H°. 9908 Maandag 13 «Tuni. A°. 1892.
feze jouraat wordt dagelijks, met uitsondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 11 Juni.
Feuilleton.
ZIJN MOORDENAAR.
LEIDSCH lit DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
T«t Ltidta p#r I f Lil
Franoe p«r po*tLit.
UbosdtrUfkc Vommin•'••V.T...'»
Tweede, Blad.
Afgeroomde melk in de Huishouding.
„Vrouw! moet je nog taptemelk hebben?"
vroeg laatst een boerenzoon, die dit artikel
langs de huizen ten verkoop aanbood. Ant
woord: „Neen, Kees! we hebben liever zoete!"
Amen, en nul 'k hou ze zelf, dat had de
jongen kunnen zeggen, maar of hy 't deed,
weten we niet. Liever zoete hebben! 't Was
toch waarachtig niet zoo heel dom van die
vrouw, want zoetemelk, wat blief je, een
hondje van een kostje, nietwaar, maar, ze
is ook prijzig, een omstandigheid, die der
•huismoeder wel eens een verzuchting ontlokt
en haar doet vragen' of de melk dan nooit
eens afslaat. Afslaan? Kun je begrijpen, zoo
eens ééns in de 10 jaar om direct weer tot
denzelfden pr\js genoteerd te worden. Maar,
laat dat wezon zooals het wilwie geen
zoetemelk, althans niet veel er van, kan
koopen, omdat zijn portemonnaie daartegen
bezwaren inbrengt, die probeero 't gerust met
afgeroomde of taptemelk, maar houde er
eerst geen Maandag mee, want de min of
meer blauwachtige kleur verdwijnt toch niet
door het wasschen, integendeel, ze wordt nog
meer blauw.
Op elke boerdery, in iedere boterfabriek is
natuurlijk afgeroomde melk te bekomen. Ge
woonlijk wordt zo verbruikt door het vee, en
dat is een best ding, want ze is ongetwij
feld een uitstekend voeder, maar juist daarom
ook zeer aan te bevelen voor huishoudelijk
gebruik. Der.kt men er wel genoeg aan dat
ze letterlijk alle bestanddeelen der zoetemelk
bevat behalve het vet, met andere woorden
dat ze alle kaasstof inhoudt benevens de
melksuiker en een paar andere stoffen? En
tochNu ja. zoetemelk is beter, maar als
men het beste niet kan bekomen, moet men
dan het betere versmaden? Waarom gebruikt
men d6ze melk ook niet bij het huishou
delijke broodbakken! Ze is daar immers
beter op hare plaats dan water, dat toch
uit niets anders dan water bestaat en de
voedzaamheid van het brood dus niet ver
hoogt. Ons lichaam eischt een gestadigen aan
voer van die stoffen, waaruit het is opge
bouwd, en waar we die dus op eene goedkoope
wijze kunnen bekomen, daar is het plicht ze
aan te schaffen. Vele voedzame artikelen zijn
ons te duur, maar laten we dan toch een
voedzaam product, dat niet aan dat euvel
lijdt, met beide handen aangrijpen. Er wor
den mass'as aardappelen en brood gegeten
om het evenwicht in het lichaam te bewa
ren, maar toch loopt men hierbij gevaar van
te eenzijdig te zijn in de voeding.
Er moet tusschen de eiwitstoffen en de
stikstoflooze bestanddeelen van ons voeder
eene gepaste verhouding bestaan, als beide in
het lichaam werkelijk nuttig zullen zijn. In
aardappelen bestaat ze niet; in brood even
min. Ook niot in vleesch en eieren! We bé-
hooren dus dagelijks een allegaartje te ge
bruiken en niet ons te voeden uitsluitend
met óón soort spijze.
Evenwel, met melk alléén zouden we 't
ver brengen, want zij bevat de verschillende
voedingsstoffen in eene goede verhouding en
niemand zal er zich dus over verwonderen
dat een kind, door het gebruik van melk
(moedermelk), in zyn eerste levensjaar kan
groeien als een kool. En Is melk voor andere
menschen niet een medikament, een verster
kend raiddel? Maar velen hebben geen idéé
van melk drinken. Als zo 't op voorschrift
van Dokter of Professor doen, meenen ze
zich al kranig te houden als ze 's morgens
en 's avonds een paar kopjes vol gebruiken.
Dat is een proefje, maar geen dosis.
Nu dan, omdat we ook eiwitstoffen voor
den opbouw en de instandhouding van ons
lichaam behoeven en deze in afgeroomde melk
tot 4 percent voorkomen, verdient het gebruik
van dezen drank aanbeveling. Taptemelk is
zoetemelk min vet, of, omdat vet geen eiwit
bevat, zou men ook kunnen zeggen dat tapte
melk zoetemelk is min een stof, welke in schier
niet één huishouden ontbreekt. Want al ge
bruiken de minder gegoede menschen ook
geen boter van 16 a 20 stuivers het pond,
margarientje kennen ze toch wel en dat bevat
ook vet. Nog komt in afgeroomde melk melk
suiker voor, welke ook niet tot de eiwitstoffen
behoort, en voorts bevat ze minerale stoffen,
die uitstekend goed door het lichaam worden
verdragen. En duren kan de melk ook wel,
mits men zo vooraf tot 70° Celsius verwarmt,
om de bacteriën voor eenigo dagen onscha
delijk to maken, en ze daarna weer tot op
15° afkoelt.
Op sommige boterfabrieken maakt men van
de afgeroomde melk kaas, maar andere stellen
ze weer disponibel voor den boer, den melk-
leverancier, die, naar hij beweert, er thuis voor
zyn varkens en kalveren meer voordeel uit kan
halen dan als grondstof voor de kaasbereiding
op de fabriek. En misschien maakt zijn gezin
er ook wel gebruik van. Dit zal er in alle
gevallen wel bij varen. De jongens en meisjes
zullen kloeke menschen worden, met breede
schouders en gespierde ledematen. Misschien
zet het jonge volkje benevens knechts en
meiden aanvankelijk wel lange tanlen in de
vet arme melk, maar al spoedig zal dat ver
anderen en zullen ze ternauwernood iets voor
hond of kat overlaten.
Wanneer we dit voedingsmiddel zoowel
ten opzichte zijner bestanddeelen als van zijn
prijs, vergelijken met andere levensmiddelen
uit het dierenrijk, dan moet erkend wordon
dat we hot pond eiwit en ook de stikstof-
vrije voedingsstoffen nergens zoo goedkoop
kunnen koopen als in de afgeroomde melk,
die ook daarom noodwendig een volksvoedsel
moet worden. Men heeft vastgesteld dat afge
roomde melk naar verhouding gemiddeld
driemaal goedkooper is dan vleesch en eieren.
We willen daar echter iets van afdoen, omdat
niet alles wat in de maag komt verteert en
voedt. De wijze van „klaarmaken", die soms
niet beantwoordt aan de regels der edele kook
kunst en ook wel eens rekening houdt met het
„het oog wil ook wat hebben", ook al ïydt de
voedende kracht der spijze daaronder, de wijze
van klaarmaken, zeggen we, heeft wel eens
invloed op de waarde van 't verbruiksartikel.
Dat neemt echtor niet weg, dat de afgeroomdo
melk het ten volle verdient dagelijks op veler
tafel te staan. Helaas vraagt men nog te zeer
van aardappels datgene, wat ze niet genoeg
zaam kunnen gevenarbeidskracht en been
deren- en spiervorming. Het hoogo eiwitgehalte
en de gemakkelijk verteerbare phosphorzure
zouten der taptemelk kunnen het tekort hier
zeer gemakkelijk aanvullen. En kosten? Toch
zeker niet meer dan vier duiten of 3 cent
per liter.
Wat do behandeling van het besproken
artikel betreft, doen we nog opmerken, dat
er duchtig in geroerd moet worden om het
aanbranden te voorkomen.
Kudedsiaart. G. Dros.
Blijkens bericht van de commissie van
fabricage doen zich in hot voetpad langs don
Hoogen Kyndyk verschillende verzakkingen
voor, doordat de slootkant onder de waterlijn
is uitgespoeld.
Het voornemen bestaat om bij de begrooting
voor 1893 het noodlg bedrag voor verder
strekkende maatregelen aan te vragen.
Inmiddels is een aanvang gemaakt met de
plekken, welke gevaar kunnen opleveren, van
eene schoeiing te voorziendit kan gedeel
telijk geschieden door den op de buitenwegen
PRIJfl DER ADVERTENTIÉN:
Tut 1—1 r»gel» ƒ1.05. Ieder» regel meer f 0.1T|.
drooter» letter» neer plaatsruimte. Toot hel
leesweer»» bailee 4e eta4 wordt ƒ0.10 berekvom.
aangesteldon timmerman met voor dergelijke
werken beschikbare materialen. Genoemde
timmerman heeft echter daarbij de hulp van
eenige andere werklieden noodig, terwijl het
wenschelijk is het aanwezige materiaal niet
uitsluitend aan den Hoogen Rijndijk te ver
werken. Voor een en ander wordt thans
noodig geacht een bedrag van f 300, zoodat
B. en Ws. den gemeenteraad in overweging
geven daarin te voorzien door vaststelling
van den tevens overgelegden staat van af-
en overschrijving op de begrooting voor dit
jaar, strekkende tot verhooging van Volgn.
89, onderhoud van wegen en voetpaden, met
f 300, te vinden door afschrijving van den
post voor Onvoorziene Uitgaven.
De zilveren bokaal, door de heeren Van
Kempen als hoofdprijs voor den zeilwedstrijd
aan de Internationale Sporttentoonstelling ge
schonken, kan in den vollen zin van het woord
een „price-cup" wordon genoemd. Degeheele
ordonnantie in rijken renaissance-styl beant
woordt aan die bestemming.
Eene fraaio voorstelling van den te houden
zeilwedstrijd is op de vóórzijde van den beker
aangebracht, welke verder met hooguitko-
mende geëmailleerde wapenschilden van Ne
derland en 's-Gravenhage en kunstig uitge
voerde ornamentiek en relief is versierd.
Op het deksel prijkt een fantaisie-schip,
door golven omgeven en gedragen door dol
fijnen, terwijl ook het voetstuk van prachtig
bewerkte dolfijnen omgeven is. Alle drijfwer
ken zy'n keurig uitgevoerd in mat- en oxidé-
zilver op gouden grond en het geheel maakt
wat vorm en bewerking betreft een zeer
artistiek effect. Wy twyfelen niet of dit stuk
zal velen uitlokken in den ontworpen zeil-
wedstryd mede te dingen naar dezen kost-
baien en kunstig bewerkten prys.
De Tweede Kamer is byeengeroepen
tegen Dinsdag 21 Juni, 's namiddags te 2 uren.
In do maand Juli zal op het Museum
van Kunstnijverheid te Haarlem eene tentoon
stelling gehouden worden van het werk der
leerlingen van do Groothertogelyke Badensche
school voor Kunstnyverheid te Karlsruhe,
welke onder de beste in Duitschland kan
gerangschikt worden.
Daarentegen zullen eenige werkstukken
der school voor Kunstnyverheid te Haarlem
gedurende de maand Augustus in het Kunst-
nyverheidsmuseum te Karlsruhe worden ten
toongesteld.
De heer J. F. H. Bekhuis, te Leeuwarden,
is door den Paus benoemd tot ridder der
orde van den H. Gregorius den Grooten.
3.)
Richard Richard!" Een kleine gou
den ring met blauwen steen viel in de gol
ven; zy wankelde, doch twee sterke armon
omvatten haar. Bewusteloos zonk Clarissa
in' én.
„Ik ben het. freule Clarissa", sprak de
ambtsraad zacht; „kom mee, want by is
uwer niet waard."
Vol vertrouwen leunde het jonge meisje
tegen den ouden hoer.
„Het is de droom myner kindsheid, dio
zooeven in dn golven is begraven; brong mjj
naar huis, waarde ambtsraad!"
Zwijgend wandelden beiden in de richting
var. het dorp; ais een kind leidde hy het
scbooce meisje. Voor het huis van den vis-
scher Marquard bieren zy staan.
„Zal ik by u blyren, Clarissa Het is nog
donker in de kamer; hot schijnt dat uwe
moeder nog op het havenhoofd is!"
„Ga tot haar en zeg" - hare stem stokte,
tranen maakten het haar onmogelijk verder
te gaan.
„Ik zal haar zeggen dat gii u niet wél
gevoelt en dat ik u naar buis heb gebracht."
„Doe dat; eene onwaarheid is het niet."
Zy opende de deur en verdween in het
nauwe, duistere portaal.
Een oogenblik nog bleef do ambtsraad op
de straat staan en zag hy door het venster
hoe de visschersvrouw de kamer binnentrad
en licht bracht, dat echter in liet volgende
oogenblik weer werd uitgeblazenstil, in het
nachtelyk duister gehuld, lag de hut daar
zoo vreedzaam. Niemand vermoedde, welken
stryd daarbinnen een jong hart te strijden
had. De wind floot nog altijd scherp over de
golven; af en toe schoot een bliksemstraal
naar boneden en verlichtte het zandige pad,
dat de ambtsraad volgde.
„Het is een schandaal voor God en de
wereld om met zulk weer te gaan vareri,
om zijn leven, zijne gezondheid en zyn geluk
op het spel te zetten, alleen om de ijdelheid
te streelen! Had Clarissa mij slechts half zoo
dringend gesmeekt, ik, oude kerel, weet
waarlijk niet wat ik zou hebben gedaan. Hj
is en bljft een dolle jongen! Enfin, wanheer
by gelukkig terugkeert, loopt misschien alles
nog goed af. Dat mj dit is ontgaan!? Geen
sterveling in den omtrok gist de verhouding
tusschen den baron en Clarissa. Hm wie
woet waar het goed v»or is; dat die dolle
korel het meisje geluk zal aanbrengen, ge
loof ik nietwel zal zy zyne reddendo
engel zyn."
Volgens gewoonte liep de ambtsraad steeds
in zichzelven mompelend verder en bevond
zich, vóór by het eigenlyk zelf dacht, ten
derden male op het havenhoofd. Nog altyd
donderde de zee, opgezweept door den wind
of in kloven neergeslingerd.
„Vervlookt weer!" bromde do oude, terwyl
hj zijne muts met beide handen vasthield.
Op het andere einde stonden de badgasten
bjj elkander. Met gespannen aandacht, terwijl
geen woord werd gesproken, volgde men de
kleine boot met hare bemanning. Slechts
wanneer een bliksemstraal de zee scharlaken
rood kleurde, of eene windvlaag het wolken-
gordyn vaneenreet, om het matte maanlicht
door te laten, vertoonde het ranke vaartuig
zich aan hunne blikken.
„Daarishy!" „Kijk!" „Daar daar!"
„Waar, waar?" „Daarboven op diegroote
golf!" - „Hy is verloren!" Neen, daar
komt hy weer te voorschyn!"
Dergelijke uitroepen hoorde men slechts
dan weer was alles een oogenblik stil.
„Hy lec-tt dus nog", dacht de ambtsraad
en deed zyn best om uit al die vermomde
gestalten de barones Yon Struer.dovff to her
kennen, wat moeilyker viel dan hij wel had
gedacht.
Eindeiyk gelukte het hem. De barones
vroeg juist naar hare dochter.
„Clarissa Clarissa freule Von Slruen-
dorff!" hoorde men roepen.
„Freule Clarissa klaagde over koude;
het spattende zeewater heeft haar leelyke
poetsen gespeeldzy volgdo myn raad on
liet zich door my naar huis brengen", sprak
de ambtsraad.
„Ik dank u, lieve vriend", antwoordde
de barones.
„Mag ik aanstonds ook van uw ridderdienst
gebruik maken doch ik wil nog eeDige
minuten wachten, want ik ben inderdaad
nieuwsgierig, hoe dat schouwspel zal eindigen."
Evenals het overige gezelschap beschouwde
de barones het waagstuk niet anders dan
als eene zenuwprikkelende voorstelling, om
de eentonigheid v;.n. het zeebad te broken
zij sprak met zulk eene onverschilligheid, dat
het den ambtsraad duidelyk werd, dat zy
niet het minst dacht aan do verhouding,
welke, tusschen Clarissa er. den baron bestond.
(IVordt vervolgd.)
