M". 97 Donderdag 19 November. A". 1891. Eorsle Blad. Lelden, IS November. §eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Feuilleton. LËIDSCH DAIjBLAD. PRIJ3 DEZER COURANT: Tooi Leiden per 3 maandenf 1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Kommer».m 0.05. Voor den predikant bjj de Doopsgezinde gemeente alhier, ds. S. Kutsch Lojenga, is het heden een gewichtige dag. Heden toch is het 25 jaren geleden dalhjj in zijne eerste standplaats als predikant bij c-ene zelfde gemeente te Westzaan zjjne intree rede hiei-d, nl. den tSden November 1836. Daar arbeidde hij tot 1872, in welk jaar hp den 1 ld en Augustus te ltjjp (Noord-Kolland) optrad. Hier bleef hjj echter slechts kert, daar hij resds den 7den September 1873 zijne in trede by de Doopsgezinde gemeente te Bols- •wand deed, om -deze in 18S7 te verwisselen met die te Leiden, waar hjj den löden Mei van dat jaar zijn herderijjk ambt aanvaardde. Hoewel hier ter stede dus slechts gedu rende vier en half jaer werkzaam, heeft de jubilaris toch ruimschoots de gedegenheid ge vonden zich niet alleen by de leden van cyn kerkgenootschap, maar ook daarbuiten bemind de maken. Daarvan getuigde vooral de groote belang stelling, welke aan het door enkelen geop perde plan werd geschonken, om den datum van den lSden November voor hem niet on opgemerkt te doen voorbijgaan. Daarvan kon ook de woord-voerder dsr com- missie, welke daarvan het gevolg was en hedenmiddag om twee uren hare opwachting ten huize van den jubilaris maakte, gewagen, bjj welke gelegenheid mr. E. De Vries als president dn deao maand «an den ksrkeraad, behalve namens de leden wan dat college, ook uit naam van /zoovele andere vereerders en vrienden, hem een huldeblijk mocht aan bieden, bestaande in oen 'eikenhouten ameu blement voor de studeerkamer, gevormd wor dende door een bureau, -een schrjjfstoel, een gemakkelijker! -stoel, eeno tafel en drie gewone stoelen, allen in denzelfden stijl bewerkt, of liever, neg uit te voeren, want de tyd tus- schen kot ontwerpen en de uitvoering van het plan was te kort geweest om den jubi laris het goschenk zelf nu reeds te kunnen aanbieden. Daarom werd er hem wan middag de teekeaing van oveahandigd, .om in den loop der volgende maand door liet eigenlijke cadeau te worden opgevolgd. Is dit kostbaar, van goeden smaak en kunst zin getuigt ook het album, dat het geschenk vergezelt en -heden den jubilaris door het -comité werd vereerd. Bit album -bestaat in ■een band van -blauw kalfsleer, in Gethischen stijl ontworpen en verdienstolijk uitgevoerd door onzen stadgenoot den heer J. A. Loeber Jr. Het titelblad is eveneens in Gothischen styl bewerkt, en wel door den heer C. AV. H. Verster, den bekenden heraldicus alhier, die er ook de ontwerper van is. Het geeft eene symbolische voorstelling der Doopsgezinde gemeente, waarbij de godsdienst (afgebeeld door eene maagd) het portret van Monno Simons (den stichter van het Doopsgezinde Kerkgenootschap) vasthoudt, De initialen M. S. zijn daarboven door elkaar gewerkt aange bracht. Verder zjjn op het titelblad afgebeeld de predikstoel en het orgel uit het kerkgebouw in de Pieterskerkstraat alhier, en onderaan de wapens der drie bovengenoemde gemeenten, waar de jubilaris predikant is geweest, be nevens dat van Leiden als zjjne tegenwoor dige standplaats. De opdracht zelve luid!„Aan ds. S. Kutsch Lojenga, ter herinnering aan 18 November 1891." De bewerking van het geheel, in zoo keurig naast het goud aangebrachte kleuren, is in bijzondere mate artistiek te noemen en heeft het album daardoor alleen reeds een kunst werk van hooge waarde doen worden. In denzelfden styl uitgevoerd en van den- zelfd-en kunstenaar bevinden zich in het al bum bovendien nog drie titelbladen, met de opschriften: „Do kerkeraad der Doopsgezinde gemeente te Leiden", „De leden der Doops gezinde gemeente te Leiden", en „Belang stellenden, niot leden der Doopsgezinde ge meente", achter ieder van welk titelblad de namen volgen van hen, die aan het hulde blijk hebben deelgenomen. ®ie namen rijn in fraai randschrift uitge voerd door den heer P. J. Mulder, den litho- .graaf alhier, die zich op dit gebied reeds meer malen gunstig heeft onderscheiden. Het behoeft .geen betoog, dat de jubilaris zich ten zeerste getroffen gevoelde, na zyn kortstondig verblijf alhier, zij-üe bewijzen van sympathie te mogen ondervinden, door hem .niet hoog genoeg te schatten en welke <Jea band, die er tueechen hem en de gemeente en -zijne vrienden bestaat, nog nauwer zullen aanhalen. Te midden van zijn familie-kring betuigde hy er zjjn innigen, warmen dank voor. Daarna werden -hem in der. loop van den middag nog-talrijke bezoeken gebracht tot het aanbieder, van de hcrtelykstegolukwensahen, terwijl hem -seeds in den loop van den ochtend ook lieve en traaie bloemstukken waren ver eerd geworden en by ook op menige andere wjjze mocht ondervinden hoezeer zijn arbeid 1 te dezer stede wordt op prijs gesteld en hij zelf geacht en bemind. Moge dit nog eene reeks van jaren zoo bljjven 1 Den Ssten Dec. a. s. zal, geljjk men weet, het Leidsche Studenten-gezelschap „Semper Crescendo" zjjn 60-jarig bestaan vieren met het geven van een groot concert. Do heer C. Coenen (eere-lid van „Semper"), van Utrecht, is uitgenoodigd om als solist op te treden. Op de a. s. Zaterdag te Utrecht te hou den algemeene vergadering der „Vereeniging voor Lijkverbranding" zal het volgende Con cept-besluit aan het oordeel der vergadering worden onderworpen. De algemeene vergadering: a machtigt het hoofdbestuur tot aankoop van een terrein in de gemeente Hilversum, bjj kadaster bekend in Sectie c No. 512 en 1014 (beide gedeeltelijk), groot 1400 MJ, voor eeno som van f 1400 vrij geld. b besluit daarop te doen stichtenlo. een gebouw tot crematorium en columbarium, in hoofdzaak naar de plannen aan haar overge legd, en 2o. in dat gebouw een crematieoven naar het systeem van den ingenieur Bourry, volgens plannen, door dien ingenieur op te maken c noodigt het hoofdbestuur uit, te zjjner tijd, de noodigo voorstellen te doen tot finantiéele regeling der uitgaven, uit dezo besluiten voortvloeiende. Te Amsterdam is overleden de gemeente- advocaat mr. Pibo Antonius Brugiuans. Gedurende drio geslachten zjjn de Brug- mansen de rechtsgeleerde raadslieden geweest van de bestuurdors der hoofdstad. Ook in menigen anderen kring zal men den heer Brugmans noode missen. De burgerjj van Amsterdam had hem haar vertrouwen geschonken door hom sedert 187S naar de Prov. Staten af te vaardigen. Zjjne ambtgenooten van de Ainsterdamscho balie, waarvan hij juist 25 jaren deel uitmaakte, kozen hem in den raad van toezicht en discipline. Midden -uit zjjne talrjjke bezigheden werd mr. Brugmans door -eene hevige ziekte weg gesleurd. Als zeker wordt aan het „Hbl." bericht, dat door de Staatsspoorwegmaatschappij aan de gemeente Utrecht is medegedeeld welke eischen zij wil ingewilligd zien, zoo men niet wenscht dat zij den zetel der Maat- I schappij naar elders verplaatst. Het gemeente bestuur zal vóór een door den directeur- PRIJS DER ADVERTENTIEN: Tu 1t regel» f 1.05. Iedere regel meer /"0.17$. Grootere lettere near plaat;ruimte. Voor bet iocasseeren buiten de stad wordt fO.10 berekend. generaal gestelden dag hebben te beslissen, of liet aan do wenschen der Maatschappij wil te gemoet komen. Volgens bekomen mededeeling van het Bestuur der Maatschappij „Zeebad Scheve- ningen" is het bericht van het „Vad.", dat het „Zeebad Scheveningen" 9 a 10 pCt. zal uitkeeren, onjuist. In eene te Maastricht gehouden meeting, welke door 500 personen werd bijgewoond, is beslotenlo. tot het zenden van een tele gram-adres aan H. M. de Regentes, waarin het verlangen om intrekkiug van het besluit tot garnizoensvermindering te Maastricht wordt uitgedrukt2o. het verzoek te richten tot de leden der Volksvertegenwoordiging te Maastricht woonachtig om de Regeering over het bedoeld besluit te interpelleeren3o. het gemeentebestuur uit te noodigen tot het spoedig uitschrijven van eene verkiezing voor de vacature-De Beaumont, ten einde deze ver gadering in de gelegenheid to stellon zich door het verkiezen van een protest-candidaat in den Raad te doen vertegenwoordigen4o. de tegenwoordige vergadering permanent te verklaren en eerst dan te ontbinden, wanneer aan de wenschen der bevolking voldaan zal zjjn. Vooral het eerste besluit lokte om de be woordingen, waarin het telegram adres is vervat en die voor eenigen te scherp en voor anderen niet scherp genoeg waren, lange en soms niet verkwikkelijke besprekingen uit. Dat adres is van den volgenden inhoud: „Vijfhonderd ingezetenen van Maastricht, in meeting vergaderd, wenden zich eerbiedig tot Uwe Majesteit, met het verzoek hun het garnizoen to willen laten behouden. „Zjj verlangen tegen eventueele internatio nale verwikkelingen op geljjke wjjze als de overige deelen van den vnderlandschen bodem beschermd en niet zonder verdediging aan den vijand prjjs gegeven te worden. „Zjj verlangen in het behoud van het gar nizoen eeno vergelding te vinden van de voor- deelen, die do meeste steden des lands, ook de minder belangrijke, genioten door de ves tiging van Rijksinstellingen van allerlei aard, welke te Maastricht gemist worden. „Zjj verlangen den zoozeer gedrukten klein handel van hunne, met een keursljjf van grenzen omringde, stad voor belangrijke ver mindering van vertier en daardoor voor grooter verval te behoeden. „Zij smeeken Uwe Majesteit de noodlottige gevolgen van het vertrek of de vermindering van het garnizoen aan de stad hunner inwoning te willen sparen." EENE VROUW ZOOALS EE NIET MEES ZIJN. 6.) „Vrouw, door het verlof, dat de Heilige Vader, de Faua, mjj gegeven heeft, mag ik eene andere eehtgenoote nemen en u ver- stooten. Daar aijjne voorvaderen edellieden en heeren van dit land waren, dat door uwe voorouders werd bebouwd, kunt gy mijne wederhelft niet meer wezen. Tusschen ons bestaat een te groot verschil. Ik verlang dat gij naar uw huis terugkeert met alles, wat gjj mjj ten huwelijk liebt aangebracht. Ik heb reeds de vrouw gevonden, die uwe plaats zal innemen en die mij in alle opzichten beter bevalt dan gjj." Bij het vernemen van dit vreoseljjke vonnis kon Griseldis met moeite hare tranen be dwingen, iets, wat weinigen vrouwen gelukt, en antwoordde zij „Mijnheer, ik heb altijd dien ontzaglijken afstand gevoeld tusschen uw adellijken stand en mjjne nederige geboorte. Wat ik voor u geweest ben, heb ik steeds beschouwd als eene bijzondere gunst der Voorzienigheid en van uwo goedheid, en niet als eene zaak, welke ik waardig was. Daar het thans u behaagt terug te nemen wat gis mjj gegeven hebt, moet ik -u dit afstaan met onderwerping on dankbaarheid, dat gij mij coebt waardig geacht -het. eenigen t'i'd te bezitten. Ziedaar ■den ring, waarmede ik getrouwd ben; neem dien. AV»t mijne huweujksgift betreft, ik h6b geen beiers of lastdier noodig ost die mecte te nemen; ik heb niet v/ergeten dat gjj mij geaomen h-ebt zonder kledderen, maar gij zult mij zeker wel eenige kle&deren willen schen ken om daarmede huiswaarts te keeren." De markies was geroerd, maar hij wilde z(jn plan doorzetten. „Welnu", sprak hy met een vertoornd ge laat, „neem wat oude kleederen mede." Allen, die tegenwoordig waren, drongen er op aan dat zjj, die dertien jaar lang den titel van markiezin had gedragen, althans behoor lijk gekleed het kasteel verlaten zeil, maar hun smeeken was vruchteloos. Nadat de ongelukkige vrouw afscheid had genomen, verliet zjj het kasteel in het meest schamele kleed en zonder schoeisel en begaf zich naar de hut van haren vader. Allen, die haar zagen voorbijgaan in dien ellendigen toestand, hadden medelijden met haar en stortten tranen. De vader, die zich nooit had kunnen voor- j stellen dat zjjne dochter de gade zou worden van een markies, had altijd wel gevreesd fiihit gebeuren zou w.at thans .plaats had en -had daarom -de kleederen bewaard, welke zij droeg toes zjj neg oen eenvoudig land meisje was. HL-g gaf haar die weder; zjj trok ze .-.au en, volgens hare vroeg-ere gewoonte, deed zij weder het huiswerk, haren ramp- speed met onwrikbaar geduld dragende. Ito markies (keelde daarop zijn onderdanen J zi|u voornemen mede .om de dochter van -jt-n der graven van Tagano te huwen. Hij l.et alles in gereedheid brengen voor eene schitterende bruiloft en ontbood Griseldis op net kasteel. „De dame, die ik huwen zal", sprak hij, „zal binnen weinige dag-en hier zijn. Ik wensch haar eene schitterende ontvangst te bereiden. Niemand is beter dan gjj berekend om alle zalen in orde te brengen en alles gereed te maken wat vereisoht wordt voor zulk een feest; gjj, die beter dan anderen met het huis en al wat het bevat bekend zjjt, brengt de zaken in orde en rangschikt alles naar behooren. Noodig de dames, die gjj goedvindt, en ontvang haar alsof gjj nog meesteres op het kasteel waart. Als de brui loft voorbjj is, kunt gjj weder naar uws vaders huis terngkeeren." Die woorden waren als dolksteken door het hart van Griseldis, die, had zjj hare vroegere grootheid al vergeten, toch hare liefde niet had kunnen uitdooven. Nochtans verklaarde zjj zich bereid om alles te doen wat van haar werd gevorderd. Gekleed in hare armelijke dorpskleeren, kwam zjj in het huis, -dat zjj in hot gewaad eener bedelares had verlaten. Zjj ruimde de kamers op. veegde en boe-nde, zorgde voor de keuken, kortom: deed aJ het werk, dat van eene dienstbode kon worden verlangd. Toen noodigde zij, in naam van den mar kies, verscheidene dames uit en op den dag van liet feest ontving zij met eon tevreden gelaat alle bruiloftsgasten in de kleeding eener dorpelinge. Zonder commentaren te willen maken mogen we toch de aandacht vestigen op den eenvoud der zeden uit den tjjd van Bc-ccacio. De rol, welke hy Griseldis vervuilen iaat, is thans zonder twjjfel ondenkbaar, maar het zal wel niet in strjjd met de werkelijkheid van die dagen geweest zijn, dat zjj, die de zorg voor de keuken op zich nam en de kamers in orde bracht, tevens de gasten noodigde van den markies. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1891 | | pagina 1