De ongeregeldheden in België. Eet gevecht by Bergen Geheel Bergen verkeert nog onder den indruk van het gevecht, dat Maandag daar tusschen de werkstakers en de schutters plaats had. Een ooggetuige vertelt het geval aldus: Een honderdtal schutters hadden de Avenue de Jemappe afgezet, terwijl achter hen oenige detachementen tot versterking waren gepos teerd. Do werkstakers, die in grooten getale de stad wilden binnendringen, geraakten handgemoen met de schutters, die hen terug dreven met de bajonet. De werkstakers drongen weer op, wierpen met steenen en losten ook een revolverschot. De schutters gaven toen vuur, volgens den een op com mando van een officier, volgens den ander uit eigen beweging, omdat zy hun loven be dreigd achtten. Natuurlijk behoorde ook nu tot de dooden en gekwetsten menigeen, die niets met de zaak te maken had. Een touwslager uit Bergen, die uit visschen was geweest, werd door de schutters de toegang tot de stad verboden. De man ging toen in eeno nabu rige weide en wachtte daar af, totdat het gedrang over zou wezen. Terwijl hy daar stond, werd hy door een kogel getroffen en gedood. De secretaris van het m\jnwerkers-comitó, die te Bergen vertoefde, ontving verlof om zich naar de werkstakers te mogen begeven. HU gaf den werkstakers den raad om naar huis terug te keeren en de raeesten gaven aan dezen raad gehoor. BU kleine troepjes keerden zU in alle stilte huiswaarts. Om zeven uren waren vier dooden naar het hospitaal gebracht. Men meende dat er niet meer slachtoffers waren gevallen, maar spoedig daarna werd nog het ïyk aan gebracht van een mynwerker uit Hornu, die door züne bloedverwanten gewond was gebracht naar een naburig huis en daar was ovorleden. Men weet echter nog niet het lot der gekwetsten, die door de werkstakers zijn meegenomen. Intusschen heeft de stad het uiteriyk ge kregen van eene stad, welke in staat van beleg verkeert. Onophoudeiyk brengen treinen detachementen infanterie en cavalorie aan, die met muziok de stad binnentrekken en daar worden ingekwartierd. Van uit Bergen worden geregold bereden patrouilles rond gezonden naar de naburige dorpen, ten einde de omstreken te verkennen en de mjjnen te beschormen. Het aantal der werkstakers is nu in het district Bergen aangegroeid tot 30,000, met inbegrip van de werklieden, die in iabriokon arbeidden en zich bU de werk- stakende mUnwerkers hebben aangesloten. In de Kamer te Brussel. Gisteren kwam de Kamer bijeen, ten einde te beraadslagen over de ontwerpen, welke na de jongste besluiten nog betreffende de rege ling van het kiesrecht waren ingediend. Alle Afgevaardigden waren tegenwoordig; de zitting was verre van plechtig. Do publieke tribuno en die der diplomaten waren geheel gevuld. De minister-president Beernaert begon mot een woord van hulde aan de politie, de schuttery en de gendarmen, wegens hunne houding by de jongste ongeregeldheden. De minister betreurde hot, dat eenige personen het slachtoffer waren geworden, zoowel onder hen, die by de handhaving der orde hun plicht vervuldon, als onder hen, die zich in die mate hadden laten opwinden, dat zy de rust verstoorden. Daarna stelde de minister voor om onmiddeliyk de voortzetting van do beraadslagingen over de herzieningsvoorstellen aan de orde te stollen. De radicale afgevaardigde Féron onder- steundo den heer Beernaert, maar drong er op aan, dat do Kamer geen uur verloren zou laton gaan en dadeiyk over de voor stellen zou beraadslagen. Do hoofdzaak is, dat er overeenstemming worde verkregen tusschen allen, opdat nu nog een einde worde gemaakt aan de spanning, waarin het land verkeert. De heer De Mot stelde voor.do zitting te schorsen, totdat de rapporten gereed, zouden z\jn en dan, maar nog gisteren, de discussie voort te zetten. De minister Beernaert vond dit goed en zoo werd de zitting geschorst. Een voorstel van den heer Fruro-Orban om dc beraadslagingen te schorsen totdat de rust zou hersteld zyu, werd verworpen. In de vergadering dei commissie, weiky i toen werd gehouden, trok do Antwerpsche afgevaardigde Van Put zyn voorstel in. (Dit voorstel strekte om aan alle burgers van 40 jaren het stemrecht te verleenen. Bovendien zouden ook allen, die den leeftyd van 25 jaren hadden bereikt, kiezers zyn, mits zy een diploma konden overleggen als bewy's, dat zy voldoende lager onderwys hadden ont vangen of eigenaars waren van een onroerend goed met eene opbrengst van 70 fr.) Na de intrekking van het voorstol-Van Put bleef alleen nog bet voorstel aan de orde van den heer Nyssens. (Dit voorstel verleent kies recht aan alle burgers, die den leeftyd van 25 jaren hebben bereikt, terwyl zy, die een diploma middelbaar onderwys bezitten on do eigenaars van eene bezitting der waarde van 2000 fr. 2 stemmen mogen uitbrengen. Aan huisvaders, die den leeftyd van 35 jaren hebben bereikt, wordt nog eeno extra-stom toegestaan.) Dit voorstel werd door de com missie aangenomen met slechts ééne stem meerderheid, nadat eene levendige discussie was voorafgegaan. De reactionnairen poogden cog tot het laatste oogenblik deze schikking to beletten, maar het ministerio bleef de aan neming krachtig steunen. Om halfvyf werd de zitting der Kamer weer geopend. De heer Coremans las het rapport dor commissie voor, waarin bet voorstel-Nyssens wordt toegelicht en aan bevolen. De Kamer ging spoedig tot stemming over. De heer Graux (een der liberale afgevaar digden) stelde op het voorstel Nyssens eon amendement voor om eene tweede stem toe te kennen aan hen, die bowyzen van ont wikkeling kunnen overleggen. Dit amende ment werd verworpen met 86 tegen 47 stem men. Yan de afgevaardigden namen 145 deel aan de stemming; 12 stemmen waren blanco. Daarna word het voorstel-Nyasons in stem ming gebracht. Dit voorstol werd aangenomen met 119 tegen 14 stemmen. Twaalf afgevaar digden bleven ook nu buiten stemming. By liet vernemen van don uitslag weer klonken van alle banken toejuichingen. Vóór het gebouw der Kamer bevond zic'i betrekkeiyk slechts eon gering aantal men- schen. Nu 6n dan was er eonig rumoer en twee personen werden in hechtenis genomen. De aanneming van het voorstel-Nyssens met eene meorderheid van 105 stemmen verrast iedereen. De voorstanders noemen het hot billykste stelsel en halen do moening van het „Journal des Dóbats" aan. Jammer dat het niet oorder geschiedde! By den aanvang der Kamer-zitting verklaar den verscheidene liberale afgevaardigden, dat men de herziening daarom niet mocht uit stellen, omdat er bloed werd vergoten. Toen de zitting na de schorsing horvat werd, deelde de heer Coremans onder alge meen plechtig stilzwygen mede, dat er eene schikking was getroffen tusschen de rogeering on de linkorzyde. De minister Beernaert be vestigde deze mededeeling. Onder algemeene toejuichingen legde toen de heer Férori de verklaring af, dat hy de liefde voor het vader land hooger stelde dan alle party-quaesties. Do liberale afgevaardigden Frère-Orban en Bara en do anti-liberale leider Woeste protes teorden heftig tegen het voorstel-Nyssens en betoogden, dat het meervoudig kiesrecht in stryd is met de golykheid. De radicale afgevaardigden Féron en Janson bestreden dit betoog en spraken hunne bevreem ding uit over een d orgel yk protest van de anti-liberalen, .die steeds de democratische geiykheid hebben bestreden. De Kamerleden begonnen ongeduldig te worden en verlangden, dat de beraadslagingen zouden gesloten worden. De tyding, dat het voorstel-Nyssens was aangenomen, verspreidde zich snel door de geheele stad en deed plotseling do ongerust heid verdwynen. Algemeen toonde men zyne groote ingenomenheid over de oplossing der crisis. Do algemeene raad der werklieden-party^, deelde den heer Janson mede, dat do werk- lioden zich met dit besluit zouden tevreden •tellen, ovenwei onder voorbehoud, dat zij later weer op wettige wyze hunne beweging tegen het meervoudig kiesrecht zouden her vatten. De raad seinde terstond den uitslag naar alle kanten on vaardigde een manifest uit, waarin tot "hervatting van den arbeid werd aangespoord. In en om Brussel. Gedurende den geheelen Dinsdag is te Brus sel byna niet goworkt. Eene talryke menigte bewoog zich, alsof het Zondag ware. door de 1 s'raten tut»;-hen ie rijen der schutters en de I pfttl'OU..>Cö, uv 3s. waakten. De ;:ad zng er uit. alsof zy in staat van beleg vorkoerdo en overal heersclite on gerustheid over hetgeen na de zitting der Kamer zou gebeuren. De burgerwacht was eveneens gelegerd in de Galerie St.-Hubert, de ruitory in de rue Royale. Des middags waren op de hoeken der straten, welke ook door de burgerwacht werden be waakt, bosproeiingsbuizen vastgehecht; vier man stonden daarbij met de spuit gereed om de oproerige geestdrift af te koelen. By hot Wëster-station hielden reeds 's mor- gens 12,000 werklieden eene bijeenkomst, welke zich splitste in 5 afdeolingen. In elke afdeeling voerde een der sprekers het woord, ton einde aan te sporen tot volharding in den stryd om algemeen stemrecht. De be- toogers keeiden by groepjes in do stad terug, zonder dat do orde verstoord werd. In den ochtend werd hot park van St. Gilles, een der voorsteden, door troepen be zet, ten einde de byeenkomst, welke daar zou worden gehouden, te beletten. De socia listen besloten toen te vergaderen te Koekel- berg, waar de burgomeoster de meeting niet wilde verbieden. Do gouverneur dor provincie liet toen de vlakte van Koekelberg eveneens door soldaten bezetten. Do advocaat Picard, eon der socialistische leiders, werd in hechtenis gonomon. In de Rue de la Monlagno is voor het Vaudeville theater ook de schepen van Brussel en het lid der Kamer do heer Emile Demot aangerand. Een persoon stoof op hem aan en „moordenaar 1" roepende, hief hij zyn stok op, maar de heer Demot week den slag uit en vluchtto door een deurtje van den schouwburg, dat hy aan do binnenzyde mot den voet dicht hield. Op het plein van St. Jean viel nog een gevecht voor tusschen de sociaal democraten en de gendarmes. De socialisten, die van de betooging terugkeerden, wierpen de gendar mes mot steenon. Do gendarmes, ondersteund door schutters, dreven toen de betoogers terug, waarby eenige personen gewond werden. Dat nn ook de Brusselsche letterzetters besloten hebbon den arbeid te staken, is reed3 gemeld. Het besluit werd genomen met 479 tegen 396 stemmen. Er waren op de vergade ring 1010 typografen aanwezig, van wie 123 zich buiten stemming hielden. Voor hot geval, dat do dagbladen dienten gevolge niot mochten kunnen verschynen, hadden de directies van verschillende bladen reeds de handen ineengeslagen, ten einde al thans te zorgen, dat in elk geval óen blad, zy bet ook in klein formaat, zal kunnen ver schynen. „Le Patriots" hoeft onmiddeliyk maatregelen genomen om naar Leuven te verhuizen en daar gedurende de eerste dagen te verschynen. Wegens de werkstaking der letterzetters waren vele bladen gisteren niot in staat te verschynen. De radicale „Réforme" en de socialistische „Peuple" kunnen niet verschynen. Het was gisteravond buitengewoon woelig in Brussel. Mot groote moeite slaagde men er in, de pleinen te doen ontruimen. Op de groote verkeerswegen was het verkeer moeilijk, want alle voorname straten waren door de gewa pende macht bezet. Op het St.-Jansplein werd door de socialisten met steenen gewor pen naar do gendarmes; dezen dreven met behulp der schuttery do betoogers uiteen, waarby eenigen wonden opliepen. Gisteravond hielden de leiders der work- liedenparty eeno vergadering. Besloten werd een manifest uit te vaardigon, waarin don werklieden wordt verzocht, een einde te maken aan de werkstaking. In het manifest zal echter ook verklaard worden, dat het volk niot geheel tevreden is en zal blyven éisehen het zuiver en eenvoudig algemoen stemrecht. Den geheelen avond bleef liet zeer woelig; zoodra de betoogers op verschillende plaatsen een optocht trachtten te vormen, werd deze door de politie uiteengedreven. Ernstige onge regeldheden vielen echter niet voor. Tegen halfelf konden de politie en de schuttery inrukken; het was toen rustig in do stad. Sinds gisteren is een bevel tot inhechtenis neming' uitgevaardigd tégen Volders, Van- dërvelde, Maes en andere leden van ;den algemeenen raad der werkliedenparty. Toen z(j de lucht er van kregen, zyn zy des nachts niet thuis gekomen. Men acht het minder geraden, hen te midden van hunne socialistische volgelingen to arresteeren Het •^merkelijk, dot men gisteren byne overal 1 iwaüéfcS 0---- iCvt. j heeft. Te Antwerpen. Te Antwerpen was het gisteren rumoer dan te Brussel. De opgewondenheid was er zeer groot, werkstakers vielen de booten in de ha aan en kwamen daardoor telkens in bots met do politie. Van weerskanten werd daa van vuurwapenen gebruik gemaakt. Om Place St. Gilles schoon te vegen, hebben gendarmes op de dreigende menigte gescho Op eene meeting in do open lucht z< een socialist: „Heden hoeft de politie bloed onzor broeders gestort, morgen zu wy allen voorzien zyn van wapens en bloed der politie storten". De opruier en een andere zyn ingerekend. In do dokken bleef do opgewondenl buitengewoon. Meer dan 3000 werksta] trokken in vyf troepen langs do kaden. Do werkstakers hebben opnieuw oen aas gedaan op de stoomboot „Hansen," waar liet personeel bleef weigeren het werk staken, omdat de boot moest vertrekken, der muitelingen sprong daarop aan boora vroeg den kapitein te sprekendoze weigt en heosch de Deenscho vlag, daarmodi kennen gevende dat hy oppermachtig gebii op zyn schip was. Toen men hem nog ve lastig viel, liet do kapitein de betoogers kokond water bespuiten. De betoogers woordden raet eene hagelbui van straatsteei waardoor verscheidene matrozen gekw werden. De kapitein gaf toen aan de ben ning bevel om te vureneen dertigtal revol schoten woorklonken en drie socialisten woi gekwetst. Door de politie werden een g aantal betoogers in hechtenis genomen, r het volk deed een aanval op de politie bevrydde de gevangenen. In het dok „Mexico" heeft men al materieel van een schuitenvoerder vem De vreeselykste vechtpariy had plaats de stoomboot „Bertha", waarop de werk kers een aanval deden. Toen ontstond bloedig gevecht tusschen de politie, dejaj en de scherpschutters eenerz.yds, en de w stakers anderzyds, waarby 15 gewonden vie De grond was bezaaid met stukken stokken en sabels. Verder zyn er een aantal revolvorschi gewisseld tusschen do schutters en dew stakers; van de laatsten word er één do lyk gewond. De socialisten waren woedend, zy ston voor niets. Als razenden liepen zy tegei wapens der militairen en politie agenten Gisteren, nadat do woiklieden der fat van Gury on Murdoch, uitsluitend uit u listen bestaande, het werk in den steek hai gelaten, vond men do kraan der mot openstaan. Gelukkig werd ditbytyds ontd anders had een geheel blok huizen in del kunnen vliegen. De6 avonds bewoog eene bende van 1 werkstakers zich in de Avenue des Arti dreigde met een aanval op de geeste inrichtingen. Twee van de leiders der anarchisten,? en Wolters, zyn in hechtenis genomen. Te Borgerhout (In de nabyheid der i poogden de werkstakers door te dringen i waskaarsenfabriek en bestookten de br weermannen, die dat poogden te belet met steenon. De brandweermannen g; vuur, waardoor drie werkstakers gedooi vier gekwetst werden. De werkstakers gii heen. Zy zeiden, dat zy naar Autwe zouden gaan, om wapenen te halen, en zouden terugkeeren. Uit Luik. Toen de aanneming van het voorstel sens hier bekend werd, heerschte er dad eene ware biydschap onder de burger de stad. Niet aldus by de werklieden. Eenige wo voerders belegden eene volksvergaderin deelden mede, dat het algemeen stemi verworpen was. De in dezen vorm gokl tyding lokte levendige protesten uit woordvoerders spoorden tot revolutie aai hielden lange betoogen, waarin veel voork van burgeroorlog, barricades, bloed en t Gisteravond werd te Luik eene heviga ploffing gehoord. Men hield het er voor, te Seraing, Tilleur of Jemappe eer.e dynai ontploffing had plaats gehad. BUITENLAND. Groot-Britmmië. Tn hfit Hootrerhuis zeide gisteren Ripo;. ',t de regceri.-.g alle rc-ücr U te gelooven. dat Kmger werkelijk tot

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 2