R». 10013.
Donderdag 20 October.
A0. 1832.
<Beze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 19 Octebcr.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco por post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1G regela f 1.05. Iedero regel meer 0.17
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het
incasseeren buiten do stad irordt ƒ0.05 berekend.
Hedenmorgen werd op de begraafplaats
aaa de Groenesteeg ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van wijlen den heer P.
Venker, oud-hoofd eener bijzondere school,
vroeger voorlezer en voorzanger in de Pieters
kerk, tijdens den veldtocht tegen België
behooror.de tot het corps rustbewaarders van
Leiden, enz.
Vele vrienden van den overledene hadden
rich mot de familie om de geopende groeve
geschaard, waar ds. S. Kutsch Lojenga, pre
dikant bij de Doopsgezinde gemeente alhier,
eenige woorden van waardeering over den
doode sprak.
Hij wees er op hoe Venker den aan zijne
zorgen toevertrouwde kinderen het eerste
licht der koesterende zon voor hunne geestes
ontwikkeling deed zien, zoodanig, dat?rcees£er
Tenker bij velen in hooge eere stond en
üem later de naam van Vader Venker go-
schonken werd; vervolgens schetste hij hem
als Leidsch en Nederlandsch burger met zijne
deugden en trouw en bracht hy in herinnering
de welwillendheid en hulpvaardigheid, door
Venker steeds bewezen daar, waar daartoe de
gelegenheid bestond. Venker was in den waren
zm des woords een Christenmensch.
Kan in de groote maatschappij tegenwoor
dig geen verlioi meer onherstelbaar genoemd
worden, tóch is het dit ten opzichte der kin
deren, voor wio de natuur evenwel niet wreed
is geweest, omdat ze hun vader zoo lange
jaren hebben mogen bezitten, een vader, die
niet alleen door zijne kinderen en verdere bloed
verwanten, maar ook door allen, die hem ken
den, zoo innig werd bemind en hooggeacht.
Toen spr. don goeden, braven, hartelijken,
trouwen Venker een laatst vaarwel had toe
geroepen, zoide een der beide aanwezige zonen,
ds. A. M. Venker, predikant te Steenbergen,
zijn ambtgenoot, die zich zoo menigmaal naar
zijns vaders ziekbed had begeven, tevens dank
voor de gesproken woorden, welke te tref
fender waren omdat hy wist dat ze uit het
hart waren gevloeid. Als kind paste het hem
niet te dezer plaatse omtrent zyn vader veel
woorden van lof te sprekenmaar d i t mocht
hy met een dankbaar gevoel wel zeggen dat
zijn vader by zjjne kinderen in onvergetelijke,
dierbare herinnering zal blyven. Den aanwe
zigen betuigde hy mede zyne erkentelijkheid
voor de vele ondervonden blijken van belang
stelling on voor de laatste eer, den overledene
door hunne tegenwoordigheid alhier bewezen.
Hy eindigde met een „rust zacht, lieve,
trouwe vader 1"
De plechtigheid maakte op allen eon diepen
indruk.
- De directeur van het rijks-telegraaf
kantoor alhier, do heer I. Ouwenbroek, is
benoemd tot directeur van het ryks-telegraaf
kantoor te Groningen.
in zyne plaats is tot directeur alhier be
noemd de heor G. C. J. Verkerk, thans com
mies der telegraphie van de 2de klasse.
- Geiyk uit achterstaande advertentie blykt
zal de Leidschö tooneelvereeniging „Nut en
Vermaak" den 31 sten October a. s. eeno uit
voering met introductie geven in de groote
zaal der Stadszaal.
- Do algemeene vergadering der Ned.
Vereeniging tot bevoi dering van Zondags
rust zal worden gehouden op Donderdag
3 November te Rotterdam, in het Hotel des
Pays-Bas.
De leden van het hoofdbestuur, de afge
vaardigden en de correspondenten zjjn door
de afdeeling Rotterdam uitgenoodigd tot een
gastmaal na afloop dor algemeene vergadering.
Ter vervulling van drie plaatsen in het
hoofdbestuur worden aanbevolenlo. de hee-
ren F. C. De Bas, AV. F. L Pont en Doorman,
allen to 's-Gravenhage; 2o. de heeren H. A.
Van Beuningen, prof. dr. T. Cannegietor en
mr. M. Crommolin, allen te Utrecht; 3o. de
hoeren G. P. Ittman Jr., te Rotterdam, H. E.
Schim van der Loeff en H. C. Van der Heide,
beiden te Leiden.
Tot onderwijzer by de Vereeniging voor
lager onderwijs te Amsterdam is benoemd
de heer C. Tiemeyer, ooderwyzer aan de ge-
meenschappolyke openbare school van Zoetor-
meer en Zegwaard.
Door de Raden dier gemeenten is aan hem
met ingang van 28 November a. s. eervol
ontslag verleend.
Gisteren werd de gemeente Valkenburg
bezocht door den inspecteur van het genees
kundig staatstoezicht, die onder meer de open
bare school inspecteerde en zich daar liet in
lichten aangaande allerlei zaken, den gezond
heidstoestand betreffende.
Aanstaanden Zaterdag, 23 October, zal de
heer F. M. Van Deventer, gemeente-genees
heer te Woubrugge, des namiddags te halfvier
in de openbare school te H oogmade gelegen
heid goven tot kostelooze vaccinatie.
Naar wij vernamen, kan binnenkort de
indiening aan de Tweede Kamer worden te-
gemoetgezien van eene nieuwe concept-over
eenkomst, tusschen do Regeering en de Stoom
vaartmaatschappij „Nederland" en de „Rot-
terdamsche Lloyd" gesloten voor den mail
dienst tusschen Nederland en Indië. (Fad.)
Bij koninklyk besluit is dr. A. Kosters,
te Enschedee, benoemd tot ridder in de orde
van Oranjo-Nassau.
Men doelt uit Wiesbaden aan de „Zutf.
Ct." mede dat dr. Mezger in zyne wacht
kamer door aanplakking heeft bekend gemaakt,
dat hy met 1 April die stad zal verlaten, om
zyne praktyk verder te Parys te gaan uit
oefenen.
Dit bericht wordt uit Wiesbaden van andere
zyde bevestigd. Dr. Mezger hooft aan een
agent te Wiesbaden opgedragen zyne villa
aldaar te verkoopen of te verhuren.
Het stoffelyk overschot van N. H. C.
baron Van Tuyll van Serooskorken zal ATydag-
ochtend om 11 uren op de begraafplaats
„Eik en Duinen," bij Den Haag, worden tor
aarde besteld.
In den ziektetoestand van den vice-
admiraal jbr. De Casembroot is in de twee
laatste dagen weinig verandering gekomen.
Hoewel de nachten rustiger waren, blyft de
zwakte aanhouden.
Een der Haagsche correspondenten van
het „D. v. N.", die eenige curieuze intriges
uit het leger vermeldt, schrijft aan dat blad
Een ander, veel ernstiger intrige echter, houdt
hier thans alle gemoederen bezig. Zooals u
bekend is, heeft tot nu too in legerzaken
eene bepaalde kliek onbepaald gezag uitge
oefend. Die heeren z\Jn thans tot de over
tuiging gekomen, dat kolonel Seyffardt niet
meegaande genoeg is, en daarom moet Seyf
fardt weg, en vervangen worden door een
van de heeren van de coterie. Een groot
aantal liberale Kamerleden hebben toezegging
gedaan, de begrooting van oorlog te zullen
afstemmen; men zal, zoo zeggen ze, er niet
veel woorden over vuil maken, de begrooting
afhameren en den minister doen vallen, onder
voorwendsel dat hy te duur is. Tot zoover
i3 het alleen eene herhaling van hetgeen wy
zoo menigmaal beleefd hebben. Thans zyn
de hoeren brutaler dan ooit te werk gegaan.
Zy zyn een opvolger voor Seyffardt gaan
zoeken en hebben do portefeuille van oorlog
aangeboden aan den kolonel Eland. Kolonel
Eland is juist een man naar hun hart, en
men zou hem al heel slecht moeten kennen,
om niet te begrypen, dat hy met hart en
ziel met de heeren meegaat.
Daar men echter niet kan rekenen op alle
liberale Kamerleden, moesten ook de anti
revolutionairen in den arm genomen worden- I
Dozen waren er eerst niet toe te krijgen,
omdat zy meenden dat de liberale party zich
door Seyffardt weinig bemind maakte in het
leger. Maar toen is waarachtig de heer Eland,
alsof hy reeds minister was, met de anti
revolutionairen gaan onderhandelen. Die onder
handelingen zyn gelukt en kolonel Eland is
zoo goed als zeker van zyne zaak. Kolonel
Eland heeft den anti revolutionairen beloofd,
dadelijk na zyn optreden eenige wyzlgingen
voor te stellen in de mllitiewet (evenals
Seyffardt dit gedaan heeft) en o. a. den per-
sooniykon dienstplicht dadelyk in to voeren.
De heeren samenzweerders rekenen ook
nog op de hulp van enkele Katholieke Kamer
leden, o. a. werd my genoemd kapt. De Ras,
en wel omdat Seyffardt niet over te halen
is tegen zyne overtuiging en tegen 's lands
belang het geheel garnizoen te Maastricht te
laten. Do gansche zaak is noodlottig voor
ons land. Een hooggeplaatst persoon, die met
my over deze intrige sprak, noemde den
toestand w a 1 g e 1 y k. Hy zeide dat men de
kliek gerust zou kunnen noemen: „Maat-
schappy tot exploitatie der gelden, toegestaan
voor hoofdstuk VIII (oorlog.)"
Kolonel Eland is meer slim dan knap; hy
is echter een man van de kliek, de zooge
naamde vader van do bospottelyko stelling
Amsterdam, die men thans wil maken. Hy
is iemand, volgons wiens gevoelen nooit ge
noog geld in vestingwerken kan worden ge
stoken. doch die niets af weet van het leger;
terwyl de wyze, waarop hy thans minister
zal worden, allen waarborg geeft, dat tydens
hy aan hot boofd van het departement zal
staan, intriges vry spel zullen hebben.
Examens te 's-Gravenhage, vry'e- en
ordooefeningon der gymnastiek, 18 October.
Geëxamineerd 12 mannel. candidaten; toe
gelaten de heeren: E. Van Loo, uit Waarder;
J. J. H. Bokhorst, uit Linschoten; A. J. Van
Wijngaarden, uit BarwoutswaarderD. Ëeens,
uit Woerden; M. J. Vroiyk, uit Oudewater;
J. Njjland, uit Papekop; C. Staal, uit Leus
den; Chr. Kraay, uit Lange Ruige Weide;
F. Kal6boek, uit Woerden; H. Schipper, uit
Vleuten; W. H. G. Nyenhuis, uit Woerden,
en 6 vrouwel. candidaten; toegelaten mej.
A. Schmal, uit Den Haag; C. C. Mulder van
de Graaf, uit Den HaagA. O. Fuss, uit
Warmond; A. C. Klein, uit Gouda; C. A.
Gielen, uit Rotterdam, en P. C. Vorpoorten,
uit Leiden.
Naar het „U. D." verneemt, heeft de
luitenant-kolonel M. C. U. Huber, van het
5do regiment infanterie, tot den minister van
oorlog het verzoek gericht, wegens lichaams
gebreken op pensioen gesteld te worden.
De „Zw. Ct." deelt het voorbarig bericht
mode dat bij den heer Frans Coenen ernstig
plan bestaat zyn ontslag te nemen als directeur
van het Conservatorium en van de Muziek
school te Amsterdam. Als zijn opvolger noemt
het blad zelfs den heer Dan. Do Lange, maar
wy kunnen verzekeren dat dit bericht geen
waarheid bevat.
By koninklyk besluit is de heer A. J.
Netto dos Reys erkend en toegelaten al6
consul-generaal van Brazilië te Rotterdam.
Benoemd tot rechter in de arr.-rechtbank
te 's Gravenhage, mr. A. E. Croockewit, than6
id. te Rotterdam.
Aan J. J. Verbunt, op zyn verzoek, met
ingang van 11 Nov. a. s.t eervol ontslag ver
leend als notaris te Boksmeer.
Voor den tyd van drie jaren benoemd tot
plaatsvervanger van den districtsveearts, wien
's-Gravenhage als standplaats is aangewezen,
de veearts D. Kruyt, te Delft.
Goedgekeurd dat de burg. van Pannerden,
R. A. Van den Bergh, en do burg. van Ooster-
hesselen, S. J. M. Van Moock, zyn benoemd
tot secretarissen dier gemeenten.
Benoemd A. W. Bouwmeester, met ingang j
van 25 dezer, tot burg. van Gieten, met toe
kenning van eervol ontslag als burg. van Peize.
Met ingang van 1 Nov. a. s. by "bet dep.
van binn. zaken benoemd: tot commies, mr.
J. L. A. Salvorda de Grave, thans adjunct-
comm tot adj.-comm., B. C. Kips, J. G.
Tromp, W. Groenemeyer en J. Croll, allen
thans eersto kerk.
Met ingang van 1 Nov. a. s. benoemd tot
directeur van het telegraafkantoor te Arn
hem, P. C. J. Meys, thans in gelyke betrek
king te 's-Hertogenbosch.
Met ingang van 1 Nov. a. s. benoemd
tot directeur van het postkantoor te Haaks
bergen W. Wetemans, thans klerk der pos
terijen van de 1ste klasse.
JPerso-vei^zicht.
Nog steeds zyn de besprekingen door de
Pers van do ingediende voorstellen tot wyzi-
ging onzer Kieswet in vollen gang, in zooti
vollen gang zelfs, dat slechts het voornaamste
uit do verschillende bladen hier, met het oog
op onze beschikbare plaats, kan vermeld
worden.
Omtrent de uitbreiding van het kiesrecht
zegt de „N. R. Ct.":
Stond het naet den welstand van ons volk,
stoffelyk en geostelyk, zóó, dat er een half
millioen meer dan nu verdiende in het kie
zerscorps te worden opgenomen; dat wy de
grenzen van het kiesrecht zelfs nog verder
konden uitbreiden dan Engeland, wy zouden
ons met dien reusachtigen vooruitgang mogen
geluk wenschen. Wie echter eens om zich
heen ziet on zich afvraagt, hoevelen er onder
degenen, die wel wat lezen en schryven kun
nen en niet aan den arme zyn, aan de stem
bus geroepen, niet zullen weten wat zij doen
hoevelen er zullen doen niet wat zy zeiven,
maar wat anderen willen: by hem zal wel
eens de twflfel opkomen, of wy zoo ver nog
wol zyn.
Over de door de „Tyd" gebezigde uit
drukking, dat aanneming van het ingediende
ontwerp-Tak „een gevaariyke sprong in het
duister" zoude zyn, zegt de „N. R. Ct.":
Er is gesproken van een sprong in het
duister. Maar elk nieuw kiesrecht is een
sprong in het duister. Wie daarom eene kies
wet zou willen verwerpen, kan gerust van
alle kiesrechthervorming afzien. Het is dan
ook, meenen wy, niet de vraag, of men wel
zeker is dat het kiesrecht niet tot de on-
waardigen afdaalt, maar of men niet tot
groepen komt, waarvan men zeker weet, dat
zy tot een voor de gemeenschap zoo gewichtig
recht niet bekwaam, niet ryp zyn. De vraag
is of men, door tot aan de grens van het
proletariaat te gaan, niet terechtkomt in
kringen, waar „maatschappelyke welstand"
als eene bittere spotterny klinkt, en onder
het zwoegen en slaven in een ellendig milieu
alle geesteiyk leven is moeten verstikken?
Eene vraag, die nog zooveel ernstiger be-
teekenis krygt, wanneer, zooals by ons aan
geen den minston twyfel onderhevig is, van
de groepen der als onwaardigen uitgesto
tenen, nog moeten wegvallen, dat wil zeggen
in het kiezerscorps moeten worden toege
laten, de wegens misdryf veroordeelden, de
uit het leger weggejaagden, de deserteurs
en de wanbetalers van de belasting kohieren.
De kieswet kan de kenteekeren van ge
schiktheid en maatscbappelyken welstand
stellen zooals zy wil; maar wie deze ken-
teekenen bezit, in casu wie lezen en schryven
kan en niet op de lysten van een armbestuur
staat, en dan niet onder de rubrieken, door
de grond wot zelve uitgesloten, valt, hy kan
van de kiezerslysten niet geweerd worden.
De uitsluiting in de grondwet is limitatief.
Omtrent den eisch der geschiktheid luidt
de meening van het „Vad.":
"Wat den eisch der geschiktheid betreft, in
zooverre hiermede bekwaamheid en doorzicht
is bedoeld, komt het ons inderdaad onmoge-
