N°. 10769
feze tCourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zpn- en feestdagen, uitgegeven.
Feuilleton.
DE TOOVERRIRSC.
Maandag X April. A°. 1895.
LEIDSCH
PRIJS DEZER COURANT:
Voov Leiden per 3 maandenf 1-10.
Franco per post
Afzonderlijke Nommers 0.05.
PRIJS DER AD VERTEN TIEN
Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten do stad
wordt f 0.05 berekend.
Vierde Blad.
Dc Wereldtentoonstelling van het
Hotel- en Reiswezem te Amsterdam,
,,Dö geheimen achter het Rgksmuseum, of
wai men ziet en wat men niet ziet" dat
zou in den bloeityd der romantiek een pas
send opschrift voor de hier volgende mede-
deelingen zjjn geweest. Wat men ziet, indien
men zich verbeeldt te zgn binnengekomen
door het Museum, dat den hoofdingang zal
vormen der aanstaande wereldtentoonstelling,
is aan de rechterhand een eenvoudig vierkant
brandweerhuisje, aan de linker- een houten
rondeel.
Wat men niet ziet is de Goliath uit het oude
Doolhof van de Prinsengracht, die boven dit
rondeel zijn vervaarlijk knarsenden kop en
schrikwekkend starende oogen zal komen uit
steken. Een veertig jaar geleden heeft het origi
neel, het laatste der vier doolhoven, die Amster
dam eenmaal bezat, het tegen den tijdgeest
moeten opgeven. Als jongste antiquiteit van
Oud Holland zal het hier weder verrijzen, nu in
zooverre gemoderniseerd, dat zoo al geen blik
sems, toch electrische lichtbundels uit zijn
oogen zullen schieten.
Wat men ziet, Oud-Holland maar dade
lijk binnentredende, omdat het het dichtst bij
is, en omdat de meeste Hollanders zich in
dat deel der tentoonstelling het meest ver
heugen zullen, is de allergelukkigste naboot
sing van het uiterlijk der oude huizen en
poorten, die, in Nederland verspreid, of nog
slechts in afgietsels of archiefstukken voor
handen, hier bijeengebracht zijn tot een buurt,
waarvan het pittige en pittoreske niet zal
nalaten op landgenoot en vreemdeling een
big vonden indruk te maken. Alleen door zóó
Oud Holland weder op te bouwen als hier
geschiedt: zoo authentiek mpgeiyk en zoo
natuur getrouw mogelijk^s" het kunnen wor
den tot wat het nu reeds mag worden ge
noemd: een merkwaardige en respectabele
herinnering van de Nederlandsche bouwkunst
der zestiende en zeventiende eeuw.
Er komen ook monumenten van nog ouderen
datum: het in 1652 afgebrande stadhuis van
Amsterdam, met de aangrenzende Lgsbeth-
poort, do Vierschaar, den Prins en den Soudaen,
bekende taveernen in de stad van Ggsbrecht,
die ten behoeve van het stadhuis van Jacob
Van Campen zijn gesloopt. Maar dit ziet men
nog niet: het huis is nog in aanbouw.
Geheel af daarentegen is D'V e r g u 1 d e
Waage, opgebouwd naar gegevens, in het
Amsterdamsch archief gevonden; een huis
daarnaast, reproductie van een woning te Zalt-
Bommel, een ander huis, welks gevelsteen het
inschrift draagt: r/Alst Godt behaegt Beter
benijdt dan beklaegt." Een massieven indruk
maakt een groot huis, afkomstig van den
Kloveniersburgwal, waarvan de uitspringende
verdiepingen worden gedragen door witte zand
8teenkolommen. Werklieden in lange witte
kielen staan te voegen aan de naden van het
Maarten-Van Rossumhuis uit Zalt-Bommel,
^at met eenige onvermijdelijke vrijheden in
zijn rijkdom van torens en zandsteen versie
ringen het bewys levert, dat deze ontembare
woesteling, de nachtmerrie van Busken Huet
en andere vreedzame naturen, toegankelijk was
voor architectorale schoonheid, en zijn buidel
open had voor do bouwmeesters, die hem oen
niet alleen sterke, maar ook mooie woning
zetten.
Het is een wonderlijk schouwspel van
antiquiteit en moderne haast, dat Oud-Holland l
De bankjes voor de huizen, waar in de zomer
avonden de buurpraat zijn gewichtigen in
vloed moet doen gelden, bij een scharretje en
een glaasje bier, zijn reeds aanwezig aan een
ry woningen, die nog in aanbouw verkeeren.
Maar zij hangen zeker een el boven den be-
ganen grondde normaliseering van het terrein,
elders reeds tot stand gebracht, is hier nog
maar in den aanvang. Het water stroomt, of
staat stil, dat is historisch ook juister, in de
gracht, waaromheen de eene helft der oude
buurt staat. Maar de 30 cM. middellijn heb
bende boomen, die hier toch heusch hun
schaduw zullen geven dezen zomer, zijn nog
op de kweekeryde schoeiing moet nog tegen
de palen worden getimmerd.
Zoo is het het gansche tentoonstellings
terrein over. Brokstukken zijn geheel of nage
noeg gereed, andere deelen zijn in vollen
gang, van enkele is nog maar een spoor te
bespeuren. Het achterlijkst is de cosmopoli-
tische straat. Toch staat ook daarvan reeds
een tentje alleen nog op zijn bewoners te
wachten. De Worldbazar geeft zijn vormen
reeds zeer duidelijk aande mail steamer
strekt zich in de volle lengte van zijn 85 M.
als een log monster uit op het droge. Over
de acht meter booge verschansing hangen de
werklieden in hun schafitjjd en turen in het
zand rondom, dat reeds wordt uitgegraven,
gelijk de matrozen in volle zee in de diepte
van het water kunnen turen, en urenlang
stilzwijgen, een raadsel voor wie zou willen
lezen de gedachten, die gaan door het mensche-
lgk brein.
Wel ziet gij nu hier het gebouwde dek, de
scbgnlichten der kajuiten, den schoorsteen,
de masten, de windas, en beneden de'butten,
waar do groote stoomvaartmaatschappijen zul
len exposeeren maar het tooneel, dat de
pleizierreizigers zullen zien: een schip, door
golven omspoeld, de passagiers schuilend onder
de zonnetenten, aanzittende aan de door Java
nen bediende rijsttafel, of dansend in den avond
op de zachte cadans der melodieuze Strauss-
muziek, beschenen door de electrische illumi
natie, die van de boorden zal uitstralen, of zich
vermeiend in de grillige effecten, die de van
uit de masten uitgezonden zoeklichten op het
terrein zullen teweegbrengen, dat alles ziet
nog alleen de verbeelding.
Wie bij het vele, dat nog geschieden moet,
mocht vreezen dat het werk niet af zal komen,
bezoeke het terrein een paar malen met korte
tusschenpoozen. Hy staat verbaasd over de
vorderingen van iederen dag De facade van
het hoofdgebouw is zoo goed als gereed. Nog
eenige torens geheel afgemaakt, nog wat
decoratief aangebracht, de beelden op de
piëdestals gezet, en wij zijn er! Daarachter
strekt zich het plankier uit van de eigenlijke
tentoonstellingsruimte. Gisteren nog maar een
plankier en niets meer, is het heden reeds de
draagster van een aanzienlijk netwerk van
ijzeren binten, als uit den grond opgerezen.
Dat wekt sympathie voor dezen arbeid, en
het zal den Nederlanders zeker goed doen te
vernemeD, dat de honderden werklieden, aan
wie de talrijke onderdeelen zijn toevertrouwd,
worden geprezen om hun soliditeit, hun viyt
en hun geschiktheid. Zy behoeven naar het
oordeel der boven hen geplaatsten in geen
enkel opzicht de vergelijking met het buiten
land te vreezen.
Gemengd Nieuws.
De zoo welbekende „pomp van
de Garenmarkt" alhier, welke er in den
laatsten tijd zoo haveloos uitzag, niettegen
staande ze een „Leidsch monument" kan ge
noemd worden, en op welker treurigen toe
stand voor niet langen tijd in ons blad (in de
rubriek „In en om Leiden") meer uitvoerig
werd gewezen, wordt thans zoo goed mogelijk
gerestaureerd.
Nu, 't werd dan ook hoog tijd I
In de laatste dagen moet er nog een stuk
lood uit ontvreemd zijn, waarschijnlijk door
de hand door het weggerotte hout der kast
te steken.
Yan de werf der gebrs. Boot, te
Leiderdorp, is met goed gevolg te water ge
laten eene ijzeren pakschuit voor rekening
van den heer G. Zwart, te 's Gravenhage.
Tevens zjjn er de kielen gelegd voor eene
ijzeren motor-pakschuit voor rekening van den
heer G. J. Van Parijs, te Sassenheim; voor
eene van staal te bouwen motor pakschuit
voor rekoning van den heer M. Kapteyn, te
Rotterdam, en voor een ijzeren klipperschip,
ter grootte van 110 lasten, te bouwen voor
rekening van den heer P. Janssen, te Ewijk.
In do gemeente Sassenheim
doen zich dertien gevallen van typhus voor,
waarvan drie met doodeiyken afloop.
Door de verschillende tappers
in de gemeente "Wassenaar (bevolking 3459
zielen) is in 1894 gezamenlijk een boeveel
heid van niet minder dan 16,230 liter sterken
drank verkocht.
Hedenmorgen trok het de aan
dacht der voorbijgangers, dat de vensters en
de deur der woning van mej. S. Groen te
Hillegom, tegen hare gewoonte, nog gesloten
waren.
Na eenig onderzoek besloot men, de deur
te openen en binnengekomen zijnde, vond
men het lijk van de 80 jarige vrouw. De oor
zaak van den dood is onbekend.
De bloembollen in de gemeente
Hillegom zijn geheel en al ontdekt en ont
wikkelen zich in de laatste dagen zichtbaar.
De hyacinten en tulpen staan in knop, de
krokussen bloeien reeds.
Bij goed weder is het te wachten, dat over
vier weken de bloemen zich in vele verscheiden
heden aan de oogen der liefhebbers van
Flora zullen vertoonen.
Kort geleden is medegedeeld
<lat er in do suikerfabriek „Holland", te Half
weg, diefstal was gepleegd, en dat de twee
vermoedelijke daders gevankelijk naar Haarlem
waren overgebracht.
Gisteren werd deze zaak voor de Haarlem-
sche rechtbank behandeld. Het bleek dat de
twee beklaagden, J. De Vos, arbeider, en D.
J. Van Alphen, varensgezel, op den 6den Maart
uit die fabriek hadden weggenomen 2 drijf
riemen, 8 vergulde chemische gewichten, 8
gewichten in den vorm van staafjes, eenige
koperen gewichten, een platina kroes en drie
platina schalen.
Beide beklaagden bekenden dit feit te heb
ben gepleegd.
Het O. M. vorderde tegen ieder twee jaren
gevangenisstraf.
Een bange nacht. De jager F.
Lomme, te Loosdrecht, heeft van Dinsdag op
Woensdag een verscbrikkelijken nacht door
gebracht. Om des morgens zoo vroeg mogelijk
eenden te kunnen schieten, had hij zich reeds
des avonds naar zijn hut begeven. Gereed
zijnde tot het krieken van den dageraad te
gaan slapen, hoorde hy plotseling het ys in
den Loosdrecktschen polder met donderend
geraas losraken en zich in beweging stellen.
Uit zyn hut naar zijn boot vliegen was het
werk van een oogenblik, doch 't was reeds
te laat. Zyn boot was al vernield.
Toen begon eene onafgebroken worsteling
tegon de scherpe ysschotsen en het water,
van 's avonds halftwaalf tot des morgens zes
uren. Op eene zode een klein drijvend
eiland werd hy nu eens door het water mede-
gesleurd, dan weer door het gs voortgeduwd.
Gelukkig had hy zich aan een struik kunnen
vastklemmen. Halverwege in het water han
gende, gilde hy zoolang zyne krachten hem
dit veroorloofden, doch moest ook dit eindelgk
staken. Eerst des morgens te zes uren werd
hy door den visschor Van der Tol in zyn
deerniswaardigen toestand opgemerkt en gered.
Met als door priemen doorstoken handen
en armen en verder aan verschillende ledema
ten gekwetst, verstyfd van koude werd hg
thuis en in bed gebracht. Tot laat in den
middag bleef hy bewusteloos. Thans is de
toestand, naar omstandigheden, vry bevre
digend.
Uit den goeden ouden tgd.
De soldaat Muller kreeg een dag politiekamer.
Terwyl hy zgn straf onderging, trok hy om
de eene of andere reden een zgner laarzen
uit, wat door den met de inspectie van het
arrestlokaal belasten onderofficier werd op
gemerkt. Deze maakte rapport van hetgeen hy
had gezien, welk rapport langs den hièrar-
chiscben weg den vierden dag bg don com
mandant der compagnie ter afdoening inkwam,
die besliste dat de soldaat Müller aanstonds
weer zyn laars moe3t aantrekken.
In den vroegen ochtend van
Woensdag werd een zware ontploffing gehoord
in de magazgnen van een kleedormakersfirma
te Milwaukee. Weldra stond hot geheole ge
bouw in lichterlaaie en voordat het vuur
gebluscht kon worden, waren twintig andere
huizen tot den grond afgebrand. De schade
wordt geschat op 1,000,000 dollars.
In Kentucky is een sneltrein
uit Cincinnati Dinsdag nacht door zes roovers
aangehouden, op het oogenblik dat de trein
uit een tunnel kwam. Het treinpersoneel schoot
twee der roovers dood en verwondde een derde,
waarna de drie overigen op de vlucht gingen.
De trein kon ongehinderd de reis voortzetten.
In de omstreken van Milaan is
g© veepest hevig uitgebroken. De regoering
heeft aanstonds voorzorgsmaatregelen ge
nomen om de verspreiding der besmetting
tegen te gaan.
Voor het assisenhof van Oost-
Vlaanderen heeft terechtgestaan een man,
beschuldigd van moord op zyn vrouw. Maar
hy verdedigde zich met te zeggen, dat
hyzelf dronken was en zgn vrouw nog erger
dronken dan hg, dat ze zeker gevallen was,
maar dat hy van het geval zich niets meer
herinnerde. De gerechtelyke geneeskundigen
verklaarden het echter voor onmogeiyk dat
iemand door éón val zich op den hals kon
halen: veertien gebroken ribben en een ge
broken borstbeen, een gebroken arm, een
ontwrichten schouder, tanden gebroken, der
neus stuk en blauwe plekken en wonden
over 't gansche lichaam. Toen kwam de be
klaagde met een tweede hypothese: zyn vrouw
zou, beschonken als ze was, naar den stal zijn
gegaan en daar door den os vertrapt zyn.
De gerechtelyke geneeskundigen achtten dit
onwaarschgniyk, aangezien de vrouw zich
in dien toestand niet had kunnen sleepen
naar de woonkamer, waar ze stervende is
gevonden. Maar de dokters van de party van
beklaagde beweerden dat het wel kon. De
gezworenen spraken den man vry van den
moord, maar veroordeelden hem wegens mis
handeling. Het Hof gaf hem zes maanden
gevangenisstraf en 100 franken boete.
Een vergane stad. Over den
ondergang van de Perzische stad Kutchan
bericht de vice-consul van Oostenrgk-Hongarye
Bakowsky, die de plaats des onheils hoeft
bezocht, dat geen enkel huis onbeschadigd
gebleven is. Zelfs het bedehuis Iman-Tadi,
dat de aardbeving van 1893 had doorgestaan,
is thans geheel verwoest. Volgens authentieke
opgaven zyn ongeveer 8000 personen by deze
ramp omgekomen. Daarentegen heeft de aard
beving in de naburige dorpen niet de minste
schade veroorzaakt. De by den ondergang der
stad geredden, ongeveer 400 in getal, kam
peeren thans in de open lucht; hun lot is zeer
beklagenswaardig. De Perzische regeering
heeft voor de ongelukkigen niets gedaan; zy
heeft geen werklieden naar Kutcban gezonden,
om de onder de puinhoopen levend begravenen
te hulp te komen.
Eene cycloon heeft destad A ugusta,
in Georgië, verwoest. Verscheidene huizen
zyn ingestort. Er zyn eenige gekwetsten.
Alweer een natuurwonder!
Het kind, dat zonder oogen geboren is, heeft
een waardigen tegenhanger gevonden in een
kind, dat op Kreta geboren is met twee
tongen en voorts met zes vingers aan iedere
hand en zes teenen aan iederen voet.
Dat kunnen wy niet zeggen, want op
't oogenblik ontbreekt het ons aan geld. Geld!
geld! herhaalde de markies wanhopig, wg
hebben veel geld noodig. Verscheidene hoofden,
en in 't byzonder Upravado, kunnen omge
kocht worden en zouden ons dan willen helpen
maar zonder geld kunnen wg niets doen.
Ik zal u het geld verschaffen, markies I
Hoeveel kunt gy geven? vroeg de mar
kies gretig.
Zooveel ge noodig oordeelt, een mil-
lioen, al8 het moet.
Onmogelykl zei de markies, ontsteld.
Een particulier Engelschman kan zooveel niet
ter z\jner beschikking hebbenen al kon dit,
dan zou men het u niet terstond kunnen
uitbetalen. Wy hebben gereed geld noodig.
Dat zal ik u geven 1
De markies wendde zich tot Measurby, met
Ben vragende uitdrukking op het gelaat.
Het is zoo! zei de majoor. Mgn vriend,
meneer Dacre, kan u dat geld geven.
De markies, die nauwelyks zgn ooren
kon gelooven, scheen nog niet overtuigd.
Kom, markies, zei Wilfred, wien deze
Achterdocht begon te vervelen, neemt gy
myn aanbod aan, of moet ik u vaarwel zeggen?
Neen, neen, stamelde Paradiso, terw-yi
"hy zijn hand greep. Ik neem het aan, in
grooten dank, voor de vorstin.
Ik moet u één ding vorzoeken, zei Wil
fred, die zyn handdruk beantwoordde, - laat
dit aanbod verborgen biyven voor ieder, be
halve voor de prinses.
Maar ik moet het aan de hoofden onzer
party meedeelen. Het is volstrekt noodig.
Als zy er niet van overtuigd zgn, dat zy
kunnen rekenen op het geld, zullen zy geen
stap durven wagen.
Een hebzuchtige party 1 bromde de majoor,
die zelf geen last had van te veel moraliteit.
Deel aan den raad mede, zei Wilfred,
na een korte pauze, dat gy kunt instaan voor
een som van een millioen pond sterling;
maar noem myn naam niet.
Neenik zal u niet noemen I
En ge zult aan de prinses myn aanbod
mededeelen?
Jawel; morgen 1 Ik twyfel er niet aan,
of zg zal u een audiëntie toestaan. Zyt ge
voornemens, u onzydig te houden?
-Zeker niet, antwoordde Wilfred haastig;
wjj gaan met u mede naar Busk.
Dan zult ge u moeten vermommen, zei
Paradiso.
Volstrekt niet, antwoordde de majoor
snel. - Hebt gg my niet verteld, Dacre, dat
ge een villa aan de Zwarte Zee hebt?
Jawel; ik ga er op 't laatst van den
zomer heenl
Uitstekend 1 riep de majoor uit. Wy
kunnen er zonder ons te vermommen heen
gaan en van de villa ons hoofdkwartier maken.
Waariyk, zei Paradiso, die met fonke
lende oogen geluisterd had, het had niet
beter kunnen treffen. Als ge er eenmaal ge
vestigd zyt, zal niemand eenige achterdocht
koesteren, en dan kan de prinses later haar
intrek by u nemen. Met uw geld kunnen
wy tweedracht zaaien in bet ropublikeinscho
kamp. Degenen, die wy voor ons kunnen
winnen, zouden zich in uw villa kunnen vor
eenigen, en als alles gereed is, kunnen wy
onzen slag slaan.
Ge gelooft immers niet, dat de tegen
woordige regeering van Busk my zal ver
denken? vroeg Wilfred bezorgd.
In geen geval. Waarom? Naar allen
schyn is het land in een toestand van rust.
Gy zyt een ryk vreemdeling, die er een villa
gekocht hebt. Zy zullen niet de min6to achter
docht koesteren, en de prinses kan zich ver
mommen laat ons aannemeD als de kamenier
uwer echtgenoote. O, het zal uitstekend van
stapel loopen, geloof myi Met uw geld, uw
villa en de tweedracht in de vyandelyke party
zullen wy onze zaak winnen, misschien zonder
slag of stoot.
En dan?
Dan roepen wy de koningin uit.
Als zy eenmaal op den troon is, zal zy
u niet vergeten, meneer Dacre, en u even
min, majoor 1
De markies bevond zich blykbaar in zeer
opgewonden toestand, door de heerlyke toe
komst, die hem voor oogon stond.
Zyn bezoekers waren even opgewonden
want het was aan geen twyfel onderhevig,
of er zouden zich genoeg gevaren en moeilyk-
heden opdoen, vóór zy hun work met een
gunstigen uitslag bekroond zagen.
Gelukte de samenzwering, dan zou Dacre
een groote daad verricht hebbenals hy
schipbreuk leed, liep hg gevaar, het hoofd
er bg te verliezen.
Ge moet morgen een bezoek aan de
prinses brengen, meneer Dacre, zei de mar
kies, toen zyn bezoekers zich gereed maakten
te vertrekken. Dit nieuws zal haar doen
herleven. Zeg aan niemand, dat ge my dit
bezoek gebracht hebt, want wy worden van
alle kanten bespied!
Wy zullen voorzichtig zijn, antwoordde
de majoor; en wat de spionnen van de
republikeinen aangaat, geloof ik, dat Dacre
spoedig al hun geheimen zal te weten komen.
Onmogelykl zei de markies. Ge kunt
u niet voorstellen, hoe handig zy te werk gaan.
Ik geloof, dat ik daarin tegen hen opge
wassen ben, zei Wilfred, met een minachtend
glimlachje. Zooals gy uit myn aanbod kunt
afleiden, markies, heb ik geld in overvloed;
on wie dat heeft, is heer en meester van de
wereld.
XIV.
Hilda geeft haar meening te kennen.
Het was Wilfreds bedoeling, zyn vrouw
dienzelfden avond alles mede te deelenmaar
aangezien het onderhoud mot Paradiso hem
langer opgehouden had dan hy verwacht had,
kwam hg eerst laat thuis.
Hilda had zich vroeg ter ruste begeven,
en aangezien Wilfred haar niet wilde storen,
stelde hy zyn mededeeling tot den volgenden
morgen uit. Toen hy ontwaakte, bemerkte
hy echter, dat het reeds laat was, on hoorde
by, dat de naaister bg zyn vrouw was; hg
kon dus slechts eenige woorden met haar
wisselen vóór hy haar weer aan tafel zou
kunnen spreken. Intusschen begaf hy zich
naar zyn studeervertrek en sloot zich daar
op, om over de gebeurtenissen van den vorigen
avond na te denken.
Hy kon niet ontkennen, dat zyn toetreden
tot de party der prinses ernstige gevolgen
zou kunnen hebben. Volgens een der voor
naamste politici zou de eerste poging van
Julia De Lusignan, om haar kroon te heroveren,
het sein wezen voor een Europeesehen oorlog.
Als dit zoo was, zou de zaak niet zoo strikt
lokaal zyn als hy gehoopt had.
Reeds gedurende lange jaren hebben deze
onbeduidende Balkanstaatjes aan Europa de
handen vol werk gegeven; er hangt gedurig
een dreigende wolk boven dit gedeelte van
Europa, die den vrede van bet vasteland ia
gevaar brengt.
De nieuwe republiek, die eerst anderhalf
jaar bestaan had en aan alle zydon door
vyandelyke buren was omringd, scheen van
tyd tot tyd op den rand van den ondergang
te staan.
De royalisten stelden alle pogingen in het
werk om de monarchie te herstellen; de
republikeinen weerden zich dapper, om de
tegenwoordige regeering in stand te houden,
en tus8chen deze twee stond Rusland, dat
in schyn de republiek steunde, doch zyn best
deed, haar te ondermynen, om het land te
bezetten, wanneer de „Krach" mocht komen.
Dan zou Busk zyn onafhankeiykheid voorgoed
hebben verloren.
Wordt vervolgd.)
DAGBLAD.
