Persoverzicht.
Wy goven thans het oorst het woord aan
do Arnsterdcumche Crt. Zij schrijft:
Do Figaro deelt mede dat de geleerde
Franschinan Pasteur, ter gelegenheid van z\jn
7Oston verjaardag, is begiftigd met het Groot
kruis der Oranje-Na8sau-orde. Wy gunnen
deze vereering van de Nederlandsche Regee
ring den grooten geleerde, by wien ook reeds
menig landgenoot genezing vond, gaarne. Maar
toch willen wy vragenwaarom moet do
Nederlandsche pers de toekenning dier orde
vernemen uit een Fransch bladwaarom
werd zjj niet in do Staats Courant veraiold?
En dit geval is niet eenig. Het toekennen
van Nederlandsche ridderorden in liet buiten
land wordt „nooit" in do Staats-Cu i rat t ver
meld; in het antwoord op het verslag der
afdeelingen van de Kamer op de begrooting
deelde de Regeering mede, dat zulks nooit
plaats heeft. Waarom begrijpen w;,j niet, en
't komt ons voor, dat met die gewoonte dient
gebroken.
Hot niet vermelden van benoemingen van
buitenlanders in de eeDe of andere Nocei land-
sche orde in do Staats Courant doet den in
druk geboren worden, alsof de Regeering aan
eene dergelijke onderscheiding niet veel waarde
hecht, en dit kan toch niet het goval wezen.
Eene ridderorde i3 eene koninklijke onder
scheiding en dient dus langs den koninklijken
weg te worden geschonken, d. w. z. openbaar,
dat ieder hot wete of do begiftigde Neder
lander, Fransch man of wat dan ook zij, en
niet toegestopt te worden in't geheim. Boven
dien, waar op de begrooting jaarlijks eene
som wordt uitgetrokken voor ridderorden, daar
komt het ons voor, dat alle Nederlanders,
die direct of indirect aan die som bijdragen,
weten mogen, wie daaruit met eene door de
wet vastgestelde ridderorde wordt begiftigd.
Onder hot hoofd „Het Socialisme" lezen
wo in het Centrum:
Recht voor Allen schrijft:
„Indien het waar is, dat stolsulmatig
door de socialisten eene gewolddadigo revo
lutie wordt gepredikt, welnu, men breke de
kracht van dio onverlaten door even stolsel-
matig alle grieven des volks op te ruimen
en betere toestanden in het levon to roepen.
Dat zal de beste bestrijding zyn van het
socialisme."
Wij nemen nota van dezo verklaringen.
Het socialisme, zogt R. v. A zal op de
beste wjjzo worden bestreden, wanneer men
betere toestanden in het leven roept.
M. a. w.het socialisme vindt zijne reden
van bestaan slechts in de misbruiken, welke
de maatschappij zjjn binnengeslopen.
Neem die misbruikon weg en ook hot
socialisme zal verdwijnen!
W\j hebben nooit iets anders betoogd en
het doet ons genoegen, dat R. v. A. onze
moening op dit punt schijnt te deelen.
Maar wanneer het vaststaat, dat het
socialisme alléén de uiting is van ontevre
denheid, en dus slechts iets n e g a t i e fs,
dan is het ook klaar, dat het nooit de wereld
zal kunnen beheerschen, of althans onmogelijk
duurzaam kan zijn!
Naar aanleiding van de woelingen in
hot Noordon van ons vaderland
schrijft de Boodschapper het volgende:
„Een burgor-oorlog?" Het bogint er
treurig uit te zien in het Noorden des lands.
Tal van menschen kunnen daar geen werk
vinden. Kommer en gebrek zyn hot gevolg.
En wat meestal met tegenspoed gepaard
gaat, de ontevredenheid neemt met den
dag toe.
Daarbij komt dan nog, dat eerst het
modernisme, daarna hot ruwste on ge
loof in die streken wind gezaaid hebben en
dat thans do storin geoogst wordt.
Is het te verwonderen, dat de toestanden
in Friesland on Groningen treurig zyn, - te
nijpender nu onmiddellijk raad moet worden
geschaft en geen middel voorhanden schijnt.
Wat zal daarvan het einde zyn? Reeds nu
schynt de Zuid-Oosthoek van Groningen in
staat van beleg te verkeeren, in een toostand
van eene soort burger oorlog. Eene worsteling
tusschen arbeiders en niet arbeiders schijnt
aangebroken. Revolvers en pisiolen zijn in
veler bezit; de oproerigen om te kunnen
treffon, de aangevallenen om zich to verweren.
Niemand schier acht zich meer in Bserta en
otns" •l*°n 701; - - T\v"or,on veilig. Het Kamrr-
lui fydons, nogal oen radicaal, wachten
k\v.:.i'j .gen, oir. hy ter plaatse, waar dit
be:.- 01 nl. kRaadszaal, de aan
dacht der Regeering op dien schrikkelijken
toestand vestigde. Ons werd dan ook mede
gedeeld, dat geladen revolvers en pistolen
niet in zjjne woning ontbreken.
Dat de Regeering onder doze omstandig
heden huzaren naar de onrustige streek zond,
was dan ook zeer noodig.
En zoo leven de Groningers dan op het
eind dezer eeuw, terwijl de openbare school
zonder eenige tegenkanting en getroeteld door
schier allen van gezag en naam „beschaving"
en „ontwikkeling" heeft kunnen aanbrengen
in een toestand van terrorisme, van eene soort
schrikbewind.
Geen werk en eene ongeloovigo bevolking.
Geen werk en toch, er zou werk kunnen
z jn. Indien slechts, gelijk de heer Tydeus
waarlijk Dondordag niet ten onrechte opmerkte,
van regeeringswege wat meer zorg was gewijd
aan het productief maken van zoovele gronden,
die nu nog onbebouwd liggen.
Maar daarvoor was geen geld. De openbare
scholen, lager, middelbaar en hooger onder
wijs verslonden millioenen.
Yan het onderwijs moest het immers
komen, wat men wenschte?
En ook do Atjeh oorlog oisclit steeds meer;
nu reeds kostte hy 117 millioen.
Voor het ontginnen van heidegronden,
voor het droogmaken van plassen, het
in cultuur brengen van veen- en bosch-
gronden, het droogmaken van den Dollard
en van de Zuiderzee, daarvoor was geen geld.
En nu nu gaan de socialisten, voor het
meerendeel zeer ontwikkelde, hoewel ondank
bare leerlingen van de openbare school, den
werkoloozen zelven aanzeggen, dat de liberale
party de oorzaak is.
Zeker, daar schuilt schrikkelijke over
drijving in. Maar toch zoo de mannen van
stand en invloed wat meer oog hadden gehad
voor de wezenlijke belangen van den
workeudon stand, zij zouden gepoogd hebben
de millioenen guldens op practischer wyze
te besteden.
En wat zal van dat alles bet eir.d z\jn?
Omtrent den toostand der klerken,
werkzaam op kantoren van 's ryks belastin
gen, geeft een geagreCerd klerk in de Mi ld. Ct.
eenige inlichtingen. Velen hunner, die ge
plaatst zyn op belastingkantoren, welker voor
naamste of goheele ontvangst uit accijnzen
bestaat, staat met 1 Mei 1893, wanneer de
zeepaccyn9 geheel en die op het zout voor
:/3 worden afgeschaft, vermindering van
traktement of ontslag te wachten, want zij
zijn geene rijksambtenaren, maar zijn een
voudig in dienst van den ontvanger; allen
staat meer werk te wachten, want er zal
van hen veel studie en takt gevergd worden,
ten einde do bedrijfsbelasting in al hare détails
to kunnen toepassen.
Vóór 1887 stond voor oppassende en dege
lijke klerken de weg open om tot ryksboek-
houdor te worden aangesteld; bovendien was
hnn de betrekking van deurwaarder der di
recte belastingen overgelaten, waarvoor zjj
door tusschenkomst van hun controleur zon
der examen kondon worden benoemd. Het
kon. besluit van 1887 heeft echter aan al
die vooruitzichten den bodem ingeslagen
Hierbij wordt eenvoudig bepaald, dat van
rijkswege geene boekhouders meer worden
aangestold, terwijl zjj, die naar de betrekking
van deurwaarder dingen, aan een examen
worden onderworpen. Eenigermate werd do
bittere pil verguld door de bepaling, dat klerken
op minstons 35-jarigen leeftyd practisch exa
men voor ontvanger mochten afleggen, maar
dat is, wat men noemt, een doekje voor 't
bloeden; vooral daar tot heden nog niet één
klerk t»t ontvanger is aangesteld.
Het bestuur van den bond, waartoe do
klerken zich hebben vereenlgd om door samen
werking eene betere positie te verkrijgen,
heeft by den vorigen en den tegenwoordigen
minister van financiën pogingen daartoe aan
gewend en van beiden de belofte ontvangen,
dat oen onderz:ek zou worden ingesteld. Do
vervulling van die belofte laat echter op zich
wachton; men staat nu weder voor oen
nieuwen jaarkring, maar voor de klerken is
op de staatsbegrooting niets uitgetrokken,
„lederen dag, klaagt de Schr., staat ons.
klerken, nog het harde lot te wachten om door
verandering Vuil patieon buiten betrekking te
gerakengetuigen o. a. dit jaar drie gevallen,
waarvan een klerk to Zwolle nog steeds buiten
betrekking Alt yd nog worden ons ver
plichtingen als ambtenaren opgelegd, zonder
-1 cn -1 11'i aci7.111 c, mogen ge
nieten. En hebben wy al het geluk om van den
tenen naar den anderen patroon te kunnen
overgaan, dan staat ons toch by ouderdom,
na soms jaren in 's ryks belang te zijn
werkzaam geweest, het harde lot te wachten
om eenvoudig aan den dijk te worden gezet.
Schrijver dezes ls ten minste een geval bekend,
dat iemand, die ruim veertig jaren als klerk
werkzaam was geweest, en zich gedurende
dien tyd bepaald had onderscheiden door y ver
en nauwgezette plichtsbetrachting, dio zelfs in
zyn vak bjjna blind was geworden, dat die
persoon op zeer bejaarden leeftyd zonder vorm
van proces werd ontslagen!"
Het bestuur van den klerkenbond heeft
daarom gemeend aan de grieven der klerken
meer openbaarheid te geven, ten einde de
publieke opinie te winnen.
Ten slotte willen we er nog melding an
maken dat een eerste nummer is vorschou -n
van nDe IfurgensterRadicaal weekblad voor
Friesland."
In het inleidend woord zegt de redactie
dat zy zal strijden voor alle hervormingen,
v/elke leiden kunnen tot zedelijke en stclfe-
lijke verheffing van zoo talloos velen.
„Professor Quack zegt zy o. a. noemde
voor korten tijd geheel ons burgerlijk recht
eene wijding der rechten van hen, dio iets
bezitten. Het is geschreven voor de conser
vatieven. liet bekommert zich weinig om
wordende elementen, maar maakt slechts de
geconsolideerde vermogens krachtiger.
„Dat kan andors worden.
„Eene zedolyke kracht, meer liefde eti onder
ling vertrouwen moeten de grondslagen zyn.
waarop onze maatscbnppy rust.
„Wy willen als overheid een „pouvoir
aimant, intelligent et fort."
„Wij willen een etaat, dio positief optreedt,
die het initiatief neemt in maatschappelijke
zaken, groote werken van algemeen nut onder
neemt en leidt, misstanden vorhelpt, zonder
angstvallig te vragen, of dat in het stelsel
past."
P. S. F. J. L.l Over gebrek aan stof heb
ben wy tot hoden nog niet te klagen gehad
wel hadden wo steeds overvloed. Voorheden
is het door u toegezonden artikel dan ook
te groot. Daar het opneming in zyn geheel
vereischt, kan deze niet dan des Zaterdags
geschieden, mot het oog op do plaatsruimte.
Wellicht dus a. s. Zaterdag, ten minste als
het artikel tot zoolang in ons bezit kan bly «en
Gemengd N i en yr m.
Opgave van hot vervoer en de
opbrengst van den Rynlandschen Stoomtram
weg gedurende do maand Sept. 1S92: Reizigers
aantal 30,718; opbrengst 4370.865goederen
on diversen f 590 80. Totaal f 4961.665.
Van 1 Januari tot ultimo Sept. 1892Reizi
gersaantal 249,330opbrengst ƒ34,133.98goe
deren en diversen/ 4524.035.Totaal/"38,65s.015.
Per dagkilometer bedraagt dit f 15.68.
Weemoedig nageoogd door menig
dienstmeisje, zyn de militairen in den vroegen
morgen van Zaterdag 1.1. uit Waddingsveen
vertrokken, de zorgen over de mond- en
klanwzieke runderen aan meer bevoegden
overlatende. Bloedige schermutselingen hebben
gedurende hun verbiyf niet plaats gehad.
Onder den veestapel van P. Van
der Spek in de Hoogeveon, gemeente Bent
huizen, is het mond- en klauwzeer uitge
broken.
Do Kon in gin-Regentos heeft aan
eenige loden der Hofhouding vergund heden
en morgen op Soestdyk te jagen en hun
tevens de gelegenheid aangeboden 's nachts
In hot Paleis op Soestdyk te logeeren.
Gisternacht ia een vry hevige
brand ontstaan in eene slaapstede aan de
Begynenstraat No. 54, te 's-Hage. Het beneden
gedeelte van het perceel is geheel en do
bovenwoning gedeeltelijk uitgebrand. De vlam
men werden door de brandweer gobluscht.
In het „logement" hadden voor 't meeren
deel marskramers en dergelyke kooplieden
hun intrek genomen, en met zóóveel hevigheid
greep het vuur om zich heen, dat de arme
drommels weinig of niets van hunne have
konden redden, ja, enkelen er zelfs met moeite
het leven afbrachten. Zoo werd de in Don
Haag bekende kleine knaap, die bijna altyd
in Spui- en Veonestraat met lucifers loopt,
slechts met inspanning gered.
De moeder van dien knaap kon langs de
trappen niet meer naar buiten komenzy
sprong uit eon raam en brak daarbij een been.
Natuuriyk v.-; van kot w-knigv. dat eie
reizende kooplieden bezitten, niets verzekerd,
zoodat zy van alles-beroofd zy:;.
Een beeld der wanhoop geiyk, liep een
van de kooplieden met zyne halfverbrande
mars langs de straat.
In het door de gemeente Den
Haag voor f 75,000 aangekochte huis op
de Groenmarkt zal, behalve het archief, waar-
schyniyk ook gevestigd worden hot kantoor
van den gemeente ontvanger.
Van eene verplaatsing van eon der bureaux
van politie is geen sprake.
By Winschoten is liet zoontje
van H. Geortsema, van Beorta, door eene
goederentram overreden. Het kind was dadelijk
een lyk.
De toestand in 't Oldambt. -
Sedert do laatste dagen is ever 't algemeen
alles vry rustig, hoowel do gemoederen nog
wel koken, omdat men zwichten moet voor
het krachtdadig optiedon der militairen,
politie en justitie. Nacht en dag wordt er
gewaakt en do uitgevaardigde verordeningen
dor burgemeostors worden streng gehand
haafd.
Tot nog toe zjjn de daders der vorsehil*
lende brands)ichtingen niet ontdekt. De raad
van Nieuwolde hoeft nu f 250 uitgeloofd aan
hem, dio wettig den dader of de daders kan
aanwyzon. Ton gemeontehuize van Nieuwolde
zyn onderscheidene personen voor den rechter
van instructie goweest, maar het is nog niet
mogen gelukken do brandstichters op te
sporen. Zyn wy wél ingelicht, dan hebben de
marechaussees, huzaren en politie agenten
zware consignes gekregen by eventueelo op
roerige bewegingen. Tot het publiek is de
waarschuwing gericht, om tot vry waring van
eigen lyf zich niet te vertoonen by optochten
of samenscholingen, zoo die ofschoon ver
boden weer mochten plaats hebben. Het
is inderdaad gevaariyk, zelfs op een afstand,
naar dio optochten te zion, daar, wanneer
do politie, marechaussees of huzaren tot vuren
mochten overgaan, een kog6l uit eeno karabijn
nog op een afstand van 1500 pas iemand
doodelyk zou kunnen treffen.
Één ding is te betreuren en dat is de
werkeloosheid. Tal van verstandige mannen
te Winschoten en elders, die het nyponde
van den toestand, ook met 't oog op de
toekomst, inzien, trachten werkverschaffing
in 't levon te roopen, om langs dezen weg
brood te bezorgen aan hen, die werkelijk
daaraan behoefte hebben.
Er wordt medegedeeld dat ton huize \an
den burgemeester te Muntendam by nacht
do ruiten zyn ingeslagen.
Uit Amersfoort is Zondag weder eene af-
deeling infanterie, sterk 100 onderofficieren
on minderen, onder bevel van kapitein Van
Buren, naar Groningen vertrokken.
Te Mecholen-Wittem (Limburg)
ontstond Zondag-nacht omstreeks twee uren
brand ton huize dor familie Van den Berg.
De 75jarigo Maria Anna Van den Berg, die
dit huis met twee bejaarde brooders bewoonde,
kwam In het vuur om. Haar lijk word byna
geheel verkoold gevonden.
By Vlijmen geraakte oen hoofd
conducteur, die zich in de op den tender
volgenden bagagewagon van een dorailleeren-
den goederentrein bevond, tusschen de wanden
van dien wagon bekneld, waaruit by levenloos
werd te voorechyn gehaald. De machinist en
de machinist-leerling, dio onder de locomotief
geraakten, kwamen er met gering lichameiyk
letsel af. De materiéelo schade is vry groot.
De conducteur Hoornsma is afkomstig van
Nymegen, waarheen zyn lyk heden zou wor
den overgebracht. Hy laat eene vrouw en tén
kind achter.
By de ramp zijn ook een paar remmers
en nog eon andere Jjeambte min of meer
ernstig verwond.
KOLONIK N.
BATAVIA, 23 25 November. Vervol#.)
De „Atjehsche Courant" Yan 16 Nor.
bevat het volgende:
De vyand heeft wser zyn oud handwerk
opgevat; nu en dan worden onze werkers,
die het terrein om de versterkingen open-
kapten, door hem beschoten.
De posten Lamdjamoe, Siroen, Lambaroe en
Lamreng hebben gisteren en hedenmorgen
eene schietbeurt gehad.
Op gisteren werd het civiel bestuur over
Groot-Atjeh door den ass. resident Bakker
overgegeven aan den controleur Netscher.
Hr. Ms. stoomschip „Bah" vertrok gister
morgen van do reedo van Oloh leh. om, langs
do Oostkust stoomecde, Soeiab&u te bereiken,
alwaar liet buiten dienst zal woiden gesteld.
De civiel en militair gouverneur vertrok
