N#. 103S9. Dinsdag 16 Januari. A". 1894. i2eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. PRIJS DEZER COURANT i Voor Leiden per 3 maandenf 1.10. Franco por post1-'10- ALzonderlpko 0.05. PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17Grootere lettors naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad wordt f 0.05 berekend. Leiden, 15 Januari. Tot directeur van de coöporatieve stoom- zuivelfabriek te Weidum (Baarderadeel) is be noemd de heer T. J. Swierstra, zuivel-consulent te Leiden. De bevolking der gemeente Lisse bedroeg op 31 December 1892: 1495 m., 1480 v., totaal 2976 zielen. Geboren worden 69 m., 67 v., samen 136, tcrwyl zich in de gemeente vestigden 121 in., 124 v., samen 245 personen. Er stierven 44 m., 40 v., samen 84, ter- wyi de gemeente verlieten 61 m., 86 v., samen 147 personen. De bevolking is dus in het afgeloopon jaar vermeerderd met 85 m., 65 v., samen 150 riolen en bedroeg op 31 December 1893: 1580 m., 1545 v., totaal 3125 zieleu. Te Utrecht overleed in den ouderdom van ruim 82 jaren de heer H. Van Genderen, in leven oud W. T. hoofdambtenaar lste kl., versierd met het Metalen Kruis. In den ouderdom van 82 jaren Is te Rotterdam overleden de heer C. Van de Wall, in leven oud-hoofdinspecteur over het bouwen aldaar en ridder van het Metalen Kruis. Ter vervulling der vacature, ontstaan door het overlijden van den hoer K. F. Ter- nooy Apel, te Amsterdam, is het volgend drietal van predikanten opgemaakt: A. F. Adriani Bz. te Zwolle, H. Malcomesius te Rot cerdam en P. J. Van Melle te Nykerk op de Yeluwe. By de begrafenis van den heer Jan Ter Gouw, Zaterdag-middag om 1 uur te Hilver sum, was aanwezig de burgemeester van Hilversum, voorts d9 heer Meulenveld, hoofd van school C te Amsterdam (Ter Gouw's opvolger) Twee oud leerlingen, mr. W. R. Veder, archivaris van Amsterdam, en de heer Ed. Van Biema, mode aan het Arastordamsch archief werkzaam, logden oen palmtak met witte bloemen en een strik van rood en zwart Op het graf. Volgens den wensch van den overledene geschiedde alles mot den grootsten eenvoud on worden geene toespraken gehouden. In Juni van dit jaar zal men te Gro ningen de verovering van die stad door prins Haunts in 1594 herdenken. Deze derde eeuw dag van dit merkwaardig wapenfeit, waardoor de stad aan do handen der Spanjaarden, waarin zy door het verraad van Renneberg in 1580 gukomen was, onttrokken en voor de Unie gewonnen werd, zal o. a. door het Gro ninger 8tudontencorp8 met eene maskerade gevierd worden, voorstellende den intocht van prins Maurits. De minister van w. h. en n. brengt ter kennis van belanghebbenden, dat zich tot be vordering van de belangen van Nederlandscho inzenders op de in 1894 te Antwerpen te houden internationale tentoonstelling eene commissie heeft gevormd, welke is samen gesteld uit do volgende heeren: August Hendricha, voorzitter van de Kamer ▼en Koophandel en Fabrieken te Amsterdam, voorzitter on commissaris-generaal; C. N J. Moltzer J.Ez., Amsterdam, en mr Th. Stuart, Arasterdam, ondervoorzitters; Edward Van Hoboken van Oudolande, Scheveningon, adjunct commissaris generaalAlfred Daniels, Amster dam, penningmeester; mr. J. H. L. Bergsma, Amsterdam, secretaris; W. Travaglino. Haar lem, gedelegeerd-commissaris; mr. A. E. J. E. A. Bik, 's-Gravenhage, voorzittér van de afdeeling Koloniön; H. F. Bultman, Haarlem mermeer, voorzitter van de afdeeling Land bouw ledenJos. Th. J Cuypers, Amsterdam Louis Dobbelman, Rotterdam; jhr. F. A. Groeninx van Zoelen, Bergen op-Zoommr. G. Ridder Huysen van Kattendyke, 's-Graven liage; J. H. Krelage, Haarlem; R. Lehraann, Amsterdam; dr. D. De Loos, Leiden; W. Pms Wormerveer; W. J. H Prinzen, Helmond; C. T. J. Louis Rieber, Amsterdam; J. W. F. Scbeffoi Jr Weesp; F. Adama van Scheltoma, AmsterdamJ. E. Scholten, Groningen. St Ct.) Do afdeeling „Gooi en Eemland" van de „Nederlandsche Maatschappy van Tuinbouw en Plantkunde", heeft zich gewend tot den minister van Biunenlandsche Zaken met ver zoek, „het daarheen to leiden, d3t Naarden worde aangewozon als de gemeente, waar do eventi.eel op te richten Tuinbouwschool worde gevestigd." Do burgemeester der gemeente Seroos kerke (Walcheren) die Zaterdag-avond e*ne vergad -ring te Middelburg wilde gaan bewonen werd op straat door eon9 beroerte getroffen, wat hot overladen eenige uren naderhand van dezen algemeen geachten man ten gevolge had. D:or do directie der Exploitatie Maat is het besluit uitgevaardigd, dat do kier kon bij de S.-S. niet in boogertn rang zullen ♦worden bevorderd, zoolang zij niet gedurende twee jai wn het maximum van bezoldiging, aan hunnen rang verbonden, zullen hebben genoten. Ten gevolge van dit besluit zullen by die ambtenaren in do eerste jaren geen bevorderin gen in rang plaats vinden. De Engelsche schrijfster Mary Spencer Warren had van H. M. onze Koningin- Regentes verlof bekomen de koninklijke paleizen op den Dam, te 's Gravenhage en Het Loo to bezoeken en daarvan photogra- phiscbe afbeeldingen te vervaardigen een verlof dat nog nooit te voren is toegestaan. Zgeeft in het „Strand Magazine" van Januari een beschrijving dier paleizen, ver duidelijkt door platen naar deze photogra- phieen vervaardigd. De schrijfster is vol bewondering over de weelderige ïurichiing dtr zalen, den schat van kunstvoorwerpen en kostbare schilderijen. Van het paleis op den Dam en dat in Den Haag worden eeno grooto menigte afbeeldiugen gegeven. Het Huis ten Bosch wordt slechts even aangestipt. Het staat „in het midden van een "park met kudden herten en honderden fraai gekleurde vogels, dat zelfs ons hoogge- roemd Richmond Park verre overtreft." De minister van oorlog heeft bepaald, dat by do overplaatsing van officieren de regel moet gelden, dat deze rechtstreeks op hunne nieuwe standplaats worden gedirigeerd en dat van dezen regel alleen kan worden afgeweken ten aanzien van hoofdofficieren en by uit zondering van subalterne officieren wanneer ZÜ» by gelegenheid van hunne verplaatsing, zich by den commandeerenden officier van het corps moeten vervoegen, tot het bespreken van dienstaangelegenheden. By koninkiyke besluiten, opgenomon in de Staatscourant van 14/15 dezer, zyn benoem-j tot bloeders in de orde van den Nedorlanoscben Leeuw W. Drayer, badknecht te Zandvoort, en G. J. Ter Woord, gegageerd sergeant, (con- ductour 3de kl.) van het leger in Ned. Iaaió Met ingang van 1 Mei a. s. benoemd tot leeraar aan de Ryks H<>ogere Burgerschool te 's-Hortogenbost.h, A. B. Kuoyman te Utrecht, Mot ingang van i Febr. a. s.lo. den commissaris der loodsen, tevens ontvanger er loodsgelden to Dordrecht, J. L. Ter Bruggen, op zyn verzoek, uit die betrelcktngen eervol ontslag verleend; 2o. benoemd als zoodanig de zeoloods P. Hoogvliet, thans tydelijk ge detachaerd als lste adjunct-commissaris der loodsen to Rotterdam, en 3o. bunoemi tot lstan adjunct commissaris der loodsen te Rotterdam, P. Verkade. Benoemd en aangesteld de heer C J. Laseur, arts, tot off. van gez. 2de kl. by het personeel van den geneesk. dienst van het leger in Noderl.-Indiö. Aan deu commies dor tolegraphie lste kl. W. Leyds, met ingang vau 1 April a. s., op zyn verzoek, eervol ontslag uit 's Ryks dienst verleend. Gemengd Nieuws. In de Ringvaart der Haarlem mermoer, onder do gemeente Lisse, is onder het ys gevonden het lyk van een onbekend manspersoon, naar gissing tusschen de 40 en 50 jaren oud, gekleed in zwart buis en vest en donkerbruine broek. Vermoedelijk is het lyk van iemand, die een zwervenu leven leidde. Het lyk is op last van den burgomeester be graven. Het proces verbaal, op last van de justitie opgemaakt betreffende het go- beurde in de Kdlvorstraat te Amsterdam op den tweeden Kerstdag, is thans door den commissaris van politie, hoofd der lste sectio, gesteld in banden van den officier van justitie. Het proces verbaal heeft een omvang van veertig bladzyden. Zeven kinderen verdronken. Zaterdag-middag omstreeks balfzes zyn in de Kattenbtirgervaart, by de werf van den heer Bok, by Arasterdam, zeven jongeijes te gelyk door het ys gezakt. Wat men ook deed om de kleinen te redden, niets mocht batenna eenigen tyd woruen, volgens de „Amst. Ct.", er vyf levenloos opgehaald; naar do lykjes der beide anderen wordt nog gedregd. Volgens oven wol door het „Hlndinge wonnen berichten, heeft het feit zich minder org toegedragen. Vier kinderen zakten door hot ys, doch worden gelukkig intyds gered. Door de p o 1 i t i e t e S c h i e d a m i s proces-verbaal opgemaakt tegen een inwoner van Rottordam, die uit zyn door pokken besmet gezin een kind ter verzorging heeft gebracht by famillie te Schiedam en daardoor gevaar van besmetting voor anderen zou hebben doen ontstaan. De burgemeester van Engelen (N. Br,) is wegens verduistering in hechtenis genomen. Te Babborich, gemoonto Zevenaar, ontstond een hevige brand by den houzager en kastelein A. Bos, welke hot geheelo huis met inboedel in de asch legde. Een koe is mede verbrand, terwyi de bewoners slechts met zeer groote moeite werden gered. AUts was verzekerd. Oorzaak niet bekend. Ook ontstond te Rysoord in de stoomvlas- zwingelary van den heer C. Van Nes, door höfc warmloopen van het stofwiel, een felle brand, waardoor de werkplaats in asch werd gelogd. De geheel met vlas gevulde bergplaats werd behouden. Het verbrande was verzekerd. Een te Hongeloo woonachtig persoon had jl. Vrydagavond een paar gloei ends briquetten naar zyn slaapkamer mede genomen. Ten gevolge van den kolendamp werd hy bewustsloos en den volgendon ochtend voor dood op zyn bed gevonden. Dr. Maas slaagde er echter na vele pogingen in, hem tot bewustzyu te brengen. Zyn toestand is bevredigend. Het O. M. by de rechtbank te Assen is in hooger beroep gekomen tegen het vonnis waarby de student Kalma ia viy- gesproken van de aanklacht, te hebben opge ruid lot het vermoorden of dooden van marechaussees door in den loop van z(jno redevoering te zegden: „Komt iemand met een geweer een doilon hond tegen, dan schiet hy hem dood, zoo moet men ook met de marechaussees doen." Het O. M. had eene gevangenisstraf van 4 maanden gevorderd. „Trouwen met den handschoen." Volgens de Nederlandsche wet kan by het voltrekken van een huwelijk een der partyen zich door een gevolmachtigde doen vertegen woordigen. In de volkstaal heet dit „trouwen met den handschoen". Over den oorspong van die uitdrukking hebben wy veel gissingen vernomendezer dagen hoorde de „Arnb. Ct/' eene verklaring, die, wy zonden bijna zeggen zoó voor de hand ligt, dat men ze byna wil aannemen. Zy is deze: Als eon man en vrouw in den echt ver- oenigd worden, reiken zij elkaar de rechterhand en trekkon daarby den handschoen uit. Als een' huwolyk by volmacht gesloten wordt, heeft dit niet plaats, en de beide partyen houden den handschoen aan. Men „trouwt dus met den handschoen" (aan). Men verkeert te Parya nog steeds in onzekerheid omtrent het vorbiyf van den ingenieur Paul Reclus, dio verdacüt wordt in hetivkking to staan tot de anarchisten. Do „Figaro" verhaalt, dat terstond na de huis zoeking, welke do politie ten zynent deed, een familieraad belegd werd, waarin besloten werd dat de ingenieur zich vooreerst aan do nasporingen dor politie zou onttrekken. Paul Reclus nam toen vermomd en onder een vreemden naam zyn intrek in eene gestoffeerde woning te Parys, waar hy zich schuil hield, terwyl zyne vrienden hot gerucht vorsproiddon dat hy de wyk had genomen naar Londen of zolfs naar Konstantinopel. Na vei loop van eene week zag de ingenieur oen paar geheime agonten naby zyne woning, en in de meening, dat men hem op het spoor gekomen was, ver dweon hy opnieuw, zoodat zelfs zyne vrienden nu niet weten waar hy zich ophoudt. Volgens eene mededoeling van de Duitscbe „Sozialist" over de anarchisrische pers, vorschynen in de Duitscho taal 10, in de Hollandscbe 1, in de Fiansche II, in de Engelsche 6, in de Italiaausche 12, in de Spaanscho 11, in de Spaansche en Italiaan scho 2, in de Portugoesche 2 en in de Cze cbiscue taal 5 anarcbistischo tydschriften. In Duitschland zelf verschynt slochts één anar chistisch blad, de „Sozialist'. Een derCzochi- sche bladen, „Pomsty", wordt in eeno geheime drukkory gedrukt. In eene chemische wasschery to Murichen is Donderdagavond een kolf mot benzine gevuld gesprongen. Groote verwoes ting werd daardoor aangericht. De werkplaats stortte in en niet alleen in de naaste omge ving, maar ook in verder gelegen straten zyn tal van glasruiten gebarsten door den knal die als een kanonschot klonk. Erger is het dat een der directeuron van de wasschery gedood werd en drie andere personen in hope- loozen toestand verkoereu. Vry algemoon bekend is, dat in Amenka huizen in hun geheel verplaatst worden. Maar nu is onlangs een steenen stationsgebouw, 185 voet lang en 35 voet breed, wegende 1700 ton, over een afstand van 50 voet verschoven. Hot gebouw werd eerst- gelicht, daarna worden er goed geoliede balken ondor gebracht en het geheel met behulp van schroefpersen verplaatst. Voor de verschuiving waren 4'/, dag noodig. Na afloop van den arbeid vertoonden do muren slechts Kibeduidende scheurtjes. Men meldt uit Tilburg, dat do afgebrande fabriek der firma By voet Mutsaers niet weer zal opgebouwd worden. Intusschen zullen de arbeiders toch niet zonder work blyven, daar de firma H. Eras en Zonen eene dorde fabriek zal laten bouwen, die van groe ten omvang belooft te worden, zoodat weer aan vele handen werk zal gegeven worden. KOLONIËN. (Fransche Mail). BATAVIA, 13-15 December. („Deli Courant" tot 16 December.) Aan het mail overzicht van de „Java-Bode" is het volgende ontleend: De veldtocht in Atjeh is getindigd. Anaga- loeng - is door onzen bondgenoot, den voor- maligen 'Toekoe Oemai, genomen en thans geldt het to behouden wat door hem op den vyand is veroverd. Intusschen is het nog altyd niet duideiyk wat men met het verkrogen resultaat zal doen, en in hoever daardoor de tenuitvoerlegging van de scheep vaartregeling beter is verzekerd, of men nader is gekomen tot de pacificatie van het land. Do sultans- party heeft van verder verzet nog niet afge zien, in sommige kuststaten woedt burger oorlog en het bendehoofd Nja Makam, dio Tamiang en Langkat zoozeer heeft verontrust en tot opstand verleid, wordt in Groot Atjeh verwacht. Dit laatsto nu is minder, dan dat hy de groote belangen in gevaar brengt, welke Europeesche ondernemers in de residentio Oostkust van Sumatra hebben, en waarschyn- lyk is het ter bespreking van de middelen tot afwending van zulk gevaar, dat de resident van het geuoemdo gewest door den gouverneur- generaal is ontboden. Trouwens de tegen woordige landvoogd geeft aan mondelinge behandeling van zaken eene ruimere plaats dan zijn voorganger dood, en waar zyne kennis van personen, in zyne vorige loopbaan ver kregen, hem by het doen van benoemingen allicht onbi lyk zou kunnen doen zyn tegen over anderen die hy niet kent, voorkomt hy dit gevaar door eono persoonlyko kennismaking ook met die anderen. Dit geeft oen waarborg voor nauwgezetheid by de kouzo van personen. Naar men aan het „Bat. Hand." ver zekert, bestaat hot voornemen om 20 adsistent- residenten op Java en de Buitonbeziltingen te pensionneren. Do vooruitzichten voor de adspi rant-controlcurs cn controleurs zullen dan wat helderder worden. De eersten moeten tegon- woordig op Java 7 jaren dienon alvorens aan de beurt te komen voor promotie. Dat het plan daartoe overwogen wordt door den tegen woordigon landvoogd, die geen Zon- dagtkind der Algemeene Secretarie, ook niet met minachting neerziet op tangdurigen dienst, schynt een waarborg, dat de maatregel wer kelijk noodig is on dat hy alleen die adsistent- residenten troffen zal, aie workely'k onge schikt zyn geworden. Voorts zou, naar men aan het blad bericht het vdornemen bestaan om uit do in den Re geerings-almanak voorkomende rangiyst te achrappen do data van oersto en laatste be noeming der adsistent-residonton en de lyat naar alphabetischo ordo worden opgomaakt. De bedooling hiervan zou zyn om by benoe mingen tot hoofd van gewestelyk bestuur voorgoed met het ancienniteit-stolsol te brokon on dit minder grievend te maken voor do gepasseerden, door aan het publiek de gelegen heid te benomen door raadpleging van don almanak zich te verwissen. De Bataviasoho bladen bevatten verschil lende bijzonderheden naar aanleiding van het vergaan der „Nurmanby", kapt. Selkers, in den Riouw-Archipel. Do kapitein, diens kind en de stuurman zyn da;-rby omgekomen. Toen na de stranding de booten bemand waren, bevond de vrouw van don kapitein zich in een boot mot don 2den machinist en ongeveer een dozyn Chinoezen en Maloiers, die zooals beweerd wordt, niet wilden roeien. De boot sloeg om; mevr. Selkers verloor haar kind uit hare armen on na eenigen tyd op een stuk hout dat zy wist te grypen, in hot water te hebben rondgezwalkt, werd zy door oene andero boot opgenomen. Den volgenden morgen, toen zy aan het strand liep, was zy de eersto, dio het lyk van haren echtgenoot aan hot sirand zag dryven. Haar kind heeft zy mot teruggezien. Aan het strand werd haar echtgenoot be graven. Gelyk reeds dadeiyk vermoed werd, bleek dat by het omslaan der sloep, waarin kapitein Selkers gezeten was, hy een der zware kisten, waarin de scheepspapieren geborgen waren, op het hoofd had gekregen. De schedel was ni. boven de oogen gespleten en de hersens lagen bloot. In zyn doodsstryd was hy er toch nog in geslaagd, zich van zyne zeelaarzen te ontdoen. De heer Sewall, die zich met zyne echtge- noote als passagier aan boord van de „Nor- manby" bovond, roemt ten zeerste de houding van den resident van Riouw, don heer Van Hassolt, die alles in het werk stelde om het lot der ongelukkigen te verzachten en de moest mogelyke hulp to verleenon. De inlander Riban, die by vonnis van de rechtbank van omgang te Tangerang ter zake van diefstal by nacht met bulten- en binnen- braak in een bewoond huis door moer dan een gewapeud persoon met bedreiging van hun wapen gebruik te maken tot de straf des doods werd veroordeeld, is by arrest van het hoog gerechtshof vryge8proken. {Java- Bode. i De heer Ernst Ziehra, adsiatoot op de tabaks-onderneming Soengei Bamban, in Beda- gei, is op 11 dezer by de verdeeling van den veldarbeid aan den boschkant door vyf korte lings uit Penang aangekomen laukeh's met byislagen en messteken afgemaakt. De schul digen zyn aangehouden en hebben hun mis daad bekend. (Deli Ct.) Do beklaagde Ch. A. J. De W., die by vonnis van den raad van justitie te Semarang ter zake van valschheid in een onderhandsch geschrift en het dosbewust gebruik maken daarvan onder verzachtende omstandigheden tot de straf van 3 jaren gevangenis en f 50 boete werd veroordeeld, is by arrest van het hooggerechtshof schuldig verklaard aan mis bruik van vertrouwen, en deswege veroordeeld tot de straf van 3 jaren gevangenis. Tnuiiangsche troebelen. Op 12 dozer koorden de gew. mil. comdt., de ads. res. Van Hasselt en de luit. adj. Leendertz van Tamiang torug. Betreffende hun reis verneemt de „Doli Ot." uit Seroeway: Den 6den Deo. op reis gegaan, bleven zy den 6den 's nachts voor Aioebaai liggen en namen den Telen 's morgeus Ha^ji ilustapha met de Langkatsche bovolklnspatrouillo aan boord, pl. m. 50 man met 40 gevroren, die in Tamiang de bovolkigspatruuillos zullen steunen. Den 7den was er te veel branding om binnen de geul te komen, zoodat tot den volgendon dag gewacht moest worden. Met de Tjantik en 2 sloepen van de „F*lika*n ging nu alles de geul door en kwam men 's middags te Seroeway aan. Onze verdere berichten luiden dat den 6den eeno colonne, bestaando uit do kol. resc-rve van Kwala Simpang, versterkt door een detachement van Seroeway, onder commando van den kapt. van Polanon Petol, do lnits. Holdons, Rutten en Franesen, vergezeld van do off. van gez. Rinders en Siotemaker, uitgerukt was, om het verblyf van Radja Silang en Datoe Laksamana te overvallen, dat te Boekit Paja gevestigd zou zyn. De twee gedeelten der colonne werden resp. met de „Anna" en „Langkat" van Kwala Simpang on Soeraway overgevoerd, en te Tandjong Semantoh te 8 uren gedobarkeerd. Dadelijk werd afgemarcheerd;het moerassige terrein en de vele aloors, die overgetrokken moesten wordon over enkele onder water liggende boomstammen, veroorzaakten veel morite. Om halfóén kwam do colonno voor Boekit Paja, on zag op een drietal heuvels de versterkte woningen liggen, daarvan gescheiden door paja (mooras) en een 5-a 600 tal meters; omtrekkiDg bleek onmogeiyk, hoe ook getracht werd van dit gewone middel gebruik te maken. Do oenige manier, die ovor bleef, werd dus maar aangepakt en als op oen exercitieveld werd door het water opgerukt, dat voor oon groot gedeelte tot aan de schouders reikte. Bovendien werd plotseling ook uit den rug vuur ontvangen, zoodat do positie van onzo colonne allesbehalve aangenaam was. De achterhoede verdreef echter den in don rug aanvallenden vyand, en daarna werd Boekit Paja bestormd. Wy kregen daarby één gesneuvelde, den fuselier G. Van den vyand werdc g«en doodon of gewonden aangetroffen, daar hy een goeden teruchtochtswog had, maar de vele bloodsporen en een gevonden geweer, dooi 6 kogels doorboord, toonden wel aan, dat ons succes den vyand ook wat kostte. Volgens berichten had deze 6 dooden on 6 gewonden. Na oen rust van een halfuur en na de ver sterkte woningeD verbrand te hebben, werd afgemarcheerd. Om 2 uren ongeveer, juist toen de colonne eene paja overtrok over een zwiopenden boom stam, die onder water lag, kreeg de colonne vuur, waarby een dwangarbeider gewond raakte. De lste luit. Rutten attaqueerde den vyand, die één doode in onze handen achter-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1894 | | pagina 1