N8. 3571.
Woensdag 6 Mei.
A8. 1891.
feze <€cu.rant wordt dagelijks, met uitzondering
van §on- en feestdagen, uitgegeven.
Eerste Blad.
Leiden, 5 Mei.
PRIJS DEZER COURATSTT:
Toor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommors.0.05.
PRIJS DEE. AD VERTENTIÈN
Tan 16 regels /"1.05. Iedere regel meer f0.17}.
Gtootere letters uasr plaatsruimte. Voor het
incasseeren buiten de stad wordt f0.10 berekend.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Wegens den Hemelvaartsdag zal
deze courant a. s. Ëïoitdierdag niet
verschijnen.
Aan de universiteit alhier is het doctoraal
examen in do rechtswetenschap afgelegd door
den heer J. TV. Van der Poel.
Bij beschikking van den minister van
binnenlandsche zaken is voor h&t tijdvak van
1 Juni 1891 tot 1 Juli 1893, benoemd tot
inwonend apotheker in het ziekenhuis aan de
Rijks-universiteit te Leiden, de heer G. F. A.
Ten Bosch, apotheker te Rotterdam.
De Christelijke zangvereeDiging „Zingt
den Heer'', alhier, zal zich, zooals blijkt uit
eene in dit nummer voorkomende aankondiging,
op Hemelvaartsdag naar Lisse begeven om
aldaar des avonds eene uitvoering te houden
in de kerk der Ned.-Herv. gemeente.
Van de uitnooaiging der Leidsche tooneel-
vereeniging „Talma" ter bijwoning harer
vijfde uitvoering werd gisteravond in de zaal
van „Vondolhoven" een druk gebruik ge
maakt door leden en geïntroduceerden, getuige
de geheel gevulde lokaliteit.
Van harte heette de voorzitter allen welkom,
met den wonsch dat men zich mocht amu-
eeeren door en met hetgeen ten beste zou
worden gegeven.
De aanwezige musici verplichtten het ge
hoor aan zich door de keurige uitvoering van
eenige muziekstukken; de heeren Noest, Prin-
senberg en Van Pijpen riepen daardoor tevens
de zoo wenschelijke en gewenschte opgewekte
stemming in het leven.
Opgevoerd werd eerst F. C. Fuchs' blijspel
met zang in twee bedrijven „De dienstmeid
van den zaakwaarnemer." Dit stuk, alsmede
de vele volgende voordrachten en TV. Metz'
blijspel met zang in één bedrijf „Schuiven
gaan ze", marcheerden goed. Vooral den vrou
welijken medewerkenden mag een woord van
lof niet onthouden worden, en geenszins ook
den heer U. voor zjjn bjjna onuitputtelijkon
voorraad voordrachten.
Het was dan ook volstrekt geen wonder
dat de met smaak gedecoreerde zaal met
voldoening verlaten werd na afloop van het
voor velen aangename bal, waarmede Talma's
uitvoering besloten werd.
Door de Uirechtscho commissie is tot
haren vertegenwoordiger ter Synode opnieuw
benoemd de heer M. A. Perk, predikant te
AniBterdain, en tot diens secundus de heer
C. G. Chavannes, prod, te Leidon.
Omtrent het resultaat der gehouden zit
tingen van den Militieraad in hetSde district der
provincie Zuid-Holland, hoofdplaats Leiden,
voor de lichting des jaars 1891, kunnen we
het volgende mededeelen
Het totaal aantal lotelingen van de zestig
gemeenten, welke tot het district behooren,
bedraagt 1750, en het aandeel van al die
gemeenten te zamen in het te leveren aantal
manschappen voor do lichting 1891: 487.
Vrijgesteld van den dienst werden
wegens gemis van de gevorderde lengte (1.55 M.)
20, wegens ziekelijke gesteldheid of gebreken
102, als te zjjn oenige wettige zoons 216,
wegens eigen dienst 66, wegens broederdieust
457 en als zijnde tweelingen 4, zoodat in het
geheel SG5 lotelingen werden vrijgesteld,
terwijl 1, als onwaardig, van den dienst werd
uitgesloten (art. 55,2°. Militiewet).
De overöljjvonden, tot den dienst aange
wezen, waren derhalve S84 in getal.
Het aantal toogolaton plaatsvervangers
bedroeg 73 en dat der toegelaten nummer-
verwisselaars 31.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Nieuw-York, door middel
van hot stoomschip „Rotterdam", van Amster
dam veitrekkende. Ten postkantore alhier
moeten de brieven enz. uiterlijk hedenavond
om 9.35 bezorgd zjjn.
De wijze van verzending behoort duidelijk
op het adres vermeld te worden.
Voor eenigen tjjd verscheen een geschriftje
van de hand van den Groningschen hoog
leeraar dr. H. W. Middendorp, g6titeld: „de
waarde van Kocbs geneesmiddel tegen Tuber
culose." De schrijver bestrijdt daarin de onder
zoekingen en de geneeswijze van den Diutschen
geloerde.
In het laatstverschenen nummer van het
„Weekblad van het Tijdschrift van Genees
kunde" bespreekt de Leidsche hoogleeraar dr.
W. Nclen deze brochuie en noemt baar om de
wjjze, waarop Kocta daarin bestreden wordt,
een „onwaardig en niotswaardig boekje."
In hetzelfde nummer treft men een protest
tegen het geschrift aan, onderteokond door de
Leidsche hoogleeraren dr. Mac Gillavry en
dr. Siegenbeek van Heukelom, waarin zij ver
klaren „het te betreuren, dat een hoogleoraar
aan eene Nedorlandsche universiteit een der
gelijk geschrift in hot licht durft geven."
Gisteren overleed te Roslof-Arendsveen,
na een jarenlang en smartelijk ziekbed, de
weleorw. heer Jac. C. Van 't Rood, sedert
1872 pastoor aldaar. De parochie verliest in
hem een (jverigen herder, die vooral voor de
armen een liefhebbend vader was.
Over de vraag of gedurende de 10 eerst
volgende jareu de bevoegdheid tot het ver
kiezen van korkeraadsleden en de beroeping
van predikanten aan het kiescollege dan wel
aan den kerkeraad zal worden toegekend,
werd ook te Zoetermeer-Zegwaard door de
leden der Herv. Kerk-gomeente bij stemming
beslist.
Bij uitslag bleek dat do meerderheid thans
was voor den kerkeraad.
B(j koninklijk besluit van 2 dezer zijn
benoemd tot ridder in de orde van den Neder-
landschen Leeuw, de heeren:
E. A. Haitink, gepensionneerd luitenant
kolonel der genie van het leger in Nederlandsch-
Indië, chef van het technisch bureau bjj het
departement van koloniën;
J. W. IJzorman, hoofdingenieur, chef van
den dienst der Staatsspoorwegen ter Sumatra's
Westkust;
dr. W. B. J. Van Eyk, inspecteur van
het middelbaar onderwijs in Nederland, belast
met de regeling van do opleiding tot technisch
ambtenaar bjj het boechwezen in Nederlandsch-
Indië, en
J. A. Schiüder, voormalig hoofdagent en
vertegenwoordiger der Noderlandsch-Indieche
Stoomvaartmaatschappij te Batavia.
Naar het „Vad." verneemt, is aan het
departement van financiën eene wetsvoordracht
gereed tot het sluiten van eene geldleening
ten laste van den Staat tegen 3 pCt rente.
Omtrent den tjjd van indleniDg is intusEChen
nog niets bepaald, daar voorshands de stand
der geldmarkt weinig gunstig wordt geacht.
H. M. de Regentee heeft den adjudant
in buitengewonen dienst van H. M. de Koningin,
den echout-bij-nacht jonkheer J. A. Rok*,
opgedragen namens Hd. den keizer vanDuitsch-
land, koning van Pruisen, te Keulen te be
groeten bij gelegenheid van 's keizers bezoek
aan de Rijnprovincie.
In het „Hotel Central" te's-Gravenhage
is afgestapt de heer A. S. Kiüger, Hollandsch
consul te Kopenhagen.
Door de geneeskundige staatscommissie
te Amsterdam is bevorderd tot arts de heer
C. H. Ter Laag, en toegelaten voor hot 1ste
gedeelte de heer F. J. Taverne.
Door den Commissaris des Konings in
do prov. Friesland is thans officiéél bekend
gemaakt, dat hot H. M. do Regentes heeft
behaagd, namens H. M. do Koningin Wilhel-
mina, als prjjs voor eeno in dit jaar binnen
Leeuwarden te houden harddraverij eene
prachtige gouden zweep te schenken, en dat
deze harddraverij zal worden gehouden op
31 Aug. a. s., den verjaardag van H. M.
Koningin Wilhelrnina.
De gewone audiëntie van den minister
van financiën op 7 en die van den minister
van marine op 8 dezer zullen niet gehouden
worden.
Het stoomschip „Amsterdam" is 2 Mei
van Amsterdam te Nieuw-York aangekomen
de „Ardjoeno," van Rotterdam naar Java, is
3 Mei te Southampton aangekomende „Maas
dam" vertrok 2 Mei van Nieuw-York naar
Rotterdam; de „Prins Alexander," van Am
sterdam naar Batavia, passeerde 3 Mei Ta-
rifade „Prins Hendrik," van Amsterdam
naar Batavia, arriveerde 3 Mei te Padang;
de „Werkendam," van Rotterdam naar Nieuw-
York, passeerde 3 Mei Lizard; de „Burge
meester Den Tex," van Batavia naar Amst.,
passeerde 2 Moi Ouessant; de „Soenda," van
Amsterdam naar Batavia, passeerde 2 Mei
Kaap Carvoeira; de „Utrecht," vanJavanaar
Rotterdam, vertrok 2 Mei van Marseille.
„Koning Oeillpus".
Niet bijzonder groot was het aantal Leide-
naars, da; zich gisteren met den exprestrein
naar Utrecht had laten vervoeren, ter bijwo
ning der vijfde of laatste opvoering van
„Koning Oedipus" aldaar.
Slechts hier on daar ontwaarde men een
bekend gezicht in den vollen schouwburg-
tempel.
Het was werkelijk te betreuren dat niet
meer onzer van deze gelegenheid hebben ge
bruik gemaakt, want zelden heeft eene tooneel-
uitvoering grootschei', verhevener indruk ge
maakt, dan die, welke wjj gisteren mochten
aanschouwen.
Hot bijna altijd ware gezegde van den
beroemden Franschon tooneol-criticus Sarcey
„Niets liaat de ware dilettant meer dan den
criticus, niets haat de ware criticus meel' dan
den dilettant", vond ditmaal zjjne uitzondering.
Geen haat of welwillende glimlach, door
medelijden in het leven geroepen, werd den
criticus afgedwongen; integendeel, hy voelde
eerbied en bewondering voor die jonge, onge
oefende krachten, die door oen stalen ijver,
eene onverzettelijke wilskracht eeno voorstel
ling in het leven hebben geroepen, die menig
maal verre verheven was boven hetgeen de
mannen van beroep ons zoo dikwijls te zien,
maar vooral te hooren gaven.
Geen door allerlei dialecten en eigenaardige
platte uitspraken verontreinigd Nederlandse!),
geene gebaren van een koning of hoogge
plaatst persoon, die terstond den burgerman
in het gewone dagel(jksche leven verraden,
geene schreeuwende, met wjjd opengespalkten
mond tierende koristen, niets van dat alles;
wy boorden eene edele, schoone taal, wij zagen
beschaafde monschen, wij bewonderden do
kalmte, de zekerheid van h6t koor der grijs
aards, wier flikkerende oogen en volle tan-
denri) den jongeling soms verraden.
Wy zullen ditmaal niet over het stuk zelf
uitweiden, zooals wij by andere gelegenheden
plegen te doen: er is reeds zooveel en door
zulke bevoegde autoriteiten op dit gebied over
deze tragedie van Grlekenlands grootsten
dichter, Sophoclos, geschreven, dat het ten
eeiiemnale overbodig mag heeten hier verder
van te gewagen.
Een enkel woord slechts aan het epel en
dan verdient Jocaste Oedipus, rampzalige moe
der en echtgenoote, ongetwijfeld den eerepalm.
Moeilijker rol is voor een jeugdigen Minerva-
zoon niet denkbaar dan het vervullen dezer
travesti rol.
Elk jeugdig vuur moest bedwongen, 6lke
mannelijke kracht moest onderdrukt worden
de levenslustige, opgewekte jonge man moest
eene bejaarde, rampzalig ongelukkige vrouw
schetsen, voorwaar eene buitengewone tegen
stelling, een schier ondenkbaar contrast, en
toch heeft de vertolker dezer rol dat bijna
onmog&lyke ten uitvoer gebracht. Actie en
dictie waren voortreffelijkhet goheele spel
was vol gevoel en innigheid.
Krachtig en fier werd Jocaste tor zijde ge
staan door Oedipus. Met zijn rond, vol, sym
pathiek geluid smeekte hy vol deemoed den
grijsaards hem de waarheid te onthullen,
gebood hy dreigend den blinden ziener Tiresias
den man aan te wgzen, die onheil en verderf
zaaide over hun aller vaderland; trotach, hoog
hartig was zjjne houding tegenover den on-
schuidigen Kroon, als hy dezen beschuldigt
hem van den troon te willen verjagen, deer
niswekkend zjjne gebaren als hy blind, door
het noodlot vervloekt, om genade 6n ont
ferming smeekt. De teekc-ning zjjnor innige
liefde voor de beide kinderen was geheel en al
waar; dat was geen tooneel meer, dat was
werkeiykheid, dat deed hy ons niet zion, maar
zeiven gevoelen.
Ook Tiresias zelf verdient waardeering,
waarop hy met eo.ne diepe bevende basstem
den ouden grijsaard typeerde; de dialoog
tusschon dezen en Oedipus was ongotvryfeld
een der schoonste oogenbiikken van den avond.
Treffend was tevens het moment, waarin de
bode van Korinthe Oedipus verhaalt, dat hij
zelf eenmaal het kind was, dat aan zyno
hoede werd toevertrouwd door een zyner
herders.
TVy zouden nog van zoovele luisterryke
scènes kunnen gewagen, er treden ons nog
zóó oneindig talrijke verheven oogenbiikken
voor den geest, dat wy te uitgebreid zouden
worden mot dit verslag.
Genoeg zij het dat Utrechts studeeronde
jongelingschap een standaardwerk heeft ge
wrocht, waarop niet alleen haar corps, maar
heel onze Nedorlandsche natie mot fierheid
mag wjjsen. Mr. L. H.
icngd Nieuws.
Hedenmorgen te elf uren was
een werkman bezig met het lossen van keien
uit eene in de Oude Vest liggende schuit, toen-
de met steenen gevulde kruiwagen omkan
telde en den man medeeleepte, zoodat deze te
water geraakte. Man en wagen waren door
bereidwillige banden weder spoedig op het
droge gebracht.
De opbrengst der Noord-Zuid-
Holl. Stoomtramweg-Maatschappy Haarlem
Leiden bedroeg in April 1891 f 8119.56'/s en
in April 1890 f 10,010.99'/;.. Sedert 1 Januari
1891 f 27,473.09, tegen f 29,857.97 over
hetzelfde tydvak van 1890.
Gisteren vorderde hetO. M. bö
de Haagsche rechtbank voor H. N., die te
Leiden opzettelijk eene godsdienstoefening
van het Leger des Heils verstoorde, 14 dagen
gevangenisstraf.
TV. G. F. B., timmerman te 's-Hage, die
zich schuldig maakte aan diefstal van een
tafel- en vloerkleed uit een spoorwegwagen,
werd veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf.
Aan de Saksen -TV eimarlaan te
's-Gravenbage werd gistermiddag eene vrouw
uit het water gehaald, die zich in eer.e vlaag
van waanzin wilde verdrinken.
Ook heeft gisternacht eene 70 jarige vrouw
teHaarlem, ïydende aan verstandsverbijstering,
getracht zich te verdrinken. Zij werd echter
gered en naar het St.-Elisabeth-gaethuie
overgebracht.
Gisteravond werd in de St.-Jace'o-
straat te 'a Hage eene vrouw door een toe
val getroffen, hetwelk byna onmiddeliyk haren
I dood ten gevolge had.
De betoogingen voor don werk
dag van S uren, o. a. te Zwolle en Enschedee
gehouden, werden druk bezocht. Alles lie^
in. de beste orde af.
De meeting op een weiland te Leeuwarden,
vanwege bet Friesch Comité van de vólks-
party, zou geopend worden door ge;: .ng vaa