Burgerlijke Stand.
KOLONIËN.
BATAVIA, 21-27 Februari.
(Franschs Mail.)
Van den resident van Ternate is het vol
gende telegram ontvangen, gedagteekend 12
dezer
„Op politiek gebied geen nieuws. Gezond
heidstoestand gunstig. Den 6den Febr. arri
veerde hier de mailboot „Camphuis" met
gunstige berichten uit Nieuw-Guinea; de rust
was daar nergens verstoord."
Het volgende is ontleend aan de korte
verslagen nopens den stand van zaken in de
residentiön Oostkust van Sumatra, Riouw en
Onderhoorigheden on Timor en Onderhoorig-
heden over de maand Januari jl.: Naar aan
leiding van ingekomen berichten, dat een beDde
Atjehers een aanval op ons tolkantoor te
Poeloe Kompei in den zin had, werd het daar
gelegerde detachement gewapende politie
dienaren tot twintig man versterkt en de
sultan van Langkat aangeschreven om de
vereischte maatregelen te nemen ter verze
kering van de veiligheid. Tot dusver werd
echter aan vijandige plannen geen uitvoering
gegeven en bleef het zoowel in bedoelde
streek als elders in het gewest rustig. In
de aangrenzende onafhankelijke Battaklanden
bleef de vijandschap tusschen Raja en Poerba
voortduren, zonder dat er vesl gevochten werd.
De jongste zoon van den Toewan R3ja maakte
bij den controleur te Tebing-Tinggi zijn op
wachting. Over het algemeen was de gezond
heidstoestand ter Oostkust van Sumatra gun
stig en de weersgesteldheid zeer droog; in
de onderafdeelïngen Modan en Laboean-Deli
week de cholera. Op de meeste ladangs was
jnen met den padi-oogst begonnen, waarvan
een goed beschot werd verwacht; in Benedon
Langkat, Laboean-Deli. Seröang en Padang-Be-
dagei had het gewas echter van de droogte
te lijden. Als gewoonlijk vonden hier en daar
onder de Chineesehe werklieden der onder
nemingen in den schuurtyd kleine rustver
storingen plaats, die zonder moeite konden
worden bedwongen. Een vijftiental politionneel
veroordeelde Chineezen, die aan den grooten
weg bi) Titi-papan (Laboean-Deli) waren te
werk gesteld, vielen onverhoeds hun mandoor
met patjols aan en verwondden hem doodelyk,
waarna zij deserteerdenvijf hunner, waar
onder de hoofdaanlegger, werden echter spoe
dig opgevat.
Op de eilander, Bintang en Lingga der re
sidentie Riouw kwamen vele gevallen van
koorts voor, en onder de mijnwerkers bij de
Singkep-maatschappij vele gevallen van berri-
berri. Gedurende de geheele maand viel ook
hier nagenoeg geen regen, zoodat de meeste
putten droog raakten en op vele plaatsen
gebrek aan drinkwater bestond.
In de afdeeling Batam werd het huis van
een soengeihoofd des nachts door een zevental
Chineezen uitgeroofd; de bewoners hadden
bij de komst der dieven de vlucht genomen.
Op de landbouwonderneming van den heer
Maeter, in Indragiri, maakten koelies zich
meester van eene onbewaakte ijzeren geldkist,
waaruit zij 1250 roebel roofden.
Over het algemeen w»3 de gezondheids
toestand in de residentie Timor gunstig.
Naar wij vernemen, is aan den onder
wijzer 2de klasse bi) het openbaar lager
onderwijs W. L. Vogelesarg, de ontevreden
heid der regeering betuigd wegens de door
hem aangenomen anti-nationale houding bij
gelegenheid van de voorbereiding tot de fees
telijke viering te Menado op 31 Augustus
1890 der verjaring van de toenmalige Kroon
prinses. (Baf. Nbl.)
- Het „Bat. Hbl." ontving uit Malanghet
volgende telegram: „Gisteravond (25 dezer)
werden hier twee hevige schokken van aard
beving waargenomen te ongeveer halftien. De
richting was van Oost naar 'West."
- Het verzoek van den hoofdonderwijzer
aan de eerste openbare lagere school te Soera-
karta J. Van der Lof, om na schooltijd to
mogen beschikken over de schoollokalen voor
het geven van particuliere namiddag-lessen,
is algewezen.
- Voor de opengevallen plaats van raads
heer in het Hooggerechtshof van N.-I., ont
staan door het verleend buitenlandsch verlof
aan den titularis mr. H. A. Van de Poel, komt,
naar men ons mededeelt, in aanmerking de
officier van Justitie bij den Raad van Justitie
te Batavia mr. A. L. Clignett. Java-Bode
Aan den lsten luit. der infanterie C. A.
Da Jongh is tot herstel van gezondheid een
verlof voor den tijd van twee maanden ver
leend naar Salatiga.
Biykeus bekendmaking in de „Javasche
Ct." van den resident van Bantam hebben
zich weder gevallen van veepest voorgedaan
ln do désa's Tjibeber, Rantja merak en Palas.
De kapitein der inf. E. C. Houbolt is
van Atjeh naar Batavia geëvacueerd.
- Uit Atjeh wordt aan het „Bat. Nbl."
gemeld: Hr. Ms. stoomschip „Sambas" heeft
de kampong Ajer Leboe nogal hevig bescho
ten. Na 25 projectielen daarheen to hebben
gezonden, meende men ze voldoende getuch
tigd te hebben, daar de kampong in brand
geraakte en het grootste gedeelte, bestaande
uit een dertigtal huizen, in de asch werd
gelogd.
De reden voor de tuchtiging was overtre
ding van het verbod om visch te vangen.
De radja van Pasangan heeft tegen zijn
panglima geoorloogd, omdat dezo belastingen
geïnd, maar niet aan zijn radja had afgodra
gen. Over en weer vielen er dooden en ge
kwetsten, het meest echter aan de zijde van
den pangllma, die het schitterend afgelegd
moet hebben. Hr. Ms. stoomschip „Bandjer-
massin" ontdekte in de kwala van Rigaszes
prauwen, die, ondanks het verbod, kalm bezig
waren met visschen. Niettegenstaande het
aanroepen van het scheepsvolk weigerden de
opvarenden te komen, maar bleven doorns-
schen. Toen werden zij met zulk een, blijk
baar doeltreffend, geweervuur door de onzen
aan hun plicht herinnerd, dat zij met den
meesten spoed en in de grootste verwarring
naar wal roeiden, hunne prauwen in den
steek lieten en het pad d6r hazen kozen.
De commandant liet daarop eene sloep strij
ken en onderzoeken wat de prauwen inhiel
den. Er waren r.iets anders dan visc'nnetten
in. Op den wal echter vond men onder een
loodsje een oud model kanon, dat wjj buit
verklaarden.
Dat onze felste vijand Tengkoe di Tiroe
overleden is, zult u ongetwijfeld reeds lang
vernomen hebben. Het staat vast, dat de
oorzaak van zijn dood toegeschrevon moet
worden aan vergiftiging. Ik zal wel niet
behoeven te verzekeren, dat ons vijandige
Aljehers ons beschuldigen daarin de hand
te hebben gehad.
Tiroe'8 opvolger, z(jn zoon Toekoe Amin,
is zwaar ziek en moet een sterk gestel heb
ben zal hij het leven behouden.
Na Panglima Polim is nu ook Tengkoe
Kadli, sultan van Lempaja (IV Moekim)
overleden.
Dat wfi er volstrekt niet rouwig om zijn,
dat de dood zulke geduchte verwoestingen
onder onze vijanden aanricht, zal ik wel niet
behoeven te verzekeren.
Volgens gerucht moet te Kemala, den zetel
van den pretendent-sultan, de cholera hevig
woeden en verscheidene personen uit zijne
omgeving hebben weggemaaid.
Onlangs wilde de Arabier Mohamad Amin
met zijn vaartuig, dat bemand was met 4
matrozen en 9 Atjehers tot passagiers had,
van Oleh leh naar Poelo-tVai overstekeu. On
derweg werden zij echter door de zware
strooming uit den koers gebracht en kwamen
op Poelo-Lampoejang te land. 's Nachts wer
den zij door roovers overvallen, bij wio zich
de 9 passagiers hadden aangesloten en die
met lila's en geweren op ben vuurden. De
Arabier wist echter te ontsnappen en het
ruime sop te kiezen. Het gouvemements-
s'toomschip „Condor," dat hy ontmoette, rap
porteerde h(j het gebeurde. Daarop heeft de
„Condor" eenige kogels op Poelo-Lampoejang
afgezonden, maar men weet niet oPdat effect
heeft gehad.
Met veel lof wordt hier gesproken over den
dokter djawa te Kotta-Radja, een Atjeher,
met name Labei Alei. Hy schynt het geheim
te bezitten om de berri-berri tegen te gaan,
want verscheidene Europeanen en inlanders,
die aan die ziekte leden, heeft hy daarvan
genezen. Daarby komt dat hy belangloos is,
onverschillig wien het betreft.
Een marechaussee, dio aan de rivier te Me-
rasa patrouilleerde, schoot in den morgen van
29 Januari j.l. den Atjeher mandoer Daved
dood, omdat deze geen licht droeg en, aan
geroepen wordende, weigerde te komen.
Door den goavernenr-goneraol vu Ned.-Tndië zijn
de volgende beschikkingen genomen:
Civiel Departement. Benoemd: Met ingang van
5 Maart 1801, tot voorz. v. d. landraden teMr.-
Cornelia en Tangerang, (Batavia), Mr. A. Dull; te
Bandong, Tjitjalengka en Soemedang (Preanger), Mr.
Cb. H. Nieuwenhuije: te Poerwakarta (Krawang)
en Bekaaeie fBatavial, Mr. W. J. H. Do Yieeer:
te Garoet, MaDgoenredja TasBikmalaija, Manondjaja
(Preauger) en Tjiamie (Cheribon) Mr. A. W. v. d.
Erandeler.
Tot griffier v. d. landraad te Mr.-Coruelia en Tau-
gerang Mr. J. A. Ament; te Garoet, Mangoen-
redja, TaBoikmaleija, Manondjaja en Tjiamia, Mr. J.
Berlage Bussemakev; te Poerwakarta en Bekaasie,
J. L. F. E. Heieieck; te Bandong, Tjitalongka en
Soemedang, C. J. H. Van Egeraat.
Benoemd: Tot Bden commies bij de weea- en
boedelkamer te Semarang J. W. Dapler.
Goedgekeurd: Dat door den landraad te
Demak (Berang) ie ontelagen wegena vertrek, eervol
ale buitengew. eube.-grifier b. bezwaar van den lande
bij die rechtbank, F. A. Lapré.
Geplaatst: In de residentie Ooetkuet van Su
matra, de ambtenaar voor den burgerlijkeu dienst
K. A. baron Van P.eede van Oudtuliooro, thana weik-
zaam in dc res. Semarang.
Verleend: Eon 2-jarig verlof naar Europa,
wegona meer dan 12 jaren onafgebroken dienat in
N.-I. met ingang van 4 Maart 1891 aan den raads
heer bij bet Hooggerechtshof in N.-I. mr. H. A. v. it.
Poel, wordeDde hij in verband daarmede metingaug
van dienzelfden datum eervol uit zijne betrekking
ontslagen.
Ontslagen: Eervol, nit zjjne betrekking wegens
ziekte, de boofdkantoorcbef bij den Post- en Telegraaf
dienst J. P. J. C. Van Sterns.
Benoemd: Tot boofdkantoorcbef bij den post
en telegraafdienst, ds kantoorchef lsto klasse A.
Stnnr.
Maohtiging verleend: Tot uitreiking aan
Georg Manrer te Tobing-Tinggie van eene akte tot
toelating voor de uitoefenin. van de genees-, hcel-
en vcrloskundigo praktijk in N.-I.
Ontslagen: Eervol, op verzoek, nit 'elands
dienat, de afslager bij het vendukantoor to Pekaloogan,
J. I. Toorop.
Benoemd: Tot commies-boekliouder bij de wees-
en boedelkamer te Semarang, dc 3de commies bij
die kamer P. L. Leidemeijer
Goedgekeurd: Dat door den landraad to
Loemadjang (Probolinggo) is benoemd: tot buiten
gewoon subst.-griffier bniten bezwaar van den lande
bij die rechtbank, G. E. Van Leeuwen: dat door
de rapftt te Fort-de-Kock (Sumatra's Weatkuatj is
ontslagen wegens vertrek, eervol als buitengewoon
subst.-griffier buiten bezwaar van den lande bij die
rechtbank, W, J. Kroon; dat is benoemd tot
buitengewoon subst.-griffier buiten bezwaar van den
lunde bij die rechtbank, E. Kalff.
Verplaatst: Van het gouvernement Celebes
en Ooderboorigheden naar de res. Westerafdeeling
van Borneo, de ben. controleur 2de kl. H. Doelï.
Bepaald: Dat geplaatst blijft in de res. Palom-
lang, dc beu. adsp.-contr. L. F. II. Timmermans.
Benoemd: Tot .hulponderwrjzeies, mej. J. A.
Koek, tlians tijdelijk als zoodanig werkzaam aan de
oje 1ste lag. aobool te Soerakarta.
Ontslagen: Eervol uit 'elands dienst, do ambt.
op wachtgeld L. C. v. Vleuten, laatstelijk 3 Ie comm.
bij don post- en telegraafdienst.
Benoemd: Tot 3den commies bij liet deport,
v. B. B., do klerk-griffier bij den proatio te T i.djong-
Karang (Lampongeche Districten) W. C. Velders;
tot veearts bij den burger], dienst P. Pk. v. d. Poel,
D. Hubenet, j. K. F. De Does.
Gesteld: Voor den tijd van 6 maanden of zoo
veel korter als noodig zal blijken, ter beschikking
vau den president van den It. v. J. te Makaeser,
(Celebes en OnderhoorighedenJ om te worden belast
imt griföere-werkzaamhoden Lij die rechtbank, H. G.
Bartelde.
Belast: Met de waarneming van de betrekking
van schout van de politie in do rea. Soerabaia, de
ambtenaar op wachtgeld J. C. Van Leuven.
Oepartemcnt van Oorlog. Geplaatst: Infanterie:
Bij liet subaistenten-kader te Batavia en werkzaam
gesteld bij do Vilde afd. van bet departement van
oorlog de luit.-kol. F. Pompe van Meerdervoort;
bij den geniedienst te Batavia de 2de luit. F. W. P.
C ignett; bij de 23ste compagnie (2de comp.
vesting-artillerie) te Batavia de 2de luit. F. Raad-
man; bij den geneesk. dienst hospitaal te Mage-
laug, de off. van gez. 2de kl. J. W. C. Kern, allen
onlange uit Nederland aangekomen.
Overgeplaatst: Bij dc magazijnen van oorlog
te Batavia van die te Semarang de magazijumeeeter
late kl. (kapitein) C. P. Van Bockom Maas; bij
de Ode comp. (3de comp. vesting-artillerie) te Batavia
vau do lido comp. (comp. van Amboiua en TernateJ
te AmboiDa de lete lui;. J. Burlagc; bij de 10de
comp. (3de comp. Sde veldbatterij) to Willem I van
dc Sate comp. fcomp. van Borneo) te BaDdjennasin
de kapitein J. M. Van Eraam; bjj het 17de bat.
icf. Padang van liet 4de depot-bat. aldaar de lste luit-.-
adjudant W. H. De Luesanct de la Sablonière;
bij den geneesk. dienst van Amboina van dien van
Magelang, de officier van gezondheid 2de kl. W. F.
Van Heil.
Verleend: Een 2-jarig verlof naar Europa
wegens ziekte aan den off. van gez. Iste kl. A. A.
Grontlioud.
Hersteld: Bij het wapen der inf., boven de
formatie, in activiteit, de lste luit. op non-actief
A. F. Roqué.
Verleend: Een 2-jarig verlof naar Nedofland,
wegena 15 jaren onafgebroken dienBt in N.-I-, aan
den lsten luit. der inf. J. C. Holland.
Bevorderd: Bij het wapen der genie tot kapt.,
de lete luit. G. W. F. De Vos; tot lsten luit. de
2de luit. K. A. R. Maicr.
Benoemd: Tot meesterknecht-plaatwerker, bij
den artillerie-constructiewinkol te Soerabaia, R. Krul.
Ocpartement van Marine. Verleend: Een 1-jarig
verlof naar Europa, wegena 12 jaren onafgebroken
dienst in N.-I., met ingang van 7 Maart 1891, aan
den 2den assieteut bij bet bydrograpbisch bureau te
Batavia, J. Vos.
Benoemd: Tot baas-modelmaker bij het marine-
établiaaaement te Soerabaia, de baas-modelmaker,
tevens modelbewaarder, bij de fabriek voor de marine
en bet stoomwezen aldaar, C. J. AmonB.
Tot 2den machinist bij de gouvs.-marine, de ambt.
op non-actief IV. Bakker, laatstelijk die betrekking
bekleed hebbende.
Gmongd Nieuwe.
De aandacht wordt gevestigd op
de in dit nommer voorkomende advertentie
van den heer W. Hartevelt, mr. smid, Haar
lemmerstraat 36, waarby hy zyn eigen fabri
kaat van zonnescherm in ieders gunst aan
beveelt, dewyl het reeds by vele der groots! e
winkeliers als het beste en meest doelmatige
beschouwd wordt.
Te Katwyk a/Z ee zp van 21 tot
25 Maart aangekomen 46 schuiten met versche
visch; zij besomden van 23 tot ƒ176. De
pryzen waren: kleine tarbot 1.50 a 2, tong
0.70 a ƒ1.30, midd. 40 a 70 ct., bunschol
30 a SO ct., rog 00 Ta ct. per stuk. Schol
(bUitenlek) 7.20 a ƒ8.70, (binnenlek) 3 a
5.20, groote kokant 3 a ƒ4 30, kleinere
2 10 a 3.20, scharren 3 a 4.30, bot en
bolk ƒ1.40 per mand. Aangevoerd 23 manden
garnalen, zy golden 4.50 a 5.40 per mand.
Naar men verneemt, zyn de beide
ScheveniDgscho schuiten, welke naar de ver
ongelukte schuit „Vertrouwen"zochten, wegens
stormweder tn IJmuiden binnengeloopen,
zoodat de hoop, welke men koesterde om de
verongelukte „Vertrouwen" terug te vinden,
als vervlogen kan worden beschouwd.
Uit Niouwe-Niedorp wordt ons
van 26 Maart gemeld:
De boerenhofstede, bewoond door den heer
P. S. Wit en gelegen aan den Ooievaarweg,
op oen groot kwartier afstands van het dorp,
werd hedennamiddag eene prooi der vlammen.
In korten tyd stond de geheele woniDg van
beneden tot boven in brand. De spuit was
wet spoedig op het terrein aanwezig, doch de
falie wind maakte blussehen onmogelyk. Ge
lukkig lag de woning eenigszins afgezonderd
en wa3 de richting van den wind zeer gunstig,
zoodat de brand by dit eene perceel bepaald
bi ef. Het vee is nog juist bytyds gered en
bij een hulp vaardigen buurman op stal gebracht.
Oeerigens is byna niets van den inboedel be
houden geblevenook geld en kostbaarheden
gingen verloren.
Als werkeiyk geschied wordt
aan de „Hoogev. Crt." het volgende mede
gedeeld
By eene der byeenkomsten te Beets, waar
Domela Nieuwenbuis het woord voerde, drong
c m dor aanwezigen naar de tafel, waar be
st ar en spreker zat, en sprak (op z'n Friesch)
Ben jo menheer N., die zooveel voor de werklui
overheeft? Nu, dat is mooi. De lui hebben
iu dezen tijd ook wel wat noodig. Ik (en
bierby kreeg by zyne portefeuille uit den zak
en lei 4 bankjes van 1000 op tafo') denk
or ook zoo over. Als ju nu net zooveel bierby
legt, dan zullen wy die ƒ8000 samen onder
de arbeiders verdeelen.
Domela Nieuwenhui3 antwoordde niet,
maardroop af.
Uit Sint-Jacobiparochie meldt
men aan de „Pr. Gron. Crt.": 550 mannen
en vrouwen, deels met stokken gewapend,
trokken langs Oudedyk naar Sint Jacobi-
parochie, met het doel het voik, dat werken
wilde, tegen te houden. Zy werden door de
marechaussees uit elkander gedreven en boden
geen verzet. Tegen den avond is in den Oost-
boek weer botsing geweest, en werd een
schot gelost op den veldwachter Schuite,
wien een kogel door de slippen van zynejas
gir.g. Door marechaussees werden eenige
klappen uitgedeeld. Enkele personen geraakten
in eene sloot. Sommige arbeiders, waarender
ook leden van „Broedertrouw," hebben het
werk hervat.
Schipper J. Martens, die gisteren
bij eene aanvaring van zyn tjalk in de rivier
de Noord den achterovervallenden mast op
het hoofd kreeg, is in den afgeloopen nacht
aan de bekomen verwondingen overleden.
De Parysche gemeenteraad heeft
beraadslaagd over een voorstel, waarin wordt
gevraagd om den lsten Mei, wanneer de werk
lieden de aangekondigde betooging willen
houden, vryaf te geven aan werklieden en
beambten, die by de gemeente in dienst zyn.
De prefect verklaarde dat de raad niet bevoegd
was om een dergeiyk besluit te nemen. Na
langdurige discussie werd eene resolutie aan
genomen, waarby de raad zich verklaart voor
de wettelyke regeling van den arbeid en voor
het houden van eene betooging tot dit doel
op den lsten Mei.
SASSENHEIM. Geboren: Briesje Agatha, <3. van
H. Van der Vliet en "NV. De Groot. Coratiaan
Johannes, 2. van H. A. Bakker en A. J. De Regt.
Overleden: Gijsbcrtus Yan Noort 5 j.
ALPEN. Bevallen: W. Van Eek geb. Yis Z.
W. Zwaan geb. v. d. Lee Z. G. Yan Mourik geb.
Verbnrg D.
Overleden: C. H. Honselaar, d. lm. J.
Nijdam, echtgen. van Bauer, 47 j. J. Kwaker-
naak. Z. 6 m.
Gehuwd: G. Yan Honten en T. Zuijdam.
A ARL ANDER VEEN. Bevallen: M. C. De Vries
geb. Yan Noord levenlooze Z. T. d. Mik geb»
Blok D.
BODEGRAYE. Bevallen: J. W. Lagerwt j g^b.
Verweg D.
Overleden: N. Schouten, 13 m. E. Yan
Schaik, 4 m.
OUDSHOOBN. Bevallen: E, Yan Lieako .1 geb.
Meijvogel Z. C. M. De Vrieageb. Schuurman Z.
J. Kcessen geb. Yeenswijk levenl. Z.
WOUBRUGGE. Bevallen: 8.M. Qudehoovngöb.
Yan Houten Z.
Overleden: J. E. De Wit, Z» 5 m. V Yan
'tP.iet. wodai. S6 j.
Gehuwd: J. Bakker jm. 25 j. en M. M. Kucssen
jl. 24 i.