Uk 10544
Maandag f> «Juli.
A°. 1894.
<§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit DRIE
Bladen.
Derde Blad.
Leiden, 7 Jnli.
Feuilleton.
De Misdaad in de Rue Lafitte.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco por postj 1.40.
Afzonderlijke 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTTÊN:
Van 1—'6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootera
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad
wordt 0.05 berekend.
Terslag der Commissie tot onderzoek
naar den stand der werkloosheid
onder ambachtslieden te Leiden.
In het laatst van December 1893 besloot
de vergadering, samengeroepen naar aanlei
ding der bekende vraagpunten, door het
hoofdbestuur der Maatschappij tot Nut van
't Algemeen aan de plaatselijke afdeelingen
gedaan, om, nu hare oorspronkelijke taak was
afgeloopen, alvorens uiteen te gaan, zich op
de hoogte te stellen van den omvang der
werkloosheid onder ambachtslieden te Leiden
tn dezen winter, om naarmate dat onderzoek
uitviel te beslissen of het noodig zou zijn,
dadelijk hulp te verleenen. Door oproeping in
de plaatselijke dagbladen werden de werkloo-
zen uitgenoodigd, zich op verschillende dagen,
al naarmate van hun ambacht, aan hotNuts-
gebouw aan te melden, om daar onder toe
zicht telkens van een patroon en van eon
ambachtsman van hun vak en van een lid
der Commissie een gedrukt formulier in te
vullen, waaruit de Commissie voldoende ge
gevens zou kunnen putten om den toestand
te beoordeelen.
Op 19 Januari 1894 werd daarop weder
eene algemeene vergadering der Commissie
gehouden, waar, naar aanleiding der formu
lieren, de toestand* voldoende ernstig werd
bevonden om een beroep op de flnantiëele
hulp der burgery te wettigen. Eene circulaire
werd opgesteld, in 2500 exemplaren verspreid
en door de plaatselijke dagbladen overgeno
teen, ten gevolge waarvan de Commissie
spoedig over een vrjj aanzienlijk bedrag kon
beschikken. Als hoofdbeginsel werd aan
genomen, aan niemand onderstand te ver
leenen dan na een persoonlek bezoek door
twee der Commissieleden. Aangemeld hadden
zich 404 personen, waarvan in den loop van
den winter 146 onderstand ontvingen. Hier
onder waren 25 timmerlieden waarvan 16,
23 smeden waarvan 7, 8 voorslagers waar
van 5, 9 zandvormers waarvan 4, 7 steen
houwers waarvan 3, 5 behangers waarvan 3,
12 warmoeziers waarvan 4, 13 schoenmakers
waarvan 6, 24 kleermakers waarvan 14, 34
ververs waarvan 20, 28 metselaars waarvan
12, 79 opperlieden waarvan 25, 68 sjouwers
en los werkvolk waarvan 12, 22 fabrieks
arbeiders waarvan 2, en 53 personen welke
verschillende ambachten uitoefenden waarvan
12 ondersteund werden.
Nadat in eene algemeene vergadering eenige
principiëele punten waren besprokon en o. a.
besloten was de leden der Commissie geheel
▼rij te laten in de wijze, waarop onderstand
door ieder hunner zou worden verleend, of in
geld, óf in bons, óf in natura, werd de bepa
ling van het maximum, dat voor elk huis
houden zou mogen worden bpsteed, overgo-
laten aan vyf kleinere commissies, elk van
zes leden; 5. of minder ontvingen 31 per
sonen; van ƒ5. tot ƒ10.— 52 personen;
van ƒ10.- tot 15.— 42 personenvan 15.-
tot 20.13 personen; meer dan 20.— 8
personen. Slechts in zeer enkele gevallen werd
voor langer dan vier weken onderstand ver
leend, de langste duur was tien weken
daar de Commissie zich uitsluitend wenschte
te bepalen tot tijdelijke werkloosheid. Het
Bestuur noodigde de heeren H. W. F. Bakker,
W. A. Van Lith en H. P. T. Van Wensen
uit, het geldelijk beheer na te gaan.
Deze uitnoodiging werd welwillend aan
genomen en door hen op de eindvergadering
rapport uitgebracht, waarop de penning
meester onder applaus werd gedechargeerd;
de beschikking over hot batig saldo werd
door de vergadering aan het bestuur over
gelaten, met dien verstande, dat het zal worden
besteed voor een doel, zoo nabij mogelijk aan
dat, waarvoor het geld is bijeengebracht.
Daarop werd de Commissie, op voorstel
van het Bestuur, onder dankzegging aan do
leden voor hunne medewerking, ontbonden.
Prof. Mr. H. L. DRUCKER, Voorzitter.
Prof. Mr. H. B. GREVEN, OnderVoorzitter.
Dr. D. C. HESSELING,
Mr. I. G. J. TOUTENHOOFD, Secretarissen.
J. FILIPPO, Penningmeester.
De overgangsexamens van de leerlingen der
Hoogere Burgerschool voor Jongens alhier,
in het gebouw op de Pieterskerkgracht, zullen
plaats hebben op Woensdag II Juli a. 8. en
zijn als volgt geregeld-
lste Klasse A. lste Klasse B.
10lO'/i u. Hoogduitsch (S) Nederlandsch.
10'/4ll1/, u. Aardrijksk. Hoogduitsch (B).
ll'/i12 u. Nat. historie Engelsch.
2de Klasse A. 2de Klasse B.
1010»/, u. Cijfer- en Stelk. Fransch.
10»/»ll'/jjU Engelsch Nederlandsch.
II1/,12 u. Geschiedenis Hoogduitsch.
3de Klasse.
1010»/4 u. Cijfer- en Stelkunde.
IO'/ili1/» u- Eransch.
1 II1/,12 u. Aardrijkskunde.
4de Klasse.
10101/, u. Scheikunde.
lO'/a11 u- Staatswetenschappen.
11li1/» u. Kosmographie.
11'/»12 u. Natuurkunde.
De tentoonstelling van teekeningen wordt
gehouden op Donderdag, Vrijdag en Zater
dag 12, 13 en 14 Juli, van 9 tot 12 en van
2 tot 4 uren, in de kleine Concertzaal der
Gehoorzaal (Ingang Aalmarkt).
- Door den minister van oorlog zijn de
volgende militaire oefeningen van de lste
divisie infanterie voorgeschreven;
A. Oefeningen van het 4de reg. inf. in de
omstreken van Leiden, onder leiding van den
commandeerenden officier van het 4de reg.
infanterie.
Van en met 10 Sept. tot en met 15 Sept.
door den staf en de 4 veld-bataljons van hut
4de reg. inf., en een detachement trein; een
detach, huzaren, een detach, hosp.-soldaten
en een detach, marechaussee; en
voorts van en met 12 Sept. tot en met 14
Sept. een eskadron van het 3de reg huzaren
en 2 batterijen van het 2de reg. veld-art.
Deze oefeningen zullen worden gehouden
in de gemeenten: 's-Gravenhage, Katwijk,
Leiden, Leiderdorp, Noordwijk, Noordwyker-
hout, 0eg8tgee8t, Rijnsburg, Sassenheim,
Stomp wijk, Valkenburg, Veur, Voorhout,
Voorschoten, Warmond, Wassenaar en Zoe-
terwoude.
B. Kampeeren in de legerplaats by Laren
door het 7de reg. inf., onder leiding van den
commandeerenden officier van dat regiment.
Van en met 3 Sept. tot en met 15 Sept.
door den staf en de 4 veld bat. v. h. 7de
reg. inf., alsmede een detach, trein, een detach,
van het escadron ordonnancen, een detach,
genietroepen, een detach, hosp.-soldaten en
een detach, marechaussee.
Voorts van en met 10 Sept. tot en met 15
Sept. een peleton van het 3de reg. huzaren,
op oorlogssterkte, en eene batterij van het 2de
reg. veld art.
Deze oefeningen worden gehouden in de
gemeenten: Blaricum, Bussum,'s-Gravenland,
Hilversum, Huizen, Laren en Naarden.
Oefeningen van het 3de regiment huzaren
onder leiding van den commandeerenden
officier van dat regiment:
Van en met 18 Aug. tot en met 26 Aug.
door den staf en de vyf veldeskadrons van het
3de regiment huzaren
Deze oefeningen zullen worden gehouden
in de gemeentenAalten, Dinxperloo, Eibergen,
Gendringen, Groenloo, Lichtenvoorde, Ruurloo,
Winterswijk, Wisch en Zeihom.
Oefeningen in 6trategischen velddienst onder
leiding van den inspecteur der cavalerie:
Van en met 27 Aug. tot en met 5 Sept.
door den staf en de vyf veldeskadrons van
het lste reg. huzaren, deö staf en de vijf veld
eskadrons van hot 3de reg. huzaren, alsmede
eene batterij van het corps rijdende artillerie,
een detach, van het eskadr. ordonnansen, een
detach, trein, een detach, hospitaal-soldaten
en een detach, marechaussee.
Deze oefeningen zullen worden gehouden
in de gemeenton Aalten, Apeldoorn, Arnhem,
Brummen, Doesburg, Dootinchem (Stad en
Ambt), Ede, Eibergen, Groenloo, Hengeloo,
Hummeloo en Keppel, Lichtenvoorde, Renkum,
Rheden, Rozendaal, Ruurloo, Steenderen, Vor-
den, Warnsveld, Winterswijk, Wisch, Zelhem,
en Zutfen.
Tot waarneming van den vótérinairen
dienst bij het garnizoen te Leiden wordt de
paardenarts 2de kl. D. H. Goossen, van het lste
regiment veld-artillerie te Amersfoort, van 11
Juli a. s. tot 28 Juli d. a. v. gedetacheerd bij
het 3de regiment huzaren
Bedankt is voor het beroep naar de Ned.-
Herv. gem. te Wateringen door dr. A. J. Van
't Hooft, pred. te Nootdorp
Hare Majesteit de Koningin Regentes
heeft aan het Kon. Zoöl. Bot. Genootschap
te 's Gravenhage geschonken oene zilveren
en een bronzen medaille met de beeltenis
van H. M. de Koningin, om te dienen als
prijzen bij de tentoonstelling van zang en
kamervogels, te houden in Augustus, a. s.,
benevens eene zilveren en eene bronzen
medaille met de beeltenis van Hare Maje
steit de Koninging R gentes om te dienen
als prijzen bij de tentoonstelling van Chrysan
themums en sierplanten, te houden in Novem
ber d. a. v. en uitgeschreven, evenals eerst-
genoonide tentoonstelling, door voornoemd
Genootschap.
De provinciale synode van Zuid-Holland
der Gereformeerde Kerken heeft aangaande
den candidaat M. H. A. Van der Valk, wiens
beroep naar de gemeente Langerak werd ver
nietigd, verklaard, dat genoemde heer in de
Gereformeerde Kerken niet beroepbaar is, tot
dat h(j schuldbelijdenis hoeft afgelegd in zake
het opzeggen van het lidmaatschap bij de
Gereformeerde Kerk te Scheveningen en het
stichten eener „scheurkerk" te Aarlanderveen.
Burg. en Weths. van Amsterdam stellen
voor, tot directrice der hoogere burgerschool
voor meisjes aldaar, te benoemen mejuffrouw
G. G. M. Beker, leerares in de Nederlandsche
taal- en letterkunde aan die school.
- Naar men verneemt, heeft ook de minister
van buitenlandsche zaken eene zilveren me
daille ter beschikking gesteld van het comité
der internationale bakkerij-tentoonstelling,
welke Woensdag 10 Juli in het Paleis voor
Volksvlijt, te Amsterdam, wordt geopend.
Aan het Asyi voor oude en gebrekkige
zeelieden te Brielle is 1000 gelegateord door
mevrouw Van Maurik—Van ülfen, overleden
te Arnhem.
Aan de regenten van het Asyl werd deze
beschikking in hunne jongste vergadering be
kend gemaakt. In die vergadering werd in
plaats van mr. Waller, die door eene ernstige
ongesteldheid verplicht was af te treden, be
noemd tot regent dr. Schubart, te Utrecht.
Tot president regent werd gekozen de heer
H. De Jager, te 's Gravenhagetot secretaris
de heer C. Biemond, te Brielle.
- De van zyne vijfjarige detacheering bij
het Oost-Indische leger dezer dagen terugge
keerde lste luit. C. M. H. Kroesen is ingedeeld
bi) het 4de reg inf., doch nader bestemd om
met ingang van 1 Sept. a. s. werkzaam te
worden gesteld aan de Kon. Milit. Academie
te Breda, om te worden belast met de miii-
taire opleiding der cadetten.
- Het stoomschip „Patroclus", van Batavia
naar Amsterdam, passeerde 6 Juli Prawlepoint;
de „Reichstag," van Oost-Afrika naar Vlissin-
gen en Hamburg, vertrok 4 Juli van Lissabon
de „Obdam" vertrok 5 Juli van Nieuw-York
naar Rotterdam; de „Schiedam" arrivoerde
7 Juli van Nieuw-York te Amsterdam, de
„Kaiser," van Oost-Afrika naar Rotterdam en
Hamburg, vertrok 6 Juli van Zanzibar, de
„Koningin Emma", van Amsterdam naar
Batavia, vertrok 6 Juli van Djeddah; de
„Stellaarriveerde 6 Juli van Amsterdam te
Piraeus en vertrok denzelfden dag naar
Salonika.
De prOYincie Zuid-Holland in 1893.
Aan het verslag van den toestand der
provincie Zuid-Holland in 1893 wordt het
volgende ontloend
Door de sluis aan den Leidschendam werden
geschut 45,812 schepen, met 1,039,980 Ms.
inhoud, on 103 houtvlotten. Aan sluisgeld
werd ontvangen ƒ16,366.88; aan pad- on
trekgeld langs het jaagpad 3,412.20. Voor
de passage over de brug over de Oude Maas
werd aan bruggeld geheven ƒ4,119.82.
Met betrekking tot de ontwerpen tot ver
andering van de grenzen der gemeenten
Leiderdorp, Oegstgeest, Zoeterwoude en der
gemeente Leiden wordt vermeld, dat de
minister van binnenlandsche zaken in den
aanvang van het nieuwe jaar kennis gaf,
dat hy wel aanleiding vond om een wets
ontwerp ter indiening by de Staten Generaal
gereed te maken, strekkende om het grondge
bied van Leiden aan de z(jde van Oegstgeest
te vergrooten, doch geene termen aanwezig
achtte, om ook de grenzen tusschen Leiden
en Leiderdorp en Zoeterwoude te wijzigen.
Gedeputeerde Staten hebben een wetsont
werp opgesteld, strekkende om de Bloksny-
delwyk, benevens een gedeelte van den
Voorof8chen en een gedeelte van den Ach-
terofschen polder onder de gemeente Wad
dingsveen by het grondgebied van Boskoop
te voegen.
Het aantal schepen, door de bruggen over
de Koningshaven te Rotterdam gevaren, is
hooger dan in voorafgaande jaren. Totaal in
1893 passeerden 74,971 schepen, makende
205 per dag.
Gedurende 1893 werden door de Malle-
gastsluis te Gouda geschut 20,841 vaartuigen,
metende 1,454,148 M'waaronder 6 zeesche
pen, metende 1,103M*5,566 stoomschepen,
metende 534,558 M'en 50 Ryksvaartuigen,
metende 2,758 M1., torwyl nog 440 houtvlot
ten, ter gezameniyken inhoud van 22,000 M».
werden doorgeschut. Het getal der in 1892
doorgeschutte vaartuigen bedroeg 25,396,
metende 2,026,676 MV
Het onderhoud van de groote Rykswegen
in do provincie eischte een bedrag van
96,733
Het aantal der scholen voor lager onder
wijs was op het einde van 1893448 open
bare, 3 door de gemeente gesubsidiëerdo bijzon
dere en 290 overige bijzondere; totaal 741.
Order dagteekening van 19 Febr. 18P4be:
richtte do minister van binnenlandsche zaken
aan Ged Staten, dat art. 26, al. 2, der wet
op het lager onderw(js, eene algemeene rege
ling voor eene geheele provincie, doch geene
regeling voor een bijzonder geval bedoelt.
In 1883 werden aan Ged. Staten krachtens
art 54 bis der wet op het lager onderwas,
231 aanvragen, tot bekoming eener R(jk>
bydrage ingediend. Slechts tegen één der be
sluiten tot vaststelling van de Rijksbijdrage
werd hooger beroep ingesteld.
Het getal der inrichtingen, waar krachtons
vergunning sterke drank in het klein werd
verkocht, bedroeg op het einde van 1893:
4210, tegen 5223 in 1882.
Het bedrag van het vergunningsrecht was
in 1893: ƒ209,309.47 in 1882 ƒ217 978.41.
In 1893 z(jn Ingékomen 1937 reclames tegen
aanslagen in de Verschillende Ryks directe
belastingen, terwyi er tot ultimo December
2066 werden beslist.
87)
Hoewel de afstand niet groot was, geleek
het der ongelukkige eene eeuwigheid toe;
wat zy in dat oogeublik te lyden had, was
ver8chrikkeiyk. Maar, dat was nog niet alles
toen ze aan de deur gekomen was, die een
winkelbediende voor haar opende, hoorde ze
de oude dame roepen:
„Zou ik ooit werk geven aan de zuster
van een dief, een moordenaar? De Hemel
beware my!" Die vroesoiyke woorden weer
klonken nog lang haar in de ooren; als een
steen vielen ze haai' op het hart.
Thans eerst vatte zy de ware beteekeni3
er van en begreep ze, wat het zeggen wilde,
de zuster van een gevloekte te zyn, van
wien al de schande op haar terugviel.
Tot hiertoe was ze vol vertrouwen op de
toekomst geweest en was in haar oog haar
broeder een martelaar, wien ieder, evenals
zy, onschuldig geloofde.
Als in een visioen zag ze thans hare arme
blinde moeder, aan not ziekbed gekluisterd,
zonder geneesmiddelen, zonder voodse!, zonder
dok, bibberend van koude, terwyi zy, de arme,
niota vermocht, om haaj lyden ce vorzachten.
Haar broeder in de gevangenis, veroordeeld,
naar de galeien verwezen!
Zicbzelve verlaten, in ellende veivallen,
geene uitkomst meer wetend, der wanhoop
teu prooi.
Wae het eer; wonder, dat de arme ver-
stootene het eenige redmiddel aangreep, dat
zoovelen vóór haar als eene uitkomst hadden
beschouwd, en do koele golven van de Seine
haar verleideiyk in de ooren ruischton, om
daarin het einde van al hare ellende te vinden?
Door eene onwillekeurige beweging breidde
zy do armen uit, als zocht zo een steunpunt,
en slechts in hoi -.iijge rondtastende, stortte
ze bewusteloos ter aarde.
In een oogwenk had zich een troep nieuws
giengen om haar verzameld en was zy het
onderwerp van levendige beraadslagingen.
Eén uit de hoop boog zich tot haar over,
nam haar by de hand, betastte den pols
en zeide:
„Arme meid, ze ie er slecht aan toel"
„Is ze dood?" was de algemeene vraag.
„Nog niet, maar
Nergens vindt men meer medeiyden met
het lot van ongelukkigen, veriatenen, dan
juist te Parys, waar men meent dat ïoder
voor zichzelf leeft, doch waar juist ieder
het meeste belang stelt in het lot van zyn
evenmensch.
„We moeten haar naar een apotheker bren
gen!" riep één uit den hoop.
Een werkman gaf zyn zak gereedschap aan
een ander over en sprak:
„Pak aan, vriend, laat my dat zaakje eens
behandelen!"
Terwyi men zich algemeen met de onge-
lukkigo bezighiold, hoorde men in de verte
roepen
„Ho! Ho! een oogenblikje, de juffrouw niet
wegbrengen, ho, hol"
En te midden var. die saamgevloeide
menigte verscheen een reusachtige neger,
drong tot het bewustelooze meisje door en
nam haar als eene pop in de armen, terwyi
hy haar hoofdje met zyne breede hand
ondersteunde.
„Arme Zozette, lieve juffrouw Zezette!"
was al wat hy kon uitbrengen, „niet sterven
naar uwe mama, lieve juffrouw Zozette!"
De lezer heeft in dezen neger natuuriyk
reeds Bamboula berkend, die de orders,
hem door zyn meester gegeven zoo stipt
mogeiyk uitvoerde. Zooals men weet, luidden
deze „Dag en nacht zult ge over Zezette
waken
Toen by, getrouw aan de hem gegeven
bevelen, de arme Zozette wegvoerde, ver
scheen een net gekleod he6r en klopte hem
vertrouwelijk op den schouder, terwyi hy
hem in hot oor fluisterde:
Zyt gy het, Bamboula, zult ge haar naar
huis brengen?"
De neger wendde zicb tot den vrager,
in wien hy don heer Savignol herkende, en
antwoordde
„Ja, massa Savignol, ik de juffrouw by
hare mama brengen I"
„Wacht even, myn vriend, wy zullen een
rytuig nemen!"
En zich een doortocht door de menigte
banendo, riep by eene voorbyrydonde fiacre
r.an. Op hetzelfde oogenblik naderde eene
élégante victoria, mot twee prachtige paarden
bespannen, en hield voor hot magazyn, dat
Zezette zoooven verlaten had, stil; een lakei,
in schitterende livrei, opende hot portier, een
zeer élégant gekleed heer sprong er uit eD
reikte de hand aan eene buitengewoon prachtig
gekleedo jonge dame
Deze verliet met onverschilligen blik hare
zitplaats en trad het magazyn binnen
Het waren de markies Gaston De Montger-
bois en zyne zuster.
Do dame, die Zozette zoo ruw had afge
frezen, kwam eindeiyk oens zien. wat de op
loop voor haar magaz beteekende
„Wat is hier toch doen?" vroeg miss
Ketty; „waartoe al die menschen?"
„Och, het ie niets", antwoordde de dame
met een vnendoiyken glimlach, (want Ketty
was eene goede klant), „het ls niets, eene
jonge werkster is ongesteld geworden, omdat
ik haar weggestuurd heb."
„Wat had ze dan wel misdreven?"
„Och, niets, mejuffrouwZe kwam alleen
werk vragen."
„En hebt ge haar daarvoor weggestuurd
„Neen, maar, eerlyk gezegd, kon ik haar
geen werk toevertrouwen!"
TWas ze dan niet bokwaam genoeg?"
„Integendeel, hetgeen ze my als haar werk
liet zien, was inderdaad prachtig, maar...."
„Wat, maar.
„Ja, ziet u, de zuster van een dief, een
moordenaar!"
„Eene prettige verwantschap l" viel de
markies hierop schertsend in.
„Het is de zuster van Jacques Varlay",
vervolgde de dame.
Deze verklaring ontlokte miss Ketty een
uitroep van verbazing, doch de markios, altyd
meester over zichzelven, antwoordde;
„Werkeiyk, dat is zeer interessant en ik
begryp zeer goed, dat u haar niet aange
nomen hebt
En zich vervolgens tot zyne zuster wendende:
„Nu zal toch, hoop ik. uwe nieuwsgierig
heid wel voldaan zyn. waarde zuster, biyf
toch niet zoo tang onder dien fcroep volk
staan. Ik beken het is een treffend schouw
spel. een jong meisje in de armen van een
neger, een prachtig motief voor eene schoor-
steengroep; maar kom, laat ons naar
binnen gaan."
Zoodra hy het magazyn binnentrad, riep
oene vroolyke stem uit:
„Hó, myn waarde Montgerbois
De markies keerde z ch tot den spreker.
„Ha! de baron De Maternes! Welk gelukkig
toeval voert ons te zamen?"
„Och! ik flaneerde zoowat en kwam toe
vallig deze buurt uit."
„Ge zyt dus vry?" vroeg de markies, „kom
dan met my mede, myne zuster is in het
magazyn juist aan het uitzoeken en wollicht
kunt ge haar daarin met uw smaak van
dienst zyn."
„Niets zal my aangenamer wezen."
„Ge zult haar echter zeer ontdaan vinden.
Ze is, helaas, uiterst zenuwachtig en alles
wat ze ziet, trekt ze zich vreeseiyk aan, zoo
was ze juist op dit oogenblik nog getuige
van oen schouwspel, dat men dageiyks in
<le straten van Parys kan waarnemen, doch
dat haar vreeseiyk trofl"
Wordt vervolgd.)
