hK 10356. Donderdag S3 November. A0. 1893. <§eze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leidon per 3 maanden. f 1.10. .Franco per post1 Afzonderlijke Nommers0.05. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0 17 j. - Grooter» letters naar plaatsruimte. Voor het incaaseeren buiten do stad wordt f 0.05 berekend. it nouiiuor bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Leiden, 22 November. Van het groote „Woordenboek der Neder- landecho Taal" ia heden Tan de tweede reake verschonen de 15de aflevering, 'behandelende £e woorden O n z i n O o i 1 a m. Ze ia be werkt door dr. A. Kluyver met medeworking tan dr. "NV. L. Da Yreose, en vormt de laatste aflevering van hot Tiende Deel. Er bestaat gelegenheid tot verzending der correspondentie naar Ned. Oost Indiö (met uitzondering van Atjoh en Padang), door middel van het stoomschip „Utrecht", van Rotterdam vertrekkende. Ton post kar alhier mooten de brioven.'ëhz. niterl ijk Zaterdr.g- ochtond om 7.3D (7.50"stadstyd) bezorgdzijn. De w\jze van verzonding behoort duidelyk op het adres vermeld te worden. De eerste zitting van den Militieraad voor do gemeente Aarlanderveen zal gehouden werden op Dondordag 14 December a. s., des voormiddag® te ll'/4 uur. Aan de loting voor de volgorde op do vor- zamellysten der trekpaarden ten behoeve van het leger hobben aldaar 69 paarden deelge nomen. In het laatst van deze maand worden HH. MM. onze Koninginnen in Den Haag verwacht en naar ik hoor, zoo schrijft de Haagsehe corr. van de „N. Gron. Ct.", zal reeds in December eone soirée ten hove plaat6 hebben, welke in Januari en Februari door nog anderen zal worden gevolgd, 't Zullen allen musicale uitvoeringen z(Jn of raouts; gedanst wordt or ook dezen winter ten hove nog niet, tenzy door kindoren alleen, nu onze kleine Koningin reeds zoover isgeïoxdercLdat zij lustig kan meedoen. "Wel is m(J verzekerd, op grond van zekere beschikkingen, dat H. M. de Koningin-Regentes liet plan koestert om over een week of 7, 8, den zwaren rouw, welken zy sedert 'sKonings dood bleef dragen, voor lichteren te verwisselen. Wat overigens de plannen betreft voor dezon winter, kan ik u alleen verzekeren dat de Regentes 't voornemen heeft vooral de opera- on tooneelvoorstellingen van het „Ned. Tooneel" te bezoeken on wellicht maar dat is zeer onzeker éénmaal in 't nieuwe concert gebouw van onzen Dierentuin te verschynen. Koningin Wilhelmina neemt natuurlyk aan gecne amusementen van dien aard deel. Zy hoopt op... ys, om op de baan langs 'tHuis ten Bosch te kunnen ryden, en op sneeuw, om met hare ponnoy'a te arren, doch overigens vindt z\j hare genoegens in de speelkamer van 't paleis. Met hare studie, ook wat muziek on teekenen aangaat, vordert het uitnemend on do tjjd is niet ver meer verwijderd, waarop zy zal aanvangon met 't bestudeeren_ v$m ons staatsrecht, waarby als vanzelf prof. Oppen- heim te Leiden zal worden uitgenoodigd als haar leermeester op te treden. Er moet reeds nu sprake van zyn. By de Tweede Kamer is ingekomen een wetsvoorstel Yan den heer Hintzen tot wyzi- ging van de Kieswet (geheimhouding der kohieren). De heer Hintzen heeft indertyd in de Kamer het eerst ter sprake gebracht het bekend worden van de aanslagen in de Ver mogensbelasting, ton gevolge van de opon- baarhoid der kohieren voor de hoogstaange slagenen in de directe belastingen, en beoogt nu met zyn ingediend wotsontwerp, zoolang de kieswet nog van kracht zal zyn, in dit euvel te voorzien. De gisternamiddag nieuw saamgestelde af- deelingen kozen tot voorzitters de heeren Mees, Van der Feltz, Roöll, Van der Kaay on "Van Delden, en tot onder voorzitters de hoeren Bool, De Meyier, Van Houten, Cremer en Hartogh. Op do Indische begrooting is door den heer Kielstra een amendement voorgesteld op art. 34 van hoofdstuk II (uitgaven in Nederlandsch- Indie) om dit te verminderen met ƒ13,640. De bedoeling van het amendement is, de voor eene bestuurs-reorganisatie op Coram vereischte gelden van de begrooting af te voeren. Het verslag is verschenen omtrent het afdeelingsonderzoek der Tweede Kamer van do voorgestelde amendementen op het wets ontwerp tot regeling van de kiesbevoegdheid voor do Tweede Kamer en do Prov. Staten. Hot is SS pagina's groot, behalve nog eeno nota van don heer Rutgers. B(j hot opmaken van het verslag is de leiddraad gevolgd, welke aan de leden der Kamer werd toogezondon. Na ernstige overweging is de commissie van rapporteurs tot de conclusie gekomen dat in de gegeven omstandigheden er voor haar geen voldoende reden bestaat, om tot een overleg met de Regoering het initiatief te nemen. Graaf San Miguel, die gedurende eenige jaren het Portugeeecho hof in Nederland heeft vertegenwoordigd, is op zyn verzoek op disponibillteit gesteld. Z. K. H. prins Jorihito Komatsu, neef van den keizer van Japan, wordt tegen den 27sten 4ezer te 's-Gravonhage verwacht. Z." K. TI. zal vermoedelijk een tiental dagen aldaar verbiyven en de komst afwachten van HH. MM. de Koninginnen, ton einde zyno opwachting by H. M. de Koningin-Regentes te maken. Sedert eenigen tyd liet de gezondheids toestand van het oudste lid van Gedep. Staten van Friesland, den Staatsraad in buitenge- vrtmen dienst M. Kingina, veel tó wehschon. In do laatsto dagen is die toestand weder vry- wat verergerd, zoodat men zich ernstig be zorgd over hem maakt. Do heer Klngma is sind6 1350 lid van Gedeputeerden. De luit.-kol. P. G. Van. Schermbeek, van het 7de reg. inf., die de jongste Fransche manoouvros als gedelegeerde van Nederland bywoonde, is bevorderd tot offlcior der orde van het Legioen van Eer. De Raad der gemeente Hilversum heeft besloten om do presentiegelden, welke vóór ruim 2 jaren geschrapt zyn, weder op de begrooting te brongen. Daarvoor is eene som van ƒ300 uitgetrokken, welke naar het aan tal ledon en het aantal bijgewoonde vergade ringen zal verdeeld worden. By de Staatsspoorweg-Maatschappy zyn vrachtverlagingon verleend voor het vervoer van boter en margarine tusschen de stations Helmond eenerzyds en Rotterdam en Vlissin- gen anderzijds, by hoeveelheden van 2000 a 3000 ton binnen een jaar. Voor het vervoer van ArnhemBentheim, en Rotterdam naar Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Leiden en Arnhem, zoomede van Amsterdam naar Arnhem, van stukgoedoren, by hoeveelheden van 1200 ton binnon een jaar, zyn eveneens door den S.S. vrachtver lagingen verleend. Het stoomschip „Bundesrath", van Hamburg en Amsterdam naar Oost Afrika, vertrok 18 Nov. van Lissabon; de „Edam", van Rotterdam naar Niouw-York, passeerde 20 Nov. Lizardde „Kaiser", van Oost-Afrika naar Vlissingen en Hamburg, vertrok 18 Nov. van Marseille; de „P. Galand" vertrok 20 Nov. van Nieuw-York naar Rotterdam. De gewone audiöntio van don minister van koloniën zal op Vrydag 24 Nov. a. s. niet plaats hobben. By koninklijk besluit is aan don heer M. Treub, directeur van 's land Plantentuin te Buitenzorg, vergunning verleend tot het aannemen van het ordoteekon van comman deur der orde van den Draak van Annam. Benoemd: tot hoogheemraad van deZwfin- drechtsche Waard, A. Plaisier; tot hoogheem raad voor de vier polders, onder Dordrecht en Dubbeldam, A. A. Schouten, bcido gelogen in de prov. Z.-H. Pensioen verleend aan de wé'duwon: van H. C. Schilperoort, directeur van hot post en telegraafkantoor te Sappemeer, f 234; J. D. Praas, portier der cellulaire gevangenis te Utrecht, 121; J. D. De Bloeme, ontvan ger der directe bel. en accynzon, enz., te 's-Hertogenbosch, 400A. Stegeman, blieven besteller, ƒ138; J. Kuick, postbode, ƒ300; H. Snoeys, brievengaarder, 38. Provinciale Slaten van Zuid-Holland. De heer Yan Dissel had bezwaar tegen het toestaan op de vaart van eene snelheid van 150 M., omdat by van de vermeerderde stoom vaart meer schade vreesde voor do particu liere eigendommen langs de vaart gelogen en hy er bovendien eene inconsequentie in zag om waar de vergadering weldra voor de be slissing zal staan om groote sommen te be steden aan het onderhoud van de Gouwe kaden door het toestaan eener schadelyke snelheid, een toestand als daar bestaat in het leven te roepon. In antwoord hierop gaf de rapporteur der commissie, de heer Snouck Hurgronje, als zyn gevoelen te kennen, dat elk werk tot vaart verbetering krachteloos zou worden gemaakt, wanneer enkele particulieren nadoel zouden lyden of de hun in eigendom toebohoorende oevers niet in goeden staat zoude brengen. De heor Blussó, lid van Ged. Staten, beriep zich voor het toestaan van meerdere snolheid op het advies van den provincialen hoofd ingenieur. Het artikel waarin de meerdere snelheid wordt toegelaten, werd aangenomen met 38 tegen 32 stemmen, door welk votum de ver gadering, in stryd met het gevoelen van den hoer Schuurbecque Boeye, heeft beslist dat al moge soortgeiyke bepaling voorkomen in de verordening van de boezemwateren, zy toch in dit reglement kan worden opgenomen, om den cantonniers, die daartoe uit den aard hunner betrekking het bost in de gelegenheid zyn, de bevoegdheid te geven overtredingen te con- stateeren, hetgoen niet het geval zoude zyn, indien die bepaling in dit reglement niet werd herhaald, omdat die ambtenaven in de ver ordening op de stoomvaart niet worden ge noemd. Mot eenige redactie-wijzigingen werd hot ontworp-roglement goodgekeurd. En hiermede waren de werkzaamheden voor deze zitting afgeloopon. Aangezien do Commissie voor het voorstel Van Ged. Staten tot intrekking van de besluiten in zake do Vaartverbetering Hollandsche IJsol - Ring vaart Haarlemmermeerpoldor nog niet gereed was met haar verslag, dat echter, deelde de Voorzitter mode, spoedig zon inkomen, stelde hy voor dezo zaak te behandelen in de ver gadering, te houden op Maandag 4 December, gelyk reeds gemeld, des Yoorraiddags te 11 uren. Dat voorstel word, na eenige gedachten- wisseling, aangenome.i met 59 tegen 11 stemmen, waardoor verviel een door ver- schillende loden ondersteund tegen voorstel om op 5 December tot dat doel byeen te komen. Gemengd Nieuws. Gisteravond hield de Warmond- sche IJsclub liaro derde jaarlyksche algemeeno vergadering in het koffiehuis ^do Stad Rome" aldaar. Na opening der vergadering door den president, werden door den secretaris de no tulen der vorige vergadering voorgelezen on daarna goedgekeurd. Het bleek dat de IJsclub bestond uit 111 leden. Vervolgens word door den penningmeester rekening en verantwoor ding gedaan van zyn gehouden beheer, waaruit bleek dat de rekening sloot met een batig saldo van 154 gulden. Verder was aan de orde do verkiezing van vyf leden van het bestuur. Aftredende leden waren de heeron P. M. Noderburgh, vice- president; J. H. Oudshoorn, secretaris; L. J. C. Papöt, penningmeester; F. C. A. N. Machen on C. Papöt, commissarissen. De uitslag was dat alle aftredende leden werden herkozen en door don president namens het bestuur werden gelukgewenscht met hunne benoeming, den wensch daarby uitende, dat het hun nog vele jaren gegeven mogo zyn, de belangon dor IJsclub te behartigen. Hierna werd door een der aanwezige leden voorgesteld, dat ook de „Warmondsche IJsclub" zou toetreden tot den „Zuid-Hollandschen Ijsbond". Door het bestuur werd besloten inlichtingen by den Bond in te winnen, en dan in eene volgende vergadering de al of niet toetreding te bespreken. Verder niemand meer het woord verlangende, werd de vergadering door den president ge sloten. Do ysclub „Alkemade", te Oude- Wotering, uitsluitend opgericht tot werkver schaffing, hield verleden week hare algemeeno vergadering ten huize van mej. de weduwe Vesseur, onder voorzitterschap van den heer Kimmel, die, na een inleidend woord, het nut eener dergelyke vereeniging schetsend*, elk ingezetene opwekte om als lid toe te treden. Na opening der vergadering deed de secretaris voorlezing van het verslag van den toestand der vereeniging en geschiedde door den penning meester rekening en verantwoording, sluitende met een good slot van f 61. Do aftredende bestuursleden, do heeren Kimmel, Z. Fokken en C. Van Berkel, werden mot algemeene stemmen herbenoemd. In de plaats van den heer A. Schouten, die verzocht had niet meer in aanmerking te komen, ls verkozen de heer C. Van dor Lip. Besloten werd voor deze ysclub rechtspersoonlykheid aan te vragen. In d e stoomhoutskoolbriquetten- fabriek van de heoron Van Egmond en Nag- tegaal te Alfen aan den Ryn brak gisteravond in het midden der fabriek by de bergplaatsen van briquetten plotseling brand uit, welke aativankeiyk vree3 deed koesteren. Op het geroep van brand kwamen in een oogenblik van alle kanten menschen opzetten, zoodat zich spoedig eeno menigte voor de fabriek ver drong, alwaar evenwel de brand, met behulp van de aan de fabrikanten toebehoorende spuit, reeds tot staan was gebracht. Ook de burgemeester en spuit no. 1 waren spoedig op het terrein aanwezig. Het groote nut, dat indertyd aan den vroe- geren eigenaar der fabriek de voorwaarde is opgelegd van het hebben eener eigen spuit, is wederom ten duidelykste gebleken. Hoewel de brandschade wel niet groot zal zfin, zal toch de waterschade nogal wat be dragen. Te Aarlanderveen hoeft zich weder oen geval van febris typhoïdea voor gedaan by een kind in de nabyheid van het eerste geval. Brand aan den Ameteldyk, by Amsterdam. Dikke rookwolken en hoog- opgaande vlammen, welke van het bobouwde deel van den Amsteldyk duidelyk zichtbaar waren, deden het vermoeden rijzen dat gister middag tegen drie uren aan den Ameteldyk onder Nieuwer Amstol een zware brand woedde. Dit bleek Jüfst; de boerderij, tevens bier en koffiehuis ven den heor C. Lam, Amstel dyk 88, is geheel een prooi der vlammen geworden. Do huisschilder J. J. Fransen, die in den koestal werkzsr.m was, had dien verlaten om met de bewoners koffie te gaan drinken, zyne brandende schilders]2mp achtorlatendo Pas zat men aan de koffietafel of men hoorde in d6n stal iets knot toren en toen Fransen terugkwam, zag hy dat de lamp, waarschyniyk door oen kat omgegooid, brand had veroorzaskt en ^enigo naby staando riet matten had. doen vuur vatten. Aan redden Yiel al dadelyk niet moer te denken en Fransen kon slechts de bewoners, twee vrouwen en een ouden man, toeroepen zich te redden. Hijzelf redde nog eenige voorworpen van waarde, doch moest to*n gauw zien weg te komen, wilde hy er het. leven afbrengen. De man is al zyn gereedschap kwijt. Inmiddels wss de brandweer gewaarschuwd, doch het duurde nog wel twintig minuten voor de spuiten er waren. En toon de stoom spuit van de Roelof Hartstraat, alsmede de handspuiten van Amsteldyk on Kalfje aan het werk waren, stond de gehaelo boerderij in lichterlaaie, wat. uiefc was te verwonderen, daar het d&k van riot was, waarover pannen lagen. De geheele boerderij is afgebrand, ook een belendend leegstf.and perceel daarachter, dat gehuurd was door J. Visser. Eene daarachter staande groote bouten loods, verhuurd aan den heor EL A. De Boer, die daarin vooreen duizend gulden moutkiem had geborgon, bleef behouden, doch kreeg groote waterschade. Naar het verneemt, was alles ver zekerd. Om h4fvtjf was de brandwoer nog werkzaam, en stegen nog dikke rookwolken op. Uit Stadskanaal wordt gemeld: Do arbeiders ran Pekela, die met het graven van het kanaal te Altovoor bezig zyn, begaven zich Zaterdng-avond by gedeelten naar do landbouwers aan het Boerendiep. Overal werden in de boerenbejiuizingen de ruiten stukgoslagen naar men zegt 120 stuks. By den landbouwer Kloon was alleen de meid thui6 raet. een kind, welke de vlucht wildon nemen, doch ze werdon gedreigd weder naar binnen te gaan, anders schoten ze hen dood. Toen de marechaussees en de veldwachters op de plaats des onheils kwamen, waren al do bruggen afgedraaid. Van weerszydon werden eenige schoten gelost, totdat ze eindelyk weer den aftocht bliezon. Des nachts is alles rustig afgoloopen, doch men vreest dat er opnieuw ongeregeldheden zullen voor vallen, aangezien men het werk voorloopig zal staken en de «arbeiders dus gedaan werk zullen krijgen. Men moent dat deze baldadigheden hare oorzaak vinden in het feit, dat do landbouwers 10 cents rooiersloon hebben beloofd en 9 cents hebben gegeven. In oen spoorwegcoupé van een trein tusschen Keulen en Hamburg heeft zich een 18- a 20-jarig schoon meisje, biykbaar van deftigen huizo, doodgeschoten. Men vond haar lyk met een portret van een officier in de hand. De oorzaak laat zich dus gissen. Te gelyk met d e t e 1 e g r a f i 6 10 n te Rome, hebben ook de telegrafisten aan de Fran8ch-Spaarische grens het werk gestaakt, om wolke reden wordt niet vermeld. Voor de nagelaten betrekkingen der zeelieden, die by de ramp van de „Russalka" het leven verloren, is in het geheel 55,000 roebel ingekomen. Daarvan is omstreeks 30,000 roebel uil Frankrijk gezonden. Uit Odessa komt het bericht van eene aardbeving, welke te Samarkand groote verwoestingen heeft aangericht. Uit dn Rechtzaal. Een oud bekende van de justitie, L. J. v. d. B., had zich Maandag voor de Haagsehe rechtbank te verantwoorden, ook ditmaal weder wegens oplichting. In den namiddag van den 21 sten October jl. was v. d. B. in den banketbakkerswinkel van den hoor Mildera te Leiden gekomen met verzoek een gouden tiende te wisselen. Eerst weigerde de juffrouw liet, maar ziende dat zy zilvergeld genoeg in de lade h tolde zy ƒ9, een tienstuiverstukjo on IwartjOB op de toonbank neer. Juist op da' ogenblik kwam de eigenaar in den winkel en zag mot eon oogopslag dat het zoogenaamde tientje een valsche, waardolooze penning was. Man en vrouw trachtten nog het op de toonbank liggende zilvergeld terug te nemen, maar v. d. B. had hot meeste al te pakken, zoodat slechts het tienstuivoratukjo en een kwartje, plus de valsche penning, in hot bezit van den heer M. en zfine vrouw blevon. Aan het station te Leiden werd v. d. B. gearresteerd, hoewel hy, om niet herkend te worden, met een kameraad van kloeren had verwisseld, en nog 7 in zyn bezit werd gevonden. De beklaagde die reeds op zyn 16de jaar wegens oplichting was veroordeeld - bokende volmondig. Het O. M., meenende datbekl. zich niet aan oplichting, maar aan diefstal heeft schuldig gemaakt, daar hy, zich ontdekt zier.de, het geld tot zich nam zonder daartoe gemachtigd te zijn, vorderde 1 jaar en zes maanden gevangenisstraf. De toegevoegde verdediger, rar. baron Thoe Schwartzenberg en Hobenlansberg, was van oordeel dat bekl. zich aan oplichting had schuldig gemaakt. Daarna stonden terecht J. K. en F. J. V., beiden sjouwerlieden te Leiden, bekla.agd in den nacht van 5 op 6 October te zamon en in gemeen overleg in de Bakkersteeg te Leiden uit het k.intoor van de azynmakery van den hoer v. d. S. alhier een zakje geld te hebben weggenomen. Twee in politiek gekleede politie beambten, in den bewasten nacht op surveillance zynde, ontdekten in het kantoor der azynmakery licht. Dit trok hunne aandacht, vooral daar het lichtje slechts een oogenblik brandde. By oen nader onderzoek vonden zy de twee mannen hier boven aangeduid, die in een lossenaar aan het zoeken waren, torwyi later bleek dat de dieven eeno ruit hadden stukgeslagen, de pen van het raam hadden getrokken en zoo in het kantoor waren gedrongen. By hunne arrestatie werden zy in het bezit gevonden van ruim 21. De beklaagden bekenden den diefstal en beweerden door armoede daartoe gekomen te zyn. Opmerkelyk was het echter dat beklaagde K. in het bezit van een yzeren voorwerp en oene spie gevonden werd, die hy „gedachten- loos" in zyn zak had gostoken. Heel toevallig oven wel bleek, dat met dat „stukje" yzer beproefd was ook nog een anderen lessenaar in bet kantoor van den heer v. d. S. te for ceeren. 't. Had dus meer den schyn van een welovcrlegden diefstal met braak, dan van eene toevallige omstandigheid, gelyk beklaagden beweerden, terwyi ook in andere kantoren, waar braak was gepleegd, sporen worden gevonden van dezelfde inbrekerswerktuigen. Hot O. M., hulde brengende aan de activi teit en de handigheid van de agenten van politie Groonewegen on Ringelenstein, waar voor de Loidsche burgery hen dankbaar mag zyn, vorderde de veroordeeling van de be klaagden tot 2 jaren en 6 maanden gevan genisstraf. De toegevoegde verdediger, mr. D. Van der Goot, pleitte de eenige verzachtende omstan digheid - armoede welke zyne cliénten tot den diefstal had gebracht. Met de breedsprakigheid, velen plattelands bewoners eigen, verscheen daarna voor de rechters A. d. R., om te vertellen dat hy op 22 Juni van F. B,, voor de herberg van Van der Sluis, te Niouwveen, een klap zou hebben gekregen. Die A d. R schoen naai den zin van eenige andere arbeiders wat te hard te werken en op de Nleuwveensche kermis weerklonk dan ook het liedje„De knecht van Schalloe, die werkt voor twee." Daardoor ontstond een standje en d. R., die er toch al tusschen genomen werd, kroeg nu op den koop toe van B. nog een hevigen vuistslag. Dit bracht natuurlyk den boeren knecht F. B. op het bankje der beklaagden. Voor den burgemeester van Nieuwveen had beklaagde eerst alles heeten liegen. Hij wist van gcone mishandeling af, maar toen hot vuur hem te na aan de schonen werd golegd, beweerde hy dat d. R. hem liet eerst had aangepakt en zelfs zyn mes had getrokken. Van dit verhaaltje door een der getuigen gesteund wilde het O. M. niets gelooven, daar het door andere getuigen bepaald weer sproken werd. Het achtte de mishandeling wettig en overtuigend bewezen en vorderde veroordeeling van den beklaagde B. tot 14 dagen gevangenisstraf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 1