K°. 9988
Woensdag 14 !^epteml>ei*.
A0. 1892.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 13 September.
<§eze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van fpn- en feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZHB COURANT:
Voor LtUm p* I munAaaf 1.1».
rnut ft H1.6*.
AilODd.rlijlc. Noinm.n0.06.
Een onzer geachtste stadgenooten, deheer
J. Wetrens, hoopt a. s. Vrijdag, 16 Sep
tember, z\jn 70sten verjaardag te vieren.
Den velen vrienden en vriendinnen van
dezen man, aan wien Leiden op muzikaal
gebied zoo veel te danken heeft, zal deze
herinnering aan den voor hem zoo heuglijken
ig zeker niet onwelkom zijn.
De hoogleeraar dr. H. Oort, rector magni
ficus der rijksuniversiteit alhier, zal op Dinsdag
den 20sten September a. s., 's namiddags te
twee uren, in de academische gehoorzaal ver-
plag geven van de lotgevallen der universiteit
in het afgeloopen studiejaar, om daarna zijne
waardigheid over te dragon aan den hoog
leeraar dr. C. P. Tiele, don door H. M. de
Koningin-Regentes benoemden rector-magni
ficus voor het studiejaar 1892 '93.
- In de gisteren te Amsterdam gehouden
vergadering der Kon. Academie van "Weten
schappon herdacht de voorzitter, prof. Kern,
met diepen weemoed den dubbelen slag, welke
de Acadomie heeft getroffen door het over-
lydon barer leden Matthias De Vries en Op-
zoomer, van De Vries, zoo sprak hij die
nu omstreeks eenc halve eeuw geleden de
grondslagen legde voor eene nieuwe school, een
tijdperk opende in historische studio der taal
waarbij waardeering gekweekt werd voor de
entdekkingen in het buitenland, zonder do
liefde te verminderen voor het heerlijk kleinood,
dat wy bezitten in onze eigen taal; van Op-
zoomer, die, ook op zijn gebied, nieuw leven
wekte als leoraar in de wijsbegeerte, en tevens
zoo rijke gaven ontplooide als grondig jurist
cn fijn beoordeelaar van letterkundige ge
schriften. Van beider onderwijs, gelijk van
beider persoon, ging bezieling uit; door woord
on voorbeeld wisten zij geestdrift te wekken
in hunne leerlingen, wier liefdevolle bewon
dering zü zich wisten te verwerven.
Daarna werd o. a. de medodeeling gedaan,
dat prof. A. Pierson als vertegenwoordiger
der Regeering het Amerikaniston-congres te
Fuente, in Spanje, zal bijwonen.
Prof. dr. M. J. De Goeje, uit Leiden, gaf
hierna het levensbericht van het overleden
lid der afdoeling dr. G. A. Wilken, hoogleeraar
b\j de Indische instelling der Academie te
Leiden, en alhier 28 Augustus 1891 overleden.
Den 17den Mei 1847 in de Minahassa ge
boren, ontving Wilken zijne eerste opleiding
van zijn vader die zendeling was. Naar Hol
land overgekomen, volgde hij in 1866 do
lessen aan de H.-B. School te Delft en stu
deerde met zooveel inspanning, dat hy reeds
in 1868 het groot-ambtenaarsexamen kon
ailoggen. Hy werd controleur, eerst te Menado
en later op Sumatra. Gedurende een twee
jarig verlof bezocht Wilken de colleges te
Leiden om de oude talen te bestudeeren.
Hy trok de aandacht door zyne geschriften
op zich, werd in 1884 benoemd tot lector in
de land- en volkenkunde van den Indischen
Archipel en in 1885 tot hoogleeraar by de
Indische instelling te Leiden.
Uit de talryko geschriften van den over
ledene toonde zyn levensbeschryver aan, hoe
uitgebreid het studieveld van Wilken is ge
weest en hoeveel hy heeft bygodragen tot
vermeerdering der kennis omtrent Indië.
Al te groote liefde voor zyne wetenschap
en zyn vak heeft Wilken verleid om te veel
van zyn werkkracht te vergen, tot groot
nadeel van zyne gezondheid. In de kracht
\an zyn leven bezweek hy onder de te zware
taak, die hy op zich had genomen.
De heor De Goeje ncemde Wilken een
grondig geleerde, eon conscientious en oor-
spronkelyk onderzoeker.
De broeder van den overledene, die was
uitgenoodigd om dit gedeelte van de zitting
by te wonen, bedankte voor de hem daar
mede bewezen eer.
Ten slotte deelde mr. Fockema Andre®,
hoogleeraar te Leiden, een en ander mede
omtrent de termynsbepaling van „jaar en dag"
in de rechtspleging der verschillende natiën.
Uit het medegedeelde bleek, dat eerst later
onder „jaar en dag" een „jaar en zes weken"
is verstaanprimitief bedoelde men er mede
„een vol jaar."
Door den directeur-generaal der Maat-
schappy tot Exploitatie van Staatsspoorwegen
i6 eene eervolle vermelding toegekend aan G.
Van Eek, machinist 3de kl. te Leiden, wegens
betoonde activiteit.
Honderd en zeven jongens van Hr. Ms.
opleidingsschip „Admiraal Van Wassenaer"
te Amsterdam zyn gisteren bevorderd tot
lichtmatroos en zullen met 1 October aan
boord van actieve schepen worden overge
plaatst. Daarentegen gaan 160 jongens, thans
geplaatst by de Kweekschool voor Zeevaart
to Leiden, met genoemden datum op gemeld
opleidingsschip over.
H. M. de Koningin-Regentos heeft aan
den voorzitter der commissie voor de in 1893
te Winschoten te houden tentoonstelling van
nationale nyverheid bericht doen toekomen,
dat H. M. bereid is daarvoor eene of meer
medailles beschikbaar te stellen.
De „Delftsche Ct." bevestigt „uit ver
trouwbare bron" het bericht, dat de heer
J. C. Boers tot den minister van binnen
landsche zaken het verzoek heeft gericht, dat
het koninklijk bosluit wordo ingetrokken,
waarby hy tot ridder der Orde van Oranje-
Nassau weid bonoemd. „De heer Boers vond
tot dat vorzoek aanleiding in de debatten,
welke indertyd by de instelling dezer orde in
de Tweede Kamer zyn gevoerd."
De Staatscourant van 13 dezer bevat het
programma voor de opening van de vergadering
der Staten Generaal op 20 September.
Des middags te 12 uren zullen de leden dei
Staten-Generaal zich begeven naar de zaal,
bestemd voor de zittingen van de Tweede
Kamer, en zich in eene algemoene vergadering
vereenigen, onder voorzitting van den door de
Koningin-Regentes benoemden voorzitter der
Eerste Kamer.
Do ministers, hoofden van ministeriëele
departementen, de kanselier der Orden en de
leden van den Raad van State zullen zich,
dos namiddags te 1 uur, mede in die zaal
voreenigen.
H. M de Koningin Regentos zal te 1 uur,
met het gewone ceremonieel, van het paleis
afryden.
Salvo's uit het geschut zullen het afryden
van het paleis en het oogenblik, waarop H. M.
het gebouw der Staten-Generaal verlaat, aan
kondigen.
De voorzitter van de vereenigde vergadering
der Staten-Generaal brengt ter openbare ken
nis lo. dat aan de aanzoeken van anderen dan
degenen, die deel uitmakon van de vereenigde
vergadering, om toegangskaarten op 20 dezer
te ontvangen, geen gevolg kan worden ge-
gegeven, omdat de beschikbare ruimte dit niet
toelaat; 2o. dat alle doorloopende en andere
kaarten, afgegeven tot toegang voor do ver
gaderingen van de Tweede Kamer, niet geldig
zyn voor de genoemde vereenigde vergadering.
De voordracht voor lsten geneesheer-
directeur van het gesticht „Meer en Berg",
onder Bloemendaal, bestaat uit do heeren:
dr. D. De Snoo en G. Jelgersma, beiden 2de
geneesheer aan voormeld gesticht, benevens
dr. Cowan, directeur van het krankzinnigen
gesticht te Dordrecht, en dr. Hoffman, oud
directeur van het krankzinnigen-gesticht te
Batavia.
Naar men verneemt, zal de beroemde
tragedienne Sara Bernhardt op Maandag den
I9den te Utrecht en op Zaterdag-avond den
24sten September a. s. te Haarlem in den
Schouwburg optreden.
Door de arrond.-rechtbank te Heerenveen
is, ter vervulling van de vacature van griffier
van dat college, opgemaakt de navolgende
alphabetische lyst van aanbeveling: mr. J.
A. Hingst, griffier bij het kantongerecht te
Bolsward; mr. P. J. J. Scholten, subst.-griffier
bij de arrond -rechtbank te Haarlem, en mr.
J. A. Wyers, griffier by het kantongerecht
te Enschedee.
By beschikking van den minister van
binnenl. zaken is met 1 Oct., op zy'n ver
zoek, eervol ontslag verleend aan C. H. Yan
Herwerden, arts, als assistent by de patho
logie aan de Ryks Universiteit te Utrecht.
Ingevolge de door de Grieksche Regee
ring genomen gezondheidsmaatregelen, kunnen
pakketten en monsters van koopwaren, be
stemd voor Griekenland, tot nader order
niet ter verzending met de post worden toe-
gelatert.
De minister van waterstaat maakt be
kend, dat de directie van het postkantoor te
Dordrecht vacant komt.
Sollioitatiën naar de gemelde betrekking,
waaraan eene jaarwedde van f 2900 en vrye
woning is verbonden, zullen uiieriyk 20 Sept.
a. s. moeten zyn ingediend.
Het stoomschip „Spaamdam," van Rotter
dam naar Nieuw-York, passeerde 11 Sept.
Scilly; do „Schiedam," van Rotterdam naar
Baltimore, passeerde 11 Sept. Lizard; de
„Voorwaarts,'' van Singapore naar Hamburg,
vertrok 12 Sept^van Port-Said; de „Bloem
fontein," van Arasterdam via Londen naar
Kaapstad, vertrok 10 Sept. van Gravesend
en passeerde denzelfden dag Dover; de
„Conrad," van Amsterdam naar Batavia,
arriveerde 11 Sept. te Southamptondo „Deu
calion", van Java naar Amsterdam, is 9 Sept.
van Singapore vertrokken.
De gewone audiëntie van den minister
van marine zal op Vrydag 16 Sept. a. s.
niet plaats hebben.
By koninklyk besluit is benoemd tot
president der arrond.-rechtbank te Roermond,
mr. P. M. O. H. Beerenbroek, thans rechter
in dat college.
Benoemd by het personeel der mil. admi
nistratie: a. by do intendanten, tot luit.-kol.-
int., de maj.-int. B. C. Vermyne; b. bij de
kwartiermeesters, tot majoor kwartierm. by
zyn tegenwoordig corps, de kapitein kwar
tierm. P. M. Scheuileer, van het 8ste reg. inf.;
c. oy de magazynm., hoofden der centrale maga
zynen van mil. kleeding en uitrusting, tot
majoor, do kapt.-magazynm. K. P. H. Weyland.
hoofd van het centraal magazyn van mil.
kleeding en uitrusting te Amsterdam.
Aan W. Van Putten, op zyn verzoek, eer
vol ontslag verleend als gezworen van de
polders, loozende door het Oudeland van Oude
Tongo, provincie Zuid-Holland.
Gemengd Nieuwe.
Andermaal is het gebleken hoe
dringend noodig het is dat aan de post toe
vertrouwde brieven van een duideiyk adres
zyn voorzien.
Een nieuw voorbeeldDen 27sten Augustus
werd ten postkantore alhier bezorgd een brief,
geadresseerd „aan het Bureau van het Leidsch
Dagblad", welke brief den 29steri Augustus
te Leeds aankwam, den volgenden dag we
gens „onvoldoend adres" aldaar werd gewei
gerd en den 31sten Augustus te Londen arri
veerde, zonder natuurlyk echter ook daar aan
het goede adres te kunnen worden bezorgd.
Eindelyk kwam de brief naar do plaats van
afzending terug en nu bleek dat de naam
Leiden onder aan het adres vrij onduidelyk
geschreven was en in den spoed, met het
sorteeren der brieven voor Leeds was aan
gezien. Vandaar het Engelsch uitstapje van
den Leidschen brief.
F2UJ8 DEB ADYERTENTIÉN:
Tas 1—regelt ƒ1.01. Iedere regel meer ƒ0.17).
Groote re 1© tic-re naar plaaUruimte, Voor het
ineaeaeeren buiten de eted wordt ƒ0.10 berekood.
Men schryft uit Den Haag: Hoe
wel de burgemeester de stemrecht-meeting
verboden heeft, verspreiden de socialisten
toch op ruime schaal convocatiebiljetten,
waarin op snorkenden toon het houden der
demonstratie wordt aangekondigd. Velen
zullen er a. s. Zondag natuurlyk inloopenr
wat op den Loosduinschenweg, waar de samen
komst zou plaats hebben, veel drukte en
naar de verspreiders van het biljet hopen
misschien wel een oploopje veroorzaken zal.
Te Rotterdam zyn Zondag-na
middag door de politie by een zilversmid op
de Hoogstraat aangehouden 4 Amsterdammers,
die aldaar eenige diamanten te koop aanboden,
hetgeen der politie verdacht voorkwam. Zy
bleken in het bezit te zijn van ongeveer 130
diamanten, welke zy verklaarden dat hun eigen
dom waren. Na verhoor zyn zy op vrye voeten
gelaten, doch de diamanten zyn by de politie
gebleven en daarmede is een iDspectenr naar
Amsterdam vertrokken, om een onderzoek n
te stellen.
Golyk gemeld, hield ook de R o t-
terdamsche postduiven-vereeniging „De Arend"
Zondag oone wedvlucht van Leiden, waarvoor
door de Hollandsche Maatschappy van Land
bouw een drietal medailles uitgeloofd waren,
namelyk eene zilveren voor den eersten, en
twee bronzen medailles voor den tweeden en
derden prys.
De zilveren medaille werd behaald door G.
I. Tournier, te 1 uur 31 min. 5 sec.; de tvjaède
door J. Maas te 1 uur 31 min. 20 sec do
derde door J. Onos, te 1 uur 31 min. 47'/2
sec. De onderlinge pryzen werden verdiend
door G. I. Tournier, te 1 uur 31 min. 5 sec.
de tweode door "W. Bernard, te 1 uur 31 min.
48 sec.
Zondag-avond werd by den haven
meester te Rotterdam boricht ontvangen van
den quarantaine-dok ter te Maassluis, dat het
stoomschip „Maas", van Hamburg gekomen,
zou opstoomen, met verzoek om den kapitein,
die wegens het overmatig gebruik van Holle-
waypillen ongesteld was, naar het Ziekenhuis
te doen transporteeren. De havenmeester
oordeelde dit geval eenigszins verdacht, wes
halve hy zich met den quarantaine dokter en
den voorzitter der gezondheidscommissie naar
boord begaf. Do genocsheeren constateerden,
na onderzoek, een ernstig cholera-geval.
Hot stoomschip, dat aan de Boompjes lag,
word daarop uit de kom der gemeento ver-
wyderd «n naar boei 18 aan de Ruige Plaat
verwezen. De gemeenschap met dat schip
is verboden.
Do gozagvoprder, kapt. P F. Hansen, is
Zondag avond naar de barak op het excercitie-
veld vervoerd, waar hy gisteren overleed.
Onbegrypelyk is het, dat de ryks quaran
taine-dokter te Maassluis het schip vry ver
klaarde, aangezien de ziekteverschijnselen zich
reeds kort na vertrek uit Hamburg voordeden.
Men schryft verder uit RotterdamDe
ontsmetting aan den Hoek van Holland zal
niets baten, zoolang niet tevens de lading
der schepen aan eene grondige zuivering
wordt onderworpen. Geschiedt dit, dan be
staat er reeds meer zekerheiddie zekerheid
neemt toe, wanneer het aantal quarantaine-
dagen niet onbelangryk wordt verlengd, doch
de meeste zekerheid zal worden verkregen,
wanneer do vaart op Hamburg tydelijk wordt
gestaakt. Dit is ongetwyfeld een harde maat
regel voor hen die zich met deze vaart bezig
houden, doch het particulier belang van enkelen
mag niet worden beschermd ten koste van
de gemeente. Deze laatste lydt toch reeds
nadeel, want het buitenland, dat natuurlyk
op de hoogte is van de wyze waarop te
Rotterdam met uit besmette havens komendo
schepen wordt gehandeld, zal er zich wel
voor wachten zyn schepen naar hier te zenden.
Zoo heeft o. a. do Unionlyn haar geregeld
vertrek van Rotterdam reeds tydeiyk opge
heven.