N°. 10229.
Woensdag; 28 «Txxixi.
A0.1893.
£ezt gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van <gon- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
F'euLilleton.
OOM BORNS.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PBU8 DEZER COURANT:
Voor Loidoa per 3 mundon. 77.77. .77 f 1.19.
Vronoo por post..7.7....... 1.40.
Afzonderlek* Nommers..7.7..7.... 0.05.
PRIJS DER AD "VERTENTEËN
Toa 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J.
Qrootere letters nssr plaatsruimte. Voor het
kieasseerea buiten de stad wordt ƒ0.05 berekend.
Hamers van Arbeid.
Een uitvoerig afdeelings-verslag van de
Tweede Kamer is verschenen over het nader
(thans gemeenschappelijk) ingediende wets
voorstel van de hoeren Pjjttersen en Scbim-
melpenninck van dor Oye tot instelling van
Kamers van arbeid.
Deze overweging heeft geleid tot eene con
ferentie, die op 28 April 11. is gehouden tus-
schen de voorstellers en de commissie van
rapporteurs, welke hoofdzakelijk liep over het
principieel bezwaar, dat in de afdeelingen was
gerezen met betrekking tot den vorm, waarin
de zaak voor de Kamer thans wordt gebracht,
/voor zoover men nl. hier te doen heeft met
een wetsvoorstel, hetwelk alleen in naam als
een gemeenschappelijk voorstel kan worden
aangemerkt. De commissie van rapporteurs
deed den voorstellers opmerken, dat eene be
hoorlijke uitoefening van het recht van initia
tief medebrengt, dat de voorstellers zich ge
heel en zonder voorbehoud verantwoordelijk
stellen voor den inhoud. En nu bleek het, dat
omtrent het hoofdbeginsel: de indeeling der
Kamers van arbeid in sectiën van patroons
en werklieden, de voorstellers lijnrecht tegen
over elkander staan. Hieromtrent nu gaf men
in overweging, dat de voorstellers zouden
trachten alsnog tot overeenstemming te ge
raken. Mocht dit niet gelukken, dan zou het,
naar het oordeel der voorstellers, wellicht het
bost zijn, dat één van beiden zich terugtrok.
De comm. van rapp. was dit eens, maar,
desgevraagd, wilde zj niet de verantwoordelijk
heid op zich nemen voor de beslissing, wie
der beide voorstellers in dat geval zich zou
terugtrekken. Inmiddels kwam den 22sten
Juni bij de commissie het bericht in, dat het
den voorstellers niet mocht gelukken, tot
onderlinge overeenstemming to geraken, en
thans meende de commissie het verslag niet
langer te mogen ophouden.
In de afdeelingen zeiven bleek omtrent zeer
vele punten een groot verschil van gevoelen
te bestaan, en meer bepaaldelijk omtrent het
groote beginsel, dat de beide voorstellers het
meest verdeeld houdt. In deze omstandig
heden achtten verscheidene leden het 't best
om tot regeling der Kamers van arbeid niet
over te gaan, voordat het kiesrecht nader ge
regeld zou zjjn. Over de vragen, of afzonder
lijke beraadslaging van patroons en van werk
lieden wenschelijk zijn, en zoo ja, in welke
gevallen en op welke wijze deze behooren
plaats te hebben, kon naar do meening dezer
leden met goed gevolg slechts beslist worden
door eene op breederen grondslag gekozen
volksvertegenwoordiging, doch andere leden
meenden, dat eene nieuwe Kamer eventueel
op dit punt de tot stand gekomen wet zou
kunnen wijzigen.
Onder de hoofdpunten, dio, blijkens het
verslag, nog velerlei bedenkingen uitlokten,
waaromtrent groot verschil van meening bleef
bestaan, behoort het stelsel zelf van de be
middeling van geschillen, nl. voor zooveel de
werking van de verzoenings-bureaux betreft.
Opnieuw heeft de heer Levy eene breed
voerige nota bij het verslag gevoegd, waarin
hjj zjjne principieels bedenkingen tegen de
instelling van Kamers van arbeid nogmaals
uiteenzet en het wettelijk gewaarborgd recht
tot vereeniging en vergadering zonder uitzon
dering geldend wil doen maken, ook voor
hen, die tot don arbeid in betrekking staan.
Aan voorlichting nopens arbeidsbelangen heeft
het centrale gezag behoefte, en de daartoe
in te stellen arbeidsraden of wel permanente
commissies van enquête mogon zelfs den
schijn niet wekken als ware het te doen om
een staat in den Staat, om eene vertegen
woordiging buiten de algemeene volksverte
genwoordiging om.
Gemengd Nieuws.
De chefconducteur van de IJsel-
stoomtramweg-maatschappij had gistermiddag
het ongeluk, toen de tram onder de gemeente
Voorschoten een hoek omging en naar het
schijnt daarbij nogal hard slingerde, met zijn
arm, welken hij om eene der steunstangen had
geslagen, met een boom in aanraking te komen.
De arm werd inwendig gekneusd en is door
dr. Hellema verbonden.
Als een bewijs, hoe, ten gevolge
der aanhoudende droogte, het veevoeder voor
don a. s. winter in prjjs stijgt, kan dienen
dat bjj publieke veiling, te Leidschendam ten
overstaan van den te Zoetermeer residee-
renden notaris Van Hamersvelt, gehouden,
het hooigewas en de naweido van 2'/j hectaren
land aldaar, zijn verkocht en verhuurd ge
combineerd voor te zamen fl00, terwijl een
stuk roggegewas (1 morgen) opbracht f 242,
alles zonder de kosten.
Scheveningen zag or gisteren
recht feestelijk uit, vooral in den omtrek van
het middelpunt der badplaats het Kurhaus,
van welks koepels de Nederlandsche en
internationale vlaggen wapperden, welke voor
do andere hotels, établissementen en villa's
het sein waren om eveneens hunne gebouwen
met de driekleur te tooien.
Het feestkleed, heden aan een groot ge
deelte van Scheveningen gegeven, gold de
viering van het 75-jarig bestaan van Scheve
ningen als badplaats, waartoe, zooals bekend
is, de eerste stoot werd gegeven door Jacobus
Pronk, don eenvoudigen visscherszoon, die er
de eerste zeebadinrichting vestigde en te be
schouwen is als de grondlegger van de bad
plaats Scheveningen.
Het is alleszins begrijpelijk dat het bestuur
der Maatschappij „Zeebad Scheveningen", op
initiatief van haren directeur-generaal, dezen
in de geschiedenis der onderneming zoo ge-
denkwaardigen dag n et onopgemerkt wilde
laten voorbijgaan.
De Maandag op het terras van het Kurhaus,
anders gewoonlijk stil na de drukte van den
vorigen dag, was door de feestviering van
het 75-jarig jubileum heden bijzonder levendig.
Statig word het gedenkfeest ingewijd met
een signaal uit de Walkyrio, dat van uit de
hoogte van het gebouw, waar de kopermuziek
van de Philharmonische kapel had post gevat,
tot in de verte weerklonk, gevolgd door koraal-
muziek. Deze koraaluitvoering van den top
van den middelgevel klonk hoogst plechtig.
Het terras was, evenals de Kurzaal, groen
gemaakt en rondom den muziektempel was,
tusschen eene afpaling met vlaggemasten,
eene houten dansvloer gelegd, voor het „bal
champétre", toegankelijk door eerepoorten
met chassinetten, terwijl in de leeszaal eene
soort van historische tentoonstelling was in
gericht, platen van de badplaats uit vroegere
jaren, boeken, voorwerpen, die na den brand
in de ruinen van het Kurhaus zijn gevon
den, enz.
Het ochtendconcert en de tentoonstelling
trokken velen.
Het avondfeest in de Kurzaal en op het
terras werd door duizenden bezocht en door
windstilte begunstigd, zoodat het bal in de
open lucht onder zeldzaam schoon weder door
honderden danslustigen werd gehouden.
Midden in het dansvermaak werd het vuur
werk afgestoken, dat buiten het Kurhaus
vooral vele toeschouwers vond. Het visschers-
pinkje, Pronk's naam voerende, en het groote
slotstuk waren gepaste herinneringen, die
grooten bijval vonden.
Het nautische bal op het sierlijk gedeco
reerd terrein viel zeer in den smaak en was
zeer opgewekt.
De Hooge Kaad besliste gisteren,
met vernietiging van een vonnis der Middel-
burgsche rechtbank, dat het in het openhaar
aanbieden van een open brief, waarin om eene
aalmoes wordt gevraagd, met verzoek om
dien brief binnenshuis te laten lezen en daarop
antwoord te mogen ontvangen, is te be
schouwen als bedelarij in het openbaar.
Naar men verneemt, bestaat het
voornemen om het gesticht voor krankzinnigen
en zenuwlijders „Ederoord", te Ede, dermate
te vergrooten en uit te breiden, dat het dienst
baar worde ter opneming van 300 lijders.
Te Naarden is bij een man, die
zich in ziekeljjken toestand bevond en leefde
van hetgeen men hem gaf, een bedrag van
ruim 500 gulden gevonden.
Het Hoofdcomité van de Neder
landsche Vereeniging het „Roode Kruis"
heeft van den voorzitter van het Italiaansche
„Roode Kruis" mededeeling ontvangen, dat de
goederen, bestemd voor het Concours en de
tentoonstelling van het Roode Kruis, van 15
September tot 15 October a. s. te Rome te
houden, en waaromtrent onlangs in de dag
bladen een bericht is opgenomen, zonder
betaling van invoerrechten en zonder
aan de grenskantoron geopend te worden,
zullen worden doorgezonden aan het douanen-
kantoor te Rome, dat machtiging verleent tot
tjjdelyken invoer in Italic.
De 26-jarige kermisreiziger J.
T., milicien-plaatsvervanger bjj de artillerie
te Utrecht, met groot verlof te Winschoten,
moest inspectie maken voor den militie-com
missaris. Hjj ging, onder den invloed van
sterken drank verkeerende, naar de inspectie
plaats, en kreeg daar twist met zjjne moeder,
die hjj erg mishandelde. Een brigadier der
marechaussee en een zjjner manschappen
wilden hem arresteeren, doch dit bleek niet
gemakkeljjk te gaan. De brigadier werd
bloedend verwond, de marechaussee kreeg
twee schoppen tegen het onderljjf, terwjjl een
burger, die den marechaussee hielp, ook bui-
ton gevecht gesteld werd, ten' gevolge van
stompen en slagen. Ten slotte gelukte het toch
den woesteling in de provoost te krjjgen. Per
eersten trein werd hjj den volgenden dag ter
beschikking gesteld van den auditeur-militair
te Leeuwarden.
Bjj de wedrennen te Cureghem-
Anderlecht, bjj Brussel, op Donderdag-namid
dag, zjjn vier paarden uit de baan geweken,
hunne jockeys meeslepende. Van dezen zjjn er
twee zwaar gewond, terwjjl één paard is
gedood.
30.)
„Is hjj dezer dagen soms ook in het kan
toor geweest", vroeg Borns„en kan bjj daar
ook iets onder de oogen hebben gehad?"
„Hjj was er deze week", antwoordde War-
naart, „maar zoover ik weet, lag er niets
open, waarvan hjj partjj kon trekken. En
beloofde ik hem toen, dat het tusschen hem
en mjj zou bljjven thans mag ik ulieden
zeggen, waarom hjj bjj mjj kwam: om uw
hand, Martha! Uw antipathie tegen hem
kennende, maakte ik zeer korte complimenten
en zeide hem ineens, dat daarvan nimmer
iets zou komen. Wat mjj intusschen al be
vreemdde, was, dat bjj mjj juist gisteren het
reeds vóór jaren geleende geld terugbracht,
waaraan ik hem bjj zjjn aanzoek terloops
herinnerde."
Terwjjl Warnaart sprak, scheen zjjn oudste
zoon zich te bedenken.
„Papa!" riep deze thans eensklaps, „waar
zat hjj in 't kantoor?"
„Als ik mjj goed herinner, op uw plaats."
„O, dan weet ik 't al", hernam de ander,
„daar lag een brief van mjj aan Henri,
waarin ik hem een en ander van de zaken
en ook van den dokter schreef, om hem met
een gerust hart naar huis te laten komen.
De ellendeling zal daaruit het zjjne genomen
hebben, om zich over die weigering te wre
ken; en nu ben ik wellicht nog door dien
brief op mjjn lessenaar te hebben laten lig
gen de aanleidende oorzaak van alles 1"
„Doet u geen van allen thans, hetzjj aan
uzelven, hetzjj onderling, het minste verwjjt",
sprak Borns zeer ernstig, „want dit helpt u
niets. Ik zal er mjj ook van onthouden, hoe-
vele redenen ik ook had u toe te voegen:
neef, neef! waarom hebt ge mjj niet nog
tjjdig in den arm genomentwee weten altjjd
meer dan één, en wellicht had ik u dan het
eerste gaatje kunnen helpen stoppen Ik zou
u tevens kunnen zeggen, dat, wie mjj gis
teren om dezen tjjd, toen we hier feestvier
den, in 't oor had gefluisterd: Borns! Je
neefs zaken staan niet goed, ik zou den man
voor waanzinnig hebben gehouden. En had
ik schuld? Gjj leefdet er goed van, gjj leefdet
er zelfs groot van en ik sta er nu verbaasd
over, hoe ge u, wellicht reeds zeer lang, zoo
hebt kunnen verbloemen. Na een bangen,
slapeloozen nacht, die mjj het gesmaakte
genoegen bitter deed opbreken, zie ik nu aan
u allen de treurige waarheid helaas voor mjj
en.maar genoeg, ik zei, elkander geen
verwjjtingen te doen. Wat mjj echter zeer
ter harte gaat, is, dat gjj tot uw laatste
redmiddel een man als Staal hebt beetge
nomen. Dit grieft mjj diep, zeer diep, neef!"
„Wat gjj ook zegt, ooml" antwoordde
Warnaart treurig, „gjj hebt in alles volkomen
geljjk. Maar wat doet men al niet, om het
hoofd boven water te houden? Ik had altjjd
nog hoop, dat alles eenmaal weder terecht
zou Komen, teerde op mjjn krediet en moest
daarom wel onze levenswijze onveranderd
laten. God weet het, oom, hoeveel ik jaren
lang heb geleden en uw arme nicht daar en
Frits niet minder, sinds beiden van een en
ander afwisten. God weet ook, hoe smartelijk
het mjj viel een vriend als Staal te moeten
misleiden, maar als de nood dringt en het
water tot aan de lippen komt, wat grjjpt
men dan niet aan, om zich voor 't oogenblik
te redden!"
Warnaart legde thans geheel zjjne zaken
voor Borns open, van den dag af, waarop de
eerste worm aan zjjn finantiëel geluk was
begonnen te knagen tot op den huidigen dag
toe. Zjjn geheel deficit beliep slechts eene
kleine tonne gouds; doch daar zjjn krediet
bjj zjjne makelaars te Amsterdam steeds voor
de helft dier som openstond, zouden zjjn
naam en zjjne eer met veertigduizend gulden
gered zjjn.
Toen bjj geëindigd had, bedekte hjj zjjb
gelaat met beide handen en gaf alzoo zjjn
hart in bittere tranen lucht.
Mevrouw Warnaart lag al dien tjjd snik
kende achterover in haren stoel, terwjjl Martha
en Annette, ieder aan eene zjjde van haar
gezeten, troost aan haren boezem zochten en
de beide jongelingen de jongste was op
school met hunne bleeke gezichten de stille
wanhoop vertegenwoordigen.
„Oom, oom!" riep Warnaart na eenige
oogenblikken van treurige stilte uit, „wat
moet ik thans beginnen en waarmede zal
het eindigen.mjjn arme vrouw en
kinderen 1"
Borns pinkte weder een traan weg en
liet zeer bewogen op Warnaarts woorden
volgen
„Wat zal ik u zeggen! Mjjn hart weent,
wanneer ik u daar allen zóó voor mjj zie;
gjj zjjt toch nog het eenige, wat ik door den
band des bloeds voor dierbaars op aarde heb.
geloof mjj, uw leed is het mjjne en uw
schande zou ook mjj treffen."
(Vervolg ommezijde.)