Woensdag O Maart.
A*. t892.
jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
ran fon- en feestdagen, uitgegeven.
SHt nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 8 Maart.
N*. 9830.
LEIDSCE
PRIJS DEZER COURANT:
V*or L*id«o p*r 3 maand*»fl.lt.
Franco por pootL*.
Ai»«Qd*r(^k« Noeanawa.tW
PRIJS DER ADVERTENTIÊN;
faa 16 regola ƒ1.05. Iedere rogel meer ƒ0.17$.
Grooter* lettere naar plaats ruimt*. vccr
tsca^seeran buiten de stad wordt ƒ0.10
Oiliciool© Kcnnlstfevinffen.
Bnrgemeeator en Wethouders der gemeente Leiden
UrengtD ter kenuw ran belanghebbenden dat by hen
is ingekomen ©o. verzoek van J. F. J. WILLEM8,
logement- en kofflehnie-honder, om een© veranda te
plaateen op do «loep vóór het perceel aan de Breo-
straat Xo. 49;
Genoemd verzoekschrift met de daarbij behooronde
taekening egn op de Secretarie dezer gemeente voor
belanghebbenden ter inzage nedergelegd van heden
tot en mot Woensdag 9 Maart a. s., terwijl even
tueel© bezwaren schriftelijk kunnen worden ingediend
tet Donderdag 10 Maart daaraanvolgende.
Burgemeester on Wethouders voornoemd
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
7 Maart 1809. E. KIST. Secretaris.
Inëntlag tegen betaling.
Burgemeester en Wethouders van Leiden brongen
ter elgemeeuo kennis dat op Donderdag 10
Maart 1892, des namiddags te 2 nren, in het
Eiiaabetbshof aan de Oude Vest, gelegenheid wordt
gegeven tot i n n t i n g tegen betaling van 1 per
persoon.
Rurgemcostor en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTEB, Burgemeester.
M» art 1892. E. KI8T, Secretaris.
By koninklijk besluit is benoemd tot kolonel-
commandant van hot vierde regiment infanterie
ie luitenant-kolonel F. C'. C. Bloem, van het
corps.
B(j het 5rte reg. inf., tot luitenant kolonel,
ie majoor W. Hingman, mede van het corps.
Heden gedenkt Clerrit Van Leeuwen den
dag, waarop hy gedurende veertig jaren op
ie dnikkery van den heer A. W. Sijthoff
alhier werkzaam is.
Die dag ging voor hem niet onopgemerkt
voorbij. Des- morgens werd by geluk gewenscht
namens don patroon, namens het kantoor-
«n redactie-personeel, namens de gezellen ter
irukkery, zetterij on binderij, welke geluk-
wenschen vorgezcld gingen met de aanbieding
van geschenken, bestaande in een gouden
remontoir-horlogo met inscriptie voor betoonden
Uvor on getrouwe plichtsbetrachting, zes stoe
len,, eon gemakkelyken met tryp lekieeden
stool mei kussen, eeno tafel met servies, en
ecne hanglamp.
Bovendien was de plaats, waar hy gewoon
lijk zUne werkzaamheden verricht, door zyno
kameraden met groen, bloemen en schilden
versierd.
De jubilaris, wien met zyne familie nog een
lang en gezond leven werd toegewenscht,
opdat hp van een en ander nog eene reeks
van jaren zou kunnen gebruik maken en zyn
arbeid mot lurt biyven vervullen, was door
al die blykon van belangstelling zeer ver
rast en getroffen.
Do algemeene vergadering van de Hol-
landsche Maatschappy van Landbouw zal ge
houden worden te Leiden op 8 September en
de tentoonstelling alhier van 7 tot en met
tl September.
De heer Johan Schmier, onze vroegere
stadgenoot, later bas-solist van de Holiandscho
Opera, vervolgens leoraar in den solozang te
Amsterdam en directeur van de mannen-
zangvereeniging „Kunst on Broederschap"
aldaar, gaat ons land verlaten en heeft dien
tengevolge reeds van zyne zangvereeniging
afscheid genomen, by welke gelegenheid eene
uitvoering werd gegeven, waarover de bladen
der hoofdstad zich op de meest waardeerende
wyze uitlaten.
De heer Danièl De Lange herinnert in zyne
-muzikale kroniek" or aan hoe genoemde
vereeniging door den heer Schmier in zeer
korten tyd tot zulk 06110 mate vau ont
wikkeling is gebracht, dat zy verleden jaar
te Keulen eon eorsten prys behaalde. Dat zy
dit succes in hoofdzaak aan de schranderheid
va» don heer Schmier te danken heeft, zullen
bestuur en leden van liet gezelschap zeker
gaarne toegeven, en daarom zullen allen met
weemoed op hut thans gegeven concert in
het Concertgebouw afscheid genomen hebben
van hun leidsman. Ook ik zeg den heer
Schmier vaarwel en wensch hem in de nieuwe
omgeving, die hy zich za! kiezen, een goed
en verdiend succes toe. De liedertafel koos
als opvolger van den heer Schmier: den heer
A. H. Tierie, een jong kunstenaar, die zyne
loopbaan begint. Moge deze er in slagen het
gezelschap met roem op den ingeslagen weg
verder te brengen.
De „Amst. Crt.", het „Handelsblad", de
„Amsterdammer, Dbl. v. Ned." en 't „Centrum"
roemen in koor de uitvoering, waarvan do
opbrengst strekte ten bate der „Prins Hendrik
stichting".
Laatstgenoemd blad noemt eenige rom-
mers op, waarvan de verslaggever zegt dat
ze niet te overtreffen waren. En in niet ge
ringe mate is dit te danken aan do leiding
van den heer Joh. Schmier, den kranigon bas,
den kundigen zanger. Men hoort dat hy zyno
eigen artistieke gevoelens mededeelt aan zyne
zangers, dat hy hen bezielt, zoodat allen doen
wat hy wil en dit ia het toppunt van de
zoo moeilyke kunst van dirigeeren.
Met leedwezon zien dan ook de leden van
„K. en B." den heer Joh. Schmier vertrek
ken; aan dit gevoelen werd onder de pauze
op echt hartelyke wyze lucht gegeven en
daarna de nieuwe directeur, de hoer Tierie,
welkom geheeten. Beiden hoeren werd een
fraaio krans aangeboden.
Het talrijke publiek had blykbaar voel ge
noten en verliet in dankbare stemming de
zaal.
In de pauze werd don heer Schmier tevens
het eereiidmaatschap van „X. en B." aange
boden, waarvan de oorkonde aldus luidt:
„Bestuurderen der mannenzangvereeniging
„Kunst on Broederschap" vervullen namens
alle leden door deze eene aangename taak
u het eerelidmaatschap der vereeniging op te
dragen. Terwyl alle leden uw heengaan ten
zeerste betreuren, erkennen zy tevens ton
volle de groote verdiensten, welko onder uwe
directie der Vereeniging zyn ten goede ge
komen, on dat zy hare wording en hetgeen
zy heden is, slechts aan u te danken heeft.
Niet alleen als directeur, maar ook als vriend
verwierft gy do sympathie van alle leden.
„Het is daarom, dat zy allen by dit afscheid
u oen hartelyk vaarwel toeroepen en eenparig
don wensch uiten, dat het u op uwe verdere
levensbaan in den vreemde geheel naar uw
eigen wensch moge gaan; terwyl de dagen,
onder irao directie doorgebracht, steeds by
ons in aangename herinnering zullen hlyven
en wy bovendien niet twijfelen dat gy „Kunst
en Broederschap" evenmin zult vergeten als
do Vereeniging haren directeur.
De heer Schmier gaat naar Frankryk om
zich te engageeron aan de Fransche opera.
Men schryft ons uit BenthuizenLaatst
leden Zondag-namiddag trad ds. P. N. Gysman,
van Zoetorwoude, door ophanden zynd vertrok,
voor de laatste maal in de vacature te Bent
huizen op.
Na de bevestiging zyner nieuwe lidmaten
nam hy, als consulent dezer gemeente, by
het eindigen der predlkatio, een hartelyk
afscheid van zyno toehoorders, zyne catechi
santen daarby niet vergetende. Velen en wel
voorzekor zy, die in eenige kerkelyke betrek
king geplaatst zyn, zien den zoozeer wei-
willenden als voorkomenden en waardigen
leeraar met leedwezon Yer'rekkQH,
Blijkens de door Burg. on Wettas. van
Uflke vastgestelde kiezerslysten bedraagt het
aantal kiezers voor de Tweede Kamer der
Staten-Generaal en de Provinciale Staten 2G"
en voor dan gemeenteraad 201.
De Nederlandsche Zendingsverreniging
te Rotterdam ontving een legaat van wijlen
den heer dr. H. Smeeding, te 'Üaarlem, groot
/"2000, en een van wyleu Ynej. H. M. Petit-
pierre aldaar, groot f 1000,
Onder vele blyken van belangstelling
herdacht gisteren de heer De Laat de Kanter,
te Maastricht, bewaarder van de hypotheken,
het kadaster en de scheepsbewyzen, den dag,
waarop hy vóór 40 jaren by do registratie
on domeinen werd aangesteld.
Naar wy vernemen, is door den minister
van kolonión tot chef van de exploitatie van
het ümbili n-kolenveld op Sumatra benoemd
de heer Pierre, myn-ingenieur, werkzaam by
de ateenkoienmynen in AVestfalen.
De benoemde Is te Maastricht geboren en
studeerde te Luik. (Fad.)
De heeren Levisson en Zoon, directeuren
der Haagsche zeepziedery „De Oojjevaar",
hebben per adres aan de Tweede Kamer
adhaesie betuigd met den inhoud van het
reeds vermeide adres van de zeepzieders
uit Leiden, Gouda en Utrecht.
Het hoofdbestuur van het Nederiandsch
Onderwyzorsgenootschap heeft aan zyn mede
lid, den heer C. H. Den Hertog, opgedragen,
by de in Juli a. s. te vieren herdenking van
liet vyftigjarig bestaan van het Genootschap
de feestrede te houden.
't Schynt zoo goed als zeker te zyn, dat
de eerste steen van 't nieuwe academiegebouw
te Utrecht zal gelegd worden door H. M.
Koningin Wilhelmina.
Zyn wy wèl ingelicht, dan zullen de beide
Koninginnen zich, na haar bezoek aan Am
sterdam, cenigen tyd naar 't buitenland be
geven en vervolgens den zomer doorbrengen
op het lustslot Soestdyk. Daar zyn sinds
eenigen tyd reeds vele handen bezig met het
aanbrengen van belangryke veranderingen on
verbeteringen. (HM.)
Het stoomschip „Deucalion", van Am
sterdam via Liverpool naar Java, vertrok 28
Febr. van Jeddahdo „Obdam", van Nieuw-
York naar Rotterdam, vertrok 5 Maart van
Boulogne s/ifc-r; do „Prins Maurits", van
Amsterdam naar Wost-IndiC-, passeerde 4
Maart Dungeness; de „Aline "Woermann", van
Zanzibar naar Rotterdam en Hamburg, ver
trok 4 Maart van Napels; de „Conrad", van
Amsterdam naar Batavia, passeerde 7 Maart
Gibraltar; de „Maasdam" vertrok 5 Maart
van Niouw-York naar Rotterdamde „P.
Caland" vertrok 5 Maart van Baltimore naar
Amsterdam; de „Prins van Oranje", van Ba
tavia naar Amsterdam, vertrok 0 Maart van
Port-Said; de „Prins Willem TH" is 6 Maart
van West-Indiü te Nieuw-York aangekomen;
do „Veendam," van Rotterdam naar Nieuw-
York, vertrok 5 Maart van Boulogne-sur-
Mer en passeerde 6 Maart Lizardde „Gelder
land" vertrok G Maart van Batavia naar
Rotterdam; de „Salak", van Rotterdam naar
Batavia, arriveerde 6 Maart te Southampton;
de „Gouv.-Gen. 's Jacob" arriveerde 6 Maart
van Batavia te Makasser.
Het Leldecb Toonccl.
Door toevallige omstandigheden van treu-
rigen aard werd het talryk ton Schouwburge
gekomen publiek in stede van op Yictorien
Sardou's „Nos Intimcs" vergast op „De
Rantzau's".
't Is een bekend stuk met een ny<j on
derwerp.
Sophocles in zyne „Antigone", Racine in
zyno „Thobaide", Schiller in „Die Riiuber"
hebben roeds den broederhaat geschetstreeds
zy hebben dezen afschuweliJkeD, onnatuurly-
ken stiyd ton tooneelo gebracht.
Shakespeare heeft in zyn „Romeo and Juliet"
trachten aan te toonen, dat daar, waar liefde
en haat met elkander in tweestryd zyn, de
eerste stoeds zegevierend de kampplaats zal
'verlaten. Ziedaar tevens de stof, dio de beide
I geniale vryheidsmannen Erckmann en Chatriar,
I vereenigd hebben om eender schoonsteFr--
sche romans in het leven te roepen
naar aanleiding van eene erfenis, een bittere
wrok, eene ingekankerde veeto is ontstaan;
dat is de overeenkomst met eerstgenoemdo
stukken. Beido broeders zyn in het bezit van
kinderen; de een hoeft oene lieftallige dochter,
de ander een krachtigen zoon; de haat der
ouderen is het erfdeel der kinderen gewor
den. Een nieuwe hartstocht treedt in het levon
en doet zyne rechten gelden: de liefde; ook
hier hetzelfde dramatisch element, de stryd
tusschen liefde en haatnatuurlijk overwint
ook hier de hoogere, reinere hartstocht, ook
hier moet de haat wyken; dit is het, hetgeen
dit tooneelstuk gemeen heeft met het gewrocht
van Engelands eersten dichter.
Hier echter zien wy eon meer bevredigend
einde; hier is het geworden, hetgeen onzo
voorvaderen noemden een „treur- ende blijspel",
hier komen oen huwolyk on eene verzoening
tot stand, terwyl Shakespeare zyne beide hel
den den dood doet vinden.
Bepaald nieuw was derhalve de stof niot,
maar wel nieuw, wol oorspronkeiyk de ge-
heele bewerking, de geheele inoenzetting.
Vroeger woedende gevechten, vlammende-
zwaarden en kruisende degens, thans, in tegen
stelling van dat alles, kalmte en landolyko
eonvouddaar hoogdravende bewoordingen
van koningen, die om den troon stryden, hier
do gemoedelyko taal van een dorpsonderwyzer,
by Racine en Shakespaere verhoven tragedies,
bij Erckmann Cliatrian eene dorps-idylle.
In don heer L\ Haspels mochten wy den
Jean Rantzau bewonderen, een der meest
karakteristieke en tovens een der meest ge
liefkoosde rollen van dezen talentvollen acteur.
Het meest bewonderden wy hem in de boido
laatsto acten, als liy zyn trots ziet gebroken,
zijn hoogmoed gefnuikt, zichzolvon vernederd,
maar zijn kind, zyno dochter gered en ge-'
iukkig.
De scherpe, doorborendo blik, de sarcasti
sche scherpe spraak van dun heer J. Haspels
als Jacques Rantzau, gaven eene uitstekende
uiting aan den haat, den wrevel en afkeer,
Volkon hy voor den broeder koesterde,
Mevr. v. Eysden, als Louise, Jean's dochter,
spoelde met die natuurlijke waarheid, welko
wy zoo menigmaal in haar bewonderd heb
ben krachtig in den dialoog met haren vader,
waarby zy weigert hare hand te schenken
aan den gommeux, den opperhoutvester
Lebe), vol liefde en toewyding voor vader en
voor den man, dien zy liefhad, uitstekend
gegrimeerd, had zy ten volle recht op de
talryke byvaisbetuiglngen, welke haar telkens
ten deel vielen.
Ook do heor Tartaud verdient allen moge-
lyken lof voor de wyze, waarop hy den zoon
van Jacques Rantzau heeft getypeerd.
Vol kracht, vol vuur waren zyne woorden
aan het einde van het laatste bedr f, als hy
zyn vader toont, dat de door hem gemaakte
overeenkomst goene verzoening, geene vereeni
ging teweegbracht, maar slechts den bestaanden
haat en tweedracht vergrootte en in omvang
deed toenemen.
Zooals uit alles duideiyk bleek, had oojr
ditmaat deze beschaafde acteur zyne tot
in de kleinste details bestudeerhy waa ket
door hem getypeerde \alakter"éan ook vol
komen meester.
Aan Rosier Faassen wa3j ai5 „choolmoester^
Florence, »do gt,iegenheid gogeven als raison-
"e"r' een fac-totum, als een andere rabbi
in de „Freund Fritz" op te treden;
"|us ook hy was geheel en al in zyn emplooi,
iS ook hij was goed.
Gaarne brengen wy tevens onze hulde
I aan mevrouw Faassen. gis Florence's echtgc-
nootej yn aan mej.
uöehter.
^spols, ais
an- Men
de Fransche literatuur in de
I - - matste taren
heeft kunnen bogyfl,
Be Rantzau's zyn broeders, tusschen wie,
vergunne ons, na zooveel iof, ook
enkele kleine aanmerkingen.
In den oorspronkelyken roman wordt den
lezer beschreven met welk een angst
welk eene wanhoep Jean Rantzau a» ,~-r-