De yergaderiiig in bet Nut.
Ter bespreking van den togenwoordigon
toestand in do Ned.-Herv. Kerk alhier werd
gisteravond door vrijzinnige leden dier ge
meente, zoowel rnannsn als vrouwen, in de
groote zaal van bet Nutsgehouw een samen
komst gehouden, daartoe per advertentie uit-
genoodigd door do hoeren C. Goekoop, W. H.
Kosters, W. C. Van Manen, H. Oort, F. G.
De Wilde en N. De Zwart.
De vergadering was zeer druk bezocht. Do
zaal was geheel gevuld.
Aangezien over deze zaak in de laatste
dagen hier druk werd gesproken en er in ons
blad niet alleen, maar ook in de pers buiten
de stad ook een en ander over werd geschreven,
meenon wy dat een kort verslag van het
gesprokene op bovenbedoelde vergadering hier
op zijne plaats is.
De samenkomst dan werd geleid door prof.
dr. H Oort, die haar opende met een woord
van wolkom tot allen, die de oproeping hadden
beantwoord, om samen te komen ter be
sproking van een ernstig kerkelijk en daar
mede tevens ernstig godsdienstig punt.
Hy bracht in korte trekken in herinnering
de aanleiding, waartoe allen hier waren bij
eengekoraen: het uitschrijven van een kerko-
lyken hoofdeiyken omslag door de Gemeente-
Commissie van het Ned.-Herv. Kerkgenoot
schap te Leiden en de daarop gevolgde
correspondentie door enkele leden van dat
Genootschap met genoemde commissie.
Het antwoord daarop, zeide prof. Oort, is
bekend. Daaruit blijkt „dat de Gemeente Com
missie de hand, door ons haar toegestoken,
heeft afgewezen. Zy vermeent niet te kunnen
medewerken, om, zoo mogelyk, eene scheuring
te voorkomen en de eunheid der Gemeente te
bewaren. Zy verwyst ons naar den Kerkeraad,
alsof wy niet wisten welke werkzaamheden
aan dit lichaam on welke aan de Gemeente
Commissie zyn opgodragen. En op ons voorstel,
om de uitgeschreven belasting voor eene vry
willige te verklaren, antwoordt zy ontwykend."
Hot is natuuriyk dat zy, die tot eene ge
meente behooron, moeten bydragen in do
lasten, maar het gaat dan ook niet aan dat
de minderheid steeds moet onderdrukt, miskend
worden door do bovendryvende party.
Ten einde nu te voorkomen dat adressanten
verder zouden gezonden worden van Pontius
naar Pilatus en van Pilatus weer naar Pontius, en
omdat de tyd kostbaar is, werd deze vergade
ring van vryzinnigen byoengcroepen, om de
vraag te beantwoorden: „Wat staat ons in de
gegeven omstandigheden te doen?"
Niet lichtvaardig toch mag men denken
over de reeds door anderen gostelde vraag of
men zich van de Herv. Kerk zal afscheiden.
Tot het voeren van debat gaf spr. alsnu
gelegenheid.
Daarvan maakte allereerst de heer P. H.
Roessingh, lid der Tweedo Kamer, gebruik.
Deze woes op het moeilyke der zaak. Een
bepaald advies om hoe te handelen is er niet
gegeven. Wel is ter sprako gebracht om zich
van do Herv. Kerk af te scheiden. Is bet daartoe
echter thans wel hot juiste tydstip? Waarom
nü, on niet vroeger? Spr. is nog slechts
kort hier in Leiden on dus niot zoo goed van
alles op do hoogte als anderon, maar toch
komt het hem voor dat de toestand veel
overeenkomt met die in andere gemeenten.
Hot hoeft den schyn, dat er nu hoofdzakeiyk
alleen een geldquaestie in het spel is. Maar
er zyn ook nog hoogere belangen te behar
tigen. Hy acht afscheiding van de Herv. Kork
niet good, ook togenover andere gemeenten in
hot land; en wijst tevens op de mogelykheld
van veranderendo toestanden in de toekomst,
zoowel in Kork als in Staat. Heengaan acht hy
ontydig, ook met het oog op oen eventueele
hetero scheiding van Kerk en Staat, waardoor
de omstandigheden zullon veranderen.
Trof. dr. W. C. Van Manen wees er op
dat or reeds vele vryzinnigen zyn, die sprekon
van heongaan, omdat zy steeds als niets wer-
don beschouwd.
In „Do Herv.", waar dr. Van Manen een
overzicht geeft van de onderhandelingen,
schreef deze: Niet allen die prys stollen op
godsuienstig en kerkelyk leven, zyn ovenzeer
gehecht aan do Ned.-Herv. Kork. Niet allen
zyn evon diep doordrongen van het belang
voor henzelf en voor hun goestverwanten
elders, aan het handhaven van verkregen
rechten aan die K- rk verbonden. Sommigen
achten het stootond, ja, in de hoogste mate
ongepast, dat men zou heongaan nu het aan
komt op betalen, terwyi men tot heden mls-
kenning en krenking van rechten kalm heeft
gedragen.
Anderen herinnoren zich hoe de overheor-
echendo meerderheid er niot aan denkt,
eenigermate, hoe weinig ook, te gemoot te
komen aan de wenschen en behoeften van
andersdenkenden. Voor hen worden geen
predikanten boroopen. Tegenover hen ver
zaken de ouderlingen hun plicht, door do
twoo nog overgebleven vrijzinnige predikan
ten niet te willen bystaan in het aannemen
van nieuwe lidmaten. Zelfs bet gebruik van
ten kerkgebouw voor godsdienstige doel
einden, zoo, onschuldig als het uitvoeren eener
kcretcantute door leerlingen eener zondags
school, weri den vryzinnigen by herhaling
geweigerd, by de uitvoering van welke kerst-
cantate toch een eigen predikant der gemcento
zou optreden.
Do vryzinnigen, aldus zeido spr worden
toon niet geteld, maar nu er geld noodig is,
zjn hun dubbeltjes wól goed. Zy zeggen, ua
zooveel smaad en onrecht: thüns is de maat
vol. Naar aanleiding der opmerking van den
vorigen sprekor, den heer Roessingh, wees
prof. Van Manen er op dat het heffen van
den hoofdelyken omslag dan ook niet de
eenige reden is tot afscheiding reeds van
dezen en genen, maar slechts de laatste
droppel, welke de maat heeft doen overloopen.
By anuere gemeenten werden zy met open
armen ontvangen. „Arminius' vriendelyke
herberg der geesteiyk verdrevenen wordt,
inzonderheid voor de meergegoeden, jaar na
jaar, voor de talryk uitgewekenen, zoo ouderen
als jongeren, een nieuwe woonstede."
Spr. wyst op de teekenen der tyden, ook
van elders, die do oogen doen openen.
Het is wel het gemakkeiykst zich by andere
gemeenten, byv. de Luthersche en Remon-
strantsche, aan te sluiten. Maar we moeten ook
aan anderen, omtrent wie hooge verplichtin
gen op ons rusten, denken.
Evenals de heer Roessingh zegt spr. dat
het solidariteitsbeginsel moet op den voor
grond staan.
De vraag: heengaan of blyven, moet in-
tusschon z. i. nu beantwoord worden.
Prof. Oort stelde daarop de vraag of de
belasting al of niet moet worden betaald. Hy
weet het niet en eigenlyk schynt niemand
het te weten. Reeds 17 jaren geleden is er
een poging tot belastingheffing gedaan, doch die
mislukte. De toenmalige kantonrechter «achtte
haar onwettig. De Gemeente Commissie heeft
sodert uit de redenen van die uitspraak
leering getrokken en maatregelen genomen,
waaruit zy den grond put dat zy nü wel een
hoofd, omslag kan heffen. Het is een netelige,
voor rechtsgeleerden zelfs moeilyk op te lossen
quaestie.
De eene kantonrechter kan een heel knap
man zyn en tot betaling veroordeelen, en een
ander kantonrechtor kao een even heel knap
man wezen, maar den eisch tot betaling ont
zeggen. Spr. kent zelfs een geval dat in een
gemeente wy meenen Enschedee alle
leden moeten betalen, maar de kantonrechter
zelf niet. Deze veroordeelde allen tot betaling,
maar zelf werd hy door een anderen rechter
(omdat hy over eigen familie dus ook niet
wat zichzelven betreft geen uitspraak mocht
doen) vrijgesproken.
Prof. dr. W. H. Kosters wees op de gevaren
aan het heengaan verbonden en op het
wenschelyko van kerspelvorming. Men mag ook
de nu nog dienstdoende twee vryzinnige predi
kanten niet alleen laten staan, zoolang zy nog
niot zyn heengegaan, wat spr. wenscht dat
vooreerst niet zal gebeuren. Wanneer er
nu door den hoofd, omslag een scheuring
komt, vreest hy dat er weer een scheiding
te meer zal komen van gegoeden en minder
gegoeden, welke hy zoozeer betreurt. Boven
dien zou daardoor de zorg voor do vorming
der jeugd, waarvoor wy ook te waken hebben,
gevaar kunnen loopen.
De heer H. C. Juta merkte op dat als do
meestgegoede vryzinnigen, die hy tot zyn spyt
hier slecht vertegenwoordigd zag, heengaan, dit
een groote kink in den kabel der Gemeente-
Commissie zou zyn, daar het doel van don
hoofd, omslag toch is om aan geld te komen.
Blyven zy, dan werken zy de Gemeente-
Commissie in de hand; maar zyn er dan
geen maatregelen to nemen tegenover do
grieven, dio der mindorheid worden aangedaan?
Indien er wordt besloten om niet heen te gaan,
moeten zy dan maar kalm blyven lyden?
Prof. Van Manen antwoordde hierop dat
het bestuur dezer vergadering geen advies
omtrent heengaan of blyven geeft; zulk een
besluit moet elk voor zichzelf nemen. Van-
datir dat ook geen voorstel tot stemming dien
aangaande werd ged.aan. Het bestuur geeft
slechts inlichtingen in deze zaak.
Alleen wenscht spr. nog op een belangryke
quaestie by heengaan to wyzen, en wel wat
het Weeshuis en de daarin vorploegde kin
deren betreft.
Ook is hy een der eersten, die erkent dat
de korkgebouwon onderhoud kosten en dat
do predikantstraktementon, dus ook die der
reebtzinnigen, hier veel to laag zyn.
Besluit men echter tot heengaan, dan komt
de vraag: wat nu? En de beantwoording
daarvan is niet zoo gemakkeiyk, maar hoogst
moeilyk.
Maar moet men dan betalen? Zeker, men
kan gaan procedeeren, evenals 17 jaar geleden
gedaan werdmaar spr. zou dat niet op
dezelfde wyze willen doen, toen de wettigheid
der Gemeente Commissie zelve werd vernietigd.
Dat die commissie niet wettig is saamgesteld,
is niet de schuld van die commissie en ook
van geen enkel lid der Herv. gemeente te
Leiden, maar van den minister Pické, die in
1869 een besluit omtrent eene slechts ge
brekkige regeling der scheiding van Kerk en
Staat in hot leven riep. De ongeldigheid van den
hoofd, omslag moet nü op andere gronden
worden uitgemaakt. De droomen-droomer in
het „Leidsch Dagblad" van enkele dagen ge
leden (13 April) heeft het z. i. by het rechte eind.
Spr. heeft het kerkelyk reglement van de
Leidsche Herv. gemeente by herhaling gelezen
en is zelfs zeker van zyne zaak. Hyzelf zal
bet.alen, maar.gedwongen. Dat is dan ook
thans zyn advies, hetwelk hy eerst niet hoeft
willen uitspreken. Dus moeten de vryzinnigen
nu niet heeDgaan en hunne rechten op de
kerkeiyke goederen en fondsen niet uit de
hand geven. Later kunn?n ze elkaar omtrent
deze zaak weder ontmoeten.
Spr. had er ook aan gedacht of men niet
tot een voor de vryzinnigen betoren toestand
kon geraken, door de stemgerechtigde lid
maten van vroeger te vragen of zy geen
andere candidaten voor het kiescollege konden
stellen; maar ook daarvan verwachtte hy
geen heil.
Prof. Oort, vreezende dat de heer Juta diens
vraag door hot bovenstaande Dog niet geheel
beantwoord zou zien, voegde daaraan nog toe,
voor het geval dat tot betalen werd besloten
en de Gemeente-Commissie in haar vuistje zou
lachen, het bekende spreekwoord: „die het
laatst lacht, lacht het best."
Tevens zeide hy namens dr. H. G. Hagen,
die verhinderd wa6 op deze vergadering tegen
woordig te wezen, gemachtigd te zyn mede
te deelen dat deze voornemens was in het
laatst van het volgend jaar emeritaat te vragen,
hetgeen kort daarop ook het geval kan zyn
met ds. R. Koopmans van Boekeren. De vraag
zal zich dan natuuriyk weer voordoen welke
predikanten er in hunne plaats worden ge
kozen, vryzinnigen, als de aftredenden, of ander
maal rechtzinnigen.
Niemand verder meer het woord verlangende,
sloot prof. Oort ten slotto de samenkomst met
een woord van dank tot de aanwezigen en de
sprekers en met de bede dat allen door God
wysheid worde geschonken om in deze te han
delen naar plicht en geweten.
Gemeenteraad ran Alkemade.
Tegenwoordig 10 leden. Afwtzig de heer
M. Oosthoek.
Voorzitter de heer F. H. Van "Wichen, bur
gemeester.
De notulen van de vorige vergadoring wor
den gelezen en met algemeene stemmen goed
gekeurd en vastgesteld.
Door den Voorzitter wordt aangeboden:
I. Het verslag betreffende den toestand der
gemeente over het vorig jaar. Geen der leden
wenscht voorlezing; het zal ter gemeente
secretarie ter inzago worden gelegd voor de
leden en algemeen verkrygbaar worden ge
steld, hetwelk by publicatie ter openbare
kennis zal worden gebracht.
Verder wordt door den Voorzitter mede
gedeeld:
2o. dat by Koninkiyk Besluit eene Ryks-
subsidie van f 40, en door Ged. Staten eene
Provinciale bydrago van f 50 'sjaars zyn ver
leend in de verplegingskosten van den tfbhoef
tigon krankzinnige J. Van Leeuwen;
3. dat door Ged. Staten, voorzien van hunne
goedkeuring, is teruggezonden het In de vorige
vergadering genomen besluit, model C, tot
wyziging der begrooting van 1894;
4 dat is aangewezen om met de zetters
de kadastrale opnemingen in deze gemeente
te doen, de adjunct controleur der directo be
lastingen en van het kadaster F. Prayer;
5. dat dr. Freericks, van Boaegrave, bedankt
heeft voor de benoeming van gemeente genees
heer te Roolofarendsveon, waartoe hy in de
vergadering van 20 Maart jl. was benoemd;
6. dat, volgens ingest'ld onderzoek, door
Burg. en Weths., is gebleken dat de prys der
onoerhoudsirrind voor de gemeentewegen,
welko door eenige schippers wordt geleverd,
tamelyk wol overeenkomt met die van grootere
leveranciers; worat goedgevonden de leverin
gen dit jaar wederom, zoo mogelyk vooreen
minderen prys, door do gewone leveranciers
te laten doen;
7. dat door Burg. en Weths. van Haarlem
mermeer aan J. Kruyt en J. Van dor Bent,
beiden aldaar, vergunning is verleend om
hunne kinderen, Hendrica en Maartje, te laten
schoolgaan op de O. L. school te Oude-Wete-
ring, tegon vergoeding van f 16 'sjaars voor
ieder;
8. dat Burg. en Weths. aan Ha. Wa. Vesseur,
to Oude-Wetering, on aan L. Elstgeest, te
Roelofarendsvoen, vergunning hebben verleend
tot verkoop van sterken drank in het klein,
in de lokalen, waarin dit bedryf vroeger met
vergunning werd uitgeoefend door de wed.
Th. Vesseur en do wed. F. Demmenie, dat
op oen ingekomen verzoekschrift van den
heer Z. Fokken, to Oude-Wetering, om dit
bedryf te mogen uitoefenen in zyn winkel
lokaal, afwyzend is beschikt, omdat het ver-
leenen een«r vergunning voor bedoeld lokaal
in stryd zou zyn mot art. 3 No. 8 der Drank
wet, art. 26 op dit lokaal niet toepasselyk
is en vrysielling volgens art. 4 niet kan
worden verleend, en dat een dergelyk adres
van C. H. Remmerswaal te Nieuwe Wetering
nog aanhangig en gepubliceerd is, waarop in
het laatst dezer maand zal worden beschikt;
9. dat tegen de kiezerslysten geene be
zwaren zyn ingekomen, en deze dus onver
anderd den 5den dezer zyn gesloten meteen
totaal, ieder van 367 kiezers.
Vtrder stelt do voorzitter aan de orde:
10. Een adros van B. Ten Wolde, onder-
wyzer aan de O. L. School te Roelof-Arends
veen, om eervol ontslag uit zyne betrekking
tegen 15 Mei a. s. wegens zyne benoeming
als onderwyzer te Sloten. Met algemeene
stemmen wordt hem het ontslag conform
het advies van B. en Ws. eervol verleend.
De Voorzitter zegt dat op de reeds geplaatste
advertention zich 1 sollicitant heeft aange
meld. wiens adres wordt gelezen, en stelt
voor nogmaals eene oproeping in eenige
vakbladen to laten plaatsen, wat door de leden
wordt goedgekeurd.
Alle dezo mededeelingen worden voor ken
nisgeving aangenomen.
II. Twee adressen van M. en C. Van Tol,
te Huigsloot, om ondershands te hur n, de
eerste een stuk land in den Huigsloterpolder
tegin f 10 per bunder boven den gewonen
huurprys; de tweedo den weg in denzelfden
polder tegon f 45 'sjaars. Uit de bespreking
hierover blykt dat de leden het gevoelen van
B. en Ws. beSmen, dat dit om verschillende
redenen niet in het belang der gemeente zou
zyn, zoodat op deze beide verzoekschriften
eene afwyzende b'schikking wordt genomen.
12. De benoeming van 2 leden en 2 plaats
vervangende loden voor de Schuttery-Com-
missie, waartoe by stemming worden benoemd
do heereu E. J. Los en H Bakker, en tot
hunne plaatsvervangers de heeren C. Van
Ryzen en A. Los, alle welke heeren zich die
benoeming laten welgevallen.
Wordt vervolgd.)
Gemengd Nieuws.
De kapitein van de afdeeling
van het Leger des Heils hier ter stede heeft
een „Liefdebond" saamgesteld uit arme kin
deren, die, om hen te ieeren werken, verstellen,
onz., kleederen laat maken eveneens voor arme
kinderen. In eene advertentie vraagt de kapitein
daarvoor benoodigdheden. Mogen we onze
stadgenooten daar even op wyzen?
Door de bomschuit „KW 2 6",
schipper G. v. Duin, is te Katwyk het lijk
aangebracht van een drenkeling, waarschynlyk
een der opvarenden van de „Elbe".
Uit de op het lyk gevonden papieren, enz.
zal het waarschynlyk zyn dat van den 2den
machinist F. B. Het verkeerde reeds in ver
gevorderden staat van ontbinding; hoofd en
handen waren geheel gescelleerd.
Aan het ministerie van water-
staat, handel en nyverheid verlangt men
knappe ambtenaren. By het examen voor den
rang van tweeden klerk aan dat departement,
op een jaarwedde van f 400, vorderde men
van de sollicitanten een opstel over de scheep
vaart op den Rynl
Nu er, ondanks de hevige nacht-
vorsten van de Laatste weken, eenige werking
begint te komen in de natuur, blykt het dat
de strenge koude, die in den afgeloopen winter
heerschte, groote schade heeft aangericht.
Rhododendrons, coniferen en rozen hebben
het meest geleden. De fijnere vruchten, als
perziken, sommige soorten peren en pruimen,
vertoonen slechts enkele knoppen, terwyi in
byna alle boomen en struiken byzonder veel
dood hout voorkomt. De vroeg gezaaide
winterrogge daarentegen staat flink, krachtig
te veld en heeft weinig geleden, dank het
dikke sneeuwkleed, waarmede de aarde zoo
lang is bedekt geweest. De late winterrogge
staat veel slechter en zeer ongeregeld.
Te Rotterdam is naar het zieken-
huis gebracht een 78 jarig maD, wonende te
Noordwyk-Binnen, die, tydeiyk verbiyf hou
dende aan de Goudsche Wagenstraat, door
uit te glyden het rechterbeen heeft gebroken.
De rechtbank te Haarlem heeft
rechtsingang verleend tegen den fabrikant
van Haarlemmerolie, den heer E. W. L. Van
Dobben, wegens het verkoopen van Haar
lemmerolie, valschelyk voorzien van het han
delsmerk der Gebroeders Waauing, te Haarlem.
Ook is een gerechtelijk onderzoek gelast.
De heer Van Dobben is opvolger van de
erven Tilly. Dat by vervolgd wordt, vindt
zyn oorzaak in de omstandigheid, dat toen
de wet op de fabri°ks en handelsmerken in
werking trad, door hem verzuimd is, zyn
merk te deponeeren, terwyl de heeren Waaning,
waarvan een lang in de fabriek van Tilly
werkzaam was, dit wel deden. De heer mr.
Joh. Enschedé zal als verdediger van den
heer Van Dobben optreden.
Een der artisten van den circus
Carré, te Amsterdam, mr. Francois, die om
zyne saltomortales te paard aller aandacht
trekt, had gisteravond het ongeluk te vallen,
waarby hy eene belangryke kneuzing aan
den arm bekwam. Eenige oogenblikken na
hot gebeurde was hy weder in staat zich
aan het publiek te vertoonen, dat echter in
de eerste dagen zyn optreden zal moeten missen
Nieuw licht. Nu de petroleum
zoo duur wordt, is men bedacht op nieuwe
lichtbronnen. En nu moet er weer een nieuw
verlichtingsmiddel gevondon zyn, dat zonder
olie en zonder pit een verrassend effect maakt.
Het moet bestaan uit een scheikuudig mengsel,
waarby zink, lood en koper, en vervat zyn
in eene gewone flesch. Wy deelen het bericht
mede, zooals wy het ontvangen, onder by-
vooging, dat de portier van „Mille Colonnes",
te Amsterdam, in het bezit is van deze licht-
flesch. (Centrum).
Door het O. M. by het kantonge
recht te Steenwyk is tegen het Staphorster
boertje geéischt honderd gulden boete of dertig
dagen hechtenis, wegens onbevoegd uitoefenen
der geneeskundo.
By den burgemeester van Barra-
deel is van do Koningin en van de Koningin-
Regentes ieder een gift van f 200 ontvangen,
om te worden uitgereikt aan de arme vis-
schers van Seksbieruin en Oosterbierum in
dio gemeente, die by den laatsten storm een
zoo belangryk verlies aan hunne netten heb
ben geleden.
De huizinge van den landbouwer
en bakker L. E. Ten Berge, te Steggerda,
is geheel in de asch gelegd. Een groot gedeelte
van den inboedel en 2 paarden zyn gered,
terwyl 20 stuks vee en al het overige in de
vlammen zyn omgekomen. Dit is de derde
brand, welke Ten B. in dit huis binnen enkele
jaren is overkomen, waarby 2-maal het huis
geheel i3 afgebrand. Alles was verzekerd.
Te Maassluis had een Gjarig
jongotje de onvoorzichtigheid een brandende
sigaar in zyn zak te steken. Hy liep daarmede
den Vlaardingschen dyk op, zyn kleeren ge
raakten in brand en hot kind kreeg zulke
brandwonden, dat het aan de gevolgen over
leden is.
Nog zelden, zoo schryft men uit
Rozendaal, was de uitvoer van vee uit
Nederland zoo groot als thans. Dag op dag
ziet men hier honderd en meer waggons vee
naar het Belgische douanen-station Esschen
vervoeren; 't m alsof de kooplieden vreezen,
dat de toelating van Nederlandsch vee in
Bolgié slechts van korten duur zal zyn.
Als een klein staaltje van de drukte aan
het grensstation Esschen kan dienen dat
aldaar verleden week niet minder dan ruim
5560 stuks vee, uit Nederland aangevoerd,
door de veeartsen gekeurd zyn.
Ook de uitvoer van vette schapen is zeer
aanzienlyk; deze dieren zyn meestal besterad
voor de slachthuizen te Antwerpen, Brussel
en Gent, van waar weder een groot gedeelte
geslacht naar Engeland wordt verzonden.
Onlangs werd medegedeeld dat
G. A., weduwe van W. H., wonende te Oude
water, in verzet was gekomen tegen het
verstekvonnis, waarby zy veroordeeld werd
wegens overtreding der boterwet.
Naar aanleiding van dit verzot had eene
nieuwe behandeling der zaak voor den kanton
rechter te Woerden plaats. Het resultaat daar
van is geweest, dat het eerste by verstek
gewezen vonnis vernietigd en de beklaagde
vrygesproken werd.
Volgens particulier bericht, is
de Nederl. tjalk „Catharina", schipper Mulder,
van Dolfzyl naar Flensburg, by Norderney
gestrand en veiloren. Volk gered. Van de
lading zyn slechts 100 zakken ryst geborgen.
De prysstyging der petroleum.—
Na een rust van lange jaren, schryft de „Börsen-
Halle", heeft de petroleum markt plotseling een
wild aanzien gekregen. Sedert 1876 zyn niet
zulke groote omzetten gedaan en heeft even
min do stemmiug zulk een karakter gekregen
als thans. Daar er uitzicht bestaat, dat wy hier
niet te doen hebben met een voorbijgaand
verschynsel, willen wy eens de oorzaken onder
zoeken, waardoor de plotselinge styging van
den petroleumprys te verklaren is. De geheele
productie van petroleum is in de laatsto vier
jaar geducht a3n het afnemen; zy bedroeg in
1891 54,291,890 barrels; 1892 60,509,136
barrels; 1893 48,412,666 barrels.
De voorraden, welko men had, zyn geslonken,
geheel verdwenen; er is eindelijk een tekort
ontstaan. In Januari van dit jaar is geprodu
ceerd: 2,327,872 barrels, verzonden: 3,140,864
barrels; in Februari 1895: geproduceerd
2,036,950 barrels, verzonden: 2,808,801 bar
rels. In de eerste maand zyn er derhalve
812,992 barrels, en in de tweede maand
771,851 barrels meer verscheept dan geprodu
ceerd. Dat geeft dus over de beide maandeii
een tekort van 1,584,843 barrels.
Naast dit tekort komt nu nog een vermin
dering in den voorraad ruwe olie. Deze voor»
raad bedroeg op het einde van Februari ifi
1893 16,623,732 barrels; in 1894
10,996,435 barrels; en in 1895 niet meer dan
4,893,563 barrels.
„Deze getallen hebben," redeneert de „Bank-
u. Hand. Ztg.", „geen commentaar meer noodig
en bew\jzen dat de toestand van het artikel
in Amerika zich zeer ten gunsto van de
bezitters der bronnen heeft gekeerd. Wy hooren
van onze Amorikaansche vrienden, dat de
nieuwe boringen slechte resultaten opleveren.
Een voorraad evenwel van slechts circa vyf
millioen barrels ruwe olie speelt geen rol, en
wanneer thans een vermeerderde vraag voor
latere levering zich zou voordoen, zouden do
Amerikaansche raffiuadeurs niet in staat zg
die vragen voldoende te kunnen dekkon.
In nauw verband schynt hiermede te staca,
dat de Standard Oil-Company haar versche
pingen naar Azie heeft gestaakt, waaruit men,
in verband met de tegenwoordige prysver-
hooging, het besluit kan trekken, dat do
overeenkomst tusscben de Standard-Oil Com
pany en de Russische syndicaten een feit ia
geworden. Terwyl in vroeger jaren de geheele
wereld tegen dezen tyd van het jaar reeds
de behoefte tot aan het einde van het jaar
had gedekt, is ten gevolge van het ontbre
kende vertrouwen nog betrekkeiyk weinig op
levering aangenomen, terwyl het aan de
andere zyde opvallend is, dat in Amerika
zoowel door de Standard-Oil Company alsook
door do afhankelijke raffinaueurs sedert weken
alleen voor kleine posten aanbiedingen zyn
gedaan, waaruit men zou mogen opmaken,
dat het moeilyk is van de eigenaars van
bronnon groote quantiteiten ruwe olie te ver
krijgen.
Deze redeneeriDg van het genoemde blad
sluit zich geheel aan by hetgeen de „Hamb.
Borsen-Halle" reeds meer dan veertien dagen
geleden schreef. „De toestand is tot in den
grond veranderd. Want terwyl vroeger do
Staudard-Oil-Company op haar groote voor
raden zat en do arme producenten naar haar
pypen moesten dansen en bly waren, wanoeer
men do goederen van hen nam tegen een prys,
dien de Standard zelf dicteerde, tracht thans de
Standard Oil Company aanbiedingen te krijgen
en ze krygt ze niet. Niemand wil verkoopen
en zoo zyn thans de pro-iucenten van ruwo
olie meesters van den toestand."
Het „Berliner Tageblatt" legt hoofdzakeiyk
het gewicht op de hierboven aangehaalde
woorden: „niet willen verkoopen." Daarin
schynt, volgens dit blad, de hoofdoorzaak te
liggen. „Do producenten houden zich van
de markt terug en de hooge prys, dien zy
reeds bedongen hebben voor hun ruwe olie,
maakt bun dat gemakkeiyk. Do „hausso"
zal dus waarschynlyk zoo lang duren, als het
den producenten mogelyk is, met hun voor
raad van de markt te blyven. Wanneer de
grootte van deD voorraad dringt tot realisatie,
zal ook eerst de reactie intreden."
De afgeloopen winter heeft het
stedelyk bestuur van Berlyn op groote kosten
gejaagd. Dö wegruiming van sneeuw van de
pleinen en straten vorderde de reusachtige
som van 1,109,702 mark 30 pf. Tydelyke
arbeiders zyu gedurende 70 dagen, van 4
Januari tot 15 Maart, in dienst genomen.
Het grootste aantal van deze arbeiders bedroeg
2500 man. Den 6den Februari werd het
grootste aantal wagenvrachten sneeuw, namo-
lyk 10,094, weggevoerd.
