de zangvsreeniginjj te Wolvega, wat echter
verviel omdat de stoomboot uit Wolvega niet
tjjdig' aankwam.
In de Internationale tent opende dr. Vitus
Bruinsma de meeting met een welkomsgroet
aan de aanwezigen en mededeeling der regeling
van de meeting. Er werd op drie plaatsen
te gelyk gesprokenin de Internationale tent
door den heer F. Domela Nieuwonhuis; in
de open tucht, op den zangheuvel, door den
heer A. H. Gerhardin de nationale tent door
mej. Stellingwerf-Jer.tinkverder nog door
de heoren J. Van der VTy'k, Tj. Stienstra en
Jac. Stap. Allen spraken over den 8-urigen
arbeidsdag en het algemeen kies- en stem-
treelat. n ebruelaeg eras-.. Je
In de pauze werden liederen gezongen door
de zangvereenigingen van St.-Jacob'-Parochie,
Drachten en Wolvega. Voor de sluiting had
op het terrein een optocht plaats met 75
vaandels. Naar men uit goede bron verneemt,
zyn er 8000 entrée's uitgegeven.
Uit het Bildt en omstreken waren omstreeks
2000 personen gekomen. Onder de manifes
tanten waren vele vrouwen en kinderen.
Op het terrein wsrd door woord en go-
schrift mede krachtig gewerkt op onthouding
van elk gebruik van sterken drank. In ruime
tenten was gelegenheid zich van brood, bier,
chocolade, koffie en mineraal water te voorzien.
Voor de werkstakers op het Bildt werd
druk gecollecteerd.
In de stad zelve was er een groot gedeelte
van den dag mede veel beweging. Soldaten
echter zag men niet. Ze waren allsn in de
kazerne geconsigneerd; de huzaren bevonden
zich in de stallen by hunne paarden. Do
anders sinds vel9 jaren reeds verlaten hoofd
wacht op het Hofplein was door een dertig
tal soldaten, onder bevel van een officier,
betrokken.
In alle plaatsen van Friesland, uit welke
Zondag deelnemers aan de provinciale meeting
naar Leeuwarden optrokken, had de terug
komst in de beste orde plaats. Van enkelo
treinen werd rood b9ngaalsch vuur ontstoken.
De Biidtkers namen ook den terugtocht
weder te voet aan (4 a 5 uren loopens.)
Ook te Appelscha is de meeting in do
grootste orde afgeloopen. Na het sluitings
uur ging de menigte uiteen even bedaard als
ze was gekomen. De burgemeester was
tydens de meeting ter plaatse aanwezig,
benevens de gewone politie.
Te Botterdam hield de afdeeling van den
sociaal-democratiscben Bond oene openbare
vergadering in het lokaal „Excelsior" aaii
den Binnenweg. De zaal zoowel als de galerij
waren stampvol; de aanwezigen bestonden
uit mannen, vrouwen met zuigelingen, en
eenige jongens.
Het woord werd gevoerd door W. H. Vliegen,
van Maastricht.
Van de gelegenheid tot debat werd gebruik
gemaakt door den heer K. Van Balen, die
het niet goed vond om het socialisme met
het Christeiyk geloof op ééne Hjn te stellen.
Hy W9rd echter uitgefloten en sommigen
schreeuwden: gooi hem er uit! De wanorde
nam zóó toe, dat de spreker niet verstaanbaar
was en dan ook van het woord afzag. Na
het zingen van eenige liederen, door som
mige der aanwezigen, werd de vergadering
gesloten.
Aan de deur werd in eens pet ook hier
eene collecte gedaan voor de werkstakers
van het Bildt.
Het 6-jarig knaapje van den mole
naar K., te Molenbeersel, is door eene molen
wiek aan het hoofd getroffen en kort daarop
overleden.
In aansluiting op hetgeen in
het by dit nommer behoorende Tweede Blad
wordt medegedeeld omtrent de Mei-betoogings-
ongeregeldheden in het buitenland, dienen
nog de volgende latere berichten:
Ofschoon te Hamburg en te Keulen groote
betoogingen der werklieden zyn gehouden,
liep in beide plaatsen toch alles in de beste
orde af.
Te Hamburg verzamelden zich 70,000 per
sonen, mannen en vrouwen, des Zondags te
1 uur tot een optocht, die het „Horner Park"
ten doel had. De betoogers waren met roods
bloemen en linten versierd, terwyl eenige
muziekcorpsen bij herhaling de Marseillaise
deden hooren. De troep werd door politie
begeleid en veroorzaakte niet de minste stoor
nis of wanorde.
In Keulen namen 2200 personen, waar
onder vele jongelieden, vrouwen en kinderen,
aan de Meibetooging van 1.1. Zondag deel. De
stoet koos tot uitgangspunt den Volkstuin
in het zuiden der 3tad en begaf zich naar
het noordeiyk kwartier zonder muziek of
zang en door eene talryke menigte nieuws
gierigen gevolgd. Des avonds keerden de be
toogers op dezelfde wyze terug en hielden
zich ook toen volkomen rustig.
Te Beriyn was de deelneming van niet veel
beteekenis en zeer kalm.
Ook in de verschillende Engèlsclïe steden
zyn de Meibetoogingen op Zondag 11. even-
;ils te Londen in de beste orde afgeloopen.
Do botooging dor Londenscte werklieden
in Hyde-Park vooral was zeer indrukwekkend.
Er waren ongeveer 200 vereenigingen met 20
muziekcorpsen en 30Ö vaandels, die aan de
betooging deelnamon en in optocht van de
Theems naar Hyde-Park trokken. De stoet
wa3 zóó lang, dat het binnentrekken van het
park anderhalf uur duurde. De weg, welken do
stoet volgde, en het park waren vol menschen.
In het park stonden 12 spreekgestoelten, waar
100 personen het woord voerden, o. a. Graham,
Norris, Aveling, Burns, Mann en TlUett. Tot
de sprekers behoorden ook vele vreemdelingen
en drie vrouwen. Allen legden nadruk op het
internationaal karakter der beweging. Een
der sprekers noemde de byeenkomst eene
wapenschouwing van het loger van den arbeid.
De soeiaal-democraat John Eurns hield eene
opgewonden rede, waarin hy de beweging
vergeleek by eene lawine en betoogde dat de
regesriogen beter deden als zy den duur van
den werkdag verkortten dan de loonen ver
hoogden. Nadat hy had gesproken, werd
Burns in zegepraal rondgedragen. Bij trom
petgeschal werd bekend gemaakt dat de motie,
waarby de werkdag van S uren werd geèischt,
door allen, ook door da sociaal-democraten,
was aangenomen. Er was weinig politie
aanwezig.
Luik, 4 MeiEen bataljon infanterie en
een half eskadron cavalerie zyn van hier
naar Saraing vertrokken. Alle dorpen van
het kolen-district, waar werkstakers zyn, zyn
door soldaten bezet. Ta Seraing hebben de
myr.werkers van de fabriek van CockerilJ don
arbeid gestaakt. Hetzelfde geschiedde ook door
de metaal- en yzerwerkers in deze inrichting.
In het geheele district Luik heerscht onder
de mynwerker3 nu volkomen werkstaking.
Naar men zegt, is dit ook bot geval in de
mijnen van Hervé en zyn ts Horloz gister
avond weer ongeregeldheden voorgekomen.
De gendarmen losten eenige revolverschoten
en wondden drie werkstakers.
De toestand is zeer gespannen in de mynen
op den linker-Haasoever. In den afgeloopen
nacht schoten werkstakers, die zich in hinder
laag hadden gelegd, op eene patrouille gen
darmen te St.-Nicolaas, zonder echter iemand
-te treffen. Twee eskadrons lanciers zyn uit
Leuven daarheen gezonden.
Charleroi, 4 MeiEr wordt in het ge
heele kolendistrict niet gewerkt, zoodat het
aantal der werkstakers hier meer dan 30,000
bedraagt. Er heerscht volkomen rust. Van
het rondtrekken van troepen werkstakers of
van verzamelingen is niets te bespeuren. De
arbeid is in alle metaalfabrieken borvat.
Brussel, 4 MeiHeden hebben 60,000
arbeiders in de steenkolenmynen en 10,000
yzerwerkers den arbeid gestaakt. De werk
staking heeft in den namiddag een aanvang
genomen. Hot „Bassin du Centre" heeft;tot
nu toe zich onthouden. In tien steenkolen
mynen te Houssa en Haine St.-Pierre is de
arbeid gestaakt. Men vreest voor verdere uit
breiding op morgen.
(Tweede Tel.) Verschillende hoofden van
socialisten willen tegen morgen eene alge-
meme werkstaking afkondigen en zullen tot
dat doel in deze hoofdstad eene byeenkomst
houden.
Hedenavond heeft Van Loo, een der hoofden
van de hier bestaande party, in eene ver
gadering, welke in het lokaal der socialisten
werd gehouden, ook eene algemeens weAsta-
king aanbevolen.
De gebeurtenissen, welke hier sedert Zater
dag zym voorgevallen, zyn niet van ernstigen
aard; dank zy de aanwezigheid der troepen
op alle bedreigde punten, is de orde gehand
haafd. Toch konden zy enkele op zichzelf
staande feiten niet verhinderen.
Te Jemeppe is huiszoeking gedaan tot het
opsporen van dynamiet.
De burgemoester van Tilleur verzocht aan
do militaire overheid, welke met de hand
having der orde is belast, om vrouwen en
kinderen in huis te houden en de deuren der
woningen te sluiten.
Naar men verneemt, heeft het gemeente
bestuur van Luik zyn leedwezen te kennen
gegeven, dat het machtiging gaf tot de be-
tooging van 1 Mei.
- (Derde Tel.) Twee eskadrons lanciers,
van hot garnizoen te Brugge, zyn naar Char
leroi gezonden, en drie eskadrons lanciers van
het garnizoen te Leuven, zyn naar Luik ver
trokken, werwaarts ook het 14de regiment
van linie uit Antwerpen gezonden is. Nog
worden drie eskadrons lanciers, van Hasselt,
gereed gehouden.
Het „Journal de Eruxelles" zegt dat de
r;'geer:ng de ordo krachtdadig zal handhaven.
Do toestand biedt overigens niets ernstigs
aan, en de verontrustende berichten in som
mige bladen moeten slochts onder voorbe
houd wordsn aangenomen.
Seraing, 4 Mei (A. H.) Bij het ver
laten der werkplaatsen van Cockenil werden
de werklieden beschermd door patrouilles
cavalerie en gendarmerie. Met inbegrip van
de werkers in de steenkolenmynen ontbreekt 25
pCt. van het personeel van Cockerill op het
appel.
Ey een tocht op beile oevers van de Maas
is m(i gobleken, dat men overal aan den
duur der werkstaking gelooft.
Borgen (Henogouwen), 5 Mei: Da toe
stand in de mynstreek biyft onveranderd.
In den afgeloopen nacht heeft men uit wraak,
door middel van eene dynamietpatroou, ds-n
voorgavel vernield van het huis van een
werkman, omdat deze gisteren gewerkt had.
Luik, 5 MeiHedenochtend om vier uren
ontplofte eene dynamietpatroon, welke ge
plaatst was op dan drempsl van het huis
van een welgesteld ingezetene in de Kue
Augristin. De ontploffing was zeer hevig en
veroorzaakte in de deftige wyk groote ontstel
tenis. De deur van het huis werd geheel
vernield en de ruiten van drie naburige bui
zen W6rden verbryzeld. De justitie stelt een
onderzoek in.
BUITENLAND.
Onitschland.
Uit Dusseldorf wordt dd. 4 Mei gemeld
dat by hot feest van de Provinciale Stenden
de vorst Von Wied een dronk uitbracht op
den keizer. Deze antwoordde in eene uitvoerige
rede, waarin hij o. a. zyne studiejaren te
Bonn herdacht. Het behoud der vredelievende
betrekkingen, waarvan de vorst Von Wied
gesproken had, achtto de keizer een plicht,
aan zijne stelling verbonden. Hy wilde er steeds
voor zorgen, dat de vrede niet gestoord werd.
Ook in het binnenland was de toestand beter;
zyn doel was dat de nyverheid tot haar recht
kwam, zoowel wat de arbeldgevers als arbeid-
nemers betreft. In samenwerking alleen zag
de keizer heil.
Greot-IïrltJimilt-.
Volgens de „Globe" ontving de Engelscbe
regeering uit Zuid-Afrika onrustwekkende de-
pecbes, volgens welke president Kiüger zou
verklaard hebben dat hy onmachtig is don
Boeren den intocht in Mashoaland te beletten,
daar het gebleken is dat er een twintigdui
zend man aan den tocht willen deelnemen,
in plaats van een vyfduizend. Een dergeiyke
„trek" was sedert 1837 niet voorgekomen.
De influenza blyft in Engeland in hevige
mate heerschen. Ook in Liverpool komen thans
talryke gevallen voor. Het personeel van een
ziekenhuis in de nabyheid dier stad werd
plotseling door de griep aaDgetast, ten ge
volge waarvan de verpleegden naar huis
moesten gezonden worden.
In het echtscheidingsproces tegen Parnell
zouden nieuwe feiten ontdekt zyn, waardoor
eene vernietiging van het arrest mogeiyk is.
Hot Hoogerhuis heeft gisteren aangeno
men het voorstel Knutsford, betreffende de
visscheryen in de wateren van Newfoundland.
Chili.
In depeches uit Callao wordt het beves
tigd, dat het leger van den president Bal-
maceda na den veldslag by Tozo al Monte
allerlei gruwelen heeft gepleegd. De be
schonken soldaten van Balmaceda's leger,
geholpen door werklieden in de salpetergroeven,
staken de stad in brand en plunderden en
moordden haar uit. Vrouwen noch kinderen
werden gespaard. De parlementairen te Iquique
zouden in een staat van wanhoop verkeereD.
daar zy nagenoeg zonder voedsel zyn, terwyl
de schepen der revolutionairen geene kolen
hebben.
Argentinië.
De „Times" ontvangt bet bericht uit
Buenos-Ayres, dat generaal fioca als minister
van binnenlandsche zaken is afgetreden en
opgevolgd wordt door senator José Zapata.
Het congres heeft senor Zorrilla tot president
dor Arger.tynsche Republiek gekozen.
Tplegrammea
PARIJS, 4 Mei. In de Kamer van Afge
vaardigden werden heden door de heeren
Roche en Dumay de aangekondigde interpel
laties gehouden over hot voorgevallene te
Fourmies en te Marseille. De heer Dumay
laakte de te Parys en in de departementen
genomen maatregelen; de heer Roche vroeg
een onpartijdig ondorzoek.
De minister Constans verdedigde do hou
ding der rogeering. Hy betuigde zyn dank
aan het leger en zyn eerbied voor den officier,
die laat tot vuren had gegeven.
De heer Roche voegde den minister daarop
toe, dat hy een moordenaar was.
De Kamer paste de censuur toe op den
hoer Roche en verwierp de motie van orde,
waarby een onderzoek werd gevraagd.
Daarentegen werd met 371 tegen 48 stem
men eene motie van orde aangenomen, hou
dende dat de Kamer, onder betuiging van
groote sympathie voorde werklieden, besloten
is de sociale hervormingen vreedzaam te ba-
slechten.
BERLIJN, 4 Mei. (ff. G.) De „Norddeutscbe
Zeitung" verklaart, oogenschijniyk officieus,
dat een vlugschrift, waarin de Oostenryksche
armee ongunstig beoordeeld wordt, geheel
zonder beteekenis is. De pogingen om wan
trouwen te wekken tusschen Dnitschland en
zyne bondgenooten zullen slechts een inniger
vertrouwen teweegbrengen.
BERLIJN, 5 Mei. Het uit Parys afkomstige
gerucht, dat da nieuwe 3-pCts. Russische lea
ning zou zyn uitgesteld omdat de Parysche
firma Rcthschild zich uit het consortium had
teruggetrokken, wordt door de „Vo3s. Ztg."
beslist tegengesproken. De consortiale brieven
toch zijn reeds aan de betrokken firma's ver
zonden. Desniettemin is het wel mogeiyk,
dat de uitgifte eeniger. tyd biyft uitgesteld.
ROME, 4 Mei. In de Kamer van Afgevaar
digden Is heden beraadslaagd over de inci
denten op 1 dezer.
De heer Nicotera verdedigde de handelin
gen der regoering en vorklaardo dat tusschen
hem en de overige ministers volkomen een
stemmigheid bestaat. Indien de Kamer de
houding der regeering op 1 Mei goedkeurt,
zeide hy verder, zal hy daarvan blyk geven
door eene stemmiog ten gunste van het ka
binet; zoo niet, dan zal het kabinet aftreden.
De Kamer nam met 235 tegen 113 stem
men eene motie aan, waarin zy hare bewon
dering uitdrukt voor do houding van bet leger
en van de beambten, die met de handhaving
der orde belast zyn.
L£IBKV, 5 Mei.
Thennometerstand gisteravond om 8 uren
UP C. 5CP Fahrenheit; hedenmorg9n om
3 uren 9' C. 48.2° F.'s middags 12 uren
12.5° C. 54.5° F.; 's namiddags 4 uren 15.5°
C. 59.9° F.
Men schryft ons uit Rjjnsaterwoude
Zondag 11. nam ds. J. Bolkenstein van
Ter-Aar, als consulent dezer gemeente, van
haar een hartelyk afscheid, wegens zyn ver
trek naar Putten. Hy sprak naar aanleiding
van 1 Cor. 15, vs. 55 tot 57.
De opkomst der gemeente getuigde dat
men den waardigen leeraar, die haar 5 jaar
als consulent belangeloos heeftgediend, liefhad,
óók omdat men aan hem de geen oogenblik
verstoorde rust verschuldigd was der kerke-
lyke gemeente by het opkomen der doleerende
kerk alhier (welke dezen winter weder opge
heven is).
De gemeente voldeed dan ook gaarne aan
h9t verzoek des korkeraads om ZEerw. toe
te zingen: Psalm 121, vs. 4.
H. M. de Koningin-Regentes heeft f 100
geschonken voor de in Amsterdam te houden
Wereldconferentie van Jongelings-verbonden
en f 150 namens de Koningin.
Het bestuur van den R.-K. Volksbond
te Amsterdam ontving van den bisschop van
Haarlem ƒ100 voor de werklooze arbeiders
der Koninklyko Fabriek van stoom- en andere
werktuigen.
De h9er Orelio en zyne echtgenoote, van
de Nederlandsche opera, zyn voor de volgende
campagne aan de opera te Gent, directeur de
heer Voitus van Hamme, verbonden.
Op 57-jarigen leeftyd is te 'sGraven-
hage overleden de gepenslonneerde kapitein-
luitenant ter zee C. P. Van der Star. Als
adelborst 1ste kl. trad hij den Isten Sep
tember 1852 in het corps zeeofficieren, door
liep de verschillende rangen en werd 1 Juli
1879 gepensionneerd.
Ter zake van zfine verrichtingen by de
gevechten in de Zu;d9r- en Oosterafdeeling
