W. G. BOELE Senior,
STEENKOLEN.
CATZ-ELIXER
GEBRs. BERKELJON,
K. T. CAROH, Stationsweg.
E. Brandsma, Amsterdam,
P. i. KEULS Co., Wijnhandelaren,
MISS MARY3Cent
In de Koffiebaal
Orthopedische Rechthonder,
£3atey
Cloucli cfc "Warren
Parrand db Votey
KT eedham
enz., enz.
Van bovenstaande Fabrikaten steeds groote keuze
vogrhanden bij de Eenige Vertegenwoordigers voor
Leiden en Omstreken:
Lange Mare 40. LEIDEN.
#i74 40 Orgels in huur van af f2.per maand.
Pakhuis en Kantoor: Bnrgsteeg No. 6,
Vestigen de aandacht op de exquise Rijnwijnen.
SI GA.EEN EA. BFtEK
Hofleverancier,
C. J. BOELE ZOON. Depots
Ondergeteekende beveelt zich aan voor de levering
van prima grove Machine-, Kachel-, Gewasschen Smeekolen,
Gas-, Giet- en Gebroken Gietcokes, laatstgenoemde zeer
aan te bevelen voor Bloemisten.
lÊiflrt Mraïiu
F. F. W. HEINTZ Co.,
ZWOlSf II
zuivere Preanger-Koffie,
VERKOUW STOKHÜYZEN,
Niemand behoeft zich meer
onder behandeling te stellen,
maar men| gebruike
BEUZEMAKER Go.,
HET WERELDBEROEMD
25 JAREN SUCCES
Feuilleton.
DE LAATSTE TOCHT.
blyvên voortdurend aanbevelen hunne gerenommeerde Wijnen van af 24.tot en
met ƒ100.— per anker van 46 fl., 'elands import Inbegrepen; per okshoofd gebotteld
■wordt 4— per anker minder berekend.
De Crosslerdery Bnrgsteeg Mo. 3, tegenover het Kantoor, is steeds geopend van
af des morgens 8 uren tot des avonds 11 uren, alwaar de Wijnen, het Gedistilleerd, Likeuren,
•Bitters, enz. en Detail zijn te bekomen. 3032 26
OPRICHTER DER VROEGERE EIRMA:
Amsterdam,
Vijgendam en
Rem.br andtsplein.
Rotterdam,
Hoogstraat en
Wijdemarktsteeg.
's-Gravenliage,
Spuistraat.
Lelden,
Breestraat.
Haarlem,
Qroote Boutstraat.
Utrecht,
Choorstraat.
Groningen,
tueschen de Markten.
Hampen.
KAHPEV.
Gevestigd sedert 1847.
Schagen.
Purmerend.
Breda.
Ben Helder*
's-Hertogenbosch
Koog a/d. Zaan.
Dordrecht.
Gorkam.
Tiel.
Winschoten.
Driebergen.
Wormerveer.
Zaandam.
Zutfen. 734 76
Batavia.
Semarang.
Soerabaia.
Kotta-Radfa.
Padang.
Christlania.
Gedeponeerd en ingeschreven 2 Nov. 1888. Kopenhagen.
N. [Rijn 11, Leiden.
De Bank belast zioh met den aan' en verhoop
van Effectenwitgelt Coupons en vreemde
Banknoten.
Neemt gelden-A deposito.
Opent Rekening- Courant op verschillende
voorwaardenverstrekt gelden tegen onder
pand van EfTecten of Crediet-Hypotheek.
Neemt en geeft gelden op Rrolongatie.
Incasseert wissele op binnen- en buitenland;
geeft af wissels op buitenlandsche hoofdplaat
sen (direct verkrijgbaar).
Reglementen der Depoeit(f a enz. verkrijg
baar ten Kantore der Bank N. Rijn 11.
1505 17
Sot Aromatiels.
MAAG-
EtiXER
Doijer van Deventer te Zwolle,
scheikundig; onderzocht en nnnbevqlen, ver
pakking; wettig gedeponeerd, i9 verkrijgbaar
in de voornaamste Sooietclten en Cafe's en:
Te Leiden: by H. A. Antony, Rapenburg
97; D. A. Kelder Zn., P. G. Mastenbroek,
Breestraat, en D. Overveid, Salomonsteeg
te Boskoop: by P. Koster Mzn. 820 10
brandt men dagelijks op Duitsche
wijze; 389 12
uitmuntende door geur en smaak.
Prijs per 5 ons §0 Cents.
NIEUWE RIJN 47.
Is alhier verkrygbaar a f 1. per doos by
de Heeren REYST KRAK, Beestenmarkt 41,
J. fl. DIJKHUIS, Hoogstraat 3, C.WAGENAAR,
Nieuwe Kyn 38, en verder in alle steden en
dorpen van bet Rijk.
P.S. Men lette op hst wettig gedeponeerde
Handelsmerk. 2772 24
door HH. Doctoren aanbevolen.
voorkomt het voor
over loopen en
ronde ruggen bij
Kinderen en Vol
wassenen, ver
sterkt de longen en
verruimt de borst.
9 a 10 jaar. 14al5jaar.
10 12 Dames.
12 14 Heeren.
ƒ3.-. ƒ3.50.
Franco na ontv. van postw.
13. VISCHMARKT. 13.
2326 21
ƒ2.75.
is overal verkrljgTaaar.
den naam onze flrm»
)EDS$3
■VOOR' I
171 46
Verkrijgbaar bij apothekers,
drogisten en winkeliers in kruidenierswaren
en comestibles.
THEE
THEE
TRADE MARK
alleen in verzegelde pakjes, voorzien van bovenstaand gedeponeerd
Handelsmerk, verkrijgbaar te 2490 110
Leiden by W. J. N. DE KOK, Bloemmarkt 24.
JOHANNES SPEET, Haarl.str. 88.
B. PLANJER, Hoogewoerd 128.
N. P. VISSER, Oude Vest 225.
Mej. Wed. BREEBAART, Pieters
kerkhof by de Kloksteeg No. 2.
E. C. H. F. DE RUYTER,
Hoogewoerd 88.
P. L. SNIJERS, Botermarkt 15.
G. R. VAN ALPHEN, firma W. H.
Feakcken, Nieuwe Rpn 62.
W. F. v. n. REYDEN, N. Ryn 53.
J. A. J. VERHAAFF, Haarlem
merstraat 211.
Mevr. KEYSER STEINBUCH,
Zonneveldsteeg No. 1.
W. F. MILDERS, Varkenmarkt 32.
REYST KRAK, Beestenmarkt41
Mej. Wed. BEYER, Turfmarkt 6.
F. PEEPERKOEN, Haarl.str. 242.
Mej. J. A. C. KOPPESCHAAR,
Doezastraat 30.
J. S. ARNOLD, Breestraat 63.
N. PONT, Kraaierstraat 39.
J. v. D. FLIER, Hoogewoerd 47.
W. G. J. LEZWIJN, Oude Rpn 79.
J. A. LOMBARTS, Haarl.str. 195.
C. Fe. PLESMAN, Volmolengr. 2.
P. LAPORTE, Janvossensteeg 56.
Mej. Wed. C. v. WELSEN,
Oude Singel 156.
W. J. DEVELING, Breestraat 138.
N.G.SPAARGAREN,Bloem markt5
Wed. E. J. v. REEKEN Co.,
Hoogstraat 3.
J. BROEKMAN, Haarl.straat 44.
J. G. WIJNBEEK, Haarl.straat 91.
Wed. DELABIJE,St.-Jorissteegl4.
P. v. LEEUWEN, Morschstraat 13.
W. S. MILDERS, Haarl.straat 40.
Mej. Wed. KOP, Heerengracht 104.
L. ROS, Janvossensteeg 96.
F. KNAAP, Haarleminerstr. 62.
Leiden by C. ROODENBURG, Haarl.str. 22.
Mej. Wed. KERKVLIET,
Haarlemmerstraat 291,
NIC. DEKKER, Rpnstraat 10.
D. P. FILDERS,
Buiten de Morschpoort.
B. H. J. AALBERSE, Oude Ryn 2.
D. WEST, Botermarkt 3.
C. v. WIJK, Hoogewoerd 63.
Wed. P. v. d. KAAIJ, Hermanstr. 9.
J. D. BRIEJER, Kaiserstraat 21.
J. G. v. d. MARK Azn.,
Lange Mare 42 en Hoogewoerd S4.
J. H. JEDELOO, Haarl.str. 188.
J. MEIJER, Heerengracht 40.
J. P. v. ij. LOF, N. Beestenm 15.
G. VREEKEN, firma Hus,
Korte Mare 22.
B. KOOREMAN, Ambachtstr. 376.
Wed. J. BLANSJAAR, Nieuwst. 15.
Wed. A. KUIPER, Aalmarkt 14.
C. H. v. VENETIE, Vreewpk,
Laatste Straat 285 N°-ls-
Rijnsburg by A. VAN ITERSON.
P. VAN EGMOND.
Noordunjk-Binnen by M. VAN DER LEE.
J. H. v. d. WERF.
GEZ. GRULLEMANS.
F. v. HENSBERGEN.
Katwijk aan Zee by Wed. W. OUWEHAND Nz.
L. VAN DUIJN.
Katwijk-Binnen Q. J. VAN LEEUWEN.
P. DE GRAAFF.
Noordwijk aan Zee D. M. PASCHIER.
Wassenaar by A. S. DE SMIT.
Leiderdorp by Wed. B. YELLEKOOP.
J. SCHARLOO.
Warmond bij S. J. SCHOUTEN.
Koudekerk by H. BATELAAN.
Mej. Wed. DE GRAAF.
Leidschendam by W. BLONK.
Sassenheim by C. BRINKENHOFF.
Roelofarendsveen by W. HOOGENBOOM.
In het bpzondtr wordt de aandacht gevestigd
op de Souchou-Thee, a ƒ1.30 per 5 ons.
2» April 1676.
door
JAN HOGENKAMP.
2)
De geheels bewapening der vloot was ruim
1000 kanonnen, de bemanning was 4916
koppen. Een uitstekend corps zee-officieren
vergezelde De Ruyter; onder meer - en niet
zonder trots noemen wy de namen van
vice-admiraal Jan De Haen, schout-by-nacht
Nicolaae Versmoor, de kapiteins Gerard Callen-
burgh, Pieter Van Middellandt, JanDeJongb,
Teding van Berkhout, Van Brederode, Jacob
Willemsz. Broeder, Hattheus Meegang, Pieter
De Sitter, Cornelia Van der Zaen, Johan Noirot,
Gilles Schey, Van Bronckhorst, Van Stirum,
Cornelia Tyloos, Joris Van Andringa alte-
maal namen van mannen, wier positie by
de vloot van gewicht was geworden, omdat
zy in vorige zeeslagen getoond hadden het
hart op de rechte plaats te hebben.
De Ruyter werd door hen op zyn laatston
tocht waardig vergezeld.
Na eenig oponthoud krpgt by den 14den
Augustus het bevel van den Stadhouder
Willem III zyne reis te vervolgen, waarna hp,
behoudens eenige ontmoetingen, den 26sten
September het anker in de baai van Cadix
laat vallen.
Terwyi by hier lag, ontviDg by een brief
van de koningin-regentes, inhoudende het
verzoek zich te begeven naar de baai van
Vinaroz, in Catalonië, naby den mond van
de Ebro, daar zich te vereenigen met zes
Spaaneche oorlogsschepen, die van Oran zouden
komen, en vervolgens don Juan van Oosten-
ryk, benoemd onderkoning van Sicilië, naar
dit eiland over te brengen.
Hoe gaarne ook - De Ruyter kon aan dit
verzoek geen onmiddeliyk gevolg geven; de
fokkemast en groote steng waren van „De
Eendracht" gebroken, het touwwerk moest
vernieuwd en nieuwe zeilen moesten aange
schaft worden, omdat zoo klaagde hy in
een brief aan de Admiraliteit van de Maze
enkele kabels ten eenenmale verstikt en ver
legen waren en de nieuwe zeilen met verrot
garen en door jongens waren genaaid, zoodat
hy op één dag twee voormarszeilen, benevens
ander klein zeil, verloren had.
Al deze herstellingen werden met den
meesten spoed verricht, zóó zelfs, dat het
de bewondering der Spanjaarden wegdroeg,
die verklaarden dat wat do Hollanders in
zes dagen gereed maakten, door ben in
zes weken klaar gemaakt werd.
Den 7den October eindelijk geraakte hp
onder zeil en kwam 8 November te Vinaroz.
Daar vond hy noch schepen, noch don Juan,
doch wel een hoogst beleefden brief van hem,
waarin verklaard werd dat hy naar Madrid
ontboden was, en na eene betuiging van ver
trouwen in het beleid en de dapperheid van
De Ruyter, hem verzocht naar Palermo te ver
trekken, zich daar met de Spaansche scheeps
macht te vereenigen en vervolgens den vyand
te Messina aan te tasten.
Door gebrek aan water besloot De Ruyter
naar Ivica en Formentera te stevenen, ten
einde zich daar te voorzien van ververachingen
en brandhout, en na dit verricht te hebben,
komt hp 14 November te Barcelona, maar
vindt daar ook geen voldoend aantal schepen,
omdat een zeetal by een Btorm van hunne
ankers geslagen en naar zee gedreven zpn.
Deze opeenstapeling van tegenspoeden en
verhinderingen maken De Ruyter boos, o. a.
moest hp volle veertien dagen werkeloos
blpven liggen, waardoor de Franschen met
hunne uitrusting geheel gereed kwamen; en
bovendien komt er nog by, dat zpn vice-
admiraal De Haen, met wien De Ruyter weinig
overeenstemde, van hem afgedwaald is on
niet in zicht komt.
Van Barcelona stevent hp naar Sardinië
en komt den 3den December te Cagliari, waar
hy, tot zpn groot misnoegen, verneemt dat
De Haen den 23aten November naar Napels
is vertrokken.
Den volgenden dag kwam hp aan wal en
werd als een vorsteiyk persoon door den
onderkoning ontvangen. Men overlaadde hem
met eerbewpzen en gaf allerlei feeeten ter
zpner eere.
Den 13den December vertrok De Ruyter
naar Milazzo, ankerde er den 20aten en werd
met onderscheiding ontvangen door den mar
kies van Villafranca, maar trof geene vloot
aan, wel één schip en veertien galeieD. Het
grootste gedeelte der vloot bevond zich nog
te Palermo en daar de uitrusting volgens
Spaansche wpze dat is uiterst lamlendig
en langzaam geschiedde, zou het nog heel-
wat tpd duren eer hp de vloot vereenigd had.
Hoe verdrietig dit voor De Ruyter was,
kan men zich voorstellen, als men bedenkt
dat hy bp uitstek voortvarend was, nergens
en nooit te laat kwam, immer vóór zpn tyd
gereed was en een vijand van langzaamheid
en onverschilligheid mocht genoemd worden.
Daarbp kwam nog dat do onderkoning en
de opperbevelhebber der Spaansche vloot,
Montesarchio, overhoop lagen, wat ten gevolge
had dat De Ruyter tevergeefs bleef wachten
op De HaeD, die door den Spaanschen admiraal
te Palermo teruggehouden werd.
De Ruyter beval daarop De Haen zich
onmiddeliyk onder zijne bevelen te stellen,
waaraan deze gevolg gaf, zoodat den 31eton
December 1675 de Holiandsche vloot com
pleet was.
Er werd nu een besluit vastgesteld om den
vpand afbreuk te doen en bepaald dat De
Ruyter met zpne vloot door de zeeengte van
Messina zou zeilen, om aan de zuidzpde van
het eiland te kruisen en allen toevoer naar
de steden Messina en Augusta af te snyden.
Inmiddels zouden de Sp.ansche schepen te
Palermo met spoed in gereedheid worden
gebracht, ten einde zich met de Nederlandsche
te vereenigoD, om daarna de Franschen ge-
zameniyk te bostrpden.
Aan dit besluit wordt uitvoering gegeven
1 Januari 1676 en den 4den verneemt De
Ruyter dat er bp de Liparische eilanden eene
vloot ontdekt is van 28 of 29 zeilen. Dit
bericht wordt bevestigd door een brief van
den onderkoning van Napels. De Ruyter trekt
op om den vyand op te zoeken ea ontdekt
7 Januari bp 't aanbreken van den dag de
Fransche vloot. Alles wordt bygezet om den
vyand op te zeilen, zoodat De Ruyter met
een tiental schepen de Franschen vrp nabp
gekomen was, doch nu wachten moest op
de achterblpvers, die zich niet zoo vlug kon
den bewegen, 's Middags drie uren wordt
sein gegeven, dat ieder volgens rang zou zeilen,
doch de dag was te ver gevorderd, om den
vpand aan te pakken, weshalve de bevel
hebbers aan boord werden geseind, waar het
plan van aanval vastgesteld werd en met
een krachtigen handdruk ieder beloofde zich
gereed te houden tot het gevecht en ver
zekerde zpn plicht te doen.
's Nachts werd de wind west-zuid-wost,
waardoor de galeien genoodzaakt werden den
wal op te zoeken. Met het aanbreken van
den dag kwam de vloot opnieuw in zicht en
omstreeks acht uren was de vpandelpke vloot
tot op anderhalve mpl afatanda de onze ge
naderd, zoodat met eenige juistheid de sterkte
opgenomen kon worden.
't Was de vloot onder Du Quesne, de eenige
admiraal, dien men sterk genoeg waande tegen
De Ruyter te vechten, bestaande uit 22 a 24
verschillende oorlogeschepen, 6 branders en
eeüige transport schepen met ammunitie en
proviand.
Zy was dus veel sterker dan de onze, die
met het Spaansche schip van 50 stukken in
het geheel 19 schepen telde.
Wordt vervolgd.)
