awaf-ïBggcaca platform, waar sn-hrs alleen de besturen en de verslaggevers der pers zitten, zat thans een groot deel der toehoorders heel huishou delijk op den vloer. De vergadering werd geleid door den heer Hattorff; hq heette allen welkom en wees op het dool, waarmede de meeting was belegd. De werklioden moesten verontwaardigd zyn over de uitdrukkingen, over hen door vele Kamerleden geuit. Men verwacht na afloop der meeting zeker geene lieflijke taai van de Kamer, doch z\jno minachting, zijne verachting voor dergelijke heeren dient men toch uit te spreken. Van eene fractie der werkliedenvereniging ,,Handworkersvriendenkring", die niet officiéél op de meeting was vertegenwoordigd, was een schrijven van instemming ingekomen met het doel, waarvoor de meeting belegd was. Do schoenmakersvereeniging „Steeds Voor waarts" had een dergelijk schrijven ingezonden. Van de zes ingeschreven sprekers had Van Emmenes geschreven niet tegenwoordig te kunnen zijn. De vijf andore sprekers, die wel optraden, waren P. Nolting, Fortuyn, Helsdingen, F. Van der Goes en Vitus Bruinsma. Ze werden allen wegens hetgeen ze in hunne opgewonden taal zeiden, natuurlijk daverend toegejuicht; niet het minst de heer Fortuyn, die den Leidschen afgevaardigde onderhanden nam. De ryke heer Bool, uit Indië, toch is volgens hem waarschijnlijk bang dat hij, als het\olk baas wordt, van zijn rijkdom zal worden beroofd. Bij de gelegenheid tot debat kwam aller eerst aan het woord mevrouw Schook Haver. Instemming met het doel dezer meeting be tuigende, protesteerde zq er tegen dat het comité terugkwam van zijn besluit, dezen avond ook te doen behandelen wat over de vrouw bij de kieswetdebatten is gezegd. De vrouwen hebben zich over den heer Rutgers van Rozenburg zeker niet zoo te beklagen als de arbeiders, doch is de heer Eutgers consequent, dan dient hij ook een amendement ten gunste der vrouwen in te dienen. Spreekster betuigde haren dank aan de Kamerleden Rutgers, Van Houten, Gerritsen en Pyttersen voor de wijze, waarop zij over de vrouw spreken, en protesteerde togen de Kamerleden Ruys van Beerenbroek, De Ras en Harte tegen hunne taal over de vrouw gevoerd. Zoolang de vrouwen geene stem in het kapittel hebben, worden hare belangen verwaarloosd. Spreekster hield daarna nog eene lange redevoering over de rechten der vrouw, waarna zekere Blankert voorstelde het portret des heeren Rutgers in „ons" blad (d. i. „Recht voor Allen") op te nemen, opdat ieder der arbeiders, dien man ooit ontmoetende, zal weten wat hem te doen stond. Hy zou dat Kamerlid, die de arbeiders stemvee noemde, als afgekeurd vee naar het abattoir willen brengen. De heer Sleef protesteerde tegen de houding des heeren Heldt in de Kamer, die daar kalm kon aanhooren dat de heer Rutgors de arbei ders beleedigde, zonder hem op zijn gezicht te slaan of krachtig te protesteeren. De heer Nolting had daai tegen hier moeten protesteeren. De heer Nolting zeide, dat hq had gowild dat de heer Heldt tegen den heer Rutgers had geprotesteerd, doch de vrijheid van het woord dient elk afgevaardigde te hebben, en de heer Bruinsma acht het elkaar „afranselen" in de Kamer afkeurenswaardig, ieder dient er vry z\jn® meening te kunnen zeggen. Den vrouwen raadt h\j te strqden in haar eigen belang, om den mannen het kiesrecht te ver schaffen; hebben zq het allen, dan krijgt de vrouw hot vanzolf. Ten slotte werd voorgelezen de volgende motie: „De openbare volksvergadering, gehouden in „Maison Stroucken" op 16 Augustus 1893, spreekt hare verontwaardiging uit over de wqze, waarop verschillende leden der Tweede Kamer bij de algemaene beraadslagingen over het kieswet ontwerp-Tak zich hebben uitge laten over het niet vertegenwoordigde deel des volks, protesteert tegen do verdacht makingen, waaraan de arbeiders bloot hebben gestaan, overtuigd als zq is, dat dit zoo be lasterde deel der natie te zijner tijd zal toonen verheven te z\ju boven de aantijgingen van de vertegenwoordigers van den geldzak." De heer A. Rot stelde voor deze motie te brengen aan den heer Rutgers van Rozenburg, wonende Sarphatistraat 2. (Daverende toe juichingen). Wanneer die brave mynheer niet thuis is, dan zal men de motie hem wel overhandigen. Hq waarschuwde echter tegen zingen, omdat men alsdan wellicht het doel niet zou bereiken. De motie werd daarna bq acclamatie aan genomen, zq zal niet naar de Tweede Kamer worden opgezonden, maar er zal do noodige publiciteit aan worden gegeven. De vergadering ging daarna te elf uren uiteen. De raad van Rot werd opgevolgd. Een naar schatting 500 man groote troep trok zonder te zingen langs de Weteringschans naar dö Sarphatistraat 2, waar jonkheer mr. Eutgers van Rozenburg het bovenhuis van de Galerq vlak naast het Paleis voor Yolks vlqt bewoont. De familie was niet in de stad. Vóór het huis hield de troep halt en begon allesbehalve vleiende uitdrukkingen aan het adres van den Amsterdamschon afgevaardigde 'o uiten. De politie was van het bureel Leidsche- lein zeker telegraphisch gewaarschuwd, al- ilians by aankomst van den troep stond een aantal agenten voor de woning en was een ander aantal in de Galerq opgesteld. Het volk wilde de rq van agenten verbreken, doch dezen hielden de menigte tegen. De voorzitter der meeting, de heer Harttorff, die do motie zou aanbieden, was nog niet aan wezig. Uit den troep werd plotseling met een steen naar de agenten geworpen, waarop do politie oogenblikkoiyk met stok en blanke sabel coï.e charge maakte en de menigte voor zich uitdreef naar het Fredoriksplein en de Hoogesluis. Een ander gedeelte der menigte vluchtte in allerql naar Sarphatistraat en Oosteinde, doch in hunne vlucht wapende zq zich met groote steenen, welke tusschen eenige kruiwagens tegen het Paleis lagen. Toen begon een geregelde aanval tegen de politie; er werd met groote straatsteenen en brokken steen naar de agenten geworpen, zoodat de politie met alle kracht moest op treden. Herhaaldelqk klonk de hoorn om versterking en het regende van den eenen kant steenen, van den anderen kant stok- en sabelslagen. Velen uit het volk werden, meestal licht, gewond, een paar agenten kregen steenen tegen de schenen of tegen het hoofd. Op het Frederiksploin hield een troep stand in het plantsoen, steeds gooiend met stee nen; en niet dan na een herhaald slaan met do sabel zetten ook dezen het op een loopen. Een oogenblik trokken de agenten zich terug tegen het Paleis, oostzqde, en zq ver- eenigden zich met een nieuw aangekomen detachement. Nauwelyks stonden zy echter b'(j elkander, of een groote klinkersteen werd in hun midden geworpen, gevolgd door tal rijke kleinere steenen. Eene nieuwe charge met stok en sabel volgde, waarbq een sergeant en een fourier van de infanterie krachtig met de blanke sabel hielpen. De brigadier Otterhof, van hot Weesper- plein, die er zich wat ver alleen waagde, word door eenige stokslagen getroffen en toen hq zich weer bq zqne manschappen wilde voe gen, werd ook hq op de Hoogesluis door eer. grooten steen verwond. Door eenige rechercheurs werd hq, vry ernstig aan hoofd en handen gewond, bloe dend weggedragen en later per brancard half bewusteloos naar het gasthuis gebracht. Ook een der verslaggevers der pers werd licht aan de onderlip gekwetst, evenals ook een agent nog licht werd gekwetst; eenige personen werden gearresteerd. Te ruim twaalf uren was de politie tot omstreeks tachtig man versterkt, op het her haald alarmgetrompet. Herhaaldelyk werden charges gemaakt: mi op de Hoogesluis, d&n weer aan beide zyden van den Binnen-Amstol, in de Utrechtsche straat, op de Sarphatikado of bq het Paleis, om de laatste stoengooiers te verdrqven. Dit duurde tot ongeveer halféén; toen was het volk grootendeels verstrooid en trokken zich de detachementen politie voor den ingang der Galerq samen. Nog geruimen tqd bleven zy daar een afwachtende houding aannemen, aangegaapt door een klein troepje nieuws gierigen. Ook voor de Utrechtschestraat stonden eenige agenten en in die straat tot bq do Utrechtschedwarsstraat stonden vele menschen do gebeurtenissen van den avond te bespreken. Dan rukten de detachementen in en alleen do talrqke projectielen en een gebroken ruit van het „Paleis" toonden aan, waar de botsing had plaats gehad. Da laatste trams van de Plantago en het station Staatsspoor, welke juist over do Hooge sluis kwamen toen met steenen werd ge worpen, hadden daarvan ook to verduren. Te één uur kon men zeggen dat alles weer rustig was. Aangezien de heer Eutgers van Rozenburg niet thuis was, pasten alleen twee huisbe waarders op zqne woning, die niet gedeerd werden. Eene gelukkige sollicitante.— In de jongste vergadering van den Raad der gemeente Bennebrbek kwam o. m. de benoe ming eener onderwqzeres aan de orde. De voorzitter wees don Raad met nadruk op No. 1 der aanbeveling, zqnde volgens in lichtingen de bekwaamste. De heer v. L. echter had bezoek van No. 3 gehad en oor- doelde, dat zq de geschiktste was, o. a. omdat wind en regen had getrotseerd bq hare resentatie. Deze meening werd gedeeld door ton tweede raadslid, terwql de heer P. liaar stemde, omdat, niettegenstaande zyne drukke bezigheden, het dezer sollicitante toch was mogen gelukken hem te spreken te krqgen en hq alstoen zqne stem beloofd hadEn met 4 van de 6 6temmen werd No. 3 benoemd. (Tel Gisteravond te ongeveer negen uren begon te Utrecht weer de drukte, welke sedert Zaterdagavond in den omtrek van het kinder bestedelingenhuis, in het Korte Roosen daal, heerscht. De volksmenigte bepaalde zich echter tot kyken en praten. Het Korte Roo sendaal was door de politie afgezet en de toeschouwers moeten dus voor de uiteinden van die steeg op het Kleine Geertekerkhof en in het Lange Roosendaal blqven staan. Omtrent de oorzaak van het opstootje dat aan de buren, van wie de meesten des mor gens reeds zeer vroegtijdig moeten opstaan, veel hinder veroorzaakt verneemt men allerlei wonderlqke verhalen, welke wel be wqzen hoe verbazend lichtgeloovig ons volk toch nog is. Zoo hoorde men in allen ernst verzekeren, dat een van de pas opgenomen meisjes die dan het spook zou gezien hebben door de „kwade magneet" moest aangeraakt zqn. De juffrouw, die het vertelde, verzekerde dat zq geen verstand van die din gen had, maar dat zy voor „vast" kon ver tellen want zq had het zelf gezien dat er gistermiddag „twee heeren van de mag eet" in het spookhuis waren geweest om de zaak te onderzoeken. De appelenvrouw aan den overkant had gezegd, dat het zeker heeren waren van de magneet van de stad en dat moest wel, want er stond net een man van de stads reiniging het riool uit te scheppen en die had heel diep zqne pet voor de heeren afgenomen. Overigens liepen er omtrent vrouw Jansen, die haar bedrijf van kinderen-verpleegster daar in de buurt reeds sedert jaren uitoefent, geruchten, voor welker geloofwaardigheid men evenmin kan instaan als voor die van het verhaal, dat de geheele spookgeschiedenis slechts verzonnen zou zijn om de waarde van het huis te verminderen. De belangstelling van het publiek is echter reeds merkbaar aan het dalen. Toen voor de militairen het klokje van gehoorzaamheid sloeg en de zonen van Mars daarom het slagveld verlieten, was het spoedig weer rustig in den omtrek. De bewoners van de omliggende ste gen zitten meerendeels kalm voor hunne deu ren en rooken een pypje. Aldus meldt het „Utr. Dbl." omtrent de spookhistorie. De „Utr. C." deelt verder het volgende mede Spoken schqnen nu eenmaal geen daglicht te kunnen verdragen. Zoolang het dus dag was, bleef het gistoren in de Korte Roosen daal vrq kalm. Maar nauw begon de duister nis in te vallen, of de boel raakte weer in spanning. En daar begon rae zoowaar het lieve leventje der vorige avonden opnieuw. Het spook was nu slimmer en liet zich niet zien, maar des te meer hooren. En toen er op een zeker moment op de bovenverdie ping in het Bestedelingenhuis tafels en stoelen omgegooid werden, namon de bewoners, groot en klein, de vlucht. De kleine bestedelingen, die weer in de woning waren opgenomen, werden opnieuw ondergebracht in het huis, waar men hen den vorigen dag had geher bergd alleen een tweetal der oudsten uit gezonderd, die naar elders werden getrans porteerd. Intusschen werden later op den avond de jeugdige verpleegden onder geleide van vrouw Jansen en hare dochter weder in huis terug gebracht „op hoog bevel van de stad" naar het heette. Intusschon waren van alle kanten der stad nieuwsgierigen komen opzetten. Jong en oud! Het heele Korte Roosendaal was opge vuld raet eene menigte, die zich tot aan do Gesrtekcrk verdrong. En allen, staarden naar het huis in quaestie, wachtende op de dingen, die komen zouden. Daar kwam echter niets, absoluut niets. I Niets dan hurrie en rumoerDe politie, in sterken getale was vertegenwoordigd, achtii daarom den tqd gekomen, om op te tredt! En dit optreden ging met kracht gepaarfl Toen de buren, wien dit spookleventje bra! begon te vervelen, van uit hunne bovenramj emmers met water op de toeschouwers neerl wierpen, hetgeen hot lawaai niet weinig ve:i meerderde, trok de politie de sabel en m! het blanke zwaard werd nu de menig® uiteengedreven. Het gezin begaf zich, terwql eenige manm! de wacht zouden houden, te rusten. Eerst omstreeks 12 a 1 uur vermindert! do drukte buiten. Een zestal politie-agente! lieven geruimen tqd de wacht houden. Al is het treurig, dat de politie met hel ontruimen zoo hardhandig moest te wer'J gaan het wordt tijd, dat aan die laffe eJ kieinkinderachtige spookhistorie een eindkomtl De buren, die gezond verstand bezitten, verl langen er hard naar. De kinderen in debuuri liggen te rillen en te schreeuwen op bed enl kunnen niet in slaap komen en het geregelde! buiselqke leven raakt bq velen in de war. I Het is nu wél geweest! Te Rome is graaf EugenPiattil gearresteerd, die een aannemer te "Weenenl voor 70,000 fl. oplichtte. Bq Brescia heeft een vader zqnl 17 jarigen zoon doodgeschoten. De jonge manl was tegen middernacht thuisgekomen, had geen huissleutel bq zich en drong met ge weld door eene achterdeur binnen. De vader, gerucht hoorend, riep: „wie daar?" De jonge man hoorde niet of durfde niet antwoorden, omdat het zoo laat was en de vader zeer gestreng; de vader gaf vuur en de zoon vielI dood neer. Bedienden kwamen met licht toe snellen en nu zag de vader wat hq gedaan had. Half krankzinnig van smart, heeft kq zich in arrest begeven. De drie cholera gevallen, die te Berlijn zqn voorgekomen, blqken veroorzaakt te zqn door het gebruiken van uit Rusland afkomstige voedingsmiddelen. Alle drie de aangetaste personen woonden bij elkander; daarom bestaat er gegronde hoop, dat deze gevallen alleenstaand zullen blqven. Het gemeentebestuur heeft by het depar tement van binnenlandsche zaken aangedron gen op strengere maatregelen tegen de Rus sische landverhuizers, die nog steeds uit besmette stroken naar Berlqn komen, en daar zq geheel zonder middelen van bestaan zyn, ten laste der stad vallen. Uit Lemberg wordt geseind dat de cholera zich meer en meer uitbreidt op de grens van Hongaiqe en Galició. Van de herfstraanoeuvres in Galieië is dit jaar voorgoed afgezien, uit vrees voor uit breiding dor ziekte. Te Napels werden den Hden dezer 19 gevallen aangegeven, waarvan 12 doodelqk verliepen. Gisteren kwamen er elf nieuwe cholera-gevallen voor en acht sterfgevallen. Het officieel verslcg over do cholera in Rus land maakt melding van 715 gevallen, waar van 287 met doodelqken afloop. Daaronder zqn begrepen 166 gevallen (waarvan 67 doodelqk) to Moskou en 317 gevallen (waarvan 157 doodelqk) in het Dongebiea. Te Kavak, aan den Bosphorue, is een ge val van cholera voorgekomen. Er zqn strenge maatregelen genomen om eene uitbreiding van do ziekte te voorkomen. Aan boord van het stoomschip „Ninian Stuarts," van Braïla naar Malta, Iqden twee opvarenden aan cholera; een derde stierf gedu rende de reis. Het schip is aan eene strenge quarantaine onderworpen. Te Braïla kwamen van den 12den tot den 14den Augustus 27 gevallen van cholera voor, waarvan 15 met den dood eindigden; te Cer- navoda stierven 3 van de 9 en te Galatz 1 van de 3 aangetaste inwoners. Volgens de laatste officieele opgaven zijn in de Galicische districten Radworna,Kolomea en Rawa 13 gevallen van cholera voorgekomen, waarvan 8 met doodelqken afloop. To Lemberg overleden 3 personen onder verdachte ziekte- verschynselen. Van eenige te Nieuw-York aangekomen Italiaansche landverhuizers stierven er twee aan de cholera; by 9 anderen werden verdachte ziekte7erschynselen. geconstateerd. De Turksche regeering heeft gelast, dat reizigers, c'ie met den spoorweg in Turkqe aankomen, drie dagen in de lazarets bq de grenzen moeten vertoeven, waar zy onder streng toezicht zullen bl'yven, en waar hun. lijfgoed gedesinfecteerd wordt, l

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 2