9'llS&ra© Woensdag 12 October. A#. 1892. feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Eerste Blad. N°. 10012 ITT TA. r- PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maandenf 1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Nonamers0.05. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 16 regels f 1.05. Iedere regol meer /"0.17J. Grootero lettors naar plaatsruimte. Voor het incasseoren buiten de stad wordt f0.05 berekend. Dit nounncr bestaat uit TWEE Bladen. Leiden, il October. De hooggeleerde Nederlander, nu -wijlen onze hooggeachte en zeer beminde stadgenoot, die op het gebied van Nederlandsche taal-en letterkunde onsterfelyken roem heeft verwor ven, voor zich en voor zyn land; de man, wiens hart gloeide van die liefde voor het Vaderland, welke onmisbaar is voor zyne in standhouding en een prikkel tot burgerdeugd- betrachting, onze onvergetelijke professor dr. M. De Vries, die ijverig heeft meegewerkt om aan de te lang veronachtzaamde stamver wanten in Zuid-Afrika een krachtig middel te schenken tot onderhoud, vermeerderingen uitbreiding van beschaving en kennis, door het samenbrengen eoner boekerij, bevattende het beste en voornaamste van onze Neder landsche letterkunde, heeft bepaald dat zal voortgegaan worden met het zenden naar Zuid-Afrika van het Woordenboek der Neder landsche taal. Deze bepaling wordt getrouw nageleefd. De secretaris voor de Bibliotheken in Zuid- Afrika ontving dezer dagen van Dr. J. Brill, directeur van Grey College, te Bloemfontein, eene dankbetuiging voor de toezending van eenige afleveringen van dat Woordenboek. Het zal wel niet onboscheiden zijn uit dien bnef het volgende openbaar te maken „Wil de goedheid bobben Prof. De Vries uit naam van het bestuur onzer Bibliotheek te danken voor het zeer gewaardeerde blijk zijner belangstelling, door de toezending van steeds nieuwe afleveringen van het Woorden boek, dat niet alleen een sieraad, maar ook eene noodzakelijke vraagbaak vormt in onze verzameling. „Met het Hollandsch alhier staat het niet slecht. Door de energie en belangstelling van den heer Van Ittersum, te 's-Gravenhage, is onze verzameling Hollandsch© boeken (waar onder zoovele geschenken der Leidsche Maat schappij) thans zoo toegenomen, dat zij de vergelijking met de Engelsche afdeeling wel kan doorstaan, en het is te verwachten dat ook hot aantal van hen, die er van gebruik maken, zal toenemen. „Er is hier eene Vereeniging voor Holland- sche Letterkunde opgericht, die nu en dan kleine soirées geeft, en eenige weken geleden had by President Reitz eene soirée plaats, waar de heer Elffers een oorspronkelijk drama voordroeg, getiteld „Debora" en in den trant van Ten Kate (d. i. meer lyrisch dan drama tisch, maar in schoone taal). „Het optreden van prof. Mansveld in de Transvaal en de vooruitgang van het Hol landsch in de Kaap-Kolonie moeten ook hier op den duur gunstigen invloed uitoefenen." Als onze taal in Zuid-Afrika zich kan hand haven, dan is dat deel van de wereld voor ons gewonnen. Wie zou daartoe als Neder lander niet willen medewerkon? Het stoffelijk overschot van wijlen den heor E. J. Aenmey, in leven kapitein der infanterie alhier, zal morgenochtend op de begraafplaats aan de Groenesteeg worden ter aarde besteld. De lijkstaatsie zal om elf uren het sterfhuis op „Vreewijk" verlaten. Op de heden te Gouda gehouden wor dende gasten toonstelling is de heer Joh. Dee Jz., alhier, bekroond geworden met de gouden medaille voor de c-.oor hem ingezonden gas- kookfornuizen en met de zilveren medaille voor gaslampen. Heden is een nieuw Adresboek van Leiden verschenen. Ook wij ontvingen er een exem plaar van. Het is moeilijk omtrent do doel matigheid en juistheid van zulk eene uitgave dadelyk een oordeel te vellen. Die eigenschap pen moeten aan het gebruik getoetst worden. Wèl kan reeds nu worden verondersteld dat dit werk door de wijze, waarop het is inge richt, voor zeer velen oen bruikbare vraag baak zal zijn, terwijl ook blijkbaar is getracht het zoo compleet mogelijk te doen zijn. Zaken betreffende de verschillende inrichtingen der gemeente, het postkantoor en de posterijen in het algemeen, de telegraaf, de Leidsche telephoon met de aangeslotenen, pak- en trek schuitdiensten, stoombootdiensten en tram wegen enz. gaan vooraf aan de uitgebreide lijst der namen en voornamen, woonplaatsen, beroepen, bedrijven, enz. der inwoners van ver schillenden rang en stand en van do om wonenden, welke opgaaf wordt gevolgd door eene alphabotische lijst van de beroepen, be drijven enz., met vermelding der namen van hen, door wie deze worden uitgeoefend, welke namen ook weer voorkomen in eene alpha botische stratenlyst, naar volgorde van het huisnommer. Zulk eeno strateniyst wordt ook medegedeeld van de gemeenten Oegstgeest, Leiderdorp en Zoeterwoude. Een plattegrond van Leiden is aan het vry lyvige boek, dat in een kartonnen omslag is vervat, toegevoegd. Het is te hopen dat de uitgever, de hoer T. H. Ytsma, wien wy met zyne onderneming veel succes en medewerking toewenschen, by volgende jaargangen breekt met de ge woonte om overal advertentiön tusschen to voegen, waarvan trouwens slechte zeker door zeer weinigen eenige notitie wordt genomen, zoodat ze, daar ze bovendien de duidelijkiieid en het practische nut niet bevorderen, bost gemist kunnen werden. Morgen, 12 October, zullen vier eeuwen vorloopen zyn sedert de ontdokking van Ame rika door Christoforus Columbus. In allo be schaafde landen heeft men toebereidselen ge maakt, om den gedenkdag dier groote gebeur tenis waardig te herdenken, en ook in ons vader land heeft zich, onder het eere-voorzitterschap van den oud-ministor J. D. Fansen Van de Putte, eene hoofdcommissie gevormd, om den dag te vieren, waarop de koene Italiaansche zeevaarder, dank zij de ondersteuning, welke hy vooral by het heorscherpaar van Spanje gevonden had, voor 't eerst den voet zette op Amerikaanschen bodem. Op uitnoodiging der Nederlandsche hoofd commissie hebben zich in verschillende steden des Ryks subcommissiën vereeDigd tot het verzamelen van gelden, waarvan de helft zal bestemd worden voor een nationaal doeldo vorming van eene Columbus-bibliotheek, welke als eene bly vende herinnering aan Nederlands deelneming aan de viering van het eeuwfeest der ontdekking van Amerika, aan de Boe- kery der hoofdstad zal worden aangeboden, terwijl de andere helft der byeengebrachto gelden zal afgezonderd worden voor een internationaal gedenkteekon, hetzy voor het standbeeld van Columbus, dat men voor nemens is te Calvi op te richten, of, indien het blyken mocht dat die onderneming niet hot karakter draagt van eene internationale hulde aan den grooten zoon van Ligurië, voor eenig ander, nader te bepalen doel. Ook hier ter stede hebben zich eenige per sonen tot eene subcommissie vereenigd, ten einde voor bovenvermelde doeleinden van hunne stadgenooten bydragen in ontvangst te nemen. Die commissie bestaat uit do heeren: L. M. De Laat De Kanter, burgemeester, curator der universiteit, lid van de Provinciale Staten, Eere-Voorzitter; L. C. Driossen, voorzitter der Kamer van Koophandel, voorzitter; C. J. baron Leembruggen, industriëel, penningmeesterdr. H. Kern, hoogleoraar, secretaris; F. C. C. Bloem, kolonel-commandant van 't 4deregiment infanterieJ. Bots, deken van Leiden en Pas toor; J. Yan der Breggen, dykgraaf van Rynland, lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaa! dr. M. J. De Goeje, hoogleeraar; C. H. De Goeje, kapitein-luitenant ter-zee, directeur der Kweekschool voor Zeevaart; mr. P. A. Yan der Lith, hoogleeraar; H. Pelmck, ab-actis van het Leidsch Studentencorps; J. Salomon- son, praesos van het Leidsch Studentencorps; dr. C. P. Tiele, hoogleeraar, en T. H. Yiruly, Lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. Het aantal bezoekers der Ryksverzame- lingen en monumenten, gedurende hot derde kwartaal van hot jaar 1892, bedroeg: Koninklyk kabinet van schilderyen te 's-Gra venhage 19,435, museum Meermanno Westreo- nianum te 's-Gravenhage 29, Koninklyk Pen ningkabinet te 's-Hage 182, Ryks-Museum te Amsterdam 74,520, Ryks Museum van Oudheden te Leiden 2114, Ryks-Ethnographisch museum te Leiden 4:20, Ryks-kabinet van prenten en pleisterbeelden te Leiden 28, Ge vangenpoort te 's Gravenhage 12533, Muiderslot 1291, Ruïne van Brederode 6308, Monument te Heiligerlee 1998, historische zaal in het Prinsenhof te Delft 3711. De dirig. off. van gez. 2de kl. (luit.- kolonel) P. K. J. Pabst, chef van het militair hospitaal te Breda, is aldaar op 53 jarigen leeftyd overleden. Tal van patiënten te Breda, zoowel als van vroegere jaren te Ylissingen en Leiden, zullen het heengaan van den zoozeer beminden, bekwamen geneesheer ten zeerste betreuren. Uitslag van het literarisch-mathematisch examen te Arnhem. Tweede groep van candi dates Opgeroepen 7, afgewezen 8, geslaagd 4, en welmej. D. G. Eigeman, van Leiden, en de heeren L. Backer Overboek, van 's Gravenhage, J. Cornelissen, van Leiden, en A. W. Slotemaker, van Arnhem. Ter benoeming van een onderwyzer 4de klasse aan de openbare kostelooze school op de Haagweide te 's-Hage worden voorgedragen de heeren: W. Krynen, te Helder; C. J. Dikshoom, te Zeist en G. J. Van derLubbe, te Stompwyk. Men meldt nog uit Weimar, dd. 10 Oct. Keizer Wilhelm is gisteravond te 7 uren 30 min. vertrokken, zonder militair vertoon. Nadat onze Koninginnen in het Slot een hartelyk afscheid van de Groothertogin had den genomen begaven zy zich, hedenochtend even na 10 uren, naar het station. In de wachtkamer en op het perron waren tal van autoriteiten aanwozig (ook het publiek was op het perron toegelaten). HH. MM. namen van de autoriteiten elk in 't byzonder afscheid, met een woord van dank aan den Hofmaar schalk en de adjudanten van dienst. De Groothertogin nam reeds in het Slot afscheid. De Regentes drukte tot afscheid tevens eenigen personen de hand. Konihgin Wilhelmina droeg een dofgroen kleed met groen fluvveelon opslagen. Zy had een grooten hoed met witte veer op. De Regentes was in rouwgewaad gekleed. De Groothertog, het Erfgroothertogelyk echtpaar, al de Weimarsche Prinsessen en Prinsen, de Vorst van R9uss en de Vorsten van Mecklenburg waren op het perron, om van de scheidonde Vorstinnen afscheid te nemen. Dat afscheid was allerhartelykst. Onze Koninginnen, die prachtige bouquetten in de handen droegen, haar in het paleis aangeboden, kusten de Vorsteiyke bloedver wanten en vrienden. De Groothertog steeg een oogenblik mede in den salonwagen, omhelsde de Koningin- Regentes en kuste Koningin Wilhelmina her- haaldeiyk. Te 10 u. 30 reed de trein af, onder een driewerf herhaald „Oranje boven!" gevolgd door even zooveel „Hoch's". De Regentes kwam aan het portier en wuifde lachend met de hand. Koningin Wilhelmina groette met hare bouquetten en lachte vrien- deiyk. De Erfprins van Waldeck reisde met de Vorstinnen mede naar Arolsen. Dezen vertrek- j ken van daar den 14den naar den burcht Stein- furt ia Bentheim en keeren den 17den naar het Loo terug. De overige to Weimar verbly vende Vorsten reizen heden nog allon af. By koninklyk besluit is benoemdBauke De Boer, gegageerd onder-officier van het Nederlandsch Oostindisch leger, met ingang van 15 dezer, tot tydolyk custos by het kabinet van prenten en pleisterbeelden te Leiden. De 1ste luit. by het corps mariniers W. G. Vennekool voor den tyd van vyf jaren op pensioen gesteld, onder toekenning van een pensioen van f 500 's jaars en eene verhoo ging ingevolge art. 1, c, der wet van 1 April 1875 van f 150 's jaars. Met ingang van 1 Nov. a. s.lo. tydelyk belast met hot bevel over de ry- en hoef- smidschool, de kolonel F. Ypey, commandant van het 2do regt. huzaren, die, in verband daarmede, onder eervolle ontheffing uit zyn togenwoordig commando, wordt overgeplaatst by den staf der cavalerie; 2o. oervol ont heven van het bevel over de ry- en hoef- smidschool, de majoor H. P. Van Raden, van het 3de reg. huzaren; 3o. bepaald: dat ge durende den tyd, dat de sub lo. genoemde kolonel belast zal zyn met het bevel over de ry- en hoefsmidschool, een der reg. huzaren door een luit.-kolonel zal worden gecomman deerd; 4o. benoemd en aangesteld: tot com mandant van het 2de rog. huzaren, de luit.- kol. jhr. J. E. A. Meyer, van het 1ste reg. huzaren. Benoemd tot lid van de Algemeene Reken kamer van Ned.-Indië, de heer J. Jonker, thans secretaris van dat college. Het Leidsche Tooneel. Hot schoone jaargetyde heeft een einde genomen. Bloemen hebben opgehouden te bloeien; de boomen zyn gedeeltelijk van hun bladerentooi ontdaanhet zonnetje zendt niet meer zyne verwarmende stralen als boden mot de uitnoodiging om, hetzy in de lust warande „Zomerzorg", hetzy in „Musis", hetzy in „Amicitia" uwe aandacht te komen wyden aan de harmonieuze klanken, door verschil lende muziekkapellen ten gehoore gebracht; dit alles behoort voor dit jaar weder tot het vorledene. Euterpe heeft afscheid genomen, om plaats te maken voor hare zuster Thalia. Gisteravond opende deze de poorten van haren tempel. Helaas, niet velen waren hier binnengetreden, om der Godin hun welkoms- groet te brengen, niettegenstaande hot meer en meer sympathie winnend tooneelgezelscbap van den Rotterdamschen Tivoli-Schouwburg zyn optreden met een geheel nieuw stuk had aangekondigd, namelyk met „Droeve Min", de vertaling van „Tristo Amore", van den Italiaan Guiseppe Giacosa. Nieuw mag het stuk zelf zyn, de inhoud daarentegen is tameiyk oud. Onwillekeurig traden my de woorden van den Duitschen dichter Logau: „Frankreich hat es weit gebracht, Frankreich [kann es schaffen, Dasz so manches Land und Volk wird zu [8einom Affen," voor den geest, by hot aanschouwen van dit tooneelspel. Ook hier de gehuwde vrouw niet met, maar naast haren man of liever tegenover hare» echtgenoot als bondgonoote van haren amant. Fabrizzio Arcieri, eon adeliyk jongmonsch, is de zoon van een ellendigen vader, die den roemvollen naam van zyn geslacht op alle mogeiyke wyzen door het slyk sleurt, dien bezoedelt door valsch spel en oplichteryen. Fabrizzio, advocaat, tracht door zyn yver, werkkracht en ingetogenheid den verguisden naam in eere te houden en de weldenkende mannen steunen en helpen den braven jongen. Onder dezen behoort ook Giulio Scarli, een 1 bekend advocaat, die hem op alle mogelyke wyzen beschermt en voorthelpt. Hy neemt hem als compagnon in zyne zaken, hy ontvangt j hem als vriend in huis. i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1892 | | pagina 1