Dc meeting te 's-Gravenhagc.
Gomougd Nleuw0.
Met het oog op het heerschen
der cholera in het buitonland en in enkele
plaatsen in ons land, heeft zich ook te Zoe-
terwoude eene gezondheids-commissie ge
vormd uit de leden van den gemeenteraad,
die nauwlettend toezicht zal houden op de
privaten, zinkputten, mesthoopen, onz. Op
de vuilnisbakken z\jn deksels gemaakt.
Met twee opvolgende treinen
van den Hollandschen Spoorweg keerden
hedenvoormiddag de veldbataljons van het
regiment grenadiers en jagers, die in de
legerplaats btf Laren gekampeerd hebben, in
de residentie terug.
Aan hot station werden de troepen ver wel
komd door de aldaar achtergebleven of reeds
vroeger teruggekeerde officieren van het garni
zoen, zoomede door den commandant, den
majoor Van Franck, den kapitein-adj. Mctfwcrt
der dd. sohuttery en den kolonel plaatselijk
commandant.
De muziek der dd. schutterij deed b\j het
hinnenstoomen der treinen zich hooren en
voerde op den weg naar de kazerne, afwisse
lend met de stafmuziek en de jagers, mar-
schen uit. De troepen zagen er flink uit.
Do Sporttentoonstelling te Scho-
veningen werd gisteren bezocht door 8625
personen. Van 11 tot 18 September gingen
33,435 en van 1 Juni tot 18 September
563,057 personen door de tourniquets.
De tentoonstelling zal, ook met het oog op
den op den 2den October invallenden Zondag,
na den aanvankelijk op 30 September bo-
paalden sluitingsdag, met twee dagen ver
lengd worden, nl. 1 en 2 October. Het uit
voerend comité beijvert zich aan zijn voor
nemen gevolg te geven den lsten October de
uitreiking der bekroningen te doen plaats
hebben; zeker is dit nog niet daar de ver
wezenlijking afhankelijk is van het gereed zijn
der medailles en diploma's, welker invulling
veel tijd vereischt.
De vruchtententoonstelling oy hot Sport
terrein, van do afdeeling Den Haag van de
Hollandsche Maatschappy van Landbouw, die
van Vrydag tot Maandag wordt gehouden,
belooft buitengewoon fraai to zullen zyn. Zy
-telt 361 nummers, waaronder meer dan 400
trossen druiven.
De wandeltocht, ton gunste van
algemeen kiesrecht Zaterdag-avond te Amster
dam gehouden, is zooals verwacht werd kalm
verloopen.
Een paar duizend betoogers en ongeveer
een geiyk getal nieuwsgierigen waren tegen
halfnegen voor „Constantia" byeen en begaven
zich, toen do gedelegeerden der 35 vakver-
eenigingen met hun aanhang uit het gebouw
op straat gingen, in ongeregelde troepen op
marsch.
Tegen elf uren kwam de stoet voor „Con-
stantia" aan. Zekere Renes sprak uit het
raam der koffiekamor van „Constantia" ée
menigte toe en bezigde daarby uitdrukkingen,
waarin de inspecteur Boas aanleiding vond
om zich in de zaal tegenover Hertmans en
Yan der Goes te beklagen. Renes oindigdo
toen zyne toespraak en de menigte trok naar
binnen.
V. d. Heyden opende nu eone vergadering
met dankzegging namens het comité voorde
goede orde, welke in acht genomen was.
Van der Goes verkreeg daarna het woord
en sprak den wensch uit, dat, wanneer mon
voor ntoeiiyker zaken stond, ook dan allen
zoo eendrachtig zouden zyn als dezen avond.
Thans was het bywyze van spreken maar
„kinderspel." Hy eindigde met dankzegging
voor de goede orde en met de leus: „Leve
het proletariaat, leve het algemeen kies- en
stemrecht! Leve de sociale rovolutiol"
De vergadering werd daarna te kwart vóór
twaalven gesloten.
Reeds vroeger werd gemeld
hoe de commissie voor de noodlydenden te
Beets (Fr.) aan ongeveer 80 arbeiders werk
verschafte op de aangekochte gronden. De
commissie heeft thans bepaald, dat van
's morgens 7 tot 's avonds 5 uren zal gewerkt
worden, met 2 uren schafttyd. Het daggeld
werd vastgesteld op fl.
Eergisteravond, te ongeveer 8
uren, brandde in den N. Enk, by Apeldoorn,
een huisje af, behoorende aan de wed. S. S.
en bewoond door den venter v. B. met gezin.
Het schoone weder was zeker oorzaak, dat
tal van wandelaars er oen kykje gingen
nemen, al was het op den weg er nog zoo
donker.
Door onbekende oorzaak ontstaan, woedde
de brand zoo hevig, dat de woning in korten
tijd in asch lag, voordat nog de brandspuiten
hadden kunnen trachten te blusschen. Ook 2
geiten kwamen in de vlammen om.
Het huisje was verzekerd, doch de inboedel
niet. Treurig genoeg voor den bewoner, die
zelf afwezig was tydens den brand.
De rechtbank te Heerenvoen
heeft den tramkarryder Do H., van Drachten,
wiens kar met de tram in botsing kwam,
overeenkomstig do vordering van het O M.,
wegens het doen ontstaan van gevaar voor
stoomvermogon, veroordeeld tot f 25 boete,
by niet-betaling te vervangen door 15 dagen
hechtenis.
Opnieuw is te Groningen voor
gekomen een geval, waarvan de veischjjn-
selen wijzen op cholera. Aan den Singelweg
buiten de voormalige Ebbingepoort is do
schoenmaker Kuipers door een verdacht
ziektegeval aangotast. De man is naar de
barak voor cholera-zieken vervoerd en het
huis ontsmet.
Uit de woning van den slaapsteebouder
Helder in de Prinsenstraat aldaar is nog iemand
naar de cholera-barak overgebracht.
In hot „Hbl.werd de vorige
week de vraag geopperd, of het te Hamburg
waargenomen feit, dat in en b(j leerlooteryen
de cholera geen slachtoffers gemaakt heeft
uit de werking van hot looizuur acidum tart-
nicum) is te verklaren.
In het „Weekblad" van het „Ned. tydschrift
voor Geneeskunde" wordt door den Leidschen
hoogleeraar Nolen inderdaad gewag gemaakt
van de toepassing van tanninetot genezing
van choleraiyders. Uitvoerig wordt daar gemeld,
op gezag van prof. Cantani te Napels, hoe
aldaar zeer gunstige uitkomsten zyn verkrogen
door bij het begin der ziekte herhaaldeiyk
een warme (37°; oplossing van 1 pCt. looi
zuur in de ingewanden te brongen. Ook te
Genua, Florence en Triest zouden daarmee
schitterende uitkomsten zyn verkregen. Hoofd
doel daarby is bohalve verwarming het
dooden der bacterièn en het onschadelijk
maken van hunne giftstof in liet darmkanaal.
Prof. Nolen verklaart, dat hy zelf het nut
en do onschadelykheid van tannine by darrn-
ziokte heefc waargenomen on raadt zeer aan
dit middel te beproeven, zoo de cholera zich
ook in ons land verder mocht uitbreiden,
wat zegt hy - „do talryke gevallen van
cholera nostras in de laatste dagen in do
couranten bekend gemaakt, helaas doen ver
moeden."
Hy geeft vorder den raad een voldoend
aantal toestellen mot do ^reischto oplossing
in voorraad te hebben. „De golden daarvoor
uit te geven," schryft prof. Nolen, „waren
zeker beter besteed dan de schatten, reeds
nu, aan carbol, creoline, chloorkalk enz. voor
zoogenaamde desinfectie vermorst."
Gisternacht is te Keulen een
goederentrein een personentrein achterop ge
reden. Tweo personen werden gedood en 11
zwaar gewond.
In den laatsten wagen van den personen
trein bevonden zich soldaten. Eén hunner
trok aan het noodsein, omdat, zooals hy later
verklaarde, een soldaat er uit gevallen was.
Do trein stond toen stil en dit was aanleiding
tot de botsing.
De ketel der eerste locomotief
van den nacht sneltrein Rome Weenen is
gesprongen. De stoker en do machinist zyn
gedood en de stoker der tweede locomotief
werd licht gewond.
In eene fabriek van chemicaliön
to Lyon is een groote brand uitgebroken. De
geheele fabriek, die eene oppervlakte van 300
aren beslaat, werd in eenige oogenblikken
verwoest. De schade bedraagt 1,200,000 fr.
Uit Brussel wordt gemelddat
Zaterdag-nacht dieven inbraken in het hotel
van don graaf van Vlaanderen, die zich in
Italié bevindt, terwyi zyne ochtgonoote en
kinderen in Duitschland vertoeven. De dieven
gingen met al het zilverwerk, dat zy krygen
konden, ten bedrage van 10,000 fr., op den loop.
Zware overstroomingen hebben
plaats gehad in het noordon van China, waarby
omstreeks 100 personen zyn omgekomen. In
3 dagen steeg de Yong rivier 50 voet.
Een typhoon richtte op het eiland Formosa
groote verwoestingen aan en maakte talryke
slachtoffers.
RECLAME».
De Heer CATLEIVOER, Vertegenwoor
diger van het Huis J. W. BURGER, Chemiserie
Spéciale, Rokin 100, Amsterdam, heeft de eer
zyn geachten Begunstigers te berichten, dat
hy zal te spreken zyn in het Hotel „Lion
d'Or", den 20sten September a. s. 5060 8
(Zie het begin in het 2dc blad.)
Omtrent den dag van gisteren
wordt ons nog uit Den Haag gemeld
Voor zoover bekend, is, niettegenstaande
de aanwezigheid van eenige duizenden be
toogers voor het Algemeen Stemrecht, die go
durende byna den ganschen dag de straten
vulden en ook duizenden nieuwsgierigen op
de been brachten, de orde niet verstoor d, een
paar weinig beteekenende incidenten uitge
zonderd. gezonderd. (Er waren meer dan 1800
Amstordamsche werklieden.)
Zoo wilde het toeval, dat, toen het hoofd
van den grooten stoet, gevormd door de pas
sagiers van da gezelschapstrein uit Amster
dam, op zjjn wandeltocht, juist uit deHobbemi.
straat op de Hooftskade kwam, een wagen
van den postpakketdienst in vollen draf kwam
aanrijden en de voorste gelederen van de
colonne verbrak. Hierdoor ontstond eenige
verwarring en eenigen uit de menigte be
duidden den bestuurder, dat hy óf had moeten
uitwijken uf b(j hot naderen van de menschenrjj
had moeten stilstaan.
Het tweede voorval was, toen een oogen-
blik de orde dreigde verstoord te worden in
het Westeinde, alwaar een troep jongens do
in partijen terugkeerende manifestanten achter
volgde met het gezang van Oranje-liederen
op de bekende wijze van „Weg met de socialen"
enz. Hierdoor ontstond een klein opstootje,
dat echter niet lang duurde, daar een aantal
politie-agenten de geregelde circulatie spoedig
herstelde.
Des avonds tusschen acht en negen uren
weergalmden de straten, naar het Holl.
Spoorstation leidende, van het gezang der in
talrjjko groepen huiswaarts koerende socialis
ten, die de Marseillaise, den Achturenmarsch,
hot Mariannelied, enz. in koor aanhieven.
De gezelschapstrein keerde te halfnegen
met zijn pl. m. 600 passagiers naar de hoofd
stad terug. By het wegryden werd uit een
der derde-klasse-rytuigen een rood vlaggetje
gezwaaid.
Overigens heerschte er den ganschen avond
op het station buitengewone bedry vigheid door
don terugkeer van talryke gezelschappen
meetingisten, die in zeer vroolyke stemming
Den Haag verlieten.
De toegang tot het station werd op het
buitenplein vrygehouden door een sectio politie
agenten en op het perron waren Ryks veld
wachters geposteerd.
Over do leiding cn het beleidvol optreden
van de politie, over wolke by afwezigheid van
den hoofdcommissaris, de commissaris dor
lste afd. de heer De Klopport, het algemeen
bevel voerde, ging slechts één roep van
tevredenheid op. De commissarissen Dietz en
Olivier, bugestaan door den hoofdinspecteur
Van Bungo, haddon do leiding op de straat.
Te vyf uren begaf de waarnemend hoofd
commissaris zich naar de woning van don
burgemeester om hem den rustigen afloop der
betooging te melden.
't Moet gezegd worden, dat ook de hoofden
dor beweging al hun invloed hebben aange
wend om de orde en eene stipte nakoming
der politio-voorschriften te verzekeren.
Ten einde by eventueels noodzakelykheid
dadolyk bystand te kunnen verleenen, waren
gisteren de huzaren en het bataljon grena
diers, dat te 's Hage van het kampoerende
regiment was achtergebleven, in de kazernes
geconsigneerd. De hoofdwacht was op de
dubbele sterkto gebracht, waarvan de helft
echter te acht uren inrukte, nadat de voor
het Holl. spoorstation bestemde militaire hulp
niet noodig was geoordeeld.
In do gisteravond te 's-Hage gehouden
byeenkomst in „Walhalla", van gedelegeerden
van onderscheidene afdeelingen van den „Bond
voor algemeen kies- en stemrecht en socialisten-
veroenigingon", is de volgende motie aange
nomen, welke aan den minister van binnen-
landsche zaken zal worden ingezonden
„De Vergadering, overwegende, dat er geen
schyn van billykheid is aan het tegenwoor
dige kiesstelsel; dat de geschiedenis van den
laatsten tyd voldoende bewezen heeft dat
verandering daarin dringend noodig is; dat
de arbeiders zonder twyfel in staat zyn beter
te kiezen en te beheeren dan de tegenwoor
dige kiezers en heerschers;
verklaart het algemeen kiesrecht een eisch
van oogenblikkeiyk belang."
KOLONIËN.
BATAVIA, 13—19 Augustus.
Ten spyt van de meest fantastische b.rich
ten, welke to Medan in de laatste dagen
wederom in omloop waren betreffende de
plannen der Atjehers in het noordon van de
residentie, valt er omtrent hun doen en laten
niets anders te vermelden dan het bericht
uit Tamiang, dat Zaterdag 11. (13 Aug.) by
het bestuur binnenkwam, dat namelyk een
bende, volgens schatting 20 h 30 man sterk
zich in het Tamiangsche vertoond heeft en
een paar Chineezon te Oepah en Kwala Sim
pang vermoordde. Ofechoon gewaarschuwd
schynen dus alle Chineezen uit het binnenland
van Tamiang nog niet naar Seroeway te zyn
teruggetrokken. De Atjehers roofden en stalen,
volgens de vluchtelingen, en zyn toon weer
vertrokken.
Hunne hoofdmacht schynt nog steeds in
Modjo-pahit te vertoeven en welken kant men
uit wil is nog niet mot zekerheid bekend. De
berichten blyven luiden dat de bende naar
boven, naar de Gajoelanden, wil oprukken
om daar hulp te zoeken en, met de zware
regens der laatste weken, welke aan de
beveiliging der benedenstreken uitmuntend
te stade kwamen, klinkt zulks zeer waar-
schijnlyk. Dit belet niet dat kleine troepjes
nu hier dan daar kunnen verscbynen. om te
rooven en te stelen. [Deli-Crt.van 17 Aug.y
By het bestuur te Medan kwam van
Maleische zyde het bericht binnen, dat eene
bende Atjehers zich ophoudt in de Sorang-
djaja, do kuststreek tusschen Tamiang en
Langkat, met het doel van daar uit een
overval te wagen. Tot heden werd niets naders
omtrent hare bewegingen vernomen.
Uit een paar brieven, welke ons gewerden,
blykt dat men op sommige estates uit het
lang wegblijven der Atjehers ook onmiddel-
lyk concludeert, dat ze nu wel niet meer
zullen komen. Ofschoon wy het helpen wen-
schen, achten we het tevens noodig te her-
halon, dat niet genoeg waakzaamheid kan
worden betracht. Door niet de grootste voor
zichtigheidsmaatregelen te nemen tegen een
overval, zou men juist zoo'n waagstuk uit
lokken. En de kosten van een paar nacht
wakers meer zyn van geene beteekonis tegen
over de schade, welke een onverwachte visite
zoude aanrichten. (Dcfi Grt. van 20 Aug.)
Volgens telegram uit Kotta-Radja is
de vorst van Edi, Toengkoe Tjihik, ridder
Ned. Leeuw, den lien Augustus gestorven.
Zyn overlyden was het gevolg van een negen
oog op den rug, zoodat daardoor by voorbaat
alle praatjes vervallen, dat hy als slachtoffer
viel van vergiftiging, voor welk gevaar liij
trouwens zelf altyd een beetje bang was. De
overledene heeft van af 1875 geregeerd en dus
de verschillende toestanden, welke voor zyn
ryk een gevolg waren van den Atjeh-oorlog,
ten volle genoten. Dan eens hoog in aanzien,
getuige de ridderorde, dan weer half ver
dacht als niet in staat of onwillig om de
Atjehers te weerstaan, die in zyn land vielen,
heeft hy geduronde zyn leven maar al te
zeer ondervonden, dat wy in het Edische
nimmer eene bepaalde politiek d outrance
wisten door te voeren. De eene controleur
brak gewoonlyk af wat zyn voorganger had
ingevoerd. Dit is zeker, dat dank zy deze
politieke onbestendigheid, de invloed van den
vorst, in do laatste jaren, sterk aan het
afnemen was, zoodat hy by de Atjehsche
invallen bitter weinig op zyne eigen onder
danen staat kon maken. Het nadeelig verschil
in den toestand van het landschap is dan.
ook verbazend wanneer men bedenkt dat
circa 12 jaar geleden, dc Ned. Handelmaat-
schaypy er uren ver landinwaarts eene tabaks-
onderneming exploiteerde, terwyl thans even
buiten de benting van veiligheid goen sprake
meer is. Of de vervreemding zyner onder
danen een gevolg was van een unfair peper,
monopolie, zooals zyno vyanden beweerden,
dan wel dat, zooals hij verklaarde, zyn trouw
blyven aan de „kompanie" er de oorzaak van
was, doet thans niets meer ter zake, maar
zeker is het dat zyn ryk er door de aan
houdende Atjehsche invallen in welvaart niet
op is vooruitgegaan, ofschoon hyzelf volgens
de on-dits schatten bezat, welke voomamelyk
in Penang belegd, dikwerf aanleiding hebben
gegeven tot het gerucht dat, indien het hem
voor 't kiezen stond, hy er niets op tegen
had, om aan de overzyde van de Malacca-
straat de rol van een ,roi en exil te vervullen.
Hy wordt in Edi opgevolgd door zyn zoon
T. Hassan.
De correspondent van ds „Loc." schryft
uit Atjeh: „Belangryk nieuws viel er in de
laatste dagen op Groot-Atjeh niet voor. Het
beschieten van den trein in de nabijheid van
Lamreng is er weinig op verminderd; dat
was dan trouwens ook niet te verwachten.
De post-commandant van Segit, de kapitein
