«h 10599, Dinsdag 11 September. A°. 1894. <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering van gpn- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 10 September. LEIBSCH DAG-BLAD PRIJS DEZER COURANT j Voor Leidon per 3 maanden. t 1.10. Franco por post s 1.40. Afzonderlijke Nommers 0.05. PRIJS DER ADVERTENTIEN Van 1-6 regels 1.05. Iedore regel meer f 0.17J. Grootera lettors naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten do stad wordt f 0.06 berekend. De afdeeling „Leiden" van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers besprak in hare laatste vergadering het bekende advies- Fabiti8 aan den gemeenteraad van Middelburg. Omdat dit advies niet voor openbaarmaking was bestemd, meende de afd. op de détails van het stuk niet te moeten ingaan. Verder in aanmerking nemende, dat een onderzoek naar de door den heer F. genoemde feiten, zooals o. a. door de afd. Rotterdam is ver zocht, zeer goed op niets kan uitloopen, wenschte de afd. hieraan evenmin hare goed keuring te hechten. Zelfs over de conclusion, waartoe de heer F. kwam, wenschte z\j niet te debatteeren. Het was voor haar duidelijk, - hoe men ook over die conclusion moge oor- eelen, - dat in het advies een streven lag, m het onderwjjs meor te doen profiteeren an de werkkracht der hoofden van scholen, zonder eigen klasse. Zfl meende den heer F. in dat streven te moeten steunen, en z\j bepaalde zich daarom tot het met algemeene stemmen uitspreken der volgende motie: „De afdeeling Leiden van den B. v. N. O. waardeert het streven van den heer Fabius om het werk der hoofden van scholen, zonder eigen klasse, meer vruchtbaar te maken voor het onderwys." Hedenmorgen in de vroegte ontvingen wij per Fransche mail de Bataviasche bladen l.van 810 Augustus. Daaraan ontleenden wij eemge hierachter onder de rubriek „Koloniën" voorkomende berichten omtrent Lombok. Wy moeten hierbij echter opmerken dat die be richten nog zijn van de dagen vóórdat de verraderlijke aanval op onze troepen plaats had. Desniettemin zijn die berichten niet van belang ontbloot tot inleiding van hetgeen later ge schiedde. Ook ontvingen wjj met dezelfde mail de „Deli Crt." van 8 Augustus. Bij de marine is een nieuw reglement vastgesteld voor de eerste opleiding voor jongens van de Kweekschool voor Zeevaart te Leiden en aan boord van het Instructie schip te Amsterdam. Tot onderwijzer aan de Christelijke school der Geref. te Rijnsburg is benoemd de heer F. Boot, te Zaamslag. Op 15 dezer zullen de nieuwe zalen van het gerechtshof op de Prinsengracht te Am sterdam plechtig worden ingewijd. Het ge rechtshof, dat zich zoo lang in een huis op de Heerengracht moest behelpen, zal van ge noemden datum af in het Paleis van Justitie zijne zittingen houden. I Naar het „Utr. Dbl." verneemt, is dr. A. Kuyper, afgevaardigde van Sliedrecht, leider der antir. party, lijdende aan longontsteking en wordt ten huize van de familie Van Deth te Brussel verpleegd. De toestand van dr. Kuyper is echter, gelyk reeds gemeld, voor uitgaande. Naar men aan de „N. R. Ct." meldt, is dr. J. Ritzema Bos, leeraar aan de Ryksland- bouwschool te Wagemngen, benoemd tot directeur van het Vito-Pathologisch Instituut te Amsterdam. Men deelt aan het „H. Dgbl." uit Gronin gen mede, dat de bekende uitgever de heer E. B. Ter Horst, firma J. B. Wolters, zich in Den Haag zal vestigen. Ingevolge koninklijk besluit van 7 dezer wordt de kapt.-luitenant ter zee C. Vreede mot 1 October a. 8. eervol ontheven van het bevel over Hr. Ms. instructieschip „Nautilus", en dat bevel alsdan opgedragen aan den kapt. luit. ter zee H. O. Feith. Het ,Vad." deelt het overlijden medo van den heer F. A. Vriese, tijdelijk te Voor burg wonende. De handel en de industrie verliezen in den overledene een machtigen steun. In tal van Indische ondernemingen was hy betrokken en ook hier te lande heeft by met zijn kapitaal menige nuttige ver- eeniging helpen oprichten. De Groothertog van Saksen keert morgen, Dinsdag, des avonds te halfnegen, van Scheve ningen naar Weimar terug. Tienduizenden waren Zaterdag-ochtend aan de Handelskade te Amsterdam samen gestroomd om getuigen te zijn van de aan komst en inscheping van kapitein Dryber en zyne manschappon der koloniale reserve, die ons leger in Indië als vrywilligers gaan ver sterken. Omstreeks halftien baande een extra trein, komende van het station der Staats spoorwegen, zich over het spoorwegemplace ment aan de Handelskade langzaam een weg door de saamgepakte menigte; welke trein de 9 onderofficieren en 181 minderen aan bracht, om aanstonds te embarkeeren. In kleine groepen schreden zy over de loopbrug, de omstanders toewuivend, op hunne beurt door de menigte begroet, terwijl de schutterij-kapel het „Wlen Neerlandach Bloed" deed hooren. Na het embarkement trad de troep op het voordek in het gelid, en hielden overste Bruinsma, de commandant der koloniale reserve en de generaal-majoor Eland, commandant der stelling Amsterdam, toespraken tot kapitein Dryber en de zynen; toespraken, welke met een daverend „Lang leve onze Koninginnen 1" en „Leve het Vaderland 1" werden begroet. Vele officieren, de directeuren der „Neder land" en eenige anderen, bleven aan boord om het detachement tot IJmuiden uitgeleide te doen. Ten afschoid wuifde de menigte met hoeden en zakdoeken, tot de „Wilhelmina" uit het gezicht was verdwenen. De „Prinses Wilhelmina" vertrok om half- vier, uitgeleid door het harmoniecorps „Con cordia", te IJmuiden, dat de volksliederen spoelde. Vóór zyn vertrek ontving kapitein Dryber het volgend telegram uit Soestdyk: „Kapitein Drijber, Detachemcntscommandant aan boord der „Prinses Wilhelmina." Hare Majesteiten de Koningin en de Koningin- Regentes vergezellen met hoogstderzelver beste wenschen u en het detachement, onder uwe bevelen, op de reis naar Indlè en by de ver vulling der ernstige plichten, welke ginds in het belang van het vaderland van u allen zullen worden gevraagd. De secretaris der Koningin Regentes, Db Ranitz. Ten antwoord verzond kapitein Dryber het volgend telegram „Diep getroffen door de geuite wenschen van Uwe Majesteiten, brengt het detachement Uwen Majesteiten den eerbiedigen huldegroet en geeft eenparig de verzekering, dat het steeds onder alle omstandigheden zyn plicht zal doeD. De detachenients commandant aan boord van de „Prinses Wilhelmina". Kapitein Drijber. Te Nymegen is opgericht eene afdeeling van de Maatschappij tot Bevordering van Toonkunst. Tot bestuursleden zyn gekozen de heeren D. Merens Dzn., mr. A. M. Oude mans, Albert Roothaan, Jac. Kneppers, M. N. Wyt en R. J. Castendyk. Te Amsterdam is op 72-jarigen leeftijd overleden de gep. kapt. der inf. O.-I. leger G. D. Hoek, ridder der Militaire Willemsorde. Van het 6do regiment infanterie te Brec'a boden zich 15 en van het 5de reg. te Amers foort 17 luitenants aan voor eene detacheering in Indië. Verder zyn aanvragen daartoe ingekomen van den lsten luit. J. P. Weitzel, van de gren. en jagers, en van den 2den luit. der inf. W. K. C. Beerstecher, van het reg. te Bergen- op Zoom. By de artillerie is eene aanvrage gekomen voor 8 luitenants, om voor 5 jaren gedeta cheerd te worden by het O.-I. leger. Zy moeien geschikt en genegen en van zoodanige anciën niteit zyn, dat zy waarschynlyk binnen die jaren nog niet in aanmerking zullen komen voor bevordering tot kapitein. Ook moeten zy by voorkeur ongehuwd zyn. Als schadeloos stelling voor uitrusting ontvangen zy f 1000 gratificatie. Prinses Victoria van Pruisen, die te Scheveningen vertoeft, heeft gisternamiddag met gevolg de voorstelling bijgewoond van de „Pawnee Bill Wild West Show" in den Bezuidenhout te s-Gravenhage (voorstelling van het leven in de binnenlanden van Amerika) en zich langdurig onderhouden mot majoor Gordon W. Lillie. De prinses toonde byzondere belangstelling in de paarden dressuur, waardoor majoor Gordons manschappen bijzonder uitmunten. Gisteren is tot opperrabbyn der Nederl.- Israëlietische gemeente te 's Gravenhage (vacature wyien den heer Berenstein), ge kozen de beer T. Tal, opperrabbyn te Arnhem, met 22 stemmen, tegen 8 op den heer L. Wagenaar, te Leeuwarden. De directeur-generaal der posteryen en telegraphi® maakt bekend dat in October a. s. een vergelijkend onderzoek zal worden ge houden van adspiranten voor de betrekking van klerk der posteryen en telegraphie, om, naarmate van de behoefte, te worden benoemd. Aan die betrekking is verbonden eene jaar wedde van 400 gulden, welke tot 1200 gulden kan klimmen. Zy, die zich aan dit onderzoek verlangen te onderwerpen, moeten zich vóór 20 Sept. a. s. aanmelden by het hoofdbestuur der posteryen en telegraphie, door een op zegel geschreven verzoek, met nauwkeurige opgaaf van naam, voornamen en woonplaats. Zie voorts de Staatscourant No. 211. De heer F. Strakosch, impresario, deelt ons mede dat hy einde Septomber in Neder land komt met de „Koninklyke Spaansche Hof- en Kamer Zangeres van de Koninklyke opera's te Madrid en te Lissabon," mile. Regina Pacini. Het eerste optreden der diva zal te Amsterdam plaats hebben. Het stoomschip „Koningin-Regentes", van Batavia naar Amsterdam, passeerde 7 Sept. Perim; de „Oranje-Nassau", van West- Indié naar Amsterdam, arriveerde 7 Sept. te H&vre; de „Zaandam" vertrok 7 Sopt. van Nieuw-York naar Amsterdamde „Glaucus", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 7 Sept. van Liverpool; de „Kaiser", van Hamburg en Rotterdam naar Oost-Afrika, is 9 Sept. Aden gepasseerd; de „Kanzier", van Oost- Afrika naar Rotterdam en Hamburg, arriveerde 8 Sept. te Aden; de „Prinses WilhelmiDa", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 8 Sept. to Southampton; de „Reichstag" vertrok 8 Sept. van Port Elisabeth naar Durban; de „Schiedam", van Amsterdam naar Nieuw-York, passeerde 9 Sept. Dover; de „Veendam" ver trok 8 Sept. van Nieuw-York naar Rotter dam do „Zulu", van Amsterdam r.aar Kaap stad, vertrok 8 Sept. van Londendo „Patro- clus", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 8 Sept. to Singapore. By koninklyk besluit is benoemd, mot ingang van 15 Sopt. a. s., by den plaatseiyken staf, tot plaatselijk commandant to's Gravon- hago, de luitenant-kolonel W. H. Bierman, van het 2de regiment veld artillerie, die, in ver band daarmede, in zyn rang by genoemden staf wordt overgeplaatst. Met ingang van 1 Jan. a. 8. aan P. D. Koning, op zyn verzoek, eervol ontslag ver leend als leeraar aan de Ryks hoogere burger school te Middelburg. Aan den machinist 1ste kl. in het vaste corps by 's Rijks stoomvaartdienst G. Philips©, met ingang van 1 Oct. a. s., deu datum, waarop by onder toezegging van pensioen uit den zeedienst wordt ontslagen, de titulaire rang verleend van officior-mach. 2do kl. Vergund aan den heer J. H. W. Koster, adjunct commies by het dep. van buitenl. zaken, hot aannemen der versierselen van ridder der orde van den Heiligen Gregorius den Grooten. Een pensioen verleend van ƒ345 'sjaars aan mr. R. A. Cleveringa, en van 264 's jaars aan H. Feenstra. Vergadering van den Raad der ge meente Hillegom. Tegenwoordig de Voorzitter gd 10 leden. Afwezig met kennisgeving het Raadslid P. H. Van Waveren Lz. De Voorzitter opent de vergadering en zegt dat, alvorens hy tot de werkzaamheden van den dag wil overgaan, hy een woord wenscht te spreken tot den oudsten wethouder, den heor Hk. Van Waveren, die op den 5den dezer den dag herdacht, waarop hy vóór 40 jaar werd geïnstalleerd tot lid van den Pcaad en van wien het op heden 25 jaar geledon is, dat hy tot wethouder werd benoemd. De heer Van Waveren wordt door den Voorzitter op de meest hartelyke wyze mot deze herinneringsdagen gelukgewenscht. De Voorzitter spreekt daarby' den wensch uit, dat de heer Van Waveren ook n& zyne aftreding hetzelfde warme hart voor Hillegoms belan gen mag behouden, hetwelk hy gedurende al dien tyd getoond heeft te bezitten. De heer Van Waveren ontvangt daarop de persoonlijke golukwenschen van alle leden en spreekt wederkeerig een woord van dank uit. Voorts verzoekt de Voorzitter den secretaris de notulen der vorige vergadering te willen lezen, welke onveranderd worden vastgesteld. By bet lot wordt als voorstemmer aange wezen het Raadslid K. Van Bourgondiën Cz. Daarna doet de Voorzitter mededeeling van de navolgende ingekomen stukken a. Missive van den heer Hk. Van Waveren, dd. 6 Augustus 1894, waarby deze mededeelt, dat by zyn ontslag neemt al3 lid van den Raad. b. Missive van Heeren Gedeputeerde Staten van Zuid Holland, dd. 14/18 Augustus 1894 begeleidende een goedgekeurd Raadsbesluit, regelende de jaarwedde van een te benoemen onderwijzer aan de openbare lagere school. c. Missive van idem, dd. 20/25 Augustus 1894, houdende kennisgeving dat voor het jaar 1894, bywyze van voorschot, wegens 30 pet. vergoeding in de kosten van het lager onderwijs, zal worden uitgekeerd ƒ1957.50 d. Missive van don ontvanger der directe belastingen te Lisse, dd. 25 Augustus 1894, houdende opgave van het door de gemeente Hillegom verschuldigde aandeel in de kwade posten der personeele belasting dienst 1891/'92 ad 339.14s Wordt overgegaan tot de voorloopige vast stelling der gemeente rekening over 1893. De heer K. Van Bourgondiën, namens de Commissie van onderzoek voor die rekening verslag uitbrengende, zegt dat de rekening door die Commissie is in orde bevonden, dat echter de aandacht had getrokken het verschil in de rekeningen wegens het ryden van puin en grind tusschen de voerlieden Berbee en Van Ruiten, en de hooge rente van de geld- leening, groot ƒ23,000. De Voorzitter zegt dat by een onderzoek zal instellen naar het verschil in de rekeningen der voerlieden, terwijl omtrent de rente van de geldleening wordt besloten aan de Com missie tot onderzoek van de rekening der gemeente op te dragen, uit te zien of deze gelden tegen eene lagere rente zouden te vorkrygen zyn, in welk geval tot de aflossing der leening kon worden overgegaan. Alsnu komt aan de orde de verbouwing der gemeenteschool en de aanstelling van een 6den onderwyzer. Aangezien Burgomeestor en Wethouders in de door hen opgemaakte begrooting der geraamde uitgaven reeds hadden geëischt den Hoofdelyken Omslag aanmorke lyk te verhoogen, wordt besloten de kosten voor de verbouwing van de gemeenteschool en de jaarwedde van den eventueel te benoe men 6den onderwyzer vooralsnog niet op de begrooting uit te trekken. Wordt aangeboden de begrooting der ge meente voor het jaar 1805, in ontvang en uitgaaf sluitende tot een bedrag van f 28,836 96, welke begrooting gedurende 14 dagen ter visie zal worden gelegd en tegen betaling der kosten verkrijgbaar gesteld. De Voorzitter brengt ter tafel eene voor dracht ter benoeming van een onderwyzer aan de openbare lagere school, waarop voor komen de heeren P. Elzor, te Sneek, J. De Vries, te De Wilp, en H. Nonkes, to Bakkevoen. Tot stemming overgaande, wordt mot 9 stommen benoemd de heer J. De Vries. De heer P. Elzer bekwam éóne stem. By do rondvraag stelde de heer G. Veld huyzen Van Zanten voor, om het ryden van grind en puin voortaan tusschen do te Hillegom gevestigde voerlieden aan te besteden, waartoe wordt besloten. De heer K. Van Bourgondiën vestigt de aandacht van den Voorzitter op de plaatsing der z. g. krachtmeters op de kermis, welke zoodanig waren geplaatst, dat de passage gevaariyk was, waarop de Voorzitter ant woordt dat hy dezen het volgend jaar eene andere standplaats zal aanwijzen. Do heer D. Lommerse zegt dat er geklaagd wordt over de slechte verlichting in de Park straat, waarop wordt geantwoord dat de bewoners van die straat nog niet om ver lichting hadden gevraagd. De heer H. Veldhuizen Van Zanten vraagt wanneer de verbetering van het voetpad langs do Hillegommerbeek zal plaats hebben, waarop de Voorzitter antwoordt dat a. s Maandag met de werkzaamheden zal worden begonnen en ten slotte wyst de heer J. Van Waveren Pz. er op, dat nog geene paaltjes by de boompjes nabij den doorry in het boschje vóór het Post kantoor zyn geplaatst. De Voorzitter zegt hieraan te zullen denken. Wegens het vergevorderde uur wordt de behandeling der reclames tegen den Hoofde lyken Omslag en du Hondenbelasting uitge sleld tot eene volgende vergadering en wordt die van nu door den Voorzitter gesloten. LOMBOK. Uit Haarlem is by het departement van koloniën ontvangen een bedrag van 10 ten behoevo van de militairen of gewonden van de Lombok-expeditie. Dit bedrag zal, over eenkomstig de bedoeling van den gever, ter beschikking worden gesteld van het Centraal Comité van „Het Roode Kruis", te Batavia. By de Haagscbe Lombok commissie is ruim ƒ70 ontvangen, ingezameld op de H. B. school voor meisjes te Amsterdam. Naar aanleiding der circulaire van het Haagsche comité tot het bijeenbrengen van een fonds ter ondersteuning van de nage laten betrekkingen der in Indië gesneuvelde militairen, kwam een der leeraren aan de hoogere burgerschool te Dolft op do gedachte een beroep te doen op de offervaardigheid zijner leerlingen, om, naar de mate hunner eigen krachten, iets b(J te dragon tot dit fonds. Algemeen vond dit plan instemming; zy brachten ƒ35,47 byeen, welk bedrag aan het comité is afgedragen. Dinsdag-avond zal in de Kurzaal te Scheve ningen door bet pbilharmonisch orkest een extra Wagner-concert worden gegeven, waar van de opbrengst, na aftrek van onvermyde lyke kosten, bestemd is voor de weduwen en weezen van de gesneuvelden op Lombok. De damesveroeniging „Neêrlanda Weldadig heid", te Utrecht, heeft het plan opgevat, zeer spoedig een weldadigheidsfeest te geven, waar van de opbrengst zal strekken voor de nood- lydenden ten gevolge van de Lombok expeditie. De beer P. H. Van der Wedden, gepenslon- neerd kapitein der infanterie, gedecoreerd voor krijgsbedryven in Atjeh en langdurigen dienst in Oost Indie, thans burgemeester van Hur- wenen, heeft aan de Koningin verzocht in zyn rang hersteld te worden by do expeditie naar Lombok. Zyne gemeentenaren zouden don heer Van der Wedden noode zien ver trekken. Volgens het medegedeelde telegram uit Batavia zyn do Barisans van Bangkalan ge mobiliseerd en ter beschikking gesteld van den opperbevelhebber onzer troepen op Lombok. Na bet reeds vermelde kan nog worden medegodeeld dat doze Barisans de eigen kryga- macht vormen der vorsten op het eiland Madoera. „Deze troepen dus schryft prof. De Hollander in zyn werk over Oostlndié bestaan uit infanterie, cavalerie en artillerio en worden geheel door hunne eigen bevelhebbors gecom mandeerd. Zy moeten ten allen tydo als hulp troepen voor ons leger beschikbaar zyn en worden daarvoor uit 's lands magazynen ge wapend, doch overigens door hun eigen vorston onderhouden. Enkelen echter genieten daarvoor eeno toelage van het gouvernement". In het bekende werk van prof. P. J. Veth, „Java", vindt men nog het volgende: „Te Bangkalan (de hoofdstad van het rijkje, dat de weslelyke helft van M uloera uitmaakt) bevat de kraton onderscheidene bygebouwen en wachthuizen voor de zoogenaamde barisans, de troepen, die de Panembahan nog altyd verplicht is te onderhouden ten dienste van het gouvernement, dat alleen voor Europeosche instructeurs heeft te zorgen. „De barisan van Bangkalan bestaat, vol gens de formatie, uit 34 officieren en 1319 minderen, infanterie, cavalerie, artillerie en pioniors, doch de voltalligheid laat veel te wenschen over. Zulke barisans bestaan ook te Pamakasan en Soemenep, maar worden in het eerstgenoemde gewest, sedert zyne inlijving, en vermoedelyk ook voorloopig in Soemenep, door het gouvernementonderhouden. „Voor het overigo wordt op die inlandsche hulptroepen door onze regeering veel prys gesteld, want de Madooreezen zyn voortref- felyke soldaten, en daar zy aan onze oorlogen in Indie byna altyd een werkzaam aandeel hebben, wordt do krygsmansgeest by hen sterk onderhouden. Men kan het ook onder de geringere klasse velen aanzien, dat zy gediend hebben, niet enkel door de bronzen en zilveren medailles, die hunne borst sieren, maar ook door de flinke houding en goede manieren, waardoor zy zich onderscheiden". Aldus schreef prof. Veth in 1881. Trou wens, in onze koloniale krygsgeschiedenis, aldus merkt de „Tel." op, wordt meermalen met lof melding gemaakt van deze inlandsche hulptroepen. Evonwel beantwoordde volgens deskundigen de steun, dien men van hen ver kreeg by den oorlog tegen de Atjehers, niet aan de verwachtingen, wellicht omdat de Barisans niet mot achtorlaadgeweren waren gewapend. Niettemin kunnen toch deze in landsche soldaten als hulptroepen op Lombok goede diensten bewyzen. In de „Deutsche Wocbenzeitung" wordt een woord van waardeering gewyd aan de elf gevallenen in Lombok, die tot do Duitsche natie behoorden. Generaal Van der Heyden, de held van Atjeh, heeft vaak verklaard, zegt het blad: na myne landslui zyn my de Duitscbers als soldaten het liefst; zy zyu gehoorzaam en dapper. Deze eervolle lofspraak van den generaal bebben zy zich waardig gemaakt; de trouw aan het Nederlandsche vaandel hebben zy met bun bloed bezegeld. En ten slotte zegt het blad; Niet ieder kan zich een zorgeloos bestaan achter den lessenaar veroveren. Ook de wape nen lokken tot het beproeven der fortuin. En het zyn eerlyko Duitscbe mannon, die ginds de wapenen voeren. Geene smet kleeft op hunne eer. Zelfs niet alle Nederlanders weten, dat geen vreemdeling de uniform van het Indische leger mag dragen als zyne legitimatie papieren niet geheel in orde zyn. Daden spreken beter dan woorden. Mogen zo rusten In vrede! Vanwege bet Departement van Koloniën wordt nog bet volgende gemeld: Ton ver volge op het bericht van 7 dezer moet nog worden medegedeeld dat de op 30 Augustus als

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1894 | | pagina 1