Regeling van onzen krijgsdienst.
De algemeens beraadslaging over de Leger-
wet werd voortgezet.
De heer Borret toekende een tweeledig pro
test aan. Vooreerst tegen de beweringen van
den heer Travaglino, alsof deze Regeering
de godsdienstige belangen der Katholieken
gekrenkt en verdeeldheid tueschen Katholieken
onderling had gezaaid door de aanbieding van
dit ontwerp. Van deze Regeering is iets derge
lijks niet te wachten on bij de vrijstellingen
ia voor de specifiek Katholieke belangen vol
doende gezorgd. Desniettemin verklaarde hij
ook groot bezwaar te hebben tegen den per-
oooniyken dienstplicht en zal hp dien niet
goedkeuren, wanneer niet gewichtige bezwa
ren zullen worden weggenomen.-Ten tweede
protesteerde h(j tegen de motie van de Noord-
Brabantsche Kiesvereenigingen, waarin h(j
•eene aanranding zag van de vrijheid en on
afhankelijkheid der Volksvertegenwoordiging;
als zoodanig was zjj zeer te betreuren.
De heer Rooseboom wees er op, hoe men,
wat dit wettelijk product betreft, zeker niet
kan spreken van gemis aan voorbereiding,
in de bestrijding van den heer Van houten
■c. s. ligt groote overdrijving. Maar de keuze
der leden van de commissie van voorbereiding
had spr. zeer verbaasd. Zjj had aan den
anderen kant het voordeel, dat de gebreken
en feilen met Argusoogen werden nagegaan.
En dan bljjkt ook werkelijk uit het verslag
dat het wetsontwerp goed is samengesteld.
Hulde bracht spr. aan degenen, die den mi
nister daarbij hebben ter zijde gestaan. Stelde
men hoogere eischen, dan zouden de kosten
oen onoverkomelijk bezwaar worden. Thans
zal elk amendement om den druk te ver
minderen, onze weerkracht verzwakken. En
is nu wellicht bjj een ander etelsel 's Sands
weerbaarheid doeltreffender te verbeteren?
Deze vraag beantwoordde spr. ontkennend.
De heer Rooseboom verdedigde daarocMiit-
voerig het ontwerp, wjjl het verrede voorkeur
verdiende boven de stelsels De Roo en Rertlter,
die kostbaarder zouden zjjn geweost zender
evenredig grooter nut.
Esn leger van vrijwilligers is ondenkbaar,
algemeens dienstplicht zou schatten koeten.
Na de beginselen van 't ontwerp- te- bobben
verdedigd, noemde hjj onjuist de- insinuatie,
dat de officieren voor de wet zj|n- omdat cp
gelegenheid geeft tot promotie. Dit verwon
derde Spr. te meer van den heer Van Houten,.
Omdat deze by de Bankwet zoozeer opkwam
tegen de beschuldiging van persoonlijk: voor
deel. "Weerzinwekkend noemde- spr. de rede
van den heer Travaglino, omdat deze zoo-stork
afgaf op de kazerne. Waarom ia die toestand
c u op eenmaal zoo slecht, du- de standge-
hooten van den heer Travaglino er in moeten
komen? En zullen dan, bjj verwerping van
de wet, niet nog duizenden van die „pestho-
len" moeten gebruik makea? Maar het- ie
niet waar dat het pestholan zijn; 71 oud
gedienden en oud-miliciens hebbes dit ia
„Gelria" verklaard.
De heer Nieuwenhuis: Ik kan u 100 andwe
-verklaringen geven.
De heer Rooseboom; Ais gij ze zoektt
De heer NieuwenhuisDat doet gjj ook t
Do heer Rooseboom: Neen, ik vond s» en
i-tieb den heer Van Emdan, die de verklaringen
•uitlokte, dank betuigd voor zijne goede daad.
'Terugkomende op de bestrijding van den heer
Seyffarat, betoogde spr. dat de wet niet te
zwaar zal drukken. Er zullen meer ingeljjfden
zijn, m3ar niet in de verhouding tot de meer
dere bevolking. Wie kan niet één avond per
week gedurende 5 jaren? De diensttijd bjj
het leger zal wel langer zijn, maar de ge
zamenlijke diensttijd b(j het leger en de schut
terij is nu veel grooter. Ook heeft men tbans
het voorrecht van de keuze van het jaar van
opkomst. Van een militairen staat is hier
geen sprake. Men krijgt een dubbel leger niet
voor niets. Het land kan de kosten dragen.
Kennen de tegenstanders een stelsel dat goed-
kooper is?
Er i3 geen goedkooper stelsel. Of onze on
afhankelijkheid zal zjjn verzekerd bjj aanne
ming van bet ontwerp, kan niemand zeggen.
Wie kan de toekomst voorspellen Maar onze
kans zal grooter zjjn. Een volk met een eigen
karakter, dat weerbaar is en zich woerbaar
toont, valt niet zoo licht. De Grieken verde
digden zich tegen de overmachtige Perzon.
Wy verdedigden ons jaren lang tegen Spanje
c-n later tegen de vereenigde mogendheden.
Moeten wy vergaan, is het dan onverschillig
hoe? Laten wy ten minste kunnen zeggenwy
deden wat wy konden. Wy moeten echter geen
algemeenen dienstplicht, geen overspanning van
krachten. Wij staan aan den vooravond van
een gewichtig besluit. Letten wy op de ïydens-
geschiedenis onzer militaire wetten. Laten wy
deze ernstige poging niet doen mislukken,
ook al zy'n wy niet allen tevreden. Iedere
organisatie zal steeds bezwaren ontmoeten.
Moge by de beslissing ons aller oogmerk zyn
de hoogste weerbaarheid overeenkomstig de
d'aagkracht van het volk.
De heer Lambrechts schetste het ontwerp
als eene revolutie op sociaal gebied, een aan
slag op de individueele vryheid, eene ramp
voor het land. Speciaal de verhooging van
het contingent keurde by af. Het is hier een
streven van den minister naar roemzucht, en
dat om tienduizenden prys te géven aan het
moordend staal. Door de verhooging van het
contingent wordt deze rampzalige wet nog
scherper dan het zwaard der militaristen.
(Beweging.) Juist de uitbreiding van de
krygsmaebt zal er toe bydragen verwikkelin
gen te doen ontstaan. De financiën zouden
in den afgrond gesleept worden en dat ter
wille en pleiziere van zoogenaamd» militaire
autoriteiten, die naar roem dorsten. De alge
meens welvaart zal zoodoende scbromeljjk
worden benadeeld. Koud en onverschillig is
de Regeering voor de belangen van den land
bouw, van handel en scheepvaart. De wet ie
eene bloedwet, die alle rampen en eülendo
over het vaderland zal brengen. Neen, hon-
derdduizendanaal neenl (Gelach.) Spr. ein
digde met een gebed tot dao Almaohtigen
God, dat de dreigende ramp- moge worden
afgewond van het dierbaar vaderland.
De ïeer Land schaarde zich- aaa de zyde
der Regeering .ten opzichte van- de wyze,
waarop zy de zeemacht wil ergsnisoeren-
Enkele Sedenkfcigen zyn reeds opgeïoat. Het
verwonderde hem- echter dat" de nieuwe
minister niets weet van den sieobien phy-
sischen toestand der schepelingen in- Indië.
Hy vroeg alsnog onderzoek te dezer zake.
Verder gaf hy als- zyn gevoelen te ilenDen
dat de zeemilitie na korte oefening-behoorlyk
voorbereid ban zyn,.maar herhalingsoefeningen
biyven geweoscht. By- de zeemilitie, omtrent
welker sammstelling apr. in eenige beschou
wingen trad, moetsn- vooral oei-- de binnen
vaarders gevoegd worden.
De heer Mtitsaers- bestreed heb ontwerp op
dezelfde grenden als de heer Dambresbts,
als onze finantiëele- ltracht te heven gaande
en nadeelig voor landbouw, hardel en nijver
heid.
De heer Ciero.r doobt er eveneens over en
verdedigde hst' behoud der plaatsvervanging
sterk. De plaatsvervanging naemde hy bet
correctief voor het sohandeiyk hazardspel-der
loling. Zy ksn. niet afgeschaft worden- voor
dat het kazernolevea geheel zaizyn verbeterd.
In het belang- der fasniliën, dia- in hnn strjjd
om het bestaan ernstig zullen getroffen worden,
hoopte hy dat de plaatsvervanging besten
digd blyve.
De heer Tan. Teizen, ofschoon in vele be
zwaren doelende, zich meer bepaaldeiyk op
het standpunt vaa den heen A. Vax. Dedem
plaatsende, vertrouwde evenwel alenog van
gemeen overleg goede resultaten, epdat het
belang van 'b lands verdedigbaarheid, tot zijn
recht kome..
De heer- Van de Velde betuigds- over het
algemeen sympathie mei de strekking van
het ontwerp. Aan andere stelsels kleven nog
grovere fouten; de Regeering heeft echter
niet genoeg rekening gehouden met de wen-
schen van hen, die haar steeds trouw steunden.
Hy hoopt dat het catwerp tsn slotte eene
nationale kracht zal worden. Persooniyke
dienstplicht is voor hem geen bezwaar en de
uitvoering der wet acht hy het best toever
trouwd aan de Regeering zijner party.
Dinsdag is de heer De Beaufort aan het
woord.
Door de heeren Van Vlymen, Vermeulen,
Mutsaers, Harte en Hailmans zyn op de
Legerwet de navolgende sub amendementen
voorgesteld op de amendementen van den
heer Schaepman.
lo. Art. 70 te lezenIeder, die by de loting,
in Hoofdstuk X bedoeld, is aangewezen om
by do actieve zeemacht of by het leger te
worden ingeiyfd, kan overeenkomstig de be
palingen dezer wet zy'n dienst doen waar
nemen enz.
In bet amendement-Schaepman stond:
Ieder, die by de loting, in Hoofdstuk X be
doeld, is aangewozen om by de actieve zee
macht of „ter volledige oefening" by het
leger enz., zoodat het sub-amendement be
oogt de woorden „ter volledige oefening" to
doen vervallen. Wordt dit sub amendement
aangenomen, dan zullen die woorden ook
moeten vervallen in hot amendement-Schaep
man op art. 72.
2o. Het amendement-Schaepman op art.
78, de 1ste alinea, luidende: Hy, die over
eenkomstig art. 70 of art. 72 zyn dienst door
een ander doet waarnemen of aanvullen,
wordt by inly ving van den vervanger in dienst
gesteld by het voor korte oefening by het
leger bestemde gedeelte of, was hy reeds
ingeiyfd, by dat gedeelte overgeplaatst, om
daarby den gewonen diensttijd te vervullen
of verder te volbrengen.
Het subamendement luidt: „Hy, die over
eenkomstig artikel 70 of 72 zyn dienst door
een ander doet waarnemen of vervullen,
wordt by inlyving van den vervanger inge
deeld by de aan vul lings-res erve."
KOLONIËN.
BATAVIA, 21-26 Maart.
De resident der Padangscbe Bovenlanden
J. C. Boyle heeft pensioen gevraagd. Als zyn
vermoodelyke opvolger wordt genoemd' de
heer Scberer, gewezen resident ter Sumatra's
Oostkust.
Het opperbeetuur heeft de Indische
Regeoring gemachtigd om overste Pompe van
Meerdervoevt by zijne benoeming tot gouver
neur van Atjeh tevens by keuze te bevorde
ren tot kolonel.
Voor den ty4 van twee jarero is benoemd
tot rechtercommissaris, belast met de instruc
tie van strafzaken by den Raad van Justitie
te Makasser, het lid in dien Raad' snr. P. H.
Fromberg.
Te Singapore overleed in het hospitaal
de- heer Alien, sen jor.gmensch, passagier van
de „Promethais'', op reis naar Manilla. De
dood werd veroorzaakt door een kogel, welke,
aan de eene zyde van zyn lichaam binnenge
drongen, er aan de andere zyde weer uitkwam.
Dit ongeluk had. plaats by het schoonmaken
van. eene revolver, waarvan de hesr A. niet
wist dat zy geladen was.
Zondag-ochtend om 4 uren is mevrouw
E., de echtgenoot» van den wykmeeeter E.,
van Kwitang, ter> gevolge van wondkoorts
overleden. Zaterdag-middag was de patiënt
reeds minder wel en begon de temperatuur
van het lichaam te stjjgen. Den dader van
dez6ii. lagen sluipmoord heeft men nog niet
gevonden; door de politie is daarvoor reeds
eene premie van f 208- uitgeloofd.
Aan veepest stierven alleen im de resi
dentie Bantam 15,5.1'S' stuks vee gedurende
het afgeloopen jaar.
Volgens bericht van den resident van
Cheribon, werden in. den nacht van 9 op 10
dezes te Tjiamie eo Handjaloo- (afdeeling
Galoeh) een paar lichte horizontale«aardschok-
ken in de richting van Oost naar-West waar
genomen.
In den morgen, van 22 Februari jl. werd
ter hoofdplaats Are hoi na eene v r j hevige ver
ticals aardbeving gsvoeld, die slechts een paar
secenden duurde, barwyl te Negara (residentie
Bali en Lombok) ia den avond van den 25sten
dier maand eemge lichte aardschokken van
kortsn duur en in den namiddag van den
daaropvolgenden Dag één lichte schok z-ieh
deden gevoelen.
5>oor den gouveïaeur-generaal uan Necl.-Ihdiö- zijn
do volgende beschikkingen genoman:
Civiel Departement. Benoeiiü: Tot onderwijzer
2de kl. bij het op. lager oud., do onderwijaen 3de
kl. P. J. Van G««len.
Goedgekeurd: Dat öse-r den Landraad te
Krakeaan (Probolingo), ia ontslagen, wegens plicht
verzuim, eervol, als buitengewoon subst.-grifiier bui»
teu bezwaar van den lande by die rechtbank, F. J.
Muller; ia benoemd, to£ b-uitengewoons*I>at.-grif-
fier buiten bezwaar van öen lande by diexechtbank,
W. F. Pfaff.
Verleend: Een 2-jarig verlof Daar Europa, met
ingang va» 2 April 1801, wegeBS 15 jaren OD&fge-
broken dienst, aan den ingenieur late kl. bij den
waterstaat en 'a 1 anda burg. openb. werken E. A. C.
F. Von Ekeon.
Benoemd: Tot voorzitter van de Landraden
te Salatiga en Ambarawa (Semarang) mr. J. G.
Pott; tot referendaris bij het departement van
Justitie mr. A. Nubout van der Veen, laatstelijk die
betrekking bekleed hebbende
Ontslagen: Uit 's lands dienst, de griffier bij
den Landraad te Toelong Agong (Kedirie) P. G
Ungerer.
Benoemd: Tot griffier van den Landraad te
Toezong AgoDg (Kedirio) J. Meijoert, thans ter be
schikking van den voorzitter van den Landraad te
Bangkalan (Madoera), ten einde te worden belast met
griffiers-werkzaamheden bij dat college; tot haven
meester te Semarang, de havenmeester te Padang
(S. W. K) W. Backer; tot havenmeester to Padang
de havenmeester to Makasser (Celebes en Onderh.)
A. Boers; tot havenmeester to Makasser, de haven
meester te Tjilatjap (Banjoemas) H. Ter Poorten;
tot havenmeester, tevens fungeerend ODtvanger der
in- eu uitvoerrechten en accijnzen, te Tjilatjap, de
havenmeester te Mnntok (Banka) J. W. Nis; tot
havenmeester to Muntok, de havenmeester to Ban-
joewaugie (Besoekicj D. E. F. v. d. Rivière; tot
havenmeester te BaDjoewangie, do commies bij bet
Iiaven-departement to Soerabaia H. A. Tadema Wie-
landt; tot commies bij liet Haven-department te
Soerabaia de havenmeester te Boeleleng (Bali.) V
L. Van Rees.
Bij de Algemeene RekenkamerTot laten con
mies, de 2de commies J. J. Sneep; tot 2den con
mies de 3de commiezen C. C. Burgemeestre en I
J. De Raadt; tot 3den commies, de klerken J. I
W. Noordhoorn en W. J. H. Vogelsang.
By de in- en uitvoerrechten en accijozen tot ambtc
naar, de ambtenaar op noD-act. H. A. De Bruijt
laatstelijk ontvanger dier middelen, en do commie
der controle F. G. Marleen; tot commies de
controle, de verificateur der 5de kl. J. A. F. W. I
D. Mako; tot ambtenaar, de opzichters-L. Roo
en E. J. Van Dijk.
Machtiging verleend: Tot nitreikiDg aa:
J. J. Sehvtger eener akte van toelating tot de uit
oefening van de genees-, heel- en verloskundig»
praktijk in B.-I.
Goedgekeurd: Dat door den Landraad to
Djeneponto (Celebes en Oaderh.) is ontslagen wegem
vertrek, eervol, «la buitengewoon aubstituat-griffler
buiten bezwaar van den lande bij dio reïktbank,
R. G. Bookelman-is benoectsd tot buitengewoon
substituut-griffier buiten bezwaar van den lande biju
die rechtbank, J. 3. Cramer; dat door dearapat
te Fort-Yan-der-Capellen (Sumatra's Westkust) ia ont
slagen wegens vertrek, eervol, als baaitengewooi? sub
stituut-griffier buitea bezwaar van <3en lande bip die
rechtbank, W. J. Kroon; ia benoemd tot buitenge
woon substituut-giffrar buiten bezwaar van den lande l
bij die rechtbank, E. FJ. Loriaux.
Geplaatst: By de opnemmgs-aertie te TJian-
djoer (Preanger-Regentachappeu), do benoemde ad
junct-landmeter 3de kl- F. J. T. Keucüo-nius.
Ontslagen: Op verzoek, eervol, de buitenge
woon deurwaarder by dea Raad van Justitie te Ba
tavia voor do afdeeling Tjiandjoer N. 3>. J. Lam
mere van T'corenburg.
Benoemd: Tot buitengewoon deurwaarder bij
den Raad vacn Justitie te Batavia voor do- afdeeling
Tjiandjoer H. Van Reem, particulier aldaar.
Benoemd: Tot tijd. teekenaar lste kil bij den
dienst der s.S;- Ier Sumatra's Westkust, do teekenaar
2de kl. P. H. IBoff.
Departement van Oorlog. Verleend: Een 2-jarig
verlof naar Europa, respectievelijk wegens 15» en 12
jaren onafgebroken dienst in N.-I., aan den kapt.
der inf. F. P. L. Van Driel en aan den möitair-
apotheker lste kl. H. Duurama.
Over g op laat at: Infanteriebij het 5de bat.
te Semarang van het subsimentenkader aldaar de
2de luit. M. C. J. Van Huls, en bij dat subsietearten-
kader de lste luit. H. G. Van Keeteren, van het
5de bat.; bij bet 15de bat-, te Fort de-Kock van
het garniz.-bat. van Sumatra-'i> Westkust, detache
ment te Siboga, de lste luit. W. J. v. d. Schoot;
en bij dat detachement van heb 16do bat. te Padang
Pandjang de 1st© luit. H. F. Ybn Thiolbij] bet
10de bat. te Buitenzorg van het garniz.-bat. van
Amboina on Ternaie, de lste ltrót. J. Hildering;,
bij, het lste depóts-bat. te Moes(er-Cornelis van bet
16de bat. te Atjeh, de kapt. A. Wijbrandi.
©enie: bij den geniedienst te Soerabaia van dian
va>a Atjeh en ODderh. de lste luit. C. De Waal.
Geneeskundige clenBt: bij het hospitaal te Soma-
ra3g van dat te Willem I, de off. van gez. lste kl.
E: C. J. Van Brero; eD bij dat hospitaal de off.
vaa gez. 2de kl. G. P. Swerverv van dat te Sema
rang; bij het garniz. te Pajgi Combo van den
geneeskundigen dienst van Atjeh, de off. van goz.
2d« kl. J. H. Anschêetz.
By den geneeskundigen dienst van Atjeh en Onderh.
van dien van Ambcina en Ternate, de off. van ge:».
2de- kl. H. D. Tjeenk Willinken- brj het garniz. te
A&jeh do milit. paardenarts R. A. Plemper van Balea,
vat» het garniz. te Banjoe-Biroebij het garnio.
te Ternate van dat te Saparoea, de off', van gez.
2de kl. dr. A. J. ©livier, en bij dat garniz. de off.
van gez. 2de kl. C. H. Felix van dat te Amboina;
bij bet Rijks-magasgn van geneootniddelen te Batavia
van het garniz. aldaar, do milit. apotheker 2de kl.
is. W. Forgueon.
Geplaatst: Ebfanterie: bijt het 17de bat. fre
Padang de 2de luit. H. Ermerins; onlangs uit Nedes-
lsnd aangekomen.
Geneeskundige dienst: bij bet hospitaal te Sema-
ramg, de off. van gez. 2de kl. Pt C. O. R. Waschk^,
oolangs van verloS teruggekeerd.
Benoemd: Tot militair ambtenaar 3de kl. de
gepasporteerde aüfjudant-ondorofiScier schrijver lste
kl. C. Spits, thans met de waarneming dier betnsk-
king belast.
Ontslagen: Met iDgang van 3 April 1891, op
verzoek, eervol, lait Hr. Ms. militairen dienst, wegens
volbracuten dieoattijd, met behoud van rechtr. op
pensioen, de magazijnmeester lste kl. (kapt. art.)
L. Richard.
Verloend: Een 2-jarig verlof naar Europa, we
gens ziekte, aan den kapitein- kwartiermeaeter brj de
Militaire Administratie A. D- De Bergb.
Ontslagen: Met ingang van 9 April 1801, op
verzoek, eervol uit Hr. Ms. militairen dienst,-segeDS
afloop van zijn dienstverband, do tijdelijk, d. i. Tooi
den tijd van vijf jaren, biï. het leger in Ned.-Indië
benoemde off. van gez. 2de kl. H. L. Harms.
Benoemd: Tot militair ambtenaar 3de kl., de
eepaaporteerde magazijnmeester 4de kl. (adjudant-
onderofficier artillerie) P. A. Van Baarsel, thans met
de waarneming dier betrekking belast.
Opgedragen: Aan den by het leger hier te
lande gedetacheerden lsion luit, der inf. van het
Nederlandscho leger L. J. L. Schas, wegens ziekto
naar Nederland terug te keeren.
Departement van Marine. Benoemd: Tot laten
stuurman bij de Gouvernemonta-marine de 2de stuur
man A. C. H. Pleijte.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur!
Met genoegen heb ik het manifest begroet,
dat ter teekening ligt bjj HH. Boekhandela
ren bier ter stede en waarin bet Leidsche
publiek gelegenheid vindt, een adres te tee-
keneD, inhoudende een verzoek aan HH. Com-
missaren en Directeuren van de broodfabrieken,
om Zondags-rust in to voeren voor hunne
werklieden.
Elke huismoeder zal met mij moeten erken
nen, hoe prettig en huiselijk het is, wanneer
vader des Zondags in den huiseiyken kring
tegenwoordig is, te meer, daar hy dan gele
genheid heeft, zich op ztfn gemak met vrouw
en kinderen te onderhouden, in het belang
van zyn gezin.
