N°. 9533
JOoimlerclag; SO i&la&rt.
A0. 1891.
feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van (§on- en feestdagen, uitgegeven.
Oit nonuner bestaat uit TWKfc
Bladen.
Bericht.
Leiden, 25 Maart.
LEIDSCH
PRIJS DEZER COURANT:
▼oer Leiden per 8 meenden.;,,;.ƒ1.10.
Franco per poel7...ZïZ. 1.40.
Afzonderlijke Nommcr».."0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
▼en 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.11$.
Grootere lettere naar pla&teroimte. Voer kei
incaseeeren bnitOD de stad wordt ƒ0.1© berekend.
Uithoofde van den Goeden Vrijdag
zal deze Courant dien dag niet worden
uitgegeven.
Advertentlën voor het nummer van
Zaterdagsavond gelieve men reeds
morgen ln te zenden, daar het Bureel
Vrffdag gesloten ts.
Offlcieele Kennlsgerlngenu
«lacht en Vlsscherfj.
De Euxgemeeeter van Leiden herinnert aan hen,
die zich voor het aanstaande eensoen 1891/92 in het
bezit wenecben te zien van Jacht- en ViBch^kten
of wel van eene koatelooze vergunning tot uitoefening
der vieacherij, dat do blanco Yerzoekachriften, ter
bekoming daarvan, gratie verkrijgbaar zijn ter Ge
meente-Secretarie. alwaar zij, behoorlijk ingevuld en
enderteekend, vóór den 15den April a. s. moeten
terugbezorgd zijn, ten einde aan den Commissaris
des Konings in deze provincie te worden toegezonden.
Tevens wordt aan belanghebbenden herinnerd dat
blanco verzoekschriften tot het bekomen van buiten
gewone machtiging tot het verdrijven van schadelijk
gevogelte met pistoolschoten, het schieten van konijnen
en ander schadelijk gedierte en het visschen, als het
water met ijs bedekt is, mede gratis ter Gemeente
secretarie tor invulliBg verkrijgbaar zijn geotcld.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
24 Maart 1891. DE KANTER.
Aan de universiteit alhier is het docto-
raal-examen in de geneeskunde afgelegd door
den heer J. E. Janzen, het theoretisch ge
neeskundig examen door den heer W. Snellen,
het doctoraal-examen in de rechtswetenschap
door de heeren I. H. Hjjmana en Tj. Dijkstra.
Hier ter stede is, aan de gevolgen van
eene operatie, overleden de heer F. Van der
Gragt, directeur der Maatschappij voor hypo
thecair crediet in Nederland, te 's-Hage.
Door het departement van oorlog werd
gisteren aan 's Rijke Centraal-Magazijn te
Amsterdam aanbesteedde levering van 10,400
stuks wollen dekens, in vier perceelen van
1950 etuks éénmans-dekene, 1 porceel van
600 stuks tweemans-dekens en 1 porceel van
2000 etuks kampements-dekens.
Voorloopig toegewezen werden: Van de
éénmansdekens aan de volgende firma's
J. Scheltema Jansz., alhier, 1950 st. a 4.30 p. d.
J. Uegout, te Maastricht, 1950 st.aƒ4.33 p. d.
Jan Zuurdeeg &Zn., alhier, 1950 st.a/'4.35p.d.
Geb. Van Wijk &Co., alhier, 1950 st. a f 4.39 p. d.
de 600 tweemans-dekens aan de firma Jan
Zuurdeeg Zoon, alhier, voor 5.60 per d.
de 2000 kampements-dekens aan de firma
Gebr. Van Wok en Co., alhier, voor 4.30
per deken.
Verder was nog ingeschreven door de firma
J. C. Zaalberg A Zood, voor 4.44 en ƒ4.69
de éénmans- en 5.99'/2 de tweemans dekens,
en door de naamlooze vennootschap „doLeid-
sche Dekenfabriek", alhier, de éénmansdekens
voor f 4.85 per deken.
Een goed bekende, de voormalige solo
baszanger van de Nederlandsche Opera, de
heer Joban Schmier, zal hier eene voordracht
komen geven van naturalistisc'n-rauzikale
composition voor zang en piano, door hem-
zelven geschreven.
Die voordracht zal plaats hebben op oen
later te bepalen datum.
Er behoort moed toe, om in deze dagen
zulk eene voordracht te ondernemen, en alléén
op te durven tegen den stroom van allerlei
wisselvalligheden, waaraan men in de kunste
naarswereld bloot staat.
Wij hopen intusschen van gansclier harte,
dat de moed van den heer Schmier niet ge
heel vruchteloos zal blijken en velen zullen
gaan hooren naar zijne voordracht, welke
overal, waar hy kwam, bjjval vond en ook
inderdaad, geljjk wjj in de verslagen, o. a.
uit Utrecht, lazen, bjjval verdient.
Het veelbelovend programma bevat, in
2 afdeelingen, niet minder dan J7 nommers,
waaronder ook enkele nieuwe.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Nieuw-York, door middel
van hot stoomschip „Yeendam", van Rotter
dam vertrekkende. Ten postkantore alhier
moeten de brieven enz. uiterlijk Vrijdagavond
om 7.50 bezorgd zjjn.
De wjjze van verzending behoort duidelijk
op het adres vermeld te worden.
Door stemgerechtigde leden der Ned.-
Herv. gemeente te Valkenburg is besloten,
om de benoeming van predikanten en kerke-
raadsleden voor het volgend tiental jaren weer
aan zich te behouden.
Voorts bepaalde men, om, ter voorziening
in de aanstaande predikants vacature, naar
omstandigheden te handelen, wat betreft het
beroepen van een reeds gevestigd predikant
of een candidaat tot den H. D.
Te Voorhout had gisteren de verkiezing
plaats van een lid van den gemeenteraad, ter
vervulling der vacature, ontstaan door het
overlijden van den heer J. Jansze.
Er hadden van de 103 kiezers 78 van hun
kiesrecht gebruik gemaakt.
Van deze 78 uitgebrachte stemmen verkreeg
de heer C. Westerbeek er 73, terwijl op de
heeren P. BerbeeFz., P. Van Rijn, L. Vester,
C. Langeveid en W. Kettenie ieder ééne stem
werd uitgebracht, zoodat de heer C. Wester
beek gekozen werd.
De levering van graan ten behoeve der
garnizoenBbakkert) te Utrecht is door den mi
nister van oorlog toegewezen aan den heer
H. H. Van Waveren, te Hillegom, n. 1. 600
H. L. witte tarwe a 7.59 per H. L., wegende
76 K. G., alsmede voor de bakkerij te Har
derwijk 270 H. L. witte tarwe, a 7.74 per
H. L., wegende 76 K. G.
Bedankt ie voor het beroep naar de
Ned.-Herv. gemeente te 't Woud door dr. A. J.
Van 't Hooft, te Nootdorp.
De gewone ministerraad werd gisteren,
naar het „D. v. Z.-H." verneemt, niet door
den minister van marine bijgewoond.
Naar liet „Vad." verneemt, heeft de
kapt. plaatseijjk-adjudant Kejjser, te Amster
dam, bij den officier van justitie aldaar eene
tweede aanklacht ingediend tegen den oud-
kapt.-intendant M. De Ras, burgemeester van
Pannerden, wegens het plaatsen van een inge
zonden stuk in „De Tijd" van eergisteren,
waarin beschuldigingen voorkomen, waarvan
de heer Keijser, 21 jaren geleden, door een
zoogenaamde» raad van onderzoek éénpaiig
zou zjjn vrijgesproken.
Naar wjj vernemen, gaan de voor April
aangekondigde concerten van Bamoureux'
orkest in ons land niet door. Het orkest is
en grève en weigert te reizen. (Vad.)
De geheele uitslag der te Utrecht gehou
den examens in de nuttige handwerken is,
dat geëxamineerd zyn 186 candidaten. Aan
116 cand. werd de akte uitgereikt.
De Leger wei.
Thans zjjn ook in druk verschenen de bij
lagen, behoorende tot het verslag over het
wetsontwerp tot regoling van den krijgsdienst.
In de eerste plaats de nota's van de heeren
Bahlmann en Land; voorts eenige aanteeke-
ningen betrekkelijk het personeel der han
delsvloot; tabellen betrekkelijk het personeel
benoodigd: a. binnenslands om te kunnen
voorzien in den dienst in de koloniën; b. in
oorlogstijd binnenslands; c. binnenslands voor
gewonen dienBt in tijd van vrede. Wijders
eene opgave omtrent de lichting 1890 (waar
uit bljjkt dat van de 40,275 ingeschreven
militieplichtigen vrijgesteld zjjn: 9.42 pCt.
wegens lichamelijke ongeschiktheid; 40 pCt.
wegens andere redenen, terwyl ingelijfd
werden 27.25 pCt. en tot den dienst aange
wezen militieplichtigen, die niet werden inge-
ljjfd 23.31 pCt.Eenige tabellen leveren voorts
specificatiën van de geldelijke gevolgen der
wet; opgaven betrekkelijk het Duiteche leger;
en opgaven van militairen, die vervallen wer
den verklaard van don militairen stand, en
aan wie tijdelijk het recht werd ontzegd om
te dienen. Dan volgt een overzicht van de
procenten betreffende de kennis van het leger
en het schrijven van de militieplichtigen
gedurende het tijdvak van 1885 tot 1890.
(Daaruit blijkt: a. wat de leteliugen betreft,
dat in 1885, 88.92 pCt. konden lezen en
schrijven, 1.8 pCt. alleen konden lezen en
9.28 pCt. lezen konden noch schrijven; in
1890 waren die cijfers 92.25, 1.41 en 6.33
pCt.b. wat de nummerverwisselaars aangaat
in 1885, resp. 83.43, 2.79 en 13.78 pCt.ln
1890, resp. 87.35, 1.60 en 11.05 pCt. ;c. wat
de plaatsvervangers betreft: in 1885, resp.
82.8, 2.04 en 15.16 pCt. en in 1S90, resp.
87.14, 1.84 en 10.42 pCt. Enkele andere
statistieken betrekkelijk de miliciens en de
vrijwilligers en de beroepen en bedry'ven der
loteüngen besluiten de bijlagen.
Do Nota van den heer Bahlmann bevat
een uitgewerkt protest tegen de algemeens
strekking van de wetsvoordracht. De hoofd
gedachte van den steller kan worden geresu
meerd in deze stelling: Nederland heeft ter
verdediging van zjjn grondgebied in Europa
en tot beveiliging zijner koloniën noodig een
leger, eeno legerreserve en eene volkswapening;
alle drie deze elementen waren in de vroegere
grondwet aangewezen en hadden met eenige
moeite tot een deugdelijk stelsel van defensie
kunnen gevormd worden". Deze stelling wordt
door den heer Bahlmann ln het breede uitge
werkt, maar hy is van oordeel dat bij eene
regeling van den krijgsdienst, welke, als de
thans voorgedragene, zoo goed in elkander
zit, dat z(j als het ware uit één stuk bestaat,
waarvan niets weggenomen en waaraan mets
toegevoegd kan worden, zonder het geheel
in gevaar te brengen, geen serieus onderzoek
van de onderdooien te pas komt. En ten
opzichte van de finantiëele gevolgen geeft hjj
als zijne meening te kennen dat de raming
van de Rsgeering veel te rooskleurig is en de
verhooging van de oorlogsbegrooting zich
onmogelijk kan blijven bepalen tot een paar
mlllioen 's jaars. De heer Bahlmann zegt:
„In zekeren zin worden by aanneming van
bet wetsontwerp den Minister van Oorlog
voor het vervolg de sleutels der schatkist in
handen gegeven en dreigt by de vele technische
verbeteringen, welke het oorlogsmaterieel nog
jaariyks zal noodig hebben, als rookvry bus
kruit, brisante springmiddelen, enz., enz., het
budget van Oorlog de molensteen te worden,
die de Nederlandsche financiën in den afgrond
sleept."
De Nota van den heer Land bepaalt zich
tot opmerkingen over de marine. Den inhoud
daarvan resumeerende, blijkt het dat de heer
Land het wenschelyk acht om wel volgens
het voorstel van de Regeering den gezamen-
lijken diensttyd te stellen op elf jaar, maar
dien te verdeelen in acht jaren dienst by de
actieve zeemacht en drie jaren by de zeeweer.
Die verdeeling brengt de zeeweer tot de ge-
wenschte sterkte en maakt de jaariyksche
lichting kleiner, het laatste zeer in het belang
van het verkrygen van geschikte personen,
van hunne oefening en van bet slagen der
pogingen tot kadervorming.
De „uiterste krachtsinspanning" dient bij
de oefening der dienstplichtigen voortaan te
worden vermeden, en toch dienen blyvender
gevolgen te worden erlangd dan by het tegen
woordige stelsel van oefening. Die voordeelen
kunnen worden vorkregen zonder den eersten
oefeningstyd te verlengen, wanneer na eene
eerste gezamenlyke oefening van byvoorboeld
ééne maand, de dienstplichtigen, naar gelang
van beroep en gebleken aanleg, worden ver
deeld instokers, matrozen, kanonniers, vlet-
roeiers, enz., en dan individueel of in groepen
in die bijzondere richting worden opgeleid.
De oefening der dienstplichtigen bij dezee
macht dient voor volle vier maanden plaats
te vinden op de schepen en vaartuigen van
binnenlandsche verdediging.
Zelfs by eene kleinere jaariyksche lichting
zal in dat geval meer dryvend materieel in
dienst moeten worden gesteld, maar dit ligt
ook geheel in de richting van die verbetering
der practische vorming van het binnenlandsch
aanwezige officiers- en vrywiUigers-peraoneel,
welke door den heer Land dringend noodig
wordt geacht.
De physieke toestand van dat laatste per
soneel moet worden verbeterd. Verkorting
van het verbiyf in Oost-Indiê treedt by de
daartoe te nemen maatregelen op den voor
grond. Het personeel moet op tyd worden
afgelost en voltallig worden gehouden, de be
paalde reserve steeds aanwezig zyn.
Een van de grootste hinderpalen tegen die
aangegeven maatregelen en tegen het geven
van een verbiyf in de gematigde luchtstreek
van voldoenden duur, is het incompleet aan
vrywiiiigers.
Snelle aanvulling van dat tekort is dus
voorgeschreven, ook met het oog op de bin
nenlandsche verdediging, want zelfs al worden
alle wenschen omtrent aanvulling door dienst
plichtigen en omtrent kadervorming vervuld,
dan zullen toch eerst over elf jaren een vol
tallig personeel en de noodige reserve aan
wezig zyn.
Gemengd Nieuws,
Den Sisten Maart a. s. hoopt
Anthony Hollebeek, meesterknecht by de
firma J. C. Zaalberg en Zoon, den dag te
herdenken, waarop hy vóór 50 jaar bij haar
in dienst trad:
Gister n amid dag omstreeks half-
zes geraakte een jongetje in de Oranjegracbt
te water. Eene vrouw zag den jongen
drenkeling spartelen en mocht het gonoegen
smaken hom, ofschoon bewusteloos, op het
droge te brengen. Toen men hem in het huis
van zekeren D. had gebracht, was hij spoedig
weer by.
Uit Oude -Wetering wordt ons
gemeld
Verleden Donderdag vervoegdo zich by G.
v. Beieren een zekere Teunis Van Oosterom,
oud 49 jaren, die voorgaf geponsiouneerd O.-I.
militair te zyn, en thans zoekende was naar
een kosthuis te Oude-Wetering, waar hij rus
tig van zyn pensioen wilde gaan leven. Zyn
koffer, eene waarde van ongoveer ƒ300 in
houdende, bevond zich, naar hy zeide, te
Zwolle. In afwachting op do komst daarvan,
zou hy den volgenden dag te Haarlem een
voorschot van 200 op zyn pensioen gaan
lichten, zyn geïmproviseerden kostbaas ult-
noodigend6, hem te vergezellen. Doch daar
hy in eene niet al te presentabele plunje stak,
wist hy v. B. te overreden, eenige onder- en
bovenkleeren aan hem in bruikleen af te staan.
Den volgenden ochtend, na eene weldadige
nachtrust en een versterkend ontbyt, trokken
beidon, natuurlyk op kosten van v. B., op tot
Haarlem, alwaar do zwerveling op zyn verzoek
om voorschot van den luit.-kwartiermeester
de boodschap ontving, dat deze dat niet kon
doen, en hy zich daarvoor naar Amstordam
had te begeven. Met oen gezicht, waarop dui-
delUk teleurstelling was te lezen, verzocht by
v. B. gezamenlyk naar A. te reizen, hetgeen
door den laatste werd afgeslagen. Enfin, T.
Van Oosterom zou dan maar alleen die reis
maken, en 'a avonds te O.-W. met do boot
arriveeren, om dan met zyn kostbaas de
rekening te vereffenen, ook wat betreft de
verdere reiskosten, welke hem door v. B. te
Haarlom werden ter hand gesteld. Tot nu toe
is de reiziger echter nog niet aangekomen,
ofschoon do stoomboot dagelijks eenige malen
het traject tusschen Amsterdam en O.-W.
vice-versa ailegt. Intusschen heeft v. B. ge
ïnformeerd naar dien koffer mot waaide, by
