N°. 9898.
A0. 1892.
feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van <gfiür en feestdagen, uitgegeven.
Mt nommer bestaat nlt TWEE
Bladen.
Leiden, 30 Mei.
F"euilie loïi.
31 ct cere gewroken.
Dinsdag 31 MeL
LEIDSCÏÏ
DAGBLAD.
PELÏ8 DEZER COURANT:
Voor Liidta por 8 auondoafl.lt.
Franco por poot1.4*.
AlsoiuUrltyk# TVommora,ill.
NUJB DU ADVEBTENTTÊN:
Tu 1—t rofols f 1.05. Ieder# rejoi meer f
•rootoro lotton aa&r plaotoniimto. Voor hot
hmiiOTi Mhi éo itt4 wvrtt ft.lt horokonc.
Eerste Blad.
Olücitieto Keiiuis^ovingen,
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Leiden brengen ter algemeene kennis dat de
passage over de
WA RMONRERBRIJCi
gedurende 2i uren," aanvangende
Woensdag 1 Juni a. s.,
de3 voormiddags te vijf uren,
geheel zal t I] n afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester,
2S Mei 1802. E. KIST, Secretaris.
Heden is aan de universiteit alhier bevor
derd de heer M. P. Sipkes, geb. te St.-Maar-
tensdyk (Zeeland), tot doctor in de rechts
wet eiïschap, met academisch proefschrift, get.
„De toestand van den bevoorrechten schuld
eischor na homologatie van het accoord."
Zaterdag had do algemeene vergadering
der Leidsche Duinwater-Maatschappij plaats.
Uit het verslag over 1801 blijkt dat ge
middeld per etmaal werden opgepompt 2452
M3. water, zoodat het verbruik met 293 Ms.
is toegenomen.
De stoomwerktuigen, ketols, bassins en
Jijters bevonden zich in uitstekenden toestand.
Het steenkolenvorbruik beliep 936,738 KG.
-of 0.96 KG. per M3. water.
Het: aantal contracten vermeerderde met
157 abonnenten en 12 metercontracten.
Het water werd geregeld aangevoerd en
was steeds van de beste qualiteit, zooals dit
ook bleek na het gehouden onderzoek.
Het buizennet werd met 657,25 M. ver
groot, zood'at dit nu 45435,75 M. bedraagt.
De buitengewoon strenge vorst veroor
zaakte groote exploitatiekosten. Te Katwijk
>verd met groote arbeiderskracht het bevriezen
der filters voorkomen, en in de stad voor
het vernieuwen der gesprongen pijpen, welke
direct door andere vervangen werden.
Aan abonnenten, wier dienstleidingen be
vroren waren, werd kosteloos duinwater
verstrekt uit 19 stuks brandkranen, gelegen
op verschillende punten in de stad.
De vergadering besliste dat, behoudens de
goedkeuring van den gemeenteraad van Leiden,
8'lol.)
Men dringt door tot het binnendok, wa.tr
een aantal transportschepen liggen. Acht
-daarvan worden met zeven oorlogsschepen
■eene prooi der vlammen.
In radeloosheid staan De Tourville en De
Bellefonds dit vernielingswerk aan to staren,
doch niet het minst Jacobus, die aan het
strand de gelegenheid verbeidde om naar Enge
land terug te keeren, en nu in den rook en
de vlammen der brandende wrakken zyne
laatste hoop verdwenen zag.
Ziedaar het einde van dit hardnekkig ge
vecht, waarvan nauwelijks eenige eeuw een
voorbeeld kan opleverennooit zag men
grooter verlies aan den eenen, nooit kleiner
aan den anderen kant*.
Rooke heeft zijne taak verricht en keerde
terug naar Russell, door wien hy met het
hoogste welgevallen ontvanger, werd.
De Franschen hadden een ontzettend en
onherstelbaar verlies geleden Hunne vloot
was vernietigd en bij den nitgepiitten toe
stand der schatkist was het niet mogelijk
zich weder zoo sterk te maken, dat men
tegen de Bonögenooten opgewassen zou zyn.
Lodew^k droeg z\Jn ramp en verlies met
en na behoorlijke afschrijving, het winstcijfer
van f 62,885.82 zoude verdeeld worden,
waarvan de gemeente Leiden f 18,000 ont
vangt en aan de aandeelhouders 7 pet. kan
worden uitbetaald.
De zomerconcerten hebben wederom een
aanvang genomen. De eerste matinee werd
gisteren in den tuin van „Musis Sacrum"
gegeven. De opkomst der leden mot hunne
dames was zeer talrijk. Dit was trouwens
geen wonder in verband met het fraaie weder
en met het oog op het programma, dat werd
uitgevoerd door het stafmuziekcorps van het
vierde regiment infanterie, hetwelk, onder
leiding van den heer Gottfried Mann, zijn
ouden naam handhaafde. Aan de uitgevoerde
nommers viel een herhaald applaus ten deel.
Het gebouw van -Musis" heeft eene belang
rijke restauratie ondergaan. Er is blijkbaar
veel aan ten koste gelegd. Het heeft thans
weder een aangenaam voorkomen. De schilder
heeft eer van ziin werk.
In den tuin van „Zomerzorg" beginnen do
muziekuitvoeringen ook weldra. Morgenavond
geeft Mann's corps er het eerste Harmonie-
concert, dat bij genoegzame deelneming door
meerdere zal gevolgd worden. Do gunstige
indruk, welken do concerten van verleden
jaar hebben achtergelaten, zal zeker ten
gevolge hebben dat er ook nu een druk be
zoek aan ten deel zal vallen.
Bovendien is de inteekening andermaal
opengesteld op acht concerten van de kapel
dor grenadiers, onder directie van den heer
W. Yan der Lindenhet is alleszins te ver
wachten dat de deelneming hieraan wederom
niet bij andere jaren zal achterstaan. De leden
van dit muziekcorps toch bieden werkelijke
kunstavonden aan, waarvan het genot nog
wordt verhoogd door den fraai en tuin van
den heer Couvée.
De alhier tot arts bevorderde candidaat
arts F. wydenes Spaans is bestemd tot of
ficier van gezondheid 2de kl. by het O.-I leger.
De off. van gez. 2dokl. W. H. Koomans,
van het 4de reg. inf. te Leiden, is tijdeiyk
gedetacheerd te Breda.
Zaterdag avond had op de binnenplaats
der Morschpoort-kazerne alhier van zeven uren,
tot halfnegen eene muziekuitvoering plaats
door een gedeelte der kapel van het 4de reg. in?,
voor de onderofficieren, korporaals en soldaten
van de beide bataljons alhier.
Dat zulks uitmuntend in den smaak viel,
bewees het groot aantal toehoorders, dat van
het begin tot het einde met groot genoegen
naar de opwekkende marschen, enz., welke
uitgevoerd werden, luisterde, terwyl het
voorzeker aller wensch was, dat zoo'n uit
voering zich meermalen moge herhalen.
By de heden gehouden openbare verkoo-
ping van cokes, in 'partyen van 50, 10 en 5
hectoliters, waren de pryzen: f 20.50, f 4.20
en ƒ2.10.
Uit eene voordracht, bestaande uit de
heeren F. Postma, te Alfen a/d. Ryn, P. H.
A. De Gooijer, te Leiden, en C. De Best,
te Katwyk aan Zee, is door den gemeen
teraad van Valkenburg tot 2den onderwyzer
aan de openbare school aldaar benoemd de
heer Postma.
Een onbekende heeft aan de Roomsch-
Katholieke ziekenverpleging te Hilversum de
vorstelyke gift van 8300 geschonken.
De heer H. Asscheman, onderwyzer aan
de School met den By bel te Waddings veen, is
als zoodanig benoemd te Boskoop.
Voor de a. s. nieuwe vrye stemming
ter verkiezing van een lid der Provinciale
Staten in het district Delft zyn thans drie
candidaten; de liberalen stelden den heer A.
Vermoes Wz.; de katholieken den heer jhr.
P. Yon Fisenne, terwyl de antirevolution-
nairen den heer mr. P. A. Tukker, notaris
aldaar, hebben gesteld.
De by het 4de regiment infanterie be
noemde 1ste luitenant G. L. J. Gerritsen
wordt ingedeeld by het 5de bataljon te Gouda.
Dr. J. G. Van Deventer, leeraar bij de
K. M. A., is voorgedragen voor de vervulling
eener vacature als leeraar in de wis- en na
tuurkunde by de afdeeling H. B.-S. van het
gymnasium Willem III te Batavia.
By onze christolyke onderwijzers zegt
do „Standaard" schynt vanwege do Regee
ring eene vraag ingekomen, om hun gevoelen
over den leerplicht te leeren kennen, en dat
antwoord wordt gevraagd binnen acht dagen.
B(j' het nazien van het proces verbaal,
opgemaakt van de eerste vrye stemming voor
de verkiezing van leden van de Prov. Staten
in het district Haarlem (wit briefje), is het
aan Ged. Staten gebleken, dat het aantal
in -de bussen gevonden briefjes één meer
bedroeg dan het totaal der namen, voor
komende op de by de bussen gevoegde
lysten.
De uitslag van die stemming was, dat de
heer 't Hooft kreeg 1776 en de heeren Mos
berg en v. Waterschoot v. d. Gracht ieder
kalmte. Hy verheugde zich dat De Tourville,
die tydens den eigenlyken zeeslag zich onge
meen dapper gedragen had, maar by de ver
branding evenals allen door radeloosheid ge
troffen was, voor hem behouden was ge
bleven en schonk hem den maarschalksstaf.
Jacobus was verplet. Hy verklaarde dat de
Hemel zichtbaar tegen hem was. Ontmoedigd
sloot hy zich op in een klooster van La
Trappe, om aldaar zyn onheil te beweenen
en betere tijden af te wachten.
In Engeland en Nederland was de blyd-
schap uitbundig.
Er werden bededagen uitgeschreven, vreugde
vuren ontstoken, gedenKpenningen geslagen
en in Engeland een aanvang gemaakt met de
oprichting van liet beroemde Greenwich-
hospitaal vcor oude en gebiekkige zeelieden,
hetwelk thans nog het bewijs levert, dat het
Enpolscho volk de diensten van zyne zee
lieden waardeert en hen onbekrompen verzorgt.
Van do Nederland6che schepen was niet
n schip gebleven of vergaan. Het getal
dooden beliep op de geheel© vloot slechts 59
terwyl er 70 gekwetsten waren.
Al moge nu beweerd worden hoo na-
ijverig! dat de Nederlanders niet zulk een
i groot aandeel in de overwinning gehad heb-
ben als do Engelschen, (wat trouwens uit
i het voorgaande ook voldoende aangewezen is),
I toch is ^iet zeker dat admiraal Almonde door
1762 stemmen, en nu is het mogeiyk, dat
juist die ééne te veel uitgebrachte stem
aan die beide laatste heeren een geiyk
aantal stemmen bezorgde, waarvan het gevolg
was, dat beiden met den heer 't Hooft in
herstemming kwamen, terwyl anders een
van beiden had moeten afvallen. Dit had
evengoed de heer Mysberg als de heer v.
Waterschoot kunnen geweest zyn, zoodat de
eerste dan ook by de herstemming niet had
kunnen verkozen worden.
Gedeputeerde Staten adviseeren daarom aan
de Provinciale Staten van Noord-Holland de
gehouden verkiezing, wat den heer Mysberg
betreft, te vernietigen en eene geheel nieuwe
vrye stemming voor dien eenen zetel to doen
plaats hebben.
Ook wordt nietigverklaring geadviseerd
wat betreft de verkiezing van den heer G. A.
Beukenkamp, te Helder, omdat hij, in stryd
mot art. 19 der Prov. wet, als candidaat
heeft zitting genomen in het bureau voor
stemopneming.
Te Wassenaar is .Zaterdag overleden
de heer dr. J. Van der Keilen, geneesheer
aldaar.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Gouda heeft zich tot den minister van
buitenlandscho zaken gewend ter ondersteu
ning van een onlangs tot Z. Excel, gericht
schryven der Kamer te Amsterdam in zake
het invoerrecht op kaas in Spanje en de
Spaansche koloniën.
Het is haar bekend dat de firma's, welke
zich tot die Kamer hebben gewend, in Gouda-
kaas tot de belangrykste afnemers van de
fijnere soorten behooren.
Mot den meesten ernst dringt zy er by den
minister op aan, dat do gunstige voorwaarden,
toe te staan aan andere natiën, in het by-
zonder aan Amerika, door Spanje ook worden
gegeven aan Nederland. Het zou voor de
landbouwende bevolking dezer streken eene
groote ramp zijn, indien de scherpe concur
rentie met Amerika door beschermende rechten
onmogelijk of althans zeer bemoeilykt werd.
In beknopt'en woordenboekvorm de
grondtrekken van staats-, provinciaal- en
gemeentebestuur aan te geven, ziedaar het
doel, dat de heer C., te Lintum, in zyn „A
B C voor kiezers en niet-kiezers" beoogde.
Ons volk, aldus overweegt de schryver,
heeft van oudsher zich niet veel met de
politiek opgehouden; vele eeuwen lang was
dj leus: „laat de heeren maar begaan." Na
zyn voorstel do voornaamste oorzaak is ge
weest dat de overwinning kon behaald wor
den. En by het gemeenschappelyk vernie
lingswerk hebben de Nederlanders getoond,
dat zy nog altyd behoorden tot het volk der
Trompen en De Ruyters.
Wy kunnen ons volkomen nederleggon by
de uitspraak van Macaulay:
„De Hollanders hadden ongetwyfeld hun
plicht gedaan, zooals hunne gewoonte in alle
zee-oorlogen was, maar deze maal waren hef
do Engelschen geweest, die de spits afbeten."
By het onderzoeken der verschillende bron
nen, waaruit wy ons opstel putten, vonden
wij ook by Engelbert Gerrits in zyn Gedenk
stuk van Neerlands heldendaden, de volgende
byzonderhoid opgoteekend, welke wy, om de
eigenaardigheid van het feit, onzen lezers
niet willen onthouden
„Russell, naar Engeland teruggekeerd, gaf
aan de manschappen zyner vloot eene buiten
gewone punchparty. In een marmeren vyver
(aangolegd in oen tuin, tosschen vier lanen
van oranjeboomen, waarin onderscheidene
tafels met keurige spyzen stonden aange
recht) had hy laten doen4 okshoofden bes
ten brandewyn, 8 okshoofden water, 25,000
citroenen, 80 flesschen limoensap, 2000 pond
suiker, 5 pond muskaatnoten, 300 stuks be
schuit en 2 vaten Malagawyn. Dit punch-
meer, voor stof en regen met zeilen over
dekt, werd bevaren door een scheepsjongen
in oen rozenhouten bootje, die zooveel mogelyk
de glazen vulde van 6000 gasten."
Wy zyn aan het einde van de ons ge
stelde taak gekomen. Waarom dit opstel ge
schreven werd? Vooreerst ter herinnering
aan den tweehonderdjarigen gedenkdag, en
in de tweede plaats, om to laten uitkomen
dat na de groote daden van Maarten Tromp
en Michiel De Ruvter, in vereoniging met
zoovele uitmuntende zeehelden ook nog
do >r andere holden roemruchte feiten z\jn
verricht.
Zy, wier namen voorkomen in bovenstaande
schets, zyn voor bet meerendeel onbekend
en toch hebben Phibps Van AJmonde, Gilles
Schey en F. v. d. Putten eveDgoed hunne
geschiedenis.
Daar hoop ik later wanneer my weder
de ingenomenheid van de2e schets even
ondubbelzinnig als van de vorigen gebleken
zal zyn nog eens over te schryven. Het
zal my eene bemoediging zyn en opgewekt
heid govon nit onze y\jke geschiedenis voor
beelden van vaderlandsliefde on heldenmoed
aan te toonen en onder uwe aandacht
i brengen.
Leiden, Hemelvaartsdag 1892.