N°. 9715
Vrijdag October.
A#. 1891
(Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Pit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 22 October.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per poet1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer ƒ0. 17J.
Grootere letters naar plaateruimte. Voor bet
incasseeren buiten de stad wordt f0.10 berekend.
Oliïciëclo Iieiiiii-sffcviiig-eu.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen
tor algemcene kennis dat door MARGARETHA WIL-
HELMINA NEÜTEBOOM, huisvrouw van ILUBEït-
TUS VAN ES, een verzoekschrift is ingediend om
vergunning voor den kleinhandel in sterken drank,
in het perceel Burgsteeg No. 3.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Loiden, DE KANTER, Burgemeester,
j 22 Oct. 1891. E. KIST, Secretaris.
Naar wy vernemen, bestaat bij de com
missie voor de Volksbijeenkomsten alhier een
■schoon plan.
Zy is namelijk voornemens door de ver-
eeniging het „Nederlandsch Tooneel", welk
gezelschap hier ter stede in de laatste jaren
nimmer optreedt, eene voorstelling te doen
geven in den schouwburg.
Do datum is bepaald op Woensdag den
18den November a. s. en de keuze van het
op te voeren stuk is gevallen op „De kleine
Lord", waarmede elders ontzaglijk veel bijval
is ingeoogst.
De zuivere opbrengst der voorstelling wordt
bestemd om aan onvermogende kinderen, van
"wie het der commissie blykt dat zij, als anderen
zooveel genieten, met het a. s. Sint-Nicolaas-
feest van elke verrassing verstoken blyven,
ook een genoeglijk feestje te bezorgen.
_,Een ieder zal zeker met dit goede doel zijne
ingenomenheid betuigen. Te verwachten is
het daarom, dat de inteekenlysten, welke
weldra zullen worden aangeboden, spoedig
met een groot aantal handteekeningen zullen
prijken, zóódanig, dat op den avond zeiven
.alle plaatsen zullen zijn uitverkocht.
Het voorstel van Gedeputeerde Staten
dezer provincie tot het maken van eene andere
doorvaart door Leiden dan de tegenwoordige
verbinding tusschen Rijn en Schie medebrengt,
strekt om te verbeteren de thans bestaande
verbinding van Haven en Oude Yest-
gracht te Leiden door het graven van eene
nieuwe verbinding beoosten de bestaande, en
ter vervanging der thans bestaande brug, aan
het eind der Haarlemmerstraat, door eene
over die nieuwe verbinding, met demping van
het gedeelte der Heerengracht, waarover ge
zegde brug thans is gelegen.
Voorts is bepaald dat tot dit werk, zoo
«enigszins mogelijk, gelijktijdig zal worden
overgegaan met de verandering door do ge
meente Leiden in 1892 van de Turfmarkts-
brug, in dier voege, dat deze aan den Ouden
Singel eene door vaartwijdte verkryge van 8
meter met verruiming naar de zyde van de
Beestenmarkt tot 9 meter.
Tevens worden Ged. Staten gemachtigd,
ten behoeve van dit werk, het tot stand
komen eener onteigeningswet en het verkrij
gen der vereisebte panden, hotzjj in der
minne, hetzij bij rechterlijke onteigening, te
bevorderen.
Naar men' verneemt, zal a. s. Zondag
in de Waalsche Kerk alhier de godsdienst
oefening geleid worden door ds. Richard, pre
dikant te Amsterdam, in plaats van ds. Nardi.
Door den heer J. A. Hingman, kunst
schilder (met akte middelbaar onderwijs hand-
teekenen) is alhier een schildercursus voor
.dames geopend.
In oen der lokalen van het Logegebouw,
waar de heer Hingman iederen Zaterdag van
halftwee tot vier uren zitting houdt, zijn door
hem eenige schilderyen, aquarellen en krjjt-
studies tentoongesteld, benevens enkele proe
ven van in Griekschen stijl met de pen versierd
aardewerk.
Gaarne vestigen wij de aandacht van be
langstellende stadgenooten op deze gelegen
heid om zich in de schilderkunst te bekwamen.
Aan het jaarverslag van 's Rijks Ethno-
graphisch Museum alhier is nog het volgende
ontleend
De beide afdeelingen van het museum (Hoo-
gewoerd en Rapenburg), benevens het terrein
met Oost- en West-Indische huizen, werden
in het afgeloopen jaar bezocht door 16f»7
personen.
Enkele personen hebben getracht, zoover
de toestand der verzameling zulks toelaat,
de voorwerpen te bestudeeren, zoo de heer
prof. A. C. Haddon van Dublin, ten behoeve
eener studie over Britsch Nieuw-Guinea. Het
is dezen geleerde gelukt, door onderlinge ver
gelijking van de voorwerpen in verschillende
Europeesche en Australische Musea en door
nasporingen in loco, de ontwikkelingsgeschie
denis van de meeste ornamenten en hunne
localisatie in bovenbedoeld gebied in het licht
te stellen.
Ook do heer dr. Baessler van Berlyn, pas
teruggekeerd van eene wetenschappelijke reis
in het oostelijke gedeelte van denNederlandscli-
Indischen Archipel, met het oogmerk om de
door hom verzamelde aanteekeningen en do
herkomst der door hem verzamelde voorwer
pen aan de hand der hier aanwezige collec
tion te corrigeeren.
De tekst der Wajang-uitgave is in be
werking.
Geheel of gedeeltelijk naar aanleiding van
voorwerpen uit 's Ryks Ethnographisch Mu
seum werden in het afgeloopen jaar in het
te Leiden verschijnende „Internationales Archiv
für Ethnographic" verschillende opstellen gepu
bliceerd.
Aan den heer prof. Al. R. HeintoWeenen
werden, voor diens, onder de geschonken
boeken vermelde werk: „die bildenden Künste
bei den Dayaks", inlichtingon betreffende Da-
jaksche schilden verstrekt, en liet die auteur
tevens van een aantal dier schilden teekenin-
gen vervaardigen, die in het genoemde werk
zyn gepubliceerd.
By de bewerking van het opstel: „Indo
nesische Prunkwaffen" van J. D. E. Schmeltz
werd door den schry ver, volgens hem verleend
verlof, ook van het in het museum aanwezige
materiaal ten behoeve van vergelijkingen ge
bruik gemaakt.
Werd in vroegere jaarverslagen de vrees
uitgesproken, dat bij voorkomenden brand
conflicten tusschen don directeur der stede
lijke brandweer en don directeur van's Ryks
Ethnographisch Museum met strijdige verant
woordelijkheid op den duur niet zouden uit
blijven, thans is die vrees voorgoed weg
genomen, aangezien do minister van binnen-
landsche zaken bepaald heeft, dat de leiding
van alle werkzaamheden by die eventualiteit,
en derhalve ook de geheele verantwoordelijk
heid, zal verblijven aan den burgemeester der
gemeente Leiden, als hoofd der stedelijke
brandweer.
Den vierden November zal de firma E.
J. Brill alhier eene zeer belangrijke verkoo-
ping van prachtwerken houden. Dan komt
de bibliotheek van kostbare boeken betref
fende de schoon e kunsten, van wylon mr.
L. Y. Ledeboer Bz., te Rotterdam, onder den
hamer. De verkooping wordt niet gehouden
in het gewone verkooplokaal op den Ouden
Ryn, maar in „Zomerzorg," waar zij 's mor
gens aanvangt, om 's avonds te worden voort
gezet en te eindigen. Het aantal boeken is
namelijk niet zoo heel groot. De catalogus
telt 507 nummers, waarbij nog drie fraaie
boekenkasten komen.
In de eerste plaats verdient de keurige
catalogus een woord van vermelding. Hij is
in groot 8° op zwaar papier gedrukt, met
groote letter, en bevat eene vry uitvoerige
beschrijving van de te veilen kunstwerken,
waardoor hij voor bibliografen zyne waarde
ook na den verkoop behoudt.
En wat de collectie zelve betreft, het valt
moeilijk een overzicht er van te geven zon
der den catalogus geheel op te noemen. Bijna
elk nummer is in zyne soort een prachtwerk.
Bovendien zijn vele werken totaal uitver
kocht of behooren zij reeds lang tot die
uiterst zeldzame verschijningen op de boeken
markt, waarop de liefhebbers en bibliothe
carissen uit alle oorden der beschaafde wereld
steeds het oog gevestigd hebben.
Het kostbaarste werk schijnt wel to zyn
eene voorstelling van de kroning van George
den Yierden, die in 1823 by JohnW hittaker
geheel op perkament in kleuren gedrukt is.
Dat het nu tevens het meest begeerde nom
mer ter auctie zal wezen, is daarom nog niet
gezegd. Er zijn een aantal boekwerken, die
behalve door groote kunstwaarde, ook door
wetenschappelijke of historische waarde mis
schien nog meer liefhebbers zullen vinden.
O. a. is er een groote atlas van J. W. Blaeu
(Amsterdam 16641666, 9 dln.). Ook op het
gebied van literatuur, theologie en natuur
lijke historie bevat de catalogus een aantal
pracht- en plaatwerken.
Belangstellenden kunnen bij de firma Brill
eene toegangskaart voor de particuliere kyk-
dagen op 1 en 2 November aanvragen. De
openbare kijkdag is op 3 November gestold.
De christelijke zangvereeniging „Oefening
baart Kunst" te Leiderdorp gaf gisteravond,
onder veel belangstelling zoo van bewoners
uit die gemeente als uit het naburige Leiden,
aldaar in de daartoe ingerichte gemeenteschool
(do drie lokalen waren nagenoeg één geworden)
hare tweede zanguitvoering, welke ingeleid
werd mot toespraak en gebed van den eere
voorzitter der Yereeniging, den heer J. Nier-
strasz, predikant bij de Ned.-Herv. gemeente
to Leiderdorp.
Was het reeds dadelyk te zien dat de
partyen uiterst zwak bezet waren, dit viel
ook telkenmalo met het oor waar te nemen,
niet het minst in het eerste nummer van
het uitgebreide programma, de „Engelenzang",
van J. B. Yan Bree. Het kan zijn, dat hot
koor nog te veel onder den indruk van de
groote gebeurtenis en nog niet „op dreef" was,
maar in alle geval: het begin deed niet veel
van het volgende verwachten. Ook de alt-soliste
deelde toen in de algemeene ontroeringhare
stem kon daardoor niet tot haar recht komen,
want reeds dadelijk zy het opgemerkt: die alt
soliste kon veel beter zingen; dat bewees zij
in de volgende nummers, waar zy zich deed
kennen als een der sieraden harer Vereeniging
en met de voortreffelijke sopraan-soliste veel
genot verschafte.
„Het graf onder den meidoorn", van H. C.
Helleman, voor drio vrouwenstemmen, wTerd
in één wooid heerlijk ten gehooro gebracht,
„'t Yaderland", van Martinus Schuil, gaf het
koor gelegenheid den minder gunstigen indruk
van nummer één weg te nemen en tevens
den tenor-solo en het quartet om het publiek
van hunne zwakheid een overtuigend bewys
te leveren. „Zomervreugde", van Jos. Beltjens.
kwam, dank zy de stem van de sopraan en
de mezzo-sopraan, goed tot zyn recht.
Hierop volgde eene pauze, waarin men in
de school het een en ander kon gebruiken en
welke ruimschoots gelegenheid gaf om vrees
uit te drukken voor het welslagen van Psalm
95, van F. Mendelssohn Bartholdy, nu het
eerst aan de beurt. Men waande over het
algemeen het koor te zwak. Wel bleek nu
en dan by de uitvoering van het groote werk
dat dit oordeel niet geheel bezijden de waar
heid was geweest, maar dit neemt niet weg
dat eerlijk bekend moet worden dat de uit
voering de verwachtingen der optimisten zelfs
verre overtrof. Den tenor, den heer v. E., uit
Haarlem, welwillend medewerkende, komt in
het byzonder lof toe voor de vervulling zyner
taak.
Na nog een juweeltje, het „Engellied", van
W. Westmeyer, voor sopraan-solo, werd het
auditorium, dat reeds telkens door zeer da
verenden bijval zyne tevredenheid te kennen
gegeven had, tot nog meer voldaanheid ge
bracht door Ton Kate's „Schepping" (vyfde
scheppingslied), van Richard Hol, waarin zij,
dio do musschen vertegenwoordigden, wel wat
vroolyk zongen; en „Looft don Heer! van C.
C. A. Do Yliegh, goed uitgevoerd.
Over het geheel kweet het vrouwenkoor
zich beter vele malen zelfs uitstekend van
zyne taak dan het mannenkoor, dat evenwel
ook alle krachten inspando om do uitvooring
te doen slagen. Er behoort moed toe met zoo'n
niet sterk koor zóó iets als gisteravond te
ondernemen. Het welslagen stijgt door die
zwakheid in waarde; het pleit voor don goeden
wil der leden van de Yereeniging en voor den
band tusschen dezen en den yveiigen direc
teur, den heer J. F. Smit.
Ds. Nierstrasz sloot het genoeglyk samen
zijn mot dankzegging, na vooraf als tolk van
het publiek de zaDgYereeniging en daarna als
tolk van deze het publiek bedankt te hebben*
Yoorts dankte hij den directeur der zangver
eeniging en den heer J. Brouwer voor zijn
voortreffelijk piano accompagnement, het hoofd
der gemeente voor diens tegenwoordigheid,
in hem het Dagelyksch Bestuur van Leider
dorp voor het afstaan van het gebouw, heeren
kerkvoogden voor de stoelen, enz. Hy wekte
op tot medewerking tot den bloei der Ver
eeniging.
Te kwartier vóór elven verliet men zeer
voldaan de school, waar men geleerd had dat
yverigo studie en goede wil veel vermogen,
gemakzuchtige bewoners van Leiden echter
ietwat ontevreden dat er geen extra-omni-
busje gereed stond.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Nieuw-York, door middel
van het stoomschip „Veendam", van Rotter
dam vertrekkende. Ten postkantore alhier
moeten de brieven enz. uiterlyk morgenavond
om 9.20 bezorgd zyn.
De wyze van verzending behoort duidelijk
op het adres vermeld te worden.
Examens gymnastiek. 's-Gravonliage,
21 Oct. Vrije en orde-oefeningen. Geëx. 6
dames, afgew. 3; geslaagd 3: Ch. Noest, van
LoidenC. Spruitenburg, van Haarlemmermeer
G. T. Van TVyngaardon, van Alfen aan den
Ryn; en 12 heeren, afgew. 5, geslaagd 7:
J. Faber, van LeidenL. Hooftman, van Rot
terdam; C. Moens, van Hellevoetsluis; C.
Knook, van NieuwenhoornP. Bruinse, van
Herkingen; J. F. H. Verbaken, van Rotter
dam; C. Yan der Graaf, van Dordrecht.
Door den Raad der gemeente Bodegrave
is benoemd tot directeur der gemeentelijke
gasfabriek de heer Z. J. Ninaber van Eyben,
assistent aan de gasfabriek te Hoorn. Met den
benoemde stond op de voordracht de heer
A. J. Cense, te Middelburg.
In dezelfde vergadering werd door B. en Ws.
den Raad aangeboden de begrooting voor het
jaar 1892, waarby de inkomsten zijn geraamd
op ƒ26,804.935 en de uitgaven op ƒ26,804.095.
Tot zetter van 's Ryks directe belastin
gen is in do gemeente Alkemade benoemd de
hoer H. Yan der Poel, en zulks ter voorziening
in de vacature, ontstaan door het overlyden
van den heer J. Borst, te Rypwetering.
Sedert het in werking treden der nieuwe
pensioenwetten zyn door den pensioenraad
voor burgerlijke ambtenaren tot op heden
ongeveer 2600 aanvragen om weduwen- en
weezen-pensioen onderzocht.
Aan ruim 2300 weduwen en weezen is een
pensioen toegekend, terwijl op opgeveer 280
aanvragen een aftoijz&id advies werd uitge
bracht.
Ongeveer zeventig belanghebbenden hebben
van do bevoegdheid, bun toegekend by art.
14 der wet van 9 Mei 1890 (Stsbl. No. 46)
gebruik gemaakt, om van dat afwijzend advies
by den Raad van State in hooger befoep te
komen.
De Raad van Toezicht op de Spoorwe
gen heeft gisteren eene inspectiereis gemaakt