N°. 10229. Woensdag; 28 «Txxixi. A0.1893. £ezt gourant wordt dagelijks, met uitzondering van <gon- en feestdagen, uitgegeven. Tweede Blad. F'euLilleton. OOM BORNS. LEIDSCH DAGBLAD. PBU8 DEZER COURANT: Voor Loidoa per 3 mundon. 77.77. .77 f 1.19. Vronoo por post..7.7....... 1.40. Afzonderlek* Nommers..7.7..7.... 0.05. PRIJS DER AD "VERTENTEËN Toa 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Qrootere letters nssr plaatsruimte. Voor het kieasseerea buiten de stad wordt ƒ0.05 berekend. Hamers van Arbeid. Een uitvoerig afdeelings-verslag van de Tweede Kamer is verschenen over het nader (thans gemeenschappelijk) ingediende wets voorstel van de hoeren Pjjttersen en Scbim- melpenninck van dor Oye tot instelling van Kamers van arbeid. Deze overweging heeft geleid tot eene con ferentie, die op 28 April 11. is gehouden tus- schen de voorstellers en de commissie van rapporteurs, welke hoofdzakelijk liep over het principieel bezwaar, dat in de afdeelingen was gerezen met betrekking tot den vorm, waarin de zaak voor de Kamer thans wordt gebracht, /voor zoover men nl. hier te doen heeft met een wetsvoorstel, hetwelk alleen in naam als een gemeenschappelijk voorstel kan worden aangemerkt. De commissie van rapporteurs deed den voorstellers opmerken, dat eene be hoorlijke uitoefening van het recht van initia tief medebrengt, dat de voorstellers zich ge heel en zonder voorbehoud verantwoordelijk stellen voor den inhoud. En nu bleek het, dat omtrent het hoofdbeginsel: de indeeling der Kamers van arbeid in sectiën van patroons en werklieden, de voorstellers lijnrecht tegen over elkander staan. Hieromtrent nu gaf men in overweging, dat de voorstellers zouden trachten alsnog tot overeenstemming te ge raken. Mocht dit niet gelukken, dan zou het, naar het oordeel der voorstellers, wellicht het bost zijn, dat één van beiden zich terugtrok. De comm. van rapp. was dit eens, maar, desgevraagd, wilde zj niet de verantwoordelijk heid op zich nemen voor de beslissing, wie der beide voorstellers in dat geval zich zou terugtrekken. Inmiddels kwam den 22sten Juni bij de commissie het bericht in, dat het den voorstellers niet mocht gelukken, tot onderlinge overeenstemming to geraken, en thans meende de commissie het verslag niet langer te mogen ophouden. In de afdeelingen zeiven bleek omtrent zeer vele punten een groot verschil van gevoelen te bestaan, en meer bepaaldelijk omtrent het groote beginsel, dat de beide voorstellers het meest verdeeld houdt. In deze omstandig heden achtten verscheidene leden het 't best om tot regeling der Kamers van arbeid niet over te gaan, voordat het kiesrecht nader ge regeld zou zjjn. Over de vragen, of afzonder lijke beraadslaging van patroons en van werk lieden wenschelijk zijn, en zoo ja, in welke gevallen en op welke wijze deze behooren plaats te hebben, kon naar do meening dezer leden met goed gevolg slechts beslist worden door eene op breederen grondslag gekozen volksvertegenwoordiging, doch andere leden meenden, dat eene nieuwe Kamer eventueel op dit punt de tot stand gekomen wet zou kunnen wijzigen. Onder de hoofdpunten, dio, blijkens het verslag, nog velerlei bedenkingen uitlokten, waaromtrent groot verschil van meening bleef bestaan, behoort het stelsel zelf van de be middeling van geschillen, nl. voor zooveel de werking van de verzoenings-bureaux betreft. Opnieuw heeft de heer Levy eene breed voerige nota bij het verslag gevoegd, waarin hjj zjjne principieels bedenkingen tegen de instelling van Kamers van arbeid nogmaals uiteenzet en het wettelijk gewaarborgd recht tot vereeniging en vergadering zonder uitzon dering geldend wil doen maken, ook voor hen, die tot don arbeid in betrekking staan. Aan voorlichting nopens arbeidsbelangen heeft het centrale gezag behoefte, en de daartoe in te stellen arbeidsraden of wel permanente commissies van enquête mogon zelfs den schijn niet wekken als ware het te doen om een staat in den Staat, om eene vertegen woordiging buiten de algemeene volksverte genwoordiging om. Gemengd Nieuws. De chefconducteur van de IJsel- stoomtramweg-maatschappij had gistermiddag het ongeluk, toen de tram onder de gemeente Voorschoten een hoek omging en naar het schijnt daarbij nogal hard slingerde, met zijn arm, welken hij om eene der steunstangen had geslagen, met een boom in aanraking te komen. De arm werd inwendig gekneusd en is door dr. Hellema verbonden. Als een bewijs, hoe, ten gevolge der aanhoudende droogte, het veevoeder voor don a. s. winter in prjjs stijgt, kan dienen dat bjj publieke veiling, te Leidschendam ten overstaan van den te Zoetermeer residee- renden notaris Van Hamersvelt, gehouden, het hooigewas en de naweido van 2'/j hectaren land aldaar, zijn verkocht en verhuurd ge combineerd voor te zamen fl00, terwijl een stuk roggegewas (1 morgen) opbracht f 242, alles zonder de kosten. Scheveningen zag or gisteren recht feestelijk uit, vooral in den omtrek van het middelpunt der badplaats het Kurhaus, van welks koepels de Nederlandsche en internationale vlaggen wapperden, welke voor do andere hotels, établissementen en villa's het sein waren om eveneens hunne gebouwen met de driekleur te tooien. Het feestkleed, heden aan een groot ge deelte van Scheveningen gegeven, gold de viering van het 75-jarig bestaan van Scheve ningen als badplaats, waartoe, zooals bekend is, de eerste stoot werd gegeven door Jacobus Pronk, don eenvoudigen visscherszoon, die er de eerste zeebadinrichting vestigde en te be schouwen is als de grondlegger van de bad plaats Scheveningen. Het is alleszins begrijpelijk dat het bestuur der Maatschappij „Zeebad Scheveningen", op initiatief van haren directeur-generaal, dezen in de geschiedenis der onderneming zoo ge- denkwaardigen dag n et onopgemerkt wilde laten voorbijgaan. De Maandag op het terras van het Kurhaus, anders gewoonlijk stil na de drukte van den vorigen dag, was door de feestviering van het 75-jarig jubileum heden bijzonder levendig. Statig word het gedenkfeest ingewijd met een signaal uit de Walkyrio, dat van uit de hoogte van het gebouw, waar de kopermuziek van de Philharmonische kapel had post gevat, tot in de verte weerklonk, gevolgd door koraal- muziek. Deze koraaluitvoering van den top van den middelgevel klonk hoogst plechtig. Het terras was, evenals de Kurzaal, groen gemaakt en rondom den muziektempel was, tusschen eene afpaling met vlaggemasten, eene houten dansvloer gelegd, voor het „bal champétre", toegankelijk door eerepoorten met chassinetten, terwijl in de leeszaal eene soort van historische tentoonstelling was in gericht, platen van de badplaats uit vroegere jaren, boeken, voorwerpen, die na den brand in de ruinen van het Kurhaus zijn gevon den, enz. Het ochtendconcert en de tentoonstelling trokken velen. Het avondfeest in de Kurzaal en op het terras werd door duizenden bezocht en door windstilte begunstigd, zoodat het bal in de open lucht onder zeldzaam schoon weder door honderden danslustigen werd gehouden. Midden in het dansvermaak werd het vuur werk afgestoken, dat buiten het Kurhaus vooral vele toeschouwers vond. Het visschers- pinkje, Pronk's naam voerende, en het groote slotstuk waren gepaste herinneringen, die grooten bijval vonden. Het nautische bal op het sierlijk gedeco reerd terrein viel zeer in den smaak en was zeer opgewekt. De Hooge Kaad besliste gisteren, met vernietiging van een vonnis der Middel- burgsche rechtbank, dat het in het openhaar aanbieden van een open brief, waarin om eene aalmoes wordt gevraagd, met verzoek om dien brief binnenshuis te laten lezen en daarop antwoord te mogen ontvangen, is te be schouwen als bedelarij in het openbaar. Naar men verneemt, bestaat het voornemen om het gesticht voor krankzinnigen en zenuwlijders „Ederoord", te Ede, dermate te vergrooten en uit te breiden, dat het dienst baar worde ter opneming van 300 lijders. Te Naarden is bij een man, die zich in ziekeljjken toestand bevond en leefde van hetgeen men hem gaf, een bedrag van ruim 500 gulden gevonden. Het Hoofdcomité van de Neder landsche Vereeniging het „Roode Kruis" heeft van den voorzitter van het Italiaansche „Roode Kruis" mededeeling ontvangen, dat de goederen, bestemd voor het Concours en de tentoonstelling van het Roode Kruis, van 15 September tot 15 October a. s. te Rome te houden, en waaromtrent onlangs in de dag bladen een bericht is opgenomen, zonder betaling van invoerrechten en zonder aan de grenskantoron geopend te worden, zullen worden doorgezonden aan het douanen- kantoor te Rome, dat machtiging verleent tot tjjdelyken invoer in Italic. De 26-jarige kermisreiziger J. T., milicien-plaatsvervanger bjj de artillerie te Utrecht, met groot verlof te Winschoten, moest inspectie maken voor den militie-com missaris. Hjj ging, onder den invloed van sterken drank verkeerende, naar de inspectie plaats, en kreeg daar twist met zjjne moeder, die hjj erg mishandelde. Een brigadier der marechaussee en een zjjner manschappen wilden hem arresteeren, doch dit bleek niet gemakkeljjk te gaan. De brigadier werd bloedend verwond, de marechaussee kreeg twee schoppen tegen het onderljjf, terwjjl een burger, die den marechaussee hielp, ook bui- ton gevecht gesteld werd, ten' gevolge van stompen en slagen. Ten slotte gelukte het toch den woesteling in de provoost te krjjgen. Per eersten trein werd hjj den volgenden dag ter beschikking gesteld van den auditeur-militair te Leeuwarden. Bjj de wedrennen te Cureghem- Anderlecht, bjj Brussel, op Donderdag-namid dag, zjjn vier paarden uit de baan geweken, hunne jockeys meeslepende. Van dezen zjjn er twee zwaar gewond, terwjjl één paard is gedood. 30.) „Is hjj dezer dagen soms ook in het kan toor geweest", vroeg Borns„en kan bjj daar ook iets onder de oogen hebben gehad?" „Hjj was er deze week", antwoordde War- naart, „maar zoover ik weet, lag er niets open, waarvan hjj partjj kon trekken. En beloofde ik hem toen, dat het tusschen hem en mjj zou bljjven thans mag ik ulieden zeggen, waarom hjj bjj mjj kwam: om uw hand, Martha! Uw antipathie tegen hem kennende, maakte ik zeer korte complimenten en zeide hem ineens, dat daarvan nimmer iets zou komen. Wat mjj intusschen al be vreemdde, was, dat bjj mjj juist gisteren het reeds vóór jaren geleende geld terugbracht, waaraan ik hem bjj zjjn aanzoek terloops herinnerde." Terwjjl Warnaart sprak, scheen zjjn oudste zoon zich te bedenken. „Papa!" riep deze thans eensklaps, „waar zat hjj in 't kantoor?" „Als ik mjj goed herinner, op uw plaats." „O, dan weet ik 't al", hernam de ander, „daar lag een brief van mjj aan Henri, waarin ik hem een en ander van de zaken en ook van den dokter schreef, om hem met een gerust hart naar huis te laten komen. De ellendeling zal daaruit het zjjne genomen hebben, om zich over die weigering te wre ken; en nu ben ik wellicht nog door dien brief op mjjn lessenaar te hebben laten lig gen de aanleidende oorzaak van alles 1" „Doet u geen van allen thans, hetzjj aan uzelven, hetzjj onderling, het minste verwjjt", sprak Borns zeer ernstig, „want dit helpt u niets. Ik zal er mjj ook van onthouden, hoe- vele redenen ik ook had u toe te voegen: neef, neef! waarom hebt ge mjj niet nog tjjdig in den arm genomentwee weten altjjd meer dan één, en wellicht had ik u dan het eerste gaatje kunnen helpen stoppen Ik zou u tevens kunnen zeggen, dat, wie mjj gis teren om dezen tjjd, toen we hier feestvier den, in 't oor had gefluisterd: Borns! Je neefs zaken staan niet goed, ik zou den man voor waanzinnig hebben gehouden. En had ik schuld? Gjj leefdet er goed van, gjj leefdet er zelfs groot van en ik sta er nu verbaasd over, hoe ge u, wellicht reeds zeer lang, zoo hebt kunnen verbloemen. Na een bangen, slapeloozen nacht, die mjj het gesmaakte genoegen bitter deed opbreken, zie ik nu aan u allen de treurige waarheid helaas voor mjj en.maar genoeg, ik zei, elkander geen verwjjtingen te doen. Wat mjj echter zeer ter harte gaat, is, dat gjj tot uw laatste redmiddel een man als Staal hebt beetge nomen. Dit grieft mjj diep, zeer diep, neef!" „Wat gjj ook zegt, ooml" antwoordde Warnaart treurig, „gjj hebt in alles volkomen geljjk. Maar wat doet men al niet, om het hoofd boven water te houden? Ik had altjjd nog hoop, dat alles eenmaal weder terecht zou Komen, teerde op mjjn krediet en moest daarom wel onze levenswijze onveranderd laten. God weet het, oom, hoeveel ik jaren lang heb geleden en uw arme nicht daar en Frits niet minder, sinds beiden van een en ander afwisten. God weet ook, hoe smartelijk het mjj viel een vriend als Staal te moeten misleiden, maar als de nood dringt en het water tot aan de lippen komt, wat grjjpt men dan niet aan, om zich voor 't oogenblik te redden!" Warnaart legde thans geheel zjjne zaken voor Borns open, van den dag af, waarop de eerste worm aan zjjn finantiëel geluk was begonnen te knagen tot op den huidigen dag toe. Zjjn geheel deficit beliep slechts eene kleine tonne gouds; doch daar zjjn krediet bjj zjjne makelaars te Amsterdam steeds voor de helft dier som openstond, zouden zjjn naam en zjjne eer met veertigduizend gulden gered zjjn. Toen bjj geëindigd had, bedekte hjj zjjb gelaat met beide handen en gaf alzoo zjjn hart in bittere tranen lucht. Mevrouw Warnaart lag al dien tjjd snik kende achterover in haren stoel, terwjjl Martha en Annette, ieder aan eene zjjde van haar gezeten, troost aan haren boezem zochten en de beide jongelingen de jongste was op school met hunne bleeke gezichten de stille wanhoop vertegenwoordigen. „Oom, oom!" riep Warnaart na eenige oogenblikken van treurige stilte uit, „wat moet ik thans beginnen en waarmede zal het eindigen.mjjn arme vrouw en kinderen 1" Borns pinkte weder een traan weg en liet zeer bewogen op Warnaarts woorden volgen „Wat zal ik u zeggen! Mjjn hart weent, wanneer ik u daar allen zóó voor mjj zie; gjj zjjt toch nog het eenige, wat ik door den band des bloeds voor dierbaars op aarde heb. geloof mjj, uw leed is het mjjne en uw schande zou ook mjj treffen." (Vervolg ommezijde.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 5