WÉ'AWk Ut
ÜL
M - Wm
Zooals reeds gemeld werd, is door liet
hoofdbestuur van Tuinbouw- en Plantkunde
tot tuinbouw-wandelleeraar aangesteld de heer
A. Ide, directeur van de Van-Swieten-Tuin-
bouwsckool, te Frederikeoord.
Voor een cursus van drie theoretische en
drie practische lessen zijn voor dit jaar door
het hoofdbestuur aangewezen de afdeelir.gen
Groningen en omstreken, Nijmegen en om
streken, Boskoop, Gooiland, Alkmaar en om
streken en Wageningen en omstreken. In de
vier eerstgenoemde afdeelingen zal een cur
sus in boomteelt, in de overige een cursus
in groenteteelt worden gegeveD.
De minister van oorlog, generaal majoor
Bergansiue, bevond zich eergisteren te Breda
en bracht een bezoek aan de Koninklijke
Militaire Academie.
Naar de „N. Bred. Crt." verneemt, had dit
bezoek ten doel zich een oordeel te vormen
over de voorstellen, gedaan door de commissie
van onderzoek naar de toestanden aan de
Koninklijke Militaire Academie.
Onlangs deed eene waarschuwing van
het bestuur eener landoouw-maatschapplj
tegen de verzekering- en landbouw-maat-
schappij »De Eersteling," te Amsterdam, do
ronde door de pers. In nog veel sterker vorm
wordt de waarschuwing herhaald in het jongste
nummer van het „Geïllustreerd Politienieuws,"
dat reeds meermalen tegen die instelling te
velde trok, maar nu openlijk en vierkant de
zaak voor b6drog uitmaakt en de directeuren
herhaaldelijk tart tegen de redactie eene rechts
vervolging in te stellen.
Ten behoeve var. de kosten voor de
Ned. school voor nijverheid en handel te
Ensohedee is eene rijkssubsidie van f 19,000
verleend.
Het „Haagscbe Dagblad" verneemt dat
de prins Von Wied van half Juni af tot 12
Augustus aanstaande afgehuurd heeft de villa
„Mathilda" en het bovengedeelte van de villa
„Maria", bevattende gezamenlijk 31 gemeu
bileerde kamers, en gelegen aan den Gevers-
Deynootweg. Beide villa's, welke voorheen bet
bekende „Hotel du Nord" uitmaakten, zijn
sodert de opheffing daarvan gesplitst.
Voorts heeft de prins voor den gebeolen
tijd van het verblyf afgehuurd het stal- en
koetshuis in de Badhuisstraat, teScheveningen,
van den stalhouder den he9r H. J. Van Weert,
welke moeten worden ingericht voor zestien
paarden en onderscheidene rijtuigen.
Op de voordracht van den minister van
waterstaat, handel en nijverheid is bij koninklijk
besluit van 13 dezer bepaald, dat tegen voor
uitbetaling van een recht van 18 'sjaars
ieder afzender kan verlangen dat zijne tele
grammen door de Rijkstelegraaf kantoren zonder
dadelijke betaling worden aangenomen, mits
vooraf bij het kantoor van afzending eene
toereikende som is gestort tot nadere ver
rekoning der verschuldigde seinkosteD.
De minister van oorlog brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat, met wijziging in
zooverre van hetgeen by de oproeping van
adspiranten voor de Koninklijke Militaire
Academie, laatstelijk opgenomen in diNeder-
landscbe Staatscourant van Vrydag 27 en
Zaterdag 28 Maart 1891, werd medegedeold,
in overleg met den minister van koloniën,
het aantal plaatsen, dit jaar bh vermelde
Academie ton behoeve van den dienst in
Nederlandsch-Indië opengesteld, nader is be
paald als volgt: Infanterie 20, Cavalerie 3,
Artillerie 10, Genie 2; totaal 35.
Het Amsterdamsch studentenweekblad
„Propria Cures" brengt in herinnering dat
wijlen mr. C. M. J. Willeumier, oud-boogleeraar
aan het vorig athenaeum, het wachtgeld van
f 2500, hem toegekend, vyf jaren achtereen
ten bate van do universiteitsbibliotheek afstond.
Gemengd Nienw».
Door het gerechtshof te Arnhem
is gisteren het vonnis vernietigd van de recht
bank teZutfeu, waarbü B.R., bakker te Aalten,
wegens valechheid in geschriften (het ver-
valschen van een bewjjs van uitvoer van Nod.
spek) was veroordeeld tot een jaar gevange
nisstraf. Beklaagde werd vrijgesproken. Ver
dediger was mr. L. J. Van Gelein Vitringa.
Mede werd vernietigd het vonnis dor recht
bank te Tiel, waarbij G. Van Z., arbeider te
Horsen, van meineed was vrijgesproken. Be
klaagde werd alsnu veroordeeld tot 9 maanden
gevangenisstraf. Verdediger als boven.
De „Arnh. C t." schrijft: Urgent is
de zaak misschien wel niet, maar dat er in
voorzien moet worden, is toch zeker, wanneer
ten minste waar is wat men zegt. Er is eene
bewoonde plaats in ons land, die tot dusverre
nog tot geene gemeente behoort: het fort
Pampus. Als daar een kind wordt geboren,
eene misdaad wordt gepleegd, die door deD
strafrechter mo9t berecht worden, of een in
gezetene woont, wien het kiesrecht toekomt,
zal noch het kind aangegeven, noch de mis
daad berecht, noch de stem uitgebracht
kunnen worden.
Men meldt aan de jA 8 s e r C r t.
De handel in varkens, welke voor enkele we
ken herleefde, ie sinds eenigen tyd in Drente
zeer gedrukt, waardoor menige landbouwer,
die uit de varkens zyn „gemaak" niet weinig
zocht te verbeteren, zeer teleurgesteld is. Byna
elke varkensmarkt levert thans het bewijs,
dat de prijzen zeer laag z(jn, en zoo weinig
voordeel ziet men in hot aanfokken van var
kens, dat vele drachtige motten thans van
de hand worden gedaan. In het naburige
Hannover is d9 handel echter minder gedrukt.
Het schijnt voornamelijk de belemmerende
invoer in Hannover te zijn, welke onze var-
kensprijzen zoo laag doet zijn. Kleine partijen
worden nog wei naar Hannover uitgevoerd,
en de beste jonge biggen, hiervóór bestemd,
worden nog tot 5 per stuk betaald, welke
pry's op geene enkele markt alhier besteed
wordt. Van personen uit liet naburige Han
nover, die dezer dagen in deze provincie ver
toefden, verneemt men, dat de biggen daar
met 10 tot ƒ12 per stuk worden betaald.
Te Noorbeek (Limburg) sloeg
da bliksem Donderdagmiddag in den toren
der katholieke kerk. Hy veroorzaakte geen
brand, doch richtte groote schade aan dak
en muurwerk van toren en sacristie aan.
Toen de toren werd getroffen, was juist een
lykdienst geëindigd. De zoon van den koster
Offormans was nog in de kerk en werd licht
gekwetst, vermoedelijk door een stuk steen.
Men spreekt van ƒ1500 schade.
Ook te Margralen sloeg de bliksem in den
toren en veroorzaakte brand, welke gelukkig
met behulp van drie spuiten werd gebluscht.
De bekende Oostenrljkscho weer
profeet Falb heeft voorspeld dat de 8ste Mei
a. s. weder een kritieke dag za! zijn. Naar
aanleiding van eene opmerking der „Arnb.
Ct.", dat het niet waarschijnlijk is, dat ook
op dien dag een sneeuwstorm zal woeden,
zooals op den laatsten door Falb aangewezen
dag, deelt een inzender in de genoemde cou
rant een paar aanteekeningen uit vroeger
jaren mede, waaruit men kan afleiden, dat
dit nog ni9t zoo onmogelijk zou zyn.
„Den Sston Mei 1853 was ik teRozendaal,
in Gelderland; ofschoon er reeds oen paar
warme dagen geweest waren, sneeuwde het
den ganscben dag en was het zeer koud."
„Op den 8sten Mel 1S61 sneeuwde en
hagelde het den geheelen dag en was de
vijver 's morgens bevroren."
Aldus luiden de beide aanteekeningenhet
schijnt dus dat in het bijzonder de 8ste Mei
een dag van sneeuw en hagel Ï31
Uit Essen wordt gemeld dat in
de steenkolenmijn „Eintracht Tiefbau", by
Steele, het geheele personeel van de tweede
afdeeling het werk heeft gestaakt, ten ge
volge eener weigering der administratie om
meer loon te geven en veiandering van den
duur van den arbeid.
In de mijn „Sellerbeck", bij Muhlheim,
staken allen ook het werk, en in de schach
ten van Carrall 247 werklieden, omdat er 36
zijn ontslagen.
Eene rijke Amerikaansche.dame
heeft 44,000 dollars betaald voor eene piano,
waarvan de paneelen door Alma Tadema
waren beschilderd.
De Engelsche actrice Gertrude
Ellis eischt 10,000 pd. st. schadevergoeding
van den heer Hurlbert, wegens verbreking
van trouwbelofte. Zy maakten kennis in een
omnibus, werden intiem samen, maar toen de
huwelijksplannen aan de orde kwamen, bleek
dat haar a. s. echtgenoot haar niet kon trouwen.
Te Brussel verschijnt een anar
chistisch blad, dat gedoopt isL'Homme libra"
(de vrije mensch).
Pa, radijs? - „"VVil u radijs, pa?"
heeft de dochter des huizes reeds een paar
malen gevraagd.
Papa is zóu verdiept in de lectuur van
zijn nieuwsblad, hetwelk hjj gewoonlijk by
het ontbijt leest, dat by hare vraag niet
heeft gehoord. Daarom vraagt ze nogmaals:
„Pa, radijs?"
De vader ziet op en heeft nu vernomen,
wat ze zeide, doch de woorden in verband
mot een kortelings geëindigd huwelijksonweder
brengend.
„Paradijs?" zegt hij: „paradijs? Ja kind,
dat zou het hier kunnen zijn, als je moeder
er niet eeuwig eene hel van maakte."
INGEZONDEN.
Handenarbeid als opvoedingsmiddel.
The Mhole man must- move together.
Van bevoegde zijde hooren wij meer en
moer de (nog vaak stille) klacht, dat ons
onderwijs niet meer geschikt is om den
mensch op te leiden tot zyne wezenlijke be
stemming; dat de grondslag „oefening van
het verstand, inspanning van het hoofd alleen"
tot verderfelyke eenzijdigheid leidt; dat onze
Maatschappij niet-alleen-denkende hoofden
maar vooral normale mensehen noodig
heeft, en dat deze eisch vooral by het onder
wys op de lagere school schromeiyk wordt
over het hoofd gezien. Van daar dat het on
derwys zoo weinig vat heeft op onze jeugd
van daar dat zoovelen worden gemaakt tot
mislukte geleerden en zoo weinigen tot prac
tische, degelyke menschen.
Maar ook by het middelbaar onderwys
hesr8cbt het kwaad in hooge mate. Opvullen
mot vele noodelooze kennis, dressuur voor
examens is daar hoofdzaak.
Ik heb het voorrecht gehad deel te nemen
in een overleg van belangstellenden, waaron
der hooggeachte deskundigen, die eene wen-
schelyke hervorming van het geheele onder
wijs bedoelden, doch welk overleg helaas niet
is voortgezet. Een- der resultaten van dat
overleg was, dat niet minder dan 8 leervak
ken als overbodig van het programma der
H. B.-school zyn geschrapt. En zoo was het
by de andere afdeelingen in gelyke mate.
Sedert ik in 18S7 in het Noorden de nieuwe
richting van hot onderwijs heb leeren waar-
deeren, waarby handenarbeid ais een der
voornaamste grondslagen voor alle scholen
is aangenomen, heb ik in die richting het
aenige middel gezien tot het verkrygen van
een beteren toestand, en medegewerkt tot
het bekendmaken van die richting hier te
lande in myn boekje „Noorderlicht" en door
de aanbeveling van hot geschrift van J. Fran-
zen, „Handenarbeid als opvoedingsmiddel," uit
hot Zweedsch vertaald door C. J. Prins en
verkrijgbaar by den uitgever Grouw, te Ouder
kerk bij Amsterdam.
Ik heb ook niet opgehouden mijne landge-
nooten op te wekken tot een bezoek van het
seminarium van dr. Salomon op Naris, by
Göteborg, in Zweden, eene der meest beroemde
instellingen, waar leeraren en Ieeraressen zich
de bekwaamheid tot het onderwys in de SIujd
(handvaardigheid) in een cursus van 6 weken,
op zeer aannemelijke voorwaarden, kunnen
eigen maken.
Tot myn groot genoegen begint tlians ook
in ons land (en 't is waariyk tyd) de geest
drift voor deze onwaardeerbare verbetering
in het onderwys te ontwaken. De heeren J.
Stam en P. Evekink hebben te Amsterdam
en Arnhem verdienstelyke stappen in die
richting gedaan. Later hebben twee Nedei
landsche leeraren, do heeren J. F. Hondiui
van Middelburg, en P. F. Van der Meulei
van Zaandijk, den cursus op Naiis bygewooni
en boe de indruk daar op hen geweest
blykt dezer dagen duidelyk genoeg. In
Gids" van Maart heeft de heer Hondius ee
opstel over de Slöjd gegeven, dat wel geschil
is om de weidenkenden wakker te schudde:
en waarin alles te vinden is, wat het onde
werp voldoende in zyne waarde kan toeüchte
De heer Van der Meulen heeft de zaak
practische wyze aangepakt en op verschillen!
plassen voordrachten voor het volk geboi
den, die groote belangstelling gewekt hebbe
Bovendien wordt door hem te Zaandyk oo
reeds onderricht in de Slöjd gegeven en neen
daar vooral de waardeering der nieuv
methode toe.
De heer Van der Meulen heeft het voorn
men dit jaar weder naar NS&s te gaan, d
maal vergezeld door elf landgenooten, 3 dam
en 8 heeren, die allen met hem den cursi
zullen medemaken.
Nu acht ik de zaak voor Nederland beho
den en twyfel ik geen oogenbllk of dit twaa
tal zal gevolgd worden door vele twaalftalle
die de goede beginselen met onweorstaanba
micht over het land zullen verspreiden
zullen zorgen dat Nederland niet al te
achleraankomt.
Want hoe meer ik van het Slöjdonaerw
verneem, hoe inniger ik overtuigd word,
daaruit eene hervorming van het onderw
zich zal ontwikkelen, die een grooten en w
dadigen invloed zal hebben op de sociale h
standen, meer zelfs dan menigeen zich nu ei
voorstelt.
Ik wensch den heer Van der Meulen geli
met die gunstige uitkomst van zyne poging!
Hy en zijne reisgezellen zyn in waarhi
pioniers, baanbrekers voor oene beschavio
die niet vraagt naar wandelende hoofd!
maar haar handelende menschen.
En ik ben zeker, dat in mijne overtuigii
al is 't ook in etilto, door duizenden lai
genooten wordt gedeeld, die vurig verlanj
naar verlossing van eene onderwysmanie,
alleen in hoofdgeblok, in boek, in pen
lessenaar de grondslagen der samenlevi
ziet, die de vrye, normale ontwikkeling
lemmert, vele jeugdige krachten onderin;
en vele oorspronkelyk gezonde lichamen sloi
door de droevige gevolgen van eene grooti
deels zittend doorgebrachte jeugd.
Van meer dan één leeraar en bevof
beoordeelaar heb ik zeif3 het gevoelen
hcord, dat handenarbeid niet alleen een
grondslagen, maar de voornaamste gronds
moet worden voor het onderwys.
F. W. Vak Eedek
Haablem, 18 April 1S91.
Zwart.
■V'; S
Wm':
ftp', n :-.
SCHERTS-gCHXXK-FRO-
BI.EK1I N». C.
Wit begint en ge9ft in twee
ten mat.
Oplossing ooer acht dagen.
Oplossingen gelieve men, onder
motto: „Schaak-probleem Aio
in te zenden aan het Bureel van
blad, tot uiterlijk WOEHSDA
4 VOVB.
Oplossing van Probleem X
1. gSD dc. 2 DeS onv. 3 Db5+.
cS. 2 Dg4 d4. 3 Dg5+.
e3. 2 d4Kc6. 3 De8-h
Voor een eersteling een heel
probleem. Men gebruike by het san
stellen van problemen geen Offi
daar waar een Boer (pion) volst
kan, ook geen Boeren waar zy i
noodig zyn.
De Boeren a6, a7, g2 en j
hier overbodig.
Goede oplossingen ontvangen van
Leiden: Em. Jongmans, F. Van Wyk, J. P.
Visser, B. Tb. Bollinger, J. H. P. Colpa, W.
F. Tiemeyer, Th. I. D. Enderle, E. J. Willemse,
J. Pel, J. Fles Jr., II. Callenberg, T. J. v. d.
Wolk, J. C. A. Binnendyk, L. A. Jongmans,
J. J. Colpa, C. P. v. Koeverds, W. A. Ouds
hoorn, C. d. C., H. M. S. en M. S.
Roelof-ArendssecnM. Huisdier.
LeiderdorpA. W. Ippius Fockens, I. Sam
son, W. Demmendal, I. J. Ippius Fockens en
A, v. L.
Oud-Ade: J. Van der Hulst, C. H. Bleys-
wijk, J. Van der Voort, A. Van der Vo
J. Van Leeuwen, P. Yreiburg, A. Van der M
H. Van Egmond en A. J. Van der Zon.
Rypwetering: W. Zoetemelk.
CORRESPONDENTIE.
Enkele oplossers: Op d4 van wit, ne
e4 en passant wit d4, en komt, f
alsof wit d3 gedaan had, op d 3 to staai
S.Het mat door d 4 wordt eveneens
hinderd e4: e. p. Zie oplosslig van No.
laatste variant en 't zal u duideliik zijn.
Van der H. en T.Problemen ontvan