ondersteftiog zeker niet ongegrond, dat ook
op dezen weg voor onze Nederlandache jonge
meisjes eene toekomst is te vinden.
Het Nederlandsch „Panopticum" te Am
sterdam heeft een engagement afgesloten voer
concerten met prinses Dolgorouki, wel bekend
in de muzikale wereld, alsook door haar op
treden in Rusland.
De heer T. A. J. Van Asch van Wyck,
de nieuw benoemde gouverneur van Suriname,
heeft bij het nederleggen zijner betrekking
als burgemeester der gemeente Amersfoort,
aan alle ingezeter.on aldaar bij publicatie dank
gezegd voor den stenn, hom als hoofd dier
gemeente verleend. HU hoopt zijne krachten
niet te hebben overschat door aan de roep
stem van H. M. de Regentes gehoor te geven,
en dat het hem gegeven moge zijn ook in
Suriname de overtuiging te vestigen, dat hU
niets anders beoogt dan den bloei dier schoone
kolonie en het geluk van hare bewoners.
EU koninklijk besluit is, met ingang van
1 Juli 1891, aan A. C. Bouwmeester, opzijn
verzoek, eervol ontslag verleend als burge
meester van Stad-Ommen en van Ambt-Ommen,
met daDkbetuigiDg voor de door hem in die
betrekking bewezen diensten.
Aan mejuffrouw J. M. Rouenboff, geboren
te Uedem (Pruisen), en aan mej. C. Plas3Chaert,
geboren te Wacktebeke (België), mits zy
overigens aan de daartoe bü de wet gevorderde
vereischten voldoen, vergunning verleend tot
het geven van lager onderwijs.
Ingetrokken de benoeming van J. R.Sikkens,
bp koninklijk besluit van 27 April 1891 be
noemd tot lid van het hoofdbestuur voor het
6do onderdeel van het waterschap Hunsingo,
provincie Groningen.
9IR0A1IE.
Dan 12den Mei is het 2Gsto zittingjaar van
de Koloniale Staten van Suriname geopend.
De zaal was door de zorg van de feest
commissie, voor de viering van het zilveren
feest der Koloniale Staten, versierd met groen
en bloemen en blauwe schilden met de namen
van oud-leden en leden in zilveren letters
Op da tafels prijkten keur van bouquetten
en tea feestkoek voor den griffier, den heer J.
H. Da Granada, die te gelijk zijn 25-jarig
Jubiló vierde.
Aan de ramen van het gebouw pronkten
de beelteniss3n van H. M. de Koningin-Re
gentes, H. M. de Koningin, den oud-minister
van koloniën I. D. Fransen van de Putte
ea den oud Gouverneur R. F. Van Lansberge.
Ook de voor den heer Tonckens bestemde
zetel was met groen en vlaggen kunstig
versierd. Boven den zetel aan den muur
prijkte de beeltenis van wijlen Z. M. Kening
Willem III.
Aan de rechter- en linkerzijde der verheven
heid, waarop de zetel geplaatst was, prijkten
door groen omkranst wederom de beelteniseen
van HH. MM. de Koningin en de Koningin-
Regentes.
De Gouverneur, de heer Lobman, had den
secretaris, den heer Tonckens, opgedragen
da Staten te openen.
De heer Tonckens hield, na binnengeleid
te zijn, eene rede, waarin hjj in de eerste
plaats enkele cijfers uit de begrooting voor
1392, te gelpk ingediend, mededoel'Je. Deze
begrooting bedraagt in uitgaaf 1,66(3,219
en iu ontvangst 1,492,013, zoodat het sub
sidie uit 's lands kas bedraagt ƒ174,206 of
58,921 minder dan voor het loopende jaar.
Het subsidie voor 1890 is ver beneden de
raming gebleven. Toegestaan was 306 340,
doch slechts werkelijk noodig was 6421 of
drie ton minder. Dit is vooral te danken aan
do hoogere opbrengst der invoerrechten, welke
719,543 of bijna twee ton boven de raming
gaven. Het uitvoerrecht heeft 10,090 boven
de raming opgeleverd, de accijns op het binnen-
landsch gedistilleerd ongeveer 2500 minder.
Ha nog enkele mededeelingen omtrent de
verschillende producten des lands gegeven te
hebben, wenschte de heer Tonckens de Staten
namens den Gouverneur geluk met hun
25 jarig feest en verliet de vergadering.
In do hierop gevolgde tweede zitting der
Staten werd, na afloop der werkzaamheden,
de feestcommissie uit de burgerij ontvangen.
De heer J. P. W. Van Etjck, oud ommegaand
rechter en lid van het hoofdbestuur van het
centraalcomité uit de feestcommissie, sprak
de Staten toe. Hij herinnerde aan den vorm
van bestuur vóór 1865, bracht hulde aan
minister Fransen van do Putte, aan wien
het Regeerings-reglement te danken is, en
eindigde met den voorzitter een presidents
hamer, met toepasselijke opschriften, aan te
bieden, hot werk van Surinaamsche nijverheid.
Nadat de voorzitter der Staten geantwoord
had, werd de vergadering gesloten en be
reidde zich een ieder tot feestvieren.
„Doch helaas," zegt de „Suriname" van
15 Mei, waaraan deze medodeelingen ontleend
zijn, „spoedig daarop, reeds om lO'/j uur,
werd de feestvreugde verstoord, en kwamen
de vrienden van mr. Lobman-Bergen in op
stand en verzet tegen de Openbare Macht en
tegen de burgerij.
„De opstand duurt alsnog voort, en er zijn
reeds tal van verminkten en zelfs een doode
te betreuren.
„De spanning, waarin de gebeurtenissen van
Dinsdag tot nu ons gebracht hebben, belet
on3 daarover uit te weiden. Wjj hopen later
op een en ander terug te komen.
„Dit slecht3 willen wj) constateeren, dat
vin al de feestelijkheden, ni6t uitzondering
van doa wedstrjjd met scheepsaloepen, door
het gevaar, waarin de slad verkeerde, nieta
is gekomen. Zelfs deze wedstrijd heeft plaats
gehad onder toezicht van eene met politie
gewapende stoombarkas, daar de equipages
van de booten, die deelnamen, door de oproer
lingen met geweld op de rivier waren be
dreigd.
„Ooze drukkerij, met vernieling en verbran
ding bedreigd, wordt door 4 gewapende man
schappen der politie bewaakt.
„Ook de drukkerij Tan »De West-Indiër",
welke op gelijke wijze bedreigd is, staat onder
toezicht der politie.
In eene particuliere correspondentie uit
Paramaribo,' dd. 12 Mei, wordt verder aan
het „Vad." gemeld:
Ik heb geen tjjd om u alles te kunnen be
richten wat heden te dezer stede plaats had
en de heer Lohman mag wel tevreden wezen
dat vandaag de kroon op zijn werk door het
gepeupel i3 gezet. De bestelling var. rijst en
meel heeft, zooals ik reed3 mededeelde, hem
ds volksgunst bezorgd. Zijn orgaan „Volks
bode" heeft hem daarbij de behulpzame hand
geboden. Het volk, w(js gemaakt dat de Gou
verneur het vrij "wil maken van het betalen
van belastingen, doch daarin verhinderd wordt
door de koloniale Staten en de burgerij, even
als zij hem beletten de ontvangen voedings
middelen tegen lagen prjjs van de hand te
doen, heeft vandaag ergerlijk kui3 gehouden
i p de bezittende klasse. Wat vannacht en
morgen gebeuren zal, kan niemand nog
voorzien.
Dagen achtereen kwamen Para- en Sara-
macca negers naar de stad om met Bergen
te overleggen wat op 12 en 13 Mei moest
worden gedaan. Ook bjj den Gouverneur ver
voegden zij zich. Vóór de Gouverneur eer.e
dier deputaties bij zich ontving, heb ik, ten
huize van een aanzienlijk ingezetene bjj hot
raam zittende, een gesprek van vier hunner
gehoord, waarbij zü zeidon 't niet noodig te
oordeeien bij den Gouverneur te gaan, omdat
zij reeds van Bergen vernomen hadden, wat
op 12 Mei te moeten doen.
Terwijl volksspelen op het plein zouden
plaats hebben en daarvoor de noodige toestellen
waren opgericht, vernielde het gepeupel ver
scheidene dier toestellen onder het oog van
den Gouverneur, die met zijne familie op het
balkon stond, zonder aan de wacht voor het
Gouvernementshuis en de op het plein aan
wezige politiemacht te gelasten, dat tegen te
gaan. Toen werd de boel in de rivier gesmeten.
De Proc. Generaal verschoen op hot terrein
en liet eene charge onder den troep doen. Er
vielen 4 of 5 gewonden. Daarop gingen eenigen
van den troep naar den Gouverneur en vroegen
of hii mede met de Staten feest vierde, waarop
hg ontkennend antwoordde.
Het volk bedreigde daarop de lieden, die
aan den roeiwedstrijd zouden deelnemen, indien
zij dit deden. Slechts de burgerjongens van de
roeivereeniging namen aan den roeiwedstrijd
deelniemand durfde 't anders. En zoo viel
het feest in duigen. Toon ging het gepeupel
den waterkant op, sloeg alle ruiten van de
woningen van do Israëlieten stuk, eti vernielde
hunne daken. Mr. Kalff—die waarlijk flink op
trad en de meeste kalmte aan den dag legde,—
ziende dat de politiemacht tegen hot gepeupel
niet bestand was, liet de troepen oprukken.
Maar toen kwam de Gouverneur zelf op het
tooneel. Hij zond de militairen naar huis, na
hen eerst hunne geweren te hebben doen ont
laden. Met het gepeupel liep hij medo en
telkens, als hy voor do eene of andere woning
stand hield, scheen dit het sein te wezer. voor
het gepeupel om die woning te bombardeeren.
De woningen van mr. C. H. Van Meurs, v,<n
de hoeren Pos, Benjamin Samson, Pinto, in do
SaramaccAtraat. werden deerlijk gehavend.
Een geloofwaardige ooggetuige verklaart
mij zooeven, dat de heer Lohman voor de
woning van B. Samson stond te lachen t09n
het gepeupel m9t steenen wierp. Een der be
woners werd daarop zóó verontwaardigd, dat
hy den Gouverneur toeriep: „Mr. Lohman,
dat i3 uw werkZog toch aan dat volk om
op te houden". De Gouverneur antwoordde
niet, maar ging met het volk verder. Die
zelfde persoon wendde zich toen tot den Pro
cureur Generaal en bracht eene klacht in tegen
dsn Gouverneur, als de man, die het oproer
had doen ontstaan. Mr. Kalff antwoordde dat
de Gouverneur hom machteloos had gemaakt
door de troepen naar huis te zenden, maar
dat hjj de klacht zou verbaiiseeren. Meer en
meer groeide het gepeupel in aantal aan, en
de Gouverneur, eindelijk ziende dat de zaak
te erg werd, smeekte het volk naar huis te
gaan. „Wat gij nu doet, is slechts in het
voordeel der Joden. Morgen zal ik u een gToot
feest geven, gaat nu maar naar huis", riep de
Gouverneur herhaaldelijk de menigte toe. Eu
zoo ging de boel vanlieverlede uit elkaar.
Maar intusschen zyn er verscheiden naar Para-
en Saramacca vertrokken om helpers op te
doen. Een politie agent, die mishandeld was
geworden door een neger en dien hij arres
teerde op het oogenblik, dat de Gouverneur
op het terrein kwam, moest op bevel van
den Gouverneur den arrestant loslaten. Maar
onmiddellijk daarop sloeg do Deger den politie
agent met een stok neder. En de Gouv. zweeg.
Wat hier gebeurd is, is eene schande voor
da Nederlandache RegeeriDg, die zulk een
d jlzinnig man als mr. Lobman tegen alle
waarschuwing in zoo lang heeft gehandhaafd.
Ir 't niet meer dan erg, dat de burgerü
het beschaafde en aan Nederland gehechte
desl der bevolking, op deze wijze wordt mis
handeld? Omdat zy als onaf hankelijke manner,
a's zonen van de oud Nederlanders zich niet
willen laten vertrappen door den Gouverneur,
werden de half barbaarsche Para- en Sara
macca-negers maandenlang stelselmatig op
geruid en opgezet tegen hen, die prijastellen
op orde en handhaving van het gezag, en
nu als hyena's op dezen losgelaten. De bur-
gery is verplicht zich te wapenen. Terwijl
ik u dit achrpf, heb ik politie-agenten in
mijne woning om my te beschermen tegen
een aanval van het gepeupel, dat opgezet is
om mijn huis in brand te steken. Denk niet,
dat het oproer tegen de Joden is; het oproer
is tegen allen, die met den Gouverneur niet
medegaan.
De „West-Indiër" kan vanavond niet go-
drukt worden het gepeupel heeft gozegd
de drukkerij in brand te steken als de uit
gevers 't durven. Natuuriyk om geene andere
raden dan dat de vrienden van Lohman niet
willen hebben, dat hetgeen gebeurd is, in
Holland per d9ze mail bekend zal worden.
Aan le Amsterdam over Engeland aange
komen brieven ontleent het „Hbl." de vol
gende nadere mededeelingen over de ongere
geldheden, welke te Paramaribo later hebben
plaats gehad:
Op het oogenblik (14 Mei) is het kalm,
ofschoon de stad zich in een toestand van
bsleg bevindt, 't Was heden, naar ik hoor,
veel erger dan gisteren. Ik zeg „naar ik hoor",
o ndat ik wel hedenmorgen naar mjjn winkel
op weg was, maar wegens 't oorverdoovend
rumoer en om myn lever, te redden ben te
ruggekeerd toen de Para- eri Saramacca-negers
enz. naar den Gouverneur zijn gegaan.
De negers hebben op dit oogenblik de over
hand. Zooals men vertelt, treedt de Gouver
neur de politie belemmerend Sn den weg.
Utieder huis (de bezitting van eene thans te
Amsterdam wonende familie) aan den water
kant is vandaag opnieuw gebombardeerd ge
worden. Hier in de buurt ie Goddank tot nu
toe alles stii, doch aan de Boksbrug, de
Dominó-straat, de Saramaccastraat moeten ze
vandaag hevig ingegooid hebben. Hedenmiddag
heeft de begrafenis plaats van den voorzitter
der N.-I. Portugeescbe gemeente; hoe 'tafge-
loopen is, heb ik nog niet gehoord. Ik heb
het huis niet verlaten, omdat ik al aangerand
ben geworden.
Ik heb een adres medegeteekend, in het
gebouw der Loge „Concordia", om den minister
te telegrapheeren, dat hy zal gelasten dat de
procureur-generaal handelend zal optreden.
De militaire en men zegt ook de marine-
maoht zyn op dit oogenblik aan hetpatroui!
leoren en de commandant heeft zjjn manschap
pen last gegeven handelend op te treden.
Zoodra de Gouverneur onder het volk komt,
zooals ook heden, neemt hunne woede in
hevigheid toe.
Niettegenstaande het blad „De West-Indiër"
3 politie-agenten voor zyr.e drukkerij had, om
het nummer te laten drukken, dat heden moest
verschijnen, heeft dit toch niet kunnen plaats
hebben. Isder diozyn leven liefheeft, zitin angst.
Zoooven is de geheeie Marinemacht voorby
getrokken. Marechau33ee3 rennen te paard
door de stad; het einde is nog niet te voorzien.
Ik hoop dat God 't ten goedo voor ons zal
koeren. Ik zit al 2 dagen werkeloos.
Al de winkels zijn gesloten, vooral die der
Israëlieten.
't Is nu Donderdag; du3 al reeds de 3de
dag dat de stad in rep en roer is.
Verschillende menechen zijn gedood en ge
wond, o. a. heeft de waarnemende commissaris
Van Lierip, die aangevallen i3 geworden, een
neger voor den kop geschoten.
Ik hoor dat van de K. W.-I. Mail tot ver
in de Saramaccastraat alles is afgezet door
militairen.
Overal is gesloten. Den herborgen is gelast
geworden te sluiten.
Er wordt niet toegelaten dat 2 of 3 per
sonen met elkaar loopen.
Men zegt dat circa 400 beschaafde kleur
lingen zich in eene vergadering verbonden
hebben de stad te helpen verdedigen.
De troepen marcheeren met trompetgeschal
door de stad. Naar men verhaalt, is antwoord
op het telegram gekomen dat Kalff met de
2 commandanten in overleg moet treden, dat
is met die van de marine en de militairen.
Ik ontvang nu en dan bezoek van dezs
en gene. die belang in or,3 stelt, en zoo
doende word ik het een en ander gewaar.
Het is nu rsed3 3 dagen, dat de stad zich
in een staat van beroering bevindt. Men durft
niet uitgaan.
Ds zaken staan stil.
De scholen zyn gesloten en God weet wat
voor moer naaoei en onheil uit deze geschie
denis zal voortvloeien.
De schutterij is mobiel verklaard en is
door de stad getrokken met de tamboers
voorop.
Iedereen, die een stok by zich heeft, wordt
deze afgenomen.
Volgens het telegram wordt de Gouverneur
geheel ter zyde gesteld. Men is rl zóó ver
moeten gaan zich af te vragen, of niet de
bepalingen van het regeeringsreglement over
krankzinnigheid op hem toepasselyk ver
klaard moeten worden, indien hy nog belem
merend in den weg zoude treden.
De Chineezen en Portugeezen hebben heden
al'en gesloten. Men kon niets te koop krygen,
omdat het gepeupel de winkels begon te
plunderen.
Verscheidene bakkers hebben geen brood
gebakken.
By eene firma wilden ze vandaag de deuren
met bijlen openbreken, waarop een van de
Moravische Broeders in die buurt bytyds kwam
om dat te beletten. Deze alleen hebben de
winkels open gehad en ook brood gebakken.
De bende moet ook de R. K. school, waar
de „zusters" school houden, in de Burenstraat,
aangevallen hebben".
fn een ander sckryven leest men ook nog:
„Waren do militairen in de vroegte uitge-
i ukt, dan was het zeker zoo ver niet gekomen.
Hadden wy mr. Kalff niet tot procureur-
generaal, dan waren de gevolgen niet te be
rekenen. Het is te hopen dat wy hem bly ven
bshouden, hoewel zjjn Jeven niet zeker is;
want hy wordt meer dan „beloofd" (d. i. be
dreigd)."
Gemengd Meuw*.
Morgen hoopt P. F. Die mol, werk-
zaam ter boekdrukkerij van don heer J. J.
Groen alhier, den dag te herdenken waarop
hij vóór vyf en twintig jaren by genoemde
firma in dienst trad.
Hedenmorgen is uit den Heeren-
singel het lyk opgehaald van den persoon, die
bij de firma W. H. Co., fabrikanten va«
verduurzaamde levensmiddelen, de betrekking
van kok vervulde. Omtrent do oorzaak van dit
zoo hoogst treurige ongeval verkeert men nog
in het onzekere. Het lyk word onder toezicht
der politie naar het drenkelingenhuisje over
gebracht.
De Hooge Raad verwierp lieden
het beroep in cassatie van den notaris G. S.
tegen een arrest van het Hof te 's-Hertogen
boscli, dd. 5 Mei jlwaarby hy, met beves
tiging van een vonnis der rechtbank te
Maastricht van 19 Maart ta voren, voor den
tyd van vyf maanden in de uitoefening zijnet
bediening is geschorst wegens misleiding van
een client.
