A*. 1332.
Dit nommer bestaat uit VJLifiR
Bladen.
GEDEEDAG VAK LEiBESS OSTZET
Winterdienstregeüng.
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 1 October.
Feuilleton.
Geld alleen maakt niet gelukkig.
H'. Ï0004.
^Xaaixdag 3 October.
PRIJS DEZER COURANT:
Yoor Leiden por 8 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
AüoDderlrjke Nommere0.06.
Eerste Blad.
De officiëele Feestwijzer
VOOR DEN
OP
jSaandüg 3 October 1692
(!6 bladzijden druks) is a 5 cents aan ons
Bureel: Doezastraat No. 1, verkrijgbaar.
Met bet oog op het 3-Oclober-fccst
zal het „Licldsch Dagblad" aanstaan
den Maandag niet des avonds, maar
reeds In den morgen verschijnen.
Voor dat nummer bestemde Adver-
tcDtiën gelieve men daarom ZONDAG-
AVÖ^® (in de Brievenbus]) In te
zenden, of uiterlijk MAANDAG
OCHTEND 9 UREN.
De Winterdienstregeüng 1892—'93
wordt hedenavond onzen abonés
bij het „Leidsch Dagblad" aangeboden.
Abonnés buiten de stad, voor zoo
verre zij haar niet ontvangen, wordt
de Dienstregeling gratis toegezonden
op aanvrage.
Opgeplakte exemplaren zijn a lf»
cents aan het Bureel, Doezastraat
No. 1, verkrijgbaar.
OllleiUele EennlsgeTingen.
PRIJS D2R ADV1
TlSN:
moer /"0.17$.
Burgemeester ou Wethouders van Leiden brongen
ter algemeene kennis, dat op Maandag 8 Ooto-
bor 8. s„ ter gelegenheid van do viering van den
Gedenkdag van Lcidone Ontzet, de bureelon
der Gemeente-8ecretario fafdoelicg Alge
meeno Zaken en Financiën) en bet Bureel van den
Burgerlijken Stand, van des voormiddags
tion tot des namiddags éón uur zullen geopend
?yn, terwijl het Bureel van den Gemeeute-
Ontvangor op dien dag zal geopend zijn van
negen tot twaalf uren 's voormiddage.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KASTEB, Burgemeester.
1 Oct. 1892. E. KIST, Socretaris.
B(j de Loidsche Spaarbank werd in de
maand Sept. ingelegd f 40,920.17'/2, terugbe
taald ƒ39,695.81, terwijl zün afgegeven 72
nieuwe en geheel afgelost 54 boekjes.
Het gezamenlijk tegoed der 9357 inleggers
bedroeg uit. September f 1,745,690.94.
De Staatscommissie), bolast met het doen
van voorstellen omtrent de wijzigingen of voor
zieningen, welke in de wetgeving vanNeder-
landsch-Indiü op privaatrechtelijk gebied noodig
zijn, is, volgens het „Weekblad v./h. Recht",
door den minister van koloniën geïnstalleerd
met eene rede, waarin in breede trokken do
taak der commissie word uiteengezet.
Gisteren is, na een langdurig lijdon, in
den ouderdom van 48 jaren, te Arnhem over
leden de letterkundige J. H. Hooier, redac
teur van „De Gids", bekend door een aantal
keurige novellen.
De Amsterdamsche zangers cn zange
ressen, die onder leiding van Daniöl De Lange
dezen zomer zooveel roem behaalden met
hun koorgezang a capella, zullen den 3don
dezer te Leipzig en don 7den d. a. v. te
Berlijn zich laten hooren.
De algemeene synodale commissie der
Ned.-Herv. Kerk heeft aan de Koningin-
Regentes een adres aangeboden, waarin, op
uitvoerig daarin aangegeven gronden, govraagd
wordt, op de Staatsbegrooting voor 1893 een
post uit to trekken voor predikantstraktemen
ten ten behoeve van de Hervormde gemeenten
te St.-Jacobie-, St.-Anna- en Vrouwenparochie
(de Bildtgemeonten in Friesland). Het pro
vinciaal kerkbestuur van Friesland heeft,
toen Hare Majesteiten in Leeuwarden waren,
aan do Koningin-Regentes een adres aange
boden tot ondersteuning van ovengomeld
verzoek.
Hare Majesteit heeft oen en ander m han
den gesteld van den minister van financiën,
afdeeling Eerodiensten.
Deze heoft goedgovonden en verstaan, aan
de algemeene synodale commissie der Neder-
duitsch-Horv. Kerk te kennen te geven, dat
er geene termen zjjn gevonden om aan haar
verzoek te voldoen en afschrift daarvan te
zenden aan het provinciaal kerkbestuur van
Friesland.
In de door do Christelijke patroons-
vereeniging gehouden byeonkomst in het Pa
viljoen, Vondelspark te Amsterdam, waren de
moeilijkheden en bezwaren, waarmede de
kleinhandel in 't algemeen in den togonwoor-
digen t\jd te kampen heoft, onderwerpen van
een langdurig debat.
Vrij algemeen was men tegen coöperatie
en vond het denkbeeld, om voorschot-banken,
van deze Veroeniging uitgaande en uitsluitend
06.)
Met den lieer Von Osternau sprak Bertha
over diens landbouwbedrijf en daarbij toonde
zU eene kennis en bekwaamheid van oor-,
deelen, als deze volstrekt niet gedacht bad
by een jong meisje te zullen vinden. Zy had
bare gebeele jeugd op het land doorgebracht
en was eerst naar de stad gekomen, toen
bet landgoed haars vaders in boaiag genomen
word. Met open oog had zjj als kind en balf
volwassen meisje naar datgene gekeken, het
welk in bare omgeving voorviel, en uit hare
kinderjaren al do herinnoringen aan en baio
belangsteling in bet landbouwbedrijf bewaard.
Zjj werd het niet moede om naar oom Friis
te luisteren, wanneer b(j over zjjn lievelings
onderwerp in bet breede uitweidde; ja, zjj
lokte dit zelfs door liare vragen uit. Het was
den beer Von Osternau een waar genot,
wanneer deze zjjno beschouwingen over de
moeilijkste lundbou waan gelegenheden kon ont-
w.kkelen en Bertha hem daarbij met hare
scboone, zwarte oogen zoo verstandig aan
keek. Niet minder aangenaam was liet hem
eok, wanneer zjj eens recht vroolyk met hem
babbelde, hem van Königsberg en Berlijn of
hare jonge jaren vertelde, dan wel bjj
deze of gene gelegenheid met kinderlijke
hartelijkheid zich tot hem vlijde, hom de
grijze haren van het voorhoofd streek en hem
haren lieven oom Frits noemde.
Ook mevrouw Von Osternau verzotte zich
tevergeefs tegen don invloed, dien Bertha
op haar, zoowel als op alle anderen, oefende.
Onmogelijk kon Z(j weerstand bieden aan de
lieftallige wjjze, waarop do schoone maagd
haar wist in te nomen. Ja, het scheen wel,
of Bertha hare tante reeds volkomen in hare
macht had. Reeds den eersten dag na hare
komst op het kasteel Osternau, oriénteerde
zjj zich in het geheele kasteel, in de keukens
cn kelders, in de voorraadschuren en de koe
stallen overal wist zij dadeljjk bescheid van
te govon en mevrouw Von Osternau had
slechts eene aanduiding ie geven, dan wist
Bectha zich deze ten nutte te maken. Geert
enkel oogonbhk van den dag deed z(j niets;
zelfs indien zjj met haren oem m gesprok
i gewikkeld was of hem op eer.e wandeling
vergezeldo, had zij het breiwerk steeds bij
i de hand, om daarvan een nuttig gebruik te
j maken. Berlba kon Lize als model dienen,
i Zy was eene hoogst ontwikkelde jonge dame,
bijna eene kunstenaresse, maar koesterde
voor de loden op lo richten, algemoeno in
stemming.
Vorder werd medegedeeld, dat was ingeko
men een telegram van den adjudant van
dienBt van H. M. de Koningin-Regentes,
houdende dankbetuiging voor de hulde, den
vorigen dag aan H. M. gebracht.
De voorzitter hield hierna zijne rede over
een christelijken arbeidsraad, waarna zich een
uitvoerig debat ontspon, waaraan o. a. door
do hoeren Kater, Van Ltiben Seis, lid dor
Tweede Kamer, en prof. De Savornin Lobman Jr.
werd deolgenomen. Verschillende sprekers
wilden de zaak alleen en bloc behandelen en
daarna commissoriaal maken.
De motie-Waller werd verworpen. Het
voorstel-Van Kempen, om het geheele onder
werp commissoriaal te maken en een rapport
uit te brengen van het bestuur met verzoek
aan „Patrimonium" om hetzelfde te doen en
deze in de eerstvolgende algemeene verga
dering te besprekon, werd aangenomen. Zes
leden dezer commissie zal het bestuur aan
wijzen.
Na de pauze besprak de heer Hoogenboom,
van Kollum, de toestanden in Friesland.
Uit het roferaat van den hoer Hoogenboom
bleek dat de achteruitgang van Friesland
deel6 te wjjten was aan hot verdwijnen van
kapitaal uit de provincie, deels aan te hooge
lasten en den grondprijs. Hij toondo aan, als
een bewijs van de wanverhouding, dat de
rjjksto gemeenten, als Oostdongeradoel en
Kollumeradeel, enz., de hoogste armenlasten
hadden, als ƒ2.70 tot ƒ2.SO per hoofd of
l'/i millioen por jaar, en Weststellingwerf,
de armste, slechts 0.72 aangaf. Vele
middelen tot verbetering der sociale toe
standen kondon aangewend worden, als
landontginning en inpoldering van uitge-
veenue gronden, betere regeling der arm- en
slikgelden, enz. Hjj spoorde allen aan om de
pogingen, ook van niet speciaal Christelijke
zijden aangewend, om den toestand te ver
boteren, krachtig te steunen.
De voorzitter dankte den inleider voor
zijne belangrijke medodeelingen en sloot de
vergadering mot dank aan allen.
Ds. Van Schelven eindigde met dankgebed.
De volgende vergaderiDg zal vermoedelijk te
Rotterdam worden gehouden.
Het voorloopig bestuur bestond uit de heeren;
A. E. Van Kempen, Leiden, voorzittter; W.
Hovy, Amsterdam, vice-voorzitter; H. Groene-
wegen, Amsterdam, secr.J. G. Van Schaar
denburg, Dordrecht, penningm.A. Dingemans,
Middelburg; H. H. Van Dijk, Utrecht; G. J.
daarbij ook geene verachting voor vrouwelijke
handwerken en juist z66 verlangde mevrouw
Von Osternau dat ook Lize zou zijn. Hoe
taktvol wist zjj daarenbovon mot de heeren
om te gaan! Zy was niet vleiend en trachtte
evenmin buitengowoon te behagen. Met waar
genoegen aanvaardde zjj do hulde, welke men
haar bracht, doch lokte deze niet uit en wist
deze zelfs op eene allerliefste, volstrekt, niet
beleedigende manier af te wijzen, wanneor
het huldebetoon maar even de gewone gren
zen te buiten ging.
Dit vooral deed zjj duidelijk zien bjj haren
omgaDg inet den luitenant, die dikwerf het
meisje op eene, mevrouw Von Ostemau vol
strekt niet aangename wijze trachtte het hof
te maken, maar die steeds door Bertha in
bedwang werd gehouden, terw(jl zjj daaren
tegen den heer Von Wangen, den jongen,
be6chroomden opzichter, door een vriendelijk,
maar volstrekt niet opvallend tegemoetkomen
aanmoedigde.
De heer Von Wangen was de eenige zoon
van een zeer rjjk grondbezitter in Wost-
Pruisen. Zjjn vader had hom naar hetkas-
teol Osternau gezonden, om daar don land
bouw in al zijne uitgebreidheid te leeren
kennen en ook om te leeren zich in de wereld
te bewegen.
Van 1—C regels f 1.05. Ieder-
Grootero loiters naar plaats; e rote. Voor het
iueaesoeren buiten de stad n II 05 berekend.
Knottenbelt, Barneveld; AY~ Namen Hz.,
Zwyndrecht; A. W. Schipp- V; Vlaardingen;
D. Schut, H. Wallor; J. A.Wormsc-r. Amsterdam.
Do voorloopigo bestuurde: werden defini
tief gekozen en tot plaatsvervan -ndo bestuurs
leden de hoeren Okma. van Woensoradoel,
en Hoogenboom, van Kollum.
Op voorstel van den voorzitter was den
vorigen dag het bovenbed- eld, volgend telegram
verzonden aan do Koningin Regentes:
„De Veroenig. van Nederl. polroons „Boaz",
to Amsterdam vergaderd, biedt Uwe Majesteit
hare nederige hulde en de verzekering haror
verknochtheid voor het geliefde Stamhuis van
Oranje Nassau, Inzonderheid vor Hare Majes
teit Wilhelmina, de vreugde cn hope van 't
gansche Nederlandscho volk."
Bjj de statutenwijziging void bepaald, dat
de Voreoniging zal heeion Nedorlandsche
Patroons-Vereeniging „Eo:govostigd te
Amsterdam", en dat mede nis patroons be
schouwd zullen wordei ciissarissen en
directeuren of beheerdei van nijverheid- en
landbouwbedrijven.
Uit Amsterdam schrijft men;
Voor eene overgevulde v 1 af gisteravond
Sarah Bernhardt hare 1 a beidsvoorstelling.
Zij had succes, maar m- 'I rooto van vroe
ger dagen. Do melo-dt; n.Uhe laatste be
drijven van „Frou-Frou i Jen 't publiek
slechts gedeeltelijk. Sai lin-i verrukkelijke
oogenblikken. In do n t-n van passie
liet hare stem haar ir-, steek. Ze werd
zeer slecht gesecondeer A a de laalsto acte
werden bloemen op 't t- 1 gestrooid. Een
enkel ongelukkig bouq ,-ord over hot
voetlicht gestoken. Ams m hoeft de kun
stenaresse maar karigj .-dueld op hare
soirée d'adiou; de ta d v., tyds schijnt
tameljjk aan hare bewo: -raars geknaagd
te hebben.
- Bjj koninklijk besluit van 22 Sept. jl.,
opgenomen in de Staatscourant van 1 Oct.,
is bepaald dat oen curst.- vu militair onder
wijs bi) de landmacht, .1 bedoeld onder i>
van art. 2 der wet van -1 Juli 1890 (Stsbl.
126) wordt ingesteld bjj regiment grona-
uiers en jagers, bjj elk der acht overige regi
menten van de infantorie en b(j het instructie
bataljon.
Het besluit, dat met 1 Nov. a. s. in wer
king treedt, is genomen krachtens art 4 dier
wet, houdende regeling van hot militair on-
derwjjs bij do landmacht, voor zoover daarbij
I do opleiding voor don officiersrang en de
hoogere vorming van den officier zijn be-
trokken.
De beschroomde jonge man, die het aan
tafel nauwelijks waagdo een woord te spreken,
wanneer men liem iets vroeg, die, niettegen
staande hij daartoe vaak wen uitgenoodigd,
het maar zelden waagdo des avonds aan de
theetafel te verschijnen, uit vri-es op de eene
of andere wijze tegen de diiqn-lte te zullen
zondigen, was met de verschyi i-gvan Bortha
als het ware geheel veranderd.
Hy begon zich met Eertba die aan tafel
zjjne buurvrouw was, te onderhouden, en
aangezien deze hem vriendoliik aanmoedigde,
nam hy spoedig een llink nel aan het
dischgesprek en voldeed hjj thans gaarne en
met de grootste bereidwilligheid aan de uit-
noodiging des heeren Von Osternau, om des
avonds de thee in den familiekring te ge
bruiken.
Mevrouw Von Qsternau weet er Bertha
dank voor, dat, door haren Tnv""1011' de 'aeer
Von Wangen zich nauwer bjj do famiu*?'lA
sloot. Hot was voor haar vaak een drukkend"
gevoel geweest, dat de jonge beschroomde
j mail, de zoon van een oud vri - d van haren
j echtgenoot, zjjn vrjjon tj.-i bijna altijd op zijne
j kamer doorbracht.
Wor t vervolgd.)
