N°. 9572
"Vrijdag 8 IMei.
A«. 1891.
it
feze fgourant wordt dagelijks, met
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Eerste Blad.
DOKTER JANIN.
Leiden, 6 Mei.
Feuilleton.
„C E R RIT J E."
PRIJS DEZER COXJRANT:
Voor Leid«n per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1-40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTÊNTIÈN:
10 regels ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.171*
Grootèie lettors naar plaatsruimte. Yoor het
incas3eer6.n buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
Binnen enkele dagen, na afloop van het
tegenwoordige Feuilleton, zal San aanvang
fvordon gemaakt met és plaatalDg van een
!»oclenden Soman van Ew. Aug. Köxig,
getiteld
DE GEHEIMEN
van een krankzinnigengesticht.
Aanstaanden Zondag, 10 Mei, zal de
vacature beurt in de kerk der Ned.-Herv. ge
meente van Hoograade des namiddags te twee
eren worden waargenomen door den heer
H. J. Van Nouhuys, predikant te Oudshoorn.
Tot onderwijzer aan de Christelijke school
te Aalsmeer is benoemd de heer K. Tolsma,
te Exmorra.
Te 's-Gravenhage is gisteren de akte
als onderwijzer toegekend aan den heer I. L.
Van Leeuwen, uit Voorschoten.
In een „open brief" in het „N. v. d. D."
voorkomende en tot „de Geneeskundigen en
Studeerenden in Nederland gericht, verklaart
de arts F. N. Kramer, te Amsterdam, dat hem
gelukt is de longtering in haar begin en ook
by gevorderden staat „volkomen te zien ge
nezen", zonder inspuiting of inademing,.en
wel met verwijdering der bacteriën in 40
dagen. Bij noodigt de geneeskundigen uit
de juistheid zijner mededeeling te constateeren
en verbindt zich te bekwamer tijd bun zijn
middel mede te deelen.
Tot taxateurs van het koninklijk domein
Soestdijk, bevattende het paleis en de onroe
rende goederen, gelegen onder Baarn, Soost
-en Eemr.es, behoorende tot do nalatenschap
van wijlen Z. M. den Koning, zijn benoemd
de hseren C. Cambier van Nooten, te Baarn,
C. IV. Soutendijk en G. Viveen, te Utrecht.
Men meldt uit Gersau, dd. 5 Mei: Hare
Majesteit de Koningin-Regentes schonk,
mede uit naam der jeugdige Koningin, eece
belangrijke som aan de armen dezer gemeente.
Het districtsbestuur verzocht daarop tot Hare
Majesteit te worden toegelaten en bedankte
voor hare milddadigheid. Hare Majesteiten
betoonden zich zeer tevreden over haar verblijf
in deze streek en over het goede resultaat,
dat deze luchtkuur voor de gezondheid gehad
had. Hare Majesteit de Koningin-Kegentes
deed den hotelhouder Müller ontbieden om
dezen te bedanken voor de goede zorgen,
welke by gedragen had om het verblijf te
veraangenamen, waarop de jeugdige Koningin
TliTOdalyk van dezen afscheid nam.
- De Katholieke „Tgd" brengt aan de rede,
Waarmedo de minister van ogrlog zgn ontwerp-
legerwet verdedigd heeft, de hulde, dat mefl
zou mogen aannemen dat de minister het
pleit op schitterende wgze gewonnen heeft,
indien de zaak der Legerwet door welbespraakt
heid te redden ware. Ten opzichte van den
vorm kan aan de rede van den minister geen
verdienste worden ontzegd. Zoowel bestryders
als voorstanders der wet ondergingen den in
druk der beslistheid en vastheid van over
tuiging, waarmede de minister zijn eigen stel
sel aanprees en de daarmede strijdige stelsels
als geheel verwerpelijk ter zyde stelde. Een
man uit één stuk is de minister ongetwij
feld; hy gelooft met onwankelbare vastheid
in hetgeen hy op militair gebied voor waar
houdt, maar dit zegt nog geenszins, dat dit
laatste ook waar is.
Mogen uit het door den minister besprokene
gevolgtrekkingen worden afgeleid omtrent de
houding, welke hy zal aannemen ten aanzien
der talrijke ingediende amendementen, dan
valt op zeer weinig tegemoetkoming zijuer-
zyds te rekenen. De minister verdedigde de
noodzakelijkheid van nagenoeg alles, wat by
dit wetsontwerp wordt verlangd. Zy, die nog
altijd in de hoop leven, dat door het verdwij
nen van buitensporige eischen uit de wet de
aanneming er van voor de geheele rechter
zijde mogeiyk zal worden gemaakt, zullen
meer dan waarschijnlijk bedrogen uitkomen.
De Berlijnsche correspondent van het
„Hbl." meldt dat er in de Pruisische hoofdstad
niets van bekend is, dat Z. M. de keizer van
Duitschland weldra ons land zal bezoeken.
De minister van financiën brengt ter ken
nis van ambtenaren der directe belastingen,
invoerrechten en accijnzen, die volgens be
staande bepalingen voor de vervuiling van
ontvangkantoren in aanmerking kunnen komen
en verlangen benoemd te worden tot ontvanger
te Avereest, dat zg daarvoor nog tot 20 Mei
1891 een adres kunnen indienen, onverschillig
of zy overigens tot mededinging naar kantoren
van de achtste klasse bevoegd zgn.
Op 4 dezer is aan het departement van
buitenlandsche zaken tusschen Nederland en
België eene overeenkomst gesloten tot wyzi-
ging van art. 59 van het Nederlandsch Belgisch
reglement van 20 Mei 1843 betreflende het
loodswezen en het gemeenschappeiyk toezicht
op de Schelde.
Gemengd NSenws.
Door de a r r o n di s 3 e m en t s-rech t-
bank te Rotterdam ij gisteren veroordeeld
J. V. M., 01,15 -iï jaar, pamdenkooper te Zoeter-
vroUcIs, beklaagd van mishandeling, tot acht
dagen gevangenisstraf.
De personen Leendert G. en Jan
P. zgn te Haarlemmermeer gearresteerd we
gens diefstal van kippen en een gareel.
Het bestuur der Schevening-
sche Wielerbaan zal, naar men verneemt, den
directeur van het Centraal-Sport-bureel te
's-Gravenhage morgeD, Donderdag, de gele
genheid verschaffen om op de baan tusschen
de alsdan te houden wedstrydnummers zgn
land- en waterrgwiel aan belangstellenden
te toonen. Het is eene zeer merkwaardige
uitvinding van den Franschen werktuigkun
dige Romanes, te Marseille. De heer Van
Es, eenig contractant voor Nederland, zal de
noodige proeven nemen met het toestel en
trachten te bewijzen dat het voor redding
van drenkelingen en andere doeleinden van
groot nut kan zgn.
Van 11 December tot 28 Maart
zyn in het gebouw aan het Singel te Amster
dam 217,625 en van 2 Januari tot 23 Maart
in hot Passantenhuis 167,284 portion brood
en koffie gratis uitgereikt. Voor de werke-
loozen der koninklijke fabriek is ƒ6218 bgeen.
Eene gehuwde vrouw te Velzen,
bezig zgnde op den zolder, trof het ongeluk
daardoor te vallen. Zg bekwam zoodanige
wonden, dat zg bgna onmiddellgk stierf; zü
liet 7 kinderen achter.
In eene sloot in de Friesche
gemeente Dantumadeel is den 29sten April jl.
nog ijs gevonden, dat bgna 1 dM. dik was.
Aan Bos en Tieman, de beide
sociaal democraten, die, om aan de gevangenis
straf te ontkomen, waartoe zij veroordeeld
waren, uit ons land naar België de wgk
hadden genomen, is door de Belgische regee
ring aangezegd binnen acht dagen dat land
te verlaten.
Uit Heerenveen bericht men:
De justitie i3 met twee geneesheeren naar
Drachten vertrokken, na bericht ontvangen
te hebben, dat daar een moord gepleegd is
op eene bejaarde vrouw. Een 29-jarige jon
geling wordt verdacht het misdrgf gepleegd
te hebben.
Te Siddeburen is door twee
knapen een zak met 406 sleutels van ver
schillende soort en grootte, als kerk-, huis-,
brandkast- en steeksleutels, gevonden. Deze
vondst breng't men in verband met de veel
vuldige kerkdiefstallen, in den laatsten tyd
gepleegd, en de gevangenneming van een per
soon, die verdacht wordt deze diefstallen ge
pleegd te hebben.
Te G a s s e 11 e rn jj veen vond men in
een tuin hot lgk van een persoon, thuis be
hoorende te Gasseltemjjveenschemond. Man
herkende een persoon, die, naar men zegt,
aan verstandsverbijstering reed.
Uit Charkow wordt geschreven:
De landverhuizingsepidemie heeft ook vgf
gymnasiasten alhier, van 13 tot 16 jaren oud,
aangetast. Een dezer Robinsons heeft zjjn ouders
den volgenden afscheidsbrief achtergelaten.
„Lieve ouders! Als ge dezen brief leest,
houd ik geen verblijf meer tusschen de muren
van Charkow. Ik ben ver, ver weg klaagt
en treurt er niet over! Over tien jaar kom
ik by u terug, niet als gymnasiast, maar als
Amerikaansch millionair, als eigenaar van
rgke goudbergwerken of als aanvoerder van
een Indianenstam. Dit laatste zou het beste
zijn. Ik zal trachten nieuwe landen te ontdek
ken en onzen naam voor eeuwig met roem.
te overladen."
De politie heeft tot nog toe de aanstaande
rykaards niet kunnen opsporen.
Voortdurend ontvluchten gede
porteerden uit Nieuw-Caledonië. Onlangs zgn
er drie met eene boot in Australië aangeland,
verklarende op zee zulk eon honger te hebben
geleden, dat zg een mede-vluchteling, een
Chinee3, hadden opgegeten. Een ander is naar
Noumea teruggekeerd na een jaar op de Salo
monseilanden bg een Engelschman zoodanigên
slavendienst te hebben verricht, dat hg aan
het bagno de voorkeur gaf.
Een uit Indië teruggekeerd
Engelsch soldaat vond verleden week op
eenige mglen van zgne geboorteplaats bg In-
verness, in een sneltrein van Pesth naar In-
verness, een tragischen dood. Bg de aankomst
op hot station Bonarbridge vond pion hem
als lgk in den trein en een geneesheer ver
klaarde dat hg aan eene schedelbreuk was
gestorven. Naar alle waarschynlgkheid was
hg, terwijl hg zgn hoofd uit het venster stak,
getroffen door de machine, welke onder het
rgden de brievenzakken opvangt, en had hg
zoodoende zgne wonde bokomen. Verleden jaar
had op dezelfde lgn een dergelijk ongeluk plaats.
De heer Snooks, de bruigom van
het bruiloftsmaal te Lyndon, by Louisville,
dat onlangs door arsenicum werd vergiftigd,
is na hevig lyden bezweken. Zgne vrouw ligt
nog zeer ematig ziek.
Door Joram Snel).
14)
Maar Gerritje wist er mee om te springen
en zonder te klappen op welke wgze, dit kan
met zekerheid gezegd worden, dat hg vuil
poetsen tot zindelgke, en onbeschofte tot nette
menschen maakte. Als streng en rechtvaardig
zeevader hadden de „edellieden" eerbied voor
zgne sterkheid; als zindelijk matroos hadden
zg respect voor zyn „schoonheidsgevoel".
Op zeseren avond is hot jonge volkje op
den bak bezig een aardig lied te zingen. Het
muzikaal en dichteriyk gevoel is bij Janmaat
tamelijk sterk ontwikkeld en dezen keer had
den zg het er kranig afgebracht, maar daar
door was ook eene woordenwisseling tusschen
eene „tweede en derde stem" ontstaan, die
ten gevolge had, dat men, na elkander
allerlei hatelijkheden gezegd te hebben, hand
gemeen werd.
Gerritje sprong toe, scheidde de twistenden
en vernam weldra, dat de handtastelgkhedon
hst gevolg waren van het schelden door Jan
op Piet's moeder en van Piet op Jan's zusters.
Na veel over en weer parlementeeren vernam
Gerritje het fijne van de zaak en tot buiten
gewone verbazing van de betrokken partijen
liet hg ze heengaan, met de belofte ze mor
gen te spreken.
Hg zelf ging zonder er meer bg te voegen
naar beneden. Wat er ir. zyn gemoed omging,
kunt ge lichtelijk beseffen. Er was bg hem
eene snaar in trilling gebracht; de herinne
ring aan wat hg achtergelaten had, eene
moeder, die hulp hoog noodig had, en twee
zusters, die slecht waren, 't Deed hem ge
weldig aan en later vertelde een der matro
zen in vertrouwen aan zgn maat, dat hg
„Gerritje had zien staan grienen, net als een
kleine jongen".
's Anderen daags by de voorinspectie vóór
baksgewgs hield Gerritje nog eens eene
samenspraak met de beide vechtersbazen en
toen ze weggingen, druklen ze hun baks-
meester do hand met tranen in de oogen.
Men is de linie gepasseerd met het gebrui-
kelgk Neptunusfeest, waarbij vooral de „edel
lieden" er van langs gekregen hadden, be
nevens een paar adelborsten, die van een
klein vergrgp een groot rapport hadden uit
gebracht. Gerritje was Neptunus en was weer
in zijne oude kracht. Zgne „ridders" weerden
zich kranig, maar zijne helpers niet minder
en tot groot genoegen van den commandant
liep het waterfeest zonder ongelukken en
onder uitbundige vroolykheid af.
Eenigen tyd later is men op de reede te
Batavia. Daar wordt de order ontvangen na
eenige toebereidselen en overplaatsingen door
te gaan naar Atjeh en daar vinden wij wel
haast het oorlogsvaartuig zgn dienst verrichten.
Daar nam ook Gerritje deel aan de vele
bewijzen van moed en beleid, die er door onze
Marine geleverd zgn; daar toonde hg Ziehen
zoovelen met hem onvermoeid bg de zware
diensten, die er van onze zeemacht gevorderd
worden; daar werd deelgenomen aan scher
mutselingen en gevechten, waarvan menig
voorval getuigt, dat, al is de wijze van
oorlogvoeren heel wat veranderd by vroeger,
het tegenwoordig toch nog niet bjj onze
„bluer Jacks" mangelt aan kordaatheid en
fermiteit.
Gerritje ligt eens met eene gewapende sloep
op uitkijk naar prauwen, die, volgens het bevel,
niet mogen uitvaren, 't Is nacht en stil op
't water. Fluisterend wordt gesproken, want
de vgand mag niet bemerken, dat er scherp
toezicht op hem wordt uitgeoefend. Daar
nadert eene prauw; nauwelgks hoorbaar wor
den de dajongs in 't water gelaten en daar
mee het vaartuig voortbewogen.
„Opgepast!" fluistert de luitenant, die het
bevel voerde. Langzaam komt de prauw
nader, nog een paar slagen endaar klinkt
opeens de uitroep: „Orang jakatl" (kwaad
volk).
„Roei op!" is 't bevel. „Klaar by het stuk 1
Vuren
Het knetterde en kraakte uit geweren en
kanon; 't geschreeuw der Atjehers vervulde
de lucht, vermengd met de schoten der „orang
ollanda", die geen pardon gaven.
Daar klinkt het uit een tiental kelen„atn-
pon toean!" (heb medelgden).
„Houdt op, jongens!" roept de officier en
meteen strijkt de sloep langs de prauw.
Maar 't is nacht en niet gewaagd op het
vaartuig over te springen. Doch Gerritje, die
met een paar andere maats het bevel daartoo
vroeger ontvangen had, maakt korte metten,
springt over, gevolgd door twee anderen, en
schreeuwt alsof hy wonder wat doen wil, Er
is schrik onder de vgandon en het tiental
Atjehers houdt zich stil. De prauw wordt op
sleeptouw genomen en naar boord gebracht,
vanwaar reeds hulp kwam opdagen, afkomende
op 't geluid der schoten.
(Slot volgt.)