N°. 10466.
A°. 1894.
feze gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§on- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 5 April.
Feuilleton.
IN BLOEI GEKNAKT.
Yrydag 6 ^Ypril.
LEIDSCH
DAGBLAD.
paus DEZER CO tra ANT:
Voor Leidon per 3 maanden.
Franco per poet
Afzonderlijke Nommers
f 1.10.
1.40.
0.05.
PBIJS DEK ADVEBTENTOEN:
Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere
letterB naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Wy vestigen de aandaoht op de beleefde
waarschuwing, in den vorm eener herinnering,
voorkomende onder de advertentiën in dit
blad, van don heer Formyne, ontvanger der
registratie alhier, dat de laatste termyn der
verschuldigde vermogensbelasting vóór of op
den 12den April a. s. betaald moet worden.
Benoemd is tot hoofd der gemeente-
bewaarschool te Middelburg mej. Eikelen
boom, te Leiden.
Omtrent het buitengewoon concert, door
de Leidsche Dubbel-Quartet-vereeniging te
Hillegom gegeven, wordt ons nog gemeld dat
by die gelegenheid ook welwillend medewerkte
mej. Johauna Oudshoorn, uit Leiden.
Deze jonge dame, leerlinge van den heer
Ghristiaan Timmner, den uitnemenden violist,
trad hier voor de eerste maal op en 't zy
gezegd: met groot succes.
Het adagio en allegro uit het 22ste Viool
concert van I. B. Viotti werd zeer verdien-
steiyk vertolkt, alsmede de Romance van
Svendsen en l'Abeille van Franz Schubert,
"waarvan het publiek eene herhaling verlangde,
waaraan de soliste tot veler leedwezen niet
voldeed.
Mejuffrouw Johanna Oudshoorn geeft reeds
veel en belooft voor de toekomst nog meer
te zullen geven.
Het concert werd o. a. bygewoond door
de heeren Chr. Timmner en N. H. Andriessen.
De uitvoering der beide composition voor
dubbel quartet van den heer Andriessen,
mocht de goedkeuring van den componist
wegdragen, die verzekerde nog nooit eene zoo
schoone vertolking zyner werken te hebben
gehoord.
Men schryftons uit Zoetermeer, dd. 4 April:
Hedenavond had alhier in de zaal van den
heer M. Poot de laatste vergadering in dit
seizoen plaats van de vereeniging „Onderling
genoegen".
De zaal was flink bezet. Vóór de pauze
werden door verschillende dames en heeren
hunne bydragen geleverd. In het byzonder
vielen in den smaak de schoone muziek en zang
van mej. S., uit Gouda, met medewerking
van mej. B., uit Zoetermeer. Levendig werd
dan ook by het einde der stukken door dein
de zaal aanwezigen geapplaudisseerd.
Na de pauze brachten heeren dilettanten
B JócrisBe de Vondeling" ten tooneele. De uit
voering van dit stukje liep goed van stapel
en droeg niet weinig tot de gezelligheid van
den avond by.
In zyno sluitingsrede bedankte de president
allen, die hadden medegewerkt om ook weder
dezen avond tot een recht gezelligen te maken.
Verder sprak hy een woord tot afscheid
aan den heer Augustyn, vice-voorzittor dezer
vereeniging en oud burgemeester van Zoeter
meer, die met zyne familie deze gemeente
metterwoon gaat verlaten. Hy deelde tevens
den leden mede, dat het bestuur gemeend had
den heer Augustyn, wegens zyne groote ver
diensten en zeer vele welwillendè medewerking
betreffende deze vereeniging, het eore-lidmaat-
schap daarvan te moeten aanbieden. In een
sieriyk bewerkt album was dit besluit der
vergadering vervat.
Dat alle aanwezigen met dit bewys van
hulde instemden, toonde het langdurig hoezee
en applaudissement.
Zichtbaar aangedaan nam de heer Augustyn
dit eere-lidmaatschap aan; daarvoor het be
stuur zyn dank betuigende, riep hy der ver
eeniging „Onderling genoegen" geen afscheid,
maar een „tot weerziens" toe.
Voorzeker mag deze vergadering in dit
seizoen van onze vereeniging eene onvergete-
lyke worden genoemd.
Bedankt is voor het beroep naar de
Ned.-Hervormde gemeente van Oude- en
Nieuwe-Wetering, door ds. H. G. Van Endt,
predikant te Woerden.
Te Voorhout is in de gisteren (Woens
dag) gehouden raadsvergadering tot wer/iou-
der, in de plaats van den heer P. Warmerdam,
benoemd de heer G. Th. Van der Hulst.
Rytoer der Koninginnen. HH. MM. worden
Zaterdagnamiddag ongeveer te halfdrie aan het
station Vogelenzang verwacht, waar zy zullen
ontvangen worden door den heer Immink,
burgemeester van Bloemendaal. Van het station
ryden HH. MM. naar Bennebroek, langs den
Haagschen straatweg, den Zandvoortschen
straatweg, door den Aardenhout, langs Els-
wout, Overveen, Bloemendaalsche park, Saxen-
burgerbosch, naar de duinen van baron Van
Heemstra (het oude Zomerzorg), waar zal
worden uitgestapt om het fraaie vergezicht
van den hoogen duintop te genieten. De tocht
gaat verder langs Meerenberg, station Sand-
poort, Bloemendaalschen straatweg, Oveiveen,
Zylweg naar de tuinen van den heer Krelage,
waar de pronkbakken zullen worden bezichtigd.
Van daar ryden HQ. MM. rechtstreeks naar
het spoorwegstation te Haarlem, van waar te
ongeveer 5 uren de terugreis naar 's-Graven-
hage wordt aanvaard.
De mogelykheid biyft bestaan, dat deze
route om de eene of andere reden eene kleine
verandering ondergaat.
De eerste algemeene, vergadering der
„Vereeniging tot vereenvoudiging onzer spel
ling en verbuiging" werd gistermiddag in
Krasnapolsky te Amsterdam gehouden.
Dr. R. A. Kollewyn herinnerde aan de ver
richtingen in het afgeloopen jaar. .De begin
selen der vereeniging zyn in verschillende
bladen en brochures verdedigd en men is er
in geslaagd een officiéél orgaan te vinden.
De penningmeester bracht daarna een kort
verslag uit. De vereeniging telt 315 leden,
terwyi met 59 leden was begonnen. Met
eenige wyzigingen werden de statuten vast
gesteld, waarna de vaststelling der vereenvou
diging werd behandeld. De financiën zyn niet
bepaald rooskleurig.
De 2de luit. der inf. O.-I. leger J. V.
F. Was is gedetacheerd voor eene maand by
het kol. werfdepot te Harderwyk, ter ver
vanging van den 2den luit. der inf. O.-I. leger
C. A. E. Niermans, die weder in het genot
van verlof is gestold.
Men meldt uit Amsterdam dat aldaar
eene coöperatieve vereeniging is gesticht om
den directeur van bet Paleis voor Volksvlyt
een orkest van 54 leden aan te bieden, onder
leiding van den heer Wedemeyer en tegen
betaling van ƒ80,000 per jaar, dat is 20,000
minder dan tegenwoordig voor het orkest
wordt uitgegeven; dit alles onder voorwaarde,
dat de leiding der paleis-concerten den heer
Coenen ontnomen zal worden.
Alle orkestleden traden toe en men heeft
der directie bepaalde voorstellen gedaan. Daar
echter de nieuwe vereeniging slechts voor drie
concerten per week wil contracleeren en ver
scheidene werkzaamheden afzonderiyk betaald
wil zien, schynt de poging om den heer
Coenen uit te stooten weinig kans van slagen
te hebben.
Te Nieuwkoop (Z. H.) is, in den ouder
dom van 89 jaren, overleden de oud-stryder
van 1880-1831 Dirk Groen in 't Woud, dra
ger van het Metalen Kruis.
Naar men verneemt, zullen de retour-
biljetten der Staatsspoorwegen, afgegeven naar
Antwerpen by gelegenheid der a. s. wereld
tentoonstelling aldaar, ook langer geldig zyn
dan gewooniyk, denkeiyk voor een tydvak
van acht dagen, terwyi dan tevens reeds in
werking zouden treden de vrachtpryzen, be
paald in het nog in bewerking zynde tarief
voor het Nederlandsch-Belgisch reizigers
verkeer.
By den Rotterdamschen gemeenteraad
is door B. en Ws. ingediend een voorstel
tot verbetering en uitbreiding der drink
waterleiding.
De koston zyn geraamd op ƒ530,000.
In de gisteren in „Eensgezindheid" te
Amsterdam gehouden vergadering van de
„Vereeniging tot bevordering van de Neder-
landsche visschery", somde de heer T. A. O.
De Ridder, burgemeester van Katwijk, de
nadeelon op, die de Zuiderzee-visschery van
de voorgestelde droogmaking der Zuiderzee
zal ïyden. Spr. kwam tot de conclusie, dat,
behalve het broodeloos maken van eene nyvere
en talryke bevolking, do plannen der com
missie jaariyks de rente van een kapitaal
van 80 millioen gulden zouden doen ver
loren gaan.
De minister van financiën heeft door tus-
schenkomst van de Commissarissen der Ko
ningin aan de gemeentebesturen in herinnering
gebracht, dat met 1 Mei a. s. de registratie
rechten op aanstellingen en akten van beëedi-
ging van ambtenaren zyn afgeschaft en tevens
er de aandacht op gevestigd, dat die rechten
nog moeten geheven worden op die stukken,
opgemaakt vóór 1 Mei 1894.
Tot leeraar in de wiskunde aan de Hoo-
gere Burgerschool met 5 jarigen cursus is
door den gemeenteraad te Haarlem benoemd
de heer G. De Vries, thans leeraar aan de
cadettenschool te Alkmaar.
Na eene zitting met gesloten deuren werd
tot deskundige voor de gemeentelyke water
leiding benoemd de heer J. Schotel, te Rot
terdam.
Door den minister van koloniën zyn de
heeren H. L. Milius, A. G. Ribbink, B. J.
Visscher, L. Pons, W. Meyer, J. Jonkers, M.
L. Kleynen, A. W. Geerling en O. Tissing
gesteld tor beschikking van den Gouverneur-
Generaal van Ned.-Indiè, om te worden be
noemd tot onderwyzer der 3de klasse by het
openbaar lager onderwys voor Europeanen en
met dezen gelykgestelden in Ned.-Indië.
Het stoomschip Conrad" vertrok 4 April
van Batavia naar Amsterdam; de „Kaiser",
van Oost-Afrika naar Rotterdam en Hamburg,
arriveerde 3 April te Napels; de „Prinses
Amalia", van Amsterdam naar Batavia, arri
veerde 4 April te Genua; de „Maasdam" ver
trok 4 April van Rotterdam naar Nieuw-York;
de „Drente", van Java naar Rotterdam, is 4
April, gesleept wordende, Dungeness gepas
seerd de „Prins Hendrik", van Batavia naar
Amsterdam, passeerde 4 April Perim; de
„Soembing," van Java naar Rotterdam, is 4
April Eastbourne gepasseerd; de „Werkendam,"
van Nieuw-York naar Rotterdam, passeerde
4 April Lizard; de „Koningin Emma" vertrok
5 April van Batavia naar Amsterdam; de
„Prins Alexander" arrivoerde 4 April van
Amsterdam te Batavia; de „Prins van Oranje",
van Amsterdam naar Batavia, vei trok 5 April
van Suez.
By kon. besluit is bepaald dat de
Rykskweekschool voor onderwyzers, met de
daaraan verbonden leerschool, thans te 's-Her-
togenbosch, met 1 Mei 1894 te Nymegen zal
zyn gevestigd. Sts.-Ct
Volgens ontvangen telegram van den
Gouverneur-Generaal is de assistent-resident
H. A. Van der Steenetraten, die voor enkele
weken werd gewond, geheel buiten gevaar.
Gemengd Nieuws.
Hedenmorgen omstreeks negen
uren zat er eene kat in een hoogen boom op
den Nieuwen Ryn voor het huis van den
beer Ouwerkerk. Een jongen had medeiyden
met het arme beest en trachtte in den boom
te klimmen, doch halverwege gekomen, viel
hy uit den boom in het water. De heer
Ouworkerk, eerst toeschouwer, sprong den
jongen na en had bet genoegen den drenke
ling te redden.
Terwyi dit alles gebeurde, was de kat
weer uit den boom geklauterd en verschrikt
door de massa menscben, die stonden te
kyken, op den loop gegaan I
Wellicht had de jongëli er nu spyt van de
kat niet int den boom „gekeken" te hebben.
Het 'o>steiyk paviljoen aan de
rechterzijde van het nieuwe Hollandsche sta
tion te 's-Gravenhage is thans voltooid. Het
bevat schatten van kunstindustriëelen arbeid.
Langs de directiekamer, keurig gemeubi
leerd in Amerikaansch wortelhout, komt men
aan den „escalier d'honneur" in Italiaanschen
styl, grootsch van opvatting en uitvoering.
De treden zyn van Comblanchin-marmer, de
wanden van rouge de Flandre en de open
vakken met kunstig gesmeed yzerwerk aan
gevuld, waarop een schoon licht valt door
een groot boogvenster met gebrand glas (van
Schouten, te Delft), evenals op den kostbaren
Smyrna looper (uit de fabriek van Stevens, te
Kralingen). Het keurige stukadoorwerk is door
de Haagsche firma Van Viymen gemaakt.
De zywanden der portalen en de plafonds
werden beschilderd door den heer Hendrickx,
te Amsterdam, die de salons reeds versierd
hoeft.
Het boogvenster bevat de wapens der pro
vinciën en van de hoofdplaatsen, aan den
Holland8chen Spoorweg gelegen.
De architect D. A. N. Margadant heeft do
ornamenten allen zelf ontworpen.
Het salon bestaat uit drie ineenloopende
vertrekken, mede in Italiaanschen renaissance-
styi, uitgevoerd door de firma H. P. Mutters
Zoon. De wanden zyn bespannen met groen
damast; het meubilair is in renaissancestyl,
van donker Cuba-mahonie ingelegd, met palm
hout en bekleed met goudgeel zyden damast.
Smyrna tapyten liggen op de parketvloeren,
geleverd door de Haagsche firma Van Malsen.
De schoorsteenmantels zyn van rood marmer,
en de wanden dor schoorsteenen, waarin gas
haarden zullen branden uit de fabriek van
Braat, te Delft, zyn met tegels uit de fabriek
„Rozenburg" belegd.
Naast de salons zyn toiletkamers aan
gebracht.
Eindelyk is nog oen vertrek boven den
hoofdingang gemaakt met een balkon, dat
uitziet op het stationsplein.
Uit het middensalon komt men langs een
speciaal perron van 100 Meter, door '>en glazen
en beschilderd zinken dak overdekt, aan de
spoorlyn.
De moord te 's-Gravenhage.
De dader van den manslag, gepleegd op den
persoon Rotteveel in het AlexanJerveld te
's-Gravenhage, is gevonden.
Men verneemt daaromtrent het volgende
De verslagens ontmoette Woensdag 21
Maart jl. des avonds een 17-jarigen veld
artillerist Met dezen ging hy dien avond uit
en maakte met hem tegen Vrydag daaraan
volgende afspraak. Dien Vrydag kwam do
artillerist een zijnor kameraden tegen, zekeren
v. d. Goorberg, voerman aan de aschstaal.
Togen dezen, een jongeling van 17 jaar, ver
telde hy van zyne afspraak. V. d. G., twyfe-
lende aan de goede bedoeling van Rotteveel,
ging met zyn vriend mede naar de plaats van
afspraak, een bierhuis aan het Wyd-Achterom.
Van daar gingen de verslagens en de artille
rist nog eenige bierhuizondien avond bezoe
ken, steeds op de hielen gevolgd door Van
de Goorberg.
Omstreeks 9 uren gingen beide eerstge-
noemden en ook v. d. G. in het Maastnchtsch
bierhuis aan den Dennenweg en na etnigen
tyd aldaar te hebben vertoefd, ging he' drie
tal, op voorgeven van den soldaat, dat hy om
tien uren thuis moest zyn, op weg naar do
kazerne.
Volgens verklaring van v. d. G. en den
artillerist moet de verslagene den Jaitstge-
noerr.de toen strafbare handelingen hebbea
voorgesteld.
V. d. G. ontstak hierover zoodanig in woede,
dat hy Rotteveel eenige vuistslagen tegen den
rochterslaap toebracht en hem daarna op de
borst trapte.
Na het plegen van die daad gingen beiden
nog naar een koffiehuis, zich niet bekomme
rende om den toestand van den mishandelde.
18)
Hy wachtte niet op myne toestemming,
maar kuste my daarop, echter niet bepaald
op grootvaderiyke wyze. Ik vond dit voorval
zoar onaangenaam, want ach, Emma, men
wachte zich voor den schynl Ik rukte my
los en werd vervolgens door de andere dames
en heeren van het hof begroet.
Ik las bewondering uit veler blikken en,
nietwaar, Emma, wy zyn toch allen gevoelig
voor huldebetoon? Ik gevoelde my op dit
oogenblik gelukkig en trotsch op het bezit van
schoonheid en van een echtgenoot als Lud wig.
Ik weet zeker dat men ons een knap paartje
vindt; maar ik dwaal weer af, |ik heb je nu
al een langen brief geschreven ;en moet nog
beginnen met het voornaamste.!
Den tweeden avond na onze terugkomst
werd er ter onzer eere een bal gegeven. Ik
was gekleed in eene wit-satynen japon, met
rose en witte camelia's gegarneerd, en toen
wy binnentraden, waren allen leeds tegen
woordig.
In myne plaats aan het hof is eene aller
liefste jonge dame gekomen; haar naam is
Eline Von Schönhausen. Zy is, evenals Ik,
eene blondine en zeer schoon. Ik heb u ver
leden reeds geschreven, dat de vorstin altyd
mooie meisjes in hare omgeving hebben wil,
maar ik maak my zelve met dit gezegde een
compliment en dat behoort toch niet.
De schoonheid van Hulda Von Hohenatein
is van een geheel andor genre als die van
Eline. Zy is zeer donker van tint en heeftin
de uitdrukking harer oogen iets zeer harts-
tochteiyks. Ik weet dat Ludwig haar altyd
gaarne mocht ïydenzy is veel geestiger dan
ik. Somtyds verwonder ik er my over, dat hy
myn onbeduidend persoontje verkozen heeft
boven haar.
Maar nu dwaal ik weer af en ik wil nu
over niets anders dan over het bal schryven.
Nu, ik opende het met den vorst 1 Zyn
gedrag tegenover my stemt my soms onrustig.
Maar wat kan er gebeuren zoolang mijn beste
man in myne nabyheid is t Het verdere ge
deelte van den avond ging prettig voorby.
Ik danste, werd gevierd en ik voelde my
innig gelukkig. Maar toch was er iets, dat
my hinderde. Ik hoop niet, lieve Emma, dat
ge my zult uitlachen, en ik zou het aan
niemand anders willen schryven of zeggen,
maar aan myne beste vriendin wil ik alles
mededeelen.
Nu, ik danste met graaf Kiehl, een mooien
man en een vroegeren aanbidder van my.
Terwyi wy na het dansen rondwandelden,
vroeg hy my of ik gelukkig was.
Ik staarde hem vol verbazing aan en ant
woordde dat my die vraag ten hoogste be
vreemdde.
„Oppervlakkig schynt het u zoo toe, me
vrouw," zeide de graaf; „maar is het u bekend
dat gelukkige huweiyken aan dit hof tot de
zeldzaamheden behooren?"
„Het huweiyk van myn vader was toch
zeer gelpkkig," zeide ik trotsch.
„Geen regel zonder uitzondering, dat zeide
ik reeds," antwoordde graaf Kiehl.
„Ik geloof, mynheer, dat de woorden:
„noblesse oblige" te diep in ons beider hart
gegrift staan, om ooit te vergoten, dat de
adel steeds een voorbeeld van reinen wandel
aan den minderen man moet geven."
„Jammer dat het woord „oblige" zoo dik-
wyis in de practyk door het woord „permet"
wordt vervangen, en waar dit het geval is,
biyft er van uw stelregel niet voel over"
Hy zweeg en toen ik onwillekeurig de
richting van zyne oogen volgde, zag ik Ludwig
in druk gesprek met Hulda Von Hohonstem.
Graaf Kiehl bemerkte dat myn arm een
weinig beefde.
Juist bracht Ludwig zijne dame op hare
plaats en daarna kwam hy op my toe.
„Lieve, de wals begint en die hebt ge met
my," zeide hy op vrooiyken toon.
Al myne onrust verdween en ik zag dui-
deiyk, dat graaf Kiehl zich op de lippen beet
van drift. Hy maakte eene styve buiging en
verwyderde zich. Ludwig heeft dien avond
niet weer met Hulda gedanst en ik bemerkte
zeer goed, dat zy dit niet aangenaam vond.
Maar, foei, het is niet aardig van my, kwaad
van myne vriendin te denken, en nog veel
minder het te schryven. Maar, is liefde zonder
jaloezie wel mogeiyk? Emma, ben je ook
wel eens jaloersch? Ach, ge zyt zeker veel
verstandiger dan ik 1
De feesten, die gegeven werden, waren
alle prachtig, Wy hadden een fraai concert
ten hove, waarvoor de vorst voorname artisten
uit Berlfin had laten komen: eenige dagen
later had de vorstin meer dan dertig damos
op een „kaffeevisite" geïnviteerd. O, Emma,
wat was dat een gebabbel I Do toiletten
grensden aan het bespottelyke. Het was zulk
een mengelmoes van klouren, dat men een
aantal bonte vogels uit de tropen meende
vereemgd te zien.
Maar nu zyn al die feesten weder voorby
en wy hebben een kalm leven, ten minste, voor
zoover het hofleven kalm en rustig kan zyn
Ludwig is natuuriyk veel uit. De vorst
meent hem niet te kunnen missen.
De vorstin heeft gaarne dat ik de avonden,
wanneer er niets anders te doen is, by haar
doorbreng, en dikwyis komen de heeren en
dames te zamen en dan gaat het recht hui-
seiyk en gezellig toe. Ach, als die akelige
voorspelling my soms niet beangstigde, dan
zou ik volmaakt gelukkig zynl Gy bespot
my in uw laagten brief over myn bygeloof;
maar, myne béste, ge moet niet vergeten
dat wy den tyd, dat Cagliostro met zyne
voorspellingen de halve wereld beheerschte,
nog niet lang achter ons hebben en dat mei
hier aan het hof over het algemeen byzondei
bygeloovig is.
Maar ik vergeet dat ik je in myn vorigen
brief beloofd heb, je het slot Sehnwltz te
beschryven.
Het slot werd reeds in de dertiende eeuw
gebouwd en is van torens met schietgaten
voorzien. Vóór het slot is een ruim plein,
dat den naam van buitenhof draagt; ver
volgens komt men over eene valbrug naai
een tweede plein, dat het binnenhof heet, en
dan moet men nog over eene breede gracht.
om bet kasteel te bereiken. Ge ziet dus dak
wy Diet bang behoeven te zfln voor inbrekers.
Wanneer wy do poort van het slot binnen
getreden z(in, dan komt men in eene ruime
zaal, die, met hare in lood gevatte kleine
ruitjes, een somberen indruk maakt. Verder
gaande, maakt die indruk plaats voor een
gevoel van nieuwsgierigheid by het velo
merkwaardige, dat men aanschouwt. De voor
zaal ie zeer weinig gemeubileerd. De eiken
houten deuren, de hooge vensterbanken en
de groen-saaien gordynen maken dit ruime
vertrek somber en ongezellig.
Vandaar komt men, na eenige andere zalen
doorgegaan te zyn, in de eetzaal. Deze ia
licht on vroolflk, daar do vader van Ludwig
het antieke meubilair voor een meer modern
heeft laton plaats makon. Het fraaie, licht-
geschilderde p'afond en de gobelins, aan de
wanden opgehangen, herinneren echter aan
voorgaande eeuwen.
Het zou wat lang- duren als ik je allo
vertrekken afzonderiyk wilde beschryven.
Misschien komt ge later zelve wel eens een
kykje nemen.
De ridderzaal met de harnassen en wapenen
maakte een somberen indruk op my, en de
zaal, die daarop volgt, alwaar de portretten
van Ludwigs voorouders aan den wand pryken,
maakte my angstig. Ik durfde die nooit alleen
betreden. Kinderachtig, vindt ge niet? Maar
het is alsof die hoogadeliyke voorouders min
achtend op my neerzien. Het geslacht der
Von Sehnwitzen is zeer oud en reeds van
voor vier eeuwen dateeren sommige conter-
oitaels. Wordt vervolgd