorweg Maatschappij, de heeren Van Tol, van 's Gravenhage, Van Doorn, van Nijmegen, en Smit, van Zaandam. Verder werden opgemerkt leden van den Raad van Bestuur van het Kon. Insiituut van ingenieurs, o. a. de heeren J. A. Liudo en- J*-F. W. Conrad laatstgenoemde tevens als voor zitter van het ten vorig en jare te 'sGrayen bage gehouden internationaal Congres voor de binnenscheepvaart. Van oit congres, waaraan de heer Asser de functie van eersten secretaris vervulde, was nog aanwezig de tweede secretaris, de heer Havelaar en van de Vereeniging van Burgerlijke Ingenieurs bracht een deputatie uit het bostuur, bestaande uit de heeren J. M. Van Bosse; jhr. V. J. A. Repelaer van Driel en J. A. Roijer, aan den overledene, die secretaris dezer vereenigiDg was, een laatsten groet. Een der zonen dankte voor de bewijzen van deelneming in zoo ruime mate betoond. In de gisternamiddag gehouden raads zitting te Utrecht kwam in een request van de vereeniging „De Ambachtsschool", Ver zoekende verhooging der gemeente subsidie (nu f 6000) met f 1000. Zy vraagt dit, omdat daarmede het geven eener rijkssubsidie ver band houdt. Dit verzoek zal bij de begrootings- discussies nader behandeld worden. Besloten is, over te gaan tot aanbesteding van den bouw eener nieuwe school 4de soort B aan do Hamburgerstraat. De kosten daarvan z\jn geraamd op f 49,900, die eener hierby behoorende concierge-woning op f 3500. Zeer lang werd gesproken over eene be trekkelijk kleine zaak, reeds vroeger vermeld. Een bejaard politio-agent, met goede, maar ook met verkeerde eigenschappen hy was nl. betrapt op het gebruik van sterken drank was daarop ontslagen, en met dat niet-eervol ontslag verviel zyn aanspraak op pensioen. Het recht daarvan erkennende, wilde een der leden toch ook de billykheid doen spreken. Had de man één dag vroeger eervol ontslag aangevraagd, dan had hy dit verkregen, met recht op ongeveer /"600 pensioen. Die meening vond steun by andere leden; mr. Van Lier betoogde zelfs 's mans recht op pensioen, en verder dat dat recht niet verloren is gegaan, want hy heeft eenvoudig ontslag gekregen, maar is niet ontzet uit zyn betrekking. De voorzitter bestreed al deze meeningen krachtig, en het slot was dat de Raad z(jn goedkeuring hechtte aan het ontslag zonder pensioen. Op het request aan H. M. de Koningin- Regentes, ter vergadering van den Katholieken Frieschen Landdag te Sneok geteekend en van verschillende plaatsen in Friesland onder steund, is by den eersten adressant oen door de ministers van buitenlandsche en van binnen- landsche zaken onderteekend antwoord inge komen. Daarby wordt aan adressanten te kennen gegeven: dat de aandacht der regeering ten volle gevestigd blyft op het overwegend belang, dat de Nederlandsche landbouw heelt by de wedertoelating van Nederlandsch vee in het buitenland dat dan ook van regeeringswege met de meeste zorg er naar wordt gestreeld om de wederopenstelling van vreemde grenzen voor ons vee te bevorderen; dat evenwel een algemeen bacteriologisch onderzoek van alle uit Duitschland, hetzy in het algemeen in Nederland, hetzy zelfs alleen in Friesland, tot verbruik ingevoerde goederen het verkeer te zeer zou belemmeren, dan dat een maatregel in dien geest van de regeering te wachten zou zyn. In de vergadering der Provinciale Staten van Ovorysel deed de voorzitter namens het college van Gedep. Staten het voorstel, om vanwege de provincie aan H. M. de Koningin en H. M. de Koningin-Regentes by gelegenheid van haar aanstaand bezoek een feestmaaltyd aan te bieden en daarvoor, zoo mede voor versiering en verlichting van de gebouwen van het prov. bestuur en voor andere noodig te blyken uitgaven aan Ged. Staten een crediet te verleenen ten bedrage van f 5000 by nader besluit op de begrooting te regelen. By acclamatie vereenigde zich de verga dering hiermede. Te Schoonhoven heeft het college van brandmeesters gezamenlyk ontslag aange vraagd tegen 1 Aug. a. s., omdat de Raad bezwaar maakt, de ingrypende veranderingen in het brandwezen tot stand te brengen, welke door het college van brandmeesters zijn voor gesteld. By besluit van Ged. Staten van Noord- Holland van 26 Juni is verklaard, dat Jan Gediking, niet eervol ontslagen hoofd eener openbare lagere school te Hilversum, de be voegdheid tot het geven van lager onderwys heeft verloren. Sts.-Ct In Augustus a. s. zal een vergelykend onderzoek plaats hebben van adspiranten voor de betrekking van surnumerair der posteryen en telegraphie, waarvoor tien plaatsen worden opengesteld. Voor ten hoogste twee van deze tien plaatsen zullen vrouwelyke candidaten in aanmerking kunnen komen. De adspiranten beboeren zich vóór 15 Juli a. s. by een eigen handig gesobreven adres tot den directeur- generaal der posteryen en telegraphie te wen den. Verzoeken, na dien datum inkomende, worden buiten aanmerking gelaten. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de surnumerairs er niet op zullen kunnen rekenen, dat hun eene standplaats zal worden aange wezen op het kantoor ter plaatse, waar hunne ouders of voogden gevestigd zyn zy zullen voor korter of langer tyd geplaatst worden daar, waar dit voor hunne ontwikkeling of in het belang van den dienst het best wordt geacht. Voor nadere byzonderheden zie men de Staatscourant van 5 dezer. Op initiatief van den gep. kapitein Van Haeften te Breda is een byeenkomst ge houden van hen, die instemmen met het plan om in den gevel van het nieuw te verbouwen hoekhuis Van Coothplein—Ginne- kenstraat (het geboortehuis van wyien generaal Van Ham) aldaar een buste van den generaal te doen aanbrengen. In die vergadering is eene commissie be noemd, die de inwoners van Breda in de gelegenheid zal stellen flnantiéel by te dragen in do kosten van zulk een marmeren buste, waarvan de prys op f 300 a f 400 is begroot. De vergadering benoemde den burgemeester Guljé tot oere voorzitter en den heer Van Haeften tot voorzitter. Tot leden der com missie werden vervolgens gekozen de heeren I. H. H. Dommers, gepensionneerd generaal- majoor; W. Merkelbacb, lid der Eerste Kamer; K. G. Oukoop, wethouderJ. J. L. Teychinó, lid van den Raad; P. Schellekens en J. Bertram. De heer Van Haeften deelde mede, dat door de te Breda wonende familieleden van wyien generaal Van Ham f 100 voor het doel is toegezegd. De minister van marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat met 1 Sept. a. 8. eene plaats als adspirant-ingenieur der marine op eene jaarwedde van f 1200 wordt open gesteld. Candidaten, die op 1 Sept. a. s hun 27ste jaar nog niet zyn ingetreden en in het bezit zyn van de diploma's van scheepsbouwkundig en van werktuigkundig ingenieur, ingevolge de wet van 2 Mei 1863 (Stbl. 60), worden opge roepen om vóór of op 1 Aug. a. s. een ver zoekschrift op gezegeld papier aan genoemden minister in te dienen, om, zoo noodig tot het aan zyn departement te houden vergelykend examen te worden toegelaten. Naar de „Nordd. Allg. Ztg." meldt, be staat by de Duitsche regeering het plan, in plaats van graaf Von Rantzau, die op ver zoek ter beschikking is gesteld, den gezant te Kopenhagen, T. E. baron Von den Brincken, tot gezant by het Nederlandsche hof te benoemen. Te Baarn is overleden de heer H. C. A. Henny, oud lid der Provinciale Staten van Noord-Holland, oud bestuurslid der afdeeling Amsterdam van de Maatschappy tot Nut van 't Algemeen en bestuurder der onder afdeeling Volksgaarkeukens en Kosthuizen dier maat schappy. De overledene was 63 jaren oud. Te Amsterdam is bericht ontvangen dat Zondag 11. to Batavia onverwacht is overleden de heer .J. A. Haakman, hoofdredacteur van het „Bat. Handelsblad." By beschikking van don minister van binnenlandsche zaken van 4 dezer, is voor den tyd vSn drie jaren, met ingang van 1 Aug. a. s. dr. G. C. Nyhoff, te Amsterdam, aan gesteld tot leeraar in de verloskunde aan de Rijkskweekschool voor vroedvrouwen aldaar. Een by voegsel der Staatscourant van 5 dezer bevat do by koninkiyk besluit van 17 Mei 11. goedgekeurde statuten van de visschery- maatschappij „Vlaardingen", te Vlaardingen. Zy heeft ten doel het uitoefenen der haring- visschery benevens de beugvisschery, het koopen, doen bouwen, huren en in exploitatie brengen van schepen, bestemd voor die vis schery, de opbrengst te verkoopon en alles te doen wat in den meest uitgebreiden zin tot de reedery van visscheravaartuigen en de exploitatie daarvan behoort. De directeur is bevoegd de schepen ook voor andere doeleinden in het belang der vennootschap te gebruiken. Haar kap.taal bedraagt f 200,000, in aan- deelen van f 500, waarvan 90 zyn genomen. De overige moeten geplaatst zyn binnen tien jaren na het verlyden der akte van oprichting. Tot directeur is benoemd de heer L. Van Gelderen; commissarissen zyn de heeren P. F. J. Dubbelman en B. Sanson. Voorts bevat dat by voegsel de by koninkiyk besluit goedgekeurde gewyzigdo statuten van de stearinekaarsenfabriek „Gouda", te Gouda. De minister van marine heeft: lo. den luit. ter zee 1ste kl. J. J. W. H. Van der Toorn, met 9 dezer geplaatst aan boord van Hr. Ms. wachtschip te Willemsoord; 2o. den luit. ter zee lste kl. G. J. Sluyterman, uit Oost Indiê in Nederland teruggekeerd, op non activiteit gesteld. Het stoomschip „Merapi", van Batavia naar Rotterdam, vertrok 4 Juli van Marseille; de „Obdam", van Rotterdam naar Nieuw-York, passeerde 4 Juli Wight; de „P/ins Hendrik", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 4 Juli te Padaog; de „Voorwaarts", van Am sterdam naar Batavia, vertrok 4 Juli van Suez; de „Kanzier", van Hamburg en Am sterdam naar Oost-Afrika, arriveerde 3 Juli te Napels; de „Oengaran", van Batavia naar Rotterdam, arriveerde 3 Juli te Marseille; de „Prins Willem III" vertrok 4 Juli van Ara- sterdam naar Suriname; de „Spaarndam", arriveerde 4 Juli van Nieuw-York te Rotterdam. By koninkiyk besluit is bekrachtigd de aanstelling van dr. J. Ritzema Bos tot buitenge woon hoogleeraar aan deGemeentelyke Univer siteit te Amsterdam, waartoe hy is benoemd by besluit van den raad der gemeente Amster dam van 12 Juni 1895. Benoemd tot predikant by de Protestantscho gemeente in Nederlandsch-Indio de heeren: J. F. Meyer, predikant by de Evangelisch- Luthersche gemeente te Monnikendam, on W. Van Griethuysen, predikant by de Neder landsch Hervormde gemeente te Domburg. Vergund het aannemen der onderscbeidings- teekenen, achter hunne namen vermeld aan: prof. dr. C. P. Tiele, te Leiden, de versierselen van officier der Belgische Leopoldsorde; jhr. H. J. Ortt van Schonauwen, te Amsterdam, en C. T. J. Louis Rieber, te id., biiden do versierselen van ridder dier orde; mevrouw M. C. Van Nispen tot Pannerden, geboren Blankenheym, to Rotterdam, de versierselen van „Officier d'Acadómie", waartoe zy door de regeering der Fransclie Republiek is be noemd; dr. E. Wintgens, te Maastricht, het kruis lste kl. der burgerlyke decoratie, hein door den koning der Belgen geschonken; S. Vas Dias en M. J. Goudsmit, beiden te 's-Gra- venhage, het ordeteeken 4de kl «sso van het Borstbeeld van den Bevryder v<*n Venezuela. Verleend aan H. Heinhuis een pensioen vaD ƒ344 'sjaars. Ingetrokken de benoeming van D. B. Wisse- link tot lid der commissie in 1895 belast met het afnemen van het examen, bedoeld in art. 12 der wet tot regeling van het hooger onderwijs, en tot lid dier commissie benoemd dr. R. H. Van Dorsten, leeraar aan het gym nasium te Rotterdam. Goedgekeurd dat aan A. F. Van Dyk, burge meester van Dioden c. a., op zyn verzoek, eervol ontslag is verleend als secretaris dier gemeente. Benoemd H. Broekema, met ingang van 15 dezer tot burgemeester van Slochteren. TWEEDE KA9IEK. Faillissementmet. De minister van justitie heeft aan de Tweede Kamer doen toekomen een gewyzigd ontwerp van wet, houdende bepalingen omtrent het in werking treden van de wet op het faillissement en de surséance van betaling, de wyziging van 7) Al had by niet gedacht dat Jenny hem zoo spoedig en eensklaps ontvallen zou, nu het gebeurd was, stond hem de toestand zoo duidoiyk voor den geest, alsof hy er reeds jaren over gedacht had. Weiktuigiyk deed hy dien middag wat hy behoorde te doen; de militaire dienst van den eenen dag stemt vrywel overeen mot dien van den anderen, zoodat het vaderland daardoor geen gevaar liep, maar toon die afgeloopen was, had by behoefte hoe eer hoe boter alleen of liever met zyne vrouw te zijn. Kapitein Verset was een flink officier en als het dienstzaken betrof, gold zyn oordeel als gezag, maar van de gewone dingen des levens had by bitter weinig verstand. Daarom liet by de beslissing liefst van zyne vrouw afhangen. Macr was het aankoopen van een paard eene dienstzaak of eene van die aangelegen heden, welke mevrouw Verset te behandelen en te beslissen had? Oppervlakkig zou men de eerste meening zyn toegedaan, maar wèl beschouwd was het aankoopen van een paard toch eigeniyk eene flnantiöele operatie en dit be- hoordo dus meer tot de afdeeling van mevrouw. Met een enkel woord had de ritmeester, vóór hy naar de kazerne ging, zyne gade van Jenny's dood kenni3 gegeven en toen hy na afloop van zijn dienst thuiskwam, had zy de ge volgen al overwogen en op een middel gezonnen om in den hachelyken toestand te voorzien. By zyne mede-officieren voor dit doel 'geld te vragen, ging niet aan; het zou onmiddel- lyk by het regiment bekend worden en dit moest worden voorkomen. Zy mochten ver moeden, dat Verset niets bezat, weten mochten zy het niet: de scbyn moest behouden blyven. Aan den kolonel geld te vragen, ging ook niet; die wist reeds meer dan genoeg van Versets geldelyke omstandigheden en dit zou den doorslag geven. Dan ware het nog beter tot een der luitenants zich te wenden; die zou het wel geheim houden maar geld leenen van een ondergeschikte, gedoogt het eergevoel van een officier niet. Van familieleden, met wie Verset op goeden voet stond, met sommige vaD hen was hy juist om dergelyke reden reeds in onmin geraakt had hy reeds meer dan eenmaal geld gehad. Slechts één man bleef er over, tot wien hy zich richten kon; die één was zyn vriend Trommelman. Juist omdat hy op die vriendschap prys stelde, had de ritmeester hem nooit over geldzaken gesproken. Nood breekt wet, zeide mevrouw, toen zy dit alle3 nogmaals met haren man uit voerig besproken had, nood breekt wet; als er niemand anders is, die je helpen kan, moet je wel by Trommelman terechtkomen. De man is schatrykwat kan hem een honderd gulden of acht schelen? Met vijftig gulden in de drie maanden ben je er na vier jaren door. Maar, Jet, vyftig gulden elke drie maan den 1 Die kunnen er met geen mogeiykheid af.... Denk eens: dat is meer dan twee kwartjes daags. Zie jy kans deze uit te sparen? Mevrouw Verset dacht een oogenblik na. Toen zei ze op kalraen toonNeen, ik geloof niet, dat wy die op de dagelyksche uitgaven kun nen vinden, maar misschien wel op de groote. Op de groote? Wy hebben geene groote uitgaven. Huishuur en belastingen meen je toch niet? Of bedoel je de modemaakster en den kleermaker? By die menschen zyn we zoo ten achter, dat er geene quaestie van kan zyn om op die uitgaven uit te sparen wy betalen ze in het geheel niet. Ja, daar is veel van aan, antwoordde mevrouw, terwyi zy haar naaigerei opruimde en het verstelde lyfgoed byeenzocht. Zou je nog vóór het eten naar Trommelman gaan, of na de thee? Wat zal ik by Trommelman doen? Als ik geen kans zie hem het geld terug te geven, kan ik het hem toch niet te leen vragen? Waarom niet? De ritmeester zag zyne vrouw verbaasd aan. Het scheen dat zy niet begreep wat hy zeide. Ik zie geene enkele reden, waarom je aan Trommelman geen achthonderd gulden te leen zoudt vragen, sprak ze. Je kunt hem niet vragen om ze present te gevondat ben ik geheel met je eens. Dat laat je eergevoel niet toe. En evenmin kan by er je uit eigen beweging een cadeau van maken; je eerge voel zou je beletten het aan te nemen. Maar door het geld te leen te vragen, is alle moei- lykheid uit den weg geruimd. Jy kunt bet geld vragen en by kan bet geven, en dat sluit volstrekt niet in, dat je het ooit terugbetaalt. Als ik van te voren weet, dat ik daartoe niet in staat zal wezen, is dat oplichtery. Myn goede Yerset, in gewone omstandig heden zou je dat ook zeker niet doen, maar we hebben straks uitgemaakt, dat het je ondergang zou wezen, als je niet op de eene of andere manier geld kreegt voor een tweede paard. Je zoudt niet in dienst kunnen blyven je zoudt je ontslag moeten nomen en van een pensioen moeten leveD, dat ten eenenmale ontoereikend is. Uit zelfbehoud moet je dus wel dat middel aangrypen. Het is ook volstrekt geen oplichtery. 't Is alleen maar een vorm; Trommelman zal het mogelyk heel nuttig vinden, dat hy je een dienst kan bewyzen, want hy houdt van ons; van jou vooral. Dat heeft hy al dikwyls getoond. En wat beteekent voor hem een duizend gulden? De man is schatryk en hy heeft maar ééne dochter, die bovendien zoo goed als klaar is met Meog. De ritmeester luisterde aandachtig naar hetgeen zyne vrouw zeide en hy kon haar geen ongeiyk geven. En wie kon ook zeggen of hy niet op de eene of andere wyze in de gelegenheid zou zyn, om aan den notaris zyne schuld af te betalen? Zekerheid, dat by daartoe niet in staat zou zyn, bestond er volstrekt niet en alzoo ook geen oplichtery, want als hy het geld vroeg, deed by dit met het yaste voornemen, om het terug te geven. Nu, zei by, wy kunnen het probeeren, maar ik doe bet met tegenzin. Wie vraagt er ook ooit geld te leen voor zyn pleizier? merkte mevrouw aan, ter- wyi zy de tafel begon te dekken. En wie geeft ei ooit geld te leen voor zyn pleizier? voegde de ritmeester er by met een weemoedig glimlachje. De doode Jenny was ook gedurende bet middagmaal hot hoofdonderwerp van het ge sprek. Emilie had er al van gehoord by ken nissen, waar zy eene visite had gemaakt, want, al vertelde men het niet aan haar, alle officieren van het regiment besoiton wai dit verlies voor den ritmeester beteek6nde en hadden thui8 de doodmare overgebracht. Ware Jenny het paard van een ander geweest, zy zouden er niet over gedacht hebben het 07eriyden mee te doelen. Tegenover Emilie had men zich echter geenerlei toespeling ver oorloofd: de kring, waarin zy leefde, was te beschaafd, om dergelyke dingen aan de per sonen zeiven te zeggen; achter hun rug kon men zyne schade ruimschoots inhalen. Emilie verkeerde dus in den gelukkigen waan dat niemand wist welke noodlottige gevolgen Jenny's dooi op den toestand van haren vader kon uitoefenen, en ook mevrouw verbeeldde zich, dat het voor vreemden een geheim was. De ritmeester, openhartiger in den omgang met zyne kameraden, maakte zich dit niet diets, maar tegenover zyne vrouw en dochter hield by zich of ook hy geloofde, dat alle menschen ziende-blind waren. Tegen het uur van theedrinken was hy by Trommelman. Hy trof het: de dame3 waren na haren rit in den landauer van Meeg naar een concert en de notaris, die een aangeboren weerzin van muziek had, was alleen thuis. Hy was den geheelen dag op zyn kantooi geweest en hy droeg dus geen kennis van den slag, die Verset had getroffen. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1895 | | pagina 1