N°. 10418. Woensdag 7 Februari. A0. 1894. <§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. LEIDSCH PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden. 1.10. Franco por post1.40. Afzonderlyke Nommers0.05. PRUS DER ADVERTENTEËN Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17 J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Leiileu, 6 Februari. De Academische Senaat der Leidsche universiteit heeft, ten gevolge van het over reden van den burgemeester, die tevens cura tor der hoogeschool is, besloten het op den d:e3 gebruikelijke professorendiner op 8 dezer niet te houden. De oratie van den rector-magnificus zal nu worden uitgesproken op Visdag 9 Feb., 'i namiddags te 2 uren. Hei; Leidsche Studentencorps besloot gister avond het gebruikelijke feestvieren van de jongstudonten op den dies, 8 Febr., en het studentendiner achterwege te laten. De „Dubbel Quartet-vereeniging" alhier gaf gisteravond in de zaal van „Zomerzorg" weder eene huishoudelijke uitvoering, welke, behalve door do leden en donateurs met hunne dames, eveneens door eenige genoodigden werd bijgewoond. De zaal was geheel gevuld: wel een hernieuwd bewijs, dat de soiróes van de tweejarige vereeniging zich op eene bijzondere belangstelling mogen beroemen. Het programma bood ook nu weder veel schoons aan en het ontbrak opnieuw niet aar. afwisseling, daar, behalve de door de acht zangers meesterlyk, keurig vooi gedragen dubbele quartetten, de aanwezigen ook werden vergast op een paar instrumentale voordrachten, in de eerste afdeeling eene Serenade en Spinne- 'i^d alleen voor violoncel, na de pauze een Trio voor piano, viool en violoncel, waarbij de goede toon en het samenspel der execu tanton, leeraren van het Gymnasium te Katwijk, hooglijk te roemen vielen. Het publiek liet dan ook niet na zijne inge nomenheid met het genotene te betoonen, evenals voor de quartetten (waarvan het op verzoek gegeven „Matona mia cara" van Or lando di Lasso moest worden herhaald) en voor ue beide bas- en bariton-solo's. Evenals de vorige soiree, de eerste, welke de heer C. B. Duyster Jr. dirigeerde, is ook deze zeer goed geslaagd. B(j den aanvang er van merkte echter de president op dat er aan de vorige toch iets ontbroken had, hetwelk men nu trachtte te herstellen. Namens de leden bood hy namelijk den heer Duyster, die daarvoor zeer erkentelijk was, een met zilver gemonteerden dirigeerstok aan, met den alge- meo'ie instemming vindenden wensch, dat de directeur d9zen schepter over zyn klein leger nog eene reeks van jaren zal mogen zwaaien. Wanneer de Leidsche tooneelvereeniging „Talma" opgericht 20 October 1839 hare ontplooide, groen flu weelen, met zilver bewerkte banier te midden van frissche planten in het schouwburglokaal „Vondelhoven" plaatst, m. a. w. als ze eene uitvoering geeft, kan men er altijd zeker van zyn dat van hare intro ductie een gretig gebruik wordt gemaakt, vooral ook door vertegenwoordigsters van het schoone geslacht, iets, dat het laatste nummer van het programma, het bal, natuurlijk niet anders dan ten goede kan komen. Altijd was dat zoo en ook weer gisteravond, toen de dertiende uitvoering, ofschoon valsche geruchten dit weersproken hadden, inderdaad plaats had. En al zijn er in onze eeuw nog menschen, die het niet erg op het getal 13 begrepen hebben en er niet veel goeds van verwachten, op deze uitvoering oefende het geen ongun- stigen invloed uit. Het hoofddoel tochgezellig, genoeglijk bijeen te wezen, de zorgen eens voor een avondje to verbannen, voor den dag te kunnen komen met het geleerde, werd ook by aeze dertiende der reeks bereikt, waartoe in de eerste plaats de werkende leden der Vereeniging krachtig medewerkten en in de tweede plaats de onvermoeide musici. Jaloer8chheid is o. i. een leeiyk ding, waar uit niets goeds kan voortkomen, en daarom hier voor ditmaal geene byzondere loftuiting voor dezen of genen der werkende leden, geone eervolle vermelding van een paar anderen, te moer nog, daar het dikwerf dezelfden zyn en aangezien we toch aan die pluimpjes den naam niet knr:.., verbinden en er allicht toe zouden komen het alphabet broksgewyze in deze mede- deeiingen in te lasschen. Bovendien: allen hadden hun best met studeeren gedaan en niet óén mankte, op z'n Hollandsch gezegd, een mal figuur. Z(j, dia doze uitvoering bt)woonden, zullen hot dan ook diSrover wel allen eens z(]n, dat een pasr m&nnolyko workende leden giater- arond der Vereeniging ton steunpilaar strek Wn; dat een verliefd meiske hoel aardig er den slag van had ook verliefd te kjjkon naar haren beminde, die, op zijne beurt, als voor 't eerst smoorlflk verliefd zijnde, er nog niet don «lag van bad te doen met z(jne lippon ■wat zijn hart hem ingaf; dat een dansje op bet tooneel niet onaardig ie, vooral niet in poUieilpk kostuum, en dat één dor mod" werkenuo leden, zooals by de voordrachten bleek, beschikte over eene flinke zangstem, al was er op zyne uitspraak van vreemde woorden nogal iets aan te merken. In 't kort, zoowel „Piet de Ondermeester" als „Een uurtje voor de Bruiloft" verschaften genoegen en deden den tyd omvliegen, terwyi de voordrachten goed geleerd waren, zoodat de souffleur zich beusch niet zoo druk had behoeven te maken als hy deed. Hy bromde wel wat al te yverig, alsof hy toonen wilde er ook te zyn, hetgeen niet behoeft. Dat men lang byeen was, kan beschouwd worden als eene natuurlyke zaak en als eene eer voor „Talma", wier bestuur, wat het aan- vangsuur eoner uitvoering betreft, het niet zoo nauw schynt te nemen. Enfin, het ligt er dan ook wel slechts aan, welke tydregeling dat bestuur volgt, maar.... als het daaromtrent dan een volgenden keer eens eene verklaring tu8schen haakjes op de entréekaart gaf, zou het velen voor ongeduld en al te vroege komst vry waren. De luits. tor zee 2de kl. jhr. E. G. Wichers en L. Hamming zyn resp. belast met het onderwys der jongens aan de Kweek school voor de Zeevaart te Leiden en aan boord van Hr. Ms. „Admiraal Van Wassenaer" te Amsterdam. De Nederlandsche mail met berichten uit Batavia tot 9 Jan. kan hier 8 dezer worden verwacht. Op 1 Jan. 1894 telde de gemeente Valkenburg 60 j. en 60 m. tusschen den leeftyd van 6 tot 12 jaren, totaal 120. Daar van bezochten 52 j. en 47 m. de openbare school aldaar, totaal 99, terwyl 5 j. en 5 m. elders ter school gingen of huisonderwys genoten, totaal 10. Van de resteerende 11 kinderen wachten 2 j. en 3 m. op plaatsiüg, totaal 5, zoodat 1 j. en 5 m. in de termen vielen om lager onderwys te ontvangen, maar dit door verschillende omstandigheden niet genoten. Op 31 Dec. 1892 bestond de bevolking der gemeente Valkenburg uit 315 m. oc 300 v., totaal 615. Vermeerdering geschiedde door geboorte van 10 m. en 18 v., totaal 28, ter- wyi 6 m. en 13 v., totaal 19, zich in de gemeente vestigden. Vermindering had plaats door overlyden van 2 m. en 4 v., totaal 6, en door vertrek uit de gemeente van 21 m. en 21 v., totaal 42, zoodat op 81 Dec. '98 de bevolking bestond uit 308 m. en 306 v., totaal 614. Er werden 3 huweiyken voltrokken. Voor de lichting van de nationale militie voor 1895 in de gemoente Zegwaard zyn 18 jongelingen aangegeven. Voor de betrekking van onderwyzer aan de openbare school te Zoetermeer en Zegwaard bebbe nzich 9 sollicitanten aangemeld, waarvan de volgende voordracht is opgemaaktP. Janse te 'a-Gravenhage (neemt de betrekking waar), P. Bruin8e te Herkingen en A. G. Van Willigen te Langenbroek. Beroepen is te Katwyk aan den Ryn by de Ned.-Herv. Kerk ds. B. Bollée, predikant te Rumpke. Te Katwyk aan den Ryn zal den 19den dezer eene nieuwe loting voor de Nat militie plaats hebben, te beginnen mot de letter D. De Koninginnen woonden Zondagmorgen te 's-Gravenhage de godsdienstoefening in de Willemskerk by, waar ds. Van Hoogstraten als voorganger optrad. Omtrent het dragen van buitenmodel- kleeding by de corpsen infanterie verneemt men Dader, dat het alleen aan onder-officieren toegestaan zal zyn halve laarzen en een ver lakten koppel te dragen, echter ter breedte van den modelkoppel. De heer Viruly Verbrugge, lid der Tweede Kamer, is benoemd tot gedelegeerde der Ned. Regeering voor de landbouw-tentoonstolling te St.-Petersburg. De heer P. Waldeck zal hem als secretaris vergezellen. De Staats Courant van heden bevat het oordeel omtrent den oogst over 1893 in de provincie Z. Holland. De toestand van den oud-minister J. J. Has8elman is thans zeer geruststellend. De beterschap, in het begiu dezer week ingetreden, houdt aan od geeft hoop op een algeheel herstel. Het jaarfeest der Gereformeerde Jonge- lings-Veroeniging te Oude-Wetering zal gehou den wordon Woensdag-avond 7 dezer. Do feestrede zal worden uitgesproken in de Gerof. kerk door den heer Jb. Van Oversteeg. Uit Maastricht wordt het plotseling over lyden gemeld van den bekenden geoloog, den hoer Ca8imir Ubaghs, schry ver van een aantal werken over geologie, paleontologie, enz. De overledene was lid van hot Oudheidkundig Genootschap in Limburg en van verschillende buit. enlandsche genootschappen zeo lste klasse F. C. V. Zwaanshals, dienende aan boord Hr. Ms. fregat „Atjeh", wordt, onder intrekkiog zyner op- non-activiteitstelling, met 7 dezer overgeplaatst aan boord Hr. Ms. wachtschip te Willemsoord. Het atoomschip „Drente" vertrok 6 Febr. van Batavia naar Rotterdam; de „Merapi", van Java naar Rotterdam, is 5 Febr. Suez ge passeerd; de „Prins Hendrik", van Amsterdam naar Batavia, passeerde 5 Febr. Perim; de „Sarpedon", van Amsterdam naar Java, arri veerde vóór 5 Febr. te Singapore; de „Burge meester Den Tex", van Batavianaar Amsterdam, arriveerde 5 Febr. te Genua. By koninkiyk besluit ls met 10 Febr. aan J. D. Van Sliipe, burgemeester van Giessen- Nieuwkerk, Peur6um en Schelluinen, op zyn verzoek, eervol ontslag verleend als burge meester van de beide laatstgenoemde gemeenten. Gemengd Nieuws. Ter bij woning van de twee-en- twintigste jaarfeestviering der Smeden- en Koperslagers-Vereeniging „Nut door Vriend schap" hadden zich gisteravond de leden van genoemde corporatie met hunne vrouwen en meisjes naar het lokaal „Ephraïm" begeven, voor welke feestviering de zaal keurig met groen en vlaggen tropeeën ter zyde van het tooneel was voorzien. De president, de heer A. J. Bonte, opende deze gezellige byeenkomst met een woord van dank voor do tegenwoordigheid van heeren patroons en donateurs en bracht daarna zyn welkomstgroet aan de leden en verdere ge noodigden, en, alvorens hy den wensch uit sprak dat ook deze feestviering in de beste orde mocht afloopen, herinnerde spreker in korte woorden aan den slag, wolke onze ge meente getroffen heeft door het zoo geheel onverwachts afsterven van onzen burgervader, den heer L. M. De Laat do Kanter. Na spreker was de beurt aan den secre taris, den heer J. Vlasveld, die verslag uit bracht aangaande den toestand der Vereeniging, waaruit o. a. bleek dat het ledental bedroeg 82. 1 eerelid en 19 donateurs; het aantal deelnemers aan het Weduwenfonds bedraagt 30. Ook had de Vereeniging door den dood het verlies te botreuron van een tweetal donateurs, nameiyk de heeren H. Krouw en L. Van E9. Verder bleek dat aan ziekengeld was uitge keerd niet minder dan f 400, en dat, na aftrok van alle kosten, er een saldo in kas bleef van ruim ƒ300, (voorwaar eene voorbeeldige kas). Het kapitaal van de Weduwenkas is ƒ238. Wegens periodieke aftreding had het bestuur eenige verandering ondergaan. Na het uitbrengen van dit verslag werd het Welkomstlied aan heeren patroons en donateurs gezongen, welk lied, evenals allo andere, byzonoer in den geest der leden viel, en dan ook telkens, wanneer er een gezongen werd, moest herhaald worden, zeker eene eer voor den vervaardiger, den heer Van Berkel. Het voor dien avond geöngageerd gezel schap was dat van den heer H. D. Nieuwen- huyzen, hetwelk zich heel goed leent voor dergelyke feestvieringen. Zoowel mevrouw als de heer Nieuwenhuyzen werden telkens, wanneer zy optraden, daverend toegejuicht; hetzelfde kan ook gezegd worden van den jongenheer Nieuwenhuyzen, die by zyne sensatie voordracht „Generaal Tom Pouce" zeer veel bijval iDOogstte. Deze jeugdige knaap schynt goed voor het tooneel te zullen worden. Ook de andoro leden van het gezel schap voldeden dezon avond. Het behoeft natuurlijk niet gezegd, dat er muziek by tegenwoordig was; er was zelfs een goed orkest, dat zich menigmaal deed hooren. Onder het zingen van nog eenigo feestliederen en na oenige uren aan den dans to hebben gowyd, besloot men deze gonoegiyke byeenkomst. Zondagnacht omstreeks drie uren is in de gemeente Ter Aar brand ontstaan in de onmiddeliyke nabyheid van de boerenhof stede, bewoon! door de wed. J. Baas. Het veo is nog bytyds kunnen gered worden, docb de womug en de inboedel zyn geheel verbrand. Menschonlevens zyn niet te betreuren. De brand is, naar men verneemt, begonnen in den hooiberg, grenzende aan den stal, en volgens geruchten is kwaadwilligheid in het spel. Huis en inboedel waren verzekerd. De gezondheidstoestand van Haarlemmermeer gaat van jaar tot jaar voor uit. Na de droogmaking in 1857 was de sterfte 1 op 16, over 1893 was die 1 op 66 zielen. By algemeen heerscbende epidemische ziek ten bepaalden die zich slechts tot de kanten dier gemeente, waar de bewoners zich grooten- deels vaD kanaalwater moesten bedienen. Langzamerhand by de uitbreiding der ge- meento is ook in dien toestand verandering gekomen. Ook in Delft en omstreken be ginnen de kippendieven weder van zich te doen hooren. Zaterdagnacht zyn by den heer B. aan den Parallelweg nl. 18 kippen en twee kalkoenen ontvreemd, Verdacht van Broedermoord. Zondag is gevankeiyk van Weiwerd naar Groningen overgebracht, om ter beschikking van den officier van justitie aldaar te worden gesteld, Jan De Boer, oud zeven en twintig jaren, marktschipper, wonende te Weiwerd, verdacht zyn broeder G. De Boer, oud 37 jaren, ook aldaar woonachtig, 11. Woensdag 81 Jan., terwyi zy met het marktschip van hunnen vader in de Oosterhaven te Groningen lagen te lossen, een slag op bet hoofd te hebben toegebracht, aan de gevolgen waarvan waar- scbynlyk laatstgenoemde Zaterdag-namiddag den 3den Februari is overleden. De verdachte bekende zyn broeder, terwijl zq twist hadden in drift den slag te hebben toegebracht, in tegenwoordigheid van een werkman, die hier by de lossing behulpzaam was. Aan het hoofd was zichtbaar boven op het voorste gedeelte van don schedel eene wond van omstreeks drie centimeter lengte, schynbaar toegebracht met een scherp voorwerp. Het ïyk is ook naar Groningen gezondon, en na eene sectie zal moeten biyken of de beleediging de oorzaak van den dood is geweest. Beide broeders voeren sedert jaren voor hunne bejaarde ouders wekelyks met genoemd schip van Weiwerd naar Groningen en terug en maakten dan byna iedere reis misbruik van sterken drank. Herhaaldelijk hadden zy dan ergen twist. Donderdag 1 Februari zyn zy Dog samen van hun schip, toen liggende in het Eemskanaal, naar Weiwerd, omstreeks een halfuur van daar, geloopen, hebnen onderweg veel sterken drank gebruikt en zyn erg beschonken in de woning hunner ouders aangekomen. De overledene is kort daarna te bed gegaan en na twee dagen schijnbaar lichte ongesteld heid overleden. Hoe het ook zy, de sterke drank is in ieder geval weer de oorzaak. Te Yianen heeft zekere 65-jarige P. Matton, die lydende ia aan epileptische toevallen, Zaterdagnacht, in eene vlaag van verstandsverbijstering, zyne vrouw met een hamer op het hoofd geslagen en haar daarna met een mes doodeljjk verwond. De politie, die opmerkte dat het huis den geheelen dag gesloten bleef, ging onderzoek instellen en de achterdeur inkomende, sprong genoomde P. M. in de bedstede, waar het lyk lag, en heeft zich daar byna den geheelen hals afgesneden. Terstond werd om heelkundige hulp uitge zonden, ook naar Dr. C. M. Snellen, uit Vrees- wyk. De ongelukkige werd verbonaen en langs kunstmatigen weg in staat gesteld adem te halen, en wol door het inbrengen van een buisje in de luchtpyp. De moordenaar is nog in leven en er bestaat kans op herstel. Dertien jaren geleden heeft deze P. M. zich ook op soortgelyke wyze van het leven willen berooven. Ten gevolge van het groote bloed verlies, zou hy toen zeker bezweken zyn; doch dokter Teljer, uit Vreeswyk, wiens hulp toen ook was ingeroepen, wist hem nog in het loven te behouden, door eene groote hoeveelheid bloed van zyn zoon in zyne aderen over te brengen. De gevolgen van don aanslag, jl. Donderdag in den vroegen morgen te Win schoten in het spoorwegstation gepleegd, zyn tot nu toe gelukkig minder ernstig dan aan- vankeiyk werd verwacht. De kogel in den rug is daar ter plaatse, die, welke langs den neus even onder het linkeroog het hoofd wa9 binnengedrongen, te Groningen met goed gevolg te voorscbyn go- bracht; de wonde aan den kleinsten vinger van de oeno hand is van weinig beteek-nis. Van de twee andere kogels snorde er een langs de ooren van iemand, die verwanten naar den trein had gebracht en zich nog eenige oogenblikken op het perron ophield. In den namiddag van denzelfden dag reeds keerde de verwonde terug. De dader werd een paar uren later ait de kazerne der mare chaussee overgobracht naar het huis van be waring Zooals gewooniyk, doen verschillende verhalen omtrent het ergeriyk feit de ronde, doch meor en meer blykt de geestverwarring die zich sedert een viertal weken van den beklagen8waardigeu jongen man bad meester gemaakt. Yal.sche Bankbiljetten. Een der vrienden van den van het maken van valsch bankpapier verdachten Amsterdam- schen zincograaf Krausse is de lithograaf F., vroeger werkzaam bij de firma Roeloffzen en Hübner, thans te Leipzig woonachtig. Krausse en F. correspondeerden druk en ofschoon eerstgenoemde goede redonen had ongaarne zich te wagen aan een reisjo naar zyn vader land, daar by niet voldaan had aan zyno militaire verplichtingen en derhalve, by ont dekking, aangehouden zou zyn, heeft K. eenige weken geleden eon uitstapje naar Leipzig gemaakt. Naar het huis van E. O. Krausse, op de Heeren markt, atelier voor zincogr?ohio en photolithographic, werdon gisterochtend om halfelf met den gevangenwagen de gearres teerden Krausse, Van Liemt, Frey (Keese), Thumm en Sinnige, allen geboeid, gebracht, om daar aan de justitie, vertegenwoordigd door den officier van justitio mr. Ort, den substituut-officier mr. Rogout en den rechter commissaris mr. Coninck Wostenberg, de noodige aanwyzingen te doen omtrent de vervaardiging van de biljetten. Als beëodigde deskundigen werd de justitie hieiby bijgestaan door de heeren Jean Stam, verbondon aan de inrichting van de firma Roeloffzen en Hüoner, en E. Fischol Jr., Geldörschokado, aldaar. Het voorkomen van don gevangenwagen deed voor het huis zoo'n groote menschen- massa samenstroomen, dat de straat voor het huis in een broeden kring door politie agenten moest worden afgezet. Het onderzoek duurde tot halfdrie. Toen kwam de gevangen wagen weder voor en voorgegaan en gevolgd door veldwachters 6tapten de gearresteerden in. Nog waren zy in hunne burgerkleeding, deftig met bruine fantai8iohoeden op. Akelig klonk het gejuich van de opgedrongen menigte, toen Sinnige met eon boogen hoed op passeerde. De handen waren hem goboeid, groote ellende was op hunno gezichten te lezen. Do arrestanten werden naar de celgevangenis teruggebracht. Zy hebben der justitie zonder achterhoudend-* heid volledige inlichtingen verstrekt. Na het vertrek van de justitie en de ge vangenen werdon do gebruikte werktuigen persen, chemicaliën, enz. afgeladen en op eene groote sloperskar naar de griffie van de recht bank overgebracht om in de zaak te dienen als bewysstukken. Nog lang werd dit alles door eene belang stellende menigte gadegeslagen. Het huis staat thans te huur. In ons vorig noramer maakten wy melding van nog eene nieuwe arrestatie, te Haarlem gedaan. Daar toch werd Zaterdag-avond, onge veer te 8 uren, in zyne woning aan de Gedempte Oudegrachfc aangehouden de vee handelaar B. Gomperts, verdacht van ook al in do verspreiding van de valsche biljetten do hand gehad te hebben. Gomperts heeft te Haarlem geen goeden naam, hoewel hy als ryk bekend staat en dit ook werkelyk kan wezen. Zaterdag heeft hy allerlei dwaze dingen gedaan, was dien dag hoogst zenuwachtig en liet zich in een café over de reeds gearresteerden uit op eene wyze, waaruit biyken moest, dat hy dergelyke „wandaden" ten zeerste verfoeide. By de doorzoeking van zyna woning zyn bankbiljetten gevonden; of zy valsch zyn, men gelooft het, is nog niot zeker bekend. Ook in zyn vaderland hy ia Duitscher staat Gomperts niet al to best bekend. Hy was gehuwd en hoefc oon zevontal kinderen. Zyne echtgenoote weol blykbaar van do geheel e zaak niets af. Do in de laatste dagen plaats gehad hebbondo arrestaties zyn eon gevolg van het klappen van Van Liemt. De arrestatie van Gomperts had plaats op last van den rechter commissaris in strafzaken te Amsterdam, die een bevel tot inhechtenis neming uitvaardigdo, zoodat Gomperts' schuld vry wel vaststaat. Trouwens, niemand dan hy was beter In staat valsch papier uit to geven, want don eenon dag was hy op de markt te Leiden on den anderen te Rotterdam of elders. Zyn kwaden Daam heeft by bioraan te danken, dat byna allo kleine slagers te Haarlem in zyne macht z(1n, en uit het bekend zyn van minuer eeriyko door hem geploegde daden. Hoewel het niet onwaarschyniyk is, dat nog wel eenige andere inhechtenisnemingen zullen volgen, is toch thans reeds genoeg licht over de zaak verspreid, om een tameiyk nauwkeu rig overzicht van den geheelen loop dozer reeds zoo berucht geworden vervalschingsge- schiedenis den lezers to kunnen aanbiodon. Het volgende, aan het „N. v. d. D." ont leend, diene daartoe: Aan een tafeltje van de in Amsterdam zoo bekendo bierkneip „Lëwenbrau," in de War- moosstraat ondor de Vischsteeg, zaten in

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1894 | | pagina 1