N®, 9540.
Dinsdaa 31 3Xaai't.
A0. 1891.
gaze Courant mordt dagelijks, met uitzondering
van don- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nomiuer bestaat uit VIJF
Bladen.
Leiden, 28 Maart.
Feuilleton.
De vrouw van den reerunt.
LEIDSCH
DAGBLAD
PBUfl DEZER COUBA2ÏT:
Voor Leiden per S misnden.1.10.
Franco per post1.40.
A-Izonderljpie Nommtra0.05.
PRIJS DER ADVERTENTCEN:
Tan 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer /0 \r\.
Grootere letters naar plaatsruimte. Yoor he; a-
caeeeeren buiten de etad wordt 0.10 berekea-i
Offioieele Kennttgeylngen»
DRiXKHET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen
ter algemeen© kennis dat door MAGDALENA MAR
TINA KOE, huievrouw van JOZUA HAGEMAN, al
hier woonachtig, een verzoek6ehrift is ingediend om
vergunning voor den kleinhandel in eterken drank
in liet perceel Zijdgracht No. 42.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leidon, DE KANTEB, Burgemeester.
27 Haart 1891. E. KIST, Secretarie.
De Raad dezer gemeente zal op Donderdag
den Oden April a. s. eene vergadering houden.
De „Nederiandsche Spectator" van heden
schrijft het volgende naar aanleiding van het
r6ede vermelde geschenk
,Er zijn voorteelden van, dat gegoede inge
zetenon aan de etad hunner inwoning oude
mannenhuizen nalieten en hofjes, soms zelfs
by uitzondering musea. Een gewezen Raads
lid van Leiden, de heer A. J. Krantz, heeft eens
een onbetreden pad ingeslagen.
„HO heeft aan de gemeente Leiden niet
minder dan 40,000 geschonken tot het stich
ten van een gemeentelijk archief, dat be
driegen wy ons niet op de Boisotkade zal
verrijzen.
.Ieder, die hart heeft voor die bewaar
plaatsen, waar de grootheid van gedeelten
van ons gemeenebest begraven ligtiedereen,
die zich geroepen voelde die oude paperassen
weder tot nieuw leven te wekken, kent den
njkdom ran Leiden's archief, dat, zonder
bijzondere catastrophen, bewaard bleef van
de vijftiende eeuw af.
„Dat bet schoons voorbeeld, door den heer
Krantz en zflne familieleden gegeven, wekke
tot navolging! Wy wenschen der gemeente
Leiden en den zoo tjverigen archivaris geluk
met het buitengewone feit, dat de een
in staat zal stellen hare schatten behooriyk
te herbergen, den ander om die uitstekend
te ordenen en zoodoende dienstbaar te maken
aan de kennis van den voortyd."
Kort voor het ter perse gaan van dit
nommer vernemen wy per telegraaf uit Den
Haag dat ole minister van marine zal optreden
de kapitein ter zee G. Kruys, chef van den
marinestaf.
Het vertrek van den gezant van het
Duitsche Keizerryk, baron Saurma, uit Den
Haag, is eenige dagen uitgesteld en nader
vastgesteld op 6 April.
De secretarie van het Duitsche gezant
schap te 's-Hage, dr. Von Bülow, zal den
lsten Mei op zyn nieuwen post te St.-Peters-
burg aanwezig zyn.
De Italiaansche gezant te 's-Hage, mar
kies De Spinola, zal zich in de volgende week
voor eonigen tyd buitenslands begeven.
Graaf De Sélir, de secretaris der Portu-
geesche legatie te 's-Hage, wordt binnenkort
aldaar terugverwacht.
Naar men nader meldt, zal H. M. de Konin
gin-Regentes met H. M. de Koningin by haar
verblyf te Gersau aan het Vierwaldstfidtermoer
niet in „hotel Muller", doch in de daartoe
afgehuurde villa in het park Flora, een dépen
dance van het hotel, haar intrek nemen. De
fraaie villa is geheel ingericht voor het bezoek
van voreteiyke personen.
Meldden wy vroeger, dat te Apeldoorn
een cursus voor boterbereiding gegeven wordt,
onder leiding van den heer J. J. Van Weydom
Claterbos, waaraan een 25-tal boerenvrouwen
en dochters deelnamen, dat deze cursus met
succes werkt, blykt uit het feit, dat de boter,
daar vervaardigd, Donderdag ter botermarkt
den hoogsten prys verwierf, nl. ƒ11.75 per
ton.
Het heeft H. M. do Koningin-Regentes
behaagd namens H. M. de Koningin eene
som van 500 te schenken aan de Vereeni-
ging Volks- en Scboolbad te 's-Gravenhage.
De gezant van de Fransche Republiek
hier t6 lande, de heer Legrand, ia heden van
Den Haag naar A.msterdam vertrokken, ten
einde in het lokaal Felix Meritis" tegen
woordig te z.yn by de uitreiking der bekro
ningen aan Nederlandsehe inzenders op de
jongste wereldtentoonstelling, in 1889 te Parijs
gehouden.
Naar men verneemt, zyn by den pen
sioenraad reeds ruim 2100 verzoekschriften
om pensioen ingediend door weduwen, wier
echtgenooten vóór de inwerkingtreding der
wet van 10 December 1888 zyn overleden en
die dus in de termen vallen van do [artikelen
27 en 29 dier wet.
Door Ged. Staten van Zuid-Holland zyn
ter griffie bevorderdmet ingang van 1 April
aanstaande, tot adjunct-commies, de heeron
F. H. E. Piguillet, H. R. M. Kneifer en F.
D. R. Reynders, allen thans lste klerk; met
ingang van 1 Juli aanst., tot commies-chef
der 3de afdeeling, de heer J. L. G. Le Rutte,
thans adjunct-commies der lste klasse; tot
lsten klerk, de heer J. G. Marchand, thans
2de klerk.
Heden had de gewone jaarlyksche ry-
toer van Den Haag naar Voorschoflh plaats,
waarmede de ryiessen aan de officieren der
onbereden wapens van het garnizoen aldaar
worden besloten.
Deze week overleed te Dordrecht, in den
ouderdom van 77 jaren, mr. G. P. A. Struyk,
oud-notaris.
In verband met het bericht, in sommige
bladen vermeld, omtrent het ontslag nemen
van den chef van den dienst der exploitatie,
by de My. t. Expl. v. St.-Sp., den heer E. J.
B. H. M. Engeringh, te Utrecht, deelt men
met zekerheid mede, dat hiervan by ge
noemde Maatschappü niets bekend is.
Naar de „Haarl. Ct." verneemt, is op
eene buitengewone algemeene vergadering
van de VereenigingJ van industriéolen en
kooplieden, betreffende de bouwkunde en
aanverwante vakken te Haarlem, het aan-
doelen kapitaal, groot f 50,000, tot waarborg
der door die vereeniging opgerichte afdeeling
„verzekering tegen invaliditeit en ongeluk
ken" onder hare leden, door 46 deelnemers
geheel volteekend, terwyi voorloopig reed6
belangryke toezeggingen voor doorloopende
verzekering zyn gedaan.
Men deelt uit Arnhem, dd. 26 dezer,
mede:
Hedennamiddag is de rekening en verant
woording van de commissie tot uitdeeling
van brood en koffie overgelegd ir. de laatste
vergadering. Gedurende 9 weken z.yn aan
ruim 100,200 personen porties uitgereikt. Van
de giften in geld is nog 1700 over, welke som
op de spaarbank is geplaatst voor eon even-
tueolen volgenden zeer strengen winter.
Sedert eenige dagen zyn op 't paleis te
Soostdyk (Baam) de keeren werkzaam, die
belast zyn met het taxeoren der goederen van
wyien Z. M. den Koning.
De referendaris der afdeeling kunsten
en wetenschappen, de heer De Stuere, heeft,
volgens den briefschryver uit de hofstad van
de „Midd. Ct.", den minister van binnenland-
sche zaken een schrifteiyk antwoord gezonden
op diens circulaire aan de ambtenaren van het
departement, en dat antwoord isnietmalsch.
Van gebruik van stukken, welke den heer
De Stuere alleen in zijne betrekking bekend
zyn, is geen sprake; hy toont dit in dat ant
woord aan. En wat betreft de hem betwiste
vryheid om de pen te voeren tot bespreking,
desnoods tot afkeuring, van daden der Re-
geering, beroept de heer De Stuers zich op
niemand minder dan op het Kamerlid De
Savornin Lohman, die indertyd die vryheid
krachtig heeft verdedigd.
By koninkiyk besluit zyn verleer.c de
volgende pensioenen, als aan: E. P. Lautr,
commies lste kl. by 's Ryka belastingen ƒ414
P. U. MeuiTels, verificateur lste cat. by id.
ƒ1016; Th. F. Dekker, commies 2do ki. te
water by id. ƒ278; mr. J. Reynvaan, bewaar
der van de hypotheken, het kadaster en de
scheepsbewyzen ƒ1653; A. H. J. C. Telders,
secret, van den raad van toez. op het pensi-
oenf. voor burgerl. ambtenaren ƒ1585 H.
Polak, wed. S. Wolf Praag, ontv. der directe
belast, enz., ƒ282; C. A. M. Kerstens, wed.
mr. C. C. A. Beens, kantonrechter, 400
D. M. Vonstein, zich ook schryvende D. M.
Von Stein, wed. A. H. P. Ehrenburg, visiteur
der in- en uitgaande rechten en accijnzen,
242; E. Van der Plaats, wed. J. Haga, be
waarder der hypotheken 400M. M. Stoop,
wed. jhr. P. V. G. Engelbert van Bevervoorden,
Rykshavenmeester 234; M. Grootepas, wed.
D. Van Nes, commies 3de ki. by 's Ryis be
lastingen ƒ137; K. A. Holleboer, wed. J. A.
Schenkel, bewaaarder 2de klasse in het huis
van arrest en bewaring te Assen 95G.
Reyers, wed. P. Vennik, commies lste kl. by
's Ryk9 belastingen, 144; Ch. C. VanEave-
steyr, wed. G. G. of W. G. Hoffmanr, ont
vanger der directe belastingen enz., 420;
M. G. H. Boss, wed. J. Kramer, commies
lste kl. by 's Ryks belastingen, 124J. C.
P. P. Van Bunge, wed. H. Brandenburg, deur
waarder der dir. belastingen, 134; Z. Van
Heelde, wed. J. Klee, commies lets kl. by
's Ryks bel., ƒ120; A. Van Geelen, wed. A.
P. Klerkx, idem, 231; A. C. B. Tack, wed.
C. J. L. Van de Graaft', ontvanger der dir.
bel. en accynzen, 300; J. Van Dyk, wed.
J. Franken, ryksveldwachter 2deklasse/92;
G. Sissies, zich ook noemende en schryvende
G. Kisjes, wed. H. Grevers, commies lste kl.
by 's Ryks bel. 124; jkvr. M. Th. A. Van
der Wyck, wed. mr. E. G. Colson Aberscn,
raadsheer in het gerechtehof te Leeuwarden,
ƒ400; S. I. F. Graffó. wed. W. W. Bingley
artm. by het hospitaal der marine te Willems
oord, ƒ230; J. Both, wed A. Wilhelm, com
mies lste kl. by '8 Ryks belaatingen, 124;
G. Vermeulen, wed. J. Rosier, bew. lBte kl.
in het huis van opsl. en tucht te Leeuwarden,
ƒ105; F. B. Haas, wed. S. Susan, leeraar aan
de Ryks hoogere burgorechool te Groningen/
300; J. H. Draver, wed. G. Van Heuven,
commies ter Prov. griffie van Gelderland,
350; A. Vergeer, wed. L. G. Roos, commies
2de kl. bij '8 Ryks belastingen, ƒ137; H.
Masselink, wed. P. J. N. Sprieasen, id., ƒ135;-
K. Kok, gewezen rykeveldwaehter 3de kl.
(brig.-titulair) ƒ230 'ejaars.
4)
Welk een weerzien tusschen de twee plaats
had, kan men zich denken. Men dwong hen
den eed aan het vaandel af te leggen, door
ben by weigering met levenslange gevan
genisstraf te bedreigen. Zy werden daarop
gekleed en ter oefening aan een korporaal
toevertrouwd.
De burgere van Daber verdroegen deze ge
welddadigheden aan twee der hunnen woe
dend, maar zwygend. Men was gewoon om
te berusten in deze tyden van despotisme.
Slechte één persoon besloot de zaak niet zoo
kalm op te nemen, maar geweld tegenover
geweld te stellen, en dit was Wilhelmine
Meyer.
Toen ook haar oom en pleegvader wegge-,
sleept werd, toen z\1 zag, dat slechts zwakke
protesten tegen de ten hemel schreiende
ongerechtigheid zich verhieven, meende zy
te moeten sterven Zy was wanhopig. Na
een slapeloezen nat 1 echter had zy een be
sluit genomen.
Zy wilde haren man en haren oom bc-
yrydeft, al ware het ook met opoffering van
haar leven. Elk middel daartoe scheen haar
goed, elk bezwaar kinderachtig. Zy gevoelde,
hoe alles in haar zich verzette tegen dat,
wat men in hare tyden recht en wet
noemde; zy gevoelde dat het haarnatuuriyk
recht was tegen deze door staat en wet be
schermde gewelddaad met alle middelen te
stryden.
Daarby verloor zy het kalme overleg niet.
Hare eerste gedachte waa wraak te nemen
op Kummerow, maar zij zag in, dat haar
man en haar oom daardoor niet geholpen
waren. Dezen te bevrijden moest dus hare
eerste zorg zyn.
Een oogenblik had zy er aan gedacht naar
den koning te Potsdam te gaan en dezen
haar leed te klagen. Zy liet deze gedachte
evenwel maar al te spoedig varen. Zy wist
nameiyk dat de anders zoo strenge en recht
vaardige Friedrich Wilhelm 1 in zaken be
treffende het aanwerven van recruten zeer
eigenaardig dacht, dat hy niet booren en
niet zien wilde, als in zulke gevallen onge
rechtigheden voorkwamen, en dat by hem
op eene gunstige beslissing dus niet te
rekenen viel.
Deze omstandigheden had Wilhelmine in
hot huis van haren oom reeds dikwyis ge
noeg hooren besprekenzy wist dat van een
verzoek aan den koning voor haar niets te
hopen was en besloot op eigen hand te
handelen.
Evenwel, als zy de haren hielp te vluchten,
dan stond haarzelve de strengste straf te
wachten, indien het haar niet gelukte, nog
bytyds over de grens te komen. Naar Daber
mocht natuuriyk geen van hen opit weer
terugkeeren. Het kwam er dus op aan alles
in den steek te laten of van vermogen en
bezit te redden, wat nog te redden was.
Van waar Wilhelmine de kracht kreeg, be
greep zy niet; het was de liefde voor haren
man, de dankbaarheid jegens den oom en
pleegvader, het verzet tegen de ongerechtig
heid, welke haar noodzaakten te handelen
als zy deed.
Niemand maakte zy deelgenoot van hare
plannen, zelfs hare schoonmoeder niet; zy
vreesde dat een onbedacht woord alles zou
kunnen verraden. Bovendien zeide haar ge
weten haar dat zy geen deelgenoot van haar
geheim, die tevens voer de wet haar mede
plichtige zou zyn, mocht hebben.
Haar oom was weduwnaar en kinderloos.
Hy bezat eene kleine huishouding en zaak.
Het was noodig deze te verkoopen. Dit ge
lukte Wilhelmine door te zeggen dat zy in
naam van haren oom handélde. De prjjs.
welken zy van de vrienden van baren oom
ontving, was wel is waar laag, maar zy
kreeg toch haar geld in handen en dat had
zy dringend noodig.
Eenige dagon later verraste Wilhelmine
hare schoonmoeder met de mededeeling, dat
zy naar Dramburg wilde gaan, om zich daar
in de nabijheid van haren man te vestigen.
Zy verklaarde dat er niet anders overbleef,
dan zich in het onvermydelyke te s
en dat zy den kapitein Von Horke/
verzoeken daar als soldatenvrouw te m„6
wonen.
Soldatenvrouwen -waren destyds niet zeld
zaam zy werden zelfs met hare kinderen op
de lyst van het regiment ingeschreven, ont
vingen eene soort van soldy en waren ook
aan de tucht van het regiment onderworpen.
Wilhelmine verklaarde dat zy, evenals zoo
vele soldatenvrouwen, door waeschen voor de
ongetrouwde officieren haren koet wilde ver
dienen. Zy verdween dus op zekeren dag uit
Daber en ging inderdaad te Dramburg wonen,
waar men niets tegen haar verblyf had in
te brengen. Voorloopig was het haar echte#
ODmogeiyk haren Peter te zien.
OVordt vervolgd.)
