N°. 10587. Dingdag Augustus. A0. 1894. geze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van gon- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 27 Augustus. LEIDSCH DAG-BLAD PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maandenf 1.10. franco per postv Afzonderlijke Nommors 1.40. 0.05. PRUS DEE ADVERTENTLËN Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17{. Grootera letters naar plaatsruimte. Voor het incasseoren bulten de stad wordt f 0.05 berekend. Naar wy van goeder hand vernemen, zal op 31 Augustus, verjaardag onzer Koningin, wederom muziek worden gegeven op de Beestenmarkt. Moge de juiste feeststemming een aangena- men avond aan velen bezorgen en zoodoende de verjaardag onzer Koningin waardig herdacht worden De heer M. J. Haas, klerk der posterijen lste kl. ten postkantore alhier, wordt met Ingang van 16 Sept. verplaatst naar het post en telegraafkantoor te Hellevoetsluis. Door den directeur en commandant der marine te Amsterdam, den schout bij nacht C. Ten Bosch, werd hedenmorgen alhier de Kweekschool voor Zeevaart en de aldaar gede tacheerde équipage geïnspecteerd. Ned. Hervormde Kerk. Aangenomen Is het beroep naar Boskoop door ds. G. A. Lolcama, te Rokanje. De „Kerk. Ct." bevat de officiöele bekend making van het besluit van de Synode der Ned.-Herv. Kerk, waarbij bepaald is, dat „zij, die zich voorbereiden voor de Evangeliebedie ning in de Nederlandscb Hervormde Kerk, behooren te studeeren in die steden, waar tot aanvulling van het aan de daar gevestigde universiteiten gegeven onderwijs, vanwege de Nederlandsch-Hervormde Kerk hooger onder wijs in de Godgeleerdheid tot vorming van hare aanstaande Evangeliedienaren wordt gegeven". Aldus niet te Amsterdam. De heer J. H. W. Koster, adjunct-com mies by het departement van buitenlandsche zaken, is door den Paus benoemd tot ridder der orde van den Heiligen Gregorius den Grooten. Dinsdag 28 Augustus a. s. viert de oud- hoogleeraar J. J. P. Yaleton zijn tachtigsten verjaardag. Te Rotterdam is overleden de gepens. kapitein ter zee N. M. J. Kroef, commandeur der Eikekroon. De rector van het gymnasium te Schie dam, dr. K. W. M. Montyn, heeft ontslag ge vraagd. De openbaro scholen te Zevenaar zijn gesloten wegens het heerschen der diphtheritis. Reeds zyn enkele sterfgevallen voorgekomen. Het bestuur van de Broederschap van ontvangers der directe belastingen, invoer, rechten en accijnzen in Nederland heeft een adres gezonden aan de Koningin-Regentes, waarin het er op wyst dat door wijziging in de laatste jaren van de organieke bepalingen op de vervulling van ontvangkantoren der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen, de kansen op bevordering en behoorlijk pen sioen voor de ontvangers belangryk zjjn ver minderd, door uitbreiding van het aan de controleurs (thans inspecteurs) toegekende rocht van voorrang bij mededinging naar ont vangkantoren, terwijl van controleurs (thans inspecteurs) en ontvangers, die als surnumerair in dienst treden, dezelfde kundigheden worden goeischt en zy dus gelyken tyd van voor bereiding noodig hebben en even hooge studie kosten hebben te maken. De omstandigheid, dat het getal contróles (thans inspecties) tot dat der ontvangkantoren staat nagenoeg als I tot 6, mag, meencn adrossanten, naar billijkheid niet ten gevolge hebben dat zy, die oorspronkelyk tot dezelfde categorie van ambtenaren behoorden, maar- om welke reden dan ook tot controleur (thans inspecteur) werden benoemd, den overi gen in hunne kansen op hot verkregen van een kantoor der hoogere klassen in den weg staan, te minder, omdat zy door hun over gang tot den actieven dienst reeds de voor rechten genoten, verbonden aan betere stand plaatsen, gemis van geldelijke verantwoorde- ïykheid en van de verplichting tot finantiëel zeer nadeellge borgstelling, en althans aan het bedoelde recht van voorrang geene al te ruime grenzen behooren te worden gesteld. Een en ander wordt nader toegelicht in eene nota met byiagen. Het bestuur der Broederschap verzoekt der halve zoodanige wijziging te willen doen brengen in de thans geldende organieke be palingen, als kunnen strekken om aan de ontvangers betere kansen te openen op pro motie, in dier voege, dat de kaotoren der hoogste klassen ook, als regel, bereikbaar zullen zpn voor die ontvangers, die daarvoor overigens in aanmerking kunnen komen. De minister van buitenlandsche zaken, de heer Röell, betrekt heden, Maandag, zynè nieuwe woning aan de Heerengracht te 's Gravenbage. De in dat huis zich bevindende ontvangzalen Zullen op Vrydag 31 dezer in gebruik worden genomen voor den gaia-maaltyd, welken de minister van buitenl. zaken ter gelegenheid van den verjaardag van H. M. de KoniDgin, het corps vreemde gezanten zal aanbieden. Behalve dozen zyn ook aan het banket genoo- digd de Nederlandsche gezanten te St.-Peters- burg, de heer Yan Stoetwegen te Stokholm, jhr. Van Pestel te Berlyn, jhr. Van Tets te Lissabon, baron Van Heeckeien van Keil, benevens H. M. zaakgelastigde en consul- generaal te Teheran, de heer Knobel; allen met verlof hier te lande aanwezig; voorts de chef van 's ministers kabinet, alsmede hooge civiele en militaire autoriteiten. Men deelt ons mede dat de Ned. Amerik. Stoomvaart Maatschappy van heden af geene mannelyke Duitschers moer vervoert naar Amerika tusschen den leeftyd van 17 tot 40 jaren, tenzy ze bewyzen kunnen dat by de Duitscho regeering geen bezwaar tegen hun overtocht bestaat. (Tel.) De heer Martinus J. Bouman, te Gouda, heeft eene opera voltooid, naar het oorspron kelyk Nederlandsch libretto „De Tempeliers" van den heer Jac. Philippi, te Utrecht. (U. D.) Catharina Alberdingk Thym schryft het volgende, naar aanleiding van het vorstelyk bezoek aan Zeeland: 25 Aug. is het 53 jaar geleden, dat het standbeeld van De Ruyter onthuld werd. By de feesten, dezer dagen te Vlissingen gevierd, werd aan alles en iedereen gedacht, behalve aan den maker van 't beeld. Toen in 1861 de beeldhouwer Louis Royer in myne armen stierf, was zyn laatste uit roep: „La poésie ne finit pasl" Zeker een antwoord op eene donkore hersenschim, die hem toonde dat alles eindigt, ook de herinne ring aan groote mannenmet een bovennatuur- ïyken glimlach, onverschillig voor deduurzaam- heid van eigen roem, troostte by zichzelven en zyne omgeving met de verzekering, dat, al verging alles, de poëzie eeuwig leven zou. Als kind in zyn atelier spelende, vertelde hy my dikwyls van die indrukwekkende ont hulling van zyn Do-Ruyter-standbeeld in '41 en hoe hy half bewusteloos van ontroering de hand van "Willem II op zyn schouder voelde, en de stem van den beminden Vorst hoorde, die zei: „Houd moed, Royer, 't is slechts eer, die ze u aandoen I" Van harte hoop ik, dat de naam van den kunstenaar, by de verplaatsing van het stand beeld, niet uitgewischt isl" De Koninginnen hebben 1200 geschonken aan de algemeene armen van Middelburg,/" 1000 aan die van Vlissingen,/"800 van Westkapelle, f 200 aan de polderwerkers op Walcheren, en voorts nog aan de armen van Yeero en Domburg. Bovendien zyn nog verschillende andere giften gedaan. De Koninginnen zyn dus niet uit Zeeland vertrokken zonder stoffelyke bewyzen van sym pathie voor Zeeland te hebben achtergelaten. Op alle stations van Middelburg tot Sojstdyk bracht de saamgevloeide menigte den Koningin nen warme huldebetuigingen. Na Goes stopte de trein aan de versierde halte Rilland, waar de Commissaris der Koningin afscheid nam. De Koninginnen druk ten hem harteiyk de hand en verzochten hem nogmaals haar tolk te willen zyn by de be volking en haar te danken voor de vele harteiyke biykon van genegenheid, ondervon den gedurende haar bezoek, dat haar daardoor onvergeteiyk zou zyn. Koningin Wilhelmina voegde hierby, dal het haar leed deed, dat zy nog niets doen kon om het volk hare dank baarheid te toonen. Te Soest arriveerden de Vorstinnen aan het versiordo station, beladen met bouquetten, corbeille8 en andere bloemstukken, om met het gevolg per rytuig naar Soestdyk door te ryden. Mevrouw De Brauw, do echtgenoote van den Commissaris der Koningin in de provincie Zeeland, ontving van H.H. M.M. een gouden armband met de initialen W. en E.; een der- gelyke armband, maar zonder de initialen, is geschonken aan mevr. Tuteyn Nolthenius. Ook de echtgenoote van den burgemeester van Middelburg, mevrouw Schorer, ontving zulk een armband. De leden der Middelburgsche eerewacht zullen een herinneringsmedaille ontvangen. Door de directie der marine te Willemsoord, waartoe het schip behoort, is van den com mandant van Hr. Ms. pantserschip „Stier" bericht ontvangen, dat ten gevolge der te Vlissingen aan boord van dien bodem plaats gehad hebbende ramp, de volgende personen zyn verwond: Van der Zee, Klumper, De Vries, Klaasen, Sturk, Dropman, Kuiper, Bakker en Hettema. De toestand der drie eersten is ernstig, ofschoon niet onmiddeliyk levensgevaarlyk. De zes laatstgenoemden heb ben geen zware brandwonden bekomen. De „Berliner Politische Nachrichten", een officieus blad, wydt een artikel aan het be zoek, door de beide Koninginnen aan Zeeland gebracht. Het blad ziet in de hartelyke ont vangt een bewys hoezeer het Huis van Oranje en het koningschap onveranderd in het volk geworteld zyn gebleven. „Alle pogingen", vervolgt het, „in den loop der jaren door anarchisten en sociaal-democraten aangewend om daartegen eene revolutionnaire strooming te verwekken, zyn mislukt. By de verhouding, waarin het Nederlandsche volk staat tot do draagsters der kroon, komen verstand en hart gelykmatig tot hun recht, en hieraan heeft de liefde voor het koningschap in Nederland eene kracht te danken, welke alle omver werpende bewegingen reeds van te voren met onvruchtbaarheid slaat." Het stoomschip „Admiral", van Oost- Afrika naar Vlissingen en Hamburg, vertrok 23 Aug. van Marseille; de „Bundesrath", van Hamburg en Amsterdam naar Oost-Afrika, arriveerde 24 Aug. te Tanga; de „Prinses Marie", van Amsterdam naar Batavia, arriv. 26 Aug. te Southampton; de „Conrad", van Batavia naar Amsterdam, is 25 Aug. Perim gepasseerd; de „Prins Frederik Hendrik" arriv. 25 Aug. van West-Indié te Nieuw-York; de „Gedó", van Rotterdam naar Java, passeerde 25 Aug. Gibraltar; de „Stentor",van Amster dam naar Java, vertrok 25 Aug. van Liver pool; de „Prins Hendrik", van Batavia naar Amsterdam, passeerde 26 Aug. Bevezier; de „Soenda", van Tjilatjap naar Amsterdam, passeerde 26 Aug. Kaap Rocca; de „Voor waarts", van Amsterdam naar Batavia, pas seerde 26 Aug. Kaap St. Vincent; de „Am sterdam" is 25 Aug. van Nieuw-York naar Rotterdam vertrokken; de „Edam", van Rot terdam naar Nieuw-York, is 26 Aug. Wight gepasseerd; de „Kaiser", van Hamburg en Amsterdam naar Oost Afrika, vertrok 24 Aug. van Lissabon; de „Maasdam" is 25 Aug. van Rotterdam te Nieuw York aangekomen. De gewone audiëntie van den minister van oorlog zal op 30 dezer niet plaats hebben. Het koninkiyk besluit van 24 dezer, waarby de heer H. P. J. Tutein Nolthenius, burgemeester van Vlissingen, benoemd wordt tot ridder in de orde van Oranje-Nassau, is opgenomen in de Staatscourant van 26/27 dezer. Verder bevat het officiëele blad een kon. besluit van 23 dezer, waarby dr. W. Renssen, geneesheer van het Nederlandsch Hervormd Diakonessenhuis te Arnhem, wordt benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau. Praatjes over Kunst, Vlokken. XXXIV. 19de Tentoonstelling van de Bollandsche Teeken- Maatschappij in Pulchri Studio." I. 119 Teekeningen hangen hier byeen. „Hoogst middelmatig", in vergelyking van vorige exposities, kan m. i. deze collectie, over 't algemeen genomen, worden bedoopt. Jonge, fri8sche krachten schynen niet meer te worden aangenomen, en ouderen en ver ouderden blyven werk geven om „vertegen woordigd" te zyn. - Het wil my zóó lyken. Heeriyk en eeriyk vooruittredendBreitner en Isa&c Israels. Van den eerste vooral.„Am sterdamsche Vrouwen"; van den laatste: „By den Zeedyk"; in onderwerp zich bykans scherp rakend, in opvatting en uitvoering totaal van elkaar afwykend. Want beide „pur-sang" artisten schynen zich als om stryd, onderling, het „mooi" te betwisten van de Amsterdamsche grachten en pleinen, van de huizen en gevel ryen, van de tram paarden en de meidengestalton, zóó, dat hunne uitingen elkander byna gaan gelyken. De pastel van Isaac, de waterverfteekening van Breitner, zéér verschillend toch, geven beiden eene machtige Impressie van eene prachtige herinnering aan het echte Amster dam, zooals alléén kunstenaars deze in zich opnemen. En, al zal ik over andere werken, die nu in „Pulchri" zyn, nog iets hier schryven; van deze „Teeken-Maatschappy" hebben alléén die twee uitingen my heeriyk, door hunne echtheid, hunne puurheid, sterk geémotionneerd. En, indien ik nog een paar namen naast dit tweetal zou moeten stellenWeissenbruch en Poggenbeek zouden hier dan de éénige zyn. Merkwaardig door „tastbare" onjuistheid, en tevens als het allernieuwste van den dag, mag wel een hoofdartikel in het „Nieuws van den Dag" worden aangemerkt! De hoofdredacteur (want ik meen te mogen vooronderstellen dat het bewuste stuk uit de pen van den heer Ritter zelf vloeide) heeft het daar over „Traditie". Klaarblykelyk gevoelt de gewezen predikant zich niet al to best op zyn gemak, naar aan leiding van het onlangs verschenen prospectus van het op te richten „Tweemaandelyksch Tydscbrift". - Nu, dat is wel te begrypen. Hy zegt o. a.: „Nochtans te loochenen valt het niet, dat de eerbied voor wat het voorgeslacht ons overleverde niet by allen even groot is, ja, dat die eerbied by velen tevergeefs wordt gezocht. „Wat daarvan de roden is, is (voor den schryver) altyd moeilyk na te speuren. Wel kan men zeggen, dat die minachting van de traditio geen bewys is van diep nadenken. Want wie dat maar een oogenblik doet, en het behoeft nog niet eens „diep" te zyn - ziet in, dat hy geen uur zonder die traditie, die overlevering kan bestaan. De ploeg van den landman, do schaaf van den timmerman, het weefsel van onze kleederen, de taal, die wy spreken - alles en alles is ons overge leverd, is traditie." Ook de trekschuiten en diligences, o, beer Ritter, vervangen door stoombooten, treinen en trams (zelfs electrische), ook de walmende vetkaarsen, nu in de schaduw gesteld door gasverlichting en „Edysonsche" gloeilampen, zyn „traditio", maar, door trekschuiten wordt u nu niet meer vervoerd, en uwe artikelen, die bykans elkeen in vervoering doen geraken, schryft u toch zeker niet meer by eene olie lamp of vetpit. Van de „geschiedenis" willen anderen en ondergeteekende heusch wel weten, maar de geschiedenis van den traditioneelen vooruitgang blyft hun toch het liefst, 't heiligst I „N'en déplaise a vousl" „Au parfait magicien d'ironie morale, a mon cher Maurice Barrès, j'offre ce livre comme un témoignage de grande estime et d'amitié littéraire", luidt de opdracht van een werk, geschreven door Hermann Bahr: „Studiën sur Kritik der Mo leme." In hooge mate interessant is dit boek, vooral omdat de daarin vervatte uitspraken van een Duitscher zyn. In vier afdoelingen: I. Kritisches, II. Litte- ratur, III. Malerei, IV. Theater, is het werk ingedeeld. Op blz. 14 't volgende: „Oft 1st in einem einzigen Instantané des „Figaro" und des „Gil Bias" mehr Kunst und von der grossen, edlen, auserwiihlten ais in Sum mi lichen Banden des Herrn Ohnet, der doch, sagt man, auch in die Akademie will. Es kommt eben bloss darauf an, dass einer ein Künstler ist." Voor de „Vereerders' van Ohnet iets om over na te denken I C. V. Gemengd Nieuws. In don wegwedstryd van Den Haag naar Haarlem, 75 kilometer, gisteren uitgeschreven door de Haagsche wielryders voreeniging „Utile Dulci", verkreeg de heer R. De Wilde, lid der L. W.-V. „AU Right" den eersten prys. Te Voorschoten heerscht thans ook tongblaar onder het vee van C. Van Leeuwen. De prachtige dag van gisteren, welke ieder tot roomen stemde en velen tot wandelen, varen en ryden bewogen heeft, was een van die, (van 28 tot 31 Augustus) waarop professor Falb onweders, regen en hagel voor speld heeft. Na 31 dezer zal er, volgens dien weer- profeet, wat verbetering komen. Kritieke dagen van den eersten rang zouden, behalve heden, morgen en overmorgen wezendan zyn overstroomingen te vreezen en is sneeuw te wachten in de bergstreken. Dat er veel water gevallen is, kan men ook opmaken uit het feit, dat het stoomgemaal de Leeghwater thans 21 dagen, d. w. z. dag en nacht, heeft gewerkt. Men weet dat de pompen by eiken slag 54 kubieken meter ophalen en wanneer men daarenboven nog weet dat de machine gemid deld 5 tot 6'/, slag in de minuut volbrengt, dan kunnen liefhebbers spoedig genoeg uit rekenen de hoeveelheid, welke de Leeghwater alleen de Haarlemmermeer heeft vier dezer stoomgemalen in dit tydsverloop heeft opgemalen. Op ruim 20 boerderijen in de gemeente Bodegrave is onder de koeien het mond- en klauwzeer uitgebroken. De ziekte heeft een langzaam verloop en is tot nog toe van geen kwaadaardig karakter. Een treurig einde. - Men meldt uit 's-Gravenhage aan de „Tel.": Zaterdag ochtend is in eene woning aan de Tuilingkstraat bet volgende voorgevallen. Een ryksveldwachter, belast met de tenuit voerlegging van een strafvonnis vervoegde zich by don kleermaker S met verzoek hem naar de daarvoor bestemde plaats te volgen, ten einde hechtenis te ondergaan, hem wegens eene overtreding opgelegd. De opgeéischte persoon verzocht den veld wachter even te wachten en verwyderde zich vervolgens. Daar het wachten den gerechts dienaar wat lang duurde, ging hy zich van do oorzaak op de hoogte stellen en toen bleek, dat de opgeroepene zich in zyne kamer door ophanging van het leven had beroofd. Men schryft die wanhopige daad toe aan vrees, dat hy weer betrokken zou worden in eene strafzaak, waarvoor hy reeds vroeger by de justitie was ontboden. Verleden week vierde de wed Vuyk, te Kapelle a/d. IJsel, haren 103don verjaardag. Het eerst werd zy met dien ver jaardag gelukgewenscht door haren ruim 73- jarigen zoon, en voorts door eenige ingezetenen, die de oude nog anders dan met wenschen alleen bedachtenzoo deed ook het gemeente bestuur. Vrouw Vuyk mag zich nog verheugen in eene goede gezondheid en bc-schikt over al hare zintuigen. Alleen wat in de laatste 10 jaren over haar hoofd is gegaan, kan zy zicli niet meer herinneren. Op do wereldtentoonstelling te Antwerpon zyn aan den heer R. Houwink Hzn., te Meppol, eene zilveren medaille en een eere diploma toegekend voor eene inzending hoenders. Te Weesp is gisternacht brand ontstaan in een pakhuis, gelogen tusschen de Hoogstraat en Middenstraat, toebehoorende aan C. P. De Ronden en F. Van Duykeren. De opgeslagen inhoud hout, cokes, kalk en hooi ging voor hot meerendoel verloren. Vermoedelyk door het broeien van hooi was het vuur ontstaan, dat met de stoomspuit en de handspuit der firma C. J. Van Houten Zoon en eon paar gomeentespuiten werd bedwongen. De burgemeester van Arnster- dam brengt ter kennis, dat in het Wilhelmina- Gasthuis twee ingezetenen dier gemeente zyn overleden aan Aziatische cholera en wel eon op den 248ten en een op don 2östen dezer. In de afgoloopen week werden daar ter stede zeven nieuwe cholera gevalleu gecon stateerd. Vier lyders bezweken aan do ziekte. In 't geheel werd tot dusver by 40 zieken cholera asiatica geconstateerd en was het aan tal sterfgevallen 15. In de gemeente Nieuwer Amatol doet zich weder oen cholerageval voor, nu naast „Het Ooievaarsnest," aan den Amstel-eurischen weg by eene gehuwde vrouw. De toestand der lyders is bevredigend. Te Spykenisse heeft zich een goval van cholera asiatica met doodelyken afloop voor gedaan. Personen en goederen, afkomstig uit Am sterdam, moeten te Gibraltar drie dagen quarantaine houden. De cholera in de oostelyke provinciën van Pruisen begint te verminderen. Vandaar dan ook, dat de regeering nog geene aanleiding heeft gevonden om de vesting-oefeningen, welke in de nabyheid van Thorn zouden worden gehouden, uit te stellen. Vermoedelyk zullen deze manoeuvres in de eerste helft van September plaats vinden. By deze oefeningen zullen proeven worden genomen met nieuwe snelvurende kanonnen, waarmede de cavalerie zal gewapend worden. Deze kanonnen zyn zoo licht, dat een cava lerist er zonder moeite een kan meenemen op zyn paard, terwyi een ander de noodige ammunitie draagt. In drie minuten tyds kan dit kanon, eene soort mitrailleuze, worden op gesteld. De vraag is echter, of do beweging der cavalerie door het meevoeren dezer nieuwe wapens niet te veel zal worden belemmerd. Men wenscht dit nu uit te maken by de aan staande manoeuvres. In elk geval zal keizer Wilhelm deze legeroefeningen bywonen. Reeds spoedig zal de keizer naar Oost Pruisen ver trekken en daar tot October blyven. Volgens bericht in de „Deutsche Mediz. Wochen8chrift" is hot den geneesheeren Schiesz, directeur van het Rykshospitaal, en Bitter, geneeskundig inspecteur to Alexandrié, gelukt de bacterie te ontdekken van de „biliouse typboïde". Eene epidemie van gal koortsen stelde hen tot een omvangryk onder zoek in staat en zy vonden in het bioed steeds zeer kleine organismen, die tot dezelfde soort als de Plasmodia van malaria bleken to be hooren. En wel meestal binnen in de roode bloedlichaampjes, soms ook daar buiten. Daar naast vonden zy, hoewel betrekkelyk zelden, alle vormen van de malaria-bacterie. Het ver moeden van Grie8inger, dat de galkoortsen tot de malaria ziekten te rekenen zyn, wordt door deze onderzoekingen bevestigd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1894 | | pagina 1