KONBNC STAAL.
(The Steel King.)
AMERIKAANSCHE SCHETSEN
DOOR
I». HARTE VELT.
Het boek van Andrew Carnegie
triumphant Democracy, door den heer
Geo. W. Van Siclen in hot Nederlandsch
vertaald onder den titel van „de Zegevierende
Republiek heeft volgens don schryver voor
namelijk ten doel, de jammerlijke onwetend
heid omtrent de nieuwe wereld, die by in
alle kringen hoeft aangetroffen, voor betere
begrippen te doen plaats maken. Het is te
begrijpen dat iemand van Carnegie's practi-
sohe werkzaamheid, die hoogstwaarschijnlijk
gedurende een veel bowogon loopbaan, land,
volk, wetten en gewoonten leerde kennen'
onder omstandigheden, die een scherpen levens
strijd onderhielden, waarin hy overwinnaar
bleef, gesteund door de democratische instel
lingen, die hem veroorloofden al zyn goest-
kracht aan te wenden ter ontwikkeling van
machtige industriële en flnantieole onderne-
mingen, dat land met zy'n wetten, zeden en
gobruiken een liefde toedraagt, waaraan zich
een doel ijverzucht paart, die niets anders
dan bewondering toelaat, zoodat min gunstige
beoordeoling van andoren, aan onwetendheid
wordt toegeschreven.
Inmiddels valt het niet te ontkennen dat
do oude wereld met hare langzaam door
verloop van eeuwen ontwikkelde vrjjhoden en
beschaving, verbaast staat over den alle paal
en perk verachtenden vooruitgang op materieel
en intellectueel gebied in de nieuwe wereld.
V at ons daarnaast treft, is de liefde en eerbied,
die Amerikanen voor hun land koesteren en'
die de natuur in hen schijnt aan te kweekon.
Do Amerikanen, afstammelingen van de
Pilgrim fathers, gevoelen diopen eerbied
voor die vaderen, waarvan zy na eeuwen in
al hun doen en laten steeds onverslapte ge
tuigenis afleggon. Evenzoo blijven in hooge
veroering de stichters van niouw Amsterdam.
Aan Walt Whitman, den eersten democraat
in do nieuwo wereld,den dichter van Leaves
of graas, zou men haast moeten donken als
aan een afstammeling uit het ver weg liggendo
Holland, de bakermat der vrijheid in do oude
wereld. Walt Whitman is in monig opzicht
do type van het Amorikaansch goboren Hol-
landscho ras, op hem is toopasseljjk het oude
Hollandsche versje: „De waarhoid die in
duister lag. Die komt mot klaarheid aan
don dag."
Whitman was oen Welsh van oorsprong,
maar z(jne moeder was van zuivoro Holland-
scho afkomst. Iljj slaat pal voor de vereering
van hot Hollandsch karakter, met zyn solide
en schoone eigonscbappon. Een letterkundig
blad noemt hem een Keltische Geisor, uitge
barsten door een Hollandsch weiland. Hot
is voor do ochto Amerikanen oen room en
eor af te stammen van de Pilgrim fathers,
zoowel als van do eerste Hollandsche immt
granten, die daar een Nieuw-Nedorland sticht-
ton en tot in 1064 oene kolonie bezaten.
Hon hoort soms over Amerika gowagen als
van een volk, eon heterogene massa, niet
als van eeno natie, maar daarmee is ten
eenonmale niot overeen te brengen de harte
lijke vaderlandsliefde dor respectabele Ameri
kanen. Wie die hot voorrecht heeft Amerikanen
van gooden huize to kennen, heeft van hen
niet vernomen do betuiging: „Thank God
I am an American!"?
Carnogie, die landgenooten heeft aan beide
Zijden van don Oceaan, heeft voor de repu
bliek der V. S. van N. A. do liefdo en hoog
achting van een eerbiedigen en dankbaren
zoon voor z\jn aangenomen Vaderland.
Overal in de wereld komen trelfendo voor
beelden van go-ahoad en selfmade men
te voorschijn. Aan zulke mannen biedt do
nieuwe werold zeker meer gelegenheid om
zich een baan te breken dan do oude. Onge
twijfeld is daar do individu minder gehinderd
door overleveringen en vooroordeelen, die in
de oude maatschappij banden aanleggen. Zeer
zeker is de prikkel tot zelfstandigheid daar
scherper dan in Europa, waar men krachtens
oude gebruiken en zeden tot self help
niet zoo krachtig gedreven wordt, en waar
nog nooit het hoofd van oon Staat, monarch
of president, goljjk Garfield, toen h(j president
was van de V. S van N.-A-, tot stelregel
had„Het is goed dat een jong mensch in
volle zee goworpen wordt on alzoo tot zwem
men gedwongen Ik ken geon mensch, die
liet redder waard waarvan do bedooling
wol zjjn r.al. ..ieder moet maar door eigen
kracht zien to komen waar hjj wezen wil".
Dat in het land, waar zulke stelregels worden
uitgesproken en meedoogenloos toegepast,
slapheid bevorderende toogeeflykheid verdreven
wordt door wilskracht opwekkende strenge
eischen, spreekt vanzelf. Daaraan heeft Amo-
rika to danken do vele parvenu's (in de
goode beteekenis van het woord), waaronder
Koning Staal eone schitterende plaats in-
ncomt, en die op zijn uitstapje, zooals hjj het
noemt, (eene rei3 over eene uitgestrektheid
van 11,000 mjjlen) de nieuwe stad in den
jongsten Staat der V. S. van N.-A. bezocht.
In die nieuwe stad wonen verwanten van
ons, aan wio wjj over land en stad belang
wekkende inlichtingen to danken hebben, in
verband met hot bezoek, dat vdór eenigo
weken Tho Steel King, alias Carnegie,
daar gebracht hoeft.
Begin 1889 was Washington nog een
torritory. Wanneer zoo'n territory
60,000 vrjjo inwoners heeft, dan kan het, ja
dan moet hot volgens de wet, als gelijke
rechten hobbonde Staat, bi) do oorspronkelijke
Si aten der Unie opgenomen worden. Die
nieuwe Staat maakt zich dan eene constitutio
en rogclt de Regeering waaronder hy leven
Wil. Hy krjjgt dan stemrecht in het congres
terwyi vóór dien t(|d de territories'
afgevaardigden naar Washington zonden, die
zonder stemrecht de zittingen van het Congres
bijwoonden. Door do wet van 21 Februari
1889 zjjn do territories Dakota, Mon
tana en Washington gemachtigd, zich den
eersten Juli van dat jaar als Staten der con
federatie te organiseeron. Of deze decreten bui
ten den drang van politieke drijverij ontstaan
zün, valt te betwijfelen. Dat reeds lang vóór
1889 Washington-territory het veroischte
getal van 60,000 inwoners had, is uitgemaakt
door do telling in Juni 1890, toen reeds groo
ter aantal inwoners werd geconstateerd. De
domocratie toont zich van kiestabel-verknippin
gen, zoomin als de monarchie afkeerig. Onder
alio regeeringsvormen blijft de mensch dezelfde
en tuk op behoud van macht. Hoe dit zjj,
do V. S. v. N.-A. hebben nu ook deze nieuwo'
°P het azuren veld, waar zjj reeds schit
tert rnot een glans, dio andere verduistert.
Het gebied van den Staat Washington is
gebleven golyk het als territory was, en
strekt zich uit tusschen de 45° en 49° N B
oil de 117° en 125® W. L. De Pugot Sound
grypt diep in den N.-W.-hoek van hot ge
bied en vormt daar vele golven en baaien,
waaraan de stedon Seattle en Tacoma ge
legen zijn.
Met laatstgenoemde, de jongste der tweo,
zullen wij ons bezig houden, omdat wjj over
haar het best zyn ingelicht door particuliere
brieven, couranten en photographieèn en ons
van daar over Carnegie's bezoek, persoon en
karakter vele bijzonderheden zjjn bekend ge
worden, die wjj zonder onbescheidenheid,
nadat zjj ten prooi waren aan roviowers
en reporters, vorder uiogen brongen.
De ligging van Tacoma aan de Puget-baai
on den terminus van de N. P. R. R. (Noord-
I acific spoorweg) is voor den handel zoo gun
stig mogeljjk. De grootste zoestoombooten en
zeilschepen kunnen ten allen tjjdo ongehinderd
binnonkomon aan kaden en in kanalen. Het
landschap is grootsch en schilderachtig:
prachtige bosschen van het zwaarste timmer
hout bedekken de heuvels, waartegen de
stad gebouwd is. Vjjftig myien zuidolyk ligt
de byna altyd zichtbare 4400 M. hooge borg
Tacoma, ook wel Rainier genoemd. Het klimaat
komt met dat van het eiland Wight overeen,
lien jaren geloden had Tacoma een bovolking
van 3000, thans al van ruim 40,000 inwoners.
Do natuurlijke producten van het land zyn
voornamelyk steenkolen, yzer en timmerhout.
Xergons aan de kust ton zuiden van Tacoma
zyn steenkolen, zeodat dit belooft het voor
naamste uitvoer artikel te zullen worden, dat
ook tevens de stad tot een centrum van fabi ie-
ken zal maken.
Do enorme hoeveelheden tarwe en hop,
dio thans reeds jaarlijrs naar Europa worden
verscheept, zyn verbazend Uit de ons toe
gezonden photogrnphie. n ziet mendenatuur-
lyke rykdommen van het land en de voort
varende werkzaamheid, waarmede die worden
ontgonnen en dienstbaar gemaakt aan uit
breiding van Stofl'elyk welvaren, te gelyk de
zucht naar en het talent voor reclame van
de Amerikanen,
Ongeveer een jaar geleden bezocht Presi
dent Harrison do stad Tacoma. Daar zyn by
do photog raphieön een paar straten, waar
men toen ter eere van don President eere-
hogen had opgoricht van stoenkolen en cokes.
J,ecr Plastisch d.i*i we! sierlyk, zyn daarbij
aangebracht opschriften in ellenlange letters,
waar men leest: One hundred Coke
ovens, more coming. Annual out
put 1892343 tons, We can warm the
world on coal. By een anderen eereboog
staat: Flour and grain, we can feed
all mankind. Van havens, kaden en de
nieuwste inrichtingen voor het laden van
graan en van steenkolen, van visscherü, vee
teelt, hop- cn boschcultuur krygt men door
do photograpbieën geen geringe gedachte. Als
specimen van boomen is er een prentje, voor
stellende een doorgezaagden eederstam, op
de doorsnee waarvan vijftig mannen staan.
Door de Noord-Pacifie-Spoorweg-maatschapp\]
wordt een hotel gebouwd, dat eon millioen
dollars zal kosten. Droogdokken, stoomwerk-
tuigfabrieken, hulzen, waaronder zeer schoone,
paleisachtige openbare gebouwen rijzen als
paddestoelen uit den grond en getuigen van
een werkkracht, die aangevuurd wordt door
de alleszins gerechtvaardigde groote ver
wachtingen, welke de ondernemers van de
toekomst koesteren.
Er is daar voel vraag naar geld, dat men
tegen 8 of 9, soms slechts tegen 10 pet.
renten 'sjaars kan bekomen. Eene bouw
onderneming doet de volgende voorstellen aan
wie er lust in heeft. Zy zal een fraaie woning
met 8 kamers, naar den wensch en het plan
van den bestolier, bouwen, omstreeks 2000
a 2500 dollars kostende. Tegen storting van
350 dollars verkrijgt de besteller oen voorloopig
eigendomsbewijs. Wat dan te betalen over
blijft, kan men in maandeljjksche termijnen
van 25 dollars afdoen. In dien trant doet c?e
firma Orchard verscheiden aanbiedingen, en
brengt daardoor veel by tot snelle uitbreiding
der stad Tacoma, waar wy nu den Steef
King in zfin bezoek volgen, al heeft hfi reede-
gevolg genoeg in zyn weelderig ingerichte
Pullman car, een dozijn personen waaronder
Carnegie's associé Mr. Frick, evenzeer als zijn
compagnon een voorbeeld van snelle opkomst
uit armoede tot rijkdom. Wordt vervolgd.)
KOLONIËN.
BATAVIA, 4-7 Juni.
Uit Labat schrijft men aan het „Bat. Nbl.":
In den nacht van 22 op 25 Mei jl. werd te
Lahat door een inlandschen élève-hoomblazer
een afschuwelijke moord gepleegd op een
inlandsch sergeant. Het slachtoffer, met meer
dan 25 jarigen dienst en met enkele medailles
bekroond, sliep dien nacht onder mindere
militairen. Te 4 uren 's morgens werd een
in do nabijheid slapende fuselier wakker, door
enkele hevige slagen. Opstaande zag hij een
man zich snel verwijderen van de krib, waarop
do sergeant lag, tevens in zjjne vaart iets
onder zjjno eigen krib trachtende te verbergen.
De wacht werd geroepen en nu vond men
den sergeant voorover liggende met drie ga
pende wonden in het hoofd iets boven den.
rechterslaap, terwijl dit laatste geheel ver
brijzeld was. Omstreeks oen kwartier na den-
moord was de dokter ter plaatse tegenwoor
dig om hulp te verleenen.
De vermoedelijke moordenaar zit thans
arrest. Onder dier^s krib werd een stukyaor
gevonden, dat tot zjjne krib behoorde en met
bloed was bedekt, hetgeen als corpus deü«ti
zal moeten dienen; waarschijnlijk heeft hjj
dus den sergeant in zyn slaap de slagen op
het hoofd toegebracht.
De gewonde verroerde zicli niet moer en
bleef tot 11 uren buiten kennis, waarna by
het tydeljjke met het eeuwige verwisselde.
Hedenmorgen had de plechtige begrafenis
plaats, bijgewoond door een drietal officieren
en tal van manschappen. De vermoorde was
over het algemeen nogal bemind, doch streng,
on men vermoedt dat eone berisping de aan-
leidendo oorzaak van den moord zou zyn.
Een voorloopig onderzoek bracht niets aan
het licht, daar do vermoedelijke dader tot
heden toe alles hardnekkig bleef ontkennen.
Omtrent de expeditie naar Lombok lezon
wij in het „Bat. Hand." hot navolgende:
De troepen, aangewezen voor de expeditie
tegen Lombok, zfin de volgende:
lo. Het 2de en 7de bat. infanterie te Malang.
2o. Het 9de bataljon infanterie te Welte
vreden.
3o. De 18de compagnie artillerie (Eerste
borgbatterij) te Weltevreden.
4o. Een dotachement cavalerie, vermoede
lyk van het derde veld-escadron te Ryswyk.
5d. Een detachement genietroepen van
Malang.
„Vermits do voor de expeditie bestemde
eerste bergbattery on het 9de bataljon inf.
altyd disponibel worden gehouden voor mïli-
taire eventualiteiten, zyn in de plaats n
deze troepen andoren aangewezen."
Het al dan niet zenden eener expeditie n
Lombok schynt, volgens het „Bat. Nbl.", ooi
afhankelyk te worden gesteld van den uitsla,
der zending van den residont Dannenbarg)
welke 28 Mei van Bali naar genoemd eilan'
vertrokken is. De overste Rombouts van dei
geneeskundigen dienst te Somarang heef-
order gekregen, een wél uitgerust ambulance
personeol gereed te houden. De off v g,
zondheid dor lste kl. Waschke zou aangewezen
zy'n als chef van do ambulance.
Volgens geruchten zou aan hot hoofd der
expeditie gesteld worden de generaal majoor.i
W. H. Van de Pol.
In de Javasche4Courant" komt eene kro
mek voor betreffende Sumatra (uitgezonderd
Al joh), Itiouw, Banka en Biiliton over het lato
kwartaal 1892.
In verscheidene streken op Sumatra hadden
zware regens, vooral in Januari en Februari
overstroomingen doen ontstaan, welke bier en
daar belangrijke schade aan wegen, bruggen
en velden toebrachten.
Op verschillende plaatsen werden in den
loop van dit tydvak schokken van aardbeving
waargenomen er» wel op 4 Januari te Kron
en Vlakke Hoek: (Benkoolen), op den 12dea
dier maand te Painan, Indiajeera en Padang.
op den 23sten dier maand te Sipirok en Penja-
boengan (TapanoelDi, op den 7den Februari
te Sipirok, op den 1-lden en 28bten dier maand
in de aSeeling Kroó, op 18 Maart te Petjak
Pinggan (afdeeling lEauer) en op den 27sten
dior maand to Bmtoehan (Kauer) en to Kroé.
Te Tandjong Balei' (Asahan) ontstond in.
Januari ender de Chineesche handelaren een.
lydelyk verzet togen do-politie, ten gevolge van
verkeerde uitvoering van gegeven bevelende
betrokken pol i tie-am b te-na ren werden gestraft
en de rust keerde spoedig terug.
In Februari werden op Poelce Marak (af
deeling Painnn) twee Niassers en eer. Maleier
vermoord en voor eeno waard» van pl. m.
J700 bestolen: de vermoadeiyke daders, drie
in getal, zym in hechtenis. Gok ter Sumatra's
Oostkust kwamen eenigo gevallen van moord
en doodslag tor kennis van heb bestuur, aan
wion het meestal gelukte do-daders in handen
te krygen.
In de afdosiing Serdang iogdo de politie in
Maart do hand1 op eeno bende valeehe munters.
In do afdeeling Mokko Mnkko (Benkoelen)
had do bovcikmg veel last van tygers, nu
en dan ook van olifanten. Sën- der bowoners
van de marga Bantal werdi door een tyger
verscheurd.
In do residentie Lampongsehe districten
werden 9 koningstygors en. 2:gevlekto tygars
afgemaakt.
De berg Saba in Palomfcong bleef voort
durend teekanen van werkzaamheid geven.
Op last van don minister van koloniën
is de regewing aan het bedenken van eens
geschikte verpakking, waarin do verkoop
van de opium in het klein zal kunnen an dan
ook zal moeten geschieden. De heer Gïoene-
veldt, lid, in den Raad, van Ned.-Indii-, die
door zyn» zonding naao Fransch Indn-China
in de gelogenheid is geweest zich op da hoogte
te stellen, en do miliiSaire apotheker Haak,
die over de bereiding van opium heeft ge
schreven, houden zich met deze zaak bezig.
Wanneer eenmaal de pachters de ojium bereid
en vsojakt voor d»n verkoop U het klein
van öe regoering ontvangen, zal de overgang
tot aene rógie minder klakkeloos en das
meer naar het hart van den minister kunnen
geschieden.
Volgons de „Soer. Ct." ayn van do 2Jé>00
kilogram boter, in de algemeene pakhuizen
alhier aanweaig, 24000 kilogram afgekeurd.
De afgekeurde boter moet uit een stinkend
mengsel van vet en vuil bestaan Er moet
by de levering, keuring of afzending op schan-
delyke wyze zijn geknoeid.
Tot dusver is aan Sequah nog geene
vergunning tot den verkoop van zyne genees,
middelen of tot hot uitoofenen dor masseer-
kunst verleend.
By het groot ambtenaars-examen zyn
geslaagd do candidaton F. B. Vodegel met 48,
H. Ch. A. Poublon met 43, W. H. A. Hjjne'
kamp met 38, E. Q. Abels en E. W. L. Von
Faber ieder 36, J. F. E. Ten Brink met 35,
J- C. L. Fonteyn en P. G. Young ieder 34,
R. C. L. Bosch, F. H. Cordesius, E. A. C. J.
Van Delden on A. A. De Jongh ieder 33, G.
M. Ingenluyff met 31, G. W. F. Biisscber.
Ch. H. A. Sennerpont Domis, B. Lannov eu
D. Radersma ieder 30, L. H Kloprogge'met
29 en L Dinger met 25 punten.
