0. H. Boesnacb, op, ditmaal uitsluitend om
bene tooneelvoorstelling te geven door een
önder deel van het gezelschap dan vorige
malen, aangezien de vaudeville- en café-
chantant-afdeeüng nu elder6 werkzaam was.
Alvorens tot de opvoering over te gaan,
werd medegedeeld dat door ongesteldheid van
een der artisten het tweede stukje van het
programma „Geen rook zonder vuur" niet
kon doorgaan", doch dat daarvoor zou gegeven
worden: „De Werkstaking", hetgeen dan vooraf
zou gaan.
De aanwezigen behoefden zich zeker niet
over dezen ruil te beklagen; immers werd
genoemd tafereeltje zeer naar genoegen door
de vier optredenden weergegeven, hetgeen
dan ook een groot succes had.
Ook het tweede stuk„Een kwaaddenkend
schoonpapa" blijspel in 3 bedrijven, werd ver
makelijk opgevoerd, waarbij allen en niet het
minst' hi), die de titelrol vervulde, zich uit
stekend kweten van hunne taak. De zaal
was ook ditmaal goed bezet.
De minister van binnenl. zaken heeft,
met ingang van 1 Jan. 1895, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend aan den heer U. H. E.
Huber Noodt als assistent voor de scheikunde
aan de Rijksuniversiteit te Leiden.
De heer A. Van Mazijk, Rijksklerk ten
kantore der directe belastingen en accijnzen
voor de buitengemeenten alhier, is by minis
terieels beschikking aangewezen voor de tijde*
Ijjko waarneming van het kantoor der invoer
rechten te Eede (Zeeland).
Door de hoofd-administratie van het corps
mariniers zijn verschillende benoodigdheden
aanbesteed, als: bestek 4, 1900 paar witte
wollen sokken; bestek 6, 260 een mans wollen
dekens:
Minste inschrijvers waren: bestek 4, de
heeren Gebr. Van wyk, to Leiden, f 7-1*2.50;
bestek 6, de heer J. Scheltema Jz., te Leiden,
f 995.
De Nederlandsche mail met berichten uit
Indiij wordt hedenavond hier verwacht.
Do leerlingen der Burgerzangschool van
den heer C. B. Duyster Jr. zullen Woensdag
avond in de Stadszaal eene uitvoering geven,
eene van die z. g. openbare lessen, welke sedert
jaren steeds zoo de algemeene aandacht trokken,
dat er in de zaal geen plaatsje onbezet bleef.
Dat die belangstelling niet verminderd is,
bleek nog. verleden jaar, toen. het gebouw
wederom overvol was. En niet ten onrechte,
want wat de leerlingen ten gehooro brachten,
was werkelijk alleraardigst.
Dit zal nu niet minder bet geval wezen.
Die overtuiging kregen wy bij eene inzage
van het programma en van het tekstboekje,
waarin, behalve eenvoudige liederen, ook
enkele cantaten vermeld worden, en boven
dien waren wy in de gelegenheid eens repe
tide by te wonen van De Rop's uit te voeren
kinderoanlato „Sint-Nicolaasfeest".
Voor hen, die gaan luisteren, zyn mogeiyk de
volgende herinneringen aan den inhoud van
het stuk niet ondienstig:
In het eerste deel worden de blyde ver
wachtingen der kinderen geschilderd met bet
oog op het feest van Sinterklaas, den kinder
vriend* ter eore van wien een feestlied wordt
aangeheven. De vader (baryton-solo) vertelt aan
zyne kinderen den oorsprong der legende en
vervolgens de verrassing, door Sinterklaas be
reid aan den armen schoenmaker, dio eene
goudbeurs in een schoen vond. In het tweede
deel wordt de drukte op straat by gelegen
heid van het feest en de verrukking der
kinderen by het zien van al het moois in
do scbittorend verlichte winkels geschetst,
tot ze zich naar huis spoeden in afwachting
van de dingen,, die komen zullen. Daarop
volgt, in een droom, het sprookje vani de
tweo reuzenvogels uit Afrika, op witte en
zwarte vlerken, dio plotseling veranderen in
een bisschop en oen moor, en pepernoten
strooien. Dan wordt tegen de deur geklopt
en vader noodigt Sinterklaas uit binnen to
komen; De bisschop (bas solo) verschynt en
vraagt naar het gedrag der kinderen, on
nadat hieromtrent gunstige mededeelingen
zyn verstrekt, strooit by zyne milde gaven
uit, waarop de kinderen hun dank betuigen
en met een dansje besluiten.
Op dezen tekst heeft do heer Zweers muziek
vervaardigd. De kindertoon is goed getroffen
on do koren zyn binnen het bereik der kinder
stemmen geschreven (de hoogste toon is
tweemaal" gestreept f). Een aardig effect
maken do ingevlochten volksmelodieën ter cere
van den Heilige, waarby de bekondo liedjes
zijn gebezigd, zooals: „Sinterklaas, goed heilig
man f Trek je bosten tabberd an," „Sinter
klaasje, kapoentje! Gooi wat in inyn schoentje,"
„Sinterklaasje bonne, bonne, bonne, Gooi wat
in dj leege tonneren „SinterklaasjeBisschop,
Zot ja groote muts op Zeer belangryk uit
oen muzikaal oogpunt is bot eerste koor van
het tweede doel, en wat de soli betreft, zyn
dio voor den baryton dankbaar en die van
Si:, terklaas, ofschoon meer ondergeschikt,
gebcerin het karakter.
De toegang tot de zaal is voor belang-
sle.londen al heel gemakkeljjk gemaakt. Dezen
zyn slechts verplicht ter wille van eene
io frtscl to orde voor tien cents vooraf eene
plaats te besproken: en daarvoor krygen zy
e ii entree bewys.
By do heden gehouden openbare ver-
kooping van cokos, in partyen van 50, 10 en
6 hectoliters, waren de hoogste piyzenf 22.50,
1.60 en 2.30en do laagste: f 22, f 4.60
on 2.SO'.
Op de gisteren te Rotterdam gehouden
vergadering van hot gewest Zhid-Holland en
Zeeland van het Noderlandsch Gymnastiek-
Vcrbond is tot lid van het bestuur gekozen
do lieer A. DIrks, voorzitter der Leidsche
Gymnastiek- en Schormvereeniging „Hercules".
Voor het Centraal Israël. Wees- en
Doorgangshuis te Leiden is in het afgeloopen
jaar ontvangen f 3736.57.
Men schryft ons: Zaterdag-avond had
in het lokaal van „Patrimonium", to Oude-
Wetering, de aangekondigde vergadering plaats,
uitgeschreven door de Leidsche Sudenten-
Geheel-onthouders-vereenlging. Deze vergade
ring, geleld door den heer Planten ga, was
1 druk bezocht. Het lokaal bleek voor dit doel
te klein. Uit alle standen zag men personen,
die aandachtig luisterden naar het bezielend
en overtuigend woord van de heeren Kapteyn
en Van Wyk, die in sprekende kleuren de
ellenden en rampen in huisgezin en maat
schappy schetsten, veroorzaakt door den
machtigen vyand: koning Alcohol. Met klem
menden drang werd door beide heeren aan
gemaand tot algeheele onthouding van hot
gebruik van alle alcoholische dranken, zelfs
van wyn en bier.
Als zeer gevaariyk, jaigevaariykerdamnris-
bruiker8, werden goteekend de matige ge
bruikers, als zynde de verleiders van zwakke
naturen. Hoe stout en gewaagd ook sommige
stellingen schenen, wisten deze sprekers door
treffende argumenten hun gehoor te bodion
en mede te slèepen. Of by alle dezen oök
overtuiging werd gewekt door deze bewys-
gronden; zal de toekomst moeten uitmaken.
Een daverend applaus; als teeken van instem
ming, was herhaalde malen hunne belooning.
Hfet debat, gevoerd door den eerw. heer
ds. Brouwer, den heer Bontje en een paar
andere personen, stelde het sohoone doel,
veredeling van de menschbeid, en het heilzame
van het door deze vereeniging gepredikte middel,
nog helderder in het licht.
Na een opwekkend woord van den voor
zitter, verliet elkeen, onder den indruk van het;
geboorde en menigeen met goede voornemens
toegerust, de vergadering; die ongeveer drie
uren had geduurd. Der vereeniging wordt
haröeiyk toegewenscht, dat bot te Oude-
Wetering door haar uitgestrooide zaad spoedig
moge ontkiemen en krachtig opgroeien 1
De mihister van binnenlandsche zaken
brengt ter algemeene kennis, dat op 1 Februari
1896 en volgende dagen te Leiden, te Gronin
gen en te Amsterdam gelegenheid zal worden
gegeven tot het afleggen van de practische
exameDs van arts, vermeld in art. 2 der wet
van 25 December 1878 (Staatsblad no. 222),
gewjljs'gd by de wet van 12 December 1892
(Staatsblad no. 261), alsmede te Utrecht tot
hot afleggen van de practische examens van
arts en tandmeester, bedoeld in de artt. 2 en
8 dér gemelde wet.
Zy, die tot de examens wenschen te worden
toegelaten vóór 1 Mei, moeten zich daartoe
vóór 25 Jan. 1895, z\), die het examen nk
1 Mei wenschen af te leggen, vóór 25 April
schriftoiyk aanmelden by den voorzitter der
examen-commissie, en welte Leiden, by don
hoogleeraar dr. Th. H. Mac Gillavry; te Gro
ningen, by den hoogleeraar dr. D. Huizinga;
te Amsterdam, by den hoogleeraar dr. G. H.
Van der Mey Jr. en te Utrecht by den hoog-
leerbar dr. H. Snellen.
Te Voorschoten is het geheel vergulde
torenkruis geplaatst op het ranke midilen-
torentjo van de in aanbouw zynde Kapel, by
het bekende gesticht en Pensionaat der Eerw.
Zusters Dominicanessen. Deze kapel, welke
gebouwd wordt naar de plannen van do
architecten Gebr. Margry en Snickers, te Rot
terdam, door den aannemer RooJënrys to
's Gravenhage, belooft eene der schoonste en
fijnst bewerkte kapellen te worden van het
Bisdom Haarlem. Zoover men er thans reeds
over kan oordeelen, geschiedt de uitvoering
solide en met veel zorg onder het dageiyksch
toezicht van den opzichter De Bont, en men
meent dan ook de Eerw. Zusters geluk te
kunnen wenschen met dezen schilderachtigen
en schoonen bouw.
Te Katwyk aan den Ryn is in bet
logement „De Roskam" gehouden de zesde
vergadering van de afdoeling „Katwyk" der
Algemeene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur te Haarlem, waarin wederom twee
nieuwe leden aangenomen werden.
A fgevaardigden voor de a. s. algemeene
vergadering te Haarlem werden gekozen; be
sloten werd eene zoogenaamde „vragenbus"
voor do leden op tb richten en eindelyk wer
den or achttien fraaie planten onder deleden
verloot.
De afdeeling telt thans één lid-donateur,
4] gewone leden, alsmede drie lid-leerlingen.
Uit de gemeente Ter Aar wordt ons
gemeld: Naar men verneemt, bestaat thans
by eenige jongelieden uit deze gemeente het
voornemen, om in den aanstaanden vasten-
avondtyd eene tooneeluitvoering te geven in
het daarvoor in te richten pakhuis van den
groenteninzouter W. Uyttewaal, te Langoraar,
welke uitvoering zeer waarschynlyk door het
te dier plaatse aanwezige muziekcorps zal wor
den opgeluisterd.
De tweede zitting van den Militieraad
voor do gemeente Ter-Aar zal worden ge
houden in het Raadhuis te Leiden op Dinsdag
15 Januari 1895, des voormiddags te halftien.
In deze zitting wordt uitspraak gedaan om
trent allo In de eerste zitting niet afgedane
zaken en omtrent hen, die afs plaatsvervanger
of nummerverwisselaar verlangen op tetTeden.
Ds. G. Tan D\jk, te Ter-Aai, beeft het
beroep naar de gemeente Anjum aangenomen.
De jaariyksche wint ercoll eet e, door dia
kenen der Neef. Herv. gemeente te Valkenburg
ten behoeve der armen gehouden langs de
huizen van de leden dor gemeente, heeft dit
maal opgebracht de som van f 38.37*.
Door stemgerechtigde leden der Ned.-Herv.
gameento te Valkenburg is herkozen als ouder
ling de heer A. Oosterleu, en als diaken de
heer C. Varkevisser, oie oeiuen hun vernieuwd
mandaat hebben aangenomen.
Bedankt is voor het beroep naar Lisse
door ds. J. J. v. d. Broek, te Noord wykerhout.
Voor het examen M. O. wiskunde KI
is geslaagd de heer C. A. De Vos, van Lisse.
Herst. Evang.-Luth. Kerk. - Bedankt is
voor Medemblik door ds. De Meyere, te Bode-
grave.
Van de 82 lotelingen in de gemeente
Lisse voor de lichting 1895 zyn er 3 vry-
gesteld wegens broederdien6t en 5 op grond
van te zyn eenige wettige zoon. De overige 24
zyn allen voor den dienst aangewezen, van
welke de volgende 8 lotelingen tot den dienst
zullen worden opgeroepen: H. Van Dyk,No. 1,
C. Hoogstraten, 2, D. Kruyff, 4, T. Van Bezu, 5,
J. Berbee, 7, S. Langeveld, 8, J. A. Van
Ruiten, 10, en J. C. De Vries, 11.
Niet minder dan 16 lotelingen hebben dit
jaar dus vry'geloot.
Van de 29 lotelingen in de gemeente Ter-Aar
voor de lichting van 1895 zyn er 6 vrygesteld
wegens broederdienst of om andere redenen. De
overige 23 zyn tot den dienst aangewezen,
vau welke vermoedelijk de volgende 7 tot
den dienst worden opgeroepen: H. Boogaard,
lotingsnommer 2, A. Van Raad, 3; J. Hooger-
vorst, 4, C. Ji Van Zaal, 5, F. H. Van Eyg, 6,
W. J. F. Nuyens, 8, en W. Vork, 9.
By de voortzetting der behandeling in
de Tweede Kamer ran het hoofdstuk Marine
der Staatsbegrooting voor 1895 meende de
heer Viruly Verbrugge dat do Marine-begroo
ting op vredesvoet moest worden geschoeid;
het personeel en het materiéel verminderd en
de begrootlngsposteni gesplitst moesten worden.
Dè heer Staalman erkende dankbaar dat de
minister oog heeft voor den arbeider en werk
wil geven in Nederland. Maar den aanbouw
van schepen bestrydt hy als onnoodig en onze
draagkracht overtreffende; voorts wyst hy op
de zorgeloosheid en de achteloosheid van het
ingenieurscorps en dringt ernstig aan op krach'-
tigei maatregelen tot verbetering van het zede-
lyk peil der marine, vooral der meerderen.
Do heer Bahlmannacht drie nieuwe schepen
ongewenscht, onnoodig en beslist onaanneme
lijk. Twee zyn voldoende ter vervanging van
de oude schepen. Voor de behoeften van Ihdiö
moeton de Nederlandsche belastingschuldigen
niet! opbrengen;
De heer Guyot sloot zich aan by de rede
van. den heer Goekoop.
Tot leeraar in de Hebreeuwsche taal aan
het gymnasium te Winschoten is benoemd
do heer J. JE. Wartena, doopsgezind predikant
aldaar.
Naar men wil, is de maatregel, waarby
de korting van de depothouders van post
zegels verminderd is, genomen, omdat bet
voorgekomen is, dat depothouders van post
zegels onder de markt werkten en aan klanten
vani boteekenis leverden tot lageren prys dan
de gewone is:
De minister van koloniën heeft aan de
Tweede Kamer medegedeeld dat de reisdecla-
ratiën van den nu wyien gep. Oost-Indischen
ambtenaar F. Trenité, dateerende van 1870
en waaromtrent die ambtenaar zich tot de
Tweede Kamer had gewend, niet verevend
hebben kunnen worden, omdat de vorderingen
12 jaren zyn ingediend na de opening van
het dienstjaar. Ook redenen van billykheid
konden hier niet worden aangevoerd.
Door de Maatschappy tot exploitatie van
Staal waterbronnen te Haarlem, welke verplicht
was op het daarvoor aangewezen terrein in het
Fraderikspark aldaar te doen bouwen eene
badinrichting, is aan den gemeenteraad ont
heffing daarvan verzocht, opdat het terrein
voor dit doel niet ruim genoeg is. Tevens
verzocht deze Maatschappy daarover te mogen
beschikken voor hot oprichten van een drinkhal,
omdat de ruimte, die daarvoor was bestemd,
minder geschikt is.
De Staatscourant van 16/17 dezer bevat:
lo. de wet van 6 dezer (StabL L83), tot be
krachtiging eener provinciale heffing in Zuid-
Holland.
De minister van marine heeft den officier
van gez. 1ste kl. by de zeemacht J. Cramer
(geplaatst by de maritieme ziekeninrichting te
Hellevoetsluis) op non-activiteit gesteld-en ver
vangen door den officier van gez. 1ste kl.
W. H. C. G. Keyzer, met ingang van 21 dezer.
De officier van gez. 1ste kl. P. R. Bentz van
den Berg wordt met denzelfden datum ge
plaatst aan boord van Hr. Ms. monitor „Ma
tador."
De gewone audiëntie van den minister
van oorlog zal op 20 dezer niet plaats bebben.
De „Tyd" is gemachtigd te verklaren
dat bet bericht, volgens hetwelk graaf De
Caix de St.-Ayraour, uit Parys te 's Graven
hage aangekomen, met eene speciale zending
aan de apostolische internunciafuur zou belast
zyn, v3n allen grond ontbloot is. Ook de func
tie! van particulier secretaris van den Paus
wordt door den graaf niet bekïeed
B\j koninkiyk besluit z\jn de heeren
D. H. SchmüH, te Amsterdam, en P. J. Bouw
man, onderscheidenlijk erkend en toegelaten
als consul generaal der Republiek Hawaï, voor
geheel NodeTlamf, en afs consul dier Republiek
te Dordrecht.
Verleend aan J. Veurman een pensioen van
f 373 en aan L. Goorcn, laatstelijk hoofd
commies 1ste cat. bp *5 Ryks belastingen, een
pensioen van /664 's jaars.
Benoemd by het personeel der mil. adm.
tot kapt. kwartierm. by het 3de reg. huzaren,
da 1ste Tuit.-kwartierm. K. L. Knauf, van het
3de reg. irrfl
De OosMndiocher ambtenaar met verlof
H. C. Roostree, laatstelijk onder opzichter IstekP.
bij de exploitatie van de Staatsspoorwegen op
Java-, op z\fn verzoek, wegens physieke onge
schiktheid, met ingang van 1 Jan. 1895, eervol
nit 's lands dienst ontslagen, met toekenning
van pensioen.
De Oost-Indische ambtenaar met verlof
A. C. Andreas, laatsteiyk assistent-resident
van Sragen (residentie Soerakarta), op zyn
verzoek, gerekend van ultimo Dec. 1894,
eervol uit 's lands dienst ontslagen, met toe
kenning van pensioen.
Benoemd dr. A. W. J. Erens tot burge
meester van Valkenburg (Limburg).
De Lombok-expeditie.
De „Wereldkroniek" bevat onderstaand
schryven van dr. Ujlaki, dat ons belangryk
genoeg scheen, om het onzen lezers aan te
bieden". Veel weet men reeds, maar in onder-
staanden brief staan nog zoovele bijzonder
heden, dat men het schryven met belangstelling
zal volgen. Het begint op het oogenblik, dat
de overste Van Lawick van Pabst in het
kamp terugkeert en den brief van generaal
Vetter ontvangt:
De colovrac-LIndgreen.
Wy, achtergebleven officieren, hadden ons
reeds ter middagrust begeven en snelden den
overste in slaapbroek en kabaai tegemoet.
Willemstijn overhandigde hem den brief en
wy wachtten met eene byna onverklaarbare
nieuwsgierigheid en spanning op den inhoud.
De overste maakte den brief open, las hem
en herlas hem misschien 3 4 maal, zonder
een woord te zeggen. De teruggekeerde troep
stond nog aangetreden. Eindelyk zeide hy':
„Heeren, wy vertrekken onmiddèllUk; het
bivak wordt opgebroken en binnen een half
uur moet het geheele detachement gereed
zyn oqi naar Ampenan terug te keeren." Een
driewerf hoera! was het antwoord op dezen
lastniettegenstaande de mannetjes den
geheelen dag in de weer waren, lokte dit
bericht toch een onbescbryfeiyk gejuich uit
Het kampeeren te Batoe-Klian begon erg te
vervelende overste hield deD brief nog steeds
in de hand en las en herlas hem telkens.
Wy, officieren, waren allen ora hem ver
zameld, om nadere bevelen af te wachten.
Maar in plaats van bevelen te geven, riep hy
eerst een kry'gsraad byeen, bestaande uit de
commandanten der compagnieën en den chef
vam den staf. Met luider stem las de overste
nu den inhoutT van den brief voor. Kr werd
door den opperbevelhebber gelast, onmiddeliyk
naar het bivak terug te keeren en onderweg
goede veiligheidsmaatregelen te nemen. Nu
rees de vraag, of onder het woord „bivak"'
Ampenan dan wel Batoe-Klian moest ver
staan worden, want de brief was gericht aan
den „bivak-commandant te Batoe-Klian". Mot
uitzondering van Lindgreen waren alle offi
cieren van gevoelen, dat men naar Ampenan
terug moest trekken, zoodat om 5 uren de
geheele colonne opbrak Ik had twee zeer
zware zieken, die gedragen moesten worden,
nl. den Europeeschen sergeant Becker, die
aan een lever-abces leed, en den Europeeschen
hoornblazer Delrue, die aan zware dysenterie
leed. Delrue's toestand was van dien aard,
dat ik vreesde hem niet levend naar Ampenan
te kunnen brengen. De twee zieken werden
in tandoes gelegd, terwyi den Europeeschen
hospitaalbediende Loontjes en den zieken
oppasser Loverink gelast werd, voortdurend
in de onmiddellyke nabyhejd van de zieken
te biyven en hen onder geen voorwendsel te
verlaten. Omstreeks 7 uren kwamen wy in de
kampong Soerabaia aan, waar wy nachtrust
hielden Er werd een zeer geschikt bivak ge
ïmproviseerd in de nabyheid van een riviertje
Onze soldaten waren vermoeid en sliepen
vast en goed. Om 4 uren 's morgens werd de
overste gewekt. Moemi Moesti Hadji, een der
voornaamste hoofden der Sasaks, een van de
drie, die gemachtigd waren met den vorst
van Lombok uit naam der Sasaks te onder
handelen, verzocht den overste om een onder
houd. Deze was zeer verrast hem hier te zien
wel is waar, Kepang, de kampong van dit
hoofd, lag hier in de buurt, maar Moemi
Moesti Hadji diende by den vorst van Lombok
te zyn, om aan de onderhandelingen deel
te nemen.
De overste liet hem by zich komen; en nu
vertelde Moemi Moesti Hadji in zeer slecht,
byna onverstaanbaar Maleisch, dat er teTjakra
prang was tusschen de Compagnie en den
radja; dat er geschoten werd en dat hy, toen
by ook kanonschoten hoorde, gevlucht was
en niet wist, waarom zoo plotseling tusschen
de Compagnie en den radja oorlog uitbrak. H\j
meende echter de verklaring van den twist
in de omstandigheid te vinden, dat er zich
te Narmada een tweehonderd kwaadwilligers
verzameld hadden en op de Compagnie wilden
schieten.
De overste liet onmiddeliyk bet bivak op
breken; er werd thee en koffie gezet, de
zieken kregen chocolade, en om 6 uren mar
cheerdon w\j op den grooten weg naar Tjakra-
Negara. Even vóór dat wy den linkeroever
van de Babak bereikten, ontvingen wy de
eerste schotenwy zagen echter geeno men-
schen, die zeer waarschijnlyk in de kruinen
der boom en verscholen zaten De Babak werd
onder dekking van ons geschutvuur in best»
orde overgetrokken In de nabyheid van Nar
mada, waar w$ flink beschoten werden, kregen
wy den eersten gewonde, een mlandscb
artiHerisf, die een schot dooT het onderbeen
kreeg; ook verlbTon w(j hier een muildier
van de bespanning der bergstukken. lit moet
hier een staaltje van heldenmoed, dat ver.uen*
vereeuwigd te worden, mededeelen. Zooate ik
reeds zeide, had ik by de ambulance- den
Europeeschen hoornblazer Delrue, die dood
ziek in eon tandoe georagen werd. Byna urn
het uur moest ik, ter leniging vau ée on
uitstaanbare pyn, den zieke eene inspuiting
van morphine toedienen.
Toen het vuur hevig begon te worden, was
deze man niet te houden. Hy spiong uil zyn
tandoe, nam een der geweren en marcheerde
mee, al schietende en vechtende, en eerst
elf dagen later, den 6den September, zag ik
hem in het veld-hospitaal te Ampenan terug.
Om halfvier waren wy op den grooten
weg vlak voor Tjakra-Negara. Wy waron
allen in de beste stemming. Er was geen
vyand meer te zien, geen schot meer te
hooren en Tjakra lag vlak voor ons. "Wy allen
waren er zoo zeker van, dat het hoofdkwartier
nog te Tjakra Negara was, dat de overste
Lawick my vroeg, of do toestand van do
zieken en de gewonden gedoogde, om nog
heden van Tjakra naar Ampenan t-e mar
cheeren, dan of het beter zou zyn, de zieken
te Tjakra te laten overnachten.
Myn advies was, dat het beter was de zieken
zoo spoedig mogolyk naar het hospitaal te
vervoeren. De overste keurde myn advies
goed en zeide tot my, dut, indien de generaal
den troep te Tjakra< zoude willen doem over
nachten, hy, in het belang der zieken, er op
aarn zou dringen om naar Ampenan door t»
marcheeren:
Alles om ons heen was stil en rustig, er
was geen inlander te zien* geen schot te
hooren. De poort van Tjakra-Negara stond
wagenwyd open. AI de verhalen van gesloten
poorten, van waarschuwingen en verzoeken
vani den adjudant aan dbn overste, zflti onjuist
en met eene zekere bedoeling gedaan; Zooals
ik reeds zeide: alUn waren wy in de vasto
overtuiging, dat wy nu in Tjakra als in
Abrahams schoot geborgen zouden zym.Overste
Lawick marcheerde aan db spits. Ik met
niyne ambulance marcheerde achter den trein
in de achterhoede, onder dekking van de
tweede compagnie, commandant Lindgreen.
Luitenant De Graaf was speciaal tot dakking
der ambulance aangewezen. Vroolyk, opge
wekt en opgeruimd marcheerden wy.de poort
binnen. De vermoeienissen van den marsch,
van het gevecht waren vergeten, iedereen
verheugde zich op den welkomstgroet der
onzen*, maar misschien nog meer op den
welkomstdronk. Sedert gisteren haddon wy
niets gegeten dan een droog- stuk hard brood
en eenige sardyhtjes, en slechtst rivierwat-r
gedronken, en wy hadden een marsch van-
tien uren in de brandende-tropische zon achter
den rug.
Van dit oogenblik afl weet ik van den
hoafdtroep. niets af, en kan ik slechts d"»
lotgevallen der colonne-Lindgreen mededeelen.
De ambulance was op een afstand van 4- 300
roeter de poort genaderd, en by de bocht aan
gekomen, die de weg naar het hoofdkwartier
maakt. Een oorverdoovend geweervuur ontving
ons hier. Rechts en links van den. weg knetterden
onopboudelyk geweerschoten en in, minden dan
ooii oogenblik lagen tal van gewonden.en doo-
den om iny heen; Ik. gaf last stil te houden.en
de gewonden, te verbinden. Luitenant De: Graaf
liet zyne manschappen in het front rechts en
links opstellen, om de ambulance to dekken.
De Europeesche. ziekenoppasser Loverink
bleef by myden. Amboneeschen oppasser
Kaliakan hield ik vast en. noodzaakte hem to
biyven. by zou lievor bet voorbeeld van. zynen
kameraad Siman gevolgd zyn. dia myae navol ver
en myne chirurgische instrumentdoos droeg en
nu op den loop was gegaan; ik zag hen*
te Soerabaia terug En nu. ging ik aan hot
werk. Instrumenten had ik niet, en wat ver
bandmiddelen batroft, slechts eenige verband-
pakjes. Onverschrokken hielp Loverink my.
Met ware doodsverachting bracht hy my do
gewonden, die ik, zoo goed en kwaad als
heti ging, van. een verband.voorzag of.de hoviga
bJoedmg stelpte. Hoe lang wy daar standen,
kan ik niet zeggen. Waren, het oogenblikkon
ot uren Ik heb er geen besef van. De toe
stand was zoo hachelyk, het getal gewonden
en gesneuvelden werd zoo groot, dat ik luiL
De Graaf verzocht*, met zyn traap maar door
te marcheeren en my hier te latende.Lom
bokkers zouden misschien de gewonden en mij
sparen, terwyl, zaoals hel lui ging, al onze
manschappen zouden neergeschoten worden.
Maar De Graaf weigerde- „zoo lang ik één
man heb, biyf ik by je", was het antwoord
van dezen held.
Plotseling kwam kapitein Lindgreen, dien ik
tot! nog toe niet gezien had, op my af en gaf
my order, hem met rnyne gewonden te volgen.
Hy bracht ons in eeno met muren omsloten
ruimte, waar ik vlak bij' een der muren een
plekje uitzeeht, dat ten minste aan den eonen
kant beschut wae, en de gewonden verbinden
kon Pita. 30 zwaar gewonden lagen in korten
tyd om my been Verbandmiddelen had ik
niet meer Ik nam hemden, kabaaien en on
derbroeken van gesneuvelden, om daarvan ver
banden te maken. Loverink verliet my geen
oogenblik Lindgreen zond inmiddels luitenant
Broekman er op uit, om verbinding mot de:»
hoofdweg te zoeken. In deze omsloten puimte
bevonden zien 4 officieren, ongeveer 30 ge-
wondon en 60 gezonde soldaten Langzamer
hand werd het donker. W\j dachten nog al tyd*
dat ons hoofdkwartier te Tjekra zou wezen,
en berekenden dat wjj misschien binnen hoog
stens iwee uren verlost zouden worden. Ons
bivak re Tjakra. met het hoofdkwartier, lag
op een half uur afefandb van de plaats, waar
wy eene toevlucht vonden. Maar uur op uur
verliep, er kwam geeno hulp, geene verlossing.
Wat wy allen dezen nacht den nacht van
den 27sten op den 28ston Augustus - ge-
voeldert, »e onmogelijk te be6cbrywe«- Ik had
30 zwaar gewonde kameraden en geene instru
menten, geen lapje verbandgeed, gooi: druppel
water! Arme, ongelukkige menschen, vooral
zy, die buikwon den. haddon gekregen, kermden,
riepen en smeekten om water, vroegen hulp,
