N°. 10721.
A0. 1895.
feze (Courant wordt degelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 2 Februar.
liet geheimzinnige doosje.
Maandag 4 Februari.
LEIDSCH
DAItRT.AH
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post-'n 1A0.
Afzonderlijke Nommors 0.05.
PBIJS DEB ADVEBTENTIËN:
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer f 0.17|. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten do stad
wordt f 0.05 berekend.
Eerste Blad.
In een gisteravond in de Geref. kerk
aan de Oude Vest alhier gehouden vergadering
van belangstellenden in hot Chr. onderwijs
bepleitte de heer R. J. W. Rudolph de nood
zakelijkheid der oprichting door de Gerefor
meerden van een Gereformeerde volksschool,
staande onder toezicht der raden van de
Geref. Kerken, en deelde mede dat het initiatief
ia genomen tot oprichting van een school
vereniging, staande op don grondslag van
Gods Woord, zooals die is neergelegd in de
Gereformeerde belijdenisschriften. Die vereeni
ging zal trachten de Chr. school op de Hooi
gracht van den raad der Ger. Kerk aldaar
over te Demen en een nieuwe Gereformeerde
school te stichten. Van de gelegenheid, om
lid der vereeniging te worden, werd door vele
aanwezigen gebruik gemaakt. Do concept
statuten zullen aan het oordeel eoner eerst
daags te houden vergadering worden onder
worpen.
Naar men ons mededeelt, zullen op 9
Februari de bekende Engelsche Bell Ringers
of klokkenspelers, onder directie van mr. Duncan
S. Miller, wederom onze gemeente bezoeken
en eene uitvoering geven in de Stadszaal.
Zooals men weet, waren ze ook in 1888
alhier en hadden toen veel succes. Dat hun
klokkenspel ze werken met 131 welluidende
klokken een wezenlyk muzikaal genot biedt,
is genoegzaam bekend, getuige nog hot feit,
dat ze meermalen speelden voor de koningin
van Engeland, den koning van Zweden, van
Denemarken en den overleden czaar. Het
programma hunner uitvoeringen is steeds ryk
gevariëerd.
De openbare jaarvergadering der afdeeling
Leiden van het Nederlandsch Werklieden
verbond „Patrimonium" zal a. s. Maandag
avond plaats heoben in de zaal Noordeind9.
Als spreker zal optreden de heer G. J. B.
Bontje, terwyi dezangafdeeling eenigenummers
zal doen hooren.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wy
naar de desbetreffende advertentie in dit blad.
De „Vrijzinnige Kiesvereeniging" alhier
hield Donderdag-avond eene ledenvergadering
in de kleine zaal der Stadszaal, waarin werd
behandeld het voorstol van het Bestuur, om
niet te voldoen aan het verlangen van het
Bestuur der „Liberale Unie," vervat in z|jn
missive dd. 2 Januari 1895, om op den grond
slag dier missive en bybehoorende nota, de
medewerking der Vereeniging te verleenen tot
de samenstelling „van een practisch program,
waarin alle vrijzinnigen voor samenwerking
in democrati6chen geest hun blijvend ver-
eenigingspunt kunnen vinden."
Er werd gediscussieerd over het tijdige,
wenscheiyke en practischo van het stellen van
een programma tusschen den voorzitter, den
heer S. C. Van Doesburgh, en de heeren mr.
S. J. Fockema Andre® en dr. H. Treub, die
beiden voor een programma waren, de eerste
om to weten in welke richting men wilde
sturen en daardoor voor de aanstaande nieuwe
kiezers gelegenheid wilde geven kiezen
rechts of links, terwijl hy bovent m het
wenscheiyke van eon programma c ledigde
op grond dat dan zou blyken dat er meer
vryzinnigen by elkaar belmoren dan nu hot
geval schynt te zijn; de tweede om daardoor
een einde gemaakt te zien aan dat hinken
op twee gedachten der libtralen en om daar
door tevens in de gelegenheid te stellen dat
er in de oudste academiestad een kies
vereeniging ontsta, waarin men eerlijk en rond
zyne meening kan zeggen. Hy meende dus
dat by een program blyken zou dat mi samen
gaan die niet by elkander hooren en dat er
dus een scheiding zou plaats vinden tusschen
stilstaande en vooruitstrevende liberalen, wat
hy wenschelyk zou vinden.
Nadat deze hoofdgedachten door den voor
zitter en anderen weerlegd en omgekeerd
weer verdedigd waren, werd ten slotte het
voorstel van het bestuur aangenomen met 31
tegen 13 stemmen.
By de rondvraag stelde de heer Treub voor:
„De vergadering besluite dat de Vrijzinnige
Kiesvereeniging te Leiden zich afscheide van
de „Liberale Unie"." De groote meeiderheid
verklaarde zich tegen de dadelyke in-behande-
ling-neming van dit voorstel.
De dies der Leidsche universiteit, 8 Febr.,
zal op de gebruikelijke wyze gevierd yorden
door het rondry den der clubs van jongstudenton,
gekostumeerd, 's Namiddags te twee uren zal
prof. F. A. Van der Lith", rector-magnificus,
in de groote gehoorzaal der Academie eene
rede houden, 's Avonds professorendiner en
serenade van het studentencorps aan heoren
professoren.
Gisternamiddag om halfvier had in de
Morschpoort-kazerne alhier door den com
mandant van het 2do bataljon 4de regiment
infanterie, den majoor Geevers Leuven, voor
hot front van het 2do-bat., de plechtige uit
reiking plaats der medaille voor
12-jarigen trouwen uiynit aan den sergeant
majoor I. Van de Wateren, van het 2de bat.
van het regiment.
Nadat de troepen waren opgesteld en de
ban was geopend, werd hem onder een har-
teiyke toespraak bot bedoelde eereteeken op
de borst gehecht, waarna hy de gelukwonschen
van zijn officieren, collega's 6n van verdere
onderofficieren ontving.
Na aïloop der plechtigheid werd den jubilaris
verzocht op do soldatenkamer zyner com
pagnie te komen. Hier stonden de korporaals
en soldaten der compagnie op 2 gelederen
geschaard. By monde van den oudsten kor
poraal der kamer werd hy met het ver
kregen onder8cheidingsteeken gelukgewenscht
en hem verzocht als blijk Yan hoogachting
der aanwezigen een sieriyk bewerkt inktstel
te willen aanvaarden.
Getroffen dankte de jubilaris den aanwezigen
en verklaarde er prys op te stellen dat hy
zoodanig de achting van zyn ondergeschikten
had verworven.
Reeds vóór het uitreiken der medaille was
hy door de onderofficieren zyner compagnie
op de onderofficierskamer geroepen en werd
hem door den oudsten sergeant, onder eene
hartelijke toespraak, namens de onderofficieren
der compagnie, als bewys van kameraadschap
een fraai bewerkte spiegel vereerd.
Ten zeerste verrast boor dit nieuwe b9wys
van kameraadschap, dankte de sergeant majoor
Van de Wateren allen hartelyk en by beloofde
dat het souvenir door hem altyd als een
aangenaam bewys van den goeden geest onder
de onderofficieren op hoogen prys zal worden
gestold.
Ons werd toegezonden het verslag van
het Centraal Israëlietisch KinderWees en
Doorgangshuis, gevestigd te Leiden, over 1894
(jaar der schepping 5654).
Daaruit blykt dat het bestuur, aangezien
het gesticht by velen in den lande nog onbe
kend is, besloten heeft, dit verslag in ruimer
kring te verspreiden, om daardoor aan de
instelling meer bekendheid to geven.
Het hoofddoel: Israêlietische kinderen, die
beide of één hunner ouders verloren hebben,
eene degelijke opvoeding te geven in het
toevluchtsoori, hoopt het bestuur door die
meerdere bekendheid beter te bereiken.
Dar.-k zy do mildheid van land- en stad-
gonooten, konden tot nu toe reeds 30 kin
deren worden opgenomen.
Aan het verslag wordt wyders nog het
volgende ontleend:
Finantiëel gaat de stichting vooruit, hoe
wel groote steun altijd nog een vereischte
is, wil de stichting eenmaal haar ideaal
bereiken, om de dikwijls in benarde om
standigheden overgebleven kinderen geh^ol
gratis op te nemen.
Het ledental ging door overiyden, bedanken
of andere redenen achteruit met 50, daar
entegen kwamen er ongeveer 200 nieuwe
by, zoodat tbans pl. m. 940 leden worden
geteld, coritribueerende 2970, tegon ƒ2536
ten vorigen jare, de collecten hier ter stede
brachten 280.35 op, aan verpleeggelden
werd f 2200 ontvangen. Aan verschillende
giften werd nog ingezameld ƒ3200.
Van wyien mevrouw Orobio do Castro, to
Amsterdam, werd by testamentaire beschik
king een legaat van ƒ200 ontvangen. Door
mevrouw Jacobson Dondorp werd f 200 ge
stort, om, ingevolge artikel 29 van het regle
ment, voor zich en haren echtgenoot het
Kaddisch gebed te verzekeron.
Van eene familie te Rotterdam werd onder
letter N. N. 200 geschonken; aan diverse
kleine giften werd ontvangen f 101.785,
waarby eenigo feestgaven, als succes op de
feestcirculaires. De gangbus bevatte dit jaar
slechts ƒ29.70.
Door inkoop van 3 kinderen voor een som
van ƒ2000 ineens en door terugname van
ƒ1400 van de spaarbank, konden dit jaar
voor pl. m. f 6000 fondson worden gekocht;
men gelieve echter in hot oog te houden, dat,
hoe schoon deze cyfers ook klinken, dit
geenszins als direct voordeel to beschouwen
is, aangezien die 3 kindoren gedurende 8, 9
en 10 jaren door het gesticht moeten ver
pleegd worden.
In massa bedroegen de betalingen tot 1
December f 5655.76s.
Einde December bevonden zich in de stich
ting 30 kinderen, nl. 19 jongens en 11 meisjes,
waarvan 4 geneel ouderloos, 16 vaderloos, 8
moederloos en twee, waarvan de woonplaats
der ouders onbekend is.
Gedurende het jaar 1894 werden opgeno
men: 8 kinderen, nl. 4 jongens en 4 meisjes,
welk aantal in bovenvermelde opgave be
grepen i3.
De verpleegden bezoeken de openbare scholen,
waar hun gratis onderwijs wordt verstrekt;
5 jongste gaan op de bewaarschool.
Door 2 verpleegden wordt van de herha
lingsschool gebruik gemaakt.
Aan het godsdienstonderwijs wordt deel
genomen door 19 jongens en 9 meisjes.
Teekenonderwys wordt genoten door 1 ver
pleegde, .die gratis de lessen op „Mathesis"
ontvangt.
Één meisje bezoekt een atelier om kostumes
te leören makende opleiding is gratis toe
gezegd.
Verliezen waren dit jaar niet te betreuren;
de gezondheidstoestand was over het algemeen
gunstig.
Aan de stichting zyn verbonden: de heer
M. J. Van Wezel, als godsdienstleraarde
heer M. B. Vieyra en echtgenoote, als vader
en moeder; mejuffrouw G. Meyer, als linnen-
juffrouw, en mejuff ouw S. Prins, als kinder
juffrouw, benevens 1 keuken- en 1 werkmeid.
Door uitbreiding van het aantal verpleegden,
zal binnenkort liet personeel nog met éóno
suppooste vermeerderd worden.
Het bestuur bestond uit de heerenS. B
Vos, voorzitter; G. S. Willing (Amsterdam),
vice-voorzitter; S. Thors, thesaurier; L. J.
Cohen, secretaris; G. E. L. Hfimans, te Haar
lem; Eduard Goudsmit, te Rotterdam; K.
Enthoven, te 'sHage; M. R. Beuth, te Leiden,
regenten; T. Tal, godsdienstig adviseur,
opperrabbijn, te Arnhem; mr. J. H. Goudsmit,
rechtskundig adviseur, te Leiden.
Het college van regentessen bestaat uit vier
dames, nl.: mevrouw KoelsorVos, presi
dente; mevrouw ThorsPosthumus, secre
taresse; mevrouw Beuth—Meyer, belast in
hoofdzaak met het toezicht der provisiekamer,
en mevrouw Cohen—Spier, belast mot de
contróle over kleeding en roservekas.
De verpleegden maken zoowel op de open
bare school, als wat betreft hot godsdienstig
onderwijs, flinke vorderingen; het gedrag in
het gesticht en op de school was over hot
algemoen bevredigend.
Het gebouw voldoet aan de redelyke eischen,
die men er aan kan stollen; dit jaar werd dan
pok geon belangrijke verandering daaraan ge
maakt. Door de spoedige toeneming van ver
pleegden is het gesticht weldra vol en zullen
regenten, met hot oog op de voortdurende
aanzoeken tot opname, plannen tot uitbreiding
in overweging dienen to nomen.
Tot onderwyzer aan eene Christelijke
school te Leiden is benoemd de heer J. v. d.
Wyke, te Amsterdam.
Benoemd is tot tydelyk onderwyzer aan
de „Hervormde School" te Katwyk a/Zee, de
heer D. Van Dalen, te Leiden.
In de vergadering van den Bond van be
sturen en onderwyzers dor Chr. scholen in de
Rijnstreek, te houden op Vry ag 8 Febr.
a. s. te halfzeven in de Chr. school te Bodegrave,
zullen behandeld worden:
1. Het Christelyk onderwijs moet zyn
nationaal.
Inleider de heer F. Kalksbeek, hoofd der
Chr. school te "Woerden.
2. Is de Chr. school eene inrichting van
liefdadigheid?
Inleider de heer J. Snoek, hoofd der Chr.
school te Nieuwerbrug.
3. Het gebed in -en voor de school.
Inleider de neer D. Van Duin, hoofd der
Chr. school te Oudshoorn.
Na elk referaat, dat 20 minuten duurt, zal
eveneens 20 minuten gelegenheid gegeven
worden voor besprekingen.
Het aantal ingeschrevenen voor de natio
nale militie, lichting 1896, bedraagt voor do
gemeente Ter-Aar 26.
Op de herziene ly-rt der stemgerechtigd©
ingelanden van den Veender polder te Wou-
brugge, voor het jaar 1895, die van 418
Februari a. s. voor belanghebbenden ter secre
tarie des polders ter inzage ligt, komen de
namen voor van 13 stemgerechtigden met
een totaal van 176 stemmen.
Gedurende de maand Januari werd ten
postkantoro te Warmond in de Rykspost-
spaarbank ingelegd een bedrag van/2581.18,
verdeeld over 137 inlagenterugbetaald
201.25, verdeeld over 10 terugbetalingen.
Hot laatste donr dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 684.
Donderdag-avond om zeven uren dineer
den ten Hove de hoofden van missiën van
het corps diplomatique met hunne dames.
Hare Majesteit do Koningin nam aan het diner
deel. Mede zaten aan de dames du palais, do
groot-officieren en de dubbele dienst van Hare
Majesteiten, benevens de minister van buiten-
landsche zaken. De muziek van de Koninklyko
Militaire Kapel deed zich gedurende het diner
hooren.
Omtrent een eventueel bezoek van Hare
Majesteiten aan de provincio Noord Brabant
kan worden bericht dat de verbouwing van
de woning van don Commissaris der KoniDgin
te 's-Hortogenbosch vermoedelyk een ernstig
bezwaar zal zyn tegen het betrekken dier
woning in den aanstaanden zomer of zelfs in
den loop van dit jaar.
In verband hiermede had do particuliere
secretaris van Hare Majesteit de Koningin-
Regentes, op Hoogstdorzelver last, te 's-Her-
togenbosch eene conferentie met den Commis
saris der Koningin ora over de mogelijk
heid van een bezook in den loop van dit
jaar te sprekenhoewel die bespreking nog
tot geen bepaald resultaat heeft geleid, bleek
toch dat bovenbedoeld bezwaar zeer groote
moeilykheden zal opleveren.
Mr. A. C. C. Folkersma, laatstelyk rechter
te Groningen, heeft gisteren voor den Hoogen
Raad den eed afgelegd als raadsheer In het
Gerechtshof te Leeuwarden.
Jhr. Beelaerts van Blokland, gezant van
de Zuid-Afrikaanscbe Republiek by verschil-
lendo Europeescho Hoven, is gisteravond uit
Beriyn to 's-Gravenhage teruggekeerd.
F'euilieton.
3)
Ja, zeide zy, 't zou ook wel wat org
zgn, als niemand er voordeol van had. Nu
beu >k in een omgeving, die my past. Toon
ik een jong meisje waa, vertelde men mg,
dat ik met een lord zou trouwen, en toen ik
Martin nam, bjj gebrek aan beter, lachten
myn kenniBsen my uit. Maar nu ia 't myn
beurt om te lachen 1
Ik vroeg myzelf af, of die onverschilligheid
werkelyk of gemaakt zou zyn. Ala lady Son-
frey blind waa geweest, dan had z.y niet min
der notitie van my kunnen nemen. En toch
kendo zg my heel good. Ik kende haar en
had wylen haren vader, Algernon Weyl, secre
taris van legatie, gokend. Agatha Algernon
"Weyl was in do schaduw van de zuidelyke
hoven opgevoed, eerst te Napels, toen te
Athene en ten slotte to Rome. Hare moeder
was eene Griekin, van edele afkomst, maar
als bruidsschat bracht zy slechts hare zeld
zame schoonhoid mede, en haro schitterende
oogen waren 't eenigo, wat zy hare dochter
daarvan nahet.
Ito zuidelyke opvoeding en de aanraking
met do heeren en dames, die zy als jong
meisje had, gaven geen recht om zulk een
koelbloedige onverschilligheid te verwachten,
als zy nu ten toon speidde. Zy was, in een
oogenblik van wanhoop, met Martin Veymor
getrouwd, toen een jonge, ryke huzaar haar
om de oen of andere, tot nu toe onbekendo,
reden bedankt had.
Lord Bent haalde de schouders op en koerde
zich naar haren man.
Ik heb meneer Grey meegebracht, MartiD,
zeide by, omdat ik vind, dat wy die zaak
grondig mooten onderzoekon. Hiervoor is de
politie niet altyd het goschiktst, en meneer
Groy, dien gy kent en dien ik by je breng,
is ten minste een gentleman.
Toen gaf lady Senfrey voor het eerst oenig
blyk, dat zy kennis droeg van myne aan
wezigheid.
O, meneer Gray, zyt gy daar? en zy
knikte my even toe.
Lord Senfrey keek weder eens naar zyne
vrouw, on op verdrietigen toon, als half ver-
bystord, zeido hy:
Wat denkt gy er van, Agatha?
Loop heen met de politie! riep de dame
uit. Ik vind het verfoeilyk om iots mot hen
of met particuliere te agenten hebben uit te
staan, 't Is allemaal tuig. Zy doen alle mo-
geiyke vragen en willen allerlei dingen weten,
die niemand in de wereld kan beantwoorden.
Ik wil wezenlyk niemand van hen over den
vloer hebben. De arme Alfred is dood, en wat
of wy ook doen, in het leven terugroepen
kunnen wy hem met meer. Wy moesten er
maar niet meer over praten. Wat helpt het?
Neem my niot kwalyk, zeide lord Bont
ernstig; het kan de zaak wel iets helpen. Do
arme Senfrey ie laaghartig vermoord. Hy
waa op 't punt Georgina's man te worden.
En daarom wil ik in de eerste plaats weten,
door welke handen hy zyn dood vond.
Toen, terwijl hy zich tot Martin weDddo,
zeide hy: Gy bekleedt nu zyne plaats,
Martin, en nu is hot je plicht, om al 't moge-
lyke to doen om den moordenaar van jo broeder
zyn gerechte straf te doen ondergaan.
Lord SoDfroy zag weer met oven onzekeren
blik naar zyne vrouw en zeide schuw: Het
is een vreeselyko moeilykheid. Wat zegt gy
er van, Agatha?
Ik denk, zeide de dame, dat wy do
zaak „moeten nemen zooals zy is. Ik stel ver
trouwen noch In de gewone politio noch in
oen geheimen politie agent, 't Is een troep
dwazen. Want als zy dat niet waren, zouden
er niet zooveel moorden geschieden, zonder
dat zy er ooit een spoor van kunnen vinden.
Waartoe dient het, om er meneer Grey voor
aan te stellen? Wat weet hy er van! Hy is
eon uitstekend dansor en by zingt goed, maar
een politieagent is hy nooit geweest; ten
minste, ik heb hem nog nooit gezien met een
helm op het hoofd.
Ziezoo, zeido ik tot "myzelf, dit staat ten
minste vast: mevrouw hoeft de grenzen over-
schroden, die natuurlyke ongevoeligheid van
komediespel scheiden.
Op hetzelfde oogenblik trof my de gedachto,
dat by slot van rekening Martin Veymor
en zyne vrouw verreweg het meeste gewon
nen hadden door den dood van wyien lord
Senfrey; en 't afgrysiyke denkbeeld kwam
in my op: zou zy er ook soms do hand in
gehad hebben?
Wie zou er iets van zeggen! Zy stond
bekend als buitensporig verkwistend, en
Martin Veymor was, zooals iedereen zeide,
zoo dicht op 't randjo van bankroet to gaan,
als iemand kan zyn, zonder dat 't nog in do
couranten staat.
Ik moet er esns over nadenken, zei ik
by myzelf.
Wanr.oer lady Senfrey my slechts wil
toestaan, dat ik eenig onderzoek doe, opperdo
ik zoo vriondeiyk mogelyk, - dan zal ik haar
niet met vragen lastig vallen, 't Eenigo wat
ik wonsch, is, dat ik 't huis zooveel als ik
voriang en waar ik wil mag doorloopen, en
dat ik de bodiendon mag spreken, die my zeker
wel van dienst willen zyn.
Ik denk dat wy in deze schikking maar
moesten toestemmen, bracht lord Senfrey
verlegen in 't midden. - Het staat beter. De
menschen verwachten dat wy stappen doen
om do zaak te laten onderzookon. Wo moeten
te gemoet komen aan de vooroordeelen der
wereld, waarin wy leven.
Ook goedriep de dame uit. Als het
moet, dan moet het maar. En daar bedenk ik
my, dat ik boven de kamer nog niet gezien
heb, waar alles gebeurd is. Bel Morton eens,
Martin, en wy zullon naar boven gaan.
Morton werd ontboden en hy verscheen.
De getrouwe knecht was bleek en zyne oogen
waren gezwollen door slapeloosheid.
Lord on lady Senfrey voigdon Morton Daar
boven en lord Bent eri myn persoon vormden
de achterhoede.
De kamers van wyien lord Senfrey waren
op do tweede verdieping gelogen. De deur
werd geopend en wy traden zyn zit- en studeer
kamer binnende kamor, waarin do moord
had plaats gehad. De slaapkamer grensde er
aan on door de opon deur konden wy het
lichaam zien liggen, 't doodsbleoke gelaat en
de wasachtige handen als in gebed over de
borst gevouwen. Een oud vriend van do
familie zat naast het bod, en Sprat sprong
ons tegemoet, en toen hy allon onderzoekend
besnuffeld had, trok hy zich in een hoekje
dor kamer terug en ging daar zitten. Lord
Bont merkte het hondje op on vroeg Morton
naar hem.
Ja, dat was de hond van zyn lordschap 1
antwoordde Morton. Hot dier kwynt weg
van verdriet. Hy hooft eton noch drinken aan
geroerd sodert zyn lordschap
De oude knecht kon door ontroering niet
verder gaan en wischte zyne oogen af.
't Eerate voorwerp, dat ik by het binnen
komen der kamer zag, was de tafel, aan
wolke lord Ssnfrey was vermoord, 't Voorval
was duideiyk In allo bladen omschreven, on
ik kon my allee voorstellendo doos, de hol-
scho rook, dio or uitkwam en dio het slacht
offer als met een lykkleed omgaf. Daar was
nog op het wollen tafelkleed een indruk van
do verhitte duos zichtbaar, en doordat croon
gedeelte van b-t brandende goed op het
kloed was gekomen, was er eon gat in ge
brand.
Lady Senfrey stond in do open deur dor
slaapkamer; haar blik biold zy strak op 't
lyk gevestigd. Het licht viel door hot raam
op haar profiel, on ik kon zien, hoe zy op
hare lip beet en naar adem snakte.
(Wordt vervolgd.)
