N°. 10792. A0.1895. feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 29 April. Feuilleton. BEZOEK. Dinsdag 30 .Aapril. LEIDSCH DA&BLAD O - PRIJS DEZER CODRAUT: Voor Leiden per 3 maanden.1.10. Franco per postI-10- Afzonderlijke Nommeras 0.05. PRIJS DER ADVERTENTEËN Van 1 6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt 0.05 berekend. De collectie etsen, door den heer Zilcken welwillend afgestaan en in het Stedelijk Mu seum alhier tentoongesteld, biyft tot en met a. s. Woensdag, 1 Mei, geopend. Te vier uren wordt zy onherroepeiyk gesloten. Aangezien er vooruit te weinig plaatsen waren genomen, is de kunstavond, welke door de heeren Maurits De Vries en Willem Van Zuylen in den Schouwburg alhier zou gegeven worden, gisteren niet doorgegaan. De op 4 November 1894 opgerichte tooneelvereeniging „l'Union fait la Force" („Eendracht maakt macht") gaf Zaterdag avond in het schouwburg lokaal „Vondelhoven" hare tweede uitvoering, welke niet anders dan goed geslaagd kan genoemd worden. Na muziek en een woord van welkom van den president, den heer L. J. Henzing, tot de aanwezigen, ging het scherm op en bevonden zich op het tooneel eenige leden, geschaard om een banier, welke nog voor het oog bedekt was. Door den voorzitter werd daarna genoemde banier onthuld, welke zeer fraai is. De president sprak den wensch uit, dat allen getrouw mochten blyven aan deze banier en dat de Vereeniging steeds in bloei mocht toenemen. Daarna had de opvoering plaats van een drama in drie bedrijven, getiteld „Parelsnoer" of „Knecht, Dienaar en Heer", waarin alle vertoonders hunne rollen zoodanig vervulden, dat hun tot dank daarvoor na elk bedryf oen langdurig applaus ten deel viel. In de pauze werd den dames M. D. en C. A. F. door den voorzitter een fraaie bouquet aangeboden, waarby hy de hoop uitte, dat beide dames, die in genoemd stuk optraden, nog lang hare krachten zullen mogen wyden aan de Vereeniging. De opvoering van het tweede stukje, „Loontje komt om zyn boontje", bracht by de aan wezigen de lachspieren dikwyls in beweging. Het geheel werd besloten met een bal, dat tot in den morgenstond duurde. Volgens eene in dit nommer voorko mende advertentie zal de firma Burgersdyk en Niermans, Nieuwsteeg alhier, van 13 17 Mei weder eene zeer belangryke boekenveiling, afkomstig uit verschillende nalatenschappen, onder den hamer brengen. De catalogus, wel ken wy heden ontvingen, bevat veel belang- ryks; in de eerste plaats vindt men onder de afdeeling schoone kunsten en geïllustreerde prachtwerken o. a. een geheel compleet exem plaar van het Tydschrift „L'Art", 53 deelen, de beste werken over architectuur, als van Violletj Lo Due, Doly, Rückwardt, enz., enz., geïllustreerde werken uit de 15de en 18de eeuw, eene volledige verzameling der werken van Lacroix, vele kostbare werken op natuur historisch gebied van Audebert, Vieillot, Bona parte, Schlegel, Verster van Wulverhorst, enz., verder ko3tuumwerken, calligraphle, enz. De andere afdeelingen bevatten werken over v geschiedenis, geographie, numismatiek (waarby een compleet ex. der uitverkochte werken van v. d. Chys), rechtsgeleerdheid, theologie, taal kunde (vooral belangryk wat betreft origineeie uitgaven van Hollandsche 16de en 16de eeuw- 11) Eigeniyk is het toch een schoone gave, als men den noodigen geest en een open oog heeft, om zyn medemenschen met een kritischen blik waar te nemen, verstandig te beoordeelen en deze studies ten nutte van I zichzelven en anderen op aangename wyze op het papier te brengen. Men behoeft slechts om zich heen te zien en interessante personen SB springen iemand als 't ware vanzelf in het oog, zooals by voorbeeld onze tante Suze, over wie ik ditmaal wat vertellen wil. I Het is veertien dagen geleden, toen de postbode ons by het ontbyt een brief bracht met het veelbelovende stempel Rotenbeke. 5 „Myne waarden l" zoo schreef tante Suze, ,ik zal u dezer dagen een bezoek moeten bren gen. Natuurlyk niet voor myn pleizier, want ik ben in 't geheel niet voor al dat reizen. Maar myn vriendin, de weduwe Schulte Scbmöken, heeft voor eenige jaren, toen zy nog leefde, eens hevige oorpyn gehad en destijds was er by u te C. een dokter, van wien het heette, dat hy voor ooren en alles, wat daarmede in verband staat, zeer goed is. Nu geven in den laatsten tyd myn oogen my zeer veel te doen. Het schemert my zóó voor de oogen, en zy doen ook wel eens zeer, zoodat ik byna vrees, dat ik, als ik er 1 niets aan doe, later altyd een bril moet dragen. Jk Nu wil ik liever eens het reisgeld wagen en sche schryvers); op natuurkundig gebied vindt men vermeld gezochte werken over zoölogie, botanie, geologie, mathematiek, physiek, tech nologie, enz. Eene kleinere afdeeling over geneeskunde en eene collectie van ongeveer 2000 portretten vindt men aan het einde van dezen catalogus, welke in het geheel 2400 nommer8 vermeldt. In het jaarverslag der stedelyke gasfabriek over 1894 wordt nog omtrent de gasmeters het volgende gezegd: Aan huur werd ontvangen 6857.50. De waarde der verhuurde en voorhan den gasmeters bedraagt volgens inventaris ƒ40441.685. Aangekocht werden uitsluitend droge gas meters. De vulling der natte gasmeters met Chloor- calcium, voor zoover dit by vorst noodzakeiyk is, wordt nog steeds voortgezet. In den afgeloopen winter werd daardoor weder menige stoornis voorkomen, terwyi de schadelyke invloed op de meters van weinig beteekenis blykt te zyn. Fittery. Zooveel mogeiyk werden wederom vele slechte leidingen, zoowel in de straten als in de huizen, door ruimere vervangen, zoodat klachten van gasverbruikers wederom minder voorkwamen. De toepassing van het Auerlicht heeft, hoe wel dit steeds meer ingang vindt geen zeer merkbaren invloed op het gasverbruik, dat steeds, hoewel langzaam, toeneemt. Gasverbruik. Het aantal gasmeters, welke het verbruik registreerden, was op 1 Januari 1894 3381 stuks. In 1894 werd dit aantal met 87 stuks ver meerderd, zoodat aan het einde des jaars 3468 stuks in gebruik waren, welke, naar de grootte der meters gerekend, 27567 lichten vertegen woordigden. Hiervan waren 53.37% natte en 46.63% droge. Zy registreerden te zamen 4191975 M5., zynde 84161 M1. meer dan in 1893 of 2.05%. Over de meterlichten berekend, geeft dit een jaarverbruik van 152.06 M3. per pit. Straatverlichting. Het aantal lantaarns bedroeg op 1 Januari 1894, 826 gewone vlammen, 3 lantaarns in het Elisabeth Hof, benevens 10 Kraussós. In 1894 werden bygeplaatst 9 stuks gewone lantaarns en 2 Kraussós op de Beestenmarkt, welke alleen des Vrydags-morgens dienst doen. Door de plaatsing van gloeibranders kwamen de Kraussós voor het Stadhuis te vervallen. De totale verlichting op uit0. December 1894 bestond dus uit 835 gewone lantaarns, ver deeld in 362 avond- en 473 nachtvlammen. 3 lantaarns in het Elisabeth Hof, 4 Kraussós op de Boerhaavebrug, 3 Kraussós op de Beestenmarkt, 1 Kraussé op de Haven, 1 Kraussó op de Botermarkt en 1 Kraussó op de Vischbrug. Het totaal aantal uren, dat de lantaarns brandden, was 2,358,837. Het gemiddeld gasverbruik per uur per lantaarn was 200 Liters. Het gemiddeld gasverbruik per inwoner bedroeg 93.91. De gemiddelde afstand der lantaarns onder ling is 30 a 40 Meter. Het gemiddeld gebruik der avondvlammen bedroeg 332.91 MJ. Het gemiddeld jaarverbruik der nachtvlam men bedroeg 680.21 M*. Men meldt ons uit Voorschoten: Aan staanden Donderdag, des avonds te 8 uren, zal de zangvereeniging „Oefening en Vriendschap" hare jaarlykscbe uitvoering geven. Het uitge breid progamma belooft weder een genotvollen avond, terwyi door medewerking van de heeren Willem Van Iperen (viool) en J. Henri Berkeljon (piano) opnieuw voor aangename afwisseling zal gezorgd worden. Het nieuwe kerkgebouw der Ned.-Herv. gemeente te Nootdorp zal a. s. Zondagmorgen op plechtige wyze in gebruik genomen worden. De liberale kiesvereniging „Volksbelang", in het district Leiderdorp, stelde voor de Provinciale Staten candidaat den heer T. A. O. De Ridder, burgemeester van Katwyk. Bedankt is voor het beroep naar de Ned.- Herv. gemeente te Aalsmeer door ds. W. Van der Waal, te Moerkapelle. H. M. de Koningin en de Koningin- Regentes hebben by haar vertrek uit Amster dam aan den burgemeester de volgende giften ter hand gesteld: van de Koningin voor de algemeene armen 2000, voor het Neder- landsch Tooneel 400, voor het weduwen- en weezenfonds van „Arti et Amicitiae" 250, voor het Diamantslypers weduwen- en weezen fonds 50; van de Regentes voor het Politie- fonds 400, voor het Brandweerfonds 100, voor de jongelingsvereeniging „Excelsior" 60, voor de Leemansmissions 60 en voor het diamantslijpers-weduwen en weezenfonds 50 van beide Vorstinnen voor de vereeniging tot oprichting en instandhouding van het protes- tantsch weduwen- en weezenfonds 200, voor het Israélietisch meisjesweeshuis 200, en voor het maagoenhuis 200. Buitendien deed H. M. de Koningin aan de bestuurderen der door haar bezochte instellingen van wel dadigheid eene som ter hand stellen om de verpleegden een aangenamen dag te bezorgen. Sinds byna 40 jaren worden door de stads apotheek te Haarlem voor verschillende instellingen van weldadigheid voor hare armen de recepten geleverd tegen den prys van 15 cents per recept. Commissarissen van de gemeentelyke apotheek hebben thans voorgesteld, op grond van de omstandigheid, dat tot dusver op de aldus geleverde medicynen een verlies door de gemeentekas werd geleden, den pry.s van 15 op 25 cents te brengen. Ofschoon een verhooging van den prys met V, haar vry aanzienlyk schynt, ver klaarde de commissie van financiën tot goed keuring te adviseeren. In de vergadering van aandeelhouders der Brood- en Meelfabriek te 's-Gravenhage, Zaterdag gehouden, deed de voorzitter voor lezing van de verkorte balans, die met een winst van ƒ12,978 sluit, waardoor 5 pCt. kan worden uitgekeerd, terwyl het resteerend saldo op de nieuwe rekening zal worden overgebracht. Herkozen werden tot commissaris de heer Yreede en tot leden der finantiêele commissie de heeren mr. Henny, A. Ising en Aug. Belinfante. In plaats van den heer J. H. Ludeking, directeur der Asyl-stichting te Brielle, aan wien op verzoek eervol ontslag is verleend, ingaande 1 Mei, is met dien datum benoemd de heer H. Jansen als directeur van boven genoemde inrichting. By koninklyk besluit van 26 dezer is de adjudant in buitengewonen dienst van H. M. de Koningin, de luitenant-generaal, comman dant van het leger en chef van het departe ment van oorlog in Nederlandsch-Indië, A. R. W. Gey van Pittius, op zyn verzoek, met ingang van 2 Mei 1895, eervol uit 's lands dienst ontslagen, onder dankbetuiging voor de vele en gewichtige diensten, door hem aan den lande bewezen, en met behoud van aan spraak op pensioen. (Sts.-Ct.) Men schryft uit Amsterdam van 26 April, dat de toebereidselen voor de tentoonstelling goed vorderen. Er wordt nog een groote ge combineerde inzending op het gebied der gas- industrie aangekondigd. Deze belooft zeer be langryk te zullen worden. By een onderzoek van het pers-comitó, om voor journalisten de gelegenheid tot logeeren te vergemakkelyken, is gebleken, dat, op een enkele uitzondering na, de hotelhouders niet voornemens zyn, tydens de tentoonstelling hun tarief te verhoogen. De lyst van hoogstaangeslagenen in de Ryks directe belastingen bevat voor Drente 87 namen, by eene bevolking van 130,704 zielen. Het laagste gezamenlijke bedrag, dat tot de plaatsing op de lyst heeft geleid, ls 285.88,/a. De directeur der Staatslotery, de heer M. A. J. Losgert, heeft vastgesteld het plan der 349ste Nederlandsche Staatslotery van 1,036,000, bestaando uit 21,000 loten, uit 10,500 prfizen en 2 premiön. De collecte wordt geopend 12 Juni en gesloten 6 Sept. a. s. De trekking begint 15 Juli en eindigt 5 Oct. a. s. Het 5-cents Nederlandsch Spoorboekje, met kaart, van den uitgever Jac. G. Robbers, te Amsterdam, bevattende de officieels opga ven van den zomerdienst, heeft het licht gezien. De heer Frits Bouwmeester, te Rotter dam, heeft zich voor den tyd van twee jaren als regisseur verbonden aan den Nederland- schen Schouwburg te Antwerpen, onder direc tie van den heer Frans Van Doeselaar. Vanwege den militairen geneeskundigen dienst wordt voorgesteld de muzikanten en werklieden der corpsen van het leger in tyd van oorlog te bezigen als ziekendrager, waar door het aantal strydende militairen zou ver meerderen. Mevrouw de weduwe T. Kroon, geb. Heidenryk, te Hoorn, herdacht Zaterdag den dag, waarop zy 40 jaren geleden werd be noemd tot regentesse van het protestantsch weeshuis aldaar. Namens weezen en oud-weezen werd haar een keurig geschenk aangeboden, een album met de portretten der gedurende haar regent. schap verpleegde weezen, van wie de oudste nu 67 jaren telt. Gisteren had er een feeste- lyke samenkomst plaats van regenten, regen tessen en weezen, in een der versierde zalen van het weeshuis. De Staatscourant van 28/29 April bevat de nieuwe formulieren van de beschryvings- biljetten voor de belasting op bedqjfs- en andere inkomsten, vastgesteld by kon. besluit van 25 Maart jl. (Stsbl. 36). Deze nieuwe for mulieren beslaan 10 heele vellen van ge noemde courant. Het besluit treedt in werking op 1 Mei a. 8., en daarmede is het kon. besluit van 13 April 1894 (Stsbl. 55) vervallen. Het Staatsblad No. 73 bevat verder het besluit van den 22sten April 1895, tot aan- wyzing der kringen van de commissiön van aanslag voor de belasting op bedryf6 en andere inkomsten en van hare standplaatsen. Het Staatsblad No. 74 vermeldt het besluit van den 22sten April 1895, betreffende colle ges van zetters voor 's ryks directe belastingen. Naar het „Haagsche Dagblad" verneemt, is er ernstig sprake van, dat de graaf Scapi- nelli, auditeur by de Pauseiyke Nunciatuur te 's-Gravenhage, zal worden vervangen. Wel wordt de graaf spoedig van verlof in de residentie terugverwacht, maar om deze weder te verlaten, als zyn vermoedelyke opvolger zal zyn aangekomen. Uit 's-Hertogenbosch wordt aan de „Tel.** gemeld dat men reeds begonnen is met den bouw der eerepoorten, die aldaar aan de Vuchter-, Hinthamer- en Vischuitgangen zullen worden opgericht, ter eere van 't bezoek onzer Koninginnen. Naar de „Residentiebode" thans uit zeel- goede bron verneemt, komen voor Nederlandsch gezant te Brussel ernstig in aanmerking mr. B. O. T. H. Westenberg en jhr. mr. R. A. A. E. Von Pe8tel, resp. buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Rome en te Stokholm. Het door den Raad der gemeente Schoon hoven gedane bod van 20,000 voor de in die gemeente bestaande gasfabriek met al de tot de onderneming behoorende werktuigen, leidingen en gebouwen, is door den eigenaar der fabriek niet aangenomen. Het stoomschip „Soenda", van Batavia naar Amsterdam, passeerde 26 April Forte- spuria; de „Stentor", van Java naar Amsterdam, is 26 April St. Cath.-Point gepasseerd; de „Transvaal", van Amsterdam naar Kaapstad, pass. 27 April Prawlepoint; de „Reichstag", van Hamburg en Amsterdam naar Oost-Afrika, arriveerde 25 April te Durban; de „Sumatra", van Amsterdam naar Batavia, pass. 28 April Dungeness; de „Gedó" vertrok 27 April van Rotterdam naar Batavia; de „Prinses Amalia," van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 27 April te Port Said; de „Glaucus", van Batavia naar Amsterdam, passeerde 28 April Suez; de „Telemachus", van Amsterdam via Liver pool naar Java, passeerde 26 April Prawle point; de „Prinses Amalia", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 27 April van Suez. By koninklyk besluit van 26 dezer is, met ingang van den 19den Mei a. s.lo. de dezen dokter raadplegen, dan later altyd de kosten voor brillen en gebroken glazen te hebben. Het is u zeker goed, dat ik van daag over acht dagen kom en dan eenigen tyd by u logeer. Tot zoo lang groet u uw tante Suze. Naschrift- Gy kunt intusschen wel eens naar den bewusten dokter informeeren." „Hml" zeide myn man nadenkend, nadat hy den brief voorgelezen had, om vervolgens geweldige blauwe wolken uit zyn sigaar te trekken. Ook ik zweeg. Het was my plechtig te moede. Ons logeerkamertje had tot nu toe nog niemand onder zyn gastvrye vleugelen genomen en zou nu voor de eerste maal in gebruik komen. Welk een gedenkwaardig oogenblikl Maar ook kon ik een aangename gewaarwording niet van my afzetten, als ik my voorstelde, hoe tante Suze en myn man met elkander zouden omgaan. Wat zou het interessant voor my worden, te luisteren naar de disputen van deze zoo uiteenloopende naturen en hun vonken te zien spatten I „Dat treft eigeniyk heel goed," verbrak myn man eindelyk het zwygen, terwyl hy eenigszin8 verlegen met de courant speelde. „Ik had half en half het plan, de volgende weok een kleine studiereis in do Rheingau te maken 1 Ge zyt dan beter op uw gemak en wordt niet door myn aanwezigheid ge stoord." Ik keek hem doorborend aan, wat hem biykbaar onaangenaam was. „Zooals je wilt!" zeide ik daarop zoo koud mogelyk. Voor 't overige zal het je rust mis schien nog minder storen, als ik myn arme tante een herstellingsreis naar den Blocksberg voorstel en haar vergezel; dan ben je heele- maal ongestoord!" „Nou, nou, je moet niet direct zoo driftig worden!" zeide myn goede man, „ik dacht het maar zoo, ik kan ook wel hier blyven l" Hy zuchtte diep en ik had gewonnen. De arme manl Hy heeft werkeiyk een hart van goud en doet veel ter wille van my; maar dikwyls zou hy heel iets anders dan ik willen, en dat is dan recht lastig. Nu, ditmaal was het my gelukt, en tot dank daarvoor beloofde ik, hem in den kritieken tyd zoo weinig mogelyk lastig te vallen. Op den morgen van den grooten dag was myn man tamelyk stil. Zyn stemming balan ceerde merkwaardig tusschen een roerenden weemoed, die hem prachtig stond, en zachte, zelfverloochenende ironie; maar hy vermande zich, dat bemerkte men duidelyk. En daarom liet ik ook, eer wy naar het station gingen, een beste flesch uit den kelder halen, om hem wat op te vrooiyken. Het valt den mannen nameiyk niet zoo gemakkeiyk als ons, vrou wen, in alles te berusten en daarby vriende- lyk te blyven, en als men nu eenmaal weet, dat de goede kern in je man wat diep zit, waarom zou men haar dan niet op geschikte oogenblikken met een goeden druppel wat meer naar de oppervlakte spoelen, vooral wanneer het iemand zeiven te stade komt. Hy dronk dan ook en was ontroerd. Vervol gens gingen wy op weg, en ik verheugde my van ganscher harte, toen de trein, die ons tante Suze werkeiyk bracht, binnenstoomde. aGode zy dank! Daar ben ik!" zuchtte tante Suze ons verlicht toe en begon ons hare tallooze pakjes toe te reiken. Ten slotte stapte zy zelve voorzichtig uit en begroette ons wat kalmer. „Het verheugt my je vrouw en je huishouding ook eens te leeren kennen," zeide zy en keek den arme met een door- borenden blik van het hoofd tot de voeten aan. Hy boog en prevelde zoo iets als „even- oens zeer verheugd 1" Daarop vroeg hy het bagage-re$u en bezorgde ons een rytuig. „Het reizen is toch duur!" meende tante Suze onderweg. „Wat heb ik al niet aan overvracht moeten betalen, en dat alleen om die óóne kistBy de spoorwegen schynt men niets anders te doen te hebben dan uit te rekenen, hoe men de menschen den laatsten cent het zekerst uit de handen kan trekken. Lieve Hemel, zoo'n trein heeft toch zooveel waggons, en in eiken waggon is zooveel plaats, en wat kan zoo'n locomotief al niet trekken l Men kon dus wel wat gedienstiger zyn en men behoefde niet elk hoekje te laten betalen. Het is zoo schoon, als men iets alleen uit liefde doet!" Ik trapte myn man op den voet, maar hy keek het venster uit en zweeg, waarschyniyk in het gevoel zyner onmacht, de spoorweg- besturen tot tante Suzes denkbeelden te be- keeren. Zoo kwamen wy thuis aan. „Om 's Hemels will" riep tante Suze verschrikt uit, toen onze kleine hond ons met vreugdegeblaf be groette, „houdt het beest terug! Het ver scheurt iemand al de kleeren! Daarop hadt je my kunnen voorbereiden! Maar doe hem toch weg, anders stap ik niet uit!" Ik nam het lieve diertje op den arm, suste het vriendelyk en bracht het naar de keuken, terwyl myn man tante troostte en haar by het uitstappen hielp. Daarby hield ik my met opzet iets langer dan noodig op; want in do eerste plaats had ik my geërgerd, dat onze hond zoo afgesnauwd en miskend werd, en in de tweede plaats achtte ik het ook heil zaam, myn man wat met tante alleen te laten, want men schiet met z'n tweeën beter op dan in gezelschap van een derde, en het was voor hen stellig een zeer goede voor oefening voor hun verder verkeer. Ik gaf den armen hond dus langzaam achter elkander eenige stukjes suiker en leverworst, en begaf my langzamerhand naar de woonkamer, waar de beide anderen reeds plaats genomen hadden. Tante Suze had hoed en mantel afgelegd en zat midden op de sofa. In haar uiteriyk was zy niet erg veranderd, sedert ik haar het laatst gezien hadalleen do haren waren mettertyd wit en zeer spaarzaam geworden en hun uiteinden verdwenen onder een nietig roodgouden vlechtje, dat onbegrypeiykerwys nog de grondkleur behouden had. „Raadt nu eens, wat ik jelui meegebracht heb!" riep tante vergenoegd uit. „Of, nog beter: ga even met my naar myn kamer, dan kun je het direct uitpakken." Slot volgt.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1895 | | pagina 1