N°. 9723.
Maandag 3 November.
A0. 189V
Tweede Blad.
Leiden, 31 October.
<§eze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (gon- en feestdagen, uitgegeven.
Feuilletoii.
Toch nog gelukkig.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leidon per 3 maanden.f 1.10.
Franco per po9t1.40.
Afeonóerigke Nommera.0.05.
In de Leidsche Studenten-Debating Society
heeft prof. mr. W. Van der Vlugt, die den
hoogleeraar mr. J. T. Buys opgevolgd is als
voorzitter dier vereenïging, stellingen verde
digd, waarin het verklaard werd een drin
gende plicht der studenten te zyn, mede te
werken tot do volksopvoeding. In eene wel
sprekende rede, waarby de spreker vooral
wees op hetgeen de Engelsche studenten ln
dit opzicht doen en herinnerende aan de op
richting van Toynbee-hall, werden deze stel
lingen verdedigd. Met opgewektheid werd
vervolgens over het onderwerp van gedachten
gewisseld en met groote meerderheid (er
waren ongeveer 80 of 90 leden opgekomen)
werden ten slotte do stellingen van den ver
dediger onveranderd goedgekeurd.
Het eerste gevolg van deze belangwekkende
bijeenkomst is geweest, dat er binnen 24 uren
een aardig bedrag byeen was voor eene in
't klein op te richten volksleeskamer, dat zich
een voldoend aantal studenten had aangemeld
om iederen avond toezicht te houden en velen
boeken hebben toegezegd voor de bibliotheek.
Intusschen is men ook doende om nog andere
vereenigingen op te richten, die ter bevorde
ring der volksopvoeding kunnen strekken.
Ds. H. Koops, predikant te Varsseveld,
heeft het beroep naar de Hervormde gemeente
te Valkenburg (cl. Leiden) aangenomen.
Tot leeraar in de wis- en natuurkundige
wetenschappen aan het gymnasium te Delft
is benoemd dr. W. Stortenbeker te Oudshoorn.
Aan het gebouw van het Provinciaal
Bestuur van Zuid-Holland is deze week„hot
driejarig onderhoud van de Gouwesluis en
verder daarbij be-hoorende werken te Alfen,
provincie Zuid-Holland, behoorende tot de
werken van den straatweg van Amsterdam
naar Rotterdam" aanbesteed.
Minste inschrijver was de heer Th. Ver-
brugge, te Waddingsveen, voor ƒ2387.
Het was gisteren 25 jaren geleden, sedert
mr. J. H. L. Haifmans tot lid der Tweede
Kamer werd gekozen. Dat geschiedde bjj de
verkiezingen, volgende op de eerste ontbinding
der Tweede Kamer, onder het eerste ministerie
van den hoer Heemskerk. De heer Haffmans
trad toen op voor het district Roermond, in
plaats van den heer Cornelis. Drie jaren daarna
werd hij in het hoofdkiesdistrict Boksmeer
gekozen, dat kort te voren was gevormd
hjj bad daarvoor zitting tot 1888, toen na de
grondwetsherziening eene andere districtsver-
deeling in werking kwam. Thans heeft h(j
zitting voor Venloo.
De heer Haffmans is niet het oudst ge
kozen lid der Tweede Kamer. Drie jaren vóór
hem, in Maart 1S63, deden de hoeren Van
Kerkwijk en Viruly Verbrugge er hun intrede,
en werden sedert telkens herkozen, de
eerste voor Zieriksee, de tweede voor Rotterdam.
De liquidatie der Vereenïging van Ne-
derlandsche Letterkundigen is afgeloopen. Aan
de donaties ie de bestemming gegeven, die
door de gevers of hunne erven werd verlangd
aan het bestuur van het Tollensfonds o. a.
kon 120 worden overgedragen. Aan alle
deelhebbers der voorzorgskas is het bedrag
hunner inleggingen, vermeerderd met de rente,
teruggegeven. Nadat het voor den secretaris
bestemde geschenk was aangekocht en hem
was overgereikt, is het batig saldo overge
dragen aan de Maatschappij der Nederlandsche
Letterkunde te Leiden. Dit saldo, vermeer
derd met twoo donaties a ƒ100, welke ter
beschikking van het bestuur waren gebleven,
bedroeg ƒ800. Overeenkomstig het besluit
der laatste vergadering wordt deze som be
steed tot aankoop van boeken, welke in eene
afzonderlijke kast met toepasselijk opschrift
in de bibliotheek dor genoemde Maatschappij
worden geplaatst. Zjj hebben betrekking op
de geschiedenis der letterkunde en worden
door het bestuur aangekocht, op advies van
prof. Ten Brink.
In eene te Amsterdam gehouden ver
gadering van den Bond van beambten werk
zaam aan de kantoren der Rijksbelastingen
besloot men in beginsel tot oprichting van
een ondersteuningsfonds.
De bond was in ledental flink vooruitgegaan
liet eindcijfer klom tot 151.
Als bestuursleden werden ge- of herkozen
de hoeren E. B. Brand, te Am-sterdam, H.
H. Van Asch, te Haarlem, L. J. Vallentgoed,
te Haarlem bg., A. S. Van Ewjjck, te Leiden,
en H. Wijsman, te Amsterdam.
Als plaats der volgendo algemeene verga
dering werd Rotterdam aangewezen.
Aan de Kamerleden zijn adressen gezonden,
waarin op de ongunstgie positie van adressan
ten gewezen wordt en hulp voor lotsverbete
ring wordt gevraagd.
De heer P. H. Jautze, praktizjjn te
's-Gravenhage, is benoemd tot deurwaarder
by de arrond.-rechtbank te dier stede, in de
plaats van den heer Carrière, benoemd tot
deurwaarder bij den Hoogen Raad.
In de bureaux van het departement, van
financiën wordt thans druk gearbeid aan do
voorbereiding eener nieuwe belastingregeling.
Uit Renkum wordt gemeld dat H. M.
de Koningin-Regentes aan weduwen van
arbeiders op Oranje-Nassauoord en verdere
koninklijke domeinen een jaargeld van 50
heoft- verleend.
De Staatscourant van 30 Oct. bevat het
koninklijk besluit van 28 dezer, waarbij, met
ingang van 1 December 1891, benoemd wordt
tot burgemeester der gemeente Rotterdam,
de heer P. Lycklama a Nyeholt, burge
meester der gemeente Leeuwarden, uit welke
laatstgenoemde betrekking hem, met ingang
van dozelfde dagteekening, eervol ontslag is
verleend, met dankbetuiging voor de daarin
bewezen diensten.
[Het in een vorig nommer vermelde bericht
is aldus bevestigd.
De heer Lycklama a Nyeholt was oorspron
kelijk voor den zeedienst bestemd, doch op
26-jarigen leeftijd nam hy. na een vpfjarig
verbiyf in Indiè, ontslag.
Kort daama werd de heer Lycklama be
noemd tot burgemeester van Franeker en na
een ongeveer achtjarigen werkkring aldaar
overgeplaatst naar Leeuwarderadeel en ver
volgens naar Leeuwarden. De lieer Lycklama
is 49 jaar oud, ridder van den Nederlandschen
Leeuw en lid der Provinciale Staten van
Friesland.
Hy is iemand van vasten wil, schryft men
aan de „N. R. Ct.", die doorzet, als hy het
maar eenigszins noodig oordeeld.j
In de te 's-Hertogenbosch gehouden ver-
gaderinfi der Centrumsclub waren veertien
Katholieke Kamerleden aanwezig. Zes leden
der Centrumsclub waren wegens ziekte af
wezig, doch hadden volledige instemming
betuigd.
Toegetreden zyn zes leden:
Van de Eerste Kamer de lieeren jhr. F. X.
J. Van Nispen van Pannerden, W. Prinzen Fzn.,
W. Merkelbach, ,T. Th. Smits van Ogen Jzn.
en H. M. Smits.
Van de Tweede Kamer de heer mr. J. M.
L. H. Clercx. {Maasbode). i
Door den minister van waterstaat is,
met ingang van 16 Nov. a. s., F. J. H. M.
Thgs, civiel ingenieur te Ouderkerk, voor
den tgd van drie maanden benoemd tot buiten
gewoon opzichter by de opneming der kleine
rivieren in Friesland, in verband met het
onderzoek naar den waterstaatkundigen toe
stand des lands.
De onthulling van het ontworpen ge-
denkfeeken voor den dichter en kerkhistoricus
PRIJS DER AD VERTEN-TIÉN:
Tan 16 regels ƒ1.06. Iedere regel meer ƒ0.17!.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voer het
incaaseeren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
Bernard Ter Haar, op de begraafplaats t&
Rozendaal, zal in den zomer van 1892
kunnen plaats hebben. De noodige schikkin
gen met den eigenaar van den grond zyn
getroffen, en de beitel is al sinds eenigen tyd
aan het werk.
Naar 't „Vad." en de „Stand." vernemen,
heeft de heer M. Bogaerdt Bzn., lid van de
Tweede Kamer voor Gouda, om gezondheids
redenen voor zyn lidmaatschap bedankt.
Uit Batavia is te 's-Gravenhage bericht
ontvangen van het overlyden, in den ouder
dom van 37 jaren, van den heer J. M. Daum.
De ontslapene bekleedde de betrekking van
afdeelingschef van den spoorweg Batavia-
Buitenzorg.
Biykens by het departement van marine
ontvangen bericht, is Hr. Ms. pantserdekkorvet
„Sumatraonder bevel van den kapitein ter
zee P. G. Bruch, in den voormiddag van 39
dezer te Aden aangekomen. Aan boord was
alles wel.
Schutter^) wet.
In verband met het gedane voorstel tot
verlenging van den militiediensttyd is thans
by de Tweede Kamer ingekomen een voorstel
tot wpziging der wet op de schutterden, ten
einde to voorkomen dat zy, die hun diensttyd
by do militie hebben volbracht, in tyd van
vrede tevens tot dienst by de schuttery ge
roepen en verplicht worden tot hun 34ste-
jaar de wapenen te dragen.
Voorgesteld wordt in vredestyd hen, die
gedurende 5 jaar hetzy by de militie te land,
hetzy als vrijwilliger by de zeemacht, by het
leger hier te lande of by het. krygsvolk in
de koloniën en bezittingen, of gedurende vier
jaar by de zeemilitie gediend hebben, van
schutterlyken dienst vry te stellen. In geval van
oorlog, oorlogsgevaar of andere buitengewone
omstandigheden kunnen zy echter voor den
schutterlyken dienst worden opgeroepen. By
koninklyk besluit zal worden bepaald, dat do
burgemeesters van alle gemeenten lysten
opmaken van de vrijgestelden, die als grond
slag strekken by eventueele oproeping. In
geval van oorlog enz. zal over al die vrijge
stelden kunnen worden beschikt, zonder dat
er wegens hunne dienstverplichting één man
minder by de schutterij zal zyn.
Voorts wordt nog voorgesteld van oefeningen
by de schuttery op zyn verlangen vry te stellen
de schutterplichtige, die ten minste 2 jaar by
de militie te land of als vrywilliger by do
zeemacht, het leger hier of in de koloniën^
gediend heeft.
3.)
Ik sprong onwillekeurig op. Eene koude
rilling voer my door de leden. De slechte
ludit in het vertrek, dat altyd scheen dicht
gehouden te worden, boklemdo mij de bosst,
en al mijne gedachten liepen samen in deze
éénohoe ik weg komen kon.
Toch moest ik den vrouwen wel helpen
dat de lijder te bed werd gebracht. De hond
begon te huilen, het kleine kind schreide en
de vrouw jammerde hartverscheurend. Slechts
Kelly gaf geen geluid, maar staardo onbe-
Weeglyk op het krijtwit gelaat baars vaders.
„Kind, haal toch een dokter", zeide ik en
stopte haar wat geld in de hand.
Bijna werktuiglijk nam zy het aan en my
strak aanziende, fluisterde zy dringend
„Mynheer, gy kunt ons helpen; och, wil
het toch doenAls gy my wilt spreken ik
ben eiken morgen op de markt."
Ik beloofde dat ik mijn best zou doen en
waggelde, door een gevoel van duizeling be
vangen, naar de deur.
Eer.ige weken later verwachtten mijne
vrouW en ik op een avond bezoek. Terwijl
ik nog haastig iets gereed zette, werd er
gescheld en onze dienstbode kwam binnen
met de boodschap, dat er iemand was, een
jong meisje, dat mynheer nog graag, nog
hedenavond, als het kon terstond, wenschte
te spreken.
„Hoe heet zy?" vroeg ik, verdrietig over
die stoornis.
Den naam, welke genoemd werd, verstond
ik met. Maar toen ik de meid naar de spreek
kamer volgde, klonk my van daar uit het
halfdonker eene vreemde stem te gemoet,
die zeide:
„Och, mynheer, slechts één oogenblik, als
het u belieft!"
Ik liet licht brengen en bemerkte toen een
meisje, dat in diepen rouw gekleed was. üit-
vorschend zag ik haar aan.
„Mijnheer, kent gij my niet meer?" zeide
zy, en toen ik my bedacht, voegde zy er
by: „Kelly."
Daarop in tranen uitbarstende, zeide zy
„Vader is overleden; morgen moet de be
grafenis zyn, maar.
Zy zweeg en liet tevens den blik door do
kamer gaan. Het was alsof zij de omgeving
opnam, om te zieu of ik haar zou kunnen
i helpen, en het verraste yrj dan ook niet, toen
zy eindelijk zeide: „Moeder heeft geen geld
voor du kosten en nu wilde ik wel vragen
of mijnheer
Een donkóre blos kleurde hare wangen en
verlegen zag zy voor zich neer.
Tenyyi zy zoo sprak, kreeg ik een onaan
genaam gevoel wegens het lastige van dit
bezoek en zyne vermoedelijke gevolgen en ik
besloot my van haar af te maken of ten
minste niet verder te gaan dan haar te zeg
gen d.u ij den volgender. dag bescheid halen
kon. To meer, daar ik hoorde schellen aan
de voordeur.
Blijkbaar was daar reeds do een of ander
onzer gasten. Myne vrouw was toevallig niet
binnen .-..eest, toen ik weggeroepen werd,
en wist dus niet waar ik was.
Terwijl ik mij een oogenblik bedacht op
•hetgtuii tot hot meisje zeggen zou, hoorde
ik eei.i bekende stem aan de meid, die de
deur gooit'jud had, vragen
„Ben ik de eerste, Leen?"
Tevens hoorde ik dat de kruk mjjnor kamer-
dour werd aangevat en dat de meid 'blo:
„Daar niet, mevrouw! Er iemand by
mynliebr."
„Kina", zeide ik dus, „gij komt, op een
zeer ongelegen tyd. En buitendien,'er is toch
eigenlijk geene reden, wajvom juist ik zou
moeten helpen - want daarom zyt ge toch
gekomen, nietwaar?"
Zy knikte en zat een oogenblik als stom.
Toen stond zy haastig op en, alsof de woor
den haar byna niet uit de keel wilden, sprak
zy heesch en bevende:
„Om Godswil, mynheer, wys my niet af!
Wy hebben niets. Wy lyden honger 1"
Mot geweld in®«8t ook ik tay er toedwin
gen om te zeggen:
„Kind, ik kan mij op het oogenblik onmo-
gelyk langer daarmede ophouden. Kom mor
gen terug. Dan zullon wy zien
Bij deze woordbn wrong zjj hare handen,
strekte zo toen met een gebaar van vertwij
feling voor zich uit en zag met zóó radeloozcn.
blik mij aan, dat ik er van rilde. Zy ver
toonde een zoodanig beeld van ellende, dat ik
niet wist wat te doen.
Beangstigende stilte lieerschte in het ver
trek, te akeliger door de tegenstelling met
het geluld der vroolyke stemmen, welke van.
uit do bezoekkamer tot ons doordrongen. Jk
gevoelde hoo vreemd myn wegblyvcn lyet ge
zelschap moest schijnen en tegen m.yn mede
lijden in zeide ik:
{Wordt vervolgd.)