Het vertrek der Koninginnen uit Amsterdam. Hot koninklijk bezoek, dat HH. MM. jaar lijks aan de hoofdstad brengen, behoort weder tot het vorledeno. Ho ienochtend om 10 u. 5 min. stapten de Koninginnen met gevolg in den aan het Centraalstation gereodstaanden extra trein, waarna Zy naar het lustslot „het Loo" ver trokken. Reeds vroeg in den ochtend had zich op Dam en Damrak eene groote menigto verza meld om de Koninginnen by Haar vertrok nogmaals too te juichen. In de koninklijke wachtkamer waren aan wezig do heoron Westerwoudt, Van Vliet en Van H.t. Mt van de H IJ.-S.-M., burgemeester en woladers met den gemeente-secretaris, alsmede de bevelhebber in de stelling van Arasten: m, generaal majoor Van Marle; de commandant der marinewerf, vice admiraal Mac L"< i on de kapitein ter zee J. C. Commys. HH. MM. werden in het koninkiyk pavil joen tl- afscheid bloemruikers aangeboden door k: mkinderon des heeren Westerwoudt en HH MM. betuigden den burgemeester haren dank voor de hartelijke ontvangst, te Amsterdam genoten. Toen HH. MM. in haar salon-rijtuig waren, onderhielden zy zich aan het portiervenster nog een oogenblik met den burgemeester, en kort daarop zette de trein, begeleid door de bekende spoorweg autoriteiten, zich onder het gebulder dor kanonnen en het gejuich van liet op het perron toegolaten publiek, in be weging Do kleine Koningin, weder in het crème gekleed met hoed met witte voeren, wuifde met haren zakdoek ten afscheid; H.M. de Re gentes boog herhaaldeiyk voor do menigte. Na hot vertrek werd het publiek in de ge legenheid gesteld de versiering in de Konink lijke wachtkamer te zien. Ryksveldwachters lieten ue nieuwsgierigen by kleine groepjes binnen, terwijl de stationschef, de heer Van Vassen. persoonlijk toezicht hield. De ongeregeldheden in België. Do dag van Zaterdag heeft zich te Brussel niet weer door ongorogoldhodon gekenmerkt, gelyk de Vrijdag. In den ochtend hioldon de werklieden eene bijeenkomst in het socialistische Volkehuis, waar Volders en Van der Velde heftig er tegen protesteerden, dat de rogeering den werklieden hot recht had ontnomen om ver gaderingen te houden en te spreken. Voor de balddadighoden, welke op straat gepleegd werden, stelden de werklieden zich niet ver- antwoordelyk. Niettemin wilde de regeering de socialistische leiders „muilbandt u" der halve, aldus luidde do ölotsom van beide sprekers „moet de werkstaking worden voortgezet." Intusschen zyn de burgers zo r veront waardigd over de voorgevallen o geregeld heden, want niet alleen ïyden zy groote schade door hetgeon aan ruiten vernield werd, maar bovendien worden de neringdoenden gevoelig getroffen, doordat de talryke vroem- dellngen, die doorgaans te Brussel vertoeven, nu zoo spoedig zy kondon de stad hebben verlaten. Ten stadhuizo wordt eiken dag eene iyst opgemaakt van de vreemdelingen, die zich te Brussel ophouden. Doorgaans is deze lyst vry omvangryk, maar gisteren was een zoer klein stukje papier voldoende om de namen te bevatten eer vreemdelingen, die te Brussel waren gebleven. Hot „Journal de Bruxelles" wjjt dit grootendeels aan de over dreven berichten, welke door correspondenten van buitenlandscho bladen over de gebeurte nissen te Brussel weiden verspreid. In den middag gaf koning Leopold in zyn zomorverbiyf te Laeken eene buitenparty, waar ook het corps diplomatiquo wasgenoo- digd. De socialisten hadden gezegd, dat zy ook op hunne wyze aan dit feest zouden deelnemen en haddon door strooibiljetten hunne aanhangers opgeroepen om zich naar Laeken te begovon. Een driehonderdtal ver- eenigdo zich inderdaad in de nabyheid van het paleis, maar zy bepaalden er zich toe de r\jtuigen te bewonderen, waarin de gasten naar bet paleis reden. De regeering had trouwons do voorzorg genomen om de wacht dor guides, die gowooniyk het paleis bewaken, met een aantal gendarmon te versterken, maar deze voorzorg bleek ten eonenmale overbodig. Ook gedurende den avond bleef te Brussel alles kalm. Er waren vry wat menschen op do been. die zich vooral vereenigden by de plaatsen, waar de proclamatie van den heer Buis was aangeplakt, en daarover spraken, maar er gebeurde niets bijzonders. Do leiders der sociaal-democraten Volders en Van der Velde hadden hun hoofdkwartier opgeslagen in het nieuwe vergaderlokaal der party „Le Cygne," oa begaven zich vandaar naar de voorstad St.-Gilles, om de byeenkomst daar by te wonen. Dozo vergadering liep eveneens kalm af. Ook te Gent, waar de werkstaking veld wint en insgelijks optochten worden gehou den, is de gezeten burgeqj zeer verontwaar digd over deze storing hunner rust. De ten toonstelling voor tuinbouw, welke daar ge houden wordt, kan nu als volkomen mislukt beschouwd worden. De meeste vreemdelingen, die reeds kamers in de hotels hadden be- sprokon, hebben doen weten, dat zy niet kwamen en liever don hotel-houders eonige scliadeloostelling zouden geven. Zaterdag trad de bekende socialistische leider Anseele te Gent als spreker op in eene party-vergadering en spoorde do werk lieden aan, kalm te blyven tot Dinsdag a. s. Mocht do Kamer dan het algemeen stem recht niet toestaan, dan zou het eerst ernst weiden. Hier en daar kwam het tot kleine opstootjes, men riep langs de straton om brood, maar overigens viel te Gont niets byzonders voor. Eveneens in de omstreken van Charleroi bleef het rustig. Evenwel zullen daar de mijnwerkers heden, Maandag, den arbeid staken, hetgeen de autoriteiten genoopt heeft twee escadrons lanciers uit Brussel te ontbieden. De meeste dorpen in de Borinage, waar het aantal werkstakers het grootste is, zyn reeds door militairen bezet. Majoor Note- baert bevindt zich met vier compagnieën jagers in de nabyheid van Cuesmes en Fra- meries en majoor Franzen lieoft met een escadron jagers te paard Dour bezet. In middels is het garnizoen te Bergen versterkt met eon regiment liniotroepen uit het kamp van Beverloo. In de dorpen der Borinage verdry ven do werkstakers den tyd met het hou den van byeenkorasten en optochten. Daarby worden telkens balddadighoden gepleegd. In het Centro is het eerste slachtoffer gevallen, en wel te Jolimont, waar de toe stand een oogenblik zeer ernstig was. De luitenant der gondarmes Charlotte, die met oen detachement gendarmes uit Luxem burg was gekomen, bevond zich met acht gendarmes in de nabijheid van het gebouw der coöperatieve voreeniging van Jolimont, toen een troep werkstakers, wier aantal op 5000 wordt geschat, hon aanviel. Do werk stakers omsingolden de gendarmes en be gonnen hen met steenen te bestoken, terwyi ook revolverschoten werden gelost. De toe stand der gendarmes werd zeer hachelyk, zoodat zy vuur moesten geven. De werksta kers deinsden toen terug, waarop de gen darmes zich terugtrokken in een nauw straatje. Van daar deden zy een krachtigen uitval, met dit govolg, dat de werkstakers in alle richtingen uiteenstoven. De gondarmes gaven eerst vuur, nadat zy een geruimen tyd eene hagelbui van steenen hadden verdragen. In vollen ren kwamen 14 gendarmes te hulp. Eerst werden nog eenige charges gemaakt, maar de menigte opende zich om de paarden door te laten en sloot zich onmiddeliyk weer, als zy voorby waren. Toen stegen vier gendarmes af en legden aan. Doodsche stilte onder de menigte, maar allen bloven staan. Do gendarmes laad den weer on herhaalden hot salvo nog eenige malen. Vier gekwetsten, allen aan debeenen gewond, werden weggedragen, en door de geneesheeren verpleegd. Toen eerst begon de monigte te wyken. Dat niot meer personen gewond waren en do gewonden niet ernstiger, is alleen daaraan te danken, dat de gendarmes opzetteiyk tegen den grond schoten, zoodat de wonden alleen door afstuitende kogels werden veroorzaakt. Toen de werkstakers waren vordrevon, vonden de gendarmes in een huis, dat in aanbouw was, tegonover de coöperatieve vor eeniging, eene vrouw, wier schedel doorboord was door een kogel. Do vrouw was afkom stig uit Bois d'Haino en keerde van haar dagwerk terug. Vóór het gevecht had zy eene schuilplaats gezocht in het nieuwe huis, waar zy door oen terugstuitenden kogel word getroffen. Ook te Marieraont, Insgelijks In het Centre, zyn schoten gewisseld tusschon de gendarmes en de werkstakers, waardoor eenige personen werden gekwetst. Vandaar, dat ook do moesto dorpen in dezo streken door soldaten bezet zyn. Te La Louvière zyn bovendien twee eskadrons jagers te paard gestationneerd, die de omliggende mynen bewaken. Te Luik, eene stad van groot gewicht, en in de mynen in de omgeving neemt do werkstaking eer af dan toe. De leiders dei- sociaal democraten zyn echter in de omlig gende dorpen druk in de weer, zoodat uit breiding der werkstaking niet onmogelyk is. Tegen gisteren, Zondag, had de burgemeester het houden van optochten en samenscholingen verbodö». De handhaving van dit verbod werd opgedragen aan do burgerwacht. Te Antwerpen hielden de sociaal-democra- ton Zaterdag eene byeenkomst in hun lokaal „Do Werker" en daarna een optocht, waarbij weer eenige glasruiten het moesten ontgel den. Te Leuven is alles nog rustig gebleven, raa-ir te Verviers breidt de werkstaking zich uit. De wevers der hoeren Simon en Peltzer, ten getale van 1500, hebben daar nu ook den arbeid gestaakt. Zoo ook wordt in de fabrie ken van Hauzeur niet meer gewerkt. Intusschen heeft de regoering in de meest bedreigde streken uitgebreide voorzorgsmaat regelen genomen. Luitenant-generaal Boyet is met 800 man naar La Louvière vertrokken on zal daar het bevel voeren over alle troe pen, die do orde in het Centre moeten hand haven. Te Charleroi is aangekomen genoraal- majoor Ungricht, wien door de regeering he~ bevel over de troepen in het district Charleroi is opgedragen. Voor bet geval, dat nog hier of daar troepen noodig mochten zyn, worden te Brussel twee extra treinen in gereedheid gehouden, om dadelyk te kunnen vertrekken. Gisteren, Zondag, maakte de burgemeester van Brussel, Buis, in gezelschap van den heer Graux (een der liberale leiders) eene wandeling over de Avenue Louise. Een troep werkstakers, die eene botooging higlden, ontmoetten den heer Buis en toon zij*om herkonden, werd hem door een der manifesteerenden met een stok mot looden knop eon slag in den nek toegebracht. De heer Buis werd, ernstig ge wond, naar zijne woning vervoerd. De aanval op den hoer Buis word gedaan na afloop van ©one socialistische byeenkomst. De heer Buis bevond zich op den openbaren weg, toen men hem aanrandde, en verloor zyn bewustzijn ten gevolge van het bloed verlies. De goneesheeren hebben hem daarom volkomen rust voorgeschreven. De eerste der wethouders, Andró, is voorloopig als plaatsvervanger van den burgemeester op- gotreden. Een aantal politie agenten en gendarmos kwam terstond te hulp en dreef de socialisten, die hen met revolverschoten ontvingen, uiteen. Een socialist werd by de charge der agenten gewond. Twee der belhamels werden in hechtenis genomen. De socialisten hielden eene byeenkomst in de voorstad Saint-Gilles. In deze vergadering noodigde de socialistische leider Volders de werklieden uit om Dinsdag a.s. (wanneer de Kamer weer byeonkomt om eene beslissing te nemen over het bemiddelingsvoorstel-Nys- sens betreffende het verleenen van het alge meen stemrecht) een grooten optocht te or- ganiseeren, welke in deze voorstad eone demon stratie zal houden. De heer Buis is reeds sedert jaren burge meester van Brussel en behoort tot de liberale party, welke hy ook als afgovaardigde van Brussel in de Kamer vertegenwoordigde. De ongeregeldheden, welke dezer dagen te Brussel plaats vonden, werden door de sociaal-domo craten vooral aan hem geweten, omdat hot hardhandig optreden der politie tegenover de betoogers op zyn bovel was geschied. De onto vredenheid werd nog vermeerderd door de proclamatie, welke de burgemeester uitvaar digdo en waarin hy de rustige burgers aan spoorde thuis te blyven, opdat do politie de werkolyke rustverstoorders zou kunnen treffen. Niet alleon do socialisten, maar ook de radicalen waren daarom zeer fel op den lieer Buis gebeten. De „Réforme", hot orgaan der radicale party, bevat een heftig artikel tegen don burgemeester, dat aldus aanvangt: *Er bestaat op dit oogenblik een ernstig gevaar voor de openbare orde te Brussel, en dat is de burgemeester Buis." De „Réforme" vergelijkt den heer Buis mot de vorige burgemeesters Anspach en De Brouckèro en betoogt, dat hy de koelbloedig heid mist, welke in dergelyke moeielyke tfjden noodig is. Ten slotte noemt het blad den tegenwoordigen burgemeester een „autocraat, die met politie-geweld de orde te Brussel wil handhaven, gelyk de Russen na den Poolschen oorlog do rust te "Warschau herstelden." Nog feller lieten zich de socialistische rede naars uit tegen den heer Buis, die nu hot slachtoffer is geworden van de wraak vac eenige belhamels De socialistische leiders sporen de work lieden aan weerstand to biedon aan de go- wapende macht on gewold to gebruiken tei vorkryging van do inwilliging hunner rechten. In alle plaatsen is de infanterie gecon signeerd. De bladen zien met vrees den afloop der tegenwoordige crisis te gemoet en geven den raad, er zoo spoedig mogelyk een einde aan te maken. Do „Etoile beige" eischte dat do Kamer niet tot Dinsdag zou wachten, maar reeds Maandag by een zal komen, om onmiddellijk over te gaan tot de stemming over het voorstel-Nyssens. Volgens nadere berichten was het gisteren in den ochtend te Brussel zeer druk in de nabijheid van hot „Volkshuis", waar nu de roegang weer geheel vry was gesteld. Er heerschte onder het volk volkomen rust. Eenige soldaton en politie-agenten, die in de nabijheid rondwandelden, hadden niets te doen. Om elf uren hield de voreeniging voor al gemeen kiesrecht hare vergadering in het cafo Teniers, onder voorzitterschap van Emile Brunet. Er waren niet moor dan 40 personen aanwezig. De heer Brunet besprak den poli- tieken toestand. De discussies werden be sloten met het aannemen van een besluit, dat het bestuur zich zou aansluiten by de botooging, welke Dinsdag a. s. zal worden gehouden, wanneer do Kamor weer bijeenkomt. Er waron weer geruchten verspreid, dat de sociaal-democraten zich zouden begeven naar Laeken, ton einde eene betooging te- houden voor het paleis des konings, en r.aar Ten Bosch, waar de wedrennon werden ge houden. Te Laeken, waar de tuinen voor het publiek toegankelyk waren, was het zeer druk, maar er gebeurde niets bijzonders. Terzehder tyd hielden de typographen eene vergadering, ten einde te bespreken, of zy zich by do werkstakers zouden aansluiten. Er werd besloten, dat dit by stemming zon worden beslist. De uitslag der steming zou morgen worden medegedeeld. De heer Buis was reeds in den vroegen ochtend op de been. In den morgen wan delde hy eenigen tyd alleen in de nabyheid van het olkshuis, ten einde persoonlyk den toestand te onderzoeken. De aanslag geschiedde om vyf uren. In de nabyheid van zyne woning in do Rue du Beau-Site ontmoetto de heer Buis een troep betoogers, van wie een hem met zyn stok een slag op het hoofd toebracht Ook de burgemeester van Framerios, óe heer Corbesier, werd gewond, toen hy met eenige gendarmes do werkstakers togenhield, die het station wilden binnendringen. De burgemeester word met een steen aan het hoofd gokwetst. Do gendarmes dreven de werkstakers met do bajonet terug. De werkstakers uit de omstreken van Bei- gen dreigen, dat zy de stad zullen binnen trokken, maar do burgerwacht is opgoroepen om dit te beletten. Ook wordt het plan be raamd om in optocht naar de hoofdstad te trekken, ten einde Dinsdag daar eene betoo ging te houden. Te Gent is de tuinbouw tentoonstelling mot de gewone plechtigheden geopend. De socialistische leiders hielden eene byeenkomst, waarin zy tot uitbreiding der werkstaking aanspoorden. De soldaten en de schutters, onder bevel van den generaal Van Loo, den commandant der burgerwacht, zyn met de handhaving dor orde belast. Sedert 1857 is het niet noodig geweest, dat tot dit doel te Gent de hulp der militaire macht moest worden ingeroepen. Volgons latere telegrammen is de toestand van den heer Buis bevredigend. De wond is niet ernstig. De burgemeester is niot genood zaakt hot bed te honden en bevindt zich in z|jn studeervertrek, waar hy echter volkomen rust moet houden en niemand ontvangt. De burgemeester hoopt over een paar dagen zgne werkzaamheden te kunnen hervatten. Koning Leopold liet inlichtingen inwinnen betreffende den toestand van den patient. Gedurende den avond van gisteren was het in de stad zeer druk, maar de orde werd niet gestoord. Alleen hadden enkele opstootjes plaats zonder betoekenis en werden eenige per sonen in hechtenis genomen. Men geloofde met, dat verder nog ongeregeldheden zouden voer komen. Door de politie waren dezelfde voor zorgsmaatregelen genomen als gedurende de vorige dagen. Ook waren eenige regimenten van het garnizoen in de kazernes gecon signeerd. Morgen, Dinsdag, zal de groote dag zyn: dan zullen zich, des morgens te negen urer.,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 2