IK 10100.
A0.1893.
geze gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (gon- en feestdagen, uitgegeven.
DinsdHg 24 Januai'i.
LEIDSCÏÏ
DAGBLAD.
FEUS DEZER COUBAKT:
▼oor Laid6a por t aaoandoaf 1.10.
Iruoo por pool1.40.
AÜÉocderl^ko Nommere.t.Of.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 23 Januari.
Heden is aan de universiteit alhier de heer
E, C. Do Vries, geboren te Amsterdam, be
vorder) tot doctor in do wis- en natuurkunde,
na verdediging van een academisch proef
schrift, getiteld: „Metingen over den invloed
van de temperatuur op de capillaire styg-
hoogte bij aether tusschen den kritischen
toestand en hot kookpunt by aethyleen".
Naar aanleiding van een desbetreffend ver
zoek van den hoogleeraar K. Martin, deelen
B. en Ws. den gemeenteraad mede dat de
dochter van adressant, Karla Martin, sinds 14
September jl. wegens ziekte do Hoogere Bur
gerschool voor Meisjes niet heeft bezocht en
dat zy vooreerst de lessen niet zal kunnen
bijwonen.
Op dien grond geven zy in overweging aan
adressant vrijstelling of terugbetaling van
schoolgeld te vcrleenen veor zijne dochter,
vroeger leerlinge der Hoogere Burgerschool
voor Meisjes, over de laatste drie kwartalen
van den cursus 1892/1893.
Naar aanleiding van het adres van den heer
J. A. Longepee, houdende verzoek om in de
betrekking van Stads-Heelkundige te worden
gecontinueerd, deelen B. en "Ws. mede, dat
er bij ben tegen de inwilliging van het ver
zoek geone bedenkingen bestaan, zoodat zy
voorstellen den adressant weder voor den tyd
van duo jaren in zyne genoemde betrekking
te beslendigen.
Tegen de inwilliging van bet verzoek van
den heer P. J. Fortanier, om eervol ontslag
uit zyne betrekking van derden onderwyzer
aan de school der 4de klasse No. 2 bestaat
ook geen bezwaar.
B. en Ws. geven derhalve in overweging
het gevraagd ontslag eervol te verleenen mot
ingang van 1 Februari 1893, wegens benoe
ming van adressant als onderwijzer aan eene
particuliere school te 's Gravenhage.
By de heden gehouden openbare verkoo-
ping van cokes, in partyen van 100, 50,10 en
6 Hectoliters, waren depryzen: 42, 21.50,
ƒ4.50 en ƒ2 25.
Door het hoofdbestuur der Maatschappy
tot bevordering der Bouwkunst is een adres
verzonden aan den minister van binnen-
landsche zaken met het dringend verzoek,
om voor het ontwerp voor een Museum van
Natuurlyke Historie to Leiden eene nationale
prysvraag uit te schrijven.
De quaestie van oen nieuw Museum voor
Natuurlyke Historie te Leiden is reeds oen
twintig jaar oud. De heer Verheyen bracht
de vraag in de Tweede Kamer ter sprake
on in 1873 stonden de Staten-Generaal zelfs
geldon toe voor den nieuwen bouw. Tot uit
voering kwam het echter niet. Er werd eene
oommissie benoemd, doch nadat een rapport
was uitgebracht, bleef de zaak rusten. Misschien
zag men tegen de kosten op, die op 2 millioen
geraamd v/erden. Toch waren deze niet ho®ger
dan elders voor musea besteed waren. Te
Parys kostte het 2'/2) te Berlyn 3, te Weenen
4,2 en te Londen 4,62 millioon.
By de begrooting voor 1893 kwam de zaak
weer te berde en er werd 5000 uitgetrok
ken, bestemd om een uitgewerkt plan met
raming van kosten voor een nieuw museum
van natuurlyke historie te doen opmaken,
dat blykens het overgelegde schetsplan de
geheele nog onbebouwde oppervlakte der
Ruïno te Leiden zou innemen. Uitdrukkeiyk
werd er daarby echter op gewezen, dat om
trent den bouw hierdoor niets beslist werd.
De „N. K. Ct.," waaraan het bovenstaande
is ontleend, wyst nog eens op de dringende
noodzakelijkheid om den schatten, welke thans
te Leiden bewaard worden, eene betere plaats
te geven. Het bestaande gebouw en de be
staande inrichting zyn inderdaad onbruikbaar.
Maar afgescheiden van deze voor do ryke
collectie schadeiyke omstandigheden, is een
nieuw museum ook gewenscht, omdat de
inrichting van het tegenwoordige niet voldoet
aan de eischen, aan de modorne musea gesteld.
Over het oordeelkundig bewaren der exem
plaren van zeldzaam voorkomende of van
uitgestorven diersoorten donke men vooral
niet licht. In het Leidsche museum zyn
verschillende exemplaren, die tot de grootste
zeldzaamheden behooren, en daaronder van
uitgestorven diersoorten, waarvan dat museum
het eenig bestaand exemplaar bezit.
Het aantal uitgestorven of uitstervende
diersoorten neemt gaandeweg toe. Al de
groote diersoorten, die in het wild leven,
schynon wel tot ondergang gedoemd. Welnu,
voor al zulke diersoorten, die de natuur
niet meer te aanschouwen geeft of weldra
niet meer zal geven, moet het museum
exemplaren bewaren op eene wyze, dat hunne
conservatie voor do toekomst het best is
verzekerd.
HH. MM. de Koningin en de Koningin-
Regentes woonden gistervoormiddag te 's-Hage
de godsdienstoefening by in de Fransche
kerk, onder gehoor van ds. Bourlier.
Des middags maakten Hare Majesteiten
een rijtoer naar Loosduinen.
Do 1ste luit. plaatseiyk adjudant H. L.
Loots, te Rotterdam, wordt bevorderd tot
kapt. pi. adj. aldaar.
De lessen voor do officieren, gedetacheerd
by de 1ste afdeeiing der krijgsschool te Breda,
zullen den 27sten dezer weder een aanvang
nemen.
Door den heer F. Van Binnendyk, te
Bonnekom (Veluwe), is bedankt voor zyne
benooming als onderwyzer aan de Chri6telyke
school te Leiderdorp.
Toezegging van beroep naar de Ned.-
Herv. gem. te Vlaardingon is gedaan aan ds.
IJ. Bootsma, te Zoetermeer en Zegwaard.
Tot onderwyzer aan de openbare school
No. 2 te Purmerond is benoemd de heer J.
Botterop, te Zwammerdam.
Het eerste Casino-bal in dit seizoen te
's Hage is bepaald op Wot-nsdag 1 Februari
in het hotel „den Ouden Doelen."
De lsto luit. P. W. Bosboom, van het
5de bat. 4de reg. inf. te Gouda, die van 1
October 11. af gedetacheerd is by het 1ste
reg. vesting artillerie te Utrecht, wordt den
31sten Januari e. k. van zyne detacheering
eervol ontheven cn keert alsdan naar zyn
corps terug.
De majoor van den generalen staf W.
E. A Wupperman, thans tydeiyk werkzaam
onder de bevelen van den chef van den gene
ralen staf, is bestemd om op te treden als chef
van den staf der 1ste divisie infanterie te
's-Gravenhage, ter vervanging van den luit.-
kolonel A. J. Prins, die binnenkort naar het
wapen der infanterie terugkeert.
Naar men verneemt, moet by HH. MM.
de Koninginnen het voornemen bestaan in
de maand April het paleis „het Loo" weder
te betrekken.
In de volle kracht van den mannelyken
leeftyd, ruim vyftig jaren oud, is te 's-Hage
overleden een der grootste industriëelen dier
gemeente, de heer H. Pander.
Een self-made man in den volsten zin des
woords is mot hem heengegaan. De uitge
breide magazynen zyner firma dateeren van
betrekkeiyk korten tyd. Op de meest beschei
den 3chaal was Pander zyne zaken begon
nen, doch door eene groote mate van ener
gie en werklust heeft hy die opgevoerd tot
eene voor ons land ongekende hoogte. Wie
thans de enorme magazynen te 's-Hage in
de Wagenstraat en in de Kalverstraat te
Amsterdam aanschouwt, wie let op het feit,
dat de oprichting eener eigen meubelfabriek,
de „Hollandia", noodig was om in de be
hoeften dier magazynen te voorzien, moet
achting gevoelen voor hera, die dit alles tot
stand wist te brengen, en als humaan pa
troon geacht en bemind aan zoovele per
sonen en gezinnen het dageiyksch brood
verschafte.
De heer Pander heeft het bewys geleverd,
dat de aloude handelsgeest van de Hollanders,
hun roem in vroeger eeuwen, ook in onzen
tyd nog niet is uitgedoofd. Zyn heengaan zal
door de velen, die in hun werkkring met
hem in aanraking kwamen, oprecht worden
betreurd. Vad.)
Jhr. Van der Wyck, oud-vice-president
van den Raad van Indiö, vertrok Zaterdag
via Bazel en Genua naar Indiö, waar hij in
qualiteit van lid van het bestuur der Ned.-
Indische pakketvaart eenige zaken moet
regelen. De heer Van der Wyck hoopt over
een half jaar hier terug te zyn. Aan het
station te 's-Hage bevonden zich een aantal
vrienden, om hom uitgeleide te doen, o. a.
de minister van koloniën on de Kamerleden
Van Kerkwyk en Ilavelaar.
De heer B. Kalf Dzn., te Amsterdam,
deelt aan het „N. v. d. D." mede, dat de
dezer dagen zoo druk besproken boker van
Cornelis De Wit in het jaar 1877 door zyDe
tusschenkomst werd verkocht aan den heer
J. S. Goldschmldt, en dat die vervolgens in
het bezit kwam van den heer Mayer Karl
Von Rothschild, to Frankfort a/M.
De Geneeskundige Staatscommissie te
Amsterdam heeft bevorderd tot arts de heeren
J. G. Olivier, E. A. M. Droog, J. G. Ter
Braak en B. Trouw, en voor het eerste ge
deelte van bet artsexamen toegelaten de
heeren A. Norden en H. R. Folmer.
De dezer dagen by bet leger in Ned.-
Iodiö tot officier van gezondheid der 2de kl.
benoemde arts O. J. Noeb is by het Koloniaal
Worfdepot in zijn nieuwen rang erkend en
wordt la suite van dat corps gevoerd.
De heer J. A. Kwast, orkestdirecteur
te Arnhem, heeft zyne benoeming te War
schau aangenomen, en zal volgens „Gelria"
waarschyniyk van de beste krachten der
Arnhemsche orkestvereeniging in zyne nieuwe
woonplaats engageeren. Verschillende leden
van hot orkest gaan naar Chicago.
De minister van binnenlandscho zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
te vervullen is de betrekking van leeraar in
de Hoogduitsche en Nederlandsche taal en
letterkunde aan de Ryks H. B.-school met
vyfjarigen cursus te Assen. Jaarwedde 2000.
Zy, die voor deze betrekking in aanmerking
wonschen te komon, gelieven zich vóór 5
Febr. a. s. aan to melden by den inspecteur
van het middelbaar onderwys, dr. A. T. Van
Aken, te 's-Gravenhage.
De minister van oorlog heeft afwijzend
beschikt op het verzoek van den „Slagers-
bond," om aan het leger geen ander spek
te laten leveren dan dat van het merk van
den bond is voorzLn.
De min. van kol. brengt ter kennis van
belanghebbenden dat dit jaar voor twee jonge
lingen gelegenheid bestaat om te worden aan
genomen, ten einde onder het genot vaneen
subsidie van ƒ5100 te worden opgeleid tot
militair apotheker by het Ned.-Indische leger.
Het stoomschip de „Zuid-Holland" arri
veerde 21 Jan. van Rotterdam te Batavia;
de „Antenor", van Amsterdam via Liverpool
naar Java, arriveerde 20 Jan. te Colombo;
de „Basuto", van Amsterdam via Londen naar
Kaapstad, passeerde 21 Jan. Dungeness; de
„Dubbeldam", van Nieuw-York naar Amster
dam, passeerde 22 Jan. Prawlepoint; de „Kai
ser", van Hamburg en Amsterdam naar Oost
Afrika, vertrok 20 Jan. van Napels; de „Obdam"
vertrok 21 Jan. van Nieuw York naar Rot
terdam; de „P. Caland", van Amsterdam naar
Baltimore via Nieuw-York, arriveerde 20 Jan.
i te Baltimore; de „Prins Willem I" vertrok
21 Jan. van Nieuw-York naar West-Indië;
PRIJS DER AD VERTENTIÊN
Tan 1—8 reg«U ƒ1.05. Iedere reyel meer 0.17$.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het
inoaaseeren buiten de stad wordt ƒ0.05 berekend.
de „Schiedam", van Rotterdam naar Baltimore
via Nieuw-York, passeerde 22 Jan Scilly;
de „Semarang", Tan Rotterdam naar Batavia,
arriveerde 23 Jan. te Southamptonde „Spaarn-
dam", vaa Rotterdam naar Nieuw-York, ver
trok 22 Jan. van Boulogne sur-ller.
De gewone audiëntie van den minister
van oorlog zal op Donderdag 26 Jan. niet
plaats hebben.
B(| koninklijk besluit is benoemd tot
notaris binnen het arrond. Utrecht, ter stand
plaats Utrecht, G. J. Van den Berg, cand.-notaris
aldaar.
Pensioen verleend aan J. Aarts, ten bedrage
van ƒ152 'sjaars.
Bepaald met wyziging van het Kon. besl. van
29 Dec. 1892, dat het daarba aan den kapt.
P. Riethagen, van het 6de reg. inf., toegelegd
pensioen alsnog geacht moet worden te zyn
verleend tot het bedrag van ƒ1560 'sjaare.
Gemengd Nieuwe.
Was het Zaterdag-avond glad
en glibberig op Leid ens straten, toch waren
degenen, die naar de zaal van „Vondelhoven"
waren getogen, er niet bevreesd voor geweest.
De bakkersvereeniging „Do vriendschap"
vierde dien avond haar zeventiende jaarfeest;
de leden dier Vereeniging, voor zoover zö niet
door dringende werkzaamheden verhinderd
werden, waren met hunne vrouwen en meisjes
tegen het vastgestelde uur ter verzamel-
plaatse byeengekomen.
Nadat vooraf zich eenige musici in den
„Dandy-Marsch", „Mabel-Valse", voor viool
en piano, en „Wien bleibt Wien", marseh,
hadden doen hooren, opende de president,
de iieer Kampfens, te ongeveer halftion de
vergadering, en wees er o. a., na het welkom
aan heeren patroons en donateurs te hebben
toegeroepen, op, dat de toestand der Vereeni
ging in de laatste jaren niet zoo rooskleurig
was als thans het geval wasdat de reserve
kas gelukkig niet behoefde aangesproken ie
worden, wél een bewys, dat men dit boekjaar
noch met veel ziekte-, noch met sterfgevallen
te kampen heeft gehad. Spreker eindigde met
de woerden„viert allen in vriendschap feest
Luide fanfares deden na deze toespraak de
musici hooren.
Nommer vyf van het programma, „het
Welkomstlied", werd gezongen door het be
stuur en werkende leden der Vereeniging,
waarna tot de opvoering werd overgegaan
van: „Henri Burton of de Vadermoorder",
tooneelspo! in vier tafereelen en oen voorspel.
Het moet gezegd worden dat allen, die er
in medewerkten, een woord van lof toekomt;
zy hadden hunne rollen goed ingestudoerd
en kweten zich flink van hunne taak. Een
luid applaus viel dan ook allen medewerkenden
aan het eind van het stuk ten deel.
In de pauze werd, op verzoek van eene
dame, voor een werkiooze eeno collecte ge
houden, welke, ten genoegen van de onder
neemster en ten voordeele van hem, voor
wie de inzameling bestemd was, mot een
dubbelen uitslag bekroond werd. Er werd voor
het gezin niet minder gecollecteerd dan eene
som van vyftien gulden, en wat de kroon op
het werk zetteer werd door een der aan
wezige donateurs hem het vooruitzicht gegeven
om eerstdaags aan hot werk te gaanl Men
behooft niet te vragen met welk eene vreugde
de dame, die de zaak op touw had gezet,
den uitslag er van begroette.
Na afloop van dezo gehouden collecte werd
overgegaan tot de opvoering van„Het spreek
uur van den dokter", kluchtspel in één bedryf,
door Servaas de Bruin.
Ook de in dit stuk medewerkende leden
kweten zich naar behooren van hunne taak.
j Luide toejuichingen vielen ook nu hun tel
kenmale ten deel.
Dit feest werd, evenals by andere corpo-
ratién gebruikelyk is, met een vriendschap-
