Ccmc4ga^ Nieuws.
Do byeen'komst in Planciusto
Amsterdam. Gisteravond werd in „Plan*
ciue*' eon^ protest mee ting van 17 vakver-
eentgingWi gehouden tegen hot verbod des
burgemeesters om na afloop van vergaderingen
■op straat te zingen. De zaal was zeer dicht
bezet. Het woord werd gevoerd door den
heer F. v. d. Goes, die, na lang over de
radicalen en liberalen, die hy als „verlichte"
en „domme" bourgeoisie tegenover elkander
stelde, te hebben uitgeweid, beweerde, dat
de politie niet anders dan slecht kon zyn,
omdat de maatschappij slecht was.
Daarom ligt het ook niet aan een slechten
hoofdcommissaris, maar aan de zaak. Da
ziet men ook aan de burgemeestersplaats,
waar door de personenwisseling niets ver
beterd is.
Verder zeide spreker o. a.Als eens eon
50 tal mannen zich wapenden hier b. v.
b\j het verlaten der zaal dan is het waar-
schyniyk, dat zy met vrucht tegen de politie
zouden kunnen optreden, maar waar daarop
geene kans is, zou het misdadig zyn tot
verzet aan te sporen.
Bovendien zou een stryd tegen de politie
zeer onrevolutionnair zyn. Of men al een paar
politie-agenten doodt, helpt nietsdat is geene
revolutie.
Als de dag van geweld aankomt, dan zal
het er anders uitzien. De socialisten willen
echter geen oproer, maar revolutie. En de
revolutie is thans reeds aan den gang.
Intu6schen bedoelt spr. volstrekt niet aan
te raden dat, als men geslagen wordt, dat
kalm te verdragen. Ieder heeft het recht tot
zelfverdediging. (Luid applaus). Wanneer de
politie dus voortgaat met sarren, zelfs tegen
hare eigen wetten in, zal spr. niet aanraden,
de handen thuis te houden, maar dan komen
de gevolgen voor rekening dor bourgeoisie.
(Langdurige toejuiching.)
Daarna sprak nog de heer Van Emmenos,
ten oinde het verbod van socialistenliederen
te zingen, terwyi men het met Oranjeliederen
zoo nauw niet neemt, rechtsverkrachting te
noemen en het optreden dor politie geiyk te
stellen met eene socialistenwet, eene uitzonde
ringswet. De trek naar het verbodene zal
echter daarvan juist eene propaganda voor het
socialisme maken. Men moest zoo krachtig
mogeiyk protesteeren on zich voorbereiden op
de sociale revolutie.
Na eenig debat werd de vergadering gesloten.
Na afloop der meeting hebben weder bot
singen tusschen politie en ziDgende troepen
langs den openbaren weg plaats gehad.
Eren na tien uren ging do vergadering
uiteen en tot aan het uur van twaalven was
de weg van de Plantage tot den Dam het
tooneel van weerzinwekkende ongeregeldheden.
De treurige geschiedenis had het volgende
verloop.
Reeds vóór het eindigen der meeting ston
den voor „Plancius" eenige groepen volks.
Toon het gebouw leegstroomde, ontstond op
de gewone wyze eene samengepakte menigte,
welke onder den kreot „aansluiten" en het
lied van Marianne en het achturenlied zin
gende, in de richting der Kerkstraat voort
trok; daar stiet zy op een 30-tal politie
agenten, die tot zwygen aanmaanden, don
stoet tot terugkooren naar de breede Plantage
dwongen en daar met de zingende menigte
voortschreden tot aan den hoek der Parklaan,
waar opnieuw politie-agenten te voorschyn
traden.
Zoo ging het hortend en stootend voort tot
aan de Hortusbrug. Onmiddeliyk vatte de politie,
aan wier hoofd zich de commissaris Van Raalte
bevond, het plan op die brug te bezetten.
Zoo geschiedde. Aanvankelyk trachtte men de
hekken te sluiten, wat echter niet gelukte.
Evenwel, nadat meer dan eenmaal het cordon
was verbroken en meer dan eenmaal van den
wapenstok gebruik was gemaakt, gelukte het
eindelyk den doorgang aan beide zyden te
stuiten. Een deel van ben, die zich nog aan
dezo zyde bevonden, trok door het plantsoen
zingende af; een deel van die aan de pver-
zyde waren aangeland, verwyderde zich pp
delfde wyze langs de overzyde der Heeren-
door eenige agenten gevolgd.
Tegs"** Uren heropende do politie den
doortocht br"g' de afdeeling der sectie-
Meyorplein -tro. a/' d° °wieen volgden de
zingenden en liaa. de° ben bU de brug voor
de Amstelstraat weo.,r 111 De politie en de
zingende tiop trokken gezamenlijk verder tot
aan do Reguliersbraesti?1®^ waar dezelfde tac
tiek werd gevolgd als op di* Hortusbrugtel
kens terugdringen naar verschJ'®^? zjjden.
Uit politiebureel op den hoek der Reguliers-
b^4$&traat was inmiddels versterking gekomen.
Op hot Sophiaplein en in de VyKelstrgat
kwam het meermalen tot ernstig treffen; in
de Kalverstraat eindelijk moest telkens en
telkens het zingen met gewold worden te
keer gegaanverscheidene arre6tatiön vonden
plaats, echter niet dan met moeite, terwyi
dan telkens weder de stok werd getrokken,
eenmaal zelfs verscheidene sabels uit de
scheedo werden gerukt, hoewel van die wapens
geen gebruik werd gemaakt. De inspecteur,
die hier het bevel voerde, deelde eene enkele
maal een slag met het plat van de sabel
uit, toen men hem hoonde. Op den Dam bleef
het daarna nog geruimen tyd vol; het plein
was als bezaaid met kleine groepen menscheu,
terwyi een 20-tal agenten heen en weer trok.
Nu en dan moest met kracht tot naar hujs
gaan worden aangemaand; tweemaal kwam
het tot eene werkelpke botsing, tot eindelijk
kort Da middernacht de rust wederkeerde.
De totaal-indruk van het geheel is deze,
dat de politie hare tactiek van verdeellDg eo
verspreiding gestadig met vrucht volhielddat
zp op zes of zeven verschillende plaatsen met
den wapenstok de menigte op de vlucht joeg;
dat zy in de Kalverstraat verscheidene arres-
tatién bewerkstelligde en alleen ageerend
optrad zoodra er gezongen werd.
In den laten avond deed het gerucht de
ronde, dat men op de Heerengracht een politie
agent te water had geworpen, doch hot is
ons niet gelukt hieromtrent zekerheid te
verkrygen. {Ebl.)
Onder do manschappen der kolo-
niale troepen, die zich Zaterdag-morgen te
Rotterdam inscheepten, bevond zich een per
soon, die in veel beteren toestand verkeerd
had dan thans, nu hy zonder een cent op
zak naar onze koloniën ging. Vroeger was
hy hotelhouder geweest en door eene veel-
kostende leofwyze was hy vanlieverledo
gedaald tot logementhouder en herbergier;
daarna reisde hy eenigen tyd met oen draai
molen de kermisson af en eindigde zyne
burgeriyke loopbaan als pianist in een tingel
tangel. In een paar jaar tyd had hy er aldus
ruim f 70,000 doorgebracht. (Maasb.)
Den postboden op plaatsen ten
platten lande, waar geene postinrichting is ge
vestigd, is de verplichting opgelegd om post
pakketten, welke te hunnen huizo worden
aangeboden, aan to nemen en met de eerst
volgende gelegonheid kostloos naar de eerste
door hen bezocht wordende postinrichting te
brengen.
De brandersknecht G. S tolk te
Schiedam, die de vorige week in den spoe-
lingbak der fabriek viel, is gisterochtend aan
de gevolgen der daarby bekomen brandwonden
overleden.
De oude weduwe te Groningen,
die in den avond van den 3den dezer zich
zco deeriyk brandde, is gisteren aan de ge
volgen bezweken.
Te Hoorn brandden gisternacht
de manufactuurmagazynen en de winkels van
de firma S. I. De Vries tot den grond af De
bewoners zyn met moeite gered. Oorzaak on
bekend.
Tusschen twee Engolschen te
Calais ontstond zulk een hoogloopende twist,
dat de een, een kunstschilder, zyne woede
niet meer meester kon blyven en zyn tegen
stander zóó hevig met een wandelstok op het
hoofd sloog, dat de ongelukkige ineenzeog
en den geest gaf. Een bevel tot gevangen
neming is tegen den dader uitgevaardigd,
maar tot heden is hy spoorloos verdwenen.
Een versehrikkelyken dood heeft
Jesse Sykes, een oude landbouwer, drie mylen
van Newdorf, Indiana, ondergaan. Hy ging
dezer dagen zyne varkens voeden. De man
leed aan toevallen en ongetwyfeld heeft hy
weer een aanval gekregen, want toen men
hem tegen den avondmaaltyd ging zoeken,
vond men zyn lyk, half opgegeten door de
varkens.
Te Derby waren 50 kinderen
bezig op hot ys te spelen, toen dit plotseling
scheurde. De meeste kinderen wisten nog te
ontkomen, maar drie zonken weg en 6lechts
één er van werd gered.
Pp Jersey stierf eenzwaanin
een* vy verhet bleek dat hy door bloedzuigers
was gedood. Men vond in den kop 7 van
dfa dieren.
By j»en twis£ Jusschen apelere
te WonatcN» in Washinguon>heeft Donderdag
avond een koewachter, zekvre Guilland, die
„de bank had doen springen'' Italianen
doodgeschoten en zes anderen gekwetst,
doch ook hyzolf werd zwaar gewond.
In Schotland heerscht eene
ware veldmuizenpl?,ager wordt ontzagiyke
schade door aangericht, vooral in de schapen
weiden, welke er geheel kaal door zyn.
Te P a r y 8 heoft zekere Massieu,
op het punt van in hechtenis genomen te
worden, zich voor het hoofd geschoten. Hy
moet voor millioenen valsche effecten aan den
man gebracht hebben en was reeds vijfmaal
veroordeeld. Hy plag onberispeiyk gekleed
onder talloozo namen als „graaf De Boulemont"
enz. zaken te doen, eerst terstond met klin
kende munt betalende om het vertrouwen
te winnen.
In de provincie Antwerpen wordt
met 1 Januari aanst. eene belasting van 10
franken ingevoerd op elk rywiel, door per
sonen van ten volle tien ja*en en daarboven
op de openbare wegen gebruikt. Ouders, voog
den, patroons, enz. zyn deswege aansprakelyk
voor minderjarigen, dienstboden en beambten.
By een nachteiyken brand in
Nieuw-York heeft men nog juist bytyds vyf
menschen kunDen redden, doordien het ge-
krysch van een papegaai de aandacht trok
van eea voorby gaanden politieagent.Eene dienst
bode, zestig hoenders, een hond en de red
dende papegaai kwamen in de vlammen om.
In de Staatsgevangenis van Penn-
sylvaniö is een orkest gevormd van gevan
genen, dat 's avonds "nu en dan uitvoeringen
geeft. By zyne komst moet elk der gevange
nen eou instrument kiezen. By de uitvoeringen
is elk der medewerkenden in eene kleine
loge afgezonderd, zoodat zy elkaar niet kun
nen zien, wel den dirigent, die op eene ver
hooging staat.
Den lOden dezer was het veertien
jaar geleden, dat het crematorium te Gotha
in gebruik was gesteld. Tot op genoemden
datum zyn aldaar 1136 lijken verbrand. Het
eerste jaar kwam er slechts één. In het vol
gende waren er 10. Daarna is het aantal
voortdurend gestegen tot in 1887, toen het
110 oedroeg. In 1888 daalde het tot 95,
maar in 1889 kwam het op 128. Het hoog
ste cyfer werd bereikt in 1891; het bedroeg
toen 162. Yan 1 Januari tot 10 dezer zyn
er 144 geweest. In het najaar is men be
gonnen met eene uitbreiding van het crema
torium en van de urnenzaal. Dit werk is
thans voltooid.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Het was te begrypen, dat de belangstelling
der Paryzenaars in de Panama-zaak begon
af te nemen en dat zelfs een gevoel van
vermoeidheid de volijverige Panama-commissie
bevangt.
Lang heeft dit niet geduurd. Het nieuwe,
gisteren vermelde schandaal houdt het publiek
bezig en de commissie heeft een nieuw
arbeidsveld. Dat zy Herz, die zich te Londen
bevindt, zal kunnen hooren, is echter met
waarschynlyk.
Hy deed aan de enquête commissie een
brief toekomen, waarin hy op grond van
geneeskundige getuigschriften verklaart, het
Kanaal niet te kunnen oversteken. Schrifteiyk
zal hy echter op alle aanvragen antwoorden.
Wordt de wet van Pourquery de Boisserin
'aangenomen, dan zou het evenwel niet on-
mogeiyk zyn, éenigè leden der commissie
Daar Londen af te vaardigen.
In de „Figaro" wydt Georges Thiébaud
een artikel aaii het slachtoffer van dat blad
en vraagt: „Wat deedt gy in dat nachtelyk
uur by Herz met geene andere getuigen dan
de duisternis en Clémenceau? De eerste ver
ried u, de laatste brak u."
Thiébaud voor zich betreurt den val van
Rouvier, die door de praktyk een bekwaam
minister was geworden. Verder merkt hy op
dat Rouvier, zoowel in het kabinet-Rouvier
als in het kabinet Ribot een krachtige steun
was voor het weder aanvatten van de Panama-
onderneming. Hy was tegen de onstaatkun
dige vervolging, niet omdat hy de schuldigen
wilde redden, maar omdat hy, geplaatst voor
de keuze tusschen eeno onvruchtbare vervol
ging en pogingen tot behoud van veler spaar
penningen, eene kloeke keuze deed.
Camille Pelletan roert in de „Justice" het
zelfde punt aan. Het is zeker eerlyk hen te
straffen, die misbruik van de Fransche spaar
penningen hebben gemaakt, het zou beter zyn
ze te bewaken.
Jn den aanvang van zyn artikel meent
PdUten echter dat de gebeurtenissen iet6
anders éischen dan eene verwisseling van
personen. Eene verandering der finantiéele
politiek is noodig, onaf hankelyk van den per-
soon des ministers.
Het schouwspel van den modderpoel is tegen
over Frankryk een gevaar, tegenover het
buitenland treurig. Maar het was noodig. En
als de modderstroom is weggespoeld, zal
het publiek dankbaar zyn tegenover de repu
bliek, welke de opsporing en do vernedering
der schuldigen heeft verzekerd.
De „R6p. fran$." zegt dat Rouvier alles heeft
uitgolegd op sobere wyze, met ingehouden
verontwaardiging, maar daardoor te aangijj-
pender. Zyn eenvoudig en kalm verhaal deed
op alle banken der linkerzyde en op de tribune
den kreet van verbazing „Is hot slechts dat!'»
uiten. Rouvier ging heou, omdat, waar hy zyne
tegenstanders gaat verpletteren, hy niet den
schyn wil hebben, of hy het gezag wil be-
houden, om zich te dekken en zich to verde
digen. Een minister der Republiek mag niet
verdacht zyn. Op deze wyze toonen de ware
republikeinen den eerbied, dien zy der Repu
bliek en Frankryk schuldig zyn.
Nieuwe feiten zyn voor het oogenblik niet
aan het licht gekomen. Alleen is door het
hoofd van het bankiershuis van Thierróeaan
eenige leden van de commissie verklaard, dat
hy de „souches" der 26 cheques, welke in be
slag genomen waren, dezer dagen vernietigd
heelt. Hy gaf echter inzage van de boeken.
Ook Engelsche bladen bespreken de zaak.ï
De „Daily News" betwyfelt het niet, of I
baron De Reinach zelfmoord zou hebben be-1
gaan. De „Daily Telegraph" zegt betreffende!
het ontslag van Rouvier: Werkelyk, de Fran-1
sche republiek heeft weinig geluk. Nauwelijks I
sedert eenige dagen is er een ministerie ge-I
vormd, dat wel is waar eene wyziging vanl
het vorige is, maar dat niettemin eenigel
levensvatbaarheid schynt te hebben, of erl
ontstaat reeds eene vacature door het aftre-1
den van een der ministers.
Hoe langer deze crisis zal duren, des tel
meer zal de republiek in gevaar verkeeren.B
Dit zal koren op den molen zyn van harel
talryke tegenstanders.
Do commissie van enquête heeft gisteren!
de heeren Clémenceau, Rouvier, Constans en!
George Duval (redacteur van de „Libre Parole")!
voor zich geroepen. Aan den minister vanl
justitie heeft zy gevraagd, onder welke vooril
waarden haar het dossier van de zaak der: I
„Sociétó de dynamite", waarm Arton betrokl
ken was, kan worden toevertrouwd.
Volgens de „Temps" zou by het onderzoek, I
van de overblijfselen van baron De Reinachl
vergiftiging door atropine zyn aangetoond. I
Duitsclxlancl.
Von Caprivi's oorlogsverklaring aan heil
antisemitisme is weder een bewys, dat eel
andere geest dan in de dagen van Von Bisl
marek de politiek van Duitschland beheersehtl
Von Bismarck lette er minder op, of eenl
beweging goed of kwaad wasvoor hem hal
het slechts belang, of hy haar aan zich dienst®
baar kon maken. „De vyanden van mjjnl
vyanden zyn myne vrienden", zeide bijl
Daarom begunstigde hy in den beginno del
sociaal-democraten, want hy meende heil
tegen het liberalisme te kunnen gebruiken!
Daarom ook toonde hy zich welwillend jegenl
StOcker.
Maar de sociaal-democratie werd hem tel
machtig en weigerde hom te dienen; toe»
beproefde Von Bismarck haar te onderdrukken,®
De beweging van .Stöcker was hemwelkom>l
omdat zy zoowel tegen den liberalen burgeil
stand als tegen de revolutionnaire werklieden 1
was gericht. Antisemitische candidaten ge-1
noten de ondersteuning der regeering. Maal
ook Stöcker wilde meer zijn dan een werk*
tuig van den machtigen rykskanselier el
ook hy werd door Von Bismarck verloocheml
Eerlyker treedt Von Caprivi op. Hy vel
werpt onvoorwaardelyk het antisemitisml
ofschoon de conservatieve party het heel
aangenomen; ja, dat zy dit heeft gedaal
noemt hy, met het proces-Ablwardt, bel
bedroevendste, wat hy als patriot in z»
leven beeft ervaren.
Nu is het de vraag, wat de conservation!
party na deze verklaring der regeering zal
doen.
Edison zond uit Amerika o. a. een kraal
om de lykbaar van „zyn vriend" Siemens «ri
mede te versieren. De keizer en keizerfll
Friedrich waren door Von Caprivi vertege»
woordigd; verscheidene ministers waren aaij
wezig by de begrafenis en tal van deputaties!
o. a. eene van de 4000 werklieden der fabril
van Siemens en Halske, volgden den lykwageol
In Oldenburg zyn alle bals op Zondl
verboden.
