BV/ ivr-y-ATO:-' ■.-.vwgxTTfci-j ri Do „driejaarlijksclie" te Arnhem. I Maar al te dikwyis, helaas, bestaat het openen" van eene expositie allééniyk in het ontsluiten der deuren. Eene loffelijke uitzon dering maakte echter indertijd die van de ;,driejaarlijkscbe" in Gelderlands hoofdstad, toen de Voorzitter de heer mr. F. N. L. Aberson een kernachtig woord tot de ge- r.oodigden richtte. Ik herinner mjj nog heel goed, hoe door hem het gezegde van zoovelen Arnhem is geen stad voor kunst", werd ontzenuwd, en hoe hij toen vragend uitriep, of Arnhem niet evenzeer instemde met de juichtonen, wanneer een Israels, een Mesdag nieuwe lauweren veroverden, of Arnhem niet de stad was van den onvergetelijkon Anton Mauve Klemmender dan toen, met nog meer enthusiasme dan vroeger uitgesproken, was de „causerie" die thans de heer Aberson hield. Hij sprak van het „krasse démenti" dat den twijfelaars door deze expositie opnieuw gegeven werd, juist nu Chicago, München en Den Haag tegelijkertijd tentoonstellingen hiel den, hjj noemde het cijfer, dat „dertig mille" te boven ging, den verkoop van kunstwerken betreffend, en nog zooveel meer. De aandacht vestigend op een bericht in de Arnhemsche Courantwaarin over de Haagscbe ,Dri ej aarly ksch e" werd geschreven, en dat begon met den aanhef: „Afwezig De Marissen, Neuhuys, enz.", riep hy uit„En, Mijne Heeren, hier zijn ze, De Marissen en Neuhuys, en zooveel anderen die ginds ontbreken." Hij betreurde het verder dat do pogingen van de commissie niet ge slaagd waren, om Arnhem als vierde stad b\j Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage opgenomen te zien. Den burgemeester werd verzocht de ten toonstelling voor geopend te verklaren. De heer Van Lawick van Pabst bracht hulde aan den energie van het comité, en betuigde namens do ingezetenen zijn dank voor die ijver en toewijding. Daarna begaven de genoodigden zich in de zalen. Het licht is er bijzonder goed, en van Musis Sacrum" is gemaakt wat er van te maken viel. In tegenstelling met de alleron- zinnigsto plaatsing te 's-Hage, waar de doeken vijf of zes hoog hangen, zijn hier bijna immer twee werken boven elkaar geplaatst. Den bekwamen architect, den hoer Freom, die voor de inrichting der expositie zoig hoeft gedragen, komt een woord van blonderen lof toe. Er zijn 451 werken (waaronder bustes on beelden). Vertegenwoordigd zijn o. a. Apol, Bastert, Bauer, Bauffe, Mevr. Bilders van Bosse, C. Bisschop, Richard Bisschop, Mevr. Bisschop- Robertson, Bles, Blommers, De Bock, Van Borselen, G. J. Bos, Bosch-Reitz, Breitner, Du Chattel, Ducro Crop, Van Daalhoff, Dank- meijer, G. A. O. Van Eek, Eerelman, Eduard Frankfort, Geerlings, Rudolph Haak, Haverman, Heemskerk van Beest, De Haas Hemken, Hen- kes, Mej. Pruys v. d. Hoeven, Hoppe, Van Hors- sen, Van Hoytema, Jozef Israëls, Jacobson, De Mesquita, De Josselin De Jong, Kaemmerer, Karsen, Marie Ten Kate, Johan Keiler, Kever, Klinkenberg, R. Koelman, A. Koning, Van Konijnenburg, Koster, Adolf Lange, Jac. Van Lovy, Jacob Mari, Willem Maris, Willy Mar tens, Melis, Mendes Da Costa, de 4 Mesdagen, Mesker, Wally Moes, De Moor, Moulyn, Gerard Muller, Nakken, Neuhuys, Hart Nibbrig, Tutein, Nolthenius, Tony Offermans, Oldewelt, Van Oort, Van Oosterzee, Oppenoorth, Ouwerkerk, David en Fieter Oijens, Poggenbeek, R. Raar, Rink, Roermeester, Mevr. Vogel-Rooseboom, Roskam, Sadé, Van de Sande Bakhuizen, Savrtj, Georgine en Therèse Schwartze, Van Soest, Willem Stoelink, Stortenbeker, De Fa- mars Testas, Mej. Tonnet, Van der Valk, H. Valkenburg, Floris Verster, Elchanon Verveer, Bas Veth, Jan Vrolik, Vogel, Van derWaay, Van der Weele, Weissenbruch, Wijsmuller, Witkamp, Wolbers, Zileken, en Zürcher. V. <.«r e ia e ii g d Nieuw». De gepensionneerde bosch wachter Ph. M., te 's Gravenhage, zette gis teren in z\1tie woning eene flesch aan den mond, denkende bier te drinken. Zy bleek echter carbol te bevatten, zoodat by eene flinke teug van dat vergiftige vocht naar binnen kreeg. In den angst, welken de inwendige oyn hem veroorzaakte, wierp hy do flesch weg, waardoor ook eenige druppels van de bytendo vloeistof in het oog van zyne vrouw terechtkwamen. Hy werd naar het ziekenhuis overgebracht, waai de ongelukkige kort na zyne opneming aa;. de gevolgen der vergiftiging stierf. Van den pleiziertrein, welke heden van hier, Den Haag en elders naar Amsterdam liep, werd een druk gebruik ge maakt. Ruim 1000 personen gingen er mede naar de hoofdstad. De collecte voor het onlangs gestichte weeshuis te Vianen, dezer dagen aan de huizen te Zoetorwoude gehouden, bracht op f 27. Hieronder is begrepen de collecte, tö Ouds hoorn gehouden. In de gemeente Beerta zyn van de 19 dienstplichtige lotelingen niet minder d .n 9 naar Noord-Amerika uitgeweken, zoodat hot hoogsto nummer Ihans ter inly ving is omgeroepen. Ook waren van de 46, by de in spectie over de verlofgangers der militie te land, in de provincie Groningen gehouden, niet minder dan 44 afwezig, als zijnde naar Amerika uitgeweken, zonder vergunning daar toe te hebben erlangd van den minister van oorlog. Dbld Het kinderlijkje, dat verleden week te Oude-Tonge aanspoelde, is herkend door den vader J. Meerman, schipper te Brou wershaven, als dat van zyn zoontje. Het kind was in den avond van den 16den Juni over boord gevallen. Gistermorgen omstreeks zes uren is een oude schoenpoetser, wononde in de Foeliostraat, te Amsterdam, achterover op straat gevallen. Hy was onmiddellijk dood. Hy werd per brancard naar het gasthuis vervoerd. Volgens het „Ned. Tuinbouw blad" moet te Zeist eene witte roos in bloei slaan met 2500 a 3000 bloomen. De door snede van de plant is 6 meter en 30 a 40 personen kunnen er zich onder bewegen, daar de hoogte 1.80 M. is. Het socialisten-congres te Zürich. Zondag had nog eene voorbereidende ver gadering der gedelegeerden plaats, in de stedelyke muziekzaal, welke met groen, drape rieën en een borstbeeld van Karl Marx was versierd, en waar in alle talen der volken, die op het congres vertegenwoordigd waren, tot in het Hebreeuwsch toe, de slotzin van het bekende communistische manifest: „Ar beiders van alle landen, vereonigt u!" te lezen was. De Zwitsersche gedelegeerde Bürkli nam de voorloopige leiding op zich en hield eene toespraak, waarin hy den vooruitgang van de socialistische idee in Europa schetste en er vooral nadruk op legde, dat het socialisme streeft naar vrede, vryheid en de welvaart van allen. Met eene herinnering aan den arbeid der beide vorige congressen, te Parys in 1889 en te Brussel ln 1891, begroette by allen, die naar Zwitserland waren opgekomen, „waar verscheidene natiën naast elkander leven en dat met zyne democratische volksrechten een voorbeeld zyn kan voor de toekomstige Vereenigde Staten van Europa, de eenige wereldrepubliek!" Op voorstel van don heer Bürkli werd nu onder voorzitterschap van den gedelegeerde Greulich de constilueerende zitting gehouden, waarin het voorgestelde program als richt snoer voor do werkzaamheden werd aange nomen. In de voormiddag-zitting van Maandag nam de Berlynsche gedelegeerde Singer den voor zitterszetel in en hield het congres zich bezig met de vraag over de voorwaarden van toe lating, waarby die der anarchisten werd ter sprake gebracht. De Duitsche gedelegeerdo Bebel, by wien zyne landgenooten Adler en Kautsky zich aansloten, wees in eene kern achtige rede alle gemeenschap der socialisten met de anarchisten af. Hy werd door Lan dauer bestreden. De namiddag zitting, waarin de behandeling derzelfde quaestie werd voortgezet, was zeer onrustig. Hobson (Engeland) en Volders (België) stelden voor de beraadslagingen te sluiten, waartegen Simon (Lyon) en Argy- riades (Parys) op heftige wyze in verzet kwamen. Op voorstel van Singer werd echter mei eeue groote meerderheid tot de sluiting der beraadslaging overgegaan. Hot voorstel tot toelating tot het congres van alle arbei ders syndicaten, zoowol als van de socialis tische partyen en van de vereenigingen, die de noodzakelijkheid van eene arheidsregeling en eene politieke actie erkennen, werd aan genomen. Alle delegaties, behalve die van Spanje en Frankryk, stemden voor. Het amendement van Bebel, om de uit drukking „politieke actie" duideiyk te om schreven en welks toeleg was de anarchisten te weren, werd, met den reeds gisteren door ons vermelden uitslag, aangenomen. Ten gevolge van dit besluit ontetond er eene onbeschryflyke verwarring, welke ein digde met de verwydering uit de zaal van de zes aanwezige anarchisten, waaronder "Werner en Landaueri Deze verwijdering ging met handtastelijkheden gepaard, waarby de aiiaichisttn de vergadering met allerlei scheld voorden beleedigden. Terwijl nu op de straat het gevecht werd voortgezet en de politie daaraan een einde moest maken, heerschte ook in de zaal groote opschudding, veroorzaakt door het levendig protest der Franschen tegen het besluit, dat daarentegen door de Engelschen zeer werd toegejuicht. Na eene korte schorsing, waarin de ge moederen tot rust kwamen, werd de zitting heropend met eene verklaring der Rumeen- sche gedelegeerden, die het betreurden dat de quaestie van het agrarisch socialisme niet op de agenda voorkomt, te meer, wyl het vorig congres te Brussel de wenschelykheid dezer quaestie had uitgesproken en zy om zichzelve reeds hoogst belangrijk was. Zy stelden voor haar nog op de agenda te plaat sen, welk voorstel met groote meerderheid werd aangenomen. Nadat nog de Fransche gedelegeerden had den voorgesteld, dat de algemeene werkstaking door het congres zal worden besproken, werd deze zitting gesloten. Te Aix-les-Bains (Savoye)zyn 11 huizen een prooi der vlammen geworden. De graanoogst en de veevoederoogst zyn geheel vernield. Slechts 2 of 3 huizen waren verzekerd. De schade is zeer aanzienlyk. BUITENLAND. Frankrjjk. De onthullingen van Dupas over de onder handelingen, welke hy op last der regeering met den Panama-zwendelaar Arton voerde, hebben te Parys veel sensatie gemaakt. Naar de „Figaro" beweert te weten, hebben de ministers Dupuy, Develle en Peytral eene langdurige conferentie gehad mot den direc teur van de veiligheidspolitie, om te onder zoeken of men Dupas niet kan vervolgen wegens het openbaren van beroepsgeheimen. Er zou echter besloten zyn, de brochure stilletjes te laten verschenen, en dan door middel van eene officiëele nota bekend te maken, dat het tegenwoordig kabinet zyi:e handen in onschuld wascht. Het eerst is van den heer Ribot eene tegen spraak verschenenin eene mededeeling aan de „Agence Havas" noemt hy de brochure, voor zoover hem betreft, een samenweefsel van onwaarheden. In eene zaak als deze is eene tegenspraak echter niet voldoende, merkt de „Figaro" op. Dupas beschuldigt de ministers, voortdurend het Parlement bedrogen te hebben ten op zichte van de nasporingen naar Artonis deze beschuldiging niet waar, dan moet Dupas in rechten vervolgd worden. Onge lukkig genoeg heeft hy echter bewyzen, welke elke ontkenning het zwygen opleggen, o. a. eene photograpbische groep, waarop hy met Arton en diens geheimzinnigen vriend W. staat afgebeeld. Naar men verder van andere zyde meldt, heeft de oud-minister Bourgeois gisteren aan de „Figaro" een brief gezonden, waarin by o. a. zegt„Ik verklaar nooit iemand gemachtigd te hebben met Arton te onderhandelen, nooit rechtstreeks of zydelings by eenige onderhan deling betrokken te zyn geweest en nooit iets geweten te hebben van de feiten in quaestie. Ik zal afwachten of deze nadrukkelyke verkla ring door iemand zal worden tegengesproken." Deze brief zal m het nummer van heden te vinden zyn. In de Temps" komt vorder het verslag voor van een onderhoud, dat haar correspon dent te Montelimar heeft gehad met Loubet, den oud-minister, die in de brochure van Dupas als de hoofdschuldige is aangewezen in de zaak Arton. Loubet (zoo laat de bedoelde correspondent don oud-minister zeggen) is van meening dat ieder ambtenaar, en een oud-minister van binneclandsche zaken en president van den ministerraad meer dan ieder andere, gehouden is op de meest volstrekte wyze het ambts geheim te bewaren. Na het lezen van de „Figaro" van eerg:ster:n stelde Loubet den correspondent verder de volgende verklaring ter hani; „Ik heb op de tribune en voor de enquête commissie de verlangde verklaringen gegeven over do pogingen, welke, ter wyl ik minister van binnenlandsche zaken was, zyn aangewend om Arton in hechtenis te kunnen nemen. Ik heb daaraan niets toe te voegen en zal my wel wachten orn te antwoorden op geschriften, welke, gelyk ieder begrypt, geen ander doel hebben dan op de verkiezingen te werken." Als Loubet nu op zyne beurt meent men maar wil begrypen dat deze tegen spraak algemeen als eene bevestiging zal worden beschouwd van het verhaal van Dupas. ZwltMrlond. (Dp het socialisten-congres te Zürich werd gisteren eene motie van Domela Nieuwenhuis, afgevaardigde van Nederland, en Volders, afge vaardigde van België, strekkende om de quaestie van het al of niet uitsluiten der anarchisten opnieuw te onderzoeken, verworpen. De Nederlandsche afgevaardigde had vooraf gezegd dat het voorstel-Bebel was aangenomen in de verwarring der öiscussiën. Volders wilde niet op het eenmaal genomen besluit terugkomen, maar gispte in scherpe bewoordingen de leiding van Singer. Het congres besloot een adres varvsympathie te richten aan de werkstakende mijnwerkers in Engeland, en eene collecte ten hunnen bate te houden. De zitting van het congres werd gepresi deerd door den Franschen gedelegeerde Argy- riadès. Aanwezig waren 512 gedelegeerden. Na de zitting van eergisteren hielden de uitgesloten jong-socialisten eene afzonderlyke vergadering, waarin besloten werd niet meer op het congres te verschijnen, maar opeigen hand een congres te houden. Van de kantonnale gevangenis te Zürich waait de witte vlag, d. w. z. dat zich in het gebouw geen enkele gevangene bevindt. TWEEDE HA91EK. Voortzetting der beraadslagingen over de uitbreiding van het Kiesrecht. De heer De Ras is niet als de hoer Kolk man van meening, dat de nieuwe kiezers zooveel beter zullen zyn dan de oude, vooral niet die welke behooren tot de proletariërs. Spreker meent dat de minister zyn standpunt niet bedeeld zijn beteekent maatschappelijken welstandmoet loslaten na de uitstekende redevoeringen, gehouden door don heer Roëll en anderen. Verder zou hy den minister den raad willen gevenlaat dien chaos van 500,000 nieuwelingen toch de 300,000 bestaanden niet overheerschen. Men zegt: als dit niet gebeurt dan zal de aandrang niet ophouden, maar zal dit nu het geval zyn? Neen, de drang zal niet ophouden, voordat de laatste man, ja zelfs de laatste vrouw is toegelaten. Daarom, de Kamer meet weten, hoever men gaan kan. Daartoe is het nog niet te laat, want nog kan de helft of een derde er af. Ook spreker wil medewerken tot de taak die men zich heeft gesteld. Dat zal misschien menigeen verwonderen, maar spreker en zyne vrienden zyn niet half zoo zwart als men wel wil. Zy zullen medegaan met elk amendement, dat verbetering beoogt in de ontwerpen. Zy zyn bereid offers te brengen, maar die mogen niet komen van éénen kant. De heer Gerritsen betoogt dat alle nu ge hoorde waarschuwingen ook 1848 zyn uit gesproken. De kiesrechtuitbreiding is noodig om te breken met de bevoorrechting van be paalde klassen on de verwaarloozing hunner belangen, wat de heer Van Houten vroeger zelf erkende dat geschiedde. Men eischt con cessies, maar reeds in 1887 werden die onzer- zyds toegestaan en dit ontwerp gaat nog niet eens zoover als de Grondwet toelaat, daar bet drie kenteekenen stelt in plaats van éón. Verder bestrydt by de heeren Van Houten Rutgers en De Beaufort en verdedigt hij het standpunt der radicale party. Zitting van heden Per Telegraaf Heden kwam de minister van binnenland sche zaken, de heer Tak Van Poortvliet, aan het woord. Zyne rede werd met groote belangstelling door een overtalryk publiek op ae tnbunea verbeid. De quaestiëu van de taak der Provinciale Staten en van het verkiezingsstelsel voor do Gemeenteraden stelde de minister al dadelyk buiten debat. Allereerst rechtvaardigde hij de indiening der kiesrec'iton.werpen door de herinnering dat de liberalen in 1891 kiesrechthervorming hebben aanvaarddat de regeling van het kiesrecht steeds op don voorgrond heeft ge

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 2