Lep ie Fpais it l'Italisi.
Dn Lap liiiiriclilii.
In de Koffiebaa!
Orthopedische Rechthouder»
WTJ. STEIHAÖE8 HLT
f 1.50
ra.
zuivere Preanger-Koffie,
BEUZEMKER Go.,
A.nthraciet.
W. F. K. VERSTEEG,
Versche Grasboter,
Margarine, Plantenboter
enz. worden NIET verkocht.
pip50' 'Hedenavond.
na T uren gesloten.
belastbaar inkomen zonder vermeerdering van
druk, dan zou zij gerechtvaardigd kunnon
worden, hoewel ik voor dat geval eene ver
laging van den druk zou verkiezen. Onder
ongunstige finantiëele omstandigheden moet
horstel van ovenwicht niet gezocht worden
in vermeerdering van inkomston, maar in be-
porking van uitgaven. "Want de eerste drukt
altijd op eene of andere wijze op de inge
zetenen; van daar dat ik er volstrekt geen
voorstander van ben om thans nog heil te
zoeken in verhooging van den gasprijs, zelfs
niet voor de omwonenden. Daardoor toch zou
de kwaal slechts verergerd worden, want
,'^uiddelHjk zouden de zoogenaamde eischen
fcden dienst het hoofd weer opsteken en
vorhoogirij vor<ieren- Beperking van uitgaven,
zoodat ziT bó|jven binnen de te verwachten
inkomsten, is als Biddel van herstel ver te
verkiezen, doch moeilijker aan te wen en.
Dit blijkt elk jaar bij de behandeling der
begrooting. Steeds bestaat de neiging om de
uitgaven te verhoogen en deze wordt door
het Dagelyksch Bestuur niet tegengegaan,
maar aangewakkerd. Van daar dat in en
buiten den Raad twyfel wordt geopperd aan
het richtige geldelijke beheer, welke twijfel
door het hoofd der gemeente zoozeer wordt
afgekeurd. Toch zullen wij niet ophouden te
waarschuwen om het kwaad te keeren, of
althans het verwijt te ontgaan, dat niet by-
tuds op de minder gunstige verschijnselen
is gewezen. Die verschijnselen openbaren zich
mede in de begrooting, waarvan de behande
ling weldra wordt tegemoet gezien, zooals ik
thans nog in het kort wensch aantetoonen.
Geenszins acht ik het mijne taak om de
begrooting uitvoerig na te gaan, de posten af
zonderlijk te bespreken en daarop amende
menten voor te stellen. In de eersto plaats,
omdat dit alles gevoeglijk aan de leden van
den Raad kan overgelaten worden, die daartoe
geroepen zijn en waarvan velen zich steeds
ijverig van die taak hebben gekweten, al werd
hun advies door de meerderheid van den Raad
in den regel voorbijgegaan. Maar in de tweede
plaats moet ik eerlijk bekennen, daartoe geen
kans te zien. Met hoeveel aandacht ik ook
de memorie van toelichting naga, het is my
niot mogelijk daaruit wijs te worden. En te
eer durf ik dit bekennen, omdat ik nogal
eens in de gelegenheid word gesteld vry in
gewikkelde rekeningen en balansen na te gaan.
ten eindo daarover advies uit te brengen;
doch stellig zou ik dit weigeren wanneer de
zaken niet beter in elkander waren gezet en
toogehcht dan dit met de begrooting onzer
gemeente het geval is. Waarschijnlijk hebben
de leden van den Raad andere hulpbronnen
in mondelinge toelichting en onderlinge be
spreking, anders vat ik niet hoe zii in staat
-zjjn deze begrooting te beoordeelen.
Zoo bepaal ik mij thans tot een paar hoofd
zaken en begin met er op te wijzen hoe de
plaatselijke directe belasting is uitgetrokken
tot hetzelfde bedrag als verleden jaar. Alle
klachten over de opvoering dezer belasting
hebben dus niets gebaat en zullen wij ons
moeten getroosten vooreerst dat hooge be-
lastingcijfer op te brengen. Eenige verwonde
ring hierover is waarlijk niet misplaatst,
wanneer men nagaat hoe de winst der gas
fabriek ongeveer f 12,000 hooger is uitge
trokken dan over 1890 is behaald en voor
1891 is vastgesteld. Voegt men hierbij de
■bate, voortvloeiende uit de opheffing der In
dische School, dan had men op eene vermin
dering van belasting kunnen hopen maar
dit is weer buiten den waard gerekend. In
do besproken rede des burgemeesters wordt
wel voor het volgend jaar eene vermindering
in uitzicht gesteld, doch hot verstandigst zal
wol zijn daarop niet te veel te rekenen. Want,
zooals wy nu weten, moet alle heil komen
van de gasfabriek; doch ik zet het den besten
cijferaar en knapsten boekhouder om uit de
bcrootiug den werkelijken finantiëele toestand
der gasfabriek af te leiden. Meermalen grijpt
zij op de begrooting in. De eerste sporen
vinden wij by post 1, vervolgens vinden wij
haar bjj post 27, verder bij post 30 en 52, einde
lijk bij post 172. Zonder behoorlijke „winst- en
verlies- rekening," bonevens eeno „balans," kan
echter niet over den toestand eenor finan-
tieele instelling geoordeeld geworden. Zoo
heeft dus de raming der winst op f 02,000 voor
het volgend jaar weinig waarde on kan zulk
eeno raming moeilijk tot grondslag eener behoor-
lyko begrooting genomen worden. Raar mijne
meening zou deze zaak geheel anders kunnen
ingericht worden. De geheele kapitaalsbereke-
ning zou dan uit de begrooting vervallen en
I hierop slechts één post als bijdrage compa-
reeren, welke post tot een vast bedrag werd
uitgetrokken. Het overige kon dan tot aflos
sing op de geleende kapitalen worden aange
wend. Voor het vaste bedrag zou het ge
middelde der laatste jaren kunnen genomen
wordenkwam een jaar te kort, dan kon dit uit
de intusschen gevormde reserve worden aan
gevuld. Bij zulk eene handelwijze ware het
uit met dat schermen over de gasfabriek,
met fictieve winstcijfers en kapitaalsberekenin
gen. Want, hoe men dat ook wende of keere,
het is en blijft radicaal onmogelijk een redelijk
winstcijfer uit te trekken voor de werking
eener tinanticele instelling over het volgend
jaar. En daar hiervan de geheele begrooting
afhangt, staat zij zoo vast als een kaarten
huis. Neem er een blad uit en het geheel
zinkt ineen.
Zoo zou ik gaarne eene behoorlijke balans
met winst- en verlies-rekening van de nieuwe
Stadszaal zien opgesteld en jaarlijks herhaald.
Nu vrees ik dat het hiermede zal gaan als
met de vroegere Stadszaal, waarvan men
nooit te weten kon komen of zy winst of
verlies opleverde. Thans wordt de zaak van
dubbel belang, omdat aan do stichting zulke
hooge kosten zyn verbonden. Doch het is
onmogelijk uit de voor ons liggende begroo
ting de kosten van stichting en onderhoud
to "berekenen. Ik neem de vrijheid op dat
punt de aandacht te vestigen van allen, die
belang stollen in een richtig finantifcel beheer
en met my gaarne zouden weten, waarop
ons het bezit der zaal komt te staan. Gaarne
voeg ik mijn lof by die van bevoegde be
oordeelaars over don fraaien en doelmatigen
bouw; - doch zoolang ik niet weet wat het
kost, moet ik mijn oordeel reserveeren.
Omtrent de kosten van het openbaar onder
wijs worden uitvoerige mededeelingen gedaan,
terwijl onder de inkomsten zoowel do sub-
sidiën als de opbrengst der schoolgelden is
opgenomen. Doch ook hier valt het niet ge
makkelijk eene behoorlijke rekening op te
stellen. Toen het Rijks-subsidie voor de
hoogere burgerschool voor meisjes was inge
trokken, bleven de kosten nagenoeg onver
anderd; het advies van den inspectour van
het middelbaar onderwijs in deze zaak werd
nooit aan den Raad overgelegd en de
school bleef op den ouden voet voortbestaan.
Tegenover de uitvoerige mededeelingen om
trent gymnasium en hoogere burgerschool
staan zeer onduidelijke opgaven omtrent de
kweekschool voor opleiding van onderwijzers.
De kosten komen voor onder twee nummers;
waarvoor die splitsing dient, is mij niet dui
delijk: te zamen geven zij een bedrag van
f 22 67-5. Onder de inkomsten staat hiei tegen
over' een bedrag van f 6887 aan Rijks-sub
sidie, doch onder de schoolgelden vind ik
niets vermeld. Geenszins zal ik het nut dezer
instelling botwisten, maar wel mag de vraag
"edaan worden of niet de kosten te zwaar
drukken en bij eene andere inrichting betere
uitkomsten uit een tinantii-el oogpunt waren
te wachten. Hier zou in elk geval meerdere
toelichting hoogst gewenscht zyn.
Amendementen tot bezuiniging helpen in
den regel weinig. Met recht zou men b. v
kunnen opkomen tegen den post van 1600,
voor het verslag der handelingen van den
gemeenteraad. "Want dit verslag verschijnt
°n den regel veel te laat om eenige belang
stelling te wekken, Wwyl men dan nog wel
vindt opgeteekend wat de leden haddon willen
ze"»en, maar niet wat werkelijk gesproken
is.""ook op het nuttolooze van het subsidie
aan den schouwburg behoeft niet meer ge
wezen te worden; dit is reeds dikwijls ge
schied, zonder dat het iets mocht baten.
Daarbij geven dergelyko bezuinigingen weinig,
wanneer het geheele stelsel onveranderd blyft.
Mo<m dus de finantiëele toestand der ge
meente nog geene zorg baren, het finantiëel
Meid laat wel wat te wenschen over. Indien
de lezer mijner beschouwingen dit mot inziet,
zijn deze regelen tevergeefs geschreven. Indien
echter Raad en Dagelijksch Bestuur willen
samenwerken, dan behoeft aan verbetering
niet to wordon gewanhoopt en kan een goed
beleid alsnog tot een gronden toestand
brengen. r- %AN GEEK'
Leiden, 30 September 1891.
Gr c ui eiigd IV ieu w fit.
De eclitgenoote van den onder-
wyzeï der Christelijke school te Woerden,
mej. v. d. Bosch, die Donderdag te Gouda
was om geneeskundig advies in te winnen
(zij leed aan eer,e hartkwaal), is in een koffie
huis, waar zij vertoefdo in afwachting dat zij
de terugreis zou kunnen aannemen, plotse
ling overleden.
De bejaarde lantaarnopsteker S.,
te Jutfaas, had het ongeluk dat zjjne ladder,
die tegen een boom stond, uitgleed en met
S. in do langs den wog loopende wetering
terecht kwam.
Hoewel spoedig hulp werd verleend, is de
man aan de gevolgen overleden.
Om eene reden, welke waarlijk
niet alledaagsch is, ontstond dezer dagen twist
tusschen bewoners van een perceel in de
Czaar Peterstraat te Amsterdam. Iemand,
aldaar woonachtig, heeft een zoldertje waar
hij tabak, thee, enz. bergt, en niettegenstaande
alle mogelijke voorzorgen, ondervond hy steeds
schade van ratten.
Woensdag-avond kwam de benadeelde tot
de ontdekking dat een buurman, met wien
hy reeds lang op een gespannen voet stond
(een gewezen zeeman), uit oen zak eenige
levende ratten op zyn zoldertje liet ontsnap
pen. Toen de wildbezorger daarover tot ver
antwoording werd geroepen, antwoordde deze
„Och, maak maar zoo'n lawaai niet; als ik
het gedaan had, wat zou dat dan, elk heeft
zoo zjjne liefhebberij
De „Straszbiirger Post" meldt
dat te Mülhausen de wolfabriek Glück en
Co. een deel harer werklieden heeft afgedankt
en dat in die fabriek des Zaterdags niet meer,
althans vooreerst, gewerkt zal worden. Bjj
Hoilmann, Köchlin, Kuneyl, alsmede in de
fabriek van Litderich en Co., wolspinnerijen,
zyn ook arbeiders ontslagen. Daarentegen zal
do wolspinnerij en -weverij van Schwarz en Co.
aan de Illzacherstraat nog nieuwe arbeiders
aannomen en moet ze geen gebrek aan werk
hebben. Het aantal ontslagenen is gelukkig
nog niet groot.
Te Philadelphia is Maandag
een groote brand uitgebroken in een oliepak
huis, ten gevolge waarvan drie blokken hui
zen tegelijk in vlam stonden. Ettelijke brand
weermannen moeten omgekomen zyn.
Maandag-ochtend vroeg is in een
gehucht bij St.-Michel (Frankryk) een opzet
telijk gestichtebrand uitgebroken, welke groote
ontsteltenis verwekte omdat reeds tweemaal,
met drie dagen tusschentjjd, te St.-Michel
groote branden hadden gewoed, waardoor
oeist eene halve straat en vervolgens acht
huizen vernield werden. Bovendien heeft de
burgemeester een naamloozen brief doen druk
ken en aanplakken, waarvan de schrijver
verklaart de verschillende branden te hebben
veroorzaakt en met zyn bedrijf te willen
voortgaan.
Te Gommercy (Prankrij k) is een
seigeant-majoor Liótard, uit afgunst dooreen
sergeant, die gehoopt had vóór hem te worden
bevorderd, verraderlijk vennoord. De dader
moet in hechtenis zjjn.
Op de renbaan van Longcliamp
(Farjjs) zjjn Maandag niet minder dan 17
bookmakers of wedders van beroep, waaronder
t Duitschers, aangehouden. Één hunner wierp
al de goudstukken, welke hy bjj zich had,
ver weg, roepende„Dan zal ten minste niet
de regeering er pleizier van hebben!" Men
begrijpt hoe het publiek aan het grabbelen ging.
Zonder schoenen en hoed en ge
huld in een langen mantel liep eene jonge
vrouw dezer dagen in Westminster, Lenden,
den weg naar de rivier volgend. Een groote
hoop volks volgde en liep mede, maar de
vrouw ging ongestoord verder. Zy sliep.
Waar de straat door eene spoorwegviaduct
overwelfd wordt, stond zjj stil, wreef hare
oogen en werd wakker. Verbijsterd door de
vreemde omgeving en den toestand, waarin
zy zich bevond, begon zy te schreien. Geluk
kig daagde een politie-agent op, die begreep
wat het geval was en de jonge vrouw naar
haar huis geleidde.
Wederom worden twee ernstige
spoorwegongelukken uit Madrid gemeld. Het
eene had plaats te Moncada, bij Valencia,
waar een trein tegen een anderen liep, welke
oen aantal aardwerkers vervoerde. Van dezon
bleven drie dood en worden vijf ernstig ge
kwetst.
Het tweede ongeluk viel voor in Portugal,
bjj Prahia, niet ver van de grens, op de lijn
tusschen Lissabon en Madrid. Er moeten ver
scheidene personen bjj gekwetst zjjn. (Volgens
berichten van Portugeosche zjjde heeft er
slechts eene onbeduidende botsing van twee
locomotieven plaats gehad.)
Naar men uit S t.-P a u 1, in Minne-
sota, meldt, zyn de boschbranden aldaar door
een overvloedigen regen nagenoeg uitgedoofd.
Te Spartanburg, in Zuid-Carolina,
is do burgemeester door een neger vermoord.
De dader is in hechtenis.
Vervolg der Advert entiën.
Un Suisse francais, breveté en Hollands
pour l'enseignement. moyen (M. O.), dispose
de quelques heures pour des lemons de Fran
cais ou pour enseigner les cléments de
l'Itallen. s'Adresser sous lettro V 945 ii
la librairie KOOYKER, N. Ryn 16. 6307 8
De ondergetoekende heeft do eer aan de
afnemers der Leidsche Melkinrichting mede
te deelen dat gedurende de wintermaanden,
aanvangende don lsten October, des Zon
dags-avonds geen melk wordt rondge
bracht. Hy vertrouwt by dezen maatregel, die
alleen ten doel heeft aan het personeel eenige
Zondagsrust te verschaffen, op de waardee-
ring en den steun der afnemers.
De Directeur der Leidsche Melkinrichting,
J. RINKES BORGER.
Leiden, September 1891. 6381 15
brandt men dagelijks op Duitsche
wijze:
uitmuntende door geur en smaak.
Prijs per 5 ons SO Cents.
YERKOUW STOKHUYZEN,
NIEUWE RIJN 47.
389 12
door HH. Doctoren aanbevolen,
voorkomt het voor
over loopen en
ronde ruggen hij
Kinderen en Vol
wassenen, ver
sterkt de longenen
verruimt de borst.
9 a 10 jaar. 14 a 15 jaar.
10 12 Dames.
12 14 Hoeren.
f3.-. f 3.50.
Franco na ontvvan postic.
13. VISQHMARKT. 13.
23G6 21
VOORHANDENprima Engelsche Au-
tln-actet-, Haard- en Kachelkolen en
Cokes.
Voorts: puike, grove Ruhr-Kacliclkolcn,
Bruinkool- en lloutskoolbrlquctten,
Smids- en Houtskolen en verschillende
soorten van geperste, lange en korte Turf.
6407 15 Beleefd aanbevelend,
Firma A. REXMERINGER,
Oiitle Heerengracht 19,
TELEPHOORNUMMER 164.
MANDENMAKERSSTEEG 4,
BIJ DB WAAG,
noteeren tot a. s. Zaterdag:
PRIMA
ad f 1.70 per K.G. en
dito 3de qiialltclt voor Keukengebruik,
ad
per K.G.
VOORHANDEN: prima CE1DSCHE en
GOmCHE KAAS. 3800 25
